Nieuwe Mekog-fabriek komt gereed in de loop van 1949 Jlex JAeatet T)e Jiaeüei aan den Ozaat „Stormvogels" bestaat vijf en dertig jaar Negentien millioen der wereldburgers dragen thans de wapenrok Dr. Ledeboer bespreekt het epilepsie-vraagstuk Een man als jij.... vrijdag 23 MEI 1947 IJMUIDER COURANT te voeren reeds gemeld hebben heeft, dei de beteekenis van dit project voor de Ne- derlandse voedselvoorziening genoegzaam duidelijk zijn. En wanneer te zijner tijd in de behoeften aan stikstofmeststof van de Nederlandse landbouw zal zijn voorzien, kan de Mekog-fabriek bij een eventueel productie-overschot haar aandeel bijdra. gen tot de zo noodzakelijke export van goederen. Zooals wy ASg"" °petroleummaatschappij N.V. {„v00rbereiding tot het bouwen plannen in j stmeststoffabneken bij ,sn dochteronderneming, de N.V. Mekog la", Men ten einde de daar voor de tc Umuiaen, productie-capaciteit van 0I"Ï? vfr, gebonden stikstof per jaar op 1 li 000 ton Lfohnrrtpn wt.ikRtnf 'tot 51,000 ton gebonden stikstof ^'Xectenr van de B. P. M., mr. B. Th. Hasselt heeft over deze plannen ff' ,v?f jat de fabriek als gevolg van oor- vertelo. o,,^ hoofdzakelijk de weg- - - U aanr de bezetter van vitale instal lering dB bevrijding in een bedroe- |J"7 slechte toestand verkeerde. .Tuist de r L Seek is de oude capaciteit weer ge- V"fh reikt Dit herstel alleen is echter voldoende. Met het oog op de voedsel- mf Jdte in de gehele wereld en speciaal hierin Europa, achtte de Nederlandse re- uitbreiding van de productie-capa- ïvan de stikstofbindingsindustrie hier Je van primair belang. Daarmede re- 6 houdend, heeft de Mekog toen be min" over te gaan tot uitbreiding van gaar productie-capaciteit tot ruim het dne- E „an wat deze voor de oorlog was. Wanneer liet complex nieuwe fabrieken .om van 1949 gereed gekomen zal in zal de productie te IJmniden onge ler 51.000 toll gebonden stikstof per jaar ''Sraal hoofdzakelijk in de vorm van Ji 70 000 ton kalksalpeter en 175.000 ton kalkanimonsalpeter „opgewerkt" wor- uiteraard worden de nieuwe fabrie- Jen' volgens de modernste stand der tech- niek gebouwd. Wanneer men bedenkt, zo gmg mr. van Hasselt voort, hoe sterk de opbrengst per hectare van onze landbouwproducten af hangt van een toereikende bemesting, zal Twaalf jaar geëist tegen ex- chef van arbeidsbureau Voor het Bijzonder Gerechtshof te Am sterdam is Woensdag de zaak behandeld tegen de 35-jarige A. E. S. uit Limmen, wie ten laste was gelegd, dat hij in Januari 1944 twee Joden had verraden en als chef van de buitendienst van het gewestelijk ar beidsbureau te Alkmaar personen heeft op gespoord, die zich aan tewerkstelling in Duitsland onttrokken. In het vooronderzoek in deze zaak had de thans gedetineerde J. H. S., die in. 1944 wachtmeester 'bij de arbeidscontröledienst te Alkmaar was, een verklaring afgelegd, waarin hij pertinent bevestigde, dat ver dachte aan hem de verblijfplaats van beide Joden had verteld. Ter terechtzitting ech ter wendde getuige S. geheugenstoornis voor tengevolge van een langdurige cellu laire opsluiting. Speciaal van de geschie denis over het verraad van de Joden her innerde getuige zich niets meer. Wel vertelde hij, dat hij tijdens de deti nering (doch na het afleggen van zijn eer ste bezwarende verklaring) tegen verdach te, deze nog eens in het fort Veldhuizen had gesproken. Een collega van S., die eveneens als ge tuige ter zitting aanwezig was bleef vol houden dat S. hem verteld had dat ver dachte aan S. de verblijfplaats der Joden bekend zou hebben gemaakt. De beide slachtoffers zijn nimmer in ons land terug- De Procureur-Fiscaal Mr. H. G. Th. Keune, eiste tegen verdachte 12 jaar ge vangenisstraf met aftrek van de tijd in voorinternering doorgebracht en ontzet ting uit alle rechten voor de tijd van het leven. Bouw van drie tankschepen voor Noorse rekening De Nederlandse Dok- en Scheepsbouw maatschappij te Amsterdam heeft opdrach ten ontvangen voor de bouw van drie tank schepen van 16,000 ton elk voor Noorse rekening. Twee daarvan zullen worden gebouwd voor J. Ludwig Mowinckel's re derij te Bergen in Noorwegen. Het derde schip is bestemd voor de rederij A. F. Kla- veness en Co te Lysaker bij Oslo. Van deze laatste rederij had de maatschappij reeds opdrachten ontvangen voor de bouw van vier vrachtschepen van ,9000 ton elk. Met de reeds genoemde tanker van 16.000 ton is deze rederij de grootste opdrachtgeefster voor nieuw te bouwen schepen der Neder landse Dok- en Scheepsbouw maatschappij De drie tankers zullen worden uitgerust met door Wilton-Fijenoord te Schiedam in licentie te bouwen Doxford motoren van 5100 p.-k, waarmede zij een dienstsnelheid van 13y2 knoop zullen kunnen behalen. De drie schepen zijn van hetzelfde type en worden, geheel gelast. De aflevering zal in de loop van 1949 geschieden. Het staal voor deze schepen zal waarschijnlijk wor. den geleverd uit Canada. Nederlands beste athlefen komen naar Watervliet De nationale athletiekwedstrijden op iiSuomiY' sintelbaan op „Watervliet", wel ke Zondag 1 Juni worden gehouden, brengen de beste Nederlandse athleten baar Velsen. Zo bevindt zich onder de heren de Ne derlandse meervoudige kampioen Wim Slijkhuis; verder hebben ingeschreven ™ts de Ruyter, Blok, Soholten, Lammers, Zwaan en de Ned. kampioen 400 meter hordenloop Boesten uit Heerlen. Onder de dames bevinden zich de be raamde wereldrecordhoudster en meervou dig Ned. kampioene Fanny Blankers-Koen, ™rner' J- Adema, N. Noord-Raven a-de deelnemende dames is ook de estafetteploeg, welke in 1946 Europees Kampioen werd in Oslo. Bijbels voor Vlaardingse zeelui Namens de Nederlands Hervormde en de reformeerde Kerk te Vlaardingen is aan 'Pp®rs van de Vlaardingse vissersvloot JL f meegegeven, waarin wordt aan- °P het meer getrouw houden van ïï™S^feninSen aan boord van de kpHo8n' 1 mdere schipper is een pak- Jm?1! bezorgd, bijbels zijn gratis be- Znnria«ar ?esleld met de bedoeling dat er etikoi!. Ult gelezen zal worden. Binnen den ■?laanden zal een speciaal boek wor- voorff6geven' waarin meditaties zullen nienwo Ün y°°r zeevlssers geschreven. Dit v ÏL ek zal het jarenoude „de god- !mde «man» vervangen. brengt U vanaf heden t/m Woensdag 28 Mei Müielha©! Strogoff in Toegang 14 jaar. Fiilmtrust 2e Pinksterdag voorstellingen 3 uur, 7 uur en 9 uur. (Adv.) Mooi gebaar vond weinig waardering Ter gelegenheid van haar 10-jarig be staan bood de Politie Sportvereniging „Velsen" gisteravond de burgerij een con cert aan in Velserbeek, dat gegeven werd door de Chr. Muziekvereniging „WiJhel- min-a". Het was een mooi gebaar van de jubi lerende vereniging, maar de burgerij liet bijna in haar geheel verstek gaan. Alleen de jeugd was goed vertegenwoordigd en over het algemeen hielden de jongelui zich nog al rustig. „Wilhelmina" had groter belangstelling verdiend want het corps blies er lustig op los. Het begon met een goed gespeeld' Wilhelmus, dat gevolgd werd door een populair programma. Hoewel het een frisse., avond was gaf niet alleen de muziek, maar ook de fraaie entourage van de tent met haar met fris groen getooide woudreuzen de luisteraars veel te genieten. ONRECHTMATIG GE VOETBAL. Tegen een drietal jongelui, die ondanks herhaalde waarschuwingen het terrein der R.K.S.V. „Velsen" onrechtmatig als oefen terrein gebruiken, is proces-verbaal opge maakt. De bal werd in beslag genomen. De Kerkeraad der Gereformeerde Kerk van Velsen heeft besloten in het kei-gebouw een gedenksteen of naambord aan te brengen, ver meldende de namen van. de gemeenteleden, die tijdens de oorlog gevallen zijn in de strijd 'voor het vaderland, of als slachtoffer van de geweld daden van de bezetter. Op 1 Juni a.s. zal het 35 jaar geleden zijn, dat „Stormvogels" werd opgericht, en al geldt een 35-jarig jubileum nu niet direct als een officiële mijlpaal toch wil men het in Stormvogels-kringen niet ge heel onopgemerkt voorbij laten gaan en zal de gehele Stormvogels-familie op 5 Juni in „Thalia" op een feestelijke bijeen komst het jubileum vieren. 1 Juni 1912 werd „Stormvogels" dus opgericht en uit die beginjaren zullen na men als van wijlen de heren J. Michels en Jac. Stolp, alsmede die van de heren Jac. de Nobel en Uylenburg in de herinnering blijven voortleven. Uit later dagen noe men we nog die van de heren Martens en Suwerink, die jarenlang deel van het be stuur hebben uitgemaakt, laatstgenoemde zelfs in de dubbele functie van voorzitter penningmeester, en Stafleu. Stormvogels „startte" in de le klas van de N.H.V.B. en toonde zich daarin van een dusdanig goede zijde, dat reeds na één jaar promotie naar de N.V.B. volgde. Bij de ouderen onder onze, met Stormvogels be kende lezers zullen daarbij ogenblikkelijk de namen van wijlen Kees Nuyens, Piet Boeree en Piet Sprokkreeff en van de he ren Schneiders, Huyer, Bijl, Blinkhof, Hoogerduin, Verschoor, Oldenburg e-a. in het geheugen terugkomen. Ook in de N.V.B. voelden de Vogels zich uitstekend thuis en al betekent dit nu juist niet, dat elk jaar promotie volgde, een feit was, dat iedere tegenpartij met de IJmuidense club rekening hield. Op het einde van het seizoen 19181919 waren de blauwwitten kampioen van een sterke 2de klas-afdeling. Ook de promotie-wed- strijden tegen VUC en Hilversum werden tot een goed einde gebracht en promotie naar de le klas zou toen reeds gevolgd zijn, ware het niet, dat plotseling tussen de 2de en de le klas de Overgangsklas geschoven werd. Daardoor kwam het, dat de Vogels nog tot het einde van het sei zoen 19231924 moesten wachten, alvo rens de poorten van het voetbal-Walhalla zich openden. Maar dat ze de promotie toen ook volkomen waard waren, toonden Blinkhof c.s. door reeds in het eerste jaar na hun. promoveren met 31 van de 36 te bethalen winstpunten beslag op het kam pioenschap te leggen. Hierna is Stormvogels nog tweemaal kampioen der le klas-afdeling geweest, het laatst in het seizoen 19321933. Maar na deze vette jaren zijn de ma gere gevolgd, In de bezettingstijd werd de ploeg zwaar getroffen, doordat tal van leden in Duitsland moesten werken. Tot tweemaal toe eindigden de IJmuidenaren op de onderste plaats, maar gelukkig be tekende dit geen degradatie. In de twee seizoenen na de capitulatie dreigde het degradatie-spook opnieuw, maar telkens wisten de Vogels zich nog net bijtijds in veiligheid te stellen door een eindspurt in te zetten, welke de an- Midden-Kennemerland aan de schaakborden In het Statenhuis aan de Velserweg te Beverwijk is Woensdagavond een aanvang gemaakt met de schaakkamp voor het kam pioenschap van Midden-Kennemerland, georganiseerd door de Schaakclub H.O.S.C. (Velsen), Santpoort en Weenink (Bever wijk), waaraan ruim 50 schakers deelna men. Deze zijn ondergebraoht in twee hooflklassen, twee eerste, twee tweede en twee derde ldassen. Zoals werd medegedeeld moest de scha ker P. Stet (Beverwijk), Beverwijks kam pioen van vorig jaar, verstek laten gaan. In zijn plaats kwam de hoofdklasser G. Paardekooper. De heer P. A. Veldheer, voorzitter van H.O.S.C. en bestuurslid van de Noordhol landse Schaakbond, heette de deelnemers welkom en herinnerde aan het besluit, nomen door bovengenoemde verenigingen een Schaakkampioenschap voor Midden- Kennemerland te organiseren. Hij loofde dit initiatief, dat werd uitge werkt door de heren C.J. Mulder (H.O.S.C.) H. Baljet (Santpoort) en J. C. Muyen (Weenink) van wie de eerste wedstrijd leider is. De heer Mulder deed vervolgens enige zakelijke mededelingen, waaronder werd gezegd dat Dinsdag 27 Mei de tweede ron de wordt gespeeld In het Badhuis aan de Baanstraat te Beverwijk. Uitstelpartijen worden gespeeld ten hui ze van de Beverwijkse commissieleden. De uitslagen van de eerste ronde luiden: Hoofdgroep A. G. L. de Haas-F. v. Tui nen 1-0!K. Slings-A. de Bruyn 1-0, Hoofdgroep B: G. Paardekooper-J, Stals 1-0; P. 't Hart-P. A. Veldheer 1-0. J. Zoon- tjes-V. Ph. v. d. Kolk en J. Beentjes-Ph. Bakker uitgesteld, le kl. A: J. de Haas- P. Hoope 1-0; A. Peekel-P. de Boer Vz-Vz', H. Pronk-K. Stolp 0-1. le kl. B.: A. Slings- P. Angerman Yz-Vzi C. v. d. Kommer-C. Koomen, afg.; M. Soeteman-W. Steeman 0-1; 2A: A. de Vries-N. Molenaar 1-0; J. Ringers-F. Hendriks 1-0; J. de Vroome- J. Schmitz 1-0. 2B: P. Bos-W. Nijkamp 0-1; H. v. 't Hoff-ir. L. Derks 0-1. 3A: A. Alders-A. Planting 1-0; M, v. Leeuwen- C. Geyteman 0-1; 3B: J. Vlaming-S. Kiste- maker 0-1; P. Bleeker-J. Slager Vz-Vz', H. Peekel-F. Kloos 0-1. dere medegegadigden voor de onderste plaats te machtig was. En tot slot nog een blik in de toekomst. Als het waar is, dat de jeugd de toekomst heeft, dan ziet deze er voor de Vogels goed uit, want zij beschikken op het ogenblik over een flink aantal goede junioren- adspiranten-ploegen. Dit en het feit, dat het eerste elftal dit seizoen weer aardig de dans ontsprongen is, zal oorzaak zijn, dat de Stormvogels-familie op 5 Juni op gewekt feest zal vieren. B.R.C. „Kennemerland" De laatste rit van -de voorjaarscompe titie voor leden van de Rennersclub „Ken nemerland" eindigde met het volgende re sultaat: A-klasse (50 k.m.): 1 J. Kuilman, 1 u-ur 27 min. 46 sec.; 2 H. Oudshoorn en 3 N. Henneman. B-klasse (42 k.m.): 1 A. Hofland, 1 uur 13 min. 28 sec.; 2 P. Vooren en 3 H. Bosser, De einduitslag werd: A-klasse: 1 N. Henneman, 21 punten, die daarmede de door de heer L. Peelen uitgeloofde plaquet te veroverde; 2 J. Kuilman, 19 pnt., 3 H. Oudshoorn, 18 pnt. B-klasse: 1 P. Vooren, 20 pnt., 2 A. Hof land. 16 pnt., 3 J. Zoutman, 6 pnt., 4 H. Bosser, 5 pnt., en 5 T. Stroomer, 3 pnt. Juniorenwedstrijd uitgesteld Voor Maandag a.s. was op het Onze Ge zellen-terrein te Haarlem-Noord vastge steld. de beslissingswedstrijd om de boven ste plaats tussen de HFC- en Stormvogels b junioren. Men deelt ons mede, dat deze wedstrijd is uitgesteld. Athletiek-successen De Nationale Athletiekwedstrijden van de „Meteo-r" te Amsterdam op de sintel- baan aan de Olympische Weg hebben voor enige Velsense athleten aardige successen opgeleverd. Ada v. d. Werff werd eerste bij de da mes B o-p vèrspringen met 4,81 m., J. v. d. Wel eindigde als vijfde finalist op 100 M. B-klasse in 12 sec. Taco v. d. Werf bereikte met een fraaie sprong van 1.70 m. de eerste plaats bij het hoogspringen heren B en Sieger de Boer werd no. 6 op de 3000 m. SUOMI-LEDEN NAAR ENSCHEDé Op de tweede Pinksterdag organiseert de Sportvereniging „Enschedése Boys" in En schedé athletiekwedstrijden, waarvoor de bekende Suomi-leden Joop Weenink en Han de Roode zijn. uitgenodigd. Eerstgenoemde zal starten op de 3000 M. De Roode komt uit bij de 800 M. lopers. Postbestelling wijkt voor de volkstelling Ten einde de volkstelling vlot te doen vexiopen wordt op 28 en 29 Mei en op 3 en 4 Juni een deel van het rijkspersoneel ter beschikking gesteld van de burgemeesters. Als gevolg hiervan zal op deze dagen in IJmuiden slechts één postbestelling worden uitgevoerd en het P.T.T.-kantoor te 12 uur voor de postdienst worden gesloten. De telegraafdienst, de buslichting en de expe ditie ondergaan geen beperking. Het hulpkantoor te Velsen en de post agentschappen zijn gewoon opengesteld. NOG EENMAAL WORDT DEN BRIEL INGENOMEN. De toneelclub van de Nederlandse On derwijzersvereniging is ten slotte gezwicht voor de vele aanvragen om het toneelstuk „De inneming van Den Briel", dat bij het bevi'ijdingsfeest met zoveel succes enige malen werd opgevoerd, nog eens ten tonele te brengen voor volwassenen. Het ligt in de bèdoeling dat in de loop van de volgende week de opvoering in Con- cox-dia, waar alle décors nog aanwezig zijn, zal geschieden. De militaire uitgaven der landen variëren van 80 tot 5 procent der begrotingen De militaire medewerker van de New-York Times noemt in een overzicht van de inter nationale bewapening het aantal mannen, dat thans onder de wapenen is. Van de 19 millioen maxi, die thans over de gehele wereld onder de wapenen zijn. komen 5.7 millioen op rekening van China. De Sovjet-Unie onderhoudt een legermacht van 3,8 millioen man, de Verenigde Staten 670.000 man. Nederland komt op de tiende plaats met 175.000 man. Ten aanzien van de tonnage van de mari ne staan de Verenigde Staten op de eerste plaats met 3.8 millioen ton. Dan volgt Enge land met, 1.5 millioen ton, en als dei'de de Sovjet-Unie met 445.000 ton. Nederland is twaalfde op deze ranglijst met 38.000 ton. Deze getallen hebben slechts betrekking op slagschepen, slagkruisers, vliegtuigmoeder schepen, kruisers, torpedobootjagers en duikboten. Ook in de militaire luchtvaart bekleden de V.S. de eerste plaats met in totaal 37.000 militaire vliegtuigen, gevolgd door de Sovjet Unie (25.000). Van Engeland en Frankrijk waren geen cijfers beschik baar, De dan volgende grote luchtvloot is die van Turkije met 1050 vliegtuigen en de Joegoslavische met 1000. Nederland komt hier op de zestiende plaats met 275 vlieg tuigen. Uit het overzicht blijkt tevens, dat China tachtig px-ocent van zijn begroting uitgeeft voor militaire zaken. Ierland komt op de laatste plaats met vijf procent, terwijl dit bedrag in de Sovjet-Unie ongeveer achttien pet. en in de V.S. 35 pet bedraagt. Neder land komt volgens deze gegevens op de Hervormde jeugdverenigingen gaven een bonte avond In de flink gevulde zaal van gebouw j jmigd van de grootste waax'de is. ut„.jj "Dp >hrw-vtr-st.p Trln<;c;p vcipavip t.pn S „Concordia" is Woensdagavond een bonte avond gehouden van de samenwerkende Hervormde Jeugdverenigingen uit Velsen, bestaande uit de Meisjesclub „De Zonne bloemen", de Meisjesverenigxng „Jeugd in top", de jongens B-T groep en cle Jonge- mannenvex'eniging „Philadelphia". Na gemeenschappelijk zingen en gebed sprak de heer K. Zwitser, hulpprediker, die in zijn welkomstwoord speciaal betrok de kerkeraad en predikant ds. Johs. Brons geest, der Ned. Herv. Gemeente. De heer Zwitser mei-kte op, dat voor de eerste maal sedert de evacuatie de vier jeugdclubs weer konden samenwerken. Reeds wordt flink aangepakt en zijn er verschillende groepen gevormd, doch er blijven nog steeds vrome wensen. Eén daarvan is een eigen muziek- ensemble. Na een half jaar meende men echter toch iets te moeten laten zien naar buiten en spr. kenmerkte deze bijeenkomst dan ook als een schuchtere poging daartoe. Als gas't van deze avond trad op het Be verwijkse gitaar-gezelschap „Die Ossewa", Dit ensemble bracht op aandige wijze leu ke melodietjes van Zuid-Afrikaanse oor sprong. De meisjes lieten soms wat te schuchter eenvoudige volksdansen zien, en onder lei ding van mej. Mulder werd symbolisch de betekenis van het insigne van de Ghr. Bond van Vrouwen en Meisjes in geestelijke, verstandelijke en lichamelijke ontwikke ling voox-gesteld. De jongens deden hun best in een aar dig toneelstukje, waaxbij echter' „planken koorts" wel parten speelde; „De Ebbenhouten Olifant" De toneelvereniging „Varia" heeft het seizoen besloten met „De ebbenhouten Oli fant, dat geen succes werd. Het was een spel van avontuur waarin niet de minste cli max viel te bespeuren. Het is zeldzaam vex-moeiend van acht tot elf te kijken en te luisteren naar een uitgebreid verhaal, dat steeds op hetzelfde niveau blijft. Wat het spel betreft: we herkenden on middellijk de „oude Varianen" in Dick van der Wall, alias de gemaskerde, in Mevrouw Tasman, Lily Marshall, en Mortelmans. Ook Ching Li was heel goed. Wat de ove rigen betreft, waarom toch dat „gemom pel op de planken", dat onverstaanbare gedoe, iets wat het publiek ten zeerste enerveert? Het was al moeilijk bij vol licht alles te verstaan, in de duistere griezelmomen ten bleek het onmogelijk. Mevrouw Tasman had vele goede, humo ristische momenten; de gemaskerde was vooral op dreef in het gesprek met Lily en Phil, daar was zijn intonatie het best, maar al met al, het geheel heeft niet voldaan. Weinig actie en een tekort aan sfeer. We hopen dat Varia de zomer niet zal gebrui ken om uit te rusten, maar dat de leden zullen wex-ken om in het volgend seizoen de oude roem aan Varia terug te geven. We weten wat Varia vermag en zien ver langend uit naar herstel van het goede, dat zij ruim veertig" jaar heeft gebracht, H. K, EERSTE NED. SCHEEPSVERBAND MIJ. In de gewone algemene vergadering van aandeelhouders 'van de eerste Ned. Scheepsverband Mij N.V. weidden de jaar stukken over 1946 goedgekeurd. Het di vidend werd vastgesteld op de basis van 4 per aandeel van 100Ó, waarop 10% verplicht gestort met inbegrip van de bijbehorende vier aandelen van 100 elk. Tot commissaris werden herbenoemd de heren mr. R. E. Kielstra, mr. G. Kirber ger en Ed. Nijgh. Tot commissaris werd benoemd de heer dr. H. M. Hirschfeld. elfde plaats met ruim 25 pet. Ook deze cij fers hebbexx slechts betrekking op de be dragen, die onmiddellijk aan de gewapende macht ten koste worden gelegd. Opgewekte uitvoering der Theo Thijssenschool De leerlingen van de Theo Thijssen school gaven Woensdagavond hun jaar lijkse uitvoei'ing voor oudex-s en genodig den. Toen de heer Oudendijk, voorzitter der Oudercommissie de aanwezigen welkom heette, was Flora tot de laatste plaats be zet. Het hoofd der school de heer P. H, van Os zette daarop het doel van de avond uiteen: de tot standbrenging van een nau wer contact tussexx school en ouders. Daax-op volgde in bonte rij een serie zangstukjes, speellied j es en declamatie. Met hun aardige zangspelletjes veroverden de kleintjes aller hax-ten. De costumes wa ren keurig verzorgd en de afwerking was uitstekend. Het sprookjes-toneelspel „Hoe prins Mario plezier in lezen kreeg" was een vooiheekl van zuiver kinderspel, dat voor de aesthetische vorming van de De hoogste klasse voerde ten slotte het vrolijke toneelstuk „Neef Eduard" op, dat de zaal deed schaterlachen. In de pauze werden de kinderen getrac- teerd en-werd een veidoting gehouden, die het schoolfonds een flink bedrag rijker maakte. Het was reeds rn-eer dan kinder-bedtijd toen deze geslaagde avond wex*d gesloten met een woord van dank aan allen, die deze uitvoering mogelijk hadden gemaakt. IJmuiden bunkerstation voor Poolse trawlers Na een afwezigheid van ongeveer vier weken zijn de Poolse trawlers Wega, Ju piter, Ox-ion en Sirius weer in IJmuiden aangekomen. De trawlex-s hebben een reis naar IJsland gemaakt en voerden onge veer 2500 manden vis in Grimsiby aan met besommingen van ongeveer 30.000. De Orion had echter pech, doordat ongeveer 250 kisten vis weiden afgekeurd. De traw- ler, die Zateidagmorgen in Grimsby aan kwam werd pas Dinsdag gelost. De trawlers komen hier om kolen, die uit Gdynia woiden aangevoerd, te laden en gaan dan weer naar zee voor een IJs landse reis. Jonge boeren en tuinders in Haarlem bijeen Leden van de Christelijke Boeren- en Tuindersbond hielden Woensdag him jaar lijkse bondsdag in het Concertgebouw te Haarlem. Des oohtencls vergaderden de mannen en vrouwen afzonderlijk, waarbij voor de jonge boeren en tuinders het Eer ste Kamerlid de heer A. W. Bieuwenga, het woord voerde over „Werkgever en werknemer". Hij zette uiteen, dat in het boerenbedrijf klassestrijd uit de boze is, doch dat er samenwerking moet zijn tus sen werkgever en werknemer op een basis van een collectieve ai-beidsovereenkomst. Hiervoor is de grondslag gelegd, doch deze behoeft nog verdere uitbouw. Voor de boe rinnen sprak mevrouw G. S. Smits over de opleiding van plattelandsvrouwen. Des middags vergaderden de groepen te zamen. Mejuffrouw ma'. II. A. Snelle woon de als vertegenwoox-digster van H. M. de Koningin de middagvergadering bij. Mr. W. Rip, voorzitter van de bond, opende de vei-gadering en gaf een overzicht van de gigantische groei der ox'ganisatie. Vervol gens hield prof. dr. J, G. Diepenhorst uit Amsterdam een causerie over „Jeugdoi-ga- nisatie". In dit pleidooi voor vrije vorming kantte hij zioh tegen de zienswijze van som mige kringen, die zich tegen confessionele organisatie verzetten. De heer J. de Jong sloot de vergadering, waarin hij allen op wekte, de ox'ganisatie te steunen en deze te helpen uitbouwen. Vandaag maken de deelnemers excursies naar het Hoogovenbedrijf te Velsen, de Fordfabi-ieken te Amsterdam, Schiphol en Aalsmeer. Op het nationaal congi'es voor de Gees telijke Volksgezondheid te Amsterdam heeft dr. B. Chr. Ledeboer, geneesheer- directeur van „Meer en Bosch" cn „Bethesda-Sarepta" te Heemstede, een be langrijke lezing gehouden over het Epi lepsie-vraagstuk. Ter inleiding gaf spreker een historisch overzicht. Het aantal epileptici is te stel len op ongeveer 0.5%. Dit percentage aan nemend is het aantal op de gehele wereld 10.000.000 en voor Nederland ruim 40.000. Dit cijfer is vrijwel even hoog als dat van actieve tuberculose en van diabetes. Epi lepsie is dus een ziekte die grote invloed uitoefent op het algemeen volkswelzijn. Bovendien mag niet vergeten worden, dat epilepsie niet alleen een ernstige ziekte is, maarzij hééft zwaax-wegende conse quenties 'wat betreft beroepsmogelijkhe den, huwelijk, progenituur, enz.; dat zij niet alleen een grote invloed uitoefent op de psyche van de lijder-, maar tevens, dat zij een hoge psychische belasting be tekent voor haar gehele omgeving. Indirect lijden vier keer zoveel mensen door de ziekte dan er patiënten zijn. Vervolgens ging dr. Ledeboer over tot breedvoerige medische beschouwingen over de epilepsie en deed daarbij belang rijke mededelingen over de hoopvolle ge neesmethoden. Hij bestreed de opvatting als zou epilepsie sterk gepaard gaan met zwakzinnigheid. Persoonlijk kent hij pa tiënten die tot zeer hoge werkprestaties in staat zijn. Trouwens de namen van Julius Caesar, Peter de Groote, Dosto- iefski, om slechts deze te noemen, bewij zen afdoende, dat epilepsie niet alleen zonder meer dementie betekent, maar zeer wel verenigbaar is met een zeer hoog ontwikkeld prestatie-vermogen. Bij 20% van patiënten lijdend aan epi lepsie komt de ziekte in de familie voor. De kans op epilepsie bedraagt bij de ge middelde bevolking 0.5%, deze is bij de naaste familieleden van zulke lijders 2.8%, dus i-uim vijf keer zo groot. Raadgeving omtrent huwelijk en progenituur van een epilepticus is een zaak van nauwgezette overweging van alle in aanmerking komende factoren en kan slechts gegeven worden door een geheel ter zake deskundige. In Amerika wordt een grootscheepse campagne gevoerd om het publiek in te lichten omtrent het wezen der epilepsie en de lijders daaraan in te schakelen in het arbeidsproces op plaatsen waar zulks mogelijk is en in het algemeen de epilep tici te stimuleren om ondanks de handi cap hunner ziekte, zich zoveel mogelijk als volwaardige leden der maatschappij te gedragen en hun minderwaardigheids gevoel te compenseren. Er behoi-en speciale scholen voor epi leptische kinderen gesticht te worden. In ons land zijn er slechts twee. Het epïlep- tisohe kind komt op de gewone school zel den tot zijn recht, op een school voor buitengewoon onderwijs, in de zin van ondex-wijs aan debielen en imbecielen behoren velen ten enemale niet thuis. In ons land kennen wij de consulta- tiebureaux voor epileptici, welke evenwel veelal nog te onvolledig zijn uitgerust met alleen een neuroloog-psychiater en een maatschappelijk werkster en waar, spe ciaal de heiil-psychologische behandeling teveel ontbreekt. Veel epileptici zijn. in staat een beroep uit te oefenen. Indien de aanvallen goed onder contrêle staan, staan vrijwel alle beroepen voor de lijder open. Blijven er sporadisch aanvallen bestaan en is de psychische toestand goed, dan houde men zoveel mogelijk rekening met de voorkeur van de patiënt en met milieu waaruit hij komt. Van de intellectuele beroepen zijn pi-e- dikant, medicus en advocaat minder ge schikt, zelfstandige posities in bedrijven en ondernemingen zijn soms wel geschikt. Zelfstandige intellectuele arbeid die thuis verricht kan worden is zeer ge schikt. Wat beroepen voor arbeiders betreft, komen naar volgox-de het meest in aan merking: kleei-maker, schoenmaker, kan toorbediende, verder alle soorten van tuin en landbouwweik. Veel epileptici willen technicus worden. Systematische beroepsopleiding kan een aanzienlijke kostenbesparing voor de ge meenschap tengevolge hebben. Het wets- ontwerp-Drees op de inschakeling van minder valide arbeiders in het arbeids proces, is ook voor de epileptici van de allergrootste betekenis. Over de verzorging van de epileptici in ons land mag men niet ontevi-eden zijn. Nex-gens ter wereld, ook niet in Amerika, heeft men een gesloten organisatie, zoals wij die kennen: Consultatie-bux-eaux, kli nieken, inrichtingen voor chronische pa tiënten en nazorgdienst. De bestaande Consultatiebureaux zijn evenwel nog te onvolledig, de bestaande klinieken zijn te klein en tenslotte worden de behandelings-mogelijkheden nog zeer weinig systematisch en met te geringe kennis van zaken toegepast. De juiste do sering der medicamenten bijvoorbeeld is van de allergrootste betekenis, alleen daar van kan het afhangen of iemand zijn ge hele leven valide of invalide is. In dit op zicht krijgen vele eleptici niet de be handeling welke mogelijk is en waarop zij recht hebben. Agenda voor Velsen en IJmuiden VRIJDAG 23 MEI Thalia, 7 en 9.15 uur: De vier veren. Rex, 8 uur: Michael Strogoff, de Koerier van de Tsaar. De Pont, 8 uur: Graaf de Monte Ohi'isto. FEUILLETON Roman door Bettina Meyenberg i) Het begon eigenlijk op een zwoele zo meravond, nog lang voor de razernij van de oorlog zijn schaduw over mijn vader land wierp. Vol heimelijke angst dook ik weg in de wankele stoel bij vrouw Classen en staar de als gehypnotiseerd naar haar kromme vingers, die handig de kaarten schudden en uitlegden. Re hoorde nog het lachen en fluisteren van mijn vriendinnetjes, die ik wilde uithoren over hun bezoek aan de waarzegster.... zonder succes echter. Ik moest zelf maar gaan, vonden zij. Het zou me immers hoogstens vijf kronen kosten? „Maar ik wil 'heelemaal niet!" Vol af schuw was ik opgesprongen. „Ik ben hele maal niet nieuwsgierig naar de toekomst. Het is allemaal zo mooi nu, zo vol belof ten!". ,Vol beloften? Voor jou dan misschien! Jij wordt natuurlijk een groote kunstena res en de hele wereld zal aan je voeten sche schrik naar mijn gezicht. Haar kaar- komt zullen in heel Frederiksstad de liggen- En als je na jaren weer thuis vlaggen uithangen en Dr. Sjogren zal een welkomstspeech houden in het stadhuis en je ereburgeres van onze goeie stad ma ken". „Onzin", had ik geantwoord, half boos, half gevleid. Maar toen had het mij toch wel aantx'ekkelijk geleken om de vooi'spel- lingen van mijn vriendinnetjes van be trouwbare zijde bevestigd te zien. Daarom zat ik nu hier, tamelijk schuchter, maar met het heroïsche voornemen om, kome wat wil, rnijn houding te bewaren. Ang stig liet ik mijn blik door het vertrek wei den, dat alle requisieten van een ware heksenkeuken rijk v/as. In de donkere hoek tussen het raam en de kast zat, hoog op zijn stang, een uil. Hij was weliswaar opgezet, maar de zwarte kater, die om vrouw Classen's voeten sloop, was spring levend en zette zelfs de vooi'geschreven hoge rug op. Op de haard siste en borrelde er iets, en een waarlijk helse stank ver vulde het vertrek. Vrouw Classen begeleidde haar geheim zinnige handelingen met half uitgesproken woorden en woeste gebaren. Ze gichelde goedkeurend toen ze de kaarten over mijn lot raadpleegde. Plotseling echter staar den haar roodomrande ogen als in pani- ten doorelkaar gooiend stootte ze een paar ongearticuleerde klanken uit. Het klonk als „bloed"„moord" „vlucht".- En nog eens „bloed". Ontzet sprong iic overeind. „Genoeg", schreeuwde ik. „Zeg niets meer. Ik wil niets weten!" Ilc stond al bij de deur, de knop in mijn hand- De kater sprong met een fantasti sche sprong op mijn stoel. De angstaanja gende heks echter was plotseling weer gewoon vrouw Classen. En dat was mis schien wel haar grootste kunststuk. „Kalm, kindje, kalm", zei ze, haar vin gers zo vast om mijn pols klemmend, dat ik het gevoel had in een bankschroef ge kneld te zijn. „Ik heb zeer in het algemeen gesproken. Over de politieke toestand en zo. Voor jou liggen de kaarten schitte rend". Als ik begrepen had, dat de oude heks zich haar vijf kronen al zag ontgaan, zou ik haar ongetwijfeld al mijn zakgeld toegeworpen hebben om maar te kunnen ontsnappen. Nu echter liet ik mij half weerstrevend, half gefascineei'd terug in haar heksenkeuken voeren en omdat de kater geen aanstalten maakte zijn plaats te verlaten, bleef ik staan. En toen kreeg ilc alles te horen waar een meisje van zeventien jaar maar van kan dromen. Verre x-eizen.een man.een huis. En geld. Veel geld! Van artistieke sur-essen gewaagde vrouw Classen niet, maar ilc had op dat ogenblik belangrijker dingen aan mijn hoofd. „Kinderen?" onderbrak ik haar. „Za-1 ik kinderen krijgen? Zelfs mij, in al mijn naïveteit viel ïxet op, dat vrouw Classen voor zij haar kaarten raad pleegde een taxerende blik over mijn ge stalte liet gaan. „Kinderen ook, ja", ant woordde ze voorzichtig. „Twee!" „Maar dat is veel te weinig", riep ik verontwaardigd uit. „U denkt zeker, dat ik maar twee kinderen kan krijgen omdat ik zo tenger ben. Mijn vader heeft zes boerderijen, allemaal familiegoed en ik ben zijn enï'ge dochter. Voor elke boerderij een zoon! Hoeveel ben ilc u schuldig, vrouw Classen?" „Dat laat ik aan u over, jongedame". Ik was in haar achting al van „kindje" tot jongedame gestegen. Zeker het resultaat van de zes zoons. Edelmoedig drukte ik haar tien kronen in de hand, waarop zij mij naar de deur begeleidde als ware ik een vorstin. Die avond is lang, heel lang geleden. Ondertussen kwamen de barbaren op zetten uit het Zuiden en overvielen ons land als een zwerm sprinkhanen. Alles wat vrouw Classen „heel in 't algemeen" voorspeld had, gebeurde: „bloed moordvlucht". En er gebeurde nog meer. XWordt vervolgd^

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1947 | | pagina 3