IJmuider Courant | 1948 | 2 januari 1948 | pagina 2

c

„Big news

Atoomonderzoek in het Derde Rijk

CALVES

PUDDING

BaBiaiam

„Factoren voor herstel zijn aanwezig
doch worden nog niet gebruikt"

Panda en de Meester-goochelaar

Vandaar

VRIJDAG 2 JANUARI 1948

IN DE WERELDPOLITIEK:

99

„Wij hebben in jaren niet zulk een goed
nieuws gehad", zeiden de Engelse boeren
toen enkele dagen geleden het Russisch -
Engels handelsaccoord bekend werd. Zij
hadden ook kunnen zeggen dat hun varkens
in jaren niet zo'n beste tijding gekregen
hadden want het zijn juist die Engelse
varkens, die in de eerste plaats profiteren
van wat Hacpld Wilson, president van de
Board of Trade, in Moskou wist te bereiken,
het was op en d'op „big news": Rusland
zal tussen Februari en September 750.000
ton veevoeder naar Engeland verschepen
dat is het dubbele van de hoeveelheid die
Engeland in 1946 invoerde uit alle andere
landen tesamen. Dat is een van de voor
naamste bepalingen, maar er zijn er nog
meer. In totaal voorziet het nieuwe han
delsaccoord in een serieuze, gezonde en
evenwichtige handel tussen Engeland en
de Sovjet-Unie.

Dit is merkwaardig.

Het zou normaal en allerminst schokkend
Zijn in een normale en ongeschokte wereld, j
maar gezien de omstandigheden van van
daag is zulk een accoord vreemd en onver
wacht. Want wat Engeland en de Sovjet-

litick geschil tot oplossing gebracht, maar
het is als symbool zo veelzeggend. Want
het toont als een kortstondig licht in een
duistere nacht de dingen helder en in hun
juiste verhoudingen. Het zegt, dat Rusland
evenveel belang heeft bij een vredige, rus
tige wereld als alle andere landen. Het zegt,
dat de wereldeconomie schreeuwt om co
ördinatie op zo breed mogelijke basis. Het
zegt vooral, dat de wereld een moment in
haar geschiedenis heeft bereikt, waarop
gekozen moet worden voor de politieke of
de economische koersaanwijzing. De econo
mische wijst naar samenwerking en deel
genootschap; de politieke wijst helaas nog
steeds naar rivaliteit, pantsering en natio-
naal-egoïsme. Dit is een moment, waarop
de economie en de politiek elkaar treffen
in een strijdperk: en de volken kijken toe.
Maar de uitslag van dit treffen bepaalt het
lot van die volken. Oost-Europa evenzeer
als het Westen trachten de economie te
doen winnen zonder de politiek een gevoe
lige klap op het hoofd te geven. Dat is
ondoelmatig en dom. Want als die economie
een handje geholpen en die politiek radicaal
gekluisterd werd, was er geen vrees om de

(Adv.)

Unie overeenkwamen, is een regelrechte uitslag meer mogelijk. Wat is toch die po-

inbreuk op de lijn, die de politieke ontwik
keling der laatste maanden heeft gevolgd
en klopt niet met de toestand op de wereld,
waarmede de mensheid en ook de Engelse
bevolking zich reeds noodgedwongen en
met tegenzin hadden vertrouwd gemaakt:
De toestand van nauw-verholen vijandig
heid tussen de grote staten en de toestand
van economische plannen-oorlog, die zeker
niet voorziet in een gezonde, normale han
del tussen Oost en West.

Want hoe is het te rijmen met het Ame
rikaanse voornemen om de Sovjet-Unie en
haar aanhangers-staten economisch zo wei
nig mogelijk ter wille te zijn, dat Engeland
thans in ruil voor de veevoederleveranties
industriële grondstoffen als aluminium, wol,
rubber en staal naar Rusland zal exporte
ren, en bovendien nog als een der gunstig
ste voorwaarden van het handelsaccoord
beschouwt dat de Engelse firma's over
stroomd zullen worden met orders voor de
bouw van machines en fabrieksinstallaties?

Hoe men de kwestie ook beziet, dit han
delsaccoord is niet in overeenstemming met
het Marshall-plan, noch met het Molotof-
plan. Het past eigenlijk het best in een
derde plan; dat dezer dagen op de proppen
kwam: Het plan van Wallace. Want Wal
lace, hoe Don Quichotterig zijn politieke
bokkesprongen tegen de windmolens ook
zijn, heeft het ideaal om landen als de
Sovjet-Unie, Amerika, Engeland, Frankrijk,
hoe verschillend in politiek opzicht ook, op
gezonde basis in hun raakpunten te beves
tigen. Wallace ziet natuurlijk over het
hoofd, dat het juist die politieke structuur
is, welke gericht kan zijn op doelen die
een gemeens^hapelijke basis uiteraard on
mogelijk maken bijvoorbeeld het poli
tieke streven naar expansie, -overheersing,
imperialisme of hoe het ook heten mag,
maar Wallace heeft in ieder geval in zijn
droevig figuur een sympathieke karakter
trek, namelijk die, dat hij afgrijselijke te
genzin tegen oorlog heeft.

Wat Engeland thans in de economie met
Rusland heeft b'ereikt, wil Wallace in de
politiek zien te bereiken. Daarom gruwt hij
van het Marshall-plan, dat credieten en
geschenken wil uitdelen voor de aanschaf
fing van wapenen; hij fulmineert tegen het
Molotof^plan, dat een Oostélijk blok van
beknelde volken wil vormen in isolatie en
onder opperheerschappij der Sovjet-Unie.
Maar hij zweert bij zijn voornemen, om de
betrekkingen der staten te leiden naar een
vredelievend, stabiel en gemeenschapj)elijk
bchmgencentrum, dat volgens hem uit de
UNO kan worden gevormd.

Men kan nooit iemand verwijten maken,
omdat hij streeft naar vrede en veiligheid,
wanneer hij dat tenminste op redelijke
gronden en oprecht doet. Daarom zijn-, er
voor Wallace weinig verwijten te vinden,
of het moest dit zijn. dat hij de realiteit uit
het oog verliest en de partners in zijn spel
verkeert taxeert. In de Verenigde Staten
zelf zijn er natuurlijk voor Wallace veel
meer beschuldigingen gereed, aangezien
daar alle factoren van binnenlandse poli
tieke betekenis in het spel zijn. Maar merk
waardig blijft het, dat een der belangrijke
Europese landen, dat zelf in politiek opzicht
zovele desillusies van de zijde der Russen
te slikken kreeg Engeland thans, op
het economische chapiter volgens de Wal-
lace-lijn tewerkgaat en met voorbijzien
van de heersende rivaliteiten en geschillen,
een kameraadschappeiijk-aandoend handels
accoord sluit met diezelfde Russen. Behalve
het merkwaardige is er vooral het bemoe
digende element in deze aangelegenheid.
Want het handelsaccoord zou kunnen wor
den beschouwd als een bevrijdende door
braak op economisch terrein van de ban der
dreigingen, die al zo lang de verhoudingen
tussen de grote mogendheden drukte. Het
is alsof Engeland en Rusland een ogenblik
de nutteloosheid van hun politiek gekrakeel
hebben ingezien en een breed gebaar naar
elkander toe hebben gemaakt als twee deel
genoten in een zaak, die door particuliere
ruzies bijna ten onder was gegaan. Er is
door dit economisch accoord geen enkel po

litiek voor een beest, dat men maar niet
durft kooien? En dan te bedenken, dat het
een voorhistorisch beest is

J. L.

Speciale commissies voor
industriële opbouw

In de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer betreffende de begroting
van Economische Zaken deelt de minister
mede, dat hij to;t de instelling van bijzon
dere commissies („Working Parties") ter
bevordering van de opbouw van bepaalde
takken van industrie en ter verhoging van
de productiviteit zal overgaan, wanneer de
behoefte daaraan blijkt. Hij heeft reeds op-
dracht gegeven een commissie ter bestu
dering van de modernisering van de steen-
industrie in het leven te roepen.

Vader en zoon verdronken

Op Oudejaarsdag speelden te Veendam
drie kinderen uit het gezin Buurmeyer,
jongens van 7, 11 en 12 jaar, op een brug
over het Oosterdiep. Het brugdek was door
sneeuw en ijs zeer glad. De jongste van
het drietal gleed uit en viel in het kanaal.
Op het hulpgeroep van beide broertjes
snelde de vader toe en sprong in het water
om zijn zoontje te redden. Hij kon echter
niet zwemmen en voordat hij zijn jongen
had bereikt, verdween hij in <je diepte.

Omwonenden - wisten met behulp van
ladders het jongetje uit het water te halen.
Het bleek reeds overleden te zijn. Zes uur
later werd het stoffelijk overschot van de
vader door de politie opgedi-egd. De
weduwe blijft met negen kinderen achter.

Via de haven van Harlingen zijn sinds
begin October 20.000 ton Friese pootaard-
appelen geëxporeerd. In totaal is in 1947 via
Harlingen 30.000 ton aardappelen verscheept,
in hoofdzaak naar Spanje. Portugal. Egypte.
Italië en IJsland. Ook is een hoeveelheid
pootaardapelen met binnenschepen naar
België vervoerd.

Duitsers op verkeerde weg

en ook
CUSTARD
en

^MAÏZENA

In de maanden, die hij met een opdracht
van het Departement van Oorlog der Ver
enigde Stalen in Duitsland heeft doorge
bracht, heeft de Amrikaanse Dr. Goudsmit
een onderzoek ingesteld naar de status van
de Duitse ivetnschap en de geleerden. In
onderstaand artikel, dat verscheen in „Bul
letin of the Atomic Scientists", behandelt
hij de vorderingen van Duitsland op het
gebied der kernphysica. Dr. Goudsmit is
thans hoogleraar in de physica aan de
North Western University.

In een uitvoerig artikel in „Nature"
geeft de belangrijke Duitse natuurkundige
Prof. Werner Heisenberg, een beschrijving
van het werk, dat in Duitsland is gedaan
ten opzichte van het uranium-probleem.
Het artikel is een vertaling van het rapport
dat bestemd was voor het Duitse blad „Die
Naturwissenschaften", hetgeen enige
merkwaardige trekken er van verklaart.
Het vertoont alle kenmerken bedoeld te
zijn geweest voor binnenlands gebruik,'
teneinde de gemoederen tot bedaren te
brengen.

Gedurende de oorlog beloofden de nazi's
het Duitse volk tal van super-wapenen om
de geallieerden"* te verslaan. Hiertoe be
hoorde ook de atoombom. Eens klaagde
een lid van de S.S. er bij zijn superieuren
over, dat Duitsland niet hard genoeg werk
te aan de vervaardiging van een uranium
bom. Deze klacht werd in November 1944
beantwoord door Prof. Gerlach die toen
belast was met de uitvoering van het
Duitse plan. In een hoogst geheim rapport
verklaarde hij, dat de denkbeelden

OP SUMATRA:

De radio geeft Zaterdag

HILVERSUM I. 30J.5 M.

7.00. 8.00. 19.00, 20.00 en 23.00 uur Nieuws.
7.15 Gvmnastiek. 7.30 Gebed. 7.45 Lichte mu
ziek. 8.15 Platen. 9.00 Voor de vrouw. 9.05
Svmphonische muziek. 9.35 Pianoduo 10.00
Voor kleuters. 10.15 Operamuziek. 11.00 Zie
kenbezoek. 11.45 Mannenkoor. 12.00 Angelus.
12.03 Alt en piano. 12.30 Weerbericht. 12.33
Dansorkest 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Strijd
krachtenprogramma. 13.30 Dansorkest. 13.50
Film en toneel. 14.10 Bachmuziek. 14.30
Engelse les. 14.40 Zangplaten. 15.15 Cello en
piano. 15.45 Kiosk. 16.00 Melodieën van vroe
ger. 16.30 Lezing 16.30 Gregoriaans. 17.00 De
Wigwam 18.00 Piano-duo. 18.15 Weekover
zicht. 18.30 Strijdkrachtenprogramma. 19.15
Volksliederen. 19.35 Banden die binden. 19.45
Regeringsuitzending. 20.05 Do gewone man.
20.12 Hoe heet deze plaat. 20.30 Lichtbaken.
21.00 Operamuziek. 21.40 Een koets vol ver
halen. 22.00 Weekend-serenade. 22,37 Actua
liteiten. 22.45 Gebed. 23.20 Bach en Haydn.
B LVERSUM II, 414.5 M., 218 M., en 1875 M.

'.00, 8.00, 13.00, 18.00, 20.00 en 23.00 uur
N euws. 7.15 Musette en chansons. 8.15 Vir-
t Dso-trio. 3.40 Platen. 9.35 Italiaanse muziek.
1 00 Morgenwijding. 10.20 Feuilleton. 10.35
F ano. 11.00 Voor arbeinders in continube-
c. ijven. 12.00 Orgel. 12.30 Weerbericht. 12.33
L chte muziek. 13.15 Tango-rumba-orkest,
i; .45 Platen. 14.00 A.J.C.-uitzending. 14.15
Harmonie-orkesten. 15.00 Gesprek met Bert
de Corte. 15.15 Platen. 16.00 Esperanto. 16.15
K'rmkunst. 16.45 Artistieke staalkaart. 17.15
S;- nphonische muziek. 18.15 Sportpraatje.
18.30 Om en bij de 20. 19.00 Mendelssohn. 19.30
Voor de jeugd. 19.45 De Witsen-tèntoonstel-
!ing. 20.08 Dingen van de dag. $0.15 Noten
kraker. 21.15 Socialistisch commentaar. 21.30
Weekend-orkest. 22.00 Luisterspel „Lady
Dona". 22.30 Gecombineerde zang uit Amster
dam en Londen. 23.15 Hobbyhoek. 23.30 Dans
orkest.

„Op Sumatra zijn alle factoren aan
wezig om tot een spoedig herstel van land
en volk te komen", aldus verklaarde dr. J.
van der Velde, politiek adviseur voor
Sumatra in een onderhoud met 'een ver
tegenwoordiger van Aneta. „Doch helaas
worden zij in republikeins gebied niet ge
bruikt", zo voegde hij daaraan toe. „In de
bevrijde gebieden, vooral van Sumatra Ti-
moer en Palembang kan ieder zich overtui
gen van de opleving van het gehele volk,
lichamelijk, moreel en economisch. Wat de
republiek beloofd heeft, doch nimmer van
plan was uit te voeren, namelijk de terug
gave van ondernemingen aan de wettige
eigenaren is door de politiële actie moge
lijk geworden, tot heil van alle betrokke
nen, werkgevers en werknemers. De gehele
bevolking ziet, dat de republikeinse pro
paganda over de onmenselijke behandeling
welke zij van de Nederlanders zou onder
vinden, leugenpropaganda is. Om te ver
hinderen. dat de bewoners van de aan
grenzende republikeinse gebieden de wer
kelijkheid zouden ontdekken, tracht de
republiek de onder Nederlandse controle
staande gebieden af te sluiten en de door
de Laskars verjaagde duizenden mensen
uit de randgebieden, die zij ten onrechte
evacués noemt, te verhinderen naar hun
kampongs en velden in bevrijd gebied te
rug te keren. Gelukkig lukt dat veelal niet.

„Langzamerhand", zo vervolgde dr. van
der Velde, „vullen de verlaten kampongs
zich dus weer en' worden de velden weer
bewerkt. Maar van de morele klap zullen
zij nog geruime tijd niet hersteld zijn.

Voorts trachten republikeinse leiders in
de bevrijde gebieden onrust teweeg te
brengen door terreurgroepen te doen in
filtreren, die dan bovendien uit zijn op
vernielingen. Zo werd pas een onder-luite
nant van de TNI te Siantar gearresteerd,
die bekende regelrecht uit republikeins
gebied te zijn gezonden met de opdracht
van de legerleiding om een sabotageploeg
te vormen in het thans bloeiende stadje.

Hoe noodzakelijk en goed de gedachte
van een gezamenlijke gendarmerie was",
aldus zeide dr. van der Velde, „is vooral
rondom de Oostkust van Sumatra geble
ken. De Japans opgeleide Morotal-bende,

onder kapitein Inone en zijn Indonesische
vrienden, enandere benden- leefden voor
21 Juli van de opbrengst der onderne
mingen en weigerden te voldoen aan het

bevel van

bevel van Gani om de voedselblokkade
van Medan op te heffen.

Nu zij uitgedreven zijn, terroriseren zij
de republikeinse gebieden en de bevolking
daar is het slachtoffer van de voortduren
de strijd, welke gevoerd wordt tussen de
TNI en de vrijgevochten benden Harimau
Lïar-, legioen Tanggempoer en Halilintar.
Sommige plaatsen wisselden reeds ver
schillende malen van bezetter en plunde
raars. De republiek zal nog jaren nodig
hebben om deze plunderende benden weer
in een of ander gai-eel te brengen en in
tussen leeft de bevolking in een hel.

De chaos op financieel gebied in het re
publikeinse deel van Sumatra is onbe
schrijfelijk. Ieder klein ressort- geeft eigen
geld uit, soms met nummers en hand
tekeningen in inkt. Bovendien zijn er grote
hoeveelheden vals geld in omloop.

En waarom dit alles? was de vraag, die
dr. van Öe Velde tenslotte stelde. „Heel
Sumatra zou binnen enkele maanden even
snel kunnen opleven als Sumatra Timoer
en Palembang, indien de republikeinse
leiders hun destructieve propaganda zou
den vervangen door een positieve propa
ganda voor een federale souvereine staat
Indonesia, zoals thans het Komité Indone
sia Serikat zich tot doel heeft gesteld.

Dat een Nederlands-Indonesische Unie
een weldaad voor Indonesië en Nederland
beiden zou zijn", aldus besloot dr. van der
Velde het onderhoud, „wordt op Sumatra
thans in Sumatra Timoer en Palembang
reeds in het klein bewezen, hoewel nog in
beginstadium van organisatie. De. vraag is
sTechts of de republikeinse leiders ooit de
moed zullen hebben dit te erkennen en
hun energie in die richting aan te wen
den".

CREMATIE VAN MEEGEREN.

Het stoffelijk overschot van Han van
Meegeren zal Zaterdagochtend 11.30 uur te
Westerveld worden gecremeerd.

van de SS-man inderdaad nauw verband
hielden met zijn werk. Hij wees er ook op,
dat theorie zowel als experiment bewezen
dat het onmogelijk was een kleine bom te
vervaardigen, aangezien tenminste ver
scheidene tonnen materiaal nodig waren.

De SS hield het werk nauwkeurig in het
oog Toen één van de Duitse laboratoria in
handen dreigde te vallen van oprukkende
Amerikaanse troepen, bracht de SS de ge
leerden, al het materiaal en de totale uit
rusting op het laatste ogenblik over naar
de „Beierse redoubte".

De Duitse geleerden waren er zelf altijd
van overtuigd, dat zij op het goede spoor
en de Amerikaanse ontwikkeling ver voor
uit waren. Bij verschillende gelegenheden
legden zij desbetreffende vex-klaringen af.
In een schrijven aan de staf van Goei'ing
in Juni 1943 schrijft de chef van het Duitse
bxxrgei'lijk onderzoek: „De werkzaam
heden zijn vrij aanzienlijk gevorderd....
ofschoon zij niet in korte tijd zullen leiden
tot de productie van nuttige werktuigen
of springstoffen, geven zij aan de andere
kant de zekerheid, dat op dit terrein de
vijandelijke mogendheden voor ons geen
verrassing in petto zullen hebben".

Duitse documenten geven aan, dat hun
geleerden niet het juiste denkbeeld hadden
van een atoombom. Zij kwamen niet op de
gedachte een ux-aanzuil te gebruiken voor
de productie van plutonium om van deze
stof een kleine bom te maken. Zij brach
ten het nooit verder dan het onjuiste
denkbeeld van een explosieve zuil, gelijk
ook het oorspronkelijk idee was van de
geallieerde geleerden. Het is dus duidelijk,
dat de Duitse geleerden meer dan verwax-d
waren, toen zij het bericht van Hirosjima
vernamen. Zij werden onmiddellijk in het
defensief gedrongen. Zij moesten verkla
ren waarom de vermeende superieure
Duitse wetenschap in deze onderneming
had gefaald. Heisenberg's Duitse „Srnvth-
rapport" is zijn antwoord aan het Duitse
volk.

De ware oorzaken van de Duitse misluk
king kunnen waarschijnlijk worden, sa
mengevat in twee punten. Ten eerste had
den de Duitse geleex-den niet de visie die
nodig was voor het met-succes volbrengexi
van zulk een taak. Zij. begrepen, vei-schil-
lende aspecten verkeerd. In de tweede
plaats was het totalitaire regiem nadelig
voor de vooruitgang van de zuivere we
tenschap in het algemeen.

Wanneer men Heisenbex-g's rapport leest
krijgt men een heel andei'e indruk. Ner
gens in zijn lange artikel oefent hij critiek
uit op het nazi-regiem wegens zijn fatale
ingrijpen in de Duitse wetenschap.
Schuchter veiidaart hij slechts, dat de
„Openbare belangstelling in de atoom-
physica onbeduidend gering was in Duits
land in de jax-en 1933-'39". Was het een
zuiver toeval, .dat gedurende die jaren
diezelfde „openbare belangstelling" het
onder-wijs vex'bood van de theox'ie van Ein
stein en dat boeken werden geschx-even
tegen de moderne physica?

Het x-apport van Heisexibex'g is een
sprookje van successen. Het Duitse publiek
wordt er toe gebracht te geloven, dat de
Duitse geleerden evenzeer op weg waren
naar het doel als de geallieerden^ Het is
waar, dat sommige Duitse metingen van
hoge kwaliteit waren. Misschien zouden
de Duitse geleerden het vex'vaardigen van
een lage energie-zuil bereikt hebben wan
neer de oor-log nog één of twee jaar
langer had geduurd.

Heisenbei'g schrijft, dat „in de Verenigde
Staten tenslotte besloten werd alle krach
ten te concentreren op de productie van

atoombommenin Duitsland werd een

poging gedaan kernenergie in beweeg
kracht om te zetten

De mogelijkheid hiertoe was ontstaan
na de ontdekkingen, van de Duitse geleer
den Hahn en Strassmann; en wij konden
ons dus met de hoop vleien, dat de .be
langrijke technische ontwikkelingen met
een vredestoepassing, die tezijnertijd uit
hun ontdekking te voorschijn zouden ko
men, eveneens in Duitsland zouden begin
nen en op een gegeven ogenblik daar
vruchten zouden afwerpen."

Dergelijke vei'klaringen wekken bij de
oppervlakkige lezer de indruk, dat de
Duitse geleerden welbewust besloten zich
te onthouden van het maken van atoom
bommen, terwijl zij daarentegen al die tijd
de grootste moeite hiex-voor deden.

39. Ja, Panda had natuurlijk ook zorgen
over Joris Goedbloed, hoewel die dat
eigenlijk niet verdiende. Maar de straf die
de sultan hem had opgelegd was erg streng
en Panda was het 7iiet met zich zelf eens.
of hij hem moest proberen te redden of
nietVoordat hij het hierover met zichzelf

was eens geworden kwam echter de oase
die hij zocht in het zicht. De fakir die daar
woonde zat in de schaduw na te denken
en ontving hem vriendelijk. „Ik zoek het
vliegende tapijt van de sultan!" begon
Panda. „Men heeft mij verteld, dat U wist
waar ik dat zoeken moest!" „Juist!" zei de
fakir. „Zéér juist! Acht en twintig manen

geleden zag ik het in snelle vaart door de
lucht bewegen. Het kwam van de hoofd
stad en nam de koers Zuidoost- ten Zuiden,
met een snelheid van ongeveer honderd
en-tien kilometer per uur. Dat is alles wat
ik er van weet. Niet veel, doch nauwkeu
rig!"

Overneming van voormalige
Duitse exporten

Minister Huysmans maant
tot voorzichtigheid

In de memorie van axxtwoord aan de
Tweede Kamer betreffende de begroting
van Economische Zaken noemt de minister
de vooruitzichten met betrekking tot de
economisch^ verhoudingen tot Duitsland
nog steeds niet voldoende gestabiliseerd.
Een redelijk betrouwbare schatting van
toekomstige afzetmogelijkheden en te ver
wachten concurrentie van de Duitse indu
strie kon een jaar geleden en kan ook
thans nog niet worden opgemaakt. De mi
nister verklaart dat bij het overnemen van
voormalige Duitse exporten een grote
mate van omzichtigheid betracht moet
worden. Met tijdelijke successen is ons land
niet gebaat. Bij tal van artikelen, welke
voor ons grondstoffen-ai'me land in aan
merking komen, dient met herleving van
Duits aanbod rekening te worden gehou
den. De aan een dergelijke productie ver
bonden risico's zijn wegens de conjunctuur
gevoeligheid gx-oot. De vei'houdingen voor
ons land zijn in dit opzicht veel ongunsti
ger dan voor Duitsland.

Van de typische exportproducten der
Duitse industrie werd voor de ooxiog ge
middeld 80 pet. in eigen land afgezet en
slechts 20 pet. geëxporteerd. Voor ons land
zouden deze percentages in vele gevallen
moeten worden verwisseld, dus 20 pet. af
zet in eigen land tegen 80 pet. export. Dat
neemt niet weg, dat ons laixd voor een aan
tal producten de vooroorlogse Duitse ex
port zal kunnen overnemeix. Hiex-aan wordt
dan ook ten volle aandacht besteed, aldus
minister Huysman.

Bijna 500 auto's van het M.G.
zijn verdwenen

„Administratief zoekgeraakt";
329. Ontvreemd: 154

In antwoord op vragen van het Tweede
Kamerlid jhr. Ruys de Beerenbrouck
(K.V.P.) over auto's van het voormalig
Militair Gezag, welke verdwenen zoxxden
zijn heeft de minister van Oorlog geant
woord, dat er van de 13410 auto's welke
bij het Militair Gezag ingeschreven ston
den, 224 administx-atief zijn zoekgeraakt
en 154 ontvreemd.

Uit een verslag van het Afwikkelings
bureau van het Militair Gezag blijkt, dat
er met inbegrip van de jnotorvoex'tüigen
welke uit de krijgsbuit afkomstig zijn,
13410 motorvoex'tuigen in administratie
zijn geweest. Het grootste deel van deze
13410 motorvoertuigen is terstond ter be
schikking gesteld van niet tot het Militair
Gezag behorende overheidsinstanties, par-
ticulieren en instellingen. Van de bij het
Militair Gezag ingedeelde motorvoertui
gen zijn er ixx totaal 5360 in gebruik ge
weest welke werden geregistreerd onder
een M-nummer; 105 van deze motorvoer
tuigen zijn niet kunnen worden verant
woord. Bovendien werden 82 motorvoer
tuigen van deze categorie ontvreemd.

Van de ovex'ige 8050 motorvoertuigen
konden, er 224 administratief niet worden
achterhaald. Van deze categorie werden er
72 ontvreemd.

In totaal zijn derhalve 329 motorvoer
tuigen administratief zoekgeraakt, bene
vens 154 ontvreemd. De gegevens van deze
motorvoertuigen zijn aan de politie-auto-
riteiten verstrekt.

Overijssels laatste tol
opgeheven

Op feestelijke wijze is Woensdag de
laatste Overijselse tol op de Van Nahuys-
brug te Hasselt opgeheven en de brug aan
de provincie overgedragen. Voor de ge
meente Hasselt betekent dit toch een fi
nancieel nadeel. De laatste jaren leverde
de tol winst op. In het afgelopen jaar werd
24.000 aan tolgelden geïnd.

Verscheidene leden van de Provinciale
Staten, de burgemeesters van alle ge
meenten uit Overijsels Noord-Westhoek en
autoriteiten van Rijks- en Provinciale-
Waterstaat begaven zich, voor-afgegaan
door de Hasseltse harmonie naar de brug.
De waarnemende Commissaris der Konin
gin reed in zijn- auto in de stoet mee en
droeg als laatste de lasten van het Hasseltse
tolrecht door aan de brugwachter de voor
geschreven 32y2 cent te overhandigen. Op
versierde brug werd daarna ten aan-
schouwe van de gónse Hasseltse bevolking
een streep gezet onder de historie van deze
beruchte tol. „Hierdoor is ex-", zoals de
waarnemend Commissaris „weer een ver
keersobstakel minder in Nederland, maar
de provincie Overijsel heeft er een zware
last bijgekregen".

Tollen die niet verdwenen.

Op Oudejaarsdag zouden de burgemees
ters van Gouda, Reeuwijk,. Bodegraven en
Zwammerdam de tollen op de straatweg
GoudaBodegraven officieel opheffen en
de tolhekken verwijderen.

De administratie, welke aan de over
dracht van de weg aan de px-ovincie en de
liquidatie van de tollen gepaax-d ging kon
echter niet tijdig genoeg afgewerkt wor
den, zodat de tollen, die meer dan honderd
jaren honderdduizenden weggebruikers
ergerden, nog een dag of tien hun dienst
zullen verrichten.

Enkele dagen zacht weer

Nadat de laatste dagen van het agelopen
jaar ons land tijdelijk onder invloed kwam
van een koude luchtstroom uit Scandina
vië, is qr sinds Woensdag weer een be
langrijke verandex-ing ingetreden. Op de
Oceaan ontwikkelde zich een storing,
welke op Nieuwjaarsdag Schotland nader
de en daarbij in betekenis toenam. Als ge
volg hiervan brak een warme en zeer
vochtige luchtstroom van de Azoren door
naar de Britse eilanden en deze bereikte
in de loop van de dag ook ons land. Lang
zaam maar zeker dringt deze warme lucht
verder in Europa door en de vorst wordt
daardoor niet alleen in ons land, maar in
geheel West- en Midden-Europa ver
dreven. Dit gaat bijna overal gepaard met
langdurige regenval.

Achter de warme lucht nadert weer iets
koudere en drogere lucht, maar wanneer
deze ons land bereikt, heeft zij al een zo
lange weg over het betrekkelijk warme
oceaanwater afgelegd, dat van een tempe
ratuurdaling nauwelijks sprake zal zijn.
Wij kunnen, gezien deze ontwikkeling, dan
ook rekenen op enkele dagen van zacht
weer, waarbij de temperatuur ook des
nachts ver boven de normale waarde zal
blijven.

Dr. Herman Baruch, de ambassadeur der
Verenigde Staten, vertrekt vandaag met de
Nieuw Amsterdam voor een korte vacantie
naar Noord-Amerika. Hij is voornemens om
streeks -1 Februari naar Nederland terug te
keren.

Vandaag is de opperste feeststemming
weer voor een jaar voorbij.

Zeker, we echoën nog opgewekt ons
„Veel heil en zegen", maar in oixs hart
sluipt al de tergende vi-aag of we ons
eigenlijk niet een beetje belachelijk maken
met onze goede wensen. Degenen tot wie
zij niet uit wellevendheid en plichtsbe
trachting, maar uit een duistere genegen
heidsopwelling gericht waren, hebben ze
i-eeds bij het overschrijden van de on
zichtbare sli-eep in ontvangst genomen

Dan volgden, een hele door-de-weel-se
Zondag lang, de bloedverwanten en de
vrienden, netjes of gezellig op visite bij
thee of port.

Vandaag zijn het nog de genoten in
werkplaats en op kantoor en de relaties
om de baat. En morgen is het uit. Dan is
het echt 1948 en vergissen we ons niet
nieei in de datering boven onze brieven

De problemen hebben hun rose randje
uil de Kersttijd verloren. De tram rijdt
nog en als alle raadsleden op Oude
jaarsavond gepi-obeei-d hebben in een bus
le komen, zal zij ongetwijfeld op 2 Januari
1949 nog de fietsers voor zibh uit drijven.

„Bloembollencultuur" houdt nog beurs
in het Krelagehuis ondanks alle voort
varendheid van jhr. Van Nispen tot Pan-
nerden zal dat over een jaar ook wel het
geval zijn.

Zandvoox-ts zomercentrum zal over 365
dagen waax-schijnlijk eeli ovaal plein zijn
- zonder gebouwen natuurlijk - cn Beynes*
barse gevel zal ook dan de 22.000 reizigei-s,
die in Haax-lem dagelijks afstappen, op
wachten.

"\Ve leven in een statische een statis
tische, zo men wil wereld.

Ondanks atoombom en b/licopter ver
anderen de dingen zo langzaam, dat wij
de wijzigingen niet opmerken.

Des te meer schokt het ons u te melden,
dat on£ land het van heden af zonder hefc
Af\vikkelingsbux-eau van het Militair Gezag
zal moeten stéllen. Zo maar opgeheven.
Zonder Afwikkelingsbux-eau van het Af
wikkelingsbureau van het Militair Gezag.
Het moet de heren van het soortgelijke
instituut van de uit Wereldoox'log Nummer
Eén daterende Nederlandse Overzee Trust,
dat, naar wij ons hebben laten vertellen,
nog steeds in een fraai pand in de Resi
dentie zetelt, bang om het hart zijn ge
worden. En ook wij bedenken slechts hui
verend, dat in deze bezeten wereld zelfs
geen afwikkelingsbureau meer veilig is.
Onze eerste deceptie in 1948. En misschien
komt het Hildebrandt-monument dit jaar
ook niet klaar.J. H. B.

Verlaging of vrijstelling
van invoerrecht

In de Nedex-landse staatscourant is een
beschikking opgenoinen van de minister
van Fixxanciën, waarixi goedex-en zijn aan
gewezen, welke, indien zij van oorspi'ong
zijn uit de Belgische Coxigo, uit door de
Belgische staat beheerde gebieden van
Afrika of uit de Nederlandse overzeese ge
biedsdelen, oxxder zekere voorwaarden m
Nederland en in het gebied van de Bel
gischLuxemburgse economische unie
voor invoer zullen worden toegelaten, met
vrijstelling van invoerrecht of tegen be
taling van een lager invoerrecht dan voor
die goederen is voorzien in het tarief, dat
deel uitmaakt van de Nederlands-Belgisch-
Luxembux-gse douane-overeenkomst. Voor
sommige van deze goederen, namelijk on-
gebrande koffie, gekristalliseerde suiker,
ongebrande cacaobonen en hout is de hef
fing van het invoerrecht met ingang van
1 Januax:i 1948 tijdelijk geheel opgeschort.

Bananen en ananas'sen zijn vrijgesteld
van invoerrecht. Voor plantaardige oliën,
sinaasappelen en mandarijnen wordt eeir
gedeeltelijke vrijstelling van invoerrecht
verleend.

Boekjes met vijf
spoorwegretours

De Nederlandse Spoorwegen geven thans
voor een aantal tx-ajecten, onder andere
voor dat van Haax-lem-Amsterdam boekjes
met vijf retourkaarten uit. Er wox-dt geen
reductie op de prijs verleend, doch door
van een dergelijk boekje gebruik te maken
behoeft de reiziger slechts eenmaal per vijf
reizen in de rij voor de stationsloketten te
staan. De kaartjes worden door de con
troleurs aan de ingang afgestempeld. In
Amsterdam zal binnenkort een appax-aat
in de hal van het Centraal-Station wordoxx
geplaatst, waarmee de houders van de
boekjes zelf de kaartjes kunnen afstem-'
pelen.

Mammoeth in bed. In de buurt van Poperinge
"(Zuid-West Vlaanderen) stootte een land
arbeider, die bezig was een put te gra
ven, op een diepte van 8.5 meter op een
laag keien, die waarschijnlijk een vroeger
rvlerbed vormt.Tussen deze keien
vond hij het gebeente van een geweldig
dier dat, nadat deskundigen van het
natuurhistorisch museum te Brussel een
onderzoek hadden ingesteld, een mam
moeth bleek te zijn. Bovendien werden
op dezelfde plaats de geraamten van een
voorhistorisch hert en een neushoorn
gevonden.

Oswald (H). Oswald Pirow, ex-minister van
defensie van Zuid-Afrika eix leider van
„New Order", 'n beweging, die de begin
selen van het nationaal-socialisme aan
hangt. heeft bekend gemaakt, dat hij met
Sir Oswald Mosley, voormalig leider van
de Britse bond van fascisten, vriend
schappelijke betrekkingen heeft aange
knoopt. Pirow noemde het door Mosley
geschreven boek „The Alternative" een
van de belangrijkste producten van een
van de helderste hedendaagse politieke
denkers.

Loef-afkrabbers. Radio Moskou maakte be
kend dat Moskou binnen de komende
vier jaar wolkenkrabbers zal hebben
die volgens nieuwe principes gebouwd
zullen zijn en daardoor de Amerikaanse
wolkenkrabbers de .loef af zullen steken.
Zij voegde er aan toe dat de Amerikaanse
wolkenki'abbers de straten over het al
gemeen van licht beroven en benauwend
maken. De Russische geboxiwen zullen
daarentegen op aanzienlijke afstand
van elkaar liggen en de mens niet door
hun grootte bang maken. Zij zullen zes
tien tot tweeëndertig verdiepingen teller
en in 1952 voltooid zijn. De Moskous'
radio legde uit dat de socialistische le
vensomstandgheden de toepassing v#
nieuwe principes bij de bouw van huizn
van vele verdiepingen eisen. (U. P.)

Redmiddel. De Franse omroep is met «2n
nieuwe uitzending begonnen, genaafld
„internationale Tribune". Oud-premi;rs
van verschillende naties hebben van ge
dachten gewisseld over het vraagsük:
„Hoe is op dit moment de internationale
toestand?" Het waren: Fierlinger uit
Tsjecho-Slowakije, Huysmans uit Belgig
Llopis (republikeinse, Spaanse regerinf
in ballingschap), Nitti (Italië), Ramadier
en Reynoud uit Frankrijk en de Engels»
staatsman Duncan Sandys. Men bleek
het erover eens te zijn "dat „slechts eer
internationale aaneensluiting de wereld
vrede kan redden".