IJmuider Courant
Fransche Episode
Kapitein Van H. legt een bekentenis af
Prof. Romme licht zijn motie toe
Indo-China weer oorlogstooneel
Ontwerpregeling voor Oost-lndonesiè
te Den Pasar vastgesteld
61e Jaargang No. 1851S
Bureaux Kennemerlaan 154, Tel Redactie en
Administratie 5437 - Haarlem: Gr Houtstr 93,
Telefoon 10724. Directeur-Hoofdredacteur 15054.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12. Tel. 12713. 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
KENNEMER EDITIE VAN HAAKEEMS DAGBLAD
Zaterdag 21 December 1946
Verschijnt dagelijks, oehalve op Zon- en Feest
dagen - Abonnementsprijs pet week 31 cent;
pei kwartaal 14,— - Advertentie-tarieven
op aanvraag bij de Administratie
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
T N de Fransche politiek is met het optre-
- den van het eerste kabinet der Vierde
Republiek, het kabinet-Léon Blum, een
merkwaardige politieke episode ingezet. Na
de verkiezingen voor de nieuwe Kamer
van Afgevaardigden, die geen der groote
partijen ook maar in de' buurt van een Ka
mer-meerderheid brachten, al hadden de
communisten wat meer zetels veroverd dan
de M.R.P., kon men het niet eens worden
oven de keuze, van een leider der regeering.
Vroeger placht een formateur door den
president der Republiek te worden aange
wezen. De eerste poging van de Kamer, om
het zelf te doen. is niet bepaald een succes
geworden. Er zijn zaken in het staatsbestel,
die men niet bij' voorkeur aan een veel
hoofdig lichaam moet toevertrouwen. Ten
slotte, na vergeefsche pogingen van ver
schillende zijden om hun uitverkorene op
het ongemakkelijke eeregestoelte des pre
miers te plaatsen, moest men zijn toevlucht
nemen tot den ouden socialist Léon Blum:
72 jaar oud, eigenlijk al in retraite, niet
zoo gezond meer, maar helder van geest,
algemeen gerespecteerd en onbaatzuchtig
Hij aanvaardde de opdracht. Aangezien
geen kans bestond om een nationale regee
ring samen te stellen, schiep hij eenvoudig
een socialistische. Mét bijna algemeene
stemmen had men hem zelf gekozen, met
een schier even groote meerderheid aan
vaardde de Chambre des Députés het op
treden van een regeering, die slechts éen
zesde van de Kamer achter zich heeft en
bovendien een partij, vertegenwoordigt, die
bij de jongste verkiezingen in toenemend en
mate aan de verliezende hand bleek te zijn.
Dit is wel ,/een vreemde figuur", die
zelfs in de levendige hislorie-vol-afwisse-
ïing der Fransche' republikeinsche parle
menten' haar evenknie nief vindt. Stel u
voor dat een Nederlandsche regeering zou
optreden, die slechts op een minderheid
van zeventien zetels in onze Kamer-van-
honderd-leden kon rekenen!
Léon Blum maakt zich niet de geringste
Illusies over den levensduur van zijn be
wind. Hij heeft zelf verklaard, dat hij zich
voorstelt dat het maar eenige weken zal
duren. In die korte spanne tijds hoopt hij
de maatregelen te nemen, noodig om den
critieken economischen toestand des lands
te herstellen en een ren naar den afgrond
der inflatie te voorkomen. Natuurlijk zul
len dat drastische en impopulaire maatre
gelen moeten zijn. Het is niet zoo merk
waardig dat een man als Léon Blum zich
hiervoor beschikbaar stelt.. Het lijkt merk
waardiger dat een politieke partij, welke
dan ook, er zich toe leent, om deze onple
zierige taak in haar eentje op zich te ne
men. Maar de partij verwacht ongetwijfeld,
dat Léon Blum slagen zal, hetgeen achter
af tot zeker herstel van haar geschokt cre-
diet bij de kiezers zou kunnen leiden.
Voor de andere partijen lijkt het geen
roemvolle loop van zaken., Het komt er
tenslotte op neer, dat men in critieke om
standigheden de verantwoordelij kheid op
een andèr afschuift en blijkbaar den moéd
mist om de volksgunst te trotseerén. Het
zijn geen sterke politici, die zich slechts
tan doel stellen achter kiezersgunst aan te
draven en te wedijveren in het scoren van
goedé beurten. De heele vertooning is, he
laas, een uiting van zwak democratisch be
leid: een raar soort compromis, dat den
indruk wekt dat generaal Charles de
Gaulle goed gezien heeft toen hij de op
gelapte Grondwet, die er tenslotte met
kunst- en vliegwerk en een kleine meer
derheid doorkwam, afwees. Men begint al
met haar naar den geest verkeerd toe te
passen, na meteen te zijn vastgeloopen. Re-
geefen, ook democratisch regeeren, bèteé-
kent tenslotte dat men géfcag moet Kunnen
en durven uitoefenen. Gezag uitoefenen
wil zeggen, dat men het landsbelang vooi
het' partijbelang laat gaan en den moed
heeft, als het eerste dat vereischt, impopu
laire maatregelen door te zetten. Een goe
de democratische gezagsverhouding houdt
tevens in, dat politieke tegenstanders, zelfs
bij het meest uitgesproken /erschil van in
zicht, eikaars zuivere bedoelingen ten aan
zien van het landsbelang blijven erkennen.
Daar hapert het'in Frankrijk aan, zooals
uit den toon van verscheidene verkiezings
campagnes is gebleken. Maar laat ons er
niet minachtend tegenover staan, want in
ons land heeft zich hetzelfde in de Indische
crisis doen gelden. Scheldpartijen, waarin
zelfs een woord als „landverrader" maar
losweg gebezigd wordt aan het adres van
menschen m de hoogste vertrouwensposi
ties, schaden het staatsgezag in het alge
meen. Waardigheid en dus zekere stijl en
beschaving zijn essentiëele voorwaarden
voor een gerespecteerd gezag. Gelukkig
heeft ons pas gèhouden Kamerdebat die
getoond en zich daarmee op hooger plan
geplaatst dan verscheidene ex-overheids
dienaren en eenige bladen.
In Frankrijk moet Léon Blum, zij het m
een veel zonderlinger politieke situatie en
on korten termijn, nu de rol van vader-
des-vaderlands en redder van den franc
vervullen, die na den eersten wereldoorlog
eerst aan den ouden Raymond Poincaré en
later nog eens. met minder succes, aan den
ouden Gaston Doumergue ten deel viel
Zal hij slagen? Een krachtige doorzetter
als Poincaré is hij niet, een man vambij-
zondere gaven en bekwaamheid wel. Geer
demagoog, geen bezielend redenaar zelfs,
maar een kenner van theorie en practijk
van boeken en' van menschen. Niet.
zooals bij ons soms het geval is, alleen van
theorie en van' boëken. Dat is eenzijdig en
daarmee slaagt een minister niet.
Maar als Blum slaagt en met zijn regee
ring afmarcheert, bij gebreke aan een
meerderheid om mee voort te werken.
wat dan? Het vervolg is niet duidelijk. <Jp
den achtergrond wacht de Gaulle^nog
De bomaanslagen in Den Haag
Haagsche recherche heeft thans
de zaak tot klaarheid gebracht
Vijftien dagen nadat een bomaanslag werd gepleegd op de familie Boer aan dc
Prinsegracht in Den Haag heeft de Haagsche recherche deze geruchtmakende zaak
tot klaarheid gebracht. Het onderzoek heeft uitgewezen, dat de bomaanslag en dc
voorgenomen aanslagen niet het werk zijn geweest van pen organisatie. Met de tol
dusverre .gearresteerde pejsonen heeft men de voornaamste schuldigen in handen.
Kapitein F. J. J. baron Van H., die steeds ontkend had, iets met deze zaak te maken
te hebben, heeft gisteren een bekentenis afgelegd.
Het is gebleken, dat kapitein Van H.
moeilijkheden over den dienst had met
twee meerderen een koloonel en een luite
nant-kolonel. De namen van deze hoofd
officieren zullen niet bekend gemaakt wor
den. Zij grepen in den dienst van kapitein
Van H. in, omdat het daar een beetje wild
toeging. Van H. was namelijk commandant
van het motortransport in de Nieuwe Fre-
derikskazerne en compagniescommandant.
Indertijd zijn maatregelen -genomen om
aan het wilde „gelift" waarbij militaire
chauffeurs een aardig duitje verdienden,
een einde te maken. Voor alle legeronder-
deelen werden strenge maatregelen inge
voerd; heigeen den militairen chauffeurs
niet beviel. Bovendien schijnt kapitein van
H. nog andere interne dienstmoeilijkheden
met de betrokken hoofdofficieren te heb
ben gehad.
Gisteren heeft hij tegenover de politie
een volledige bekentenis afgelegd. Hij zegt.
slechts op het laatste oogenblik van de
bomaanslagen geweten te hebben.
Kapitein var. H. hield dé moeilijkheden
met zijn superieuren niet onder zich. Hij
sprak hierover met zijn ondergeschikten
Onder hen was sergeant A. T. de B.. een
man met een schitterenden sta»f "•>*-
in de illegaliteit, die voor zijn kapitein
door het vuur ging. Het beviel hem nie.
dat kapitein Van H. moeilijkheden had
Vaak schijnen opmerkingen gemaakt te
zijn als: „die kerels moesten verdwijnen"
en dergelijke.
Het staat vast dat De B. zijn kapitein
heeft voorgesteld de'beide hoofdofficieren
te ontvoeren. Dit plan bleek echter prac-
tisch onuitvoerbaar.
Intusschen bestond ook ontevredenheid
tusschen de betrokkenen over de berech
ting van apolitieke misdadigers.De heer
Boer van de Prinsegracht werd reeds lang
verdacht 'van verraad door opzet, onvoor
zichtigheid of onachtzaamheid van twaalf
Engelandvaarders. Reeds eerder werd ge
meld, dat hieromtrent niets vast staat, om
dat deze kwestie niet. te onderzoeken is. Dit
was voor kapitein Van H. en zijn vriend,
den heer B. en de andere betrokkenen re
den "tot groote ontevredenheid- In het
voorjaar of het begin van den zomer zijn
eenige militairen onder aanvoering" van
korporaal P. er op uit geweest om den heer
Boer neer te schieten bij zijn vogelhaan
op Loosduinen of op den Monsterschenweg.
De heer B. verscheen echter n;et
door deze „executie" niet door ging. 'F. is
zelfs bij Boer geweest om de mogelïjkhe:d
van een andere wijze van liquidatie te on
derzoeken,
„Molotofcocktail".
Begin November toonde sergeant De B
aan kanitein Van H. een teekenins van een
z.g. „Molotofcocktail". Dit is een kistje met
een eironde handgranaat en een fleseh ben
zine. Opent men het deksel van het kistje,
dan wordt door een veer de ontsteking van
de handgranaat ingedrukt. Na vier. secon
den ontploft de granaat en. slaat-de flesch
uit elkaaiv waardoor bovendien-brand ont
staat.
Kapitein Van H. en ook zijn vriend B
keurden dit ontwerp goed. B. jëverde. zelfs
wijnflesschen om „cocktails" te maken. Op
3 December was de eerste bom klaar. Ka
pitein Van H. „vond het wel iets". Hij wist
echter pas op 5 December, wat De B. van
plan was. De B. is dien dag driemaal bij
hem geweest. De adressen werden uitge
zocht. De vier bommen zouden bestemd
zijn voor de twee hoofdofficieren, voor den
heer Boer en voor een andei-en Hagenaar.
Nadat de pakjes klaar waren is kanitein
Van H. voor een dienstreis naar Brussel
vertrokken. Hij wist, dat dien dag de vier
bommen naar hun bestemming gingen.
Hoe de zaak verder is geloopen werd
reeds volledig gepubliceerd- Alleen de bom
bij de familie Boer sprong. Een tweede ex
plodeerde tijdens het vervoer naar Amster
dam in de motortasch van den soldaat Van
H. De korporaal P. reed wel langs de adres-
sen van de beide andere uitgekozen slacht
offers, doch gaf de pakketten niet af. Hij
wierp ze den volgenden dag in Delft in het
water. Een der beide paketten is terugge
vonden.
Van en B. kwamen na de arrestatie
van De B., P. en Van H. danig in het nauw
te zitten. Zij belegden een conferentie bij
'en wederzijdschen vriend en besloten tot
het laatste toe te ontkennen, indien zij door
de recherche aangehouden zouden worden.
Tot gisteren heeft Van H. dit volgehouden.
Commissaris N. D. Pool van.de Haagsche
politie heeft verklaard dat sergeant De
B. thans zeer veel spijt heeft van het ge
beurde. H beschuldigt zichzelf, de moor
denaar van drie menschen te zijn. Kapitein
Van H. was een slappe en weifelende fi
guur. Hij heeft niets gedaan, om De B. te
weerhouden van de uitvoering van zijn
plannen.
Men staat volgens commissaris Pool in
vele opzichten voor een psychologisch
raadsel. Het is dan ook niet onmogelijk,
dat hangende het onderzoek reeds een psy
chiatrisch onderzoek zal worden ingesteld.
De berechting voor den krijgsraad zal nog
wel eenige kaanden op zich laten'wachten.
De verdachte B. kómt*- voor een gewone
rechtbank, diens" houding is ook een raad
sel. De vele vragen die nog openstaan, kun
nen wellicht worden opgelost, indien een
psychiatrisch onderzoek wórdt ingesteld
De vraag waarom De B. in den loop van
den zomer tot tweemaal toe weigerde zjjn
medewerking te verleenen aan andere ge
vallen. waartoe hem door ontevredenen het
verzoek werd gedaan, kan nog niet beant
woord worden. Wellicht heeft hij later
meegewerkt, eigenlijk het initiatief geno
men. omdat hij blind vertrouwde op zijn
kapitein, die te weinig deortas<end was
om hem te remmen en die in de oogen van
De B bedreigd werd. De samenloop van
ontevredenbejd met "de berechting van po
litieke delinquenten, dienstmoeilijkheden.
vriendschap, blind vertrouwen en over
blijfselen van gedachten uit deh bezettings
tijd. is wellicht de oorzaak van deze gru
welijke gebeurtenis geweest, aldus luidt de
voofloooige meening van de gerechtelijke
en politie-autorïteiten, die het onderzoek
hebben geleid.
Sprekende over de arrestanten zeide
commissaris Pool: „Juist omdat zoo hard
nekkig ontkend werd hebben wij gedacht,
dat er meer achter moest zitten". Ook de
auditeur-militair mr. Baak erkende zulks.
Achteraf is echter gebleken, dat hiervan
gëen sprake was.
Nederlandsch commando
in Engeland verdwijnt
Op 1 Januari a.s. zal het commando der
Nederlandsche troepen in Engeland ophou
den te bestaan. Het personeel der Ko
ninklijke Landmacht zal dan, op enkele
houderden manschappen na, wier opleiding
nog niet is voltooid, Groot-Brittannië heb
ben verlaten. De training van een deel der'
Luchtstrijdkrachten en van de Marine zal
nog eenigen tijd in Engeland worden voort
gezet.
In het geheel zijn sedert einde 1944 meer
dan 13.000 Nederlanders in Engeland mi
litair opgeleid Zij vormden het kader en
technisch personeel van twee nieuwe divi
sies. Een hiervan, de z.g. „Zeven-Decem-
ber"-divisie, bevindt zich thans, zooals be
kend, in Nederlandsch-Indië.
De opleiding en herscholing geschieddt
in meer dan 170 militaire kampen, onder
Britsche leiding, in Engeland, Wales,
Schotland en Noord-Ierland.
Koffie- en theehonncn
langer geldig
Het Centraal Distributiekantoor deelt mede.
dat de bonnen 51-8 Algemeen voor 125 gram
koffie en 51-9 voor 100 gram thee tot en met
28 December geldig blijven.
Ernstige aardschok in Japan
Hedenmorgen om vier uur twintig plaat
selijken tijd is voc* tamelijk het Zuiden
van het Japansche moederland getroffen,
namelijk het eiland Sjikokoe, door een
aardbeving. In de provincie Kotsji óp dit
eiland werden zestig procent van de huizen
vernield. In de streek van Tokio werd ge
durende twee minuten een aardschok
waargenomen; hier werd geen schade aan
gericht. De aardschok ging gepaard met
een vloedgolf, die vijf steden teisterde. Er
zijn tot nu toe 300 dooden, 400 gewonden
en 800 vermisten geteld.
Dit is de grootste natuurramp, die Japan
sinds 1923 heeft getroffen.
Iedere overweging moest wijken
voor hooger belang
Gisteravond heeft prof. mr. C. P. M.
Komme, die vandaag zijn 50sten verjaar
dag viert, in Bellevue te Amsterdam ge
sproken over de K.V.P. en dc ontwerp
overeenkomst van Linggadjati. „Dat
Liuggadjati een probleem is staat vast",
zoo zeide hij. „Ook ik heb er lang mee ge
worsteld. Hoe men de beslissing die door
de Tweede Kamer is aangenomen ook
waardeert, over één ding kan dunkt mij
eenstemmigheid bestaan, dat de 20ste
December 1946 voor het Koninkrijk der
Nederlanden een dag van groote histori
sche beteekenis is.
De fractie van de K.V.P. heeft daarbij
den doorslag gegeven en bovendien heeft
zij bevorderd, dat de juiste inhoud en de
juiste beteekenis van dit politieke accoord
uit de doeken zijn gedaan, zoodat thans
vast staat waartoe de beide betrokkenen
zich wel en niet verbinden". Prof. Romme
was er zich van bewust, dat tal van Ne
derlanders en ook tal van Katholieken iets
anders van de fractie hadden verwacht of
gehoopt.
„Wij hebben velen in den lande door
onze beslissing een schok gegeven", zoo
betoogde spreker, „om wille van een hoo
ger belang; dat wij aan geen enkele over
weging willen of kunnen opofferen. Ling-
gadiati is een begin en het hoogere. belang
is dat wij Indië willen behouden, niet om
het te exploiteeren, maar om het overeen-
Het woord is aan.
A. Tournier:
Men houdt op man van de
daad te zijn als men pessimist
wordt.
Verwoede strijd in Hanoi uitgebroken
De gespannen situatie in Indo-China is tot uitbarsting gekomen. Telegrammen, die in
Parijs ontvangen werden, meldden dat Vietnam-tro^pen een gxoot*cheep«chen aanval
hebben ondernomen op de door de Franschen bezette stad Hanoi. Het Fransche hooge
commissariaat voor Indo-China in Saigon verklaart in een communiqué, dat strijd
krachten van Vietnam uit loopgraven een offensief op Hanoi hebben geopend met
artillerie- en mortiervuur. De aanval, zoo zegt dit communiqué, was niet geprovoceerd
en werd zonder eenige verklaring be?opr>en. hoewei gedurende den dag een „hoffelijk
contact" had bestaan tusschen de autoriteiten van Frankrijk en Vietnam.
In Hanoi is de water- en electricïteits-
toevoer afgesneden evenals de telefoon
verbindingen. In den Franschen generalen
staf te Parijs noemt men den toestand in
Indo-China critiek. Op het oogenblik be
vinden zich in Indo-China totaal 89.000
manschappen onder Franseh commando.
Volgens militaire deskundigen te Parijs
zou men 200.000 manschappen meer poo-
dig hebben om Indo-China te .heroveren",
indien de troebelen militaire operaties op
groote schaal noodzakelijk zouden ma
ken.
Regeering gevluoht.
Generaal Molière, waarnemend hooge
commissaris voor Frankrijk in. Fransch-
Tndochina heeft zich met een proclamatie
tot de bevolking van Hanoi gericht.Hij
verklaart hierin, dat Vietnam op verrader
lijke wijze de vijandelijkheden heeft ge
opend met een zelfde tactiek als Japan in
Maart 1945. „De regeering van Vietnam is
op de vlucht", aldus de proclamatie, „dé
Fransche autoriteiten zijn verplicht de
orde te herstellen". De hooge commissaris
belooftalle noodige veiligheidsmaatrege
len te zullen nemen. Niemand mag zonder
speciale vergunning wapenen dragen, de
avondklok wordt tijdelijk ingesteld. Tot
nog toe hebben de Fransche troepen in
Indo-China opdracht gekregen uitsluitend
defensief -op te treden. Slechts in enkele
uiterste gevallen hebben zij gebruik ge
maakt van tanks en vliegtuigen.
De Vietnameesche troepen hebben vol
gens de laatste berichten drie steden aan-
steeds af.
Zwitsersche Quisling
veroordeeld
De advocaat Josef Franz Barwirsch die we%
'gens hoogverraad te Zürioh terecht heeft ge
staan, is tot twintig jaar gevangenisstraf vei- l
oordeeld, de hoogste straf die volgens de
Zwitsersche wet in vredestijd opgelegd kan
worden Barwirsch was ten laste gelegd uit
lokking tot een aanval op Zwitserland, ver
raad van militaire geheinjen en politieke en
militaire spionnage. Hij verliest alle burger
lijke rechten en moet de kosten van het rechts
geding betalen, meldt United Press.
De Koningin naar Soestdijk
De Koningin is naar het Loo vertrokken,
teneinde Maandag het kerstfeest mede te vie
ren op het herstellingsoord ...Het Loo" van de j£erst,nis Zonder Kerstboom is als een Pasoken zonder ei dus worden de jonge aan
stichting 1949—1945. Daarna zal de Koningin piantingen van de eeuwig-groene dennen gedund om allen gezinnen den onmisbaren
naar Soestdijk gaan om de ers Kerstboom te'verstrekken. Of straks Paschen ook zulk een overvloed van eieren ~zal
gevallen: Bac Minh, ongeveer 65 kilometer
ten N.O. van Hanoi, Hauduong en Phulang
Huong, ongeveer 65 kilometer ten Noorden
van 'Hanoi.
De' regeering van Vietnam heei't Hanoi
verlaten „wegens de uitbreiding der door
-nationalistische extremisten veroorzaakte
gevêchtèn".
Hanoi zou door-30.000 aanhangers van
de autonome regeering van Vietnam om-
gevèn zijn. De Fransche minister van Ko
loniën, Marius Moutet zal zich per vlieg
tuig naar Indo-China begevep. Op verzoek
van den premier van Frankrijk, Leon
Blum, zullen de discussies over Indo-China
veertien dagen, tot Moutets terugkeer,
worden uitgesteld.
Agence France Presse meldt, dat de
Fransche troepen om. het station, de ge
vangenis," het koninklijk verblijf en den
schouwburg van Hanoi bezet hebben en
dat het. aantal dooden aan beide zijden
groot is.
komstig de beginselen van de Koninklijke
rede van 7 December 1942 gelijk gerech
tigdheid te schenken. De Nederlandsch-
Tndonesisch'e Unie. waarin het Koninkrijk
der Nederlanden zal worden getransfor-
meerdr beteekent een omzetting die noo
dig was om aan de gelijkgerechtigdheids-
gedachte der Koninklijke rede te voldoen.
Deze Unie zal door de Kroon worden ge
regeerd, niet door een soort gekroond ver
siersel als ornament, zooals sommige te
genstanders thans beweren: Dooi de de
batten in de Kamer is vast komen te staan,
dat deze Ifoninklijke Unie tevens een sou-
vereine Unie zal zijn ter behartiging van
de haar toegekende belangen".
,Er is van waarlijk serieuze zijde", ver
volgde prof. Romme, „gezegd, dat het aan
gaan van deze overeenkomst schending
zou beteekenen van onze grondwet: maar
de leden van onze regeering zijn geen
grondwetsehenders. Deze overeenkomst
laat in haar geheel genomen onze
geldende grondwet ongerept gehandhaafd,
al moeten wij straks, wanneer de Konink
lijke rede is ingelost, tot een nieuwa
grondwet komen. Om mogelijkheden te
voorkomen hebben wij in de motie de
woorden geplaatst: dat een wederzijdsche
verbintenis alleen kan worden aangegaan
met inachtneming der geldende grond
wet".
„Wij behoeven niet meer van een be
paalde directe dwangpositie te spreken.
Deze omstandigheid maakt het ons minder
moeilijk bij onze pogingen een langdqrigen
oorlog te voorkomen. Wij zijn daarbij ver
gegaan en hebben zelfs met Soekamo ge
sproken. Ook ik wensch een optreden m
waardigheid. Maar wij mogen terwille van
deze waardigheid de- toekomst van ons
Koninkrijk niet in de waagschaal stellen
of zelfs ophangen en moeten dus over die
gevoeligheden heeh stappen. Ik wil het
Koninkrijk nimmer in de positie brengen,
dat men internationaal zou kunnen zeg
gen: Nederland heeft geweigerd wat een
veel machtiger staat in deze wereld zelf
wel heeft gedaan. Deze groote bondgenoot
heeft het betrachten van die zelfde waar
digheid niet noodig geacht en zal het in
ons dus ook niet waardeeren".
(Op een-vraag die een der aanwezigen
aan het einde van de rede stelde, ant
woordde prof. Romme, dat hij met dezen,
bondgenoot niet Engeland bedoelde.) „Wij
hebben thans te maken met.een vertrou
wenscrisis", betoogde spreker in het ver
volg van zijn rede. „Thans moeten wij
pogen aan die crisis een begin van een
einde te maken. Bij de aanvaarding van
die taak staan wij voor een berg van moei-
liikheden en zórgen. Van de maatschappe
lijke kracht van het Nederlandsche volk
zal het afhangen of het nieuwe gebouw
zal kunnen worden opgetrokken. Daartoe
is actieve medewerking van tallooze Ne
derlanders noodig. die zelf maar naar In
dië moeten gaan, juist zooals onze mili
taire jeugd, die zich daar thans van. haar
allerbeste zijde laat zién".
Prof. Romme besloot zijn rede met den
wensch tot een duurzame, blijvende sa
menwerking tusschen Indonesië en Neder
land.
hear kinderen door te brengen Op 27 Decem
ber keert Zij naar Den Haag terug.
opleveren?
Nadat 38 sprekers het woord hadden ge
voerd, is op de conferentie te Den Pasar de
ontwerpregeling voor de vorming van den
staat Groote Oost of „Oost-Indonesië"
vastgesteld.
Aan de memorie van toelichting is het
volgende ontleend: Men bedoelt een staat,
omvattende het grondgebied van het vroe
gere gewest Groote Oost met restrictie
voor Nieuw-Guinea te vormen op grond-
sag van hetgeen op de conferentie te Ma-
ino besproken is. De constructie beoogt
een zoodanige regeling van de staatsrech
telijke positie van den nieuwen staat, dat
deze staat bij de vorming van de Vereenig-
de Staten van Indonesië als gelijkwaardi
ge van de andere staten, die voor lidmaat
schap van de federatie in aanmerking ko
men, kan optreden. Bij de totstandkoming
van de federatie gaat men voorts uit van
het recht van de bevolking der verschil
lende gebieden om zich op democratische
wijze uit te spreken over haar plaats in
het geheel en van het beginsel der vrij
willige samenwerking tot het scheppen
van een nieuwen vorm voor de staatkun
dige ontwikkeling.
Bij artikel 1, luidend: Ingesteld wordt
een staat De Groote Oost, dient gezegd, dat
de naam, slechts voorloopig, Veranderd kan
worden b.v. in Indonesia Timoer (Oost-
Indonesië). Nieuw-Guinea is niet bij het
staatsgebied ingedeeld, omdat de regeling
van de staatsrechtelijke positie van dit ge
bied een probleem op zichzelf is, dat apart
in behandeling is genomen.
De in artikel 4 genoemde fundamenteele
rechten zijn in de eerste plaats: Gelijke
aanspraak van alle inwoners van den staa
op bescherming van persoon en goederen
en op vrijheid van meeningsuiting, welke
weer te onderscheiden zijn in vrjjheid van
drukpers, van vereeniging en vergadering,
en het recht tot het richten van' verzoek
schriften aan de overheid (recht van oe-
itie), alsmede godsdienstvrijheid. Hieron
der valt ook de gelijkheid van rechten voor
staatsburgers van verschillenden, landaard
Artikel 5, dat betreft de instelling van een
volksvertegenwoordiging, welke de kern
vormt van de democratische staatsinrich
ting, geeft tevens den voornaamsten waar
borg voor de rechten en belangen der min
derheden Deze waarborg is plegen in het
deelhebben aan de regeering van den staat
door middel van de volksvertegenwoordi
ging.
De slotbepaling artikel 26 luidt: De
verordening treedt m werking met'ingang
van een door den gouverneur-generaal te
bepalen dag.
Voortaan negen luiers
De huidige productie van luiers maakt het
mogelijk het aantal luiers dat aan aanstaan
de moeders wordt toegewezen en dat tot nu
toe zes bedroeg, te verhoogen tot negen stuks,
per bon
De distributiediensten zullen met ingang
van 23 December in plaats van de tot dus-
vere gebruikte luierbonnen „6. luiers", rant
soenbonnen .éénartikel J" uitreiken Op deze
bonnen zullen negen 'uiers kunnen worden
gekocht Deze rantsoenbonnen ..één artikel
J" zullen In twee verschillende uitvoeringen
in omloop worden gebracht Beide soorten
zijn geldig. De eene soort heeft een beige mi*
op de linkerhelft, de andere een gele ruit
Ook deze rantsoenbonnen zijn evepale de tot
dusverre in gebruik zijnde luierbonnen. z.g
vóór-inleveringsbonnen Punten van de tex-
tielkaarlen behoeven voor de op deze bonc.en
te koopen luiers niet worden afgestaan De
tot 22 December uitgereikte luierbonnen „zes
iuiers" blijven tot nader aankondiging geldig
voor het koopen van zes luiers.
,Plan Baruchaangenomen
Rusland stemde niet mee
De atoom-commissie van de U-N.O- heeft
de principes van hot Amerlkaansche plan voor
controle op de atoomenergie goedgekeurd.
Rusland kwam mei ernstige bezwaren voor
den dag cn weigerde Ic stemmen.
Even voor de stemming kondigde Gromyko
aan. dat zijn regeering op dit oogenblik niet.
aan stemming over het Amerikaansche voor
stel wenschte deel te nemen Het resultaat
der stemming was tien voor. terwijl Polen
zich van stemming onthield en voor Rusland
geen stem genoteerd werd Het Amerikaan
sche plan zal nu in het komende iaar aan den
Veiligheidsraad worden vooreelepd De Soviet
Unie is echter, zoo zij dit wensent. bij machfe
het plan onmogelijk te maken met behulp
van het vetorecht..
De „Indrapoera" Maandag
in Rotterdam
Het m.s. „Indrapoera" komt Maandag
in Rotterdam aan. Met de ontscheping der
ruim 1100 repatrieerenden uit Indië zal om
één uur 's middags worden begonnen. Fa
milieleden of kennissen van passagiers en
bemanning worden niet op de kade toe
gelaten.
Minister wil in 1947 de
radiobelasting verlagen
In de Tweede Kamer heeft de minister van
Binnenlandse!^ Zaken verklaard, dat het zijn
bedoeling is. de radiobelasting het vo'gend
jaar te verlagen Er zijn thans 1 140,000 beta
lende radioluisteraars, die aan luisterbijdra
gen f 13.680.000 opbrengen. Het Is niet de
bedoeling, van deze bijdrage een bate voor
de schatkist te maken.
Linggadjati nog
in de Eerste Kamer?
(Van onzen parlementairen redacteur
In de vergadering van de Eerste Kamer
van Donderdag 12 December heeft prof.
Molenaar (P.v.d.V.) aangekondigd, dat hij
zich voorbehoudt, om na afloop van de
Indische debatten in de Tweede Kamer,
een voorstel te doen ten einde te bereiken,
dat ook tusschen den senaat en het kabinet
over Linggadjati van gedachten gewisseld
zal worden.
Maandagmiddag komt de Eerste Kamer
bijeen. Het is nog niet bekend of prof.
Molenaar een motie zal indienen die ten
doel heeft alsnog de kwestie aan de orde
te stellen. Geschiedt dat wel, dan moet de
meerderheid over eventueel debat beslissen.
Twee huizen in brand
te Bergen
Te Bergen (N.-H.) brak. vermoedelijk door
dat vonken uit de schoorsteen op het rieten
dak terecht kwamen brand uit in de villa
van pension Emma beweend door den heer
J Winter. De Bersensche brandweer was
spoedig ter plaatse, doch daar er gevaar be
stond voor de nabijgelegen villa's me: rieten
daken, werd de Alkmaarsche brandweer
eveneens gealarmeerd, die ook spoedig ter
plaatse verscheen, waarna men met negen
stralen' het vuur kon bestrijden
Buren en belangstellenden hadden inmid
dels de inboedel uit hei huis weten te redden
De vilja brandde geheel uit
Overgeslagen vonken tastten vervolgen* het
rieten dak van de villa aan van mevrouw
Schuller tot Peursem die niet thuis was On
danks het krachtdadige ingrijpen van de
brandweer kon niet verhinderd worden, dat
het dak met de bovenverdieping afbrandde.
Hier was men er eveneens tn geslaagd de in
boedel in veiligheid te brengen Na anderhalf
uur was men den brand meester.
De brandweer uit Alkmaar kon aanvanke
lijk seen water geven, doordat er geen brand-
kranen in de buurt waren.
Vier en tachtig menschen
aan dood ontsnapt
Bij Aberdeen io- Maryland zijn twee vlieg
tuigen In volle vlucht met elkaar in botsing
gekomen Zij kwamen weer los en slaagden
er in noodlandingen te maken, waarbij slechts
één persoon gewond werd Deze verwonderlijk
goed afseloopen botsing had de grootste ramp
in de geschiedenis der Amerikaansche lucht
vaart kunnen worden.
Het eene toestel, een groote viermotorige
DC-4 van de Eastern Air Lines met zes en
vyftie passagiers en een vierkoppige beman
ning aan boord, slaagde er in op het National
Air vliegveld een noodlanding te maken Het
andere vliegtuig, een twee-moforige DC-3,
eigendom van de Universal Air Lines, was
zwaarder beschadigd en kwam er ook bij de
noodlanding bij Aberdeen slechter af Een van
d§ een en twintig passagiers van dit vliegtuig
een vrouw moest naar het ziekenhuis worden
overgebracht Dc bemanning van dit vliegtuig
bestond uit drie koppen.
Mag een leeraar van het
Lyceum raadslid zijn?
In den Raad van State is behandeld het
beroep van den gemeenteraad van Haar
lem tegen het besluit van Ged. Staten
van Noordholland, die het raadsbesluit,
om ir. P. C."van der Heijden niet toe te
laten als lid van den raad, hadden ver
nietigd. De raad was destijds van meening,
dat de heer Van der Heijden niet kon wor
den toegelaten, omdat hij leeraar was aan
bet R.K. Lyceum. In de vergadering van
den Raad van State kreeg de betrokkene
gelegenheid zijn standpunt toe te lichten.
De beslissing van de Kroon volgt later.
Een dei'geiijk geval doet zich ook in
Heemstede voor. waar de heeyen M. J.
Weyers (K.V.P.) en mr. O. H. van Wijk
(A.R.) niet zijn toegelaten, omdat zij aan
een Lyceum verbonden zijn. Het beroep
van den gemeenteraad dier gemeente zal
de Raad van State waarschijnlijk op 2
Januari behandelen.
Kolen worden duurder
Met ingang van 1 Januari wordt in Haar-
lem en Utrecht de prijs voor steenkolen met
10 cent per eenheid verhoogd Voor gascokee
was dit reeds op 1 November geschied.
