m HET WONDER
w D1R1R Mil
Koelkasten ontdooien deviezen
Haarlem wordt steeds dichter bevolkt
Hoe sparen we gas?
Nacht-Express
HET klinkt mij als muziek in de ooren",
wordt er vaak gezegd. En welke tijd
is er meer voor geschikt om over muziek
te spreken en te schrijven dan Kerstmis?
Straks branden en flonkeren de witte
kaarsjes tusschen het geurige groen en in
het huisgezin worden de aloude liederen,
die telken jare weer nieuw zijn, met over
gave gezongen.
Wat is muziek, zoo vragen we ons af?
Velen hebben getracht hierop te antwoor
den met een definitie. Wiskundigen heb
ben het bestaan te beweren dat muziek
was „hoorbare rekenkunde". Moderne cy
nici zeggen: „het is een aaneenschakeling
van interessante geluiden". Doch wij mee-
nen te mogen betwijfelen of elk interessant
geluid inderdaad „muziek" is. Want in de
vijfde eeuw vóór Christus maakten de Py-
thagoreeërs reeds onderscheid tusschen
„geluid" en de „muzikale toon".
Zij ontwierpen het monochord, een zeer
primitief shaarinstrument en bevonden dat
metl door halveeren van de snaar een an
dere toon kon voortbrengen. Hun onder
zoekingen brachten ons de kennis van j,™»
toonladder. Later vermengden zij hun m\ani luchtig was duidden noemde^
ziekleer met astronomie, en de dagen -. „amusia", tijzet oor streelde, doch zeer
de week. De zeven tonen wijdden "verloocheninggan met,'het woord
de vijf planeten, de zon en de ziëk ?*;t anjers beteekende dan
regelmatig terugkeerende beweging, en
zijn mensch en dier ingeboren.
Wat nu de „nieuwe wereld" aangaat,
want ook hier woonden sedert eeuwen
menschen, het is aardig te weten dat in
1938 Moyne in Honduras ocarina's heeft
gevonden, gemaakt van aardewerk, die
meer dan duizend jaar oud moeten zijn.
Langzamerhand kwam er meer teekening
in den bouw en de structuur van muziek
instrumenten: in de 16e eeuw had de viool
x-eeds een zeldzamen graad van volmaakt
heid, de piano werd echter eerst in de 18e
eeuw uitgevonden. Toch, hoe interessant
dit alles ook moge zijn, muzikaal gevoel
kan nooit worden afgeleid uit de hoedanig
heid vande onderscheidene instrumenten.
..nd;|,e 00k fc, hoe-
oloog ook heeft, zij
verklaren.
voor een oogenblitëTen mensch het gevoel,
ue iioogSTë JverkfVin aanraking te zijn met
Z het heeft recht
op oefeningen grg~!° de Oudheid doel-
zens die men TyW men óver muziek sprak,
Tonenspel dsffvijd aan- de goddelijke we-
zoo zeiden zij, de wentelende
men moeten een wonderbare m
brengen, de muziek der sferen,
ne tonen konden de menschen
omdat zij zich er midden in be/0^
als de menschen die in een groote
wonen het lawaai van het Verkeer nféi
meer hooren.
De noten in het octaaf var de Pythago-
reeërs hebben evenwel niet precies dezelf
de intervallen als de moderne, hedendaag-
sche muziek.
Pythagoras deed echter zélf nog een zeer
belangrijke ontdekking, ni dat onregelma
tige geluiden altijd maar' „geluiden" zijn,
daarentegen vormen gelu ten, die volko
men regelmatig meer dan twaalf maal per
seconde terugkeeren „ton »n". Geluid en
geruisch zijn vormen van trillingen, maar
trillingen die snel en regf .matig zijn, zijn
muzikale tonen.
Fluitjes uit het Steentijiperk wijzen er
op dat men reeds toen poogde muzikale
tonen vooi't te brengen.
In het Nieuwe Steentijdperk beschikte
men over aarden potten, waarover een huid
was gespannen, dus een soort trom. De in
den Bijbel genoemde Jabal blies op een
ossehoorn, Jubal maakte een lier van de
pezen en den schedel van dit dier en Tubal-
Kaïn ontdekte de harmonie door te luiste
ren naar den klank van een hamer op het
aambeeld. Deze geschiedenis is waarschijn
lijk van omstreeks 6000 jaar geleden.
De Babyloniërs van 3500 v. Chr. hadden
elfsnarige lieren, harpen en slaginstrumen
ten. De Egyptenaren hadden duizend jaar
later, reeds orkesten mét instrumenten van',
ihout, Horens en snaren,
ImOud-Testamentischen tijd beschikten
de Israëlieten over een soort trompet: sjo-
far en in'het boek Daniël (hoofdstuk 3)
wordt gesproken, van, „het.geluid des ho
rens, der pijp, der citer, der vedel, der psal-
teren en allerlei soorten der muziek".
Grieken, Romeinen, kortom alle volken
in alle werelddeelen hebben sedert men-
schenheugenis muziek gemaakt. Het gezang
en de dans berusten op 's menschen voor
liefde voor rhythme, wat niet anders is dan
Broze, glinsterende symbdlen van
Kerstmis.
iuzen". Dit was mu-
iuziek" ontbrak. Men
mardigen in laboratoria,
filmgeluidssti-ook te
^(kunstig, doch het is geen
-r:,. eindigen met een uit
spraak va; ^.fetuer Shepherd: „Het werke
lijke wonder' der muziek is voor den
mensch. dat hij drie tonen niet samenvoegt
tot een viei-de, maar tot een ster".
H. K.
De herbouw van Zandvoort
Plannen voor 1947
Binnenkort gaat de wederopbouw van
Zandvoort een tweede phase in, die van bouw
plan 1947.
De eerste phase betrof het op het plan 1946
gebaseerde bouwwerk, omvattende een hofje
met 27 woningen voor ouden van dagen en
14 arbeiderswoningen, voor rekening van de
woningboutvvereeniging „Eendracht maakt
Macht". Het is in een vergevorderd stadium
van uitvoering. Men is met de kapconstructie
begonnen en reeds zijn de mooie lijnon te
zien, welke de architect Stevens uit Haarlem
in zijn ontwerp heeft neergelegd. In Mei 1947
hoopt men deze woningen gereed te hebben.
Dit is de eex-ste vracht van de snelheid
waarmede het plan-Friedhof (nog tijdens de
bezetting) is. tot stand .gekomen. In menige
getroffen gemeente'ls men nog :niet zoo ver
..Aansluitendvheeft dezelfde architect 48 wo-
pingen- ontworpen, ,in.1947 te bouwen aan de
Burgemeester Eng eiber tst ra at en omgeving,
Nü inmiddels omtrent de financiering nadere
gegevens bekend zijn geworden, worden deze
woningen gebouwd voor rekening van per
sonen, die hun eigendom door slooping hebben
verloren. Üit de daarvoor volgens de her
verkavelingsregeling het meest in aanmerking
komenden waarbij aan de gevestigde Zand-
voortsche bevolking de voorkeur wordt ge
geven heeft men een keuze gedaan en met
die personen worden momenteel besprekin
gen gevoerd. Een belemmering vormt nog de
onzekerheid omtrent de grootte der inschrij
vingen-in het Grootboek voor den Weder
opbouw in verband met" de aanhangige her-
taxatie der gesloopte-gebouwen. Natuur
lijk" 'maakt de beperkte bouwcapaciteit 'het'
onvermijdelijk, dattientallen apdere .gedu
peerden, die in vrijwel dezelfde Omstandig-'
heden verlceeren, nog eenigen tijd geduld zul
len moeten hebben.
Tegelijkertijd wordt in 1947 de bebouwing
van de Kerkstraat ter hand genomen Deze
zal aan de Noordzijde aansluïten aan die van
de Burgemeester Engelbertstraat. Daar zullen
een aantal winkels en enkele cafós worden
gebouwd. De Zuidzijde zal eveneens döor dèn
bouw .van winkels worden voltooid en op-den
hoek van'de Kerkstraat en het .Badhuisplein
wil men een café laten bouwen.
De gebouwen aan de Noordzijde van de
Kerkstraat tot aan de woningen aan de Bur
gemeester Engelbertstraat. wor'dèn ontwor
pen door den architect W A. van Gogh te
Zaandam, die aan de Zuidzijde door den ar
chitect A. P. Smits te Aerdenhout. Laatstge
noemde is ook aangewezen voor het ontwer
pen van het complex gebouwen aan de Oost
zijde van het Badhuisplein, aansluitende aan
de bestaande bebouwing van den Hoogwog.
Dit deel van zijn plan zal zoodra mogelijk
ter hand worden genomen.
De woningbouwvereeniging „Eendracht
maakt Macht", zal binnenkort overgaan tot
den bouw van 18 woningen aan de Da Costa-
straat en de Helmcrstraat (architecten J. C
de Vries en H. de Rijk te Amsterdam).
In voorbereiding is o.a. nog de bouw van
ongeveer 32 woningen aan de Nic. Beetslaan
Vondellaan (architect J A. van Asdonk te
Bloemenaaal).
Al deze plannen overtreffen het voor 1947
toegestane bouwvolume. Het bouwplan van
Asdonk voor 32 woningen wordt daarom in
reserve gehouden voor het geval nog een
grooter bouwvolume "ban Zandvoort mocht
worden toegewezen '£>f, indien de herbouw
door particulieren 'onverhoopt stagnatie
mocht ondervinden. Het zal echter, naar ver
wacht wordt, zeker in 1948 ter hand worden
genomen.
Nietige silhouetten, meer zijn de menschen niet temidden van de grootschheid van
den winter
Een hoog geboortecijfertalrijke vestigingen,
veel huwelijken en geen nieuwe huizen
Wc staan voor een blinkend wit instrument
dat iedere hulsvrouw «raag het hare zou wil
len noemen Maar gelijk het een Neder'and-
sche en vooral na-oorlogsehc vrouw betaamt,
zou zij vooraf vragen wat het verleidelijke
geval moet kosten. „Op het oogenblik komt
deze ijskast nog op zoo'r. achthonderd gulden"
luidi het antwoord, maar ais balsem op deze
wonde in het budget van Holland's ijskast-
looze keukenheerscheressen la»', onze zegs
man zich ontglippen dat er een kleiner model
op het programma staat, welks prijs beneden
de honderd gulden zal blijven.
In een ruime hal van de Haarlemsche
scheepswerf ..Holland-Nautic" wordt op het
oogenblik hard gewerkt nan een IJskastcn-
fabricase. die niet alleen Nederlanders maar
ook afnemers in het buitenland aan conser-
veerende koude voor spijzen cn dranken zal
kunnen helpen Hoewel deze nieuwe afdee-
ling van de werf noe lang niet op volle toe
ren draait, glijden wekelijks reeds tientallen
glanzende ijskasten ..van stapel", die hun weg
vinden naar België, Frankrijk, Zuld-Amerika
en Zuld-Afrika. Wat natuurlijk do noodige
deviezen oplevert.
Bovendien heeft men de fabricage van con
servators ter hand genomen, die bedoeld zijn
als kleine koelhuizen voor de winkels, wan
neer plannen voor distributie van „diep ge
vroren" fruit en groente volgens een regee-
rings-schema tcnuitvoer gelegd kunnen wor
den.
De twee factoren, die de fabricage van deze
beide artikelen bijna ongewoon vlot doen ver-
loopen. zijn: de gerationaliseerde werkmetho.
des en het prnedicaat ..Geheel Nederlandsch"
De machines waarop de onderdeelen voor de
ijskasten en de conservatoren vervaardigd
worden, zijn dermate eenvoudig gehouden
dat een kind zoo'n kastgeval zou kunnen
bouwen.
De fantasie van één der werkbazen hielp
de directie aan een apparaat, dat met het
grootste gemak en zonder verhitting een lange
Het inwoner-aantal van Haarlem groeit
snel. Op 1 Januari van dit jaar hadden wij
150.464 inwoners, op 1 Augustus reeds
153.400. Dat wil dus zeggen: in tijd van 7
maanden een vermeerdering van niet min
der dan 2936! Voor den oorlóg was de toe
neming nooit meer dan 2000 in het jaar,
soms zelfs veel minder-
Voor een groot deel ligt de verklaring
van dezen snellen groei in het zeer hooge
geboortecijfer. Wij gaven eenigen tijd ge
leden al cijfers over de eerste maanden van
dit jaar. Nog steeds houdt dit na-oorlog-
sche verschijnsel aan. De geboortecijfers
(berekend over 1000 inwoners over een vol
jaar) waren over Juni en Augustus 31.9
en 31.1, tegen slechts 19.71 en 19.31 over
dezelfde maanden van 1938'.
Van 1 Januari tot en met 31 Juli 1946
zijn in Haarlem 2823 kinderen geboren
(1432 jongens en 1391 meisjes).
Het sterftecijfer is (nadat het in de
laatste oorlogsjaren en de eerste maanden
.daarop aansluitend zeer hoog geweest is)
'weer normaal, zelfs .wat aan den lagen
kant. Er overleden in dien tijd 498 mannen
en 453 vrouwen. Totaal dus 951.
Het verschil tusschen geboorte en sterfte
was. dus 1872.
Het bevolkingscijfer steeg In de eer
ste 7 maanden van dit jaar met 2936.
Het verschil tusschen geboorte en ster
ven is 1872. Daaruit blijkt dus, dat zich
in dien t«d te Haarlem 1064 personen
meer gevestigd hebben dan er vertrok
ken zijn.
En dat niettegenstaande liet moeilijk is
om een vestigingsvergunning te krijgen- Er
worden als regel alleen zulke vergunningen
gegeven als personen opgenomen zijn in
het arbeidsproces in onze gemeente, Daar
naast hébben zich evenwel veel Indische
gerepatrieerden hier gevestigd, waarvoor
die eisch niet geldt.
Uit deze cijfers blijkt, dat Haarlem steeds
dichter bevolkt wordt. Een feit, dat zich
steeds sterker doet gevoelen nu de woning
bouw vrijwel stilstaat.
Het aantal woningen te Haarlem is thans
nog iets kleiner dan in het begin van den
oorlog, toen Haarlem inplaats van 153400
nog geen 140.000 Inwoners telde. Er is im
mers niets gebouwd, terwijl er nog een 100
huizen zijn vernietigd door oorlogsgeweld,
of bp last der Duitschers zijn afgebroken.
Trouwlustigen.
De woningvoorziening wordt ook steeds
moeilijker door het gi-oote aantal huwe
lijken dat gesloten wordt, want al nemen
de meeste jong-gehuwden (door den nood
gedwongen) met enkele kamers genoegen,
doch is het gevolg van een en ander, dat
de reserve aan .woonruimte (als die hielen
daar nog is) steeds kleiner wordt.
Tot op heden zijn er in 1946 in Haarlem
reeds ruim 1700 huwelijken gesloten. In
1945 waren het er 1085, in 1944: 791 en in
1943: 1152.
Veel onwettige geboorten.
Zeer hoog is het aantal onwettig geboren
kinderen te Haarlem. In de eerste 7 maan
den van 1946 was het cijfer al gestegen tot
88 (56 jongens en 32 meisjes). Over de
zelfde maanden van 1945 was dit aantal 45.
Dit verschijnsel doet zich evenwel in heel
ons land voor. In Nederland wex'den in
dien tijd 5191 onwettige kinderen geboren,
wat neerkomt op 0-55 per 1000 inwoners.
Voor Haarlem komt het cijfer op 0.58, dus
slechts heel weinig hooger.,
Talrijke echtscheidingen.
Ook het hooge aantal echtscheidingen,
dat thans wordt geconstateerd, ziet men
algemeen 'als een na-oorlogsch verschijn
sel.
Te Haarlem zijn tot heden in 1946 niet
minder dan 263 echtscheidingen ingeschre
ven. In 1945 was het aantal 144 én in 1944
151. In de jaren voor den oorlog bleef het
cijfer steeds onder de 100.
Tegenover zéven huwelijken die in 1946
te Haarlem gesloten wei-den, staat een
echts cheiding.
Dc naheffing op het
tulpenareaal
Een Egyptische
„van Meegeren"
De Parijsche politie heeft op Montpax-
nasse in hechtenis genomen den EgyptU
schen schilder Georges Khoury Coum<
Na een nauwgezet onderzoek was gebl<
dat Coumene de vervaardiger is vaiV' vier
valsche schilderijen van Matisse,/zeven
van Picasso, drie van Renouard. tyfree van
Marie Laurencin, drie van Duchvr een van
Bonnard en 'vier van Boldini.
Coumene gaf als verklaring/dat hij van
meening is dat de moderne .Schilderkunst
in verval is geraakt en dat/hij had willen
aantoonen dat het talend van moderne
schilders kan wedijver^ met dat der
groote meesters.
Old Clothes New
Koningsplein 10 - Telefoon 4880
Reinigt Uw kleeding
Depöt: Trompstraat 149
,f.Adv.)
De Commissie Bloembollen van de Stichting
voor den Landbouw heeft naar aanleiding van
de areaalheffing voor tulpen, welke noodlg is
voor de financiering van den opkoop van de
marktoverschotten. er bil den minister van
Landbouw. Visscherij en Voedselvoorziening op
aangedrongen, dat het blocmbollenvak cloor een
leening in staat wordt gesteld, de naheffing
welke noodlg zal zijn op deze areaalheffing, uil
te stellen. Indien de minister er in zou toestem
men om uit het Landbouwfonds datgene, dat
nog boven de beffing van f31 per are gelieven
m'oet worden, aan het Bloembollensurplusfond*
te betalen, zou het surplusfonds verplicht kun
nen worden dit bedrag ln drie Jaar terug te be
talen uit de gelden, die het fonds krijgt door de
heffingen van 1 xt Bedrijfschap voor Sierteelt
producten.
Het groote sui-plus aan tulpen, naar schatting
ter waarde van f 15.000.000,— op basis van de bin-
nenlandsohe minimumprijzen, dat dit jaar is
ontstaan, is voor ongeveer 05 veroorzaakt door
het groote gewas, terwijl verder de opbrengst
van de teelt zonder teeltvergunning en de Inle
vering van bollen geteeld op "bloemisterijvergun-
nlng A dit surpluB nog aanzienlijk hebben
vergroot.
De commissie is van oordeel, dat de naheffing
van haar schatting f 21,50 per are voor tulpen
nog dit jaar door de bloembollenkweekera be
hoort te worden voldaan,
Deze naheffing. die het totaaal der heffingen
zou brengen op ongeveer f 55.— per are, zou
echter het bloemhollenvak wel zeer zwaar be
lasten. De Commissie meent, dat het niet verant
woord zou zijn, rleze naheffing op tulpen alleen
<jp dit. seizoen te doen drukken.
De eerste overweging daartoe ls, dat door de
sterk gestegen bedrijfskosten de bloembollen
teelt dit jaar niet loonend is geweest. In het
bijzonder de kleine kweekersbedrijven zouden
daardoor ln een zeer moeilijke positie geraken
Het nlet-loonend zijn van de teelt ls voor een
belangrijk deel ook daaraan, te wijten, dat:<jQt»r
het groote overschot de prijzen in het algemeen
niet gestegen zlln boven de gestelde minimum
prijzen. Bovendien hébben de verplichte inle
veringen ik bedrijven zeer ongunstig beïnvloed
werktuig buigt den kop van een stalen koker
met een handomdraai naar binnen.
Op deze manier is het probleem der ge
schoolde arbeidskrachten, dat diverse indu
strieën als een nachtmerrie p'.eegt te achter
volgen. uit de wereld geholpen Bovendien
levert de Nederiandsche industrie zoo goed
als alle grondstoffen voor de Ijskastenfabriek.
Op dit oogenblik zeven weken na het
begin van de nieuwe fabricage staan de
machines, die onderdeelen voor de twee soor
ten ijskasten produceeren. nog verspreid door
het fabriekscomplex, maar ais in Januari de
groote. er voor bestemde hal gereed Ls. zal
het zonder veel moeite mogelijk zijn honderd
cn meer kasten per week af te leveren. De
invoer van buitenlandsche Ijskasten is dan
ook reeds door de regeering stopgezet, want
van de productie komt 2ö ten goede aan
de binnenl8ndsche markt.
Het buitenland kijkt deels argwanend, deels
Instemmend naar dit „ijselijk" gedoe in Haar
lem. Argwanend, omdat de koelkasten en de
conservatoren rpet de beste Amerikaansche
producten kunnen concurreeren: goedkeurend
omdat er groote belangstelling bestaat voor
deze handige Nederlandsche nieuwigheid.
Nieuwigheid? Ja. want de ijskasten en con
servatoren uit de Spaarnestad kunnen zoowel
met een petroleum- ais een gasvlammetje
op koeltemperatuur gehouden worden en
bovendien bestaat de mogelijkheid om ze op
het lichtnet te laten werken.
Het voorlichtingsbureau van den voe
dingsraad geeft de volgende wenken om op
het gas te bezuinigen.
Kook aardappelen en groenten zooveel
mogelijk in één pan, naast elkaar of als
stoofschotel.
Kook aardappelen en groenten met zoo
weinig mogelijk watei", u hebt dan ook het
minste verlies aan oplosbare voedingsstof
fen.
Steek het gas pas aan, als de pan geheel
gereed op het comfor staat.
Breng de spijzen zoo vlug mogelijk aan
de kook op de volle gasvlam.
Temper het gas, wanneer de inhoud vaa
de pan kookt.
Houd de pannen tijdens het koken goed
gesloten.
Zorg er voor, dat de vlam niet om de
pan speelt, daar anders warmte onbenut
verloren gaat.
Kook groenten slechts tot zij gaar zijn.
Stoof ze niet na, u spaart dan tevens voe
dingsstoffen.
Maak geregeld gebruik van stamppot
met rauwe groenten, alleen de aardappelen
behoeven dan gekookt te worden. Heel
goed smaakt bljvooi'beeld stamppot van
rauwe andijvie of rauwe zuurkool.
Gebruik groenten als sla bij warme aard
appelen met een saus?
Houd gerechten wai-m door ze boven op
één pan te zetten, waarvan de inhoud te
koken staat.
Dien de maaltijden zoo spoedig mogelijk
pa do bereiding, op, zij. gaan dan tevens zoo
min mogelijk in voedingswaarde achteruit.
Zet gort, gprtgrutten, havermout, gort-
mout, boonen en erwten 24 uur voor het
koken in water te weeken, zij zijn dan
vlugger gaar.
U denkt toch wel aan de kachel? Ook
daar kan iets op warm gehouden worden
of aan de kook gebracht. Wanneer u er ge
regeld een ketel water op hebt staan, hebt
u ook steeds koffie-, thee-, en afwaschwa-
ter bij de hand.
In de onmiddellijke nabijheid van het Engelsche vliegveld Northill vloog een Britsche
Dakota tegen het dak van een huis en bleef, zonder dat er brand ontstond, op het huis
zitten. De uitstroomende benzine had bij ontbranding een ramp kunnen veroorzaken,
thans vielen er geen slachtoffers, daar de bemanning en de passagiers zooivel als de
bewoners van het huis de ravage ongedeerd konden verlaten.
Fransche plannen
met de Saar
Uit officieele bron te Parijs wordt verno
men, dat Frankrijk besloten heeft, aanvullen
de voedselvoorraden, waarónder tarwe, naar
het Saargebied te zenden om de voedselpositie
van Duitsehe mijnwerkers en van de bevol
king tn het algemeen tijdens den winter in
dit gebied te verbeteren, Men hoopt hierdoor
de steenkoolproductie to verhoogen. Boven
dien wil Frankrijk een groot aantal douane
beambten naar het grensgebied tusschen het
Suargebied en de rest van Duitschland zen
den om te voorkomen, dat de Fransche voed
selvoorraden op onwettige wijze het Saar-
gebied weer verlaten en op de zwarte markt
terecht komen. Een woordvoerder van het
Fransche ministerie "van Buitenlandsche Za
ken gaf als toelichting, dat deze maatregelen
geenszins vooruit grijpen op een besluit van
de vier groote mogendheden over de econo
mische vereeniging van het Saargebied met
Frankrijk, die, naar men hoopt, in Maart 1947
door de vier ministers van Buitenlandsche
Zaken te Moskou besproken zal worden. De
woordvoerder sprak de berichten tegen, als
zou de economische inschakeling van het
Saargebied bij Frankrijk „op handen" zijn of
dat Frankrijk op eenïgerlei wijze buiten de
viermogendheden-overeenkomsten om zou
handelen. De tolgrens tusschen het Saarge
bied en Frankrijk blijft volgens dezen woord
voerder intact en dc controle (geen tolgrens)
tusschen het Saargebied en de rest van
Duitschland is een regelmatig onderdeel van
het bestuur in de Fransche bezettingszone,
zoo voegde hij er aan toe. Daar sommige
Fransche deskundigen van meening zijn, dat
een economische zonder politieke eenwording
niet mogelijk is, heeft een commissie, van des
kundigen, onder wie vertegenwoordigers van.
de Fransche Bank en van de Fransche her
stelbetalingscommissie, op het oogenblik de
monetaire, financieele en economische ge
volgen van economische eenwording en an
nexatie tegelijk in onderzoek.
FEULLETON
Roman door Winston Grah
Vertaald door Alice van KWrson
9)
Goeden avond, zei ik en kreeg'het
een beetje warm,. Hiermee was de onvrien
delijke ontvangst, die Andrews mij had
bereid, dus verklaard!
Miss Howard was een buitengewoon
knap meisje.
Ik heb ex-g weinig verstand van vrou
wen, behalve in biologisch opzicht, en daar
heeft men bij zoo'n enkele vluchtige ont
moeting heel weinig aan. Ik herinner mij
niet meer heelemaal precies mijn eerste
indrukken van Jane Howard en hetgeen
er bij onze eerste ontmoeting alzoo voor
viel. Zij was van middelmatige lengte,
sierlijk gebouwd en had een ovaal gezicht.
Dat was alles, wat mij in het eerst aan
haar opviel, maar naderhand kwam mij
weer haar donker haar voor den geest met
de krullige ponnie boven de lange wenk
brauwen en de donkere oogen met de
bruin stipjes, tusschen de lange, zware
wimpers,
Al dien tijd had ik noodig' om mij te
verontschuldigen voor mijn. onbehoorlijk
te vroeg komen, want ik'merkte wel, dat
ik hier teveel was. Nu er eenmaal toch
niets meer aan te veranderen viel en ik
het meisje gezien had, scheen Andrews
niet meer zoo'n haast te hebben om mij
kwijt te raken. Hij had zijn wijsgeerige
kalmte weer teruggekregen, praatte be
daard en deelde mij zijn voorschriften
mee. Hij deed dit volkomen openhartig
voor het meisje, hetgeen mij in de hoogste
mate onvoorzichtig leek. Ik had verwacht,
dat een geheime agent toch wel wat om
zichtiger in zijn optreden zou zijn. Ook in
ander opzicht had ik mij de zaken anders
gedacht. In mijn voorstelling moest een
dergelijke man naast zijn plicht geen tijd
hebben er ook nog een particulier leven,
op na te houden. Ik had mij de menschen
in dienst van den Secret Service wat al te
veel naai- een bèpaald model gedacht.
Als ik mij echter de situatie van lyfft
oogenblik realiseerde, dan moest ik tot/^e
conclusie komen, dat Andrews toch eigen
lijk had laten doorschemeren, dj^ het
meisje ook in onze zaak betrokken was.
Wat had hij anders kunnen bedoelen, toen
hij zei, dat zij een „Australischs/!met Ame
rikaansche relaties" was? Wafcom Had hij
mij anders als Mencken ku^nen voorstel
len, terwijl jje meest vooiy^e hand liggen-
"jgheid hem poch had moeten
.„Bottari" jte noemen!
is ieman®j hie niet gemak
ken wa^f. jvien kwam in de
'eroqfherstellen, dat zijn
[gekjrosheid sgmenging met
eigenlijk als een soort
,ijn hardere en meer duis-
'igenschappen. Wat zag deze
:e jonge vrouw ln hem, dat
waarschijnlijk dan toch zijn
•ad kunnen worden? Misschien
wat verloopen, dandy-achtige
van zijn uiterlijk iets geheel
de voorzie!
dwingen
Andrew]
kei ijk te
verleiding
schijnbar;
zijn min:
dekmantel
tere karaf
aantrekl
zij -- hov
vriei
vecbo!
'robustheii
anders.
Hij krabbe aan zijn breede kin en zei:
Ik zal pas even halen en verdween
in de kamei* waaruit het meisje was ge
komen, f
ik brak nf y het hoofd, wat ik wel tegen
het meisje zou kungjen zeggen. Het moest
niet gewild en nij£t te dik-opgelegd klin
ken. Ik zocht W/anhopig naar iets, waar
over wij samerf konden praten.
Heeft xyeen of andere moeilijkheid
gehad met kjapitein Bonini?, vroeg zij.
Zij was /lus van die geschiedenis op de
hoogte! J(5et was duidelijk, dat men op
haar stilzwijgen kon rekenen, daar An
drews/ hoor zijn openhartigheid mijn vei-
l'Shs/id, maar ook de zijne,op het spel
itte.
Tot dusver niet, antwoordde ik. Kent
u hem, miss Howard? Of moet ik u niet
miss Howai'd noemen? Ik wilde ook in dit
opzicht weten waar ik aan toe was.
Zij glimlachte fijntjes. Ik heb geen an
deren naam.
Dat is een welkome afwisseling, zei
ik, mijn geheugen laat me min of meer in
den steek met al dat Berczik en Bottari.
Men zou er werkelijk mee in de war
kunnen komen, gaf zij toe. Maar ik ken
^kapitein Bonini van gezicht, hoewel Ik niets
over hem weet. Ik heb hem een- of twee
maal ontmoet in gezelschap.
Andrews kwam terug. Daar is hij,
merkte hij op, nu is alles voorbereid voor
het volgende bedrijf.
Ik keek naar het boekje. Ik dacht,
I dat men alleen maar een visum kreeg, als
I men zich persoonlijk tot het consulaat
wendde.
Hij trok zijn verschoven das recht met
zijn korte, plompe vingers Dit is geen
officieel visum, Dr. Mencken. Toch is het
zoo goed nagemaakt, dat niemand het van
een echt visum zal kunnen onderscheiden.
Heeft u nu het adres in Milaan en weet u,
wat u daar moet zeggen?
Ik herhaalde het mij voorgezegde lesje.
Intusschen ging miss Howard terug naar
de andere kamer.
Nou, dat is dan alles, zei Andrews.
Wilde u nog iets weten, voordat u weg
gaat? lederen keer, dat wij elkaar ontmoe
ten, loopen wij een niet te onderschatten
risico en het dient nergens toe om ons on-
noodige moeilijkheden op den hals te halen.
Ik zou alleen graag willen weten, zei
ik, hoeveel buitenstaanders er nog meer
van ons plan op de hoogte zijn en of zij
ook te vertrouwen zijn.
Zijn kleine oogen namen mij onderzoe
kend op, U behoeft zich over Jane geen
zox-g te maken. Die is zoo safe als de bank
van Engeland. Bovendien is zij eveneens in
deze kwestie betrokken.^
Wil dat zeggen, informeerde ik, dat
zij tot onze organisatie behoort? Het gaat
mij eigenlijk heelemaal niet aan, maar
Ja, zeker, natuurlijk, zei Andrews,
toen het meisje weer binnenkwam. U kunt
mij alles vragen. Hij wreef over de kale
plek op zijn schedel en streek toen de
spaarzame haren, die daarbij in wanorde
geraakt waren, weer glad. Wou je al
weg, Jane? Laat me eens nadenken: had ik
niet een of andere boodschap voor je?
In haar jeugdig japonnetje, een keurig,
donker jurkje van wol of iets dergelijks,
dat haar merkwaardigerwijze nog jonger
en ranker deed lijken, leek zij nauwelijks
meer dan een kind. Ik bevond mij in een
uiterst onverkwikkelijken toestand, daar
het duidelijk was, dat zij haar bezoek ter-
wille van mij beëindigde. Eerst had ik ge
dacht, dat zij bij Andrews in huis woonde,
maar het begon er nu, op te lijken, dat zij
alleen een geregelde en zeer welkome be
zoekster was.
Over die radio? vroeg zij.
Juist, ja. Ik heb den indruk
Het woi'dt tijd, dat ik afscheid neem.
viel ik in de rede. Neemt u mij niet kwa
lijk, maar het is niet noodig, dat ik nog
ergens voor blijf, nietwaar?
Andrews blies een rookwolk tusschen
zijn getuite lippen uit. Hij zag er uit alsof
hij een beetje pruilde. Schi-ijft u in geen
geval iets op van hetgeen ik u gezegd heb.
Trouwens, u doet beter heelemaal niets op
te schrijven, als het niet dringend noodza
kelijk is. Het is het beste, dat u steeds
maar weer herhaalt, wat u weet, tot u ab
soluut zeker bent van uzelf. Nu, veel suc
ces dan, signor Bottari!
Toen wij elkaar een hand gaven, had
ik eigenlijk voor de eerste maal werkelijk
contact met Andrews. Zijn dikke, licht be
haarde vingers waren ongewoon zacht,
zooals van iemand, die nooit handenarbeid
doet.
Tot ziens, zei ze glimlachend. Toen
vex'liet ik het tweetal.
Zij moest mij tamelijk kort daarna ge
volgd zijn en toevallig dezelfde richting zijn
ingeslagen, want zij haalde mij in de Calle
San Zaccaria in, toen ik bleef stilstaan om
naar een étalage te kijken.
Ik zou haar, daar mij dit het beste leek,
hebben laten voorbijga'an, maar zij bleef
staan en sprak mij aan. Wij wisselden een
paar woordenen ik ging, aangemoedigd
door haar houding, naast haar loopen. Zoo
gingen wij verder, de heele straat door,
door de Sottoportico en kwamen uit op de
Riva degli Schiavoni,
Ik had moeilijk mijn woorden kunnen
vinden in gesprekken met vrouwen, maar
nu kleefde mijn tong heelemaal aan mijn
gehemelte, daar er allerlei bedenkingen
en hinderpalen waren, die een onderhoud
tusschen ons beiden in den weg stonden.
Bovendien wist ik ook niet, wat Andrews
hier wel van gezegd zou hebben. Hij en
zijn vrienden schenen zich zoo thuis te
voelen in haar omgeving, dat zij zonder
bedenkingen de grootste risico's althans
i zoo leken ze mij! op zich konden nemen.
Maar of hij het een niet nóg grooter risico
zou vinden, dat ik mij in het publiek ver
toonde met zijn vriendin of medewerkster,
wist. ik nog zoo juist niet.
Zij sprak nu Italiaansch, en de keel-
achtige uitspraak van de zachte medeklin
kers was een niet te misvatten bewijs van
haar Duitsehe of Angelsaksische afkomst.
Haar gebabbel had een eigenaardige be
koring door de gebrekkige uitspraak. Het
werd mij duidelijk, dat deze jonge vrouw,
zoowel gebroken Italiaansch sprak, als een
Engelsch, dat niet geheel zuiver van stijl
was, want uit haar- mond klonk ook dit
allerliefst ongearticuleerd. Wij praatten
over den prachtigen zomer, de toenemende
moeilijkheden wat betreft de levensmid
delenvoorziening en over een paar films.
Woont u al lang_in Venetië, vroeg ik.
Zij gooide haar opgerookte sigaret weg.
Ongeveer een jaar, zei ze kort. Het
werd mij duidelijk, dat zij hier op straat
geen vertrouwelijke mededeelingen wilde
doen, in tegenstelling tot hetgeen ik had
meegemaakt op de derde verdieping van
het huis op den Campiello di Giovanni.
Dit is mijn eerste bezoek sinds vijf
jaar, begon ik weer. Er is niet veel
veranderd in de stad. Eigenaardig, terwijl
verder heel Europa een gekkenhuis ge
worden is. Ik ben hier vroeger vaak ge
weest, omdat wij er onze vacanties plach
ten door te brengen.
Er is mij verteld, antwoordde zij, dat
U in Turijn geboren bent.
Deze onuitgesproken terechtwijzing
verdiende ik eigenlijk wel. Maar om een
of andere reden besloot ik te doen, alsof
ik niets gemerkt had.
Heelemaal niet, ging ik door, ik
in St. Polten in Oostenrijk gebr
mijn moeder was een Engelsche
(Wordt
