Zwolle en Colchester zoeken
cultureel en sportief contact
Uit barren nood groeide de ,tZwolsche gemeenschap
Er zijn in Nederland ruim zeventig ste-
den, die door een Engelsche stad geadop
teerd zijn. Haarlem is er één van en tot
dusver heeft de relatie met Derby zich be
paald tot sportuitwisseling. Een andere is
Zwolle en over haar willen wij iets meer
vertellen \":e: over de mooie oude Sassen-
poort. noch over de Peperbus, en ook niet
over hei orgel in de Groote Kerk. dat.
sedert de Rotterdamsche Sint Laurenskerk
door barbaarsch geweld verwoest werd,
weer het grootste instrument in Nederland
is. Zwolle is n.l. geadopteerd door Col
chester, .Engelands oudste stad, in Essex
gelegen op den weg van Harwich naar
Londen
Het begon natuurlijk met voetballen en
Zwolle won op Koninginnedag met 81
van een amateurselftal uit Colchester en
straks, legen het eind van November, moe
ten de tweede klassers het daarginds op
nemen tegen de profclub uit de Southern
Division (Colchester United F. C.).
Maar het is niet bij voetballen gebleven,
zelfs niet bij sportuitwisseling in den
grootsten omvang want er zal over en
weer gehockeyed. getennist, gezwommen,
echijfgeschoten. geschaakt en „geathle-
tiekt" worden neen, er is iets van blij
vende waarde en beteekenis groeiende tus
schen beide steden. In Augustus heeft een
officieele delegatie uit Colchester, onder
leiding van Mayor Thompson, een vijf-
daagsch bezoek aan Zwolle gebracht en
toen zijn de eerste bouwsteenen gelegd,
welke bij het tegenbezoek in de tweede
helft van September uitgebreid konden
worden tot een fundament, waarop beide
steden met elkaar het gebouw der weder,
zijdsche vriendschap, kameraadschap en
samenwerking hopen op te trekken De
sportuitwisseling blijft natuurlijk een be
langrijke plaats innemen, doch daarnaast
zijn plannen in uitwerking voor jeugd-
vacantiekampen, doch vooral ook uitwis
seling op sociaal en cultureel terrein.
Het is geen toeval, dit zooveel breedcre
contact met de adopteerende Engelsche
stad, want in Zwolle bestaat, (in ver
borgenheid gegroeid tydens de bezet
ting, officieel opgericht kort na de be
vrijding), dc „Zwolsche Gemeen
schap".
Die „Zwolsche Gemeenschap" heeft een
korte maar belangrijke voorgeschiedenis.
In net najaar van 1944 werden Amers-
foortsche gevangenen bij honderden naar
Zwolle vervoerd om graafwerk te verrich
ten voor de Duitschers. Die gevangenen,
tenslotte over de duizend op elkaar ge
propt in de Buitensocieteit, hadden gebrek
aan eigenlijk alles c-n spontaan kwam ce
burgerij met allerlei aandragen: hemden
en broeken, petten en sokken, brood en
pap. De algemeene hulpvaardigheid w
enorm, maar men werkte naast elkaar en
het gevolg was, dat sommigen heel veel
kregen en anderen maar weinig. Boven
dien kon er weinig of niets gedaan worden
aan ziekenverpleging, bouw van latrines,
schoeisel voorziening e.d. Toen is men gaan
coördineeren en de gemeenschappelijke ac
tie bereikte resultaten waar men anders
niet aan zou zijn toegekomen. In dien laat-
slen oorlogswinter passeerden duizenden
geëvacueerden, op weg naar het Noorden,
Zwolle. Al die Limburgsche ongelukkigen,
waaronder veel babies en zieken, die da
gen lang niet verzorgd waren, werden op
het station zoo goed mogelijk geholpen en
door deze gecoördineerde actie werd Zwol
le een oase op den moes lijken tocht van
deze oorlogsdakloozen. Dienzelfden winter
passeerde sedert begin December een snel
aangroeiende stroom ..etenholers" uit het
Westen de stad Zwolle en weer was het de
Coördinatiecommissie met haar talrijke
trouwe medewerkers, die de hulpvcrlee-
ring in dezen onbeschrijfelijken nood or
ganiseerde. Maandenlang hebben de Zwol
lenaren met bewonderenswaardige offer
vaardigheid in een gezamenlijke actie zon
der onderscheid van stand, godsdienst of
buurt. vnduizenden geholpen, op een
wijze die Zwolle een eerenaam heeft be
zorgd bij allen die hier over den IJssel
hulp vonden tegen den knagenden vijand,
den honger
Tegen de „splijtzwam".
Tijdens de bezetting waren er ook
Zwolle velen, die in het kader van het
geestelijk verzet, zich bezonnen op de po
litieke wedergeboorte van ons land, ten
deele voorloopers zoo men wil, van de
Ned. Volksbeweging. Voor een groot deel
hebben zij hun aandeel bijgedragen tot
het bovenomschreven coördineerende
werk.
Uit het overleg van al deze menschen
is tenslotte, na de bevrijding, de Zwolsche
Gemeenschao ontstaan, waarin elkaar ge
vonden hebben al degenen die er zich op
bezonnen hebben, of men na den oorlog,
met dit bevorderen van een samenoptrek-
ken totdat principieel godsdienstig en po
litiek uiteengaan geboden was. in nor
malen tijd niet moest voortgaan. De ziekte
der onnoodïge gespletenheid wilde men
uitbannen en zoo kwam de Zwolsche Ge
meenschap tot stand. Zij wil aan op het
gebied van het sociale, economische en cul-
tureele leven werkzame vereenigingen en
organisaties een instituut, een ruimte ge
ven, waarbinnen men elkaar kan ontmoe
ten en op elkaar afstemmen. Daarmede
wil de Zwolsche Gemeenschap dus niet
uitsluitend een soort dispuutcollege, een
debating club zijn. Er zijn immers tal van
werkzaamheden die onmiddellijk, in ge
meenschappelijke activiteit kunnen wor
den aangepakt. Zoo kwam de Zwolsohe
Gemeenschap tot oprichting van de secties
werkgemeenschappen-Arbeid, Sociaal werk
onderverdeeld in hulp aan noodlijdenden,
gezinszorg en medisch-hygiënische zorg,
vrije tijdsbesteding, jeugdwerk, feestcul
tuur en zorg voor militairen. Er werken
reeds een Sportraad en een Jeugdraad, een
Middcnstandsraad en andere samenbunde
lende lichamen, waarin menschen van de
meest uiteenloopende politieke overtuiging
en godsdienstige richting eendrachtig
samenwerken.
Op deze wijze wil de Zwolsche Gemeen
schap streven naar een hechtere verbon
denheid binnen de plaatselijke samen
leving, waarbij uitdrukkelijk geen sprake
is van politieke machtsvorming. Men wil
leeren, zich voor elkander verantwoorde
lijk te weten, anderen te begrijpen en
samen te werken waar en wanneer dit
mogelijk is
Breede basis van de uitwisseling
Het is duidelijk, dat dit alles zijn stem
pel heeft gedrukt op de verhouding tus-
sc'nen Zwolle en Colchester, dat men daar
ginds ontdekt heeft, nog wel iets van ons
te kunnen leeren. Met het gevolg, dat dus
de uitwisseling tusschen beide steden een
veel breederen grondslag heeft gekregen
dan die van louter sportuitwisseling. Daar
is allereerst het jeugdwerk: er zijn plan
nen voor gemeenschappelijke kampen en
excursies en op de scholen in Colchester
worden met het oog hierop reeds Neder-
landsche liederen ingestudeerd. De Zwol
sche delegatie heeft in September de fone
tische teksten van een vijftal, allereerst
het Wilhelmus, meegenomen en waar
schijnlijk hebben er sedertdien al heel wat
Engelsche tongen in den knoop gezeten!
Voorts zal het waarschijnlijk mogelijk blij
ken, jeugdige arbeiders voor een leertijd
van een half jaar op fabrieken in Colches
ter te werk te stellen en dan is er een
uitgebreid schema in studie om met behulp
van in te stellen spaarfondsen het perso
neel van bepaalde bedrijven met vrouw
en kinderen over en weer een week vacan-
tie in den zomer te laten doorbrengen.
Men legeert bij elkaar en heeft dus alleen
de reiskosten te betalen. Een soort gast-
vrijheidsclearing dus.
Bezoek en tegenbezoek
Om nu nog een enkele greep te doen:
Colchester heeft een uitstekend beroeps-
tooneelgezelschap en in beginsel is reeds
overeengekomen, dat dit in den nawinter
te Zwolle een voorstelling zal geven. Lei
ding en medespelenden beschouwen dit
optreden als een vacantiereis en zullen lo-
geeren bij inwoners van Zwolle, zoodat de
kosten van deze bijzondere voorstelling
beperkt blijven tot die van de reis en van
het transport van bagage en attributen.
Als tegenbezoek gaat het Zwolsche
Strijkkwartet een concert in Colchester
geven en verder staat er uitwisseling van
zangkoren op het programma. Zoo is er
nog veel meer, van het contact van post
zegelverzamelaars tot dat van konijnen
fokkers toe, en op die wijze hopen beide
steden de geheele bevolking te betrekken
in een samenwerking op alle gebieden
waar menschen de handen ineen kunnen
slaan en tenslotte elkander vinden als bij
arage tot een beter begrip tusschen de
beide naburen.
Moie opdracht voor de
Haarlemsche Scheepsbouw Mij.
Aan de Haarlemsche Scheepsbouw Mij
is opdracht verleend tot den bouw van
een grooten motortrawler voor Portugee-
scne rekening. De trawler krijgt een leng
te van niet minder dan 71 M. en wordt uit
gerust met een motor van 1000 P.K. Voorts
komt er een traankokerij aan boord.
Twee camera-mannen op jacht naar
vogel-intimiteitenAan boord van
de Willem Barendsz bevinden zich twee
Nederlanders, die zich minder voor de
ivalvischharpoen dan voor hun film
toestellen biteresseeren. Het zijn Jan
P. Strijbos en Hannes de Boer, die in de
Antarctis het leven der vogels zullen
filmen.
Güiettm?
IK MOET NOG EVEN
NAAR DE GRUYTER
MET MIJN BONNEN
Olklde&tt&lf
EN BETERE WAAR
EN 10 PROCENT
ALLEEN DE GRUYTER
DE KOFFIE- EN THEEZAAK
Ex-polilieman ter (lood
veroordeeld
Het Bijzonder Gerechtshof te Arnhem
heeft den jeugdigen politieman P. R. Cie-
raad, die aan het eind van den oorlog
maanden lang een waar schrikbewind
heeft uitgeoefend in den Noord-Westhoek
van Overijsel en wiens naam vooral in
Zwolle met angst en beven werd verno
men wegens zijn behulpzaamheid bij het
werk van den Sicherheitsdienst, ter dood
veroordeeld. Cieraad heeft in 72 arresta
ties door den S. D. de hand gehad en
den dood van 49 menschen op zijn ge
weten. Het Hof verleende Cieraad het
recht van beroep in cassatie.
Tweede oefenwedstrijd
Nederlandsch elftal
Woensdag G November om drie uur speelt
in het Olympisch Stadion te Amsterdam het
voorloopig Nederlandsch Elftal tegen De
Volewijckers.
Het Nederlandsch Elftal heeft, sinds den
wedstrijd te Rotterdam enkele wijzigingen
ondergaan. De Haarlemmer Roozen bezel de
middenvoorplaats, terwijl rechtsbuiten Fi
scher het veld heeft moeten ruimen voor
Lakenberg van NEC. In de middeniinie
neemt Stoffelen de spilplaats in.
Het elftal ziet er als volgt uit: Doel: Kraak
(Stormvogels). Achter: Potharst (Ajax) en
Van der Linden (Ajax). Midden: Paauwe
(Feijenoord), Stoffelen (Ajax) en De Vroet
(Feijenooid). Voor: Lakenberg (NEC), Wilkes
(Xerxes), Roozen (Haarlem). Smit (Haarlem)
en Drager (Ajax).
Reserves zijn Van Raalte (Blauw Wit), De
Vos (Quick, Nijmegen), Van Spierenburg
(NÈC). Kuppen (Sitlard) en Rijvers (NAC),
Landman van Neptunus zal worden uitge7
noodigd om het doel van Volewijckers te
verdedigen.
Belangrijke voetbalwedstrijden
In de eerste klassen van het Westen staan
belangrijke wedstrijden op het programma.
De Amsterdammers kunnen een keus doen
uit Ajax't Gooi en Blauw WitDe Vole
wijckers. In Rotterdam wordt SpartaFeijen
oord gespeeld. Stormvogels—DFC is de eenige
eerste klas wedstrijd in dit rayon. De thuis
club heeft een goede kans te winnen. EDO
trekt naar Dordrecht, om Emma te ontmoe
ten. Er dient echter beter gespeeld te wor
den dan Zondag j.l. tegen RFC. Als Haarlem
doorgaat met groote overwinningen te boe
ken, worden de roodbroeken nog ernstige
candidaten voor de bovenste plaats. De ach
terstand op Neptunus is thans echter nog te
groot. DOS ls geen gemakkelijke tegenstan
der, maar als Smit en Roozen weer op schot
zijn, kan de vierde zege tegemoet gezien
worden. VSV, dat bij ADO op bezoek gaat,
kan zich herstellen na de twee nederlagen.
RCHZFC in het Heemsteedsche Sport
park levert vermoedelijk een overwinning
voor de thuisclub op; het wordt inmiddels
tijd, dat de Racing wat punten verovert. Vel-
sen heeft het op eigen terrein tegen KFC
niet gemakkelijk. Van belang voor de bezet
ting van de onderste plaats is ZVVHBC in
Zaandam. De winnende ploeg behaalt een
goeden voorsprong.
In de derde klas ontmoet Ripperda één der
concurrenten voor de bovenste plaats, ÏVV.
Een overwinning voor de Haarlemmers bë-
teekent een stap in de goede richting. Bloe-
mendaal behoeft op eigen terrein tegen KW
niet te struikelen. In de wedstrijden Schoten
—WA en ZandvoorlmeeuwenBeverwijk
hebben de thuisclubs de beste kansen. Wil
I-IFC in de derde klas A van district 2 nog een
woordje meespreken, dan moet morgen van
VCS gewonnen worden.
De Bakene&serkerk wordt
geacht de oudste der Haar
lemsche godshuizen te zijn.
Men wil zoo schreef A. W.
Weisman in een bulletin van
den Ned. Oudheidkundigen
Bond dat zij reeds in de
12e eeuw gesticht is. Anderen
beweren, dat graaf Willem II
de kerk in het midden der
13e eeuw zou hebben doen
oprichten. Maar de geschie
denis van het tegenwoordig
gebouw gaat niet verder te
rug dan de 15e eeuw, ten
deele is het zelfs van lateren
tijd. Oorspronkelijk bestond
de kerk uil den tegenwoordi-
gen Zuiderbeuk, die aan de
Oostzijde in een halven tien-
hoek eindigt. In 1620 begon
men de kerk aan de Noord
zijde uit te breiden. Bijna .20
jaar later ontstond het Ioni
sche portiek aan de Vrou-
'wensteeg. In een gebeeld
houwd medaillon leest men
daarboven in het Latijn:
Wie nieuwe kerken bouwen,
moet men prijzen:
Looft dan ook hen, die de
oude doen herrijzen.
Tusschen den ouden en den nieuwen beuk
heeft men een eenvoudige zuilenrij ge
plaatst. Alle inwendige versieringen zijn na
de Hervorming verdwenen, uitgezonderd
de beeldjes der evangelisten die de ribben
der houten gewelven van 't koor steunen.
Slachtoffers van
het verkeer
Dit jaar reeds 812 dooden
en 4578 zwaargewonden
Volgens de statistiek van het Centraal'
Bureau voor de Statistiek blijken de ge
volgen van de verkeersongevallen over
September van minder ernstigen aard te
zijn geweest dan over de voorafgaande
maand. Het aantal dooden bedroeg name
lijk 90 (118 in Augustus). Er werden 596
(613) en 551 (559) personen respectievelijk
ernstig en licht gewond.
In vergelijking met vóór den oorlog is
de toestand echter nog zeer ongunstig.
Het totaal aantal slachtoffers tengevolge
van verkeersongevallen in de eerste negen
maanden van dit jaar was: 812 dooden en
4578 ernstig gewonden tegen respectieve
lijk 524 en 3325 in de overeenkomstige
periode van 1938.
De Berlijnsche Crimineele politie hgeft
beslag gelegd op een partij van zeven-en-
zeventigduizend fleschjes blauwzuurzout,
welke bestemd waren voor den zwarten han
del, aldus meldt de Britsche nieuwsdienst in.
Duitschland.
De toren der Bakenesserkerk 450 jaar oud
In 1620 verfraaide Lieven de
Key de kerk, o.a. het portiek
aan de Oostzijde is door hem
gemaakt, evenzoo de eiken
houten preekstoel. Het doop
hek en de kaarsenkronen da
teeren blijkbaar van de laat
ste helft der 17e eeuw.
De kerk is in de bouwkunst
vooral vermaard door haar
toren. Deze werd in het laatst
der 15e eeuw gesticht, dus nu
450 jaar geleden. Zij is een
voorbeeld geweest van den
toren der St. Bavo. Het be
neden deel beslaat uit gebak
ken en gehouwen steen en
vormt door zijn eenvoud een
schoone tegenstelling met de
achtkantige bekroning in
Laat-Gotischen stiji. die groo-
tendeels van groefsteen is op
getrokken en met kogels, fialen
en tranceeringen is versierd.
Het geheel wordt gedekt door
een peervormige kroon. Vroe
ger hing er een mooi klokken
spel van Frangois Hemony in
den toren, maar dat is in 1795
ten bate der stadsfinanciën
verkocht. Oudtijds zelfs nog
in den tijd van den 80-jarigen
oorlog was er voor den toren een plein
tot de Bakenessergracht. Later werd de
weg langs de gracht bebouwd, zelfs kwa
men er ook huizen in de Vrouwensteeg,
zoodat voor den toren slechts een van
den weg afgesloten pleintje overbleef.
BINNENLAND
Te Wezep is een
Jeep. waarin de 35-jarige
sergeant S. uit Gronin
gen en de 34-jarige lui
tenant S. uit Broek op
Langendijk zaten, in
volle vaart tegen een
melkauto gereden. Ser
geant S. werd op slag
gedood, luitenant S.
zwaar gewond.
Ambtenaren van den
Economisclien Controle
dienst hebben bij een
handelaar te Delft
10.000 kg. tin in beslag
genomen, welke zonder
vergunning was gekocht.
Van de scheepswerf
Verschure en Co. te Am
sterdam is de tinbagger
molen „Dendang" te wa
ter gelaten.
Half November zal
mevrouw Hiddink, be
kend als de „soldaten
moeder" met de „Siba-
jak" naar Indië vertrek
ken, om daar haar werk
voor de Nederland-
sche militairen voort te
zetten.
Leerlingen van
land- en tuinbouwwin-
tcrscholen, van lagere
land- en tuinbouwscho
len en van de tuinbouw-
vakscholen, die geboren
zijn in de jaren 1925,
l'J2G en 1927, in de hoog
ste klas van deze scholen
zitten en nog geen oproe
ping hebben ontvangen,
kunnen voor uitstel van
eerste oefening voor den
militairen dienst in aan
merking komen. Zij
dienen zich te wenden
tot den directeur van
hun school.
Uit het kamp te Ril-
laml-Bath zijn twee N.
S.B.'ers ontvlucht, de 42-
jarige L. van D. uit
Nieuvvdorp en de 35-ja-
rige J. A. M. uit Wol-
ph aartsdijk.
Vier jaar is ge-
eischt tegen een 28-jari-
gen bankwerker uit Am
sterdam wegens poging
tot moord op een vrij
gelaten NSB'er, met
wiens 23-jarige echtge-
noole hij relaties had
aangeknoopt.
Haarlem en Omgeving
In de vergadering
«Ier Indische Buurtver-
eeniging te Heemstede
werd meegedeeld, dat
het ledental thans ruim
200 bedraagt en dat een
saldo van f 230 in kas ls.
De aftredende bestuurs
leden, de heeren J.
Neeskens en J. Vester
weiden herkozen. Het
St. Nieolaasfeest voor de
kinderen van 414 jaar
zal op een nader te be
palen datum worden ge
houden. Op 21 Decem
ber wordt een kienavond
gegeven en ook wordt
een bijeenkomst gehou
den voor de jeugd van
1518 jaar.
Mej. M. B. G. A.
Biclt te Hoofddorp
slaagde aan de Vrije
Universiteit te Amster
dam voor het doctoraal
examen rechten.
„Het leven der die
ren". Onder auspiciën
van de Commissie voor
Huishoudelijke Voorlich
ting werd Vrijdagavond
in het gebouw van den
Ned. Protestantenbond
te Heemstede een twee
de lezing gegeven. Dit
maal was de voordracht
gewijd aan het leven
der dieren. Ingeleid door
mevrouw VeilooyOs
kam hield de heer G.
Nicuwenhuizen. direc
teur van de Ned. Ver-
eenigïng tot bescher
ming van dieren voor
een geheel gevulde zaai
een boeiende lezing over
bovenstaand onderwerp
waarbij eenige films
werden vertoond. Uit
deze rede bleek dat Ne
derland binnenkort een
geheel nieuwe wet op de
dierenbescherming
krijgt, geïnspireerd op
de Noorsche wetgeving.
Tot kapelaan (St.
Bavo) te Haarlem is be
noemd de wel.eerw.
heer A. M. M. Ruhe.
In Bloememlaal
gaat men voort met het
verbeteren der wegen.
Zoo zijn van den Verbin
dingsweg de trottoirs
verhoogd. E-r komt ook
een nieuw asphaltdek.
Na de Haarlemsche
hertenkamp in den Hout
heeft ook de Herten
kamp van Heemstede in
Groenendaal zijn eerste
bewoners weer gekre
gen.
Een wissel werkte
niet bij de Oosteinder-
brug te Hillegom en
dientengevolge ontspoor
de Vrijdag de tram.
Haarlem—Leiden. Geluk
kig deden zich geen per
soonlijke ongelukken
voor en het tramverkeer
was spoedig hersteld.
