IJmuider Courant
Het Oude Europa
Soedirman zou voortzetting
van den strijd hebben bevolen
Onthullingen uit teruggevonden
archieven der Duitschers
Toestand in Indonesië wordt ongunstiger
y -ï
Radiorede
van de Koningin
61c Jaargang No. 18320
Bureaux: Kennemerlaan 154, TeL Redactie en
Administratie 5437. - Haarlem: Gr. Houtstr. 93,
Telefoon 10724, Directeur-Hoofdredacteur 15054.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12. TeL 12713, 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
KENNEMER EDITIE VAN HAARLEMS DAGBLAD
Maandag 30 DccemEcr 1946
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feest
dagen. - Abonnementsprijs per week 31 cent;
per kwartaal 4,— - Advertentie-tarieven
op aanvraag bij de Administratie.
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
WIJ moeten ons vertrouwen in het oude
Europa en onze hoop op zijn toekomst
niet gaan verliezen. Wij moeten niet gaan
twijfelen aan de toekomst van dit kleine
land. Hier denkt men aan, als men de
jongste mededeelingen leest van den direc
teur van de Nederlandsche Stichting voor
Landverhuizing, den heer J. A. A. Hart-
land. Hij zegt dat 22 van het Nederland
sche volk wenscht te emigreeren: dus bijna
een kwart, aanmerkelijk meer dan twee
ïnillioen menschen, een geducht aantal. De
directeur schrijft de massale neiging tot
landverhuizing in hoofdzaak toe aan een
angstpsychose als gevolg van den oorlog.
Hij zegt verder: „De menschen zijn bang
■voor nieuwe rampen in Europa en erg
sceptisch over Nederlands vooruitzichten.
Ook hebben de verhalen van geallieerde
soldaten bij velen den lust tot reizen en
trekken doen ontwaken. De meerderheid
van de reislustigen zijn tusschen de 25 en
e0 jaar oud en vrouwen zijn niet veel min
der geestdriftig dan mannen. Nu is emi
gratie onvermijdelijk uit een land als het
onze, met een jaarlijksche toeneming der
bevolking met 150.000 zielen. Maar de hui
dige kansen zijn klein, omdat zoo weinig
landen bereid zijn, landverhuizers te ont
vangen. En die weinige hebben er nog niet
de noodzakelijke regelingen voor getrof
fen. Bovendien bestaan de moeilijkheden
met de deviezen. Die bezwaren zullen
evenwel in een nabije toekomst afnemen.
Dan zal er dus iets kunnen gebeuren. In
het buitenland bestaat vooral vraag naar
geschoolde werklieden en boerenarbeiders.
Menschen met een academische opleiding
jnaken niet veel kans".
Onlangs heb ik al geschreven over de
bestaande sterke neiging tot landverhui
zing. De verklaringen van dezen deskun
dige geven aanleiding om erop terug te
komen. Hij lijkt mij te zwartgallig als hij
een „angstpsychose" als voornaamste
oorzaak opgeeft, vooral nu de meerderheid
uit jonge menschen bestaat. Ik geloof niet
zoo gauw, dat jongelui van 25-30 jaar in
jnassa aan angst-psychosen zouden lijden.
Vaktermen uit de psychologie worden in
idezen tijd wel eens wat te vlot gebezigd.
•Dat velen zwartgallig gestemd zijn over de
(toekomst van Europa en Nederland kan
Snen overal waarnemen en is minder
elarmeerend en gemakkelijk verklaarbaar.
•Overigens zijn er ongetwijfeld heel wat
fciij, die zich in sterker bewoordingen uit
drukken, dan zij eigenlijk bedoelen. Ook
riient gezegd te worden, dat de meesten
miet zoo bijster tot oordeelen bevoegd zijn.
IMen is teleurgesteld, omdat men zich in
oorlogstijd teveel van de bevrijding en den
Ivrede had voorgesteld en niet begreep, dat
«er een enorme oorlogsschade zou zijn, die
(tot harden arbeid zou dwingen om er weer
jbovenop te komen. Eigenlijk beseffen zeer
fvelen dat nog niet en daarom is de ar
beidsproductiviteit, ondanks bevredigende
statistieken omtrent de openbare gezond
heid, nog steeds zoo laag .Er wordt veel
geklaagd en degenen, die met plezier hard
^verken, vormen een minderheid. Daarbij
fis een extra teleurstelling, dat wij onze
loorlogsschade niet op Duitsehland verhalen
kunnen en eigenlijk al blij mogen zijn, dat
(tenminste een flink deel van den Duitschen
roof naar ons land terugkeert. Duitsehland
kan ons de geleden schade niet vergoeden,
omdat het zelf totaal uitgeput is. Een oor
log sleept een ontzaglijke vernietiging niet
alleen van menschenlevens, maar ook van
bezit en van arbeid mee. Men kan dit groo
te verlies niet terugkrijgen door een reke
ning in te dienen. Want de schuldenaar is
failliet. Dus moet men het verlorene op
nieuw gaan maken en dat lukt alleen door
hard werken en samenwerken. Dit samen
werken zal vooral in Europa noodig zijn.
Het is minder gemakkelijk dan ruziemaken
en dan elk voor zich koppig op eigen
standpunt te blijven staan. Het is zelfs
veel moeilijker. Maar het levert dan ook
meer op.
De menschen, die daar geen vertrouwen
in hebben, willen weg. Als er bij zijn, die
inderdaad uit angst weg willen, geef ik
dien lieden geen kans. Dat angst een slech
te raadgever is moge afgezaagd zijn, maar
is nog altijd waar. En om als landverhuizer
te slagen, moet men niet door angst be-
heerscht worden. Want het is, zooals de
historie van emigranten ten allen tijde be
wezen heeft, een zware onderneming,
waarin alleen de menschen van sterken
wil en ijzeren volharding slagen.
Blijkbaar richten de meeste candidaat-
landverhuizers hun wenschen op landen,
waarin geen oorlog gevoerd is. Die zien er
het gemakkelijkst en meest welvarend uit.
Ook beloven zij het meeste en lekkerste
eten. Vandaar de voorkeur voor Amerika
en Zuid-Afrika. Maar gemakkelijk heeft
men het er niet en er zal als een paard ge
werkt moeten worden, om iets te bereiken.
Net als in Europa. Dezer dagen is bericht,
dat in de Vereenigde Staten sinds het einde
van den oorlog het prijspeil nog eens met
44 gestegen is. Luilekkerland? Neen.
Terecht heeft de directeur van de Stich
ting Landverhuizing opgemerkt, dat een
zoo overbevolkt land als het onze niet bui
ten emigratie kan blijven. Neen, maar op
den duur zullen de logische mogelijkheden
in Europa blijken te liggen, dat als geheel
een vervaarlijk tekort aan arbeidskrachten
heeft. Ik heb onlangs geschreven over het
groote onderbevolkte FraTikrijk, dat zijn
rijken bodem lang niet bewerken kan, ne
vens de kleine, overbevolkte Lage Landen,
Maar bij die eene tegenstelling zal het
heusch niet blijven.
Intusschen moet men het oude Europa
niet zoo licht afschrijven. De wereldsche
macht schijnt nu geheel te berusten bij die
jonge, sterke naties: de Vereenigde Staten
en Sovjet-Rusland. Maar hoe lang zal dat
zoo zijn? Twintig jaar geleden was Frank
rijk machtig. Zes jaar geleden waren
Duitsehland en Japan het. En er is niet
steeds een oorlog noodig, om het te doen
verkeeren.
Europa is oud en moet zijn staatkundig
beleid herzien. Maar het herbergt ook de
meeste wijsheid en ervaring. En het ziet
in dezen tijd Amerikanen en Russen wor
stelen met zoo menig vraagstuk, dat het
allang achter zich heeft. Er zijn nog groote
mogelijkheden in Europa en ook in Neder
land. De sterke volken sterven niet. Zij
doen zich steeds weer gelden. R- P-
Prof. Gerbrandy spreekt
over de Indische kwestie
Donderdag 2 Januari des avonds te 8.08
uur zal de oud-minister-president prof. mr.
P. S. Gerbrandy, voorz. van het Nationaal
Comité „Handhaving Rijkseenheid", over
de zenders Hilversum I en II een toespraak
houden over de Indische kwestie.
Een A.F.P.-bericht, dat intusschen ook door Aneta is doorgegeven onder bronver
melding van het republikeinschc blad „Ra'jat", «egt het volgende: „Vrijdag heeft
generaal Soedirman, opperbevelhebber der Indonesische republikeinsche strijdkrach
ten, in een radiorede den strijd tot het uiterste geproclameerd. Als resultaat van de op
23 December te Djokjakarta gehouden conferentie tusschen president Soekarno, den
minister van defensie en bevelhebbers van het republikeinsche leger kondigde Soedir
man aan, dat de strijd zou worden voortgezet.
Verhoogde republikeinsche
activiteit tijdens Kerstfeest
Zich richtend tot militaire leiders en
vertegenwoordigers van verschillende par
tijen en strijdorganisaties gaf de generaal
de volgende instructies:
„De strijd moet worden voortgezet. Men
moet zich niet laten intimideeren door het
Nederlandsche leger; de eenheid van het
Indonesische volk moet worden geconsoli
deerd, zooveel mogelijk wapens en levens
middelen moeten naar de fronten gezonden
worden; de operaties dienen georganiseerd
en niet individueel te geschieden".
De generaal verklaarde verder: „De acti
viteit van het Nederlandsche leger brengt
de souvereiniteit van de Indonesische natie
in gevaar Hierop moeten wij niet alleen
met conferenties antwoorden. De republi
keinsche regeering heeft voldoende geduld
getoond ondanks het willekeurige optreden
van het Nederlandsche leger ongeacht de
bestaande verdragen."
Tot zoover het Fransche persbureau
A.F.P.
Nader wordt, over deze kwestie door
Aneta het volgende gemeld:
Volgens het republikeinsche blad „Ra'jat"
heeft generaal Soedirman voor radio-
Djolcja de Indonesische troepen aange
spoord den strijd voort te zetten en stand
te houden. Hij verklaarde, aldus het blad,
dat het optreden der Nederlandsche troe
pen de onafhankelijkheid der republiek in
gevaar brengt, hetgeen niet kan geduld
worden. Soedirman meende, dat de repu
blikeinsche regeering de uiterste verdraag
zaamheid heeft betoond en steeds gestreefd
heeft de incidenten langs vreedzamen weg
op te lossen, in welk verband hij het ge
beurde te Buitenzorg memoreerde. Er is
echter een grens aan ons geduld, aldus
Soedirman.
Aneta verneemt verder, dat men in of-
ficieele Nederlandsche kringen de offi-
cieele weergave van Soedirmans rede af
wacht, alvorens hiertegenover van een op
vatting blijk te geven.
Naar het Fransche persbureau A.F.P. uit
Batavia bericht, heeft het K.N.I.P. (het
voorloopige republikeinsche parlement) na
twee dagen van heftige debatten het ont-
werp-accoord van Linggadjati met groote
meerderheid verworpen.
Verstoord Kerstfeest.
Een -Nederlandsche- militaire- woordvoer
der op Java heeft in een radiorede, die Za-
dag'middag door radio Hilversum gere-
layeerd is in het programma voor de Ne
derlandsche strijdkrachten, den luisteraars
een beeld gegeven van de Kerstdagen, zoo
als die op Java voor de Nederlandsche mi
litairen zijn verloopen. Hij vertelde daar
in: ,.dat de verhoogde activiteit van repu
blikeinsche zijde een teleurstelling vormde
voor de Nederlandsche militairen, die zich
hadden verheugd op een gepaste Kerstvie
ring. Men gelooft, dat er ditmaal geen
sprake is geweest, van ongedisciplineerde
benden- Volgens den woordvoerder werden
de aanvallen en infiltraties in alle sectoren
gelijktijdig ingezet, wellicht volgens een
van te voren beraamd plan van de repu
blikeinsche legerleiding om het Kerstfeest
van de „Blanda's" onmogelijk te maken.
„Is dit de dankbaarheid van het Indische
volk voor de zelfoverwinning, die het ac
cepteeren van de ontwerp-overeenkomst
ons volk heeft gekost?" vroeg spreker.
De Kerstboodschap van H.M. de Koningin
aan de troepen in Indonesië: „Ik reken er
op dat gij de moeilijke en mooie taak: het
brengen van recht en vrijheid aan de vol
keren van Indië, met zelt'beheersching en
bekwaamheid zult volbrengen", heeft de
troepen niet bereikt. Deze woorden zouden
worden voorgelezen op het middag-appèl,
dat echter door de order tot verhoogde
waakzaamheid niet kon worden gehouden.
Het voorloopig republikeinsch parle
ment telt 205 leden, waarvan 128, die de
politieke partijen vertegenwoordigen, en
77 afgevaardigden van verschillende orga
nisaties. De rechterzijde, die de oppositie
tegen het accoord van Linggadjati leidt,
bestaat uit de P. N. I. (Partai National In
donesia), die 46 zetels heeft, en de Mas-
joemi (Islamietische Partij) met 37 zetels.
De linkerzijde omvat de Partai Sosialis van
Sjahrir met 34 zetels en eenige kleine par
tijen met 41 zetels.
Op de vraag „wenscht u, dat generaal de
Gaulle weer aan de macht komt?", gesteld door
het Fransche instituut voor opinie-onderzoek,
heeft 53 der ondervraagden „neen" en 34 i
„ja" geantwoord. 13 V« gaf geen meening t€
kennen.
Fransch minister uit zich
pessimistisch
De Fransche minister van Koloniën,
Moutet, die thans een onderzoek instelt
naar den toestand ïn Indo-Cliina heeft he
den ti.idens een diner te Saigon verklaard:
„Ik kwam als vredesgezant. om het misver
stand op te lossen en een accoord te ver
gemakkelijken. Na alle gewelddaden, die
zijn bedreven, kan men echter niet langer
spreken over het hereiken van een vrij ac
coord met de Vietnameezen".
I-Iet Fransche passagiersschip lie de
France zal binnenkort met 9.000 soldaten
Oran in Noord-Afrika verlaten en zich op
weg naar Tourane in Indo-China begeven.
De berichten, volgens welke de lie de
France naar Toulon zou terugkeeren om
„belangrijke versterkingen voor het Fran
sche leger in Indo-China" aan te voeren,
werden door het Fransche ministerie van
buitenlandsche zaken bevestigd.
Volgens het Fransche legercommando te
Saigon zijn 24 personen gedood en een on
bekend aantal gewond bij aanvallen van
hinderlagen uit op autobussen, die zich op
Kerstdag op wegen in Cochin-China be
vonden. Priesters, vrouwen en kinderen
behooren tot de gedooden en gewonden.
In Fransche militaire kringen te Saigon
beschouwt men deze aanvallen als een po
ging van Annamietische extremisten om
het verkeer op den weg in de randgebie
den van Cochin-China tot staan te bren
gen.
Betalingsverkeer met
België hervat
Daar het Nederlandsche contingent van
Belgische deviezen uitgeput was, werden
de betalingen tusschen België en Neder
land enkele dagen geleden onderbroken.
Deze zijn echter heden weder hei-vat. Van
daag en Dinsdag zullen te Brussel verdere
besprekingen gevoerd worden met het oog
op de toepassing van het Belgisch-Neder-
landsch accoord van 24 Mei 1946.
Achtjarige jongen
vermoord
De dader, een 19-jarige
mijnwerkergearresteerd
Zaterdagmiddag is in het Quintus-bosch
te- Glimmen, gemeente Haren (Groningen)
de achtjarige Jan H. uit Glimmen door
worging om het leven gebracht. Een voor
bijganger, die den dader bijna op heeter-
daad betrapte, waarschuwde de politie.
Deze wist den dader enkele uren later te
arresteeren. Het bleek te zijn de 19-jarige
J. M., werkzaam in de mijnen te Limburg,
die met vacantie te Glimmen verblijf
hield. Na aanvankelijk te hebben ontkend,
legde hij een volledige bekentenis af. Naar
het motief van den moord tast men nog
in het duister.
Het woord is aan..;;»
L a b i c h e:
De menschen hechten zich niet
aan ons in verhouding tot de
diensten, die wij hun bewijzen,
maar wel in verhouding tot de
diensten, die zij ons bewijzen.
Jhr. De Geer's brochure iras goedgekeurd
door „Generalkommissar" Schmidt
Het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie tc Amsterdam speurt voortdurend naar
de archieven, waarin de Duitschers tijdens dc bezetting hun omvangrijke correspon
dentie hebben ondergebracht. Veel daarvan is na „dollen Dinsdag" verbrand, een
gedeelte echter is in dien tijd naar de „Heimat" overgebracht en over verschillende
Duitsche steden verspreid. Opnieuw zijn ambtenaren van het rijksinstituut er kort
geleden in geslaagd bijna twee ton van deze voor ons land van historische beteekenis
zijnde documenten naar Nederland terug te brengen.
Zondagmorgen is van Schiphol een twee-motorige KLM-Dakota vertrokken voor
een vlucht over den oceaan naar West-lndic, waar het toestel voor karteerings-
doeleinden gebruikt zal worden. Voor het vertrek worden de kostbare ingebouwde
camera's gecontroleerd.
Onze speciale verslaggever uit Batavia
meldt:
De politieke ontwikkeling van de laatste
weken geeft weinig reden tot feestvreugde
bij de jaarwisseling. Het aanvankelijk, op
timisme over Linggadjati heeft in officieele
Nederlandsche en republikeinsche kringen
plaats gemaakt voor een katerstemming,
zulks ondanks de meerderheid in de Twee
de Kamer. Immers het werd steeds duide
lijker' dat de interpretaties van het ont-
werp-accoord ver uiteen loopen. De Ne
derlanders zien Linggadjati als een nieuwe
ordening van het Koninkrijk, de Republi
keinen daarentegen als een „adempauze".
Bovendien zijn de kansen op aanvaarding
door het voorloopige republikeinsche par
lement sterk verminderd, nu behalve Mas-
joemi ook de P.N.I. zich op haar twee-
daagsch congres te Malang tegen Lingga
djati heeft verklaard. Van de drie groote
partijen zijn alleen de socialisten voor pa
rafeering.
De kern van de moeilijkheden blijft de
bestandskwestie. Aan alle fronten heerscht
practisch een oorlogstoestand. Er zijn da
gelijks incidenten en wederzijdsche be
schuldigingen maken den toestand steeds
geprikkelder. Voortdurende wrijvingen
vonden haar climax te Buitenzorg, waar
Nederlandsche troepen de republikeinsche
overheid afzetten,wegens een aldaar ontdekt
complot. Deze affaire heeft de Indonesi
sche hartstochten hoog doen oplaaien. De
Weerbericht
DICHTE REGEN
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot Dinsdag
avond:
Aanvankelijk eenige lichte regen, latei-
tijdelijk Oipklarend met opnieuw mist-
vorming. Weinig verandering in tempe
ratuur. Zwakke tot matige wind, aanvan.
kelijk naar West of Noordwest draaiend,
later weer krimpend naar Zuid.
v-,r
v> bk
Nu door den mist de vliegdienst tusschen Ameland en Leeuwarden gestaakt moest
worden, heeft men de hulp ingeroepen van de motorreddingboot Abraham Fock" om
passagiers naar het geïsoleerde eiland over te brengen.
hieruit voortvloeiende protestactie culmi
neerde Tweeden Kerstdag in de opzien
barende radiorede van Soedirman. Een en
ander versterkt den indruk, dat harde
klappen met onafzienbare gevolgen niet
lang kunnen uitblijven. Het eenige licht
punt in deze duisternis is. dat de Neder
landsche positie internationaal belangrijk
sterker is geworden door de goedkeuring
van Linggadjati, zooals duidelijk blijkt uit
de Britsche en Amerikaansche reactie.
China's derde partij blijft afzijdig
Dr. Lo-Loeng-Tsji, woordvoerder van
de democratische liga, de derde partij in
China, heeft medegedeeld, dat zijn partij
besloten heeft, niet deel te nemen aan de
re-organisatie van de Chineesche regee
ring. Tsjang-Kai-Sjek had beloofd, door
toelating van andere partijen dan de
Kwomintang, de basis van de huidige Chi
neesche regeering te zullen verbreeden.
Uit het hoofdkwartier der regeerings-
strijdkrachten te Nanking wordt medege
deeld, dat de regeeringstroepen Foening,
een der laatste communistische steunpun
ten in Noord-Kïangsoe, hebben veroverd.
De stad wordt de sleutel tot het gebied
tusschen het Tatoeng-meer en de Gele Zee
genoemd en viel, zonder dat er tegenstand
werd geboden.
Duitschers vrij op eerewoord
Vroegere leden van den Duitschen gene-
ralen staf, het. Duitsche kabinet en de S.A,
zullen door de Amerikaansche autoriteiten
in Duitsehland op eerewoord vrijgelaten
worden, teneinde te voorkomen, dat zij op
grond van door de regeeringen der Duit
sche staten gemaakte zuiveringswetten
worden gearresteerd.
De drie genoemde categorieën zijn door
het hof voor oorlogsmisdaden te Neuren
berg als niet-misdadïg beschouwd. De be
trokkenen mogen op enkele uitzonderingen
na de interneeringskampen verlaten, ter
wijl hun door het Amerikaansche leger
een schriftelijke verklaring zal worden
uitgereikt.
Degenen, die worden beschouwd als
mogelijke oorlogsmisdadigers en zij, wier
detineering om eenige reden van nut zal
kunnen zijn, worden niet vrijgelaten.
Men neemt aan, dat de drie staten in de
Amerikaansche zóne hun zuiveringswetten
in overeenstemming met de uitspraak van
Neurenberg zullen brengen.
Tweemotorig K.L.M.-vliegtuig
over den oceaan.
Voor de eerste maal heeft thans de
KLM den sprong over den Oceaan met een
twee-motorige Dakota gewaagd. Om holf-
twaalf is Zondagmorgen van Schiphol het
speciaal ingerichte foto-Da kotavliegtuig
PJALG naar West-Indie vertrokken
voor het verrichten van luchtkarteerings-
werk. Een extra tank stelt het toestel in
staat 4400 liter benzine mede te nemen.
Dit is de eerste opdracht voor luchtkar-
teering, welke de KLM na den oorlog gaat
uitvoeren.
De PJALG vliegt via Lissabon, Villa
Cisneros, Robertsfïeld, Ascuncion, Natal,
Belem en Paramaribo naar Curacao. Ge
zagvoerder is L. A. Rüpplin von Keffikon.
De tweede piloot L, A. dc Ruyter van
Steveninck zal in Westi-Indië het com
mando overnemen»
„Waardeloos oud papier"
„Het transport der documenten was niet
eenvoudig", vertelde drs. L. de Jong, chef
van het rijksinstituut, wiens stem velen
Nederlanders tijdens de bezetting, toen hij
in Londen omroeper was bij Radio Oranje,
moed heeft ingesproken.
„Wij hadden de papieren op een Engel-
sche vrachtauto naar de Nederlandsche
grens bij Glanerbrug vervoerd en charter
den op Nederlandsch grondgebied een an
dere vrachtauto. De Engelsche auto mocht
niet op Nederlandsch gebied komen en de
Nederlandsche auto niet op Duitsch grond
gebied. Zoo stonden de wagens vijf meter
van elkaar af, elk aan den anderen kant
van den douane-slagboom. Bovendien
maakte de douane bezwaar tegen den in
voer van goederen, waarvoor het ministe
rie van Financiën geen vergunning had
verstrekt. Ten slotte werden de moeilijk
heden overwonnen: de archieven werden
betiteld als „waardeloos oud papier" en
mochten als zoodanig worden ingevoerd.
Wat de vondst beval.
Seyss Inquart stelde kort na de overrom
peling van ons land vier groote bureaux
in, elk met een commissaris-generaal aan
het hoofd. Dit waren dr. H. Fischböck voor
financiën en economische zaken, H. Rauter
voor openbare veiligheid, F. Schmidt voor
bijzondere aangelegenheden en Dr. F "Wim
mer voor bestuur en justitie. De documen
ten, welke thans in Ibbenbüren in Duitseh
land teruggevonden zijn, behooren tot het
archief van dezen laatste. Daaronder vindt
men tallooze vonnissen, die het Duitsche
Landesgericht en Obergericht hier te lan
de hebben gewezen, een vrijwel geheel
uitgewerkt plan om in Leiden een Duit
sche universiteit voor militairen te stich
ten (waarvan nimmer iets is gekomen), een
origineele telex-melding aan den direc
teur-generaal van politie te Hoog Soeren
op 23 Maart 1943 over den aanslag op het
Amsterdamsche bevolkingsregister, gerang
schikt onder het hoofd „Verbrechen politi-
scher oder krimineller Art." en vele andere
dossiers, waaruit bovenal de Duitsche ver
achting voor de N.S.B. en een groote be
langstelling voor de illegaliteit blijken.
Jhr. de Geer's brochure
Uit een vertrouwelijke mededeeling in
een brief, die de Duitsche gezant Bene uit
Den Haag op 15 April 1942 aan den „Gene
ralkommissar für Verwaltung und justiz",
Dr. Wimmer, schreef, blijkt, dat de Ne
derlandsche oud-premier te Londen, jhr.
mr. D. J. de Geer, die in 1941 de gemoede
ren van vriend en vijand bezig hield door
zijn opzienbarenden terugkeer naar ons
land, zijn bekende brochure „De synthese
in den oorlog" vóór het ter perse gaan
heeft laten goedkeuren door den Duitschen
commissaris-generaal voor bijzondere aan
gelegenheden, F. Schmidt. („Der Inhalt
dieser Brochure wurde vor der Druckle-
gung mit dem Auswartigen Amt und dem
Generalkommissar Z B V abgestimmt",
schrijft Bene.)
Prof. mr. P. S. Gerbrandy, die in dien
tijd te Londen over jhr. de Geer zeide:
„Wat de regeering vreesde, is geschied: de
deserteur is werktuig van den vijand ge
worden", verklaarde in denzelfden tijd, dat
de brochure vooraf naar Londen was ver
zonden ter voorlegging aan de Koningin.
„Het spreekt vanzelf", aldus prof. Ger
brandy, „dat den heer De Geer geen ant
woord werd gegeven. Dit ware bovendien
niet uitvoerbaar geweest, daar de publi
catie van de brochure spoedig na toezen
ding van den tekst volgde".
„Deze brochure", zoo schreef gezant
Bene aan Dr. Wimmer, „is een pleidooi
voor de oprichting van groote statencom-
plexen na den huidigen oorlog en ken
merkt de politieke en economische zelf
standigheid van de afzonderlijke staten van
Europa in den ouden zin van het woord als
overleefd".
In Dr. Wimmer's archief is voorts aan
getroffen een lijstje met namen van „bij
uitstek anti-Duïtsche cn anti-nationaal-
socialistische beroepsofficieren", die in Mei
1942 naar Duitsehland in krijgsgevangen
schap waren vervoerd. Onder hen moet
zich een verrader hebben bevonden, die
den Duitschers over de politieke gezind
heid van zijn mede-krijgsgevangenen in
„Lager 13B in Nürnberg-Langwasser' in
lichtte. Op het met de hand geschreven
anonieme lijstje van „Block 1", waarop
„als besonders anti-Deutsch und anti-na-
tional sozialistisch" 14 Nederlandsche offi
cieren worden beschreven, staat als eerste
..Hauptmann A. H. J. L. Fievez", onze hui
dige minister van Oorlog, daaronder nog 9
kapiteins, t.w. J. H. Couzy, K. Metting en
C. W. Ekkurt Meijer, J. D. van der Waall,
C. J. A. van de Putte en Dr. C. L. Walther
Boer, voorts „Oberst-leutnant" S. Veld-
meijer en „Oberst" J. C. Spaich. Ten slotte
was bij „Leutnant" P. C. Snorn tusschen
haakjes de aanwijzing geplaatst: „wahr-
scheinlich Jude".
Het studentenverzet
Zooals men zich herinnert, voerde de
Grüne Polizei van SS Gruppenführer Rau
ter op 6 Februari 1943 in collegezalen en
universiteiten een drijfjacht uit, waarbij
ongeveer 590 studenten gearresteerd en.
naar Vught overgebracht werden» Drie da
gen later richtte Rauter's chef, Seyss-
Inquart, een brief met tamelijk vage richt
lijnen aan drie zijner commissarissen-gene
raal: Dr. Wimmer, Rauter en Schmidt,
waarvan die aan Wimmer thans is terug
gevonden De „Reichskommissar" bepaalde
daarin: „Indien onder de gearresteerde stu
denten er zich bevinden, van wie gegaran
deerd kan worden, dat zij aan geenerie:
tegen de bezettende macht gerichte actie
zullen deelnemen en alle bepalingen, wel
ke voor de handhaving van orde en rust
op de universiteiten gegeven worden, zul
len opvolgen, moeten deze worden vrijge
laten. Zij moeten dan een verklaring van
deze strekking onderteekenen en terugge
voerd worden naar hun universiteitsstad".
Iets verder in den brief staat, dat ook an
dere studenten deze schriftelijke loyaliteits
verklaring mogen afleggen, waarop dan de
vage aanduiding volgt:
„Echter mogen slechts diegenen worden
toegelaten, van wie niet van huis uit een
tegengesteld gedrag moet worden veron
dersteld. Aan studenten, die de verklaring
hebben geteekend en die bovendien een
zekere garantie bieden, dat zij hun belof
te zullen houden, kan een verklaring wor
den uitgereikt, dat zij aan hun verplich
ting hebben voldaan, op vertoon waarvan
n het vervolg bij studentenrazzia's zijn
uitgezonderd, tenzij zij betrokken zijn bij
eenige handeling tegen de bezettende
macht." Seyss-Inquart wenschte te laten
uitzoeken van wie anti-Duïtsche activiteit
zou kunnen uitgaan en voegt daaraan toe:
„In déze gevallen is de verdenking alleen
voldoende. De aldus aangewezen studenten
moeten worden gearresteerd en naar Vught
worden overgebracht". Blijkbaar moesten
deze nieuwe arrestaties het aantal vrij te
laten studenten com penseeren, want de
brief eindigt met dc woorden: „In principe
moet het aantal aldus te arresteeren stu
denten niet beneden de 590 dalen, echter
mag deze actie niet slag op slag plaats vin
den, slechts voor het geval, dat het aan
tal vrij te laten studenten aanmerkelijk
hooger wordt dan dat van hen, die ïn aan
merking komen om gearresteerd te worden,
moet opnieuw om een beslissing worden
verzocht".
Massa-berechting tlo.or
Duitsche tribunalen
Eind Januari zal een begin worden ge
maakt met de berechting van 27.000 Duit
schers, deel uitmakende van door het Neu-
renbergsche gerechtshof misdadig ver
klaarde organisaties, zooals Gestapo, S.D.
en S.S. Deze Duitschers zijn thans civiel
geïnterneerd. Het Duitsche centrale
rechtskundige bureau is met de afwikke
ling der processen belast. Naar schatting
zijn 100 a 150 rechtbanken noodig om de
processen voor het einde van 1947 af te
doen. De berechting zal geheel in Duitsche
handen zijn, terwijl de rechtbanken voor
het Duitsche publiek toegankelijk zullen
zijn. Het genoemde aantal beschuldigden
is slechts een vierde deel van al degenen,
die wegens hun lidmaatschap van mis
dadige organisaties kunnen worden ver
volgd.
Oog om oog in Palestina
Leden van de Joodsche organisatie Ir-
goen Zwai Leoemi hebben uit het Metro-
pole hotel te Nathanya, halverwege Haifa
en Tel-Aviv, een Britsch officier ge
kidnapt. Hij keerde een uur later in het
hotel terug, nadat hem twintig slagen met
een leeren riem waren toegediend.
Ook twee Britsche onderofficieren zijn
door leden van dezelfde organisatie ont
voerd. Nadat zij achttien slagen hadden
ontvangen, zijn zij eveneens weer vrijge
laten.
Deze daden moeten worden beschouwd
als een repressaille-maatregel. Onlangs
hebben de Britsche autoriteiten een Jood,
die schuldig was bevonden aan bankroof,
stokslagen doen geven.
De Koningin zal op 31 December
des avonds om 9 uur een Oudejaars-
rede voor de radio uitspreken.
150.000 kalfshuiden het land
uit gesmokkeld
Dezer dagen heeft de vakgroep „Leder-
warenindustrie" een vergadering belegd,
waarop de voorzitter, de heer P. L. v. d.
Pluym mededeelde, dat in het afgeloopen
jaar 150.000 kalfsvellen op clandestiene
wijze naar België verdwenen. Van de vele
geiten zoo openbaarde hij verder
die geslacht worden, komt geen enkele
huid op de Nederlandsche markt. Alles
gaat naar onze Zuiderburen, waar deze
vellen minstens 100% meer opbrengen.
Een ruwe schatting leert, dat van die
150.000 kalfshuiden op iedere twintigste
inwoner een paar schoenen extra verstrekt
zou kunnen worden.