IJmuider Courant
Europeesch Denken
Engeland en de V.S. vermanen Tsaldaris
Congresverkiezing in Amerika
Franco is op zijn hoede
Amsterdamsche logementhoudster
slachtoffer van een roofmoord
Duitschlands toekomstige grenzen
61e Jaargang No. 18474
Bureaux: Kennemerlaan 154, Tel Redactie en
Administratie 5437. - Haarlem: Gr. Houtstr. 93,
Telefoon 10724, Directeur-Hoofdredacteur 15054.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
KENNEMER EDITIE VAN HAARLEMS DAGBLAD
Maandag 4 November 1946
Verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent; per
kwartaal ƒ4,Postgiro 273107 - Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
tN het Parijsche blad La Réforme zegt
René Courtin over Europeesch Denken:
„Men zwijgt, niemand durft er over te
spreken; velen maken zich zelfs verwijten
als zij er heel in het verborgene over den
den Het woord en de zaak, beide zijn
taboe. Hitier maakte zich met geweld
meester van het continent en deed toen,
alsof hii het wilde dienen. De „Europee-
sChe gedachte" vormde het keurige scherm,
waarachter het huichelachtige nazisme,
racisme en pan-germanisme zich verbor
gen. Teneinde Europa te versterken werd
alles onder den voet geloopen en vernield.
Het is dus wel begrijpelijk, dat het w&ord
op dit oogenblik in een kwaden reuk staat.
Maar is het ook billijk? Laten wij niet ver
geten, dat Europa geen on'tdekiving van
Hitier, zelfs niet van Duitschland is. In
tegendeel: het is een oude gedachte-en vele
Franschen hebben haar gekoesterd".
Zoo moet deze Franschman met een
soort verdediging aanvangen alvorens hij
ihet waagt, over de Europeesche gedachte
-te schrijven. Wij zijn dus blijkbaar op dit
punt iets verder dan de Franschen. Wij
Btaan er onbevangener tegenover. En met
ïeden. Het ware toch wel heel dwaas, een
gedachte te verwerpen omdat een man als
Hitier haar als valsche vlag gebruikt
heeft. Bovendien was zijn Europeesche ge
dachte een gansch andere dan de onze. Zij
grondde zich immers op Duitsche over
macht en op zijn dictatuur. De onze baseert
zich op Europeesche federatie in democra
tische verhoudingen, waarbij ieder land
zijn eigen bewind handhaaft en aan het
Europeesche bestuur slechts die bevoegd
heden afstaat, die het in waarheid toch
niet meer kan uitoefenen en waarmee zijn
eigen veiligheid verzekerd en zijn eigen
welvaart bevorderd kunnen worden. Dat
is een gansch andere gedachte dan werd
weergegeven door de valsche vlag, waar
onder Hitier voer. Wie zal zich inbeelden,
dat hij ooit een Europeesch federaal par
lement, in den trant van dat der Vereenig-
de Staten, door de volken van Europa zelf
in vrijheid zou hebben laten-kiezen?
Ondanks het Fransche „taboe" heeft
René Courtin, na zijn defensieve inleiding,
dan ook een krachtig betoog voor Euro
peesche eenheid gehouden. Hij herinnert
er aan, dat de gedachte door de eeuwen
heen telkens weer naar voren is gekomen:
•reeds bij Julius Caesar, later bij Karei de
Groote en bij de middéleeuwsche Pausen.
Altijd hebben er denkers en staatslieden
voor gestreden. In de twintigste eeuw werd
In Frankrijk Aristide Briand er door be
zield. Charles de Gaulle heeft haar op
hieuw opgevat. Maar er waren ook ande-
iren en Courtin schenkt opnieuw veel aan-
Jdacht aan graaf Riohard Coudenhove-
tKalergi, tusschen de twee wereldoorlogen
leidervan de beweging voor Pan-Europa en
Jn afkomst-en-wording een merkwaardige
internationalist. Want hij werd te Tokio
geboren, zijn moeder was een Japansche
en zijn vader een Oostenrijksch diplomaat.
Als gevolg van het verdrag van Saint
Germain werd hij in 1919 Tsjech en in
1939 liet hij zich als Franschman natura-
liseeren. Deze strijder voor de Europee
sche eenheid, die zijn beweging in 1923
gesticht had, reisde met onuitputtelijke
energie Europa af en.vond inderdaad be
langrijke aanhangers voor zijn streven: de
Fransche staatslieden Herriot, Caillaux en
Lêon Blum, den Tsjecho-Slowaakschen
staatspresident Benesj. de Grieken Veni-
zelos en Politis, den Spaanschen geleerde
Miguel de Unamuno, den Franschen diplo
maat Paul Claudel, de Zweedsche schrijf
ster Selma Lagerlöf en bovenal: Briand,
die stierf toen Hitier aan dé macht kwam.
Courtin betoogt in denzelfden trant,
waarin het op deze plaats al bij herhaling
geschied is. Hij voert aan dat niet econo-
mische machtsuitoefening de inzet is, maar
het welzijn der volleen van Europa, dat
gediend zal worden door een rechtvaardi
ger verdeeling van de natuurlijke rijkdom
men, die ter beschikking moeten komen
van de gansche gemeenschap. Wij weten
nu heusch wel, dat men de welvaart van
een land niet vermeerdert door hooger loo-
nen en prijzen. En worde daaraan met
een toegevoegd: de welvaart van het
individu evenmin. Zijn productievermo
gen moet stijgen, maar hoe wil men dat
ooit bereiken binnen de grenzen van onze
kleine landjes?
Het verheugt mij' dat Courtin erkent,
dat Me kwaal waaraan Europa lijdt van
meer geestelijken dan lichamelijken aard
is. De Europeanen beschouwen zich nog
als het middelpunt van de wereld, maar
beginnen te ervaren dat dit een illusie is.
geworden. De groote beslissingen worden
over onze hoofden heen door Amerika en
Rusland, twee reuzen, genomen en onze
landen voelen zich niet veilig meer. Nevens
armoede komen vernedering en ongerust
heid. Zij leiden tot onvoldaanheid en heim
wee naar grootheid en vrijheid. Een muur
belet onze jeugd, vrij uit te vliegen naar
een wereld, waarin zij zal kunnen hande
len. Dien muur halen wij neer als wij
Europa tot eenheid maken en het op-
hijschen tot het niveau, waarop de beide
geweldige rijken, Amerika en Rusland,
staan.
Vandaag is deze krant teruggekeerd tot
groot formaat. Ik zou op dit moment over
geen ander politiek onderwerp kunnen
schrijven dan dit, omdat het alle andere
overheerscht, met uitzondering slechts
van de gedachte aan een Wereldparlement,
waarmee het nauw verbonden is. Dat het
formaat van de krant vergroot wordt moge
een bescheiden symbool zijn voor de ver
ruiming van gedachten, de verbreeding
van inzicht, den wijder blik die ook wij
Nederlanders zoo dringend van noode
hebben om te begrijpen, hoe wij in waar
heid naar een nieuwe toekomst voor ons
land moeten streven. Binnen onze enge
grenzen en met een verouderde politiek
van „grenscorrecties", zooals de Belgen die
na den eersten wereldoorlog gevoerd heb
ben, komen wij er niet. Zij hebben alleen
narigheid beleefd van Eupen en Malmédy
en wachten er zich wel voor, hun fout
te herhalen. Moeten wij haar nu nog eens
gaan maken?
De tijden voor dat gedoe zijn voorbij.
Wij zijn vanouds een zeevarend volk en
daardoor- bereid om groot en ruim te
zien. Ook wordt het van ons verwacht.
Wij moeten stijgen tot de kansen en tot de
eischen van dezen tijd.
R. P.
Heemstede gaat ruiten verzamelen
Naar wij vernemen, ligt het in de bedoeling
op 13 November ook een glasactie in Heem
stede te organiseeren. Het werkcomité voor
deze actie treft voorbereidingen om de school
jeugd hierbij in te schakelen, Of er militairen
zullen meedoen, is nog niet met zekerheid te
ieggen.
Onmiddellijke coalitie verzocht
De Vereenigde Staten en Engeland hebben zich openlijk gemengd in de impasse der
Grieksche politieke situatie, die Zaterdag is ontstaan.
De Amerikaansche ambassadeur McVeagh en de Britsche ambassadeur Norton
brachten namelijk een bezoek aan premier Tsaldaris en deelden hem mede, dat hun
regeeringen wenschten dat hij onmiddellijk de Grieksche regeering op breedere basis
zou brengen en daarin de oppositie zou opnemen.
De twee ambassadeurs vertelden Tsal
daris dat Engeland en de Vereenigde Sta
ten •jer teleurgesteld waren dat hij na
besprekingen, die twee weken duurden,
niet tot overeenstemming was gekomen
met de oppositie. Zij zeiden dat het noodig
was om snel te handelen om binnenland-
sche wanordelijkheden te vermijden en te
voorkomen dat het een-partij-bestuur on
derwerp van internationale wrijving in de
UNO in New York zou worden.
Tsaldaris' wensch dat de Populisten alle
belangrijke kabinetsposten zouden bekle
den is het voornaamste struikelblok ge
weest bij de pogingen om tot een coalitie-
regeering te komen. De argumenten van
Tsaldaris zijn grondwettelijk goed gefun
deerd, daar zijn partij de meerderheids
partij in het parlement is, doch de beide
ambassadeurs wezen er op dat zonder con
cessies politieke eenheid onmogelijk zal
zijn.
De voorgeschiedenis van deze inmenging
is het volgende:
De onderhandelingen tusschenlde Griek
sche regeering en een aantal oppositie
partijen over een verbreeding van de ba
sis van het kabinet zijn kort na midder
nacht afgebroken, zonder dat men tot
overeenstemming was gekomen. Behalve
de premier Tsaldaris namen de sociaal-de
mocratische leider Papandreou, een groep
liberalen onder Venizelos, de Unionisten
onder Canelopoulos en de nationalisten
onder Zervas aan de besprekingen deel.
Men zegt dat de oorzaak der mislukking is
gelegen in het vasthouden van Tsaldaris
aan de portefeuilles van buitenlandsche
zaken, oorlog en coördinatie, welke de op
positie opeischte als garantie voor een ge
wijzigde regeeringspolitiek.
De besprekingen waren, zooals men weet,
speciaal door den koning bevorderd. Het
is niet uitgesloten dat men opnieuw een
formule zal vinden om de onderhande
lingen te hervatten, aldus Un. Press.
Gemeenteraadsverkiezingen
leveren Labour-winst
Uit de tot dusver binnengekomen resul
taten der Engelsche gemeenteraadsverkie
zingen blijkt dat de Conservatieven 128
zetels hebben gewonnen en 127 verloren.
De Liberalen wonnen 12 zetels, maar ver
loren er 34. De Labourparty won 229
zetels en verloor er 87. De Communisten
verloren 6 zetels en wonnen er geen. De
Onafhankelijken wonnen 60 en verloren
175 zetels.
De Labourparty heeft dus veel zetels
gewonnen, doch de Conservatieve partij
was daarvan niet het slachtoffer, haar
winst en verlies woog vrijwel tegen elkaar
op. De groote verliezers waren de -onaf
hankelijke candidaten.
Voor de Londensche gemeenteraden had
den geen verkiezingen plaats. Het vorige
jaar werden hier voor den tijd van drie
jaar de raden gekozen.
Strijd om de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden
Ongeveer vijf en dertig millioen Amerikaansche mannen en vrouwen zullen morgen.
Dinsdag 5 November, ter stembus gaan om hun stem uit te brengenover de samen
stelling van liet congres der Vereenigde Staten, dat bij liet begin van bet nieuwe jaar
in functie zal komen. Het belang van deze verkiezingen, die om de twee jaar gehouden
worden, ligt vooral in het. feit dat de keuze van de senatoren en afgevaardigden voor
den Senaat en het Huis van Afgevaardigden van invloed zal zijn op de presidents
verkiezing, die in 1948 zal worden gehouden. De uitslag van dc verkiezingen van mor
gen zal een waardemeter zijn voor de kansen der candidaten op liet presidentschap.
Onthullingen over de
atoom-bom
Amerika zou er 96 hebben
De Daily Express geeft wat het blad
noemt „authentieke bijzonderheden omtrent
constructie en productie van atoombom
men in Amerika".
Het blad zegt, dat Amerika thans een
voorraad van 96 atoombommen moet heb
ben. Het geeft tevens een teekening van
een bom en beschrijft deze als "een groote
luchttorpedo van ruim 4000 kilogram.
De lengte van de bom is volgens ge
noemd blad meer dan 7 meter. In elke
bom wordt ongeveer 45 kilogram pluto
nium gebruikt, dat een nog krachtiger ex
plosieve werking heeft dan uranium. Deze
hoeveelheid zou in twee gedeelten in een
lange metalen buis worden aangebracht.
Als zij snel bij elkaar worden gebracht,
volgt automatisch de explosie.
De groote lengte en#het groote gewicht
van de atoombom komen in hoofdzaak op
rekening van genoemde buis, die door twee
looden mantels is omgeven teneinde de
gevaarlijke uitstraling van het plutonium
tegen te gaan.
De diameter van de bom, met inbegrip
van het gestroomlijnde buitenste omhulsel,
is ongeveer 60 centimeter. Aan beide uit
einden wordt een parachute bevestigd.
Het blad schrijft verder, dat de te Hiro
shima gebruikte bom uitsluitend uranium
bevatte en op 300 meter boven den grond
tot explosie kwam. Op deze hoogte zou het
nuttig effect het grootst zijn. Door deze
bom kwamen 80.000 menschen om het
leven.
De bom op Nagasaki had een geringere
uitwerking, hoewel zij met plutonium was
gevuld. Een der parachutes weigerde ech
ter, waardoor de bom op den grond of
evei^ daarboven ontplofte.
Chineesck-Amerikaansch
verdrag
Het Amerikaansche ministerie van Bui
tenlandsche Zaken meldt, dat heden te
Nanking een omvangrijk verdrag van
vriendschap, handel en scheepvaart door
de V. S. en de Chineesche republiek is
onderteekend. Het verdrag is omvattender
dan andere reeds bestaande Amerikaan
sche handelsverdragen en is het eerste van
deze draagwijdte, dat sinds het eind van
den tweeden wereldoorlog door de beide
regeeringen is gesloten.
De samenstelling van het Huis van Afge
vaardigden was bij het einde van het 79ste
Congres als volgt: Democraten 237, Republi
keinen 192. kleinere partijen 2, vacatures (alle
Democraten) 4, totaal 435.
De samenstelling van den Senaat volgens
partijen was: Democraten 56, Republikeinen
39, Progressieven 1, totaal 96.
De verkiezingsstrijd is voornamelijk ge
voerd over onderwerpen van binnenlandsch-
politieken aard. De „New Deal", de economi
sche wetten, de prijscontrole, de arbeids
wetgeving, de „bureaucratie" zijn de voor
naamste controverses, waarover gevochten
wordt. De buitenlandsche politiek der Ver
eenigde Staten zal, naar men verwacht, geen
ingrijpende veranderingen ondergaan, wie
ook de macht zullen krijgen. De republikei
nen immers waren steeds nauw betrokken
bij het program van Am er ik a's buitenlandsche
politiek, waaraan zij hun goedkeuring hecht
ten bij meer dan een gelegenheid. Tot op
zekere hoogte namen zij zelfs deel aan die
politiek, zoo was minister Byrnes op de Pa
rijsche conferentie vergezeld van senator
Connally en ook van den republikeinschen
senator Arthur Vandenbergh. Een republi-
keinsche overwinning zou echter naar aller
meening in ieder geval de neiging tot het
voeren van een „krachtige" politiek ten op
zichte van de Sovjet-Unie versterken. Ook de
internationale economische politiek zou waar
schijnlijk door een republikeinsche zege be-
invloed worden. De republikeinen zijn im
mers de traditioneele kampioenen van het
„protectionisme", al zijn zij in den loop der
jaren hierin aanzienlijk gematigder gewor
den. Het breed opgezette program van inter
nationalen handel der regeering-Truman zou
toch zeker wel een ontmoedigenden terugslag
ondervinden, als de republikeinen het con
gres zouden gaan beheerschen.
De verkiezingen van dit jaar worden popu
lair gesproken de „Off year" verkiezingen
genoemd, omdat zij nationaal gesproken
slechts betrekking hebben op de verkiezing
van leden van het Congres. De volgende pre-
sidentieele verkiezing zal in November 1948
zijD.
Candidaten voor het Witte Huis.
Hoe echter de uitslag ook moge zijn, de
uitvoerende taak van de Regeering zal bij de
verkiezingen van 1946 niet in andere handen
overgaan. President Truman zal aanblijven
en zal in staat zijn alle leden van het Kabinet
en hoofden van Regeerings-departementen te
behouden. In 1948 echter zal het president
schap op het spel staan. Op deze wijze gaat
het belang van de huidige verkiezing
boven de vraag welke senatoren en afge
vaardigden er gekozen zullen worden.
Van de republikeinen, die in aanmerking
komen voor het presidentschap, is Thomas
Qpwey de ernstigste candidaat, vooropgesteld
dat hij opnieuw het gouverneurschap van
New York behaalt, waarop alle kans bestaat.
Andere vooraanstaande republikeinen, die in
verband met het presidentschap worden ge
noemd, zijn: John Bricker uit Ohio, op het
oogenblik candidaat-senator; Earl Warren,
gouverneur van Califorhië; Harold Stassen
uit Minnesota, voormalig gouverneur en Ro
bert Taft, senator.
Britsch plan voor Duitschland!
Bevin accoord met Nederlands
deelneming aan conferentie
De besprekingen der vier ministers van
Buitenlandsche Zaken, die vandaag in New
York beginnen, zullen in de eerste plaats
de artikelen der vijf in Parijs besproken
vredesverdragen tot onderwerp hebben,
waarover de vredesconferentie geen over
eenstemming kon bereiken. De bijeenkom
sten hebben plaats in een conferentieka
mer van het particuliere huis van Bloomer,
den eigenaar van het Waldorf-Astona-
hotel.
Ten aanzien van de kwestie-Duitschland,
die later ter sprake zal komen, meldt de
„Observer" dat diplomatieke kringen te
Londen het plan der Britsche regeering
voor Duitschland omschreven als bestaan
de uit de volgende voorname onderdeelen:
Vorming van een internationaal beheers-
lichaam voor het Ruhrgebied, bezetting
van dat gebied door een internationaal le
ger en deelneming van de Sovjet-Unie,
Frankrijk, België, Nederland, Luxemburg,
Engeland en de Vereenigde Staten in het
beheerslichaam, op voorwaarde dat de
Russen accoord gaan met een internatio
naal beheer van de ijzer-, steenkool-, staal-
en chemische industrieën in de Russische
zone.
Andere punten van het plan zouden zijn:
een voedselrantsoen voor de Duitschers
van in principe 2000 calorieën, een zoo
spoedig mogelijke economische eenwor
ding van alle zones, de vorming van een
voorloopige centrale regeering, die onder
toezicht van de geallieerden het bestuur
van Duitschland zou overnemen, echter
met uitzondering van het Saar- en Ruhr
gebied.
Het zou niet in het voornemen liggen,
het internationale bestuur voor het Ruhr
gebied in te stellen, alvorens de huidige
bezetting van Duitschland is opgeheven.
Wat dc deelneming van de kleine
landen aan de besprekingen betreft,
heeft Bevin bij zijn aankomst in New
York verklaard dat dit voorstel door
Bidault op de agenda is geplaatst en
dus besproken zal worden. Hij was
van jneening dat de aanwezigheid van
België en Nederland van het grootste
belang was bij het nemen van be
sluiten over de toekomst van Duitsch
land.
Waarnemers veronderstellen dat Mo-
lotof het alleen eens zal zjjn met de
aanwezigheid der kleine Westelijke
landen, wanneer ook de Oostelijke
grensstaten worden uitgenoodigd.
Het
i
woord is aan.
Prof. Marjorie
Nicholson:
De grondoorzaak van het
feit, dat vrouwen niet zoo
veel tot stand brengen als
mannen, is dat z\j geen
vroiLW hebben.
„Dc laatste kans" wint
In de Salie Pleyel te Parijs heeft Irene
Joliot-Curle den internationalen film-prijs
voor den vrede overhandigd aan den
Zwitserschen regisseur Georg Lindtberg
voor zijn film „De laatste kans". De prijs
was ter gelegenheid van het filmfestival
te Cannes beschikbaar gesteld door de
Unie van intellectueelen voor de belang
rijkste bijdrage tot den wereldvrede, ge
leverd op het gebied van de film.
HAARLEMMER VEROORDEELD.
De Bijzondere Raad van Cassatie deed
uitspraak in de zaak tegen B. W. uit Haar
lem, die door het Bijzonder Grechtshof te
Amsterdam was veroordeeld tot 20 jaar
gevangenisstraf. Bij de voortgezette be
handeling van deze zaak had de procu
reur-fiscaal van den Raad van Cassatie
geadviseerd, aan verdachte, wien ten laste
was gelegd dat hij iemand verraden had,
die illegale lectuur verspreidde, welk ver
raad voor den betrokken persoon den dood
ten gevolge heeft gehad, een gevangenis
straf straf op te leggen van vier jaar. De
raad veroordeelde B. tot vijf jaar rijks
werkinrichting.
Zaterdag is te Hillegom ce» technische dag
snoeken gehouden, welke was ingesteld door den
Raad van Bijstand, gevormd uit den Haarlem-
schen Hengelaarsbond. Om half drie begon het
vlsschen op snoek. Het aantal deelnemers, waar
onder een vrouwelijk lid had grooter kunnen
zijn. Veel is er niet gevangen.
Aan de Lcldsclie Universiteit zijn geslaagd
voor het candldaatsexamen rechtsgeleerdheid de
dames E. Meydes en M. C. C. Tcves te Heem
slede en de heeren A. C. Smit cn H. J. Schot
vanger te Haarlem.
Massa-arrestaties van Staatsgevaarlijke!*
Uit Madrid wordt door Un. Press ge
meld, dat de politie pogingen van com
munistische leiders, om Spanje bin
nen te dringen uit de Pyreneeën en Tan
ger, verijdeld heeft. De autoriteiten
zouden volgens deze inlichtingen heb
ben ingegrepen bij een landingsope
ratie op een niet met name genoemd
punt aan de Noordkust van Spanje. De
personen, die aan land gingen, zouden
Een van haar gasteneen 22-jarige zwarte handelaar
de vermoedelijke dader
Een stokdoove 61-jarige vrouw, die een
logement in de Warmoesstraat 99 te Am
sterdam hield, is in den nacht van Vrijdag
op Zaterdag het slachtoffer geworden van
een roofmoordenaar. Zij had onlangs een
belastingaanslag ontvangen van f 20.000 en
wilde hierover Zaterdagmorgen op het be
lastingkantoor gaan praten. Wegens haar
doofheid zou een 24-jarige jongeman haar
begeleiden. Toen hij 's morgens aan het
logement kwam, deed hij de ontstellende
ontdekking, dat de vrouw levenloos op een
divan lag, die in de gang tegen de voor
deur was geschoven. Het lijk was gebonden
en in een deken gewikkeld. Dc dood was
veroorzaakt door wurging. De beneden
verdieping van het huis was geheel over
hoop gehaald.
Alle landen die deelnamen aan den slag om Engeland" in de gelederen van het
Britsche legerde vloot en de luchtmacht, hebben afgevaardigden gezonden naar een
militairen wedstrijd die in Bisley gehouden wordt en waar de deelnemers hun krach
ten meten in het schieten, boksen, hardloopen en andere sporten. Ook Nederlanders
nemen aan den ivedstrijd deel, waarvan de prijs gevormd wordt door het „Brittannia-
schild", een eiken schild dat vervaardigd is van een balk uit de door bommen ver
nielde Guild-Hall te Londen. Op de foto de Nederlandsche korporaal Almekinders
met zijn collega's van de Nederlandsche Marine en het leger van Zandwijk en Klom
pemakers, klaar om hun kunnen met. schietwapenen te toonen.
De vrouw had tijdens den oorlog het
logemeivt overgenomen samen met een
bejaarden man. Deze was een halfjaar ge
leden na een twist vertrokken. In den
nacht dat de moord gepleegd\is, vertoefden
tien gasten in verschillende vertrekken op
de bovenverdieping van het logement. Zij
hebben van het gebeurde niets gemerkt.
Allen droegen de oude vrouw, die zij „moe"
noemden, een goed hart toe. Er was Vrij
dagavond een gezellige bijeenkomst in de
vertrekken van de oude vrouw geweest,
waarbij ook de 22-jarige L. M. van der
H. aanwezig was. Deze Van der H. was
afkomstig uit Delft. Deze Van der H. was
maanden in het logement. Hij stond bij de
politie verre van gunstig bekend en leefde
van roof en zwarten handel. Op den Nieu-
wendijk in d'e hoofdstad was hij een be
kende figuur. Hij is reeds verscheidene
malen veroordeeld. Tegenover de overige
gasten had hij nog gepocht, dat hij Vrij
dagavond op den Nieuwendijk een jonge
tje van ongeveer vijftig pakjes Engelsche
sigaretten had beroofd.
De Amsterdamsche recherche verdenkt
Van der H. er van, den moord te hebben
gepleegd. „Moe" maakte er gewoonlijk
geen geheim van, dat zij een aardig kapi
taaltje had gespaard en dat dit geld in
een kleine safe werd bewaard. In den
nacht van Vrijdag op Zaterdag waren de
gasten om twee uur naar bed gegaan, doch
Van der H. bleef beneden bij de oude
vrouw. Dit wekte geen argwaan, omdat hij
wel meer beneden bleef slapen, hoewel hij
een kamer op de derde verdieping had.
Zaterdagmorgen om halfelf, toen na de
ontdekking van den moord de politie een
onderzoek instelde, trof zij alle gasten nog
in bed aan. Alleen Van der H. was ver
dwenen en het bleek, dat hij dien ochtend
niet zooals gewoonlijk op den Nieuwendijk
en ook niet in zijn stamcafé was geweest.
Hoeveel geld de moordenaar buitgemaakt
heeft, is niet bekend. De safe, waarvan de
vrouw de sleutels onder haar hoofdkus
sen verborg, was leeggehaald.. De bewoners
van het huis schatten .den inhoud op f 600.
Waarschijnlijk is dit minder geweest en
daarom heeft hij de geheele benedenver
dieping doorzocht. Hoe groot het kapitaal
van „moe" was, weet men niet. De belas
tingaanslag van f 20.000 bleek gebaseerd te
zijn op een aangifte van den bejaarden
man, die deze na de oneenigheid met de
logementhoudster aan het belasting
kantoor had doen toekomen. Waar
schijnlijk heeft hij uit wraak haar
bezit veel te hoog opgegeven.
De recherche tracht thans Van der H.
op te sporen.
in het bezit zijn geweest van plannen
en documenten voor het veroorzaken
van ongeregeldheden en het bewerken
van een reorganisatie in het land.
Hieraan werd toegevoegd, dat de ge-
confiskeerde papierpn thans dienst doen
bij razzia's in Spanje. De communisten,
zoo werd gezegd die de eenige positieve
oppositie tegen Franco- vormen, meenden
dat hun actie haar hoogtepunt zou berei
ken, op het oogenblik dat de UNO de
Spaansche kwestie behandelt.
Volgens dezelfde bronnen zijn in Ma
drid en omgeving tal van arrestaties ver
richt, o.a. alle leden van het z.g. centrale
comité te Madrid en het uitvoerende co
mité van de centrale zóne.
De beide militaire rechtbanken te Al-
cala de Henares hebben Zaterdag de zit
tingen verdaagd om. over het vonnis te be
raadslagen tegen zeven Spanjaarden, die
beschuldigd worden de veiligheid van den
staat in gevaar te hebben gebraht. Tegen
drie verdachten was dertig jaar, tegen vier
verdachten zes jaar geëischt.
Bronnen, die in nauw contact staan met
de regeering, onthullen dat Mario Blasco
Ibanez. zoon van den beroemden Spaan
schen schrijver Vicente Blasco Ibanez, door
een speciaal gerechtshof veroordeeld is tot
honderdduizend peseta boete, wegens deel
neming aan actie tegen de regeering. Het
proces is dezer dagen te Valencia gevoerd.
Blasco Ibanez Jr. wordt omschreven als
een actieve leider van de „Izquierda Re-
publicana", een links-republikeinsche partij.
Weerbericht
MIST
Verwachting geldig van Maandagavond
tot Dinsdagavond
Op vele plaatsen nevel of mist, over
dag hier en daar tijdelijk doorbrekende
zon. Plaatselijk nog eenige lichte neer
slag. Weinig wind, Iets minder zacht.
De Koning en Koningin van Engeland
woonden Vrijdagavond een voorstelling in
het Empire-theater bij van een film van
het „Royal Command".. Bovenstaande foto
toont de aankomst van het koninklijk paar
in het theater aan Leicester-spuare.
Vrouwencongres in Amsterdam
Zaterdag en Zondag kwamen in Amsterdam
eenige honderden vrouwen uit verschillende
deelen des lands bijeen op initiatief van de
vrouwelijke ex-gevangenen van het concen
tratiekamp Ravensbrück, die zich vereenigd
hebben in het comité „De vrouwen van Ra
vensbrück". Het doel van dit congres is de
tot standkoming van een nieuwe Nederland
sche vrouwenbeweging. Het doel dezer be
weging zal zijn het verwerkelijken van den
oproep van de vrouwelijke afgevaardigden
van de U.N.O., gericht tot de vrouwen in alle
landen, gedaan op de eerste vergadering van
de U.N.O. te Londen.
Het congres besloot aan alle Spaansche kin
deren, die zich op het oogenblik in Frankrijk
bevinden, een Kerstpakl^tt te zenden. Ook
werd een voorstel aangenomen om de moge
lijkheid van een aansluiting bij de Interna
tionale Democratische Vrouwenfederatie te
Parijs te onderzoeken. Naar de Fransche af
gevaardigde dezer federatie mededeelde, om
vat deze internationale vrouwenorganisatie
op het oogenblik tachtig millioen vrouwen uit
een en veertig landen.
Nota van de Nederlandsche regeering
aan Washington, Londen, Parijs en Moskou
Officieel wordt medegedeeld:
Reeds omstreeks de eerste bijeenkomst van
de vertegenwoordigers van dc vier groote
mogendheden te Potsdam heeft de Neder
landsche regeenng schriftelijk den wensch
te kennen gegeven, om volledig in de ge
legenheid te worden gesteld haar wenschen
kenbaar te maken, indien het probleem van
de toekomstige Westelijke grenzen van
Duitschland of een gedeelte daarvan ter
sprake zou komen. Ook daarna heeft de Ne
derlandsche regeering herhaaldelijk de vier
groote mogendheden eraan herinnerd, dat zij
bij de besprekingen over het probleem van
het toekomstige Duitschland van het begin
gehoord wilde worden. Nu binnenkort de raad
van ministers van Buitenlandsche Zaken van
de vier groote mogendheden te New York het
Duitsche probleem gaat béstudeeren, hebben
de Nederlandsche ambassadeurs in Washing
ton, Londen, Parijs en Moskou instructie ge
kregen op 1 November j.l. aan de regeeringen
van het land hunner vestiging de volgende
nota te overhandigen:
„De Nederlandsche regeering heeft met
groote voldoening vernomen, dat de raad van
ministers van Buitenlandsche Zaken, alvorens
op 12 Juli j.l. uit elkaar te gaan, een voorstel
in behandeling heeft genomen van den heer
Bidault om, wanneer de raad met de bestu
deering van het Duitsche probleem zou be
ginnen^ bij zijn werkzaamheden een zeker
niet vertegenwoordigd zijn. Onder de in dit
verband genoemde staten wordt Nederland
vermeld. De Nederlandsche regeering heeft
eveneens vernomen, dat deze bedoeling door
de andere leden van den raad van ministers
van Buitenlandsche Zaken gunstig is ont
vangen.
Nederland heeft bij herhaling herinnerd
aan het essentieele belang, welke het toe
komstige statuut van Duitschland voor Neder
land uitmaakt en den wensch uitgesproken,
van het begin bij de opstelling daarvan be
trokken te worden Met het oog op de moge
lijkheid, dat de raad van ministers van Bui
tenlandsche Zaken tijdens zijn komende zit
ting te New York het onderzoek van deze
aangelegenheid zou hervatten, meent de Ne
derlandsche regeering gerechtigd te zijn we
derom haar verzoek onder de aandacht te
brengen van de Amerikaansche, Britsche,
Fransche en Sovjet-Russische regeering."
De Nederlandsche minister van Buiten
landsche Zaken. mr. W. C. G. H. baron van
Boetzelaer van Oosterhout heeft zich niet
tegelijk met de andere leden der Nederland
sche delegatie naar de groote assemblée der
Vereenigde Volken begeven wegens de ver
gaderingen in comité-generaal van de béide
Kamers der volksvertegenwoordiging, waar
in de kwestie der grenscorrecties is behan
deld. Thans staat vast, dat de minister zich
morgen, Dinsdag, met de „Queen Elisabeth"
aantal staten te betrekken, die in den raad naar de Vereenigde Staten zal begeven.
