IJmuider Courant
Duitschlands
toekomst
Donau-Dilemma ingeleid te Parijs
Neurenbergsche vonnissen ongewijzigd
{Blo Jaarkrans- No. 18434
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Pee re booui
Vrijdag 11 October lOie
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 et
per kwartaal f 4
HET Duitsche vraagstuk is het moeilijk
ste van alle. Naarmate de oorlog ver
der achter ons komt te liggen, wordt dat
duidelijker. Niettemin zal het opgelost
moeten worden. In den eersten tijd na de
bevrijding overheerschten haat en wraak
gevoelens zoozeer, vooral in de landen die
bezet geweest waren, dat een koele beoor
deeling van den toestand niet mogelijk
was. Het baatte den weinigen, die de wer
kelijkheid in rustig overleg beschouwden,
niet om haar te verkondigen, want er werd
niet naar hen geluisterd. Nu is dat anders
geworden. Verstand en inzicht winnen
veld; ook overwegingen van menschelijk-
iheid. Het wordt tijd.
De Engelsche econoom Sir William Be-
veridge' heeft in de Times een artikel over
de toekomst van Duitschland geschreven,
welks waarschuwende inhoud volle aan
dacht verdient. Hij heeft in verscheidene
steden in de Britsche zóne lezingen ge
houden over democratie, gerechtigheid en
verdraagzaamheid, maar moest tenslotte
vaststellen, dat van al deze humane be
ginselen in de Britsche zóne niet veel te
bespeuren valt. Hij voegt daaraan toe: Niet
omdat de Duitschers niet willen. Beveridge
noemt de toestanden op het gebied van
voedselvoorziening en huisvesting wanho
pig; men kan er zich geen voorstelling
van maken. Maar dat acht hij het ergste
niet. Hij vindt het rechtvaardig en heil
zaam. dat de Duitschers eens aan den lijv
ondervinden, wat zij andere volken heb
ben doen ondergaan en spreekt van ge
rechte straf. Maar het tragische voor het
Duitsche volk is. dat de vooruitzichten
geen hoop op verbetering en verzachting
van dit lot bieden. En het onverbiddelijk
voortzetten van de straf, die de Duitschers
nu ondergaan, werkt verwoestend en moet
zich wreken. Daarbij komt dat door aller
lei maatregelen, voortvloeiend uit de over
eenkomst van Potsdam, de wielen van het
industrieele apparaat langzaam maar ze
ker tot stilstand worden gebracht. Omdat
Potsdam de vernietiging van het oorlogs
potentieel heeft geëischt, werd kort ge
leden een van Hamburgs grootste scheeps
werven opgeblazen, met inbegrip van 2500
ton staal, die dringend noodig waren voor
den economischen opbouw. Een tweede
werf staat opgeschreven om hetzelfde lot
te ondergaan en een derde, die visschers-
echepen bouwt tot een maximum van 3000
ton inhoud, zal er ook aan moeten geloo-
ven. Dit beteekent, dat de visschersvloot
op den duur tot ondergang gedoemd is.
Gij zuil zeggen: ja, maar het oorlogs
potentieel! Wij willen toch allen, dat dit
vernietigd wordt en daarmee aan Duitsch
land de kans op nieuwe aggressie wordt
ontnomen. Dit is zelfs nog maar een voor-
loopige maatregel, want er zullen blijven-
de controle-maatregelen noodig zijn om te
beletten, dat de Duitschers hun bewape-
nings-industrie toch weer opbouwen.
Goed, maar wat verstaat de overeenkomst
van Potsdam onder oorlogspotentieel?
Beveridge zegt het: ,,In een totalen oorlog
is het geheele industrieele apparaat van
een land oorlogspotentieel. Wanneer de
overwinnaars star vasthouden aan deze
begrippen, heeft Duitschland geen enkele
toekomst meer en zullen zestig millioen
menschen eenvoudig verhongeren. Een
dergelijke politiek is misdadig en zinloos.
Wanneer wij willen verhinderen, dat
Duitschland ons opnieuw in een oorlog
stort, zullen wij een permanente controle
moeten uitoefenen; streng, maar recht-
vaardig Doch geen politiek van opzette
lijke verarming en uitputting."
Zoo schrijft een Engelschman niet de
eerste de beste Engelschman, maar een
der leidende figuren op Britsch econo
misch gebied over hetgeen in de Brit
sche zóne gebeurt. De^Britsche zóne is.
zooals wij ons kunnen voorstellen, niet de
ergste. Trouwens: Potsdam gold voor alle
zones, al zijn er verschillen in de naleving
van de overeenkomst.
Beveridge heeft ook geschreven over
studie-beletselen, over de plotselinge in
vasie van de gezinnen der Engelsche mi!i-
tairen. die den benarden toestand der huis
vesting verergerden en over ontslagen, die
slechts blijvende verbittering kunnen wek
ken, Hij zegt ronduit: „De weg, dien wij
bewandelen, is ondemocratisch. Hoe eerder
wij den moed zullen hebben onze koers te
veranderen, hoe beter. Het is onze psycho
logische laak de Duitschers ervan te over
tuigen, dat Hitler hen in het ongeluk heeft
gestort en niet Engeland. Wij zijn nu hard
bezig hen van het tegendeel te overtui
genOnze taak is moeilijk. Het voed
selprobleem gaat de Britsche krachten ver
te boven. De Britsche zóne is een industrie
gebied. dat ons voor groote problemen
stelt. Maar die zijn niet onoverkomelijk en
het is een Engelsch levensbelang, van deze
zón» een succes te maken: een gebied be
woond door tevreden, welvarende, vrien
delijke menschen. die geloof hebben in
onze democratie, omdat zij ondervinden
dat de democratie de basis is van het
menschelijk geluk."
Dit alles zegt deze leidende Engelsche
econoom Wat zeggen wij ervan? Wij Hol
landers. de naaste buren van Duitschland?
Zelfs als wij alleen in zakelijken economi
schen zin zouden redeneeren, zouden de in
Duitschland bestaande misstanden onze
groote bezorgdheid al moeten wekken.
Want de terugkeer van onze welvaart
hangt voor een groot deel van den terug
keer van de Duitsche welvaart af. Ik
herinner u aan de verklaringen van een i
Het woord is aan.
Molotof spreekt van dollar-democratie'
De voltallige vergadering der vre
desconferentie heeft gisteren het ont
werpverdrag voor Roemenië goedge
keurd. De Amerikaansche afgevaardig
de Vandenberg verdedigde den En-
gelsch-Amerïkaanschen eisch, dat de
Donau voor alle schepen open moet zijn.
Hij drong er op aan, dat binnen zes
maanden na de onderteekening van het
verdrag een conferentie van de groote
vier plus de Donaustaten bijeen zou
komen voor het opstellen van een Do-
nauconventie.
Vervolgens sprak de Joegoslavische
afgevaardigde Kardelj, die zeide, dat
de Donaukwestie niet onder de be
voegdheid van de conferentie valt.
Tijdens de middagzitting wees de
Britsche minister van Buitenlandsche
Zaken, B'evin.op het belang van vrije
scheepvaart op de Donau. Hij achtte in
dit verband een internationaal beheers-
lichaam noodzakelijk, daar het hier den
handel van acht Donaustaten met de
rest van de wereld betreft. „Hier Ligt
de mooie kans de verdeeldheid tusschen
Oost en West die Molotof gisteren ab
surd noemde, te verwijderen", zoo be
sloot Bevin.
Vervolgens nam Molotof het woord.
„Onder de Donaustaten", aldus Molo-
ambtenaar van het departement van Han
del, opgenomen in ons blad van Maandag
onder den titel „Nederland aan den rand
van een faillissement." Hij. drs. Kohnstam,
verklaarde dat het verlies van de tijdens
den oorlog weggevallen markten ons 300
millioen aan jaarlijksehe inkomsten doet
derven. De thans gederfde inkomsten uit
Indië beloopen een gelijk bedrag. Iedereen
weet, dat de handel met Duitschland de
belangrijkste in ons Europeesche handels
verkeer was.
Nu heb ik Sir William Beveridge geci
teerd: een ten deze wel volkomen onver
dachte bron. Ik herinner ten overvloede
aan twee artikelen van een medewerker,
verleden week in dit blad verschenen,
waarin hij na zijn reis door de Britsche
zóne dezelfde alarmkreten aanhief over
de vernietiging der industrie, als deze En
gelschman doet hooren. Deze medewerker
is iemand, die zelf jarenlange beproevin
gen heeft moeten doorstaan tengevolge
van de wandaden der Nazi's.
Gij ziet het opnieuw: Europa is een ge
heel en de verarming van een volk wreekt
zich öp de andere volken. Wij moeten ook
dit inzien: als een volk militair verslagen
is, heeft men er niet mee afgedaan. Het is
niet verdwenen! Men kan het ook niet tot
een speelbal van rancune maken Men
moet ermee verder leven. Ook noemt men
zich Christenen en democraten, hetgeen
belangrijker is voornamelijk het eerste
dan economische overwegingen.
Er is meer te zeggen over het Duitsche
vraagstuk. Dat zal blijken Maar weer
vraag ik: Waar blijft Nederlands initiatief?
Slaapt Buitenlandsche Zaken? Na Chur
chill heeft ook veldmaarschalk Smuts, ons
land bezoekend, gisteren een beroep op de
kleine landen en met name op Nederland
gedaan, om zijn stem in de groote inter
nationale politiek te doen hooren. „Een
klein land kan het verlossende woord
spreken." Waarom zwijgt Nederland? Dit
is geen tijd voor afwachten uit voorzich
tigheid. Dit zwijgen is nalatig. Wij kun
nen beter. R. P-
tof, „zijn er die als geallieerden hebben
meegevochten in den strijd tegen den
gemeenschappelijke!! vijand. Wij heb
ben niet het recht dergelijke landen
bindende voorschriften te geven met
betrekicing tot hun eigen Donau".
Als voorheelden haalde Molotof het
Suezkanaal en het Panamakanaal aan,
waarbij ook meer landen zijn betrok
ken.
Sprekende over herstelbetalingen
zeide M#lotof: „Wij zijn ons er van be
wust, dat de Vereenigde Staten gedu-
renden den oorlog hun eigen belangen
zoowel als de onze hebben verdedigd,
waarvoor wij allen zeer dankbaar zijn.
Toch kan men niet zeggen, dat Amerika
evenzeer van den oorlqg te lijden heeft
gehad als oudere landen. Als wij kleine
landen dezelfde rechten als Engeland
en Amerika geven, zullen zij geen on
afhankelijke politiek kunnen voeren en
spoedig leven bij de gratie van de dol
lar-democratie van kapitalisten.
De Vereenigde Staten hebben ver
klaard, dat zij achthonderd Donausche-
pen zullen vasthouden, tot dat zekere
eischen met betrekking tot de regeling
van de Donauscheepvaart door bepaal
de landen zouden -zijn aanvaard. Deze
methode van druk oefenen op kleine
landen, die hun onafhankelijkheid en
hun belangen hebben willen verdedi
gen, strookt niet met de beginselen
van de democratie", aldus de Russische
minister.
Roemeenscli verdrag.
De laatste stemming over het Roe-
meensche ontwerp-verdrag geschiedde
Vrijdagochtend. Er volgde een daverend
applaus op de woorden van Molotof:
„Wij hebben een min of meer bevredi
gende goedkeuring van de artikelen van
het Roemeensche verdrag bereikt". De
conferentie zsi heden weer bijeenko
men voor een slot-discussie over het
Bulgaarsche verdrag. Byrnes zal haar
presideeren.
Pascal:
Deze brief is wat lang uit
gevallen, omdat ik geen tijd
had om hem korter te
■maken.
De Van Riemsdijk
versleept
Nadat men met behulp van zware pom
pen" er in was geslaagd de „Van Riemsdijk"
het schip van de K. P. M., dat in Septem
ber 1944 door de R.A.F. gebombardeerd
werd, drijvende te krijgen, werd het met
behulp van vier sleepboolen naar de Berg-
haven gesleept en aldaar aan den grond
gezet.
Het schip is hier echter over stuurboord
afgevallen. Men is vanmorgen opnieuw
gaan pompen. Wanneer de omstandig
heden het toelaten, zal de „Van Riemsdijk"
naar Amsterdam worden gesleept.
Weer teleforleeren
met Batavia
Er komt een goedkoop tarief
Naar wij van het hoofdbestuur der P.T.T.
vernemen, is men er in geslaagd de telefo
nische verbinding (door middel van de
radio) tusschen Nederland en Batavia tot
stand te brengen, Binnenkort kan er al ge
telefoneerd worden. Het tarief moet nog
vastgesteld worden, maar ons werd ver
zekerd, dat het laag zal zijn. Dc P.T.T. gaat
in dit geval niet uit van het streven om
winst te maken, omdat er een landsbelang
in gezien wordt om het gebruik zoo alge
meen mogelijk te maken, vooral ook voor
het contact tusschen Indië en de gerepa-
?rieerden.
De telefonische radio-verbinding Neder
landCuragao ging tot heden over Ame
rika. Over eer.igcn tijd komt er een direct
contact. Daardoor zullen de tarieven ver
laagd kunnen worden.
Veerbericht
ErNDE VAN* HET ZONNIGE WEER.
Weersverwachting geldig van Vrijdag
avond tot Zaterdagavond: Tijdens den
nacht vorming van mist en gesloten be
wolking, die morgen overdag aanleiding
geven tot somber, kil weer. Geen neerslag
van beteekenis. Zwakke of matige naar
Noord of West terugloopende winö-
Lijst van geïnterneerden
Op onze bureaux te Haarlem en IJmui
den is lijs! G, 12 aangekomen, bevattende
de namen van geïnterneerden, op Java ge
ëvacueerd naar Geallieerd gebied. De
vermelde personen zijn op den 27en Sep
tember te Batavia aangekomen.
Herman Moerkerk
Recensent voor
de Schilderkunst
Het verheugt ons te kunnen berichten,
dat wij den kunstenaar Herman Moer
kerk bereid hebben gevonden om de re
censies van schilder- en beeldhouwkunst
in ons blad op zich te nemen.
Zijn reputatie als schilder en teekenaar
en ook als publicist behoeft geen nadere
toelichting. Met vertrouwen zien wij
dezen kundigen beoordeelanr optreden als
opvolger van wijlen J. H. de Bois in een
taak, die deze tientallen jaren lang op
voortreffelijke wijze heeft vervuld.
In dit nummer bespreekt hij voor het
eerst een tentoonstelling: die van Kunst
zij ons Doel.
Beslissing van den geallieerden bestuursraad
Reuter meldt uit Berlijn, dat de
Geallieerde Bestuursraad alle ver
zoeken om gratie inzake de vonnis
sen tegen de nazileiders verworpen
heeft. Alle vonnissen blijven zooals
zij zijn uitgesproken.
De verzoeken van Goring, Jodl en
Keitel om te worden doodgeschoten in
plaats van opgehangen, werden even
eens door den bestuursraad verworpen.
Het \rerzoek van Rader om den dood
door den kogel in plaats van levens
lang werd everiëens afgewezen aange
zien de Bestuursraad een door het tri
bunaal uitgesproken vonnis niet kan
verzwaren.
De Sovjet-Russische afgevaardigde
in den Bestuursraad verklaarde het als
zijn plicht te beschouwen om zijn volle
dige instemming te betuigen met de
meening van het Sovjet-Russische lid
van het tribunaal, dat er genoeg bewij
zen zijn Schacht, von Papen en Fritsche
ook te straffen, tegen Hess het dood
vonnis uit te spreken en te erkennen,
dat de regeering van Hitler met zijn
generalen staf en militair opperbevel
misdadige organisaties waren.
De geallieerde bestuursraad be
vestigde dat alle te Neurenberg ter
dood veroordeelden 16 October in
het bijzijn van een viermogendhe-
dencommissie zullen worden opge
hangen. Twee persvertegenwoordi
gers van elk der vier bezettende
mogendheden en een officieele fo
tograaf zullen de executie mogen
bijwonen.
Volgens majoor Fred Teich. beambte
van de gevangenis te Neurenbei'g. heb
ben de Amerikaansche autoriteiten be
sloten. de hersenen van de ter dood
veroordeelden na de executie n e t
voor pathologisch onderzoek naar Ame
rika te zenden.