IJmuider Courant
„Amerika en Engeland willen de
Verenigde Volken vernietigen"
Tekort aan Zalen
Mr. van Kleffens klaagt over de UNO
Mr. van Schaik pleit voor uitbreiding
van het aantal kamerleden
„Agressieve daad
tegen Indonesië"
62e
Telefoon
Drukkerij
No. 18739
Kennemerlaan 154, TeL Redactie en
5437 - Haarlem: Gr. Houtstr. 93,
10724. Directeur-Hoofdredacteur 15054.
Z. B. Spaarne 12, TeL 12713,, ,10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
KENNEMER EDITIE VAN HAARLEMS DAGBLAD
Vrijdag 19 September 1947
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feest
dagen. Abonnementsprijs per week 31 cent, per
kwartaal 4,— Franco per post 4,50 - Giro
rekening 273107 ten name van Haarlems Dagblad.
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
H
pf PLAN van dë directie der Bioscoop-
exploitatie Mij. Frans Hals om een
v-humtoor concerten, bioscoop-voorstel-
en vergaderingen aan de Domp-
laan te Bloemendaal te stichten heeft
>uw de aandacht gevestigd op de be-
opn!f aan meer zalen voor- dergelijke
Sriden. die in Haarlem en omgeving
it In Heemstede koestert men dan
Eveneens plannen en de centrum-
oniP zelf is zich bewust van een tekort,
Een in sterker mate geldt voor de in
lAöetiid zo zwaar getroffen gemeente
Vóór de oorlog werd dit bezwaar
val in het gehele district gevoeld en men
i nu kunnen opmerken, dat het in het
f.,A 1920-1940, vooral in- de jaren van
Conjunctuur, aan ondernemingsgeest
dit gebied gehaperd heeft. Maar het
üÜat niet daarover na te kaarten. De „zalen-
nod" is wel ^et zwaarst gevoeld in de
Se tijd na de bevrijding, toen bij het
e bliek zo'n sterke drang bestond om alles
f jen te horen en te lezen, wat men maar
{"reiken kon. Deze neiging is weer wat ge-
f'rj, zijn ook in dat opzicht tot kalmer
Lattingen teruggekeerd. Maar dat het
«itturele leven in dit dichtbevolkte district
met een kwart milLioen iifwoners voldoen
de gelegenheid vindt, om zioh te ont
dooien kan niemand beweren. Dat is een
Lot nadeel, temeer omdat het aan mensen,
Ie geschikt zijn om er leiding en sfeer
aan te geven, niet hapert. Het intellectuele
„eil in deze streek staat, ook in vergelijking
met andere bevolkingscentra, zeer hoog.
Wie de vraag' stelt of de groei van het ver-
enigings-wezen op velerlei .gebied niet ge
rand wordt door tekort aan geschikte ge
bouwen en zalen kan die moeilijk anders
d-n bevestigend beantwoorden.
Daarom willen wij gaarne getuigen van
onze belangstelling voor plannen op dit ge
bied en er het onze toe bijdragen om ze te
helpen warm houden. Dat zal wel nodig
Zjjn ook. Ik herinner aan het plan om de
collectie-Cruys Voorbergh tot kern van een
levend museum" van historische costuums
bi deze stad te maken. Er kon tot dusver
«een onderdak voor gevonden worden en
wij mogen er wel tegen waken dat de kans
opeen voor Nederland nieuwe en zeer aan
trekkelijke instelling ons niet ontsnapt. Het
pas voor Bloemendaal geopperde denkbeeld
is ingeluid met een voorstel van B. en W.
van die gemeente, om 6700 m2 grond aan
debetrokken firma te verkopen. Maar hoe
lang zal het duren, na het voltooien dezer
'transactie, eer het gebouw er staat? Som
mige mensen zeggen: bouw eerst maar
woningen en nog eens woningen en denk
aan dergelijke dingen niet. Maar zo een
voudig kan men niet redeneren. Wie een
sladi zou willen bouwen die alleen uit
woonhuizen bestond, zou ervaren dat die'
stad onbewoonbaar zou zijn. Zo is het met
het inhalen van een grote aohterstand in
de bouw eveneens gesteld: men moet de
achterstand, die zich in ander opzicht dan
dat der woningen voordoet, in overeen
stemming daarmee inhalen om een bruik
baar geheel te krijgen.
Inlichtingen, die wij hebben ingewonnen
omtrent de huidige situatie in de gemeente
Haarlem leiden tot de gevolgtrekking, dat
met passen en meten het bestaande ver
enigingsleven er in dit seizoen wel door zal
komen, maar dat. dringend behoefte be
staat aan' een goed ingerichte, aantrekke
lijke zaal voor 6- a 700 personen. De aan
trekkelijkheid noem ik er bij, want wie het
culturele leven stimuleren wil moet zich
niet beperken tot de gedachte: als wij maar
voldoende ruimte krijgen om het erin op te
kunnen bergen. Het geldt geen vraag naar
pakhuisruimte. En als men de aantrekke
lijkheid der nu beschikbare Haarlemse za
len, met inbegrip van de Gemeentelijke
Concertzaal," overdenkt, kan men er moei
lijk ingenomen mee zijn. Dat men die zaal
voor solisten-concerten moet gebruiken
duidt al op het bestaande tekort: zij is er
feitelijk ongeschikt voor. Dat de kleine
zaal (met 300 plaatsen) voor vele doel
einden te klein is en bovendien „niet ge
wild" kan niemand verwonderen. De
Bagijnhofkapel schiet eveneens in omvang
tekort. Het zaaltje van het Frans Hals
Museum wordt weinig gebruikt omdat het
eigen meubilair mist. Men poogt dat nu te
krijgen.
Ongetwijfeld zou de enige goede oplos
sing voor Haarlem de stichting van een
nieuw groot gebouw voor concerten, voor
stellingen, uitvoeringen en vergaderingen,
bevattend een reeks zalen van verschillen
de afmetingen, zijn. Al kan dat nu niet
gebeuren, toch moet dit het doel zijn. Een
zaal zoals die van de Protestantenbond,
evenals de Bagijnhofkapel een ruimte, die
voor kerkdiensten is ingericht en bestemd,
leent zich noch door haar sfeer noch door
baar bouw voor uitvoeringen van velerlei
aard.
Ik hoop dat men in de komende tijden de
oplossing van dit zalen- en gebouwen-
vraagstuk ruim zal zien en met durf aan
pakken. Wordt het op benepen wijs beke-
met de gedachte dat men slechts aan
de publieke vraag van het tijdstip behoeft
v°ldoen, dan komt men er nooit uit. Er
jsvooruitziende blik bij nodig en er moet
tl] begrepen worden dat initiatief tot ver
werking van het culturele leven blijvende
winst voor de gemeenschap betekent. Men
«l met moeten gaan uitrekenen wat het
fwi publiek 20 ongeveer kan tevreden
'allen, maar het ook op dit gebied de lei-
3 hwetèpl geven, waaraan het ten allen
ijfle behoefte heeft om zijn leven te kun-
ne& verrijken. r. p.
Verenigde Staten derde lid
der Indonesië-commissie
De Verenigde Staten hebben de uitno-
*emg van Australië en België om als
(ii-iTi mogendheid zitting te nemen in de
dencommissie van de Veiligheids-
Ti^ zich zal bezig houden met het
onesische probleem, aanvaard.
Kijkswerkplaats voor vak
ontwikkeling naar Haarlem
wtj vernemen zal op 1 October de
Ji® Rijkswerkplaats voor vakont-
tie dt i a'S gevo^S van een decentralisa-
Wflivin s^en bespaart naar Haarlem
Plaat n, 0verge^racbb. De Haarlemse werk-
din? cursisten een betere oplei-
niet °aranderen en bovendien wordt het
w^fst geacht dat er in één rayon
werkplaatsen naast elkaar bestaan.
35 iaai!eUWe c.ursisten die de leeftijd van
zullpn ,-n?g nie^ bereikt mogen hebben
het vervolg tot Haar-
WISJINSKI PAREERT:
„Het Marshall-plan is een vijandig blok
tegen Oost-Europa en de Sovjet-Unie
Het antwoord van de Russische afgevaardigde op de UNO-vergadering, Wisjinski,
op de rede van Marshall, was een aaneenschakeling van de bitterste verwijten. Hij
noemde negen Amerikanen met name als oorlogsophitsers en verklaarde, dat
Amerika „bron en reservoir" is van de propaganda voor een niepwe wereldoorlog.
Hij verwierp de Amerikaanse voorstellen ten aanzien van het vetorecht en de per
manente veiligheidscommissie en keerde zich tegen het Amerikaanse plan om Korea
op de agenda te plaatsen. Tenslotte deed hij een dringend beroep op alle leden,
om op straffe van de dood oorlogspropaganda in hun landen te verbieden, waaraan
hij een nieuwe oproep tot algemene ontwapening en vernietiging van de voorraad
atoombommen, die thans op de wereld gereed ligt, verbond.
Wisjinski beschuldigde Amerika en Enge- voor een „kleine algemene vergadering"
De eerste „D.P.'s"
in ons land
Gisterenmorgen arriveerde op het sta
tion te Venlo het eerste transport van
„Displaced Persons", voor wie Nederland
een tweede vaderland zal zijn. Zij hadden
een vermoeiende reis van 36 uur achter
de rug, bijna niets gegeten en in 't geheel
niet geslapen. Het transport bestond uit
230 mannen en vrouwen, afkomstig uit
Polen en de verschillende voormalige Bal-
tische staten, die om verschillende rede
nen niet naar hun vroegere vaderland
wensen terug te keren. De meesten be
zaten niets meer dan de kleren die ze aan
hadden. De afdeling Venlo van het Rode
Kruis had op het stationsplein een open
luchtbuffet ingericht, dat door met vlaggen
omringde en door schijnwerpers belichte op
schriften de DP's een welkom in Neder
land toeriep. Op het station waren ver
tegenwoordigers van verschillende ar-
beidsbureaux, een deputatie van de mij-»
nen en afgevaardigden van diverse fabrie
ken ter begroeting aanwezig.
WIELRIJDER VERONGELUKT.
Op de Asselsestraat te Apeldoorn is de
72-jarige wielrijder S. Z., door een uit een
zijstraat komende vrachtauto aangereden.
De man werd naar het Julianaziekenhuis
gebracht, waar hij na korte tijd overleed.
Het woord is aan.
Waf nog het minst vermoeit is
de arbeid.
„Een kleinere mogendheid kan haar belangen
niet aan haar toevertrouwen
„Nederland legt de UNO drie maatsta
ven aan", aldus mr. E. N. van Kleffens in
zijn rede in Tarrytown ter gelegenheid van
de UNO-week, „en wel, is dit een onpartij
dige, objectief oordelende organisatie; is
dit een effectieve organisatie; is dit een
organisatie waaraan de kleine mogendhe-
«Koeten wenden.
land ervan, geen ontwapening te willen en
haalde hierbij uitlatingen van Truman en
Bevin aan. Het Marshall-plan noemde hij,
evenals de Truman doctrine, ,een „regel
rechte schending van het UNO-Handvest".
De bedoeling van- de hulp aan Europa is
niets anders dan een openlijk conflict met
de Sovjet-Unie uit te lokken, aldus de Rus,
en Europa ondergesohikt te maken aan de
Verenigde Staten.
Ten aanzien van de conitröle op de atoom
energie zeide Wisjinski: „Wanneer de Ver
enigde Staten bereid waren geweest hun
voorraad atoombommen te vernietigen, zou
er een overeenkomst hebben kunnen tot
stand komen". Hij voegde erbij, dat Rus
land nog blijft vertrouwen op een inter
nationale controle, doch dat deze zich niet
moet uitstrekken tot inbreuk op binnen
landse aangelegenheden. „De Verenigde
Staten zijn op het ogenblik van mening,
dat zij het monopolie op het gebied der
atoomenergie bezitten", veegde Wisjinski,
er veelbetekenend bij.
De Amerikaanse politiek in Duitsland
lokte de volgende Russische beschuldiging
uit: „De Verenigde Staten zijn van plan
het bezette Duitsland te gebruiken als een
der voornaamste bases voor expansie, zon
der rekening te houden met de vroegere
slachtoffers van Duitsland. Het Marshall
plan vormt een vijandig bloc tegen de lan
den van Oost-Europa en de Sovjet-Unie".
Hij verwierp het voorstel - van minister
Marshall om het Korea-probleem op de
agenda te plaatsen en zei verder dat Rus
land zich ten hevigste zou verzetten tegen
welke poging ook om het vetorecht der
grote mogendheden te beperken. In een
verwoede uitval verklaarde hij, dat de Ver
enigde Staten de bton en het reservoir
vormen voor propaganda voor een derde
wereldoorlog gericht tegen Rusland.
Met name noemde Wisjinski négen oor-
logsophitsers, waaronder John Foster Dul
les, de Amerikaanse afgevaardigde bij de
Algemene Vergadering, die op dat ogen
blik in de zaal aanwezig was. Voorts
noemde hij Charles Eaton, voorzitter van
het Comité voor Buitenlandse Zaken van
het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden.
Het door Marshall voorgestelde plan
ter controle van de Veiligheidsraad noemde
Wisjinski niet anders dan een slecht opge
steld spelletje om de Veiligheidsraad -te
passeren.
Resoluties
Wisjinski besloot zijn rede met het voor
stellen van een resolutie om de misdadige
propaganda voor een nieuwe oorlog te ver
oordelen, welke propaganda voornamelijk
in Amerika, Turkije en Griekenland werd
gevoerd en er bij alle leden ten zeerste op
aan te dringen om op straffe van de dood
oorlogspropaganda in welke vorm ook te
verbieden. Tevens deed hij opnieuw een
oproep tot algemene ontwapening en ver
nietiging van de voorraad atoombommen
van de Verenigde Staten.
HAASTIGE SPOED EINDIGDE IN
HET NOORDZEEKANAAL.
Een verlate passagier, probeerde Donder
dag nog op het overzet-bootje van Donker
sloot bij Van Gelder over het Noordzee
kanaal te springen, toen dit al een eindje
van de kant was. De sprong mislukte in
zoverre, dat de haastige man kennis maak
te met het kanaalwater. Het personeel van
de boot haalde hem direct aan boord, maar
hij had zoveel water binnen gekregen, dat
EHBO-bijstand van „Dr." Bakker nodig
bleek. Met de nieuwe auto van de heer
Bakker werd de overijlde passagier naar
zijn huis gebracht.
Als een gevolg van de langdurige droogte is de waterstand van de Rijn bij Arnhem
momenteel zeer laag, lager dan sinds mensenheugenis. Scheepjes in de „Nieuwe Ha
ven" liggen daardoor op het droge en de verbinding tussen Rijn en haven is niet
meer te bevaren.
Algemene tevredenheid
over de jaarbeurs
De gistpren geëindigde Najaarsbeurs is
volgens de voorlopige indruk uitstekend
geslaagd. Voor het overgrote deel is men
zeer tevreden over de gedane zaken. Door
een willig aanbod, waarbij de vraag over
het algemeen niet achterbleef, was de
markt levendig. Zowel aan de binnenlandse
als aan de buitenlandse vraag kon in vele
opzichten worden voldaan met inachtne
ming van een redelijke levertijd. De be
langstelling van de buitenlandse firma's
was verheugend groot en in' verhouding
met de voorgaande beurzen belangrijk toe
genomen. Vooral op de agrarische afde
lingen, die een zeer ruim overzicht gaven
van de vele nieuwigheden zijn goede zaken
Op de laatste dag van de Jaarbeurs is
aan zés firma's, die 25 keer aan de beurs
hebben deelgenomen, namens de raad van
beheer een oorkonde uitgereikt.
Honderdduizend gulden
bij P.T.T. verdwenen
Toen men gistermiddag in het postkan
toor te Leiden een aangekondigde geld
zending uit Alphen aan de Rijn van 100.000
gulden, bestaande uit 100 briefjes van
1000, in ontvangst dacht te nemen, bleek
het pakket gevuld te zijn met oud papier.
De politie stelt een uitgebreid onderzoek
TWEEDE KAMER
Dinsdag regeringsverklaring over Indië
(Vah onze parlementaire redacteur)
President v. Schaik, die reeds onder het
districten-stelsel, nog in 1917, zijn intree
in de Kamer deed, kent haar ten volle en
is tevens geheel en al doordrongen van
de waarde, die het Parlement bezit. Daar,
zo ving hij de rede aan, ter gelegenheid
van de aanvaarding van zijn herbenoeming
tot voorzitter uitgesproken, kan men de
weerklank bespeuren van wat leeft in
geest en hart van ons volk. Na gewaagd te
hebben van de verrijking die hem het pre
sidentschap oplevert door hetgeen hij in
's lands vergaderzaal leest, en hoort, pleit
te mr. v. Schaik voor het denkbeeld om het
aantal Kamerleden uit te breiden. Vroeger
had hij die opvatting niet gekoesterd, maar
door de ervaring was hij tenslotte tot dit
inzicht gekomen.
De ervaring dat in de loop der jaren de
taak van hetKamerlidmaatschap steeds
zwaarder was geworden. Men denke aan
de toenemende omvang van de te behan
delen, dus ook te bestuderen, economische
en sociale onderwerpen, aan de verblijden
de uitbreiding van de belangstelling voor
de internationale vraagstukken (schaduw
zijde: meer dan eens zien zich afgevaar
digden, doordat zij als gedelegeerden in
werk op dit gebied betrokken worden, tot
langdurig verblijf in den vreemde en zo
doende tot onttrekking van hun parlemen
taire taak gedwongen) en aan de grotere
plaats die het politiek beleid ten aanzien
van overzeess vraagstukken in de Kamer-
werkzaamheden is gaan innemen, iets wat
volgens de president ook na de te wijzi
gen constitutionele verhoudingen het ge
val zal blijven.
Aangezien de volksvertegenwoordigers
door deze opvoering van hun werk'te wei
nig gelegenheid dreigen te krijgen tot ge
regeld contact met de burgerij en haar
Dinsdagavond 7cwam de Deense zwemploeg in Haarlem aan, die Zaterdag en Zondag
aan internationale wedstrijden van „De Waterratten" in het Sportfondsenbad deel
neemt. De heer G. Voogd, voorzitter van deze zwemclub verwelkomde de gasten. Van
links naar rechts Grethe Sannessen, Karen M. Harup, Birthe Ove-Petersen, Grethe
Andersen, Thomas Christiansen, G. Voogd,Inge Beeken-Gugersen, Grethe Moller, Elvi
SvendsenFrit ze Nathansen.
welk ge>
- verdiende in
maatschappelijke problemen
ringer contact ongewenst is
de ogen. van mr. v. Schaik zijn suggestie
om te komen tot een groter aantal Kamer
leden, waardoor ieder hunner wat minder
„parlementair overwerk" op zich zal voe
len drukken, ernstige overweging.
Nadat de president mej. mr. dé Vink
(K.V.P.), die de nu al negen maanden du
rende vacature-v. Poll eindelijk komt ver
vullen, had geïnstalleerd, volgden benoe
ming van allerlei commissies en de trek
king der afdelingen. Dan, met het oog op
benoeming van de voorzittex-s van de af
delingen even schorsing van de openbare
vergadering.
Terstond bij de heropening kon de voor
zitter mededelen, dat a.s. Dinsdag om 1
uur de Regeringsverklaring betreffende In
donesië komt. Later op de middag of des
avonds zal dan het debat daarover plaats
hebben.
Tevens werden aan de agenda zowel de
interpellatie-Hoeke over de bakkersstaking
als die van ir. Vondeling over de Land-
bouw-problemen toegevoegd. Het Kabinet
bad tenslotte weer van zijn aanvankelijk
plan om nog deze week met de Regerings
verklaring voor de dag te komen afgezien,
mede om de verlate terugkeer uit Amerika
van dr. van Mook. Het overleg over de in
ternationale en de Indonesische zijde dea-
kwestie wasnu nog niet ver genoeg ge
vorderd om tekst en uitleg te kunnen ge
ven, zo heette het.
Rusland contra Nederland:
Ten aanzien van Indonesië verklaarde
Wisjinsky gisteren in zijn rede tot de Alge
mene UNO-vergadering: „Wij kunnen niet
nalaten over de gebeurtenissen in Indonesië
uit te weiden. Deze gebeurtenissen kunnen
niet anders gebrandmerkt worden dan als
een daad van agressie begaan tegen het In
donesische volk door een staat, die lid is van
de Verenigde Volken. De niet uitgelokte
aanval van Nederland tegen de republiek
heeft de gerechtvaardigde verontwaardiging
gewekt van alle eerlijke lieden over de
gehele wereld.
„Hebben de Verenigde Volken hun ver
plichte hulp geboden aan de Indonesiërs?
Wij allen weten dat dit niet het geval is ge
weest. Ten gevolge van de behandeling van
de Indonesische kwestie voor dé Veilig
heidsraad hebben zekere staten pogingen
aangewend om het belang van de ontwik
kelingen in Indonesië te verkleinen en mis
bruik te maken van de beslissingen van de
Veiligheidsraad, welke in genen dele als af
doend kunnen worden beschouwd ter be
scherming van de wettelijke belangen van
de Indonesische republiek, welke een
slachtoffer werd van een militaire aanval.
Het is duidelijk dat door zulke beslissingen
het prestige van de Verenigde Volken al
leen maar wordt ondermijnd."
DE „NIEUW HOLLAND" MORGEN
IN AMSTERDAM.
Het ss- „Nieuw Holland" met 830 repa-
triërenden aan boord wordt Zaterdag in
de loop van de ochtend te IJmuiden ver
wacht.
De debarkatie zal om 14 uur te Amster
dam geschieden,
Minder brood voor
heleinde van dif jaar?
Minister Mansholt naar Amerika
Volgens United Press heeft een Neder
lands deskundige, verbonden aan de Ne
derlandse legatie in Washington, verklaard,
dat de Nederlandsé regering waarschijnlijk
gedwongen zal zijn het broodrantsoen voor
het eind van het jaar te verlagen, wanneer
de Nederlandse minister van Landbouw,
Mansholt, bij zijn bezoek aan de Verenigde
Staten in October, de Amerikaanse rege
ring er niet toe kan bewegen de Novem-
ber-toewijzing van 34.000 ton graan te ver
hogen. Hij zei, dat de Nederlandse regering
waarschijnlijk het rantsoen brood moest
verlagen om de voorraden te sparen, in
dien er geen vooruitzicht is om meer graan
van Amerika te verkrijgen.
Hij zei verder, dat minister Mansholt er
waarschijnlijk ook op zal wijzen, dat ten
gevolge van gebrek aan invoer van vee
voeder, de waardevolle Nederlandse zuivel
industrie, zo belangrijk voor de Neder
landse export in vooroorlogse dagen, niet
op de huidige basis kan gehandhaafd
'blijven.
De vraag waar de Nederlanders zich
voorgesteld zien, is hoe de huidige veesta
pel intact te houden. Hij verklaarde dat de
varkens-stapel belangrijk is verminderd
wegens gebrek aan voeder.
1Va 70 jaar weer kermis
Voor het eerst na 70 jaar zal in Hooge
Zwaluwe weer een kermis worden ge
houden. Destijds is de kermis afgeschaft
vanwege de vechtpartijen die er plach
ten te ontstaan.
Congres van ex-politieke
gevangenen uitgesteld
Het hoofdbureau van de Nederlandse
Vereniging van Ex-politieke gevangenen
heeft in een spoedvergadering besloten het
jaarlijkse congres, dat van 24 tot 27 Sep
tember in Maastricht zou worden gehou
den, af te gelasten en binnen 'n maand in de
plaats van een andere afdeling te orgai-
seren.
De motieven, die het hoofdbestuur hier
toe hebben gebracht, zijn naar men ons
van de zijde van dit hoofdbestuur mede
deelt, gelegen in de volgende feiten:
In een- der Zuidelijke bladen werd een
grote reserve gemaakt teil opzichte van de
vereniging en werden zeer ernstige bezwa
ren gemaakt tegen het houden ener cause
rie op dat congres door een tweetal hoofd
bestuursleden op grond van hun politieke
overtuiging.
Aan hét hoofdbestuur is medegedeeld,
dat plaatselijke en provinciale autoriteiten
die aanvankelijk hun volle medewerking
hadden toegezegd, deze medewerking niet
zouden verlenen, indien bedoelde hoofd
bestuursleden in het openbaar het woord,
zouden voeren.
De Koningin ontvangt
Indische gasten
Woensdagmiddag heeft de Koningin
audiëntie verleend aan de president van
Oost-Indonesië en de sultan van Borneo
met hun gezelschap, alsmede aan de ver
tegenwoordiger van Sumatra's Oostkust,
Tengkoe Dhoe Alkarnain, de vertegenwoor
diger van West-Java, Tirtasoejadna, en de
heer Almasawah, hoofdambtenaar van de
RVD te Batavia.
Donderdagmorgen ontving H.M. opnieuw
de Sultan van Pontianak en de vertegen
woordiger van Sumatra's Oostkust
audiëntie.
den veilig him belangen kunnen toever
trouwen?"
Hoewel er naar deze maatstaven gere
kend ongetwijfeld enige aangename ver
rassingen geboekt zijn, is men in Neder
land over het algemeen teleurgesteld.
Wat betreft de eerste maatstaf refereer
de mr. van Kleffens aan kwesties waarbij
het gebrek aan onpartijdigheid geleid had
tot het in behandeling nemen ervan door
de Veiligheidsraad, hoewel de bevoegdheid
van die instantie geenszins vaststond. Dit
heeft in Nederland een zeer slechte indruk
gemaakt, zei hij.
Wanneer een openbaar lichaam begint
de rechtsregelen, die hun handelingen be
palen, te miskennen, voorspelt dit een wil
lekeurig machtsgebruik of de aanvang van
zijn eigen ontbinding. Dit is een zeer, zeer
gevaarlijke tendentie, en in Nederland zijn
wij daarover ten zeerste verontrust. „Wan
neer men het handvest slecht of verkeerd
gesteld acht, laten wij er dan verbete
ringen in aanbrengen, doch zolang het is
zoals het daar ligt, moeten wij ons er ge
heel en al aan houden".
Wat de effectiviteit van de UNO betreft
meende mr. van Kleffens, dat de Spaanse
en Griekse kwesties, die der atoom-energie
en der D.P.'s wel bewezen hadden, dat het
hiermee niet schitterend gesteld was.
Bittere ondervinding
„Ten -derde dan de vraag, of een kleinere
mogendheid in vol vertrouwen zijn be
langen kan toevertrouwen aan de verschil
lende organen van de UNO", zei mr. van
Kleffens. „Bittere ondervinding doet ons
zeggen: Neen. Bij de recente behandeling
van de Indonesische kwestie moest ik op
verschillende gronden protest en beklag
uitbrengen, en al die gronden stonden in
verband met de wijze waarop de zaak be
handeld werd, een manier, welke ten onzen
nadele partijdig was. Wij kregen in het
geheel geen gelegenheid, zelfs niet de ge
bruikelijke drie dagen, om onze zaak voor
te bereiden. Toen ik om een uitstel van
niet meer dan twee uren verzocht, omdat
ik een belangrijke telefonische mededeling
van mijn regering verwachtte, werd dit ge
weigerd. Belanghebbende Indonesiërs, de
vrijelijk gekozen vertegenwoordigers van
een twaalf millioen mensen, weigerde men
te horen. En boven alles ging de Veilig
heidsraad niet ernstig in op de vraag of zij
te dezer zake bevoegdheid bezat.
Zoals ik reeds zeide, weigerde de raad,
ondanks gerezen ernstige twijfel, het inter
nationaal gerechtshof om zijn oordeel te
vragen, ia, in openbare bijeenkomst werd
zelfs verklaard, dat een dergelijk oordeel
een hinderlijk dwangbuis voor de raad zou
kunnen blijken te zijn".
Geen wonder, dat de mensen in Neder
land critisoh staan tegenover de UNO. Zij
haclden zich enthousiast, zij het onder een
zeker scepticisme, aangesloten, doch zij
zijn ernstig teleurgesteld. Zij weten dat zij
niet de enigen zijn, die zo teleurgesteld
en verontrust zijn.
Twee opvattingen
Ten aanzien van het veto-rechit zeide
mr.van Kleffens: „Dit recht; aangediend
als een waarborg voor de eenheid van de
grote mogendheden, blijkt in werkelijkheid
in de meeste gevallen gebruikt te worden
om datgene te belemmeren, wat d§ grootst
mogelijke meerderheid van de grote mo
gendheden als nuttig of noodzakelijk be
schouwt.
„Wij staan hier tegenover twee opvat
tingen omtrent vrijheid: enerzijds de opvat
ting, dat eenstemmigheid de beste waar
borg biedt voor de individuele vrijheid en
anderzijds, dat de vrijheid het best gewaar
borgd wordt door de meerderheids-regel.
Het is op zijn minst opmerkelijk, dat het
Handvest de eerste opvatting heeft aan
vaard voor de grote mogendheden, en de
tweede voor de kleine landen".
Nog geen uitspraak tegen
Ko Langendijk
Na een langdurige zitting had op 5 Sep
tember de procureur-fiscaal bij het Bij
zonder Gerechtshof te Amsterdam, mr. B. J.
Besier, de doodstraf geëist tegen de Vel-
sense wachtmeester van de politieke re
cherche, J. J. Langendijk, oorspronkelijk
kapper van beroep, die in de periode van
October 1943 tot Mei 1945 een groot aan
tal ondergedoken Joden en illegale wer
kers heeft opgespoord en aan de Duitsers
overgeleverd en daarbij zijn arrestanten
ruw en onmenselijk heeft behandeld. Min
stens 25 personen hebben tengevolge van
zijn activiteit het leven in Duitse kampen
verloren.
Het Bijzonder Gerechtshof wees de zaak
tegen Langendijk terug naar de instructie
voor een onderzoek of Langendijk ook het
initiatief tot de hem' ten laste gelegde
arrestaties en huiszoekingen heeft geno
men.
Deens opleidingsschip
in IJmuiden
De Deense driemasterbark „Danrnark",
een opleidingsschip van de Deense koop
vaardij, is hedenmorgen de sluizen van
IJmuiden gepasseerd.
OPNIEUW WARM.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Vrij
dagavond tot Zaterdagavond:
Wisselend bewolkt, warm weer met
enkele plaatselijke buien, hier en daar
vergezeld van onweer. Des nachts wei
nig wind, met enkele nevel- of mist
banken. Overdag tijdelijk matige wind
uit Zuidelijke richtingen.
Zaterdag 20 September: t
Zon op 6.21 uur. onder 18.46 uur
Maan op 13.19 uur, onder 21.07 uur
