IJmuider Courant
Oost en West
Fransche grondwet bij
volksstemming aanvaard
Overeenstemming over wapenstilstand
in Indonesië bereikt
61e Jaargrang Xo. 18450
Bureaux: Kennemerlaan 154,
IJmuiden - Telefoon 5437
Te Haarlem: Gr. Houtstr. 93
Telefoon 10724.
Kennemer Editie van Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peerebooin
SLuuidng 11 October 1940
Uitgave van de Stichting
Voorlichting te Haarlem.
Abonnementen: p. week 31 ct
per kwartaal f 4.—
/"^ENERAAL Smuts heeft zich niet zwart-
gallig getoond omtrent de toekomst
van de internationale verhoudingen. Zijn
woord moet indruk gemaakt hebben. Het
hield eigenlijk in: ik zie geen dreigend ge
vaar voor een nieuwen oorlog. Zij, die
'graag pessimismen uiten en de schouders
ophalen over zulk een meening, mogen
'bedenken dat deze rustige, eenvoudige
Zuid-Afrikaan een der scherpzinnigste
staatslieden ter wereld is en door zijn be
leid de scherpte van zijn inzicht heeft be
wezen. Hij is een van die menschen, van
wie men veel leeren kan en die niet ge
woon zijn, overhaast en oppervlakkig te
oordeelen. Men moet ook eens, al heeft
men de vernielingen, die de Tweede We
reldoorlog heeft aangericht, niet vlak voor
zich. bedenken dat een enorme verwoes
ting is aangericht en dat de "landen, die
daardoor het meest geteisterd zijn, wel
iets anders te doen hebben dan een nieu
wen oorlog op touw te zetten. Zij zijn er
bij lange na niét gereed voor.
Dit geeft de wereld des te meer gelegen
heid. om zich te reorganiseeren en een
beleid te scheppen, dat oorlog kan voor
komen. Zij is nog zoover niet. Dat tot dus
ver meer verdeeldheid en tegenstelling tot
uiting komt dan wil tot hervorming, moet
ons evenwél niet ontmoedigen. Als de 76-
jarïge Smuts zich frisch, monter en onder
nemend 'oont, dienen veel jongere men
schen. die veel minder verantwoordelijk
heid dragen, zich toch eigenlijk te schamen
als zij niet anders dan ontmoediging en-
pessimisme doen blijken.
De tegenstelling tusschen Oost en West
is hun voornaamste argument. Het is zeker
dut aic tegenstelling bestaat en zich voort
durend doet gevoelen. Het is allerminst
zeker, dat zij door verstandig beleid niet
overbrugd zou kunnen worden. Hoop daar
op is in Smuts' verklaringen telkens tot
uiting gekomen. En als hij aandringt op
de schepping van een Europeeschen Sta
tenbond laat hij niet na, de Slavische
statengroep te noemen die zich in Oost-
Europa ontwikkelt. Een bedreiging ziet hij
daar niet in. In de vorming van dergelijke
groepen is immers in het statuut van'de
U.N" O. uitdrukkelijk voorzien! Smuts
noemt ze: steunpilaren voor breeder we
reldorganisatie. Plet is zeker dat dergelijke
breede groepeeringen <3en weg tot wereld-
regeering eerder en sneller zullen berei
ken dan de menigte elkaar-in-de-wielen-
rijdende kleine staten, die zu\k een Baby
lonische spraakverwarring' op internatio
nale conferenties pleegt te ontketenen.
Menigeen acht de kans op vorming van
een Europeeschen Statenbond klein, om
dat de Russen er zich tegen verklaard heb
ben. Indien dit beslissend ware zou dat
beteekenen. dat Sovjet-Rusland over de
wereldmacht beschikt en dat men alleen
met zijn goedkeuring iets tot stand kan
brengen. Zoo staan de zaken evenwel
gelukkig geenszins. Als West-Europa en
Groot-Brittannië zich door dezen Russi-
schen afkeer lieten weerhouden, om hun
eigen levensbelangen te behartigen, zou
dat beteekenen dat zij uit pure vrees maar
liever in de ellende gingen verkeeren.
Want het verdeelde Europa heeft in zijn
ouden, versplinterden vorm geen toekomst
meer, te minder als het oen nieuwe groote
economische eenheid als de Slavische
statengroep naast zich krijgt.
Zou. als het Oosten een dergelijke nieu
we eenheid vormt, het Westen het recht
missen om hetzelfde te doen? Op welken
grond ware een dergelijke opvatting te
verdedigen? En hoe zou het Westen zich
in zulke onderwerping want daar zou
het dan toch op neerkomen ooit kunnen
schikken?
Het communistische dagblad De Waar
heid heeft generaal Smuts reeds bij zijn
aankomst aangevallen onder den titel „Een
onwelkom bezoek". Dat is, behalve grof
en onhebbelijk tegenover een gast van de
Koningin en van de Staten-Generaal, die
hem in speciale zitting in de Ridderzaal
ontvangen, een meening die tegenoverge
steld is aan die van de overgroote meer
derheid van ons volk. Wij gevoelen be
wondering voor een zoo eenvoudig, eerlijk
en wilskrachtig man als deze Zuid-Afri
kaan. een der weinige staatslieden die
wereldpolitiek durft te voeren en zijn er
trotsch op. dat hij tot onze stamverwanten
in Zuid-Afrika behoort. Het ware te wen-
schen dat de huidigè wereld over meer
mannen met zulk een breeden kijk be
schikte. wiens politieke overtuiging zich
geuit heeft in deze te Parijs uitgesproken
woorden: „Er is geen fundamenteel ver
schil tusschen Oost en West, Er is ruimte
en arbeid voor ons allen in de wijde we
reld. Voor ons is er niet Oost en West.
maar alleen de menschheid."
Meermalen heb ik' de meening hooren
uiten dat het ..nu nog te vroeg is" voor
een Europeeschen Statenbond. Zij die dit
ineenen. en die het altijd te vroeg voor
alle groote veranderingen vinden, zouden
blijkbaar willen wachten tot er geen
tegenstellingen in de wereld meer zijn.
Maar de zaak is juist, dat men de hinder
nissen moet overwinnen om liet zoover te
brengen. Wie wil wachten tot de tegen
stellingen vanzelf verdwijnen kan het
eeuwig blijven doen. Wie de teekenen der
tijden verstaat begrijpt dat voor Europa de
tijd gekomen is als het niet in armoede
en ellende ten onder wil gaan. R. P,
Drie directeuren van groote ParUsclie
warenhuizen zijn gearresteerd in verhand
met den verkoop van textieldistributiebon
nen tot een bedrag van millioenen francs. I
Evenveel onthoudingen als neen-stemmers
De Vierde Fransche Republiek heeft
een nieuwe grondwet. De gisteren ge
houden volksstemming had tot resul
taat, dat het door de regeering aange
boden ontwerp werd aanvaard met een
matige meerderheid van stemmen.
De verhouding der stemmen (alleen
Corsica ontbreekt nog) is 9.200.467
vóór, 7.790.676 tegen. 7.776.893 onthou
dingen. Dat is op het totaal van 25 mil-
lioen stemgerechtigde kiezers een res
pectabel aantal.
Zooals bekend heeft generaal de
Gaulle er op aangedrongen het ont
werp te verwerpen, terwijl Bidault,
minister-president en minister van Bui-
tenlandsche Zaken, den kiezers geadvi
seerd heeft voor het ontwerp te stem
men. Deze tegenstelling is waarschijn
lijk de oorzaak geweest van het groote
aantal onthoudingen.
De stemming verliep Zondag in de
grootste rust en nergens in het land
deden zich incidenten voor. Zelfs het
gewone verkiezingsenthousiasme ont
brak, wat moet worden geweten aan
het l'eit dat dit binnen vijf maanden de
tweede maal is dat over de grondwet
moest worden gestemd. Bovendien zijn
er verschillende andere zaken, -die
juist op dit oogenblik de openbare
meening sterker bezig houden, name
lijk een aantal groote distributieschan
dalen, waarbij de namen van politieke
figuren in het spel zijn. Er is geknoeid
met wijn, meel en textiel en deze on
derwerpen hebben wellicht ook bijge
dragen tot de lijdelijke houding van
vele kiezers, zij hebben het aantal neen-
stemmers waarschijnlijk eveneens ver
hoogd.
Na drie maanden verbitterd worste
len tusschen de drie groote partijen is
het ondanks alles thans zoover, dat
Frankrijk weer spoedig door een wer
kelijke regeering zal worden geleid en
dat er nu daadwerkelijk kan worden
begonnen met plannen voor het herstel
van handel, industrie en financiën.
Nu de nieuwe constitutie van kracht
is. zal Frankrijk 10 November voor de
vijfde maal in minder dan 13 maanden
ter stembus tijgen, thans om volgens
het systeem der evenredige vertegen
woordiging voor vijf jaar een parlement
te kiezen.
Het woord is aan.
Carmen Sylvg:
Hét leelijke wordt vaak
waarheid en het ruwe eer
lijkheid genoemd.
Paratyphi!* in Alkmaar
Dertig bewoners van den Stationsweg te
Alkmaar, die op een buurtfeest gebak
hadden gegeten, waarin zeer waarschijn
lijk eendeneieren waren verwerkt, liggen
thans met hooge koortsen te bed. Er heb
ben zich reeds verschijnselen van para-
typhus voorgedaan.
Smuts naar Parijs
De stad Antwerpen bereidde veld
maarschalk Smuts Zondag een glorie
rijke ontvangst. Smuts vertrok heden
morgen per vliegtuig van Brussel naar
Parijs, waar hij de laatste vergaderin
gen van de Vredesconferentie wil bij
wonen. Woensdag a.s. vliegt hij naar
Londen en hij heeft het plan vervolgens
Zondag naar New-York te vertrekken
om aldaar de algemeene vergadering
der Vereenigde Volken bij te wonen.
De „Karei Doorman" in
Tandjong Priok
Het Nederlandsche vliegtuigmoeder
schip de „Karei Doorman" is de haven
van Tandjong Priok binnengeloopen.
Staakt het vuren" binnen enkele dagen
Veldmaarschalk Lord Montgomery en
Generaal Eisenhower ontvingen Vrij
dagmorgen op de Cambridge-Universi-
teit het Eere-Doctoraat in de Rechten.
Montgomery en Eisenhower in den
stoet tijdens de ceremonie in Cambridge.
Sumner Welles critiseert
Amerikaansche politiek
Het pas verschenen boek ..Where are
we heading", geschreven door den voor-
maligen onderstaatssecretaris der Ver
eenigde Staterf, Sumner Welles, is één
felle aanklacht tegen de gevoerde po
litiek van de U. S. A.
Zijn lof voor het werk van de regee
ring wat betreft de U.N.O.. het instellen
van internationale financieele institu
ten en het -plaatsen van de builenland-
sche poliiek boven de partijtegenstel
lingen is slechts een inleiding voor de
daarop volgende scherpe critielc.
Volgens hem zijn zoowel Rusland als
de Vereenigde Staten verantwoordelijk
voor het uitblijven vèn een overeen
komst tusschen deze twee groote mach
ten. Verder heeft de U.S.A. het nagela
ten een waarlijk leiderschap in kwes
ties als Palestina en de toekomst der
koloniale volken op zich te nemen en
heeft Uncle Sam zijn plaats als „groote
broer" van de kleine naties, die in hem
den verdediger van hun rechten in de
gemeenschap der volkeren zagen, ver
loren. Ook de Europeesche vredesver
dragen zijn niet zuiver op de graat: zij
bevatten bepalingen die in strijd zijn
met de principes van hel Atlantische
Handvest.
De Vereenigde Staten krijgen de
meeste vegen uit de pan. of liever uit
de oen. Het vestigen van eenheid in
China was volgèns Sumner Welles een
taak voor de U.S.A\ geweest en de poli
tiek die zij in Japan voeren garandeert
niet. dat de Japansche geest in het
Land der Rijzende Zon zich nooit meer
op zal richten.
Door het veronachtzamen van de
eischen, die aan een goede nabuurschap
gesteld dienen te worden, heeft zii de
solidariteit der Amerikaansche repu
blieken ernstig ondermijnd.
De Groote Vier blijven ook niet bui
ten schot: hun wordt verweten dal zij
voor het einde van den oorlog geen
overeenkomst ten aanzien van een po
litiek tegenover Duitschland hebben be
reikt.
United Press deelde hedenmorgen
mede, dat. in Batavia overeenstemming
is bereikt ten aanzien van een wapen
stilstand. Deze overeenstemming kwam
tot stand gedurende een bijeenkomst
van drie uren'ten huize van den Brit-
schen consul-generaal te' Bavatavia van
Sehermerhorn en S.iahrir onder voorzit
terschap van Lord Killearn, in het bij
zijn van Nederlandsche en Indonesische
militaire adviseurs.
Heden, om 17.30 uur Bataviasche tijd.
zal de overeenstemming worden voorge
legd aan de plenaire zitting der com
missie-generaal en de Indonesische de
legatie ter ratificatie.
De overeenkomst werd bereikt nadat
Sj^hrir de Indonesische militaire lei
ders er van had kunnen overtuigen, dat
zij de stopzetting van de Nederlandsche
trocpenzendingen als primaire eisch
tot het staken der vijandelijkheden
moesten laten vallen. Van zijn kant
heeft prof. Sehermerhorn de verzeke
ring gegeven dat de commissie-generaal
eventueele beperking der troepenzen
dingen en de begrenzing van de taak der
Nederlandsche troepen zou bespreken.
Men verwacht dat het bevel tot
het staken der vijandelijkheden wegens
technische moeilijkheden in de eerst
komende dag^n zal worden gegeven. Er
is een wapenstilstandcommissie ge-
Weerbericht
WEINIG VERANDERING
Verwachting' geldig van Maandagavond
tot Dinsdagavond: Meest geheel bedekt
tot zwaar bewolkt. Geen neerslag van be-
teeker.is. Zelfde temperatuur als vandaag.
Tijdelijk wat toenemende wind tusschen
West en Noord.
Geen visa meer tusschen
Engeland en Frankrijk
Het besluit om de visa tusschen En
geland en Frankrijk achterwege te la
ten, wordt als de eerste stap be
schouwd naar het verwijderd doel van
Ernest Bevin om de paspoorten op te
heffen.
Goedingelichte kringen in Londen
verwachten dat Engeland zich met an
dere We'st-Europeesche landen, en in
het bijzonder met. België en Nederland
zal verstaan over een voorstel om de
visa tusschen de respectievelijke lan
den op te heffen. Men zegt in dezelfde
kringen dat Engeland bereid is met elk
land op basis van reciprociteit een
overeenkomst voor de opheffing der
visa aan te gaan.
Deskundigeif zeggen dat de opheffing
der visa het touristenverkeer zal stimu-
leeren doch zii waarschuwen dat het
niet lucratief zal zijn omdat zoowel En
geland als Frankrijk de sommen gelds
beperkt hebben die de reizigers het
land uit mogen brengen. De Engelschen
mogen 75 pond meenemen, de Fran-
schen een bedrag tot een waarde van
twintig pond. (U. P.)
vormd uit hooge Britsche, Nederland
sche en Indonesische officieren, die be
last is met de taak, onmiddellijk de
overeenkomst uit te werken en daarna
de verschillende militaire commandan
ten op de hoogte te stellen.
De wapenstilstandsovereenkomst om
vat naar schatting 20.000 Britsche,
50.000 Nederlandsche en minstens
100.000 Indonesische gewapende troe
pen.
Weer vijandelijkheden
in Indo-China
In Indo-China, waar sinds 6 Mei. toen
een overeenkomst tusschen de Fran
sche autoriteiten en de Annamieten
werd gesloten, een gewapende vrede
heerschte, zijn opnieuw vijandelijkhe
den uitgebroken. De Franschen en An
namieten beschuldigen elkaar over en
weer van schending der wapenstil
standsvoorwaarden. Te Kaap Varella in
het Zuidelijke deel van de provincie
Annam is thans een gevecht uitgebro
ken. waarbij Fransche gevechtsvliegtui
gen in actie kwamen. Volgens Fransche
berichten werden 75 Annamieten gedood.
De Apnamieten van hun kant - melden
dat de Fransche strijdmacht 2000 man
sterk was en de Annamietische posities
belegerde, zonder dat hunnerzijds ge
provoceerd was. Een ongenoemd aantal
Fransche vliegtuigen heeft de burgers
in deze streek aangevallen. De Fran
sche aanval zou echter met zware ver
liezen zijn afgeslagen.
Hongaarsch verdrag aanvaard
Zaterdag heeft de plenaire vredes
conferentie het ontwerp voor het vre
desverdrag met Hongarije na lange dis
cussies. waarbij het Donauvraagstuk
weer de hoofdschotel vormde, aanvaard.
De Oekrainsche afgevaardigde protes
teerde tegen de aanbevelingen der com
missie om de Donau open te .-.stellen
voor alle nationaliteiten. Een Amen-
kaansch voorstel om de Hongaarsche
herstelbetalingen van 75 tot 50 milhoea
pond terug te brengen werd afgewezen.
Pankalpinang geëindigd
De conferentie van Pankalpinang is
geëindigd met een slotrede van dr. van
Mook. Tevoren waren elf resoluties
aangenomen. waarin tot uitdrukking
wérd gebracht dat de conferentie het
werk van de commissie-generaal haar
vertrouwen schonk en dat zij de resolu
tie van de Malinoconferentie ten aanzien,
van de vorming van een federatie uit
dc vier deelen Java. Sumatra. Borneo
en de Groote Oost goedkeurde.
STADION" FEI-JENOORD. Als directeur
van het stadion ..Feijenoord" is door com
missarissen aangewezen de heer B. van Krim
pen. die enkele jaren bestuurslid van „Feijen
oord" is geweest. Bij zijn aftreden in 1940
werd hij tot lid van verdienste benoemd. De
benoeming tot directeur behoeft alleen nog de
bekrachtiging van de algemeene vergadering
van aandeelhouders. Aangezien „Feijen
oord" over meer dan de helft van de aandee-
Icn beschikt, staat de benoeming wel vast.
