Geen Duitsche energie voor Haarlem
Nederland krijgt twee nieuwe kruisers
Herfstzon over'het vrije land
De Willem Barendsz en Radar
Noodlanding
in dè woestijn
R,
Uranium-race naar de Zuidpool
Capaciteit der gas- en electriciteitsvoorziening
voor stad en omgeving voldoende
Ir. G. J. Th. Bakker, directeur-generaal
van de Energievoorziening, heelt een radio
voordracht gehouden over de gas- en
electriciteitsvoorziening in ons land. Hij
vertelde daarbij, dat belangrijke hoeveel
heden stroom uit Duitschland naar Neder
land worden gevoerd, waartoe verschillen
de koppelleidingen gemaakt zijn. De bedoe
ling van dezen stroomexport is voornamelijk
kolen in ons land te besparen.
Wij kunnen hieraan toevoegen, dat Haar
lem en omgeving nog geen Duitschen
stroom gebruiken. De koppelleiding gaat
niet verder dan Leiden, maar het ligt in
de bedoeling die van Leiden door te trek
ken naar Velsen en daarop van Velsen naar
Amsterdam. Tenslotte ook van Amsterdam
naar Utrecht.
Aanleg van deze koppelleidingen kost
evenwel veel. Bovendien spelen deviezen
hier weer een belangrijke rol. Het zou wel
mogelijk kunnen zijn, dat in den komen
den tijd onze kolenpositie meer verbetert
dan de deviezenpositie. In dat geval zal wel
van het doortrekken der koppelleidingen
afgezien kunnen worden.
Er is evenwel zekerheid dat, al is voor-
loopig Haarlem niet met Duitschland ge
koppeld, onze stroomvoorziening voor de
toekomst gewaarborgd is.
De Haarlemsche centrale weer
geheel in bedrijf.
Ongeveer een maand geleden deelden wij
mede, dat de Haarlemsche electrische cen
trale die langen tijd had stil gestaan,
eerst omdat de stroomvoorziening in den
oorlog gestaakt werd, later omdat Haarlem
in opdracht van het rijk, stroom moest be
trekken van het Provinciaal Net op hal
ve kracht mocht gaan werken. Sindsdien is
die beperking voor een groot deel opgehe
ven. Nu werkt men op volle capaciteit,
maar moet alleen ,'s nachts en Zondags
stil staan. Toch levert het bedrijf nu allen
stroom die in Haarlem en Heemstede noo-
dig is. Dit is mogelijk, omdat in de uren
dat de Haarlemsche machines draaien te
veel stroom wordt gemaakt, die dan afge
nomen wordt door andere centrales, die
daarvoor op uren dat onze centrale stil
staat, stroom teruggeven. Alzoo een prac-
tische ruil!
De directeur-generaal heeft ook medege
deeld, dat er gas uit Duitschland naar Ne
derland wordt geëxporteerd.
De toestand ten aanzien van de gas-
voorziening is ,ook met betrekicing tot de
huidige productiecapaciteit, ernstig. Tij
dens de oorlogsjaren was het aan de gas-
en cokesfabrieken niet mogelijk de inrich
tingen voldoende te onderhouden, terwijl
de behoefte aan gas enorm steeg. Het we
reldtekort aan silicamateriaal, een van de
belangrijkste vuurvaste bouwmaterialen
voor gasfabrieken en cokesovens, maakt
het bovendien onmogelijk op korten termijn
een voldoende capaciteitsvergrooting te
bereiken. Het is daarom te voorzien, dat
Nieuwe denkbeelden
in het onderwijs
Cursussen op de Kweekschool
De heer J. Jonges, kweekschooldirecteur te
Den Haag, heeft voor een aantal leerkrachten
van de Lagere School te Haarlem een be
knopte theoretische beschouwing ten beste
gegeven over een nieuwe leerwijze voor de
eerste en tweede klassen. De jonge kinderen
zijn nog in den kleuterleeftijd en volgens
spreker is het wenschelijk, dat de leerkrach
ten zich anders instellen op hen en op de
leerstof. Ook den ouders moet deze noodzake
lijkheid worden bijgebracht. Het uitgangspunt
moet zijn: het kind zelf, zijn gedachten- en
gevoelswereld en zijn expressiemogelij'kheden.
Daarin zijn spreken, teekenen, taal, schrijven
en lezen en ook rhythmiek één geheel.
Op deze basis heeft de heer De Boer. de
tweede spreker op deze bijeenkomst, reeds
een tiental jaren de didactiek in een gewone
volksschool in praktijk gebracht. In een werk-
cursus van zes middagen zal deze practicus
nu zijn ervaringen en zijn overvloedig mate
riaal, waarvan reeds een deel werd getoond,
overdragen aan belangstellende leerkrachten
van Haarlem en omgeving. Er bestaat groote
animo voor het volgen van dezen practijk-
cursus, die Zaterdag 16 November aanvangt
in de Rijkskweekschool te Haarlem.
In hetzelfde gebouw is een werkcursus be
gonnen, geleid door mej. Buys, die de prakti
sche didactiek voor de middel- en hoogere
klassen uitwerkt om een z.g. belangstellings
centrum. Vrijdag 15 November vangt een cur
sus aan in Volksdansen, bestemd voor onder
wijskrachten en geleid door den hctir H. v. d.
Wateren. Ook voor deze cursussen bestaat
een verheugende belangstelling, zoodat de
initiatieven, genomen door het Haarlemsche
Comité voor Onderwijsvernieuwing in combi
natie met de Afd'eeling C der Rijkskweek
school, op gunstige wijze zich blijken te ont
wikkelen.
bij het opheffen der rantsoeneeringsbepa-
lingen verschillende bedrijven onvoldoen
de capaciteit zullen hebben. Derhalve is
het gelukkig, dat, er ook een koppelleiding
met het Duitsche gasnet tot stand is ge
bracht, waarover belangrijke hoeveelheden
gas uit Duitschland geïmpoi-teerd kunnen
worden. Deze hoeveelheden zullen aller
eerst ter beschikking gesteld worden van
de kunstmestfabricage en van de in
dustrie.
Wij kunnen daaraan toevoegen, dat
Haarlem ook geen kans heeft op gas uit
Duitschland.
De Haarlemsche fabriek is evenwel in
goeden toestand, zoodat er de zekerheid
bestaat, dat ook na de opheffing der gas-
rantsoeneering het bedrijf in staat zal zijn
aan de behoeften van Haarlem en omge
ving te voldoen.
Afschaffing der visa vordert
Uit goedingelichte Britsche bron verneemt
Un. Press dat de besprekingen zijn begonnen
over een afschaffing der visa tusschen Enge-_
land eenerzijds en België en Nederland ander
zijds. Deze onderhandelingen worden gemoti
veerd door dezelfde overwegingen, die golden
voor de pogingen tot afschaffing der visa in
het verkeer tusschen Engeland en Frankrijk.
De onderhandelingen over dit laatste zijn
bijna voltooid.
Men hoopt dat de afschaffing der visa het
toeristen- en handelsverkeer tusschen de ver
schillende landen aanzienlijk zal aanmoedigen
In de toekomst denkt men dergelijke onder
handelingen ook op te nemer, met de Scan
dinavische landen meldt Un. Press.
ZANDVOORTSCHE I.ANDWACHTER
KRIJGT TWINTIG JAAR.
De Zandvoortsche landwachter J. P., die
door het Bijzonder Gerechtshof te Amster
dam ter dood was veroordeeld voor het
feit dat hij had deelgenomen aan krijgs
verrichtingen tegen eigen volle door met
een patrouille de Waal over te steken,
werd door den Bijzonderen Raad van Cas
satie veroordeeld tot twintig jaar, waarvan
vijftien jaar Rijkswerkinrichting.
Mahatma Ghandi heeft weer van zich doen hooren. Hij tracht te bemiddelen bij de
ongeregeldheden in Bengalen en heeft zelfs een „hongerstaking tot den dood" aan
gekondigd, indien de relletjes niet binnen bepaalden tijd ophouden.
Plannen betreffende den afbouw van de
beide kruisers „De Zeven Provinciën" en
..Eendracht", zijn thans- in bewerking bij
de verschillende afdeelingen van het Mi
nisterie van Marine, nadat de Marinestaf
zich uitgesproken heeft over de in den oor-
spronkelijken opzet aan te brengen wijzi
gingen. Deze betreffen zoowel de bewape
ning, de bescherming als de voortstuwing.
Voor beide genoemde kruisers werden
reeds op de marine-begrootingen voor 1938
en 1939 gelden uitgetrokken. De schepen
zouden dienen ter vervanging van de in
1925/'26 in dienst gestelde kruisers Hr. Ms.
„Java" en Hr. Ms. „Sumatra".
De «vervangende kruisers hebben een
waterverplaatsing van 8350 ton standaard,
d.i. zonder brandstof, voedingwater en
munitie.
Toen de Duitschers in 1940 ons land
binnenvielen, verkeerde de bouw nog in
een beginstadium. De beide casco's werden
door de Duitsche marine in beslag geno
men en de werven kregen opdracht de
schepen te voltooien. Eensdeels door sabo
tage, maar anderzijds door gebrek aan
materiaal en personeel, zijn de schepen
nooit afgebouwd. Uiterst langzaam vor
derden de werkzaamheden en telkenmale
werden wijzigingen aangebracht, waardoor
de bou^v nog meer werd vertraagd.
Op „Dollen Dinsdag" stonden de beide
in aanbouw zijnde kruisers nog steeds op
stapel. Dp Duitschers besloten toen het
casco van den kruiser „De Zeven Provin
ciën", dat althans kon drijven, naar
Duitschland te brengen. Zoo werd daags
voor Kerstmis 24 December 1944
dit schip bij Wilton-Fyenoord te water
gelaten'. Men zag bij nader inzien echter
geen kans meer den romp over zee naar
Duitschland te sleepen. Volgens geruch
ten zouden de Duitschers den romp nog
hebben willen gebruiken om er den nieu
wen Waterweg mede te versperren, doch
deze plannen zijn nooit ten uitvoer ge
bracht.
Bij de capitulatie lag het casco van „De
Zeven Provinciën" bij de oude werf van
Wilton te Rotterdam, en daar ligt het tot
op heden. De romp van den kruiser „Een
dracht" staat, onvoltooid, nog steeds op
een helling te Rotterdam.
Thans zijn dus voor beide schepen de
olschen vastgesteld, welke in vele opzich
ten moesten worden herzien, teneinde te
komen tot een modernen kruiser. De er
varingen van den tweeden wereldoorlog
zijn nu in de nieuwe plannen verwerkt,
terwijl bovendien op de toekomstige ont
wikkeling van het kruiserwapen is ge
rekend.
De bemanning van de nieuwe kruisers
zal omstreeks 900 koppen per schip bedra
gen.
„Radio gezelliger dan ooit"
Het gezamenlijk personeel der Refa-
industrie te Rotterdam, een industrie
in feestartikelen heelt Zaterdag naar
aanleiding van de staking van musici
bij de stichting Radio-Nederland een
telegram gezonden "van den volgenden
inhoud:
„Eischen staking radio-musici perma
nent te maken. Radio gezelliger dan ooit,
Anders opzegging lidmaatschap".
.jaiije vraagt financieel erbarmen
In een nyemorandum aan de ministers
van de groote vier, vraagt de Bulgaarsche
regeenng vermindering van de bij het ont-
werp-vredesverdrag opgelegde herstel
betalingen, die in totaal meer dan drie-
honderdmillioen gulden bedragen. Het
land vraagt den datum van ingang der
co-belligerentie vast te stellen op 10 Sep
tember 1944, inplaats van op 29 October
1944. Voorts verzoekt de Bulgaarsche re
geering om de eischen voor grondgebied
van Griekenland te verwerpen, om een
uitgang naar de Aegeische Zee en West-
Thracië. Andere verzoeken om verande
ring in het ontwerpverdrag zijn: het toe
staan van motortorpedoschepen in de
vloot; schrapping van het beschermend ar
tikel voor Joden in het verdrag, aangezien
dezen dezelfde rechten genieten als Bul
gaarsche burgers en uitstel van herstel
betalingen totdat de positie van het land
verbeterd is. De Bulgaarsche regeering
doet het voorstel de herstelbetalingen tot
een bedrag van vijftig millioen gulden
terug te brengen.
Agenda voor Velsen en IJmuiden
DINSDAG 12 NOVEMBER
Bioscoop De Pont: 8 uur. De Win terkoningin.
Thalia-theater: 7. en 9.15 uur, Waterloo Road.
Rex-theater: 8 uur. Frédérlca.
WOENSDAG 13 NOVEMBER
Nijverheidsschool: Ver. van Vrljz. Hei-vorm
den. 8 uur, Moderne torenbouw van Babel, spre
ker ds. A, R. dc Jong uit Haarlem. Bioscopen:
zie Dinsdag,
FEUILLETON
door Hans Hirthammer
9)
Floyd kroop naar hem toe. „Wees ver
standig, James. Je wilt je hier toch niet
tot een beefsteak laten bakken. Ik zou
een flinke teug water waarschijnlijk ook
niet weigeren, als ze mij werd aangeboden,
maar verdraaid-nog-aan-toe, Cook, wil
het dan heelemaal niet meer?"
Cookerel drukte zijn metgezel de hand.
„Ach, laat maar, Francis!"
„Nonsens! Als je dan persé een tukje
wilt doen, laten we dan tenminste een wat
Schaduwrijker plaats daar tegen den berg
wand opzoeken. Als we hier blijven, zijn
we binnen een uur zoo dor als een paar
gedroogde pruimen. Kom,..ik zal je onder
steunen". Zijn stem klonk heesch en het
leek wel, of hij de woorden slechts met
groote moeite over zijn lippen kon krijgen.
Cookerel was zijn vriend dankbaar voor
diens pogingen hem een riem onder het
hart te steken. Hij wilde toon en, dat hij
nog niet geheel de wanhoop nabij was.
„Maar als zij nu een vliegtuig sturen.'
Hier zien ze ons direct!"
Zonder antwoord te geven, trok Floyd
zijn sporthemd uit, bond dit aan de ver
koolde lijst, welke zij kort tevoren hadden
opgegraven en stak de geïmproviseerde
vlag in den grond. Toen hij hiermee ge
reed was, boog hij zich over zijn uitge-
putten reismakker heen en trok hem over
eind.
„Dat noodsignaal zullen ze wel niet over
het hoofd zien. Bovendien kunnen wij al
tijd nog de aandacht op ons vestigen, zoo
dra de reddende engel aan den horizon
zichtbaar wordt".
Degenen, die de Willem Barendsz heb
ben bezocht of onze eerste Nederlandsche
drijvende traankokerij hebben zien ver
trekken, hebben ongetwijfeld het merk
waardige roteerende instrument gezien,
dat hoog boven het dek was opgesteld.
En zij, dieen kijkje aan boord namen, heb
ben in het stuurhuis een merkwaardig
grijs geschilderd instrument kunnen be
wonderen.
Beide instrumenten zijn een onderdeel
van de Radar-installatie; het laatstge
noemde is het aanwijsapparaat met ka-
thodestraalbuis, waarop de bedienings
knoppen zijn aangebracht.
De Willem Barendsz is het eerste Ne
derlandsche koopvaardijschip, dat met een
Radar-installatie is uitgerust; de bedie
ning is wel zeer eenvoudig, maar de kos
ten van zulle een installatie zijn nog te
hoog dan dat er een algemeen gebruik op
koopvaardij en vissohersvaartuigen van
gemaakt kan worden.
Het spreekt vanzelf, dat* de Radar-in
stallatie op de Willem Barendsz niet be
doeld is om er walvisschen mee op te spo
ren, want dit is niet de taak van de Willem
Barendsz. Met de installatie kunnen de
jagers bij mistig weer opgespoord worden
en kan met er de ijsbergen mee signalee-
ren. Voortdurend contact met de jagers is
natuurlijk noodig, niet alleen om de vangst
over te nemen, maar ook om ze van stook
olie, drinkwater en proviand te voorzien.
Voor de jacht op den walvisch schijnt de
Radar van geen nut te zijn, zoodat de ja
gers geen Radartoestellen bezitten. Wel
hébben deze schepen een radio-peilinstal-
latie aan boord, met behulp waarvan ze de
positie van het moederschip kunnen peilen.
„Loran".
Nu we het over Radar hebben mogen we
den naam „Loran" niet verzwijgen. Loran
is de verkorting van „Long range naviga
tion" en kan beschouwd worden als de
voorlooper van Radar. Loran heeft zijn
ontstaan feitelijk aan den oorlog te danken,
hetgeen met meer technische snufjes het
geval is. Het werd voor het eerst vervaar
digd in het Instituut voor Technologie in
Boston in 1941.
Men had in den oorlog een toestel noo
dig, dat in den kortst mogelyken tyd de
positie van een schip kon aangeven en wel
zoodanig, dat men van het schip af geen
seinen behoefde te geven, zoodat de vijand
niet tevens deze positie kon waarnemen.
Men vond dit in de Loran, bestaande uit
een gewoon ontvangtoestel, een aanwijzer,
een toestel om de positie zoo dicht moge
lijk te benaderen en een apparaat, voor
zien van een cirkelvlak van ongeveer vijf
cm diameter, voorzien van roode en witte
„positielijnen".
Dit is het deel der installatie, dat zich
aan boord der schepen bevindt. Het
tweede deel bestaat uit verschillende zend
stations op de kust op betrekkelijk korten
afstand van elkaar. Deze stations werken
onderling met elkaar. De stations laten sei
nen hooren; indien een vaartuig zich pre
cies op de lijn tusschen twee stations be
vindt, dan zal men op het schip de twee
seinen tegelijkertijd ontvangen. Omge
keerd, indien het vaartuig zich dichter bij
het eene station bevindt dan 'bij het an
dere zal het 't sein van het eerste station
ook het eerst ontvangen.
De seinen worden op het toestel zoo
danig omgezet, dat op de witte plaat een
lichtpunt wordt waargenomen, welke de
posïtielijn aanduidt. Met behulp van ta
bellen en kaarten wordt dan de positie
vastgesteld.
PETROLEUMSTEL VIEL OM.
Dezer dagen ontstond in 't perceel Maas
straat 41 in Haarlem Noord brand in de
keuken, doordat een brandend petroleum
stel omviel. De keuken brandde geheel uit.
Met één straal wist de brandweer het vuur
te bedwingen. Er deden zich geen persoon
lijke ongevallen voor.
Proces tegen Duitsche medici
De aanklagers in de komende processen
tegen oorlogsmisdadigers hebben de be
schuldiging gepubliceerd tegen 23 nazi
dokters, die aangeklaagd worden wegens
het „deelnemen aan een gemeenschappelijk
plan om een samenzwering om oorlogsmis
daden tegen de menschheid te begaan, die
zij ook inderdaad begingen". De aanklacht
is gesplitst in vier onderdeelen, namelijk
de samenzwering, oorlogsmisdaden, mis
daden tegen de menschheid en lidmaat
schap van misdadige organisaties.
Tot het doel der samenzwering behoorde
het verrichten van medische experimen
ten met gevangenen uit de concentratie
kampen en andere levende menschelijke
wezens, zonder hun voorafgaande toestem
ming. Bovendien werkten de verdachten
Een dag vóór in November, een windstille
dag, met veel zon, zon die een glans toovert
op de verglaasde pannen der verspreid lig
gende woningen en goud legt op de vergeelde
bladen, die nu nog zachtkens ritselen aan de
takken, maar die straks, bij den eersten
najaarsstorm, zullen dwarrelen over de we
gen. Kruidige herfstgeuren stijgen op van de
tuinen, waar de doode resten van de zomer
gewassen, op hoopen zijn gelegd om, wanneer
In de lente de aarde weer nieuw leven moet
voortbrengen, als voedsel voor dit nieuwe
leven over den akker verspreid te worden.
Zoo helpt het doode mee aan den nieuwen
oogst, zoo sluit de natuur haar cirkelloop van
leven en dood, het eene jaar na het andere.
Stilte ligt er over het wijde land, de aarde
rust en landman en tuinder hebben weinig
meer te doen op de velden. Ik fiets langs stille
paden, maar ook langs hoopen puin, die mij
er aan herinneren, dat er een oorlog over het
land is gegaan.
Het zal nog jaren duren voor de laatste
sporen der vernieling zijn uitgewischt. Maar
toch verdwijnt langzamerhand de chaos, die
de vijand in deze streek achterliet. Dat ziet
men het best wanneer'het oog open is, niét
alleen voor het schoone der natuur, maar ook
voor wat menschenhanden er toe bijdragen
om de natuur te helpen, of soms ook wel om
haar te bestrijden, wanneer dit noodig mocht
zijn.
Zooals dit geschiedt op den Duin en Kruidber-
erweg, dien grooten landweg, die van Noord
er aan mede dat deze en dergelijke men-
schen weiden vermoord of mishandeld, derhoud gerust, vijf jaren lang overwoeker-
Tot de experimenten behoorden die, ge- den gras en onkruid de zoomen van den weg,
TVToort on daardoor veel smaller werd. Nu zagen we
uim het overbodige op uw
zolder op. Maar plaats er een
Luidspreker in de IJmuider
Courant voor.
Zoo komt u er 't voordeeligst af.
houden in Dachau tusschen Maart en
Augustus 1942 ten behoeve van de Duit
sche luchtmacht. Zij bestonden uit proe
ven met menschen onder langen lagen
druk, zooals die bestaat op zeer groote
hoogten.
De namen der verdachten, zijn: dr. Karl
Brandt (lijfarts van Hitler), Siegfried
Handloser (chef-arts van de weermacht),
Paul Rostock (medewerker van Brandt),
Oskar Schroeder (medisch chef van de
Luftwaffe), Karl Genzken (medisch chef
van de Waffen SS), Karl Geghardt (lijf
arts van Himmler), Kurt Blome (plaats
vervangend gezondheidsleider van het
Reich), Rudolf Brandt (persoonlijk officier
van administratie van Himmler), Joachim
Mrugowsky, Helmut Poppendick, Wolfram
Sievers, Gerhard Rose, Siegfried Ruff,
Hans Wolfgang Rombei-g, Viktor Brack,
Hermann Backer-Freysing, Georg August
Weltz, Konrad Schaefer, Waldemar Hoven
(chef-arts van Buchenwald), Wilhelm
Beiglboeek, Adolf Pokorny, Herta Ober-
hauser (de eenige vrouwelijke beklaagde,
arts in Ravensbrueck) en Fritz Fischer.
Een „lucht.auto" uitgevonden
Een Amerikaan heeft een vliegende auto
uitgevonden, een combinatie tusschen een
auto en een vliegmachine. Hij arriveerde
Vrijdag per auto op een vliegveld in Con
necticut, aldus meldt „de Evening Stan
dard" uit New York. Bevestigde een pro
peller en vleugels aan zijn wagen en steeg
op. Na eenigen tijd met een snelheid van
190 km per uur te hebben rondgecirkeld,
landde de „vliegende auto" op vier wielen,
waarmede de eerste proefvlucht was ge
slaagd. De uitvinder heeft een«fabriek op
gericht om deze nieuwe toestellen te bou
wen. Zij zullen ongeveer 10.000 gulden per
stuk kosten. Het bevestigen en verwijde
ren van schroef en vleugels neemt slechts
vijf minuten in beslag. De zeer lichte car
rosserie van de auto biedt plaats aan twee
personen.
eenige arbeiders van Openbare Werken het
ongewenschte werk van de natuur te niet
doen. Het groen, dat over de klinkers groeide,
wordt weggestoken, de randen worden netjes
bijgewerkt en zoo wordt hier in alle stilte
gearbeid aan den wederopbouw.
Niet alleen in het landelijke gedeelte der
gemeente is het herstelwerk aan den gang.
Dit geschiedt ook in de bebouwde kommen.
Bestratingen van rijwegen en trottoirs wor- i !ogt ™cn,
den hersteld, de ..gezonken" vluchtheuvels j --s. - schaal.
zou ik willen roepen: stijg op uw rijwiel en
fiets op zoo'n mooien herfstdag een uurtje
door de velden; of zoo ge geen fiets hebt,
besteed een Zaterdagmiddag of een Zondag
morgen aangenaam, maak een wandeiing en
vul uw longen met-de geurige herfstlucht.
S. B.
Bewaren van levensmiddelen
Heb zorg voor de levensmiddelen, die ge in
huis hebt! Met nadruk zeggen wij dit tot alle
huisvrouwen. Door ondoelmatig bewaren gaan
de voedingsmiddelen in waarde achteruit en kun
nen zij zelfs geheel onbruikbaar worden. Ons
lichaam en onze beurs ondervinden er de na
doelen van en dat kunnen ze al heel slecht ver
dragen. nu er hardwerkende menschen noodig
zijn en wij o, zoo zuinig met ons geld moeten
omspringen.
Wanneer men op zijn bonnen een stuk vleesch
heeft gekocht, waar mee men eenige dagen wil
toekomen, dan bewaart men dit het beste, ge
braden, op een koele, droge plaats. Men sluit
de pan niet met een deksel. Wel delcke men het
vleesch luchtig af, of zette het onder een vlle-
genkap of ln een vliegenkast, daar vliegen
ziekten kunnen overbrengen en hun eitjes in
het vleesch leggen, dat door larven schadelijk
bederft.
Visch Is rauw zeer kort te bewaren, gebakken
Iets langer,
Dek ook visch af en plaats ze niet bij ge
rechten die tie geur kunnen overnemen.
Onaangenaam riekend vleesch of visch is niet
meer voor consumptie geschikt.
Brood mag niet luchtdicht worden bewaard.
Een trommel met gaatjes is hel meest geschkt
als bergplaats. Roggebrood legt tnen open weg.
daar het anders gaat schimmelen. Verwerk oud
brood in gerechten, geef het geweekt aan die
ren. maar gooi het niét weg.
Meel, bloem, e. ri. Als men daar nog een voor
raadje van heeft, moet men in trommels be
waren die men van tijd tot tfid omschudt.
Groote hoeveelheden in sloopen of zakken, die
men op een droge tochtige plaats hangt. Ga na,
of er geen muizen op afkomen en controleer van
tijd tot tijd het meel op spinsels, mijt fonaan-
genamen geur) en klander (bruine kever).
Door verwarmen op een bakblik en uitzeven
kan men het ongedierte dooden en crblc de uit
werpselen achterhouden. Meel met veel mijt is
onbruikbaar.
Kaas legt men onder een kaasstolp of in een
[gedekje schaal, maar men moet een kleine
omhoog: lk,r*p,le kri)-1
gen ook weer een goede beurt. borstelen met lauw water. Te droog bewaarte
De meeste menschen loopen of fietsen daar Kaas gaat „zweeten" De smaak lijdt er onder
voorbij, zonder dat het hen opvalt. Zij zien doch de kaas is niet 'schadelijk,
alleen wat nog ongedaan moest blijven, door M,cUi *T|oet na het k°open direct gekookt en
gebrek aan materiaal of aan handen. Zij wil- en op 5en dr°Se Plaats
Ion het liefst mopperen over een gebroken ge.n8Sr?'S5?;„nf
hek dat nog niet hersteld werd, over een de buurt, neraehen met geptsteSiSJde melk
- OW kQele plaats weg
straat, waar nog altijd een kuil in zit. Tot hen zet men op c
üe Daily Herald verneemt, dat Groot-Brit- Awson, den Australischen onderzoeker, die
ÏITIIO rtfsfilnoarvs* 1 m ra mm „rn/Hoon ..mm ,1
tannië deelneemt aan een wedloop van zes
landen om een uitgestrekt gebied in de Zuid
pool, dat vermoedelijk uranium bevat. Een
Britsche expeditie van 30 man, die spoedig
door een groep uitgekozen Engelsche geleer
den zal worden vervangen, heeft zich reeds
aan de Marguérite Bay (vlak ten Zuiden van
Kaap Hoorn) genesteld.
Een semi-officieele Amerikaansche expedi
tie zal naar men verwacht, begin Januari naar
Marguérite Bay vertrekken. In Washington
verluidde, dat admiraal Byrd eventueel de
expeditie zelf zal leiden.
Naar verluidt, overwegen de Sovjet-Unie,
Noorwegen, Argentinië en Chili eveneens de
uitzendingen van een expeditie.
Naar men zegt, is uranium het voornaamste
doel van de expedities. Haar programma be
vat echter tevens een onderzoek haar olie
houdend gesteente en andere mineralen,
kosmische stralen en weersomstandigheden.
Deze belangstelling voor het onderzoek
naar uranium in de Zuidpool wordt toege
schreven aan een rapport van sir Douglas
verklaart, dat de Zuidpoolgebieden gelijkenis
vertoonen met het uranium-houdende gebied
van Canada, aldus de Daily Herald.
Bloemendaals tekort over 1945:
539.000
De rekening der gemeente Bloemendaal
over 1945 is opgemaakt. Zij wees voor den ge
wonen dienst een tekort aan van 539.000.
PASSAGIER UIT AUTOBUS
GEVALLEN.
Te Vogelenzang is een bus der N.Z.H.
T.M. van de lijn HaarlemNoordwijk, op
een hoek van den Zilkerweg tegen een
boomstronk aangereden, waardoor het por
tier open sloeg en een der passagiers uit
den wagen werd geslingerd. De passagier
had, behalve verscheidene schaafwonden,
zijn arm gebroken, en is naar de Maria-
stichting te Haarlem overgebracht. De bus
werd ernstig beschadigd.
Met inspanning van al hun krachten
gelukte het het tweetal de brandende hel
te ontvluchten en aan den rand van het
dal tusschen twee groote, schuin tegen
elkaar liggende rotsblokken een eenigszins
draaglijke schuilplaats te vinden.
De professor nam Cookerel's wapen en
onderzocht het. Daarna legde hij ook zijn
eigen revolver bij de hand. „Wij zullen
goed doen ons op een overval te pre
pareeren".
Cookerel knikte. „De duivel hale die
slapheid! Maar geef dat sehietding maar
hier. Zoover reiken mijn krachten nog wei,
dat ik dien schavuiten een paar blauwe
boonen in hun body kan jagen, wanneer
zij zich hier mochten laten zien. Ik ge
loof
Floyd legde hem met een handgebaar
het zwijgen op. Hij had zijn hoofd luiste
rend naar voren gebogen; zijn gezicht ver
ried de groote spanning, waarin hij ver
keerde. „Luister, James, hoor je niets?"
Cookerel hief zijn hoofd op en nu hoorde
ook hij een zacht gegons.
„Het vliegtuig uit Bombay!" juichte
Floyd. „Over een kwartier hebben we
waterU'
„Ga er heen, Francis! Je moet midden
op het woestijnzand een krijgsdans gaan
uitvoeren, zoodat je de aandacht van den
piloot trekt".
Maar het eenzame dal zou niet als plaats
van handeling dienen voor dit zeldzame
schouwspel, want op hetzelfde moment,
dat Floyd overeind wilde springen, voelde
hij zich van achteren door een paar stevige
handen vastgegrepen en tegen den grond
geslingerd.
Cookerels waarschuwende kreet kwam
te laat en verstikte in een hulpeloos ge
rochel.
Professor Floyd verweerde zich wan
hopig, maar de kansen in dezen strijd
waren te ongelijk verdeeld.
De gebeurtenissen van den voorafgaan-
den nacht, de vermoeiende klimpartij, de
honger en voor alles de kwellende dorst,
dat alles had te veel van zijn krachten
gevergd. Het was eigenlijk dwaasheid, dat
hij nog aan tegenstand dacht, want de
twee kerels, die zich boven op hem had
den geworpen zagen er naar uit, dat zij
het met een half dozijn Floyds eveneens
gemakkelijk klaar zouden spelen.
Desondanks duurde het nog.eenige mi
nuten voor de ongelijke kamp beslist was.
Voor Floyds oogen vervaagde de wereld
tot een roodachtigen sluier en hij zou
werkelijk niet meer hebben kunnen zeg
gen of het dreunen in zijn ooren veroor
zaakt werd door het naderend vliegtuig
dan wel door d£n geweldigen slag, waar
mede zijn aanvallers heui hadden neerge
slagen.
Als door een dichten nevel zag hij nog,
hoe een der beide kerels het dal inrende
en na eenigen tijd met hemd en vlaggen-
stok terugkeerde. Een hartgrondige ver-
wensching, welke echter helaas geen doo-
delijke uitwerking op zijn tegenstander
iiad, was de laatste uiting-'van zijn be
wustzijn.
Een paar minuten later verscheen het
vliegtuig boven het dal, cirkelde eenige
malen op geringe hoogte rond en verdween
weer.
IX.
Wat was er echter met Edward Hamil
ton gebeurd?
Toen zijn beide passagiers ihun ont
dekkingstocht waren begonnen en achter
de rotsen verdwenen waren, had Hamilton
in de schaduw van het vliegtuig zoo goed
mogelijk een plaatsje gezocht, waar hij
zich uitstrekte om den terugkeer der beide
anderen af te wachten.
De geweldige eenzaamheid van dit dal
gaf hem een gevoel van beklemming.
Niets was er, dat op eenig leven wees;
geen dier, geen vogel, zelfs geen sprietje
gras verbak den troosteloozen aanblik.
Een dal des doods, der verschikking!
Zwaar voelde Hamilton op dit oogenblik
de verantwoordelijkheid, welke hij op
zich had geladen. Hij had deze overhaaste
en in geen enkel opzicht behoorlijk voor-
I bereide vlucht nooit mogen toestaan. Hij
hac^eerivoudig moeten weigeren, toen pro
fessor Floyd hem het voorstel daartoe
deed.
Maar trachtte hij zichzelf gerust te
stellen zijn beide reisgenooten kenden
toch deze stréek; zij hadden de woestijn
in alle richtingen doorkruist en zij hadden
dus kunnen weten, wat hun eventueel te
wachten stond.
En wat de noodlanding betreft geen
van hen had er ook maar een moment bij
gedacht, dat men genoodzaakt zou kunnen
worden hier te dalen. Pech aan de kist
dat had hij ook niet kunnen voorzien. Het
was waarlijk meer geluk dan wijsheid
geweest, dat zij er nog zoo behoorlijk wa
ren afgekomen.
Toen hij zoover met zijn overpeinzingen
was gekomen, deed Edward Hamilton ein
delijk het eenige verstandige, dat hij in
zijn omstandigheden kon doen: hij spuwde
met een verren boog voor zich uit en zette
daarmee in zekeren zin symbolisch zijn
muizenissen uit het hoofd.
Eenigen tijd later zag hij Floyd en Coo
kerel hoog boven de rotsen opduiken. Met
gespannen aandacht volgde hij hun be
wegingen, tot zij eindelijk tusschen de
massale steenklompen verdwenen.
Dat was zijn noodlot. Want terwijl zijn
blik onafgebroken op de rotsen gericht
was waren van de tegenovergestelde zijde
van het dal twee gestalten naderbij ge
slopen, die nu volkomen onopgemerkt
bleven.
In dezelfde seconde, waaronder hij zich
omkeerde, wierpen zy zich boven op hem.
Onder het uitstooten van heesche klanken,
die niets menschelijks meer hadden,
trachtten zij hem op den grond te werpen,
maar Edward Hamilton was er niet de
man naar om zich door twee uitgehon
gerde inlanders zonder meer de wet te
laten voorschrijven. Niettegenstaande zijn
gewonde arm hem in zijn bewegingen hin
derde, gélukte het hem een van zijn aan
vallers met een volmaakte upper cut bui
ten gevecht te stellen. De man verdraaide
zyn oogen en viel als een blok in het zand.
Nog voor nummer twee goed en wel be
sefte, wat er aan de hand was, hield Ha
milton hem ziin revolver onder den neus.
De zwarte, fanatiek gloeiende oogen van
den Indiër schenen nog grooter te worden;
luid krijschend deinsde hij achteruit» en
de strijd scheen reeds te zijn beslist, nog
voor hij goed en wel begonnen was.
Hamilton liet zich door de verslagen
houding van zijn tegenstander echter niet
op een dwaalspoor brengen. Slechts een
fractie van een seconde verslapte zijn
waakzaamheid. maar op dit oogenblik
scheen de Indiër te hebben gewacht, want
bliksemsnel kwam zijn vuist met kracht
op Hamilton's opgeheven arm neer.
Eerst nil, terwijl zijn revolver in het
zand viel en hij de stekende pijn in zijn
arm voelde, bemerkte Hamilton, dat hij
met een gelijkwaardigen tegenstander te
doen had.
Reeds had de Indiër zich boven op hem
geworpen en nu ontwikkelde zich een
strijd op leven en dood.
Hamilton struikelde en viel op den grond,
sleurde zijn tegenstander met zich mee en
beiden rolden over het gloeiende zand.
Meer en meer voelde de piloot zijn eigen
krachten, zoowel als die van zijn belager
afnemen. Het kwam er nu maar op aan,
wie het het langst uit hield.
Hij dacht aan zijn beide reisgenooten,
wier lot zoo nauw aan het zijne verbon
den was Als hij het onderspit dolf, zou
den ook zy verloren zijn.
Dit besef scheen hem voor een oogen
blik nieuwe krachten te schenken. Dreu
nend kwamen zijn vuisten op het hoofd
van den Indiër neer. Uit de hoeken van
diens, tot een grimas vertrokken mond
sijpelde bloed.
Reeds bemerkte Edward Hamilton, dat
hij de overhand kreeg, maar toen hij zijn
arm ophief om den strijd met een krach-
tigen knock out te beslissen, liet hij hem
plotseling met een kreet van ontzetting
weer vallen.
Uit den romp van het vliegtuig sloeg
een laaiende vlam.
Hij had geen lijd gehad op den ande
ren man te letten, die inmiddels weer tot
bewustzijn bleek te zijn gekomen en ge
volg had gegeven aan den duivelschen
inval het vliegtuig in brand te steken.
De krijgslist was niet slecht, want daar
mee kwam hij zijn kameraad te hulp, zon
der dat hij zelf in het gevecht behoefde
in te grijpen.
Wat hij verwacht had, gebeurde: Ha
milton sprong overeind en rende naar het
vliegtuig.
De levensmiddelen!
Het vuur. dat ongeveer in het midden
van de machine was ontstaan, greep met
groote snelheid om zich heen. Met een
laatste krachtsinspanning heesch Hamilton
zich in de cockpit, waarin de geringe voor
raad was ondergebracht en slingerde de
trommel met haar kostbaren inhoud in het
zand.
Het was hoog tijd, want de vlammen,
die in den houten romp gretig voedsel
vonden, grepen snel om zich heen. Nau
welijks was hij uit de cockpit op den grond
gesprongen, of het vuur deelde zich mede
aan de bekleeding van den stuurstoel,
sloeg daarna over naar de draagvlakken,
bracht de spandraden tot smelten en ver
teerde tenslotte alles, wat aan de eens zoo
trotsche machine slechts brandbaar was
Den piloot bleef het gespaard den to
talen ondergang van zijn kist te moeten
aanzien. Op hetzelfde oogenblik, waarop
hij weer op den grond stond, kreeg hij een
hevigen slag tegen zijn achterhoofd, die
hem het bewustzijn deed verliezen.
Toen hij na eenigen tijd weer bijkwam,
voelde hij, dat hij aan handen en voeten
gebonden was.
Onmiddellijk herinnerde hij zich, wat er
gebeurd was. Hij opende voorzichtig zijn
oogen tot eeri smalle spleet en bemerkte,
hoe de beide Indiërs bezig waren de ver
koolde resten van het verbrande vliegtuig
in het zand te begraven.
(Wordt vervolgd)
