GevadI
Doodstraf geëischf tegen
Velsen's N.S.B.-burgemeester
u
Winkel
juffrouw
Koopjes
bij Hoopjes
Luidsprekers
Een onaanzienlijk mannetje stond Maandag voor liot Bijzondere Gerechtshof te
Amsterdam terecht voor wandaden die hij als verlx-tcn knechtje van den l>ezettor
gepleegd heeft: Steeds heeft Tj. van der Weide zijn best gedaan, het den Duitschers
naar den zin te maken en meer dan dat: eigener beweging deed hij dingen die hem
niet eens opgedragen waren eu die hij, zelfs als NSB-btirgemeesler achterwege had
kunnen laten. Zijn ambtsgenoot in Beverwijk - zelf van het zwart-hemden-gilde -
was bang voor hem, omdat hij iedereen najoeg, die zich niet genoeg inspande voor
het winnen van den oorlog door Duitschland. Hij heeft dc belofte bij zijn entree
aLs burgemeester der gemeente Veisen gehouden: Aan Duilselilands overwinning
moest alles ondergeschikt gemaakt worden, hij zots aan nat ionaal-socialistische
instellingen allen mogelijken steun verleenen en deze zouden hem als een toegewijd
medewerker en propagandist kunnen beschouwen.
In 1885 werd in een Friesch dorpje Tjeerd
geborer. uit de niet al te welgestelde
ouders Van der Weide. Reeds op zijn acht
tiende jaar was hij chef-teekenaar en toen
trok Indië met zijn nog ongekende moge
lijkheden hem. Hij wist deze mogelijk
heden uit te buiten en de ladder naar het
succes werd in snel tempo beklommen,
zoodat hij in 1923, op 38-jarigen leeftijd,
naar Nederland terugkwam als hoofd
administrateur van een van de grootste
ruhbermaatschappijen ter wereld. Kort
daarna ging hij nog eenige malen naar
Indië terug als directeur var. de Rubber
Unie. In 1926 was zijn Indische carrière
echter afgeloopen en werd hij opgenomen
in het sanatorium voor lichte zenuwlijders
Berkenoord.
Enkele jaren later legde hij den grond
slag voor het tweede deel van zijn carrière
door lid te worden van het verbond van
Nationalisten. Als een van de eersten trad
hij vervolgens toe tot de N.S.B (Stamboek
nummer 988). Het afkondigen van de mo
bilisatie treft een kringleider voor de stad
Utrecht, genaamd Van der Weide, de in
vasie der Duitschers een districtsleider
voor de geheele provincie.
Zyn eerste wandaad.
De dagvaarding is ondanks haar respec
tabele lengte het kostte den procureur-
fiscaal, mr. N. J, G. Sikkel. 17 minuten om
deze in snel tempo voor te dragen
slechts sober gehouden, volgens de eigen
woorden van dezen procureur. Van elke.
soori misdrijven vat. den verdachte is
slechts een voorbeeld genomen, om daar
mee een indruk te kunnen geven van wat
Van der Weide voor Velsen in. het bijzon
der geweest is.
„Tjeerd van der Weide is niet slechts
een naam. doch een begrip Het betreft
hier een man, wiens naam in Kennemer-
land met huivering werd uitgesproken."
De eerste ten laste gelegde kwestie ging
om de vrouw van een aan het Oostelijk
front gesneuvelden SS-man. Zij was van
twijfelachtig allooi en verwachtte een baby
waarvoor zij aan het distributiekantoor te
Utrecht o.m. zes lakens eischte in plaats
van de twee waar zij recht op had.
ambtenaar weigerde en toen trok Van der
Weide ten strijde, aan het hoofd van een
zestal SS-mannen, die in het openbaar den
ambtenaar mishandelden, zoodat deze
thans nog niet geheel genezen is van zijn
kwetsuren.
Burgemeester van Velsen
In Augustus 1942 een nieuw hoogtepunt
in v. d. W.'s loopbaan: burgemeester der
gemeente Velsen, bij de gratie der Duit
schers. De installatierede. die hij ter zit
ting verklaarde zelf opgesteld te hëoben.
gaf blijk van een natïonaal-socialisme.
doorgedrongen tot in de uiterst^ geledin
gen van dezen koppigen man. die volgens
zijn bewering na de capitulatie van het
Nederlandsche leger door de afwijzende
houding van de Nederlandsche bevolking
„naar de Duitschers geschopt was."
De voor hem blijkbaar indrukwekkende
begrafenis van Peter Ton. der. als held
door de N S.B.'ers vereerden W A.-man uit
Den Haag. gaf den definitieven stoot naar
het verkeerde uiterste, waarin een Neder
lander kan vervallen.
Het ..Kriegsverdienstkreuz 2. Klasse" dat
aar. slechts drie burgemeester® in Neder
land is uitgereikt, gaf blijk van de groote
waardeering. die de Duitsche nazi-leiding
voor het ..nuttige" werk van haar discipel
v. d Weide had.
„Nuttig": Uitluiden afgebroken. Slechts
de Goede Herderkerk bleef door zijn toe
doen gespaard. Ten minste negen landge-
nooten vonden volgens de dagvaarding
direct of bijna direct door zijn toedoen
den dood voor het executiè-peloton of
In Duitsche kampen- Nog veel meer zijn
voor korten of langen iiia van hun vrij
heid beroofd geweest. Stakende spoor
wegarbeiders zijn door hun burgervader
bedreigd met den S.D. en hun gezinnen
met evacuatie; anderen arresteerde hij
persoonlijk.
De dood van De Noo en anderen.
De indertijd gerucht makende arrestatie
van den stationschef te Velsen-IJmuiden
Oost, den heer De Noo. bleek eveneens
v d. Weide's werk geweest te zijn; nadat
de man verraden was door F. W. Rosen
thal, hielden de ex-burgemeester en deze
hem aan en brachten hem naar het poli-
tie-bureau. Zeer kort daarop werd De
Noo gefusilleerd.
Bij een andere zaak, die van het on
derduiken van een Joodsche familie, trad
Van der Weide op als intermediair tus-
schen de verraadster, wier zaak kort ge
leden eveneens voor het Hof kwam en
tegen wie 20 jaar geëischt is. en de poli
tieke recherche te Velsen. De drie Jood
sche onderduikers en degeen die hen
hielp kwamen in een concentratiekamp
om het leven.
Ook op andere wijze vervolgde Van der
Weide Joodsche onderduikers: als aan
voerder van een groepje van de meest
beruchte politieke recherche-mannen
ging hij er meest 's nachts op uit
om invallen te doen in perceelen, waarin
deze vervolgden verondersteld werden.
De tenlastelegging noemt vier vati deze
gevallen, een zelfs buiten het ressort
Velsen. Elk van deze gevallen heeft een
doodelijk slachtoffer geëischt en de vrij-
heidsberooving van tallooze anderen.
Heldenmoed.
Bij de getuigenverklaringen over den
inval bij het hoofd van een Christelijke
School, den heer Van Pop ia. kwam een
van die typische stiile. niet aan den open
baren weg beleden staaltjes van helden
moed aan het licht. Bij den heer Van
Popta werd een afschrift van een manu
script over 't schoolverzet gevonden. Of
schoon de politie den schrijver van dit
werk ook in handen had en de beide hee-
ren confroteerde, nam de de heer Van
Popta vrijwillig het auteurschap van deze
brochure op zich. omdat indien het onder
zoek in de richting van den ander zou
worden voortgezet, het geheele verzet
der Protestantsch-Christeliike scholen
waarschijnlijk opgerold zou zijn, wat bo
vendien tallooze slachtoffers gekost zou
hebben. De heer Van Popta heeft zijn
heldhaftig gedrag met het leven moeten
bekoopen.
Van der Weide ontkende de tenlastege-
legde feiten niet en erkende slechts zoo
nu en dan, cp het betreffende oogenblik
de draagwijdte van zijn handelingen te
hebben ingezien.
„Och janu bekeken is er zooveel
walgelijks gebeurd, waarvan ik mij niet
gerealiseerd heb, dat ik dat allemaal op
mijn geweten heb. Toen ik de tenlaste
legging eens op mijn gemak doorlas,
schrok ik en dacht: Heb ik dat alles ge
daan?"
De eiSch.
Mr. Sikkel ging in een uitvoerig requi
sitoir de wandaden van verdachte na en
eischte aan het slot daarvan de doodstraf.
Toen de doodstraf geëischt was. zei ex-
burgemeester Van der Weide: „Dood of
leven is niet het allerbelangrijkste. Ik heb
al jaren een onnatuurlijker, dood ver
wacht, hoewel ik daarbij niet bepaaid aan
een executie na rechterlijk vonnis dacht.
Ik stel er prijs op mede te deelen, dat
ik er spijt van heb, dat die menschen door
mijn schuld om het leven zijn gekomen
of hebben geleden, ofschoon dit wel een
zeer gemakkelijke wijze is, blijk te geven
van spijt voor het gebeurde.
Ik vraag allen aanwezigen, die mis
schien van mijn handelingen te lijden
hebben gehad, vergiffenis".
De uitspraak is bepaald op Maandag 7
October, 10 uur.
Slap naar de realfsatfe van
Vereenigde Staten van Europa.
L. Josephy, voorzitter van de Engelsche
sectie van het internationaal bureau van
de beweging voor een Federale Unie,
heeft naar aanleiding van Churchill's te
Zurich gehouden rede, waarin deze-pleitte
voor de oprichting van de Vereenigde Sta
ter. van Europa binnen de organisatie der
UNO, in een brief aan de „Times" ver
klaard, dat zijn beweging een internatio-
nale federalistische conferentie heeft ge
organiseerd, die van 14 tot 16 October te
Luxemburg zal worden gehouden. Afge
vaardigden en waarnemers van federa
listische organisaties in Engeland, de V.S.,
Frankrijk, België, Nederland, Italië en,
naar men hoopt, van Zwitserland, Austra
lië, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika de Brit-
sche zone van Duitschland en Oostenrijk
zullen de mogelijkheid bespreken in de
organisatie der UNO te komen tot op
richting van de Vereenigde Staten van
Europa.
Helden-tenor niet verfkwast
Een in Rouen (Fr.) vertoevende im-
pressario hoorde, toen hij door de stra
ten dezer stad wandelde op magnifieke
wijze de groote aria uit Wilhelm Teil
zingen. Rondziende wie daar zoo schit
terend zong, ontdekte hij een schilder,
die bezig was den verfkwast te hantee-
ren. Onmiddellijk klom de impressario
den ladder op om met den zanger te
gaan praten. Deze bleek een zekere
Jean Lecoq te zijn, oud 35 jaar. Na
eenig heen en weer praten verliet Lecoq
zijn verfpot en thans studeert hij zon
der ophouden voor zijn eerste openbaar
optreden. Ondertusschen zijn hem reeds
vele contracten aangeboden, welke hij
tot nu toe heeft afgeslagen.
VISS CHERIJB ERIC HT SCHEVENINGEN.
Hedenmorgen was er geen aanvoer van
versche visch uit zee. De vangstberichten
van hedenmorgen luiden: SCH 63, 60 kantjes
(nog 30 netten halen), SCH 100. 4 last (thuis-
stoomer.de). SCH 97. 70 kantjes (uit 40 netten).
SCH 160, 80 kantjes (thutsstoomende), SCH
175, 15 kantjes. SCH 103 34 kantjes, SCH 341,
100 kantjes uit de halve vleet (komt naar
huls), SCH 402, 20 kantjes, SCH 159, 6 last,
SCH 118, 100 kantjes (komt naar huis), SCH
443. 30 kantjes, SCH 333. 40 kantjes, SCH 325.
(gisteren 7 last). SCH 125. 70 kantjes, SCH 225.
4 last, SCH 264. 50 kantjes (nog 40 netten
halen), SCH 201, 100 kantjes uit de halve vleet
(is visschende 14 mijl N.O. van Witby),
SCH 39. 100 kantjes (thuisstoomende). SCH 57,
100 kantjes (alles wel), SCH 78. 30 kantjes.
SCH 5 (alles wel), VL 132, 25 kantjes.
Uitspraak tegen verraadster
vijftien jaar gevangenis.
Het Amsterdamsohe Bijzonder Gerechtshof
veroordeelde heden de IJmuidensche siga
renwinkelierster, tegen wie wegens het ver
raden van een Joodsche familie aan den
toenmaligen burgemeester van Velsen. Van
der Weide, levenslang was geëischt, tot vijf
tien jaar gevangenisstraf met het recht, cas
satie aan te vragen.
FR AU ROSENBERG ZORGT VOOR
ZICH ZELF.
Seyis-Inquart heeft laatst voor de eerste
eerste maal in de gevangenis bezoek ont
vangen van zijn vrouw, die daartoe uit
Salzburg arriveerde. Frau Seyss was de
laatste van de vrouwen van de beschul
digden die arriveerden. Zij was vergezeld
van haar oudste dochter. Kort voor haar
is de vrouw van Kaltenbrunner, die évéri-
als Frau Streicher in politieke gevangen
schap vertoeft, naar Neurenberg gebracht.
Seyss-Inquart's activiteit in zijn cel
wordt wellicht nog overtroffen door die
van Rosenberg, die dag en nacht schrijft
aan memoires en beschouwingen over
Oost-Europa, waarin hij precies dezelfde
gedachten blijft vertolken, die zijn neer
gelegd in zijn „Mythus". Rosenberg hoopt,
dat de werken, die hij thans schrijft,
na zijn vonnis zullen worden gepubli
ceerd en hij beschouwt dit werk niet al
leen als een geestelijke doch ook als een
materieele nalatenschap. Frau Rosenberg
■neemt niet deel aan de gezamenlijke
maaltijden van de familieleden van de.
beschuldigden „omdat zij geen eten
wenscht te aanvaarden van de bezetters
die haar man gevangen houden". Zij heeft
ook het haar ter beschikking gestelde
kwartier niet willen betrekken en heeft
zelf onderdak in Neurenberg gezocht.
De heer Jean Kivière is benoemd tot
Fransch ambassadeur in Den Haag, in op-
volgintg van den heer Guerin Devaux. die
tot ambassadeur te Rio de Janeiro is be
noemd.
Ruim vierduizend arbeiders te Weenen
zijn in staking gegaan uit protest tegen de
voedselrantsoenen, meldt Reuter.
De Joegoslavische ambassade te Athene
heeft een verklaring van protest uitgegeven,
tegen „systematische laster- en provocatie
campagne in de Grieksche pers.
Naar verluidt zo-u generaal Smuts, de
Zuid-Afrikaansehe minister-president, ko
menden Zondagavond een belangrijke radio
rede houden over de wereld-politieke situatie.
Winston Churchill en zijn dochter Mary
zullen Woensdag aanstaande voor drie dagen
naar Brussel gaan. zij zullen te gast zijn bij
den prins-regent en de koningin-moeder in
het koninklijk paleis.
Langs dezen weg zeg ik alle
vrienden en bekenden een har
telijk vaarwel toe bij mijn
vertrek met de Boissevain
naar N. O. Indië.
FREEK VENUS.
Burg. Rambonnetlaan 52,
IJtnuiden.
zult anderen het voordeel
dat zij oogsten door het plaatsen
van een Luidspreker in de IJtnui-
der Courant gaarne gunnen.
Maar waarom het zelf te ver
smaden?
Plaats er ook een.
Oud illegalen krijgen
„buitengewoon pensioen"
Een groot aantal verzetslieden uit den
bezettingstijd heeft nog steeds te kampen
met de gevolgen var. de ontberingen die
zij hebben geleden door toedoen van de
nazis. Voor hen kan verandering van om
geving van het grootste nut zijn en de
..Stichting i940-1945" heeft met dit idee
voor oogen een internationale conferentie
belegd om de mogelijkheden van uitwisse
ling dezer oorlogsslachtoffers tusschen
verschillende landen en daarmee samen
hangende kwesties te bespreken.
De opening dezer conferentie vond
Maandagmiddag te Amsterdam plaats, Dr.
J. Th A H. van der Putten, vertegen
woordiger van den minister van Bir.-
nenlandsche Zaken, las een verklaring
voor o.m. bevattende:
„Er is in voorbereiding een ontwerp
van wet, strekkende tot het verleenen.
van buitengewone pensioenen aan in
valide verzetsslachtoffens en nagelaten
betrekkingen van personen, die in
verband met het verzet zijn omge
komen.
Dit complex van sociale voorzienin
gen zal'binnen enkele weken aan den
Raad van Ministers worden voorge
legd.
De invoorbereiding zijnde pensioenrege
ling voor de verzetsslachtoffers heeft ten
doel. deze. wegens hun daad of houding
in het verzet gedupeerden en hun nage
laten betrekkingen in slaat te stellen, bin
nen redelijke grenzen -te blijven voort
leven in hun vroegere sociale milieu.
Gevraagdeen
BRANDWIJK, Kennemerlaan
38. IJmuiden.
WONINGRUIL. SPOED!
Woning te Beverwijk bev. kam.
en suite, Brulnzeelkeuken,
slpk., badcel, huurpr. f 6.75 p.
w. v. derg. woning te IJm. Br.
no. 233, Boekh. Dingier, B'wyk
r, MOD. WOONHUIZEN te koop
in Beverwijk, voor geldbeleg
ging. Met Bruinzeel-keuken,
douchecel, gevser enz. Brie
ven no. 5780.
TE KOOP: prachtige radio
grairun combinatie en platen-
wisselaar in moderne salonkast
met 30 z. g. a. n. Engelse zang
en dansplaten, zowel geschikt
voor café afs huiskamer. Wijk
a, Zeeërweg 132, IJmuiden.
Zie Etalage!
Speciale aanbieding.
Altijd Koek of Biscuits bij de
boodschappen
BEIDER BELANG
KENNEMERLAAN 27.
NAAISTER gevr. om thuis
te naaien. „Winco". Kenne
merlaan 127. IJmuiden.
Sigarenwinkelier te IJm.
zoekt BIJVERDIENSTE, schrijf
werk of anderen huisarbeid.
Brieven L 823
Wie ruilt gloednieuwe KIN
DERWAGEN met bijbetaling
voor een wandelwagentje. P.
C. Hooftlaan 35. Driehuis.
RUILEN: hooge j. sch. m.
36 voor 37. Aan 't zelfde aar.
blauwe overall Ift. pl.nv. 10 J.
te koop. Da Costalaan 38, Drie
huis.
Gevraagd: FLINKE MEISJES
voor diverse afdeelingen.
Vergoeding reisgeld. Prettige werkkring.
Wasscherij en Chemische Wasscherij HOEK EN VAART
Bloemendaalschestraatweg 17, Santpoort-St.
IJMUIDERSTRMTWEG 02
heelt Electrisehe en
Hand Waschmachincs
ONDERDEELEN REPARATIE-INRICHTING
KLAVERJASVERESNIGING
„POPULAIR''
Secr. JAC. NAT, Bloemstraat 10-1 rood, IJmuiiden.
Aangesloten bij den Nederlandschen Klaverjasbond.
lederen Donderdag
te 8 uur uur 's avonds CLUBAVOND in het- CLUB
LOKAAL CAFé „POPULAIR", Willcnisplein, IJmuiden.
Demonstiuties v.d. kaarivivtuoos, den heer J. KRUIN ING
geraffineerd brilliant indrukwekkend.
Te Haarlem toonde bij zich een „meester" in zijn va.k.
Contributie 30 ct, p. w. Donateurs(trices) f 2.50 p. jaar
HEEFT U PUNTEN?
KLECO
DRIEHCIZERKERKWEG 100, DRIEHUIS
HEEFT DAMESMANTELS.
Ruilen: groote RON'DE
KACHEL voor nw. mod. Haard
kachel met bijbet. Adres vern.
bur, van dit blad.
WONING RUIL. Aaugeb. te
IJm.-O. woning, bevattende 2
keuken. 2 slaapk. en over
loop. Br. L. 824.
TF. HUUR: ruime ongem.
slpk. gr. k„ vijf min. v. st. Sant
poort St. Adres te bevr. bur.
van dit blad.
VERLOREN: Zondag, waar
schijnlijk in Velserbeek Osmia
Vulpen, groen gemarmerd. Te
gen belooning terug te bez.
Oosterduinweg 52, IJm.-O.
WONING KUIL. Wie ruilt
zijn huis in Driehuis of IJm.
huurprijs pl.m. f 40 tegen huis
in Driehuis, huurpr. f 30. Br.
L 827.
TE KOOP: mooie zw. da
mesmantel en bruine imitatie
'o. jas ruilen voor jongensjasje
leeft. 8 j. Ruysdaelstraat 49.
IJmuiden-O,
VERMIST: jonge zwart®
Hond, omgev. Trompstraat.
Tegen belooning terug te be
zorgen Trompstraat 69.
Te koop agb. gestreept bi.
COSTUUM. m. 50 en winterjas.
Kennemerlaan 93. IJm.
Te koop: wit geëm. KO
LEN FOR NU IS, merk Etna, als
nieuw. Da Costalaan 20. Drie
huis.
FLINK VRIJ HUIS in Sant
poort te ruilen voor flink vrij
huis in IJm, Brieven L 826.
TE KOOP: 1 pr. damessch.
m. 41 of ruilen voor electr.
strijkbout, eventueel met bij
betaling. Cypressenstr. 7. IJm.
Te koop goed onderh. eiken
DRESSOIR f 75. Voerplaats 2.
Santpoort-Dorp.
TE KOOP: nieuwe zaagas
m. kogellagers f 70. Onderstel
met wielen voor handwagen
f 25, kruiwagen f 10. B. de
Vilder, Velserduinweg 173.
IJmuiden-Oost.
