IJmuider Courant
Heden „Staakt het Vuren
en „Op de Plaats Rust"
Op Java, Sumatra en Madoera
Jarig
prinsesje
In Londen gaat men geloven
dat er werkelijk een „PlarvM"is
Beroep op noodverordeningen bij
instelling van Collegiaal Orgaan
150.000 arbeiders protesteren
tegen ongunstige voedselpositie
Voorlopig geen conferentie van
de zestien „Marshall-landen"
Nederlandse verliezen
in Indonesië
62e Jaargang No. 18839
Bureaux: Kennemerlaan 154, Tel. Redactie 5389,
^Administratie 5437 - Haarlem: Gr. Houtstraat 93,
Telefoon 10724. Directeur-Hoofdredacteur 15054.
brukkerij Z. B. Spaarne 12, Telefoon 12713, 10132
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
KENNEMER EDITIE VAN HAARLEMS DAGBLAD
Zaterdag 17 Januari 1948
Verschgnt dagelijks behalve op Zon- en Feest
dagen. - Abonnementsprijs per week 31 cent, per
kwartaal ƒ4,—. Franco per post ƒ4,50 - Giro
rekening 273107 ten name van Haarlems Dagblad.
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
Voorlopig het gehele grondgebied
onder Nederlandse souvereiniteit
ff
De wapenstilstandsovereenkomst tussen
Ie republiek en Nederland is vandaag om
1.25 uur Nederlandse tijd op de „Renville"
•ndertekend, waarna de afkondiging gc-
chiedde door heide delegaties van de be-
'elen: „Staakt het vuren" en „Op de plaats
nst", geldend voor het grondgebied van
ava, Sumatra en Madoera, welke bevelen
•innen 48 uur na de afkondiging moeten
Ün opgevolgd. Reuter meldt bovendien
ïog dat de republiek de positie van staat
•innen het raam der Verenigde Staten van
jdonesië heeft aanvaard, en wel in de vorm
oals de Verenigde Staten van Indonesië
uilen worden georganiseerd op de grond-
lag van achttien staatkundige grondbegin-
elen, over welke grondbeginselen een in-
ormele overeenstemming tussen de beide
jj de wapenstilstand betrokken partijen
ou bestaan. Als een uitvloeisel van deze
chttien grondslagen zou de souvereiniteit
iver het gehele grondgebied van Indonesië
morden uitgeoefend door Nederland, tot het
Jjdstip, waarop Nederland haar zal over-
Iragen aan de Verenigde Staten van Indo-
esië.
De overeenkomst welke als termijn van
nwerkingtreding noemt: 48 uur na de on-
lertekening, liet tevens de mogelijkheid
ot het verlengen van deze termijn tot 14
[agen na de ondertekening, indien een van
xeide partijen aan de andere partij het
TJ/erzoek hiertoe zou doen. Sjarifoeddin
Deeft per brief aan de Nederlandse delega-
ie zijn wens te kennen gegeven deze ter-
nijn te verlengen, zodat thans de termijn
jan 14 dagen geldt.
Aan alle deelstaten aldus Reuter ver-
Ier zou een representatieve vertegen-
voordiging worden aangeboden in enigerlei
'oorlopige federale regering, gevormd voor
le ratificatie ener grondwet voor de Ver
enigde Staten van Indonesië. Binnen niet
ninder dan zes maanden en niet meer dan
:en jaar na de ondertekening van de poli-
ieke overeenkomst zal door volksstemming
lienen te zijn uitgemaakt, of de bevolkin-
;en van Java, Sumatra en Madoera hun
espectieve gebieden deel wensen te doen
litmaken van het gebied der republiek of
ran een der andere staten.
Tot aan de ontbinding van de Commis
sie van Goede Diensten kan door beide
jartijen het verzoek worden gedaan, dat
ie commissie haar diensten zal blijven
'erlenen tot het bijleggen van geschillen,
lie zich gedurende de interim-periode
n Indië mochten voordoen.
Van betrouwbare zijde werd voorts ver-
ïomen, dat de uit tien artikelen bestaande
vapenstilstands-overeenkomst voorziet in
ien „op-de-plaats-rust"-toestand op de
[renslijnen tussen de Nederlandse en de
epublikeinse strijdkrachten, zoals deze
lijn omschreven in de officiële bekend-
naking van de "Indische regering van 29
Augustus. Dit komt neer op een stand-
ïouden in of nabij de huidige opstelling,
vaarbij dus alle door de Nedeidanders
ijdens de politiële actie op Java, Ma
doera en Sumatra bezette gebieden, on-
ier Nederlands bestuur blijven.
In overeenstemming met de in het ver-
Irag aangegeven linies, zullen gedemili-
:ariseerde zones worden ingesteld. In af
wachting van een politieke overeenkomst,
sal de verantwoordelijkheid voor rust en
Drde in deze zönes berusten bij dé burger-
ijke politie van elk der partijen. De po-
litie-beamfcten mogen zich niet in de we-
i Geheime volksregering
n Italië gevormd?
i Krachtmeting in de lente
(Van onze Romeinse correspondent)
Wellicht de belangrijkste gebeurtenis in
lit jonge jaar was, voor zover Italië be
treft, het congres der communistische
partij. Het was een nationaal congres, doch
1 .alrijk waren de vreemde gasten, Joego-
slaven. Russen, Hongaren, Polen en com-
nunistische leiders uit landen waar Rus-'
and's invloed niet domineert. Er zijn vele
;n zeer langdurige redevoeringen gehou-
I ïen. die ons echter weinig nieuws leren.
Togliatti heeft de huidige Italiaanse rege-
ïng beschuldigd van verzaking der natio-
ïale belangen, terwille van Amerikaanse
leun aan het grootkapitaal. Hij heeft aan
gekondigd, dat het Marshall-plan, wijl het
-"ot economische en politieke dienstbaar-
Aieid leidt, door zijn partij met alle mid-
lelen bestreden zal worden. Hij heeft het
Taticaan aangevallen, zeggende dat de
>aus, door zijn antwoord op de missive
'an Truman enige maanden geleden, partij
leeft gekozen voor het grootkapitaal en de
•nderdrukking tegen de arbeiders en de
lemocratie, voor de oorlogshitsers tegen
le vredespolitiek der Sovjet-Uijie. Het
leeft van de zijde der Italiaanse regering
Qgin vooral van Vaticaanse zijde niet ont-
iroken aan repliek.
Zeer zeker waren de meeste sprekers
rerre van gematigd en alles wijst erop,
lat de Gasperi, in de maanden die ons nog
scheiden van de voorjaarsverkiezingen,
log met vele moeilijkheden te kampen zal
lebben. Zo koortsachtig was de atmosfeer
e Milaan, dat serieuze waarnemers met
telligheid hebben verzekerd, dat nog voor
le verkiezingen een poging zal worden
II jedaan om zich met geweld van de macht
neester te maken, althans in Noord-Italië.
'oegoslavische troepen zouden daarbij hulp
'erlenen.
Te Rome doen voorts in kringen, die men
Is welingelicht mag beschouwen, geruch
ten de ronde, dat aan de vooravond van
*\Vet congres, op 27 December een geheime
.volksregering" is gevormd met Togliatti
ils eerste minister en dat alle voorberei
dingen voor een machtoverneming zijn
retroffen. Men mag dit gerucht niet zonder
neer als absurd verwerpen. Dat er in het
zroege voorjaar een nieuwe krachtmeting
grote schaal zal plaats vinden is zeker,
i Menigeen vraagt zich af. in hoeverre de
ïommunisten noe legale strijdmethoden
toepassen. Togliatti heeft verzekerd, dat
tienduizenden arbeiders gereed zijn de
vrijheid en de „democratie" met de wa
penen in de vuist te verdedigen.....:
derzijdse zones begeven, tenzij begeleid
door een der militaire assistenten van de
Commissie voor Goede Diensten en een
politie-beambte van de andere partij.
De drie leden der commissie voor goede
diensten, Van Zeeland, Kirby en Graham,
zullen zich per vliegtuig naar Lake Success
begeven, teneinde rapport uit te brengen
aan de Veiligheidsraad. Ieder hunner zal
via zijn eigen land reizen en zij zullen
over 14 dagen weder bijeen ,zijn te Lake
Success.
Geen legerberickt meer.
De Dienst legercontacten" deelt mede, dat
in afwachting van de ondertekening van
de wapenstilstandsovereenkomst aan Ne
derlandse zijde besloten is het uitgeven
van de dagelijkse militaire communiqués
te staken. Bij de besprekingen te Kalioe-
rang werd destijds het staken van de pu
blicatie van militaire communiqués be
schouwd als een der daden, welke een
gunstige sfeer konden scheppen.
Op 20 Januari 1943 ver
namen wij, luisterende
aan onze voor de bezetter
verborgen radiotoestellen,
het heugelijke nieuws uit
het gastvrije Canada: de
vorige avond om zeven
uur had Prinses Juliana
het leven geschonken aan
een dochter. En nu, vijf
jaar later, is dit in balling
schap geboren konings
kind opgegroeid tot de
vrolijke Margriet, die zich
een plaats heeft veroverd
in de harten van alle
Nederlanders, die Maan
dag haar vijfde verjaar
dag zullen vieren.
Opsporing oorlogsmisdadigers
Leden van Ned. missie in
Duitsland gearresteerd
Naar het A.NJ?. verneemt, zyn bij de
Nederlandse Missie tot Opsporing van
Oorlogsmisdadigers in Duitsland onregel
matigheden ontdekt. Een aantal leden
wordt er van verdacht zich goederen te
hebben toegeëigend, welke toebehoorden
aan Duitse burgers. Na een onderzoek
door de recherche-afdeling van de Ko
ninklijke Marechaussée werden acht leden
in arrest gesteld, van wie er thans nog zes
worden vastgehouden.
Het woord is aan..
Gandhi
Vrijheid is niet waard te bezitten
als zij niet de vrijheid inhoudt
fouten te malfen.
STRIJD IN HAIFA
De Haganah heeft te Haifa een Arabisch
huis opgeblazen. Zeven Arabische kinderen
en een vrouw werden gedood. Zeven per
sonen, onder wie drie kinderen werden
gewond. De Haganah beweert, dat zij
hedennacht te Haifa 82 Arabieren heeft
gedood en 19 Arabische bussen heeft ver
nield.
COMMUNISME IN DUITSLAND
Het Britse ministerie van Buiten
landse Zaken heeft de tekst gepubli
ceerd van het „plan-M.", waarin ver
vat zijn de plannen, die de Duitse
communisten zouden koesteren om
stakingen in het Ruhrgebied te orga
niseren en het vervoer in West-Duits-
land te desorganiseren. Dit plan werd
door Duitse autoriteiten openbaar ge
maakt.
Een woordvoerder van het ministe
rie verklaarde, dat nadere inlichtin
gen omtrent de bron van de tekst het
Foreign Office dieper dan tevoren
overtuigd hadden van de authentici
teit er van.
In het document wordt verklaard, dat
deze winter de beslissende periode in de
geschiedenis van de Duitse werkende
klasse zal zijn. „Zij zal door hardnekkige
strijd en tezamen met de werkende klasse
in geheel Europa de sleutelposities in de
productie veroveren. Deze strijd heeft niet
het bezetten van ministeriële posten ten
doel, maar van posities, die het uitgangs
punt vormen voor de uiteindelijke strijd
voor de bevrijding van het wereldprole-
tariaat. De Sovjet-Unie, waar het socialis
me gevestigd is, kan en zal deze strijd
tegen de monopolistische kapitalistische
machten met alle middelen, die haar ter
beschikking staan, steunen".
Het voornaamste doel van de winter-
strijd is de aanval van de monopolistische
kapitalisten, die zij uitvoeren door hun zo
genaamde plan-Marshall te breken.
De besluiten, waartoe de communisti
sche functionarissen „na rijpe overwe
ging" zijn gekomen, zijn vervat in vijf
delen. In het eerste deel wordt gezegd,
dat de centra van de massastrijd zijn: Het
Ruhrgebied en zijn productie en de trans
portmiddelen in het Westen van Noord-
Duitsland. Het is noodzakelijk, dat de op
stand der arbeiders tegelijk in de ver-
voers- en productiebedrijven uitbreekt.
Het centrale uitvoerend comité zal een
uniforme uitvoering geven aan de pro-
paganda-agitatie. Deze heeft de volgende
oogmerken:
a. Het plan-Marshall is een plan van
de monopolistische kapitalisten der Ver
enigde Staten, dat slavernij beoogt; b. de
stakingen in alle landen onder monopolis
tisch kapitalistisch bestuur zijn tekenen
van verwording van de kapitalistische
maatschappij en c. een gestadige en voort
durende ontwikkeling van de Oost-Euro-
pese economie onder bescherming van de
Sovjet-Unie.
Agitatiekaders zijn belast met het po
pulair maken van een plebisciet en socia
lisatie van het Ruhrgebied.
Het rooster is als volgt tot eind Decem
ber: het tot stand brengen van een ge
meenschappelijke basis van de Duitse
sociaal-democratische en communistische
partij voor het doen houden van een ple
bisciet.
Tot het eind van Februari: een gron
dige organisatie van stakingskaders en
van het begin van Maart af: organisatie
van algemene stakingen.
Protest.
De communistische partijen en bladen
Geen militaire condities
bij het Marshall-plan
Een woordvoerder van het Amerikaanse
ministerie van Defensie heeft de berichten,
volgens welke Forrestal, de minister van
Defensie, zou hebben verklaard, dat
Marshall overwoog, militaire bases te
eisen in ruil voor de Amerikaanse hulp
verlening, categorisch tegengesproken. Ook
ontkende hij, dat Forrestal hoopte, de ge
wapende strijdmachten van de zestien ont
vangende landen te kunnen coördineren.
Uit gezaghebbende bron wordt verno
men, dat Marshall zich zelfs sterk verzet
tegen elke poging van het Congres, de
hulp in het kader van het plan-Marshall
afhankelijk te stellen van de toestemming
tot het vestigen van militaire bases.
Forrestal zou op een desbetreffende
vraag geantwoord hebben, dat Marshall bij
het opstellen van zijn programma „deze
zaken in gedachten heeft gehad", welk
woord van Forrestal op de eerder gemelde
wijze is geïnterpreteerd. Volgens gezag
hebbende kringen te Washington, aldus
Reuter's correspondent, is Marshall van
oordeel, dat het stellen van een dergelijke
voorwaarde de nederlaag van het program
ma zou betekenen.
zijn heden een campagne begonnen tegen
de hun toegeschreven stakingsplannen in
het Ruhrgebied en in Noord-West-Duits-
land. Zij volgden daarbij zowel in het
Oosten als in het westen de lijn, die is
aangegeven in een resolutie van het
hoofdbestuur van de socialistische een
heidspartij, die het gepubliceerde „proto-
col-M." een „plompe provocatie" noemt,
die zou zijn geproduceerd door de Britse
en Amerikaanse geheime diensten. Volgens
het blad der partij zal men rekening hou
den met „nog meer onbeschaamde provo
caties". Alle communistische stemmen
vergel ijken de publicatie van het docu
ment met de door Goering georganiseerde
Rijksdagbrand
U.S.S.R. hervat besprekingen
over schuld aan V.S.
De Sovjet-ambassadeur in de Verenigde
Staten, Panjoesjkin, heeft medegedeeld,
dat de Sovjet-Unie bereid is de besprekin
gen met-de V.S. over de betaling van haar
schuld uit hoofde van de leen- en pacht
wet te hervatten. Deze schuld bedx-aagt
ll.200.00b.000 dollar.
Spoorwegstaking in V.S.
Offidiële bemiddelaars zijn er in Chicago
niet in geslaagd een loongeschil tussen de
Amerikaanse spoorwegen en drie vakver
enigingen van machinisten en wisselwach
ters bij te leggen. Deze vakverenigingeh
hebben Eeeds besloten tot staking over
te gaan.
Het is mogelijk dat een staking van
125.000 vakverenigingsleden 6 Februari in
gaat.
Bloembollenexporteur werkte
met gefingeerde order
Enige tijd geleden heeft de Tuchtrechter
voor de voedselvoorziening te Haarlem
een bloembollenexporteur veroordeeld tot
een geldboete van 30.000.
Deze exporteur had op een gefingeerde
Canadese order een uitvoermachtiging
verkregen, doch de zending bloembollen
die voor 62.000 gefactureerd werd
in Engeland doen lossen, zogenaamd omdat
de order geannuleerd was, juist toen de
zending uit Nederland verscheept was.
Het jcugdparlement te Haarlem verga
dert Woensdag 21 Januari in het Kennemer
Lyceum. De heer Dr. P. H. Schroder houdt 'n
inleiding over de schoolorganisatie.
INDIË-DEBAT IN DE TWEEDE KAMER
Antwoord van
minister Jonkman
(Van onze parlementaire redacteur).
Even was de Kamer Vrijdag nog met
Waterstaat bezig, toen zij met 50 tegen 26
(Arbeid), de motie-Rooi vink (K.V.P.) in
zake het op korte termijn bevaarbaar ma
ken van de Gelderse IJsel aannam. Doch
terstond daarop ging het debat over de In
donesische kwestie verder. En wel met
critische opmerkingen van zeer uiteenlo
pende aard. Zij kwamen van de heren
Hoogcarspel en mr. Stokvis (Comm.), ds.
Zandt (St. Ger.) en dr. Bruins Slot (A.R.)
Toen kwam eindelijk minister Jonkman
aan het woord, die hier en daar nog al fikse
terechtwijzingen uitdeelde. Zo verweet hij
aan de oppositie dat zij juist nog op een
dag als deze wantrouwen tegenover de
wederpartij kenbaar had gemaakt.
Mr. Vonk (Vrijh.) kreeg er van langs
wegens diens beroep op een op ondemocra
tische en on-Nederlandse wijze door een
dagblad gepubliceerd zeer geheim stuk, dat
overigens, voor zover het waar was, slechts
als bewijs kon dienen, dat de legerleiding
zich openhartig tegenover de regering kan
uiten (het betrof hier het afdrukken van
STAKING IN ÜU1TSE STEDEN
In verschillende steden van het Ruhrgebied en Noord-West Duitsland zijn Vrijdag
algemene stakingen uitgebroken, waarbij naar schatting 150.000 arbeiders uit allerlei
'akken van industrie betrokken zijn. Duisburg, Mühlheim, Dinslaken, Oberhausen,
Essen en Düsseldorf leverden de grootste contingenten stakers op, waardoor in deze
steden de bedrijven practisch stil kwamen te liggen. Deze staking, die door Duitse
arbeidersleiders wordt omschreven als a-politiek en als een protest tegen de slechte
voedselpositie, zal tot de mijnen worden uitgebreid indien niet spoedig verbetering in
de voedingsmiddelen-distributie komt.
Sander, de socialistische voorzitter van
de Duisburgse bedrijfsraad, gaf te ken
nen, dat beweringen, inhoudende dat de
staking een onderdeel zou zijn van een
communistisch complot „volkomen on
waar" moeten heten. Het betrof, naar hij
zei, stakingen wegens honger en zij hadden
niets uit te staan met politiek.
In Essen hadden de laatste dagen, evenals in andere Duitse industriesteden, massale
demonstraties en stakingen plaats als protest tegen de voedselschaarste. Conducteurs
en conductrices van de Essense trams en bussen lieten hun wagens in de steek en
voegden zich bij de demonstranten, die zij op hun weg tegenkwamen.
Europees economisch overleg
volgt een nieuwe methode
Door Amerikaanse tussenkomst zijn
de Frans-Engelse plannen om in Fe
bruari een tweede bijeenkomst der
zestien Europese landen te houden ter
bespreking van de resultaten der voor
bereiding tot het Marshall-plan, opge
schort. Er is thans besloten een com
missie van Franse en Britse deskundi
gen te zenden naar de zestien hoofd
steden ter inspectie van de situatie in
elk der hulpbehoevende landen, die
daarna een rapport zal opstellen over
haar ervaringen.
De experts zullen moeten overzien, wal
tot nu toe gedaan is en wat nog te doen
staat op het gebied van economische samen
werking, zoals het verlagen van tarieven
en het verdelen van waterkracht en derge
lijke. Voorts zouden zij moeten nagaan wat
gedaan moet worden in verband met het
instellen van een permanente organisatie
voor de uitvoering van het plan-Marshall.
De Britse en de Franse regering hebben
een gemeenschappelijk communiqué opge
steld, waarin de beide landen verklaren,
leg te plegen met de 14 andere aan het
plan-Marshgll deelnemende landen.
Een woordvoerder van de Franse rege
ring verklaarde, dat de commissie van on
derzoek haar aandacht hoofdzakelijk zal
wijden aan de vorderingen, die zijn ge
maakt met betrekking tot productie, geld-
sanering en inter-Europese economie. Te
vens zal de commissie de oprichting van
een permanente organisatie van de 16 mo
gendheden bespi'eken. Zij zal evenwel geen
besprekingen voeren over herziening van
de in het rapport der 16 landen genoemde
cijfers of over de voorwaarden, die de V.S.
voor hun hulp zouden kunnen stellen.
Bij de Frans-Britse besprekingen te Lon
den, aldus de Franse woordvoerder, is het
bijeenroepen van een nieuwe conferentie
der 16 besproken, doch na overleg met de
V.S. heeft men besloten, dat een commissie
van onderzoek de voorkeur verdiende en
dezelfde resultaten zou kunnen boeken als
een formele conferentie.
Naar het A.N.P. verneemt, bevindt dr. H.
M. Hirschfeld, het hoofd van de Neder
landse delegatie voor het plan-Marshall,
zich momenteel te Londen in verband met
dat zij thans de tijd gekomen achten over- de daar gevoerde besprekingen.
„Bij deze stakingen", voegde hij er aan
toe, „beschouwen wij, socialisten, de com
munisten en de christen-democx-aten ali
bondgenoten".
De staking, zo ging hij verder, is zowel
gericht tegen de Duitse autoriteiten als
tegen het Britse militaire bestuur, dat vol
gens de vakverenigingen orders van Duit
se instanties heeft hex'roepen en zijn veto
heeft uitgesproken over wetten, die door
het gewestelijk parlement waren aangeno
men en waarvan de uitvoering de voedsel
voorziening ten goede zou zijn gekomen.
Het voornaamste verzoek van de vak
verenigingen aan het militaire bestuur is
onmiddellijke hulp van de troepen om de
boeren te dwingen „geweldige voedsel
voorraden, op hun boerderijen vergaard"
af te geven. Douceurtje
De Duitse ministers voor Voedselvoorzie
ning in de dubbele zóne hebben besloten
het vetrantsoen van de gehele zóne de ko
mende maanden aan de bevolking van het
Ruhr-gebied te verstrekken.
Lord Pakenham, de Britse minister voor
Duitse aangelegenheden, heeft verklaard,
dat verhoging van de voedselimport ii
Duitsland niet mogelijk zou zijn. Hij be
schouwde de huidige situatie als een kracht
proef voor de effectiviteit der Duitse demo
cratie. Het voedselprobleem, zei hij, moest
door de Duitsers zelf opgelost worden.
Franse communisten
als burgemeester afgezet
Het Franse ministerie van binnenlandse
zeken heeft de communistische burge
meesters Gix-aud en Morel van het 11de en
20ste Par ij se arrondissment uit hun ambt
ontzet.
Met ministerie maakte bekend, dat het
tot deze maatregel was overgegaan „we
gens de vijandige houding, die deze func
tionarissen tegen onze i'epublikeinse in
stellingen hebben aangenomen, en welke
overenigbaar is met de onpartijdigheid, die
gemeentelijke functionarissen tijdens hun
ambtsperiode moeten tonen"
In regeringskringen wordt vernomen,
dat de twee burgemeesters gedurende de
Novembei-staking actieve steun aan de
stakers hebben verleend.
Koning Leopold gaat met de
„Sommelsdijk" naar Havanna
Koning Leopold van België zal met het
motorschip „Sommelsdijk", een vracht
schip van 9200 ton van de Holland-Ame-
rika Lijn, van Lissabon naar Havanna
reizen. Het schip is bij Wilton-Feijenoord
in Schiedam opgeknapt, waarbij aan het
interieur zowel als aan het exterieur spe
ciale zorg is besteed. Modern uitgerust
I was het schip reeds. Het was kort voor
de oorlog gebouwd en in de oorlogsjaren
kreeg het radar, echolood on dev^ijike
nieuwe snufjes aan boor'5
Koning Leopold heefl -'e gehele passa
giersruimte de „Sommelsdijk" heeft
accommodatie voor twaalf personen
besproken voor zich en zijn gezel
schap, dat uit acht personen zal bestaan.
Gezagvoerder is de heer B. J. Couvee, die
al meer, dan 30 iaar in dienst is van de
H. A. L. -
Vandaag zou de „Sommelsdijk" uit Rot
terdam naar Lissabon vertrekken.
een gedeelte uit een geheim memoi-andum
van Generaal Spoor in „Het Dagblad").
Uit de voorstellen, waaromtrent thans
overeenstemming is bereikt, zal men, zodra
hun tekst openbaar wordt, kunnen zien,
dat zij x-echt doen wedervaren aan onze
verantwooi-delijkheid en aan Linggadjati.
Wat de wapenstilstandsregeling nog in het
bijzonder aanging, kon de bewindsman
mededelen, dat, voor zover er „pockets"
bestaan, de Indonesische troepen deze zul
len verlaten om zich naar de andere zijde
van de Van Mooklijn te begeven.
Uit wat minister Jonkman over de Unie
organen zeide, viel op te maken, dat hij
hier prof. Romme niet wenste te volgen.
Wel degelijk zullen er twee constituties
zijn, een van Nederland en een van Indo
nesië. De Unie-organen zullen een dubbele
bezetting hebben, te weten telkens voor elk
departementaal onderdeel van Unie-aan
gelegenheden een Nederlandse en een In
donesische minister, die dan respectievelijk
tegenover het Nederlandse parlement en
ginds waarschijnlijk tegenover de presi
dent van de Verenigde Staten van Indo
nesië verantwoordelijk zullen zijn.
Meer en meer voelt men er in Indonesië
voor, het Amerikaanse stelsel te gaan toe
passen, dat wil dus zeggen een stelsel met
een sterke uitvoerende macht en waarbij
de ministers niet aan het parlement, doch
aan de president verantwoording schuldig
zijn.
Wij vernamen voorts nog een en ander
over het jongste besluit van Dr. van Mook,
waarbij hij een voorlopige federale raad
heeft ingesteld, welke men moet zien als
voorloper van een prefederale raad, welke
leden vermoedelijk als departementshoof
den zullen gaan optreden.
Mr. Jonkman, die uitbi'eiding van het
ledental van het collegiaal orgaan als mo
gelijk scheen te beschouwen, beweerde dat
de instelling van dat orgaan wel degelijk
op grond van de Londense noodbesluiten
inzake Indonesië bij Koninklijk Besluit
kon gebeuren, hetgeen nu alles nog in
groei is, praktischer zou wezen.
De minister onderstreepte met betrek
king tot de republiek, dat deze nog wel een
belangrijk element is, al is haar overheer-
sende positie door de omstandigheden wel
verzwakt. Tenslotte kwam in Excellentie
Jonkman's rede een verweer voor tegen de
betichting dat de mannen van de „Stuw"-
groep, waartoe onder andere de minister»
zijn voorganger prof. Logemann en Dr. van
Mook behoorden, het „Indië los van Ne
derland" voorstonden. De Stuwgroep heeft
zich voox-zïchtig destijds aldus uitgedrukt:
een zelfstandig Indonesië met blijvende
banden aan Nederland "verbonden.
De Kamer zal Dinsdag weer bijeenkomen
voor de replieken.
De regering maakt bekend, dat tot haar
leedwezen in de afgelopen week de na
volgende verliezen zijn gerapporteerd:
koninklijke' Marine: mar. 3 N. Visscher,
(z. m.) afkomstig uit Venendaal. Overle
den t. g. v. auto-ongeluk.
Koninklijke Landmacht: sold, le kl. A.
J. Berenman, afkomstig uit Rotterdam.
Gesneuveld 6 Januari 1948; serg. J. J.
Kortekaas, afkomstig uit Lisse. Gesneuveld
6 Januari 1948; sold, le kl. B. W. van Loon
afkomstig uit Rotterdam. Gesneuveld 6
Januari 1948; sold, le kl. A. Steenhuisen,
afkomstig uit Velsen. Gesneuveld 6 Jan.
1948; sold, le kl. G. B. te Winkel, afkom
stig uit Utrecht. Gesneuveld 7 Januari
1948; korp. J. Euving, afkomstig uit Gees
gemeente Oosterhesselen (Dr.). Gesneu
veld 9 Januari 1948; sold, le kl. J. Ottens,
afkomstig uit Annen gemeente Anloo
(Dr.) Gesneuveld 9 Januari 1948; serg. P.
Arendse, afkomstig uit Oost en West-
Souburg. Gesneuveld 10 Januari 1948.
Kon. Ned.-Ind. Leger: Chin. sol. 2e kl.
Tjan O Thin, afkomstig uit Ned.-Indië.
Ovex-leden aan bekomen verwonding 8
Januari 1948; Soend. sold. 2e kl. Asmita-
had, afkomstig uit Ned.-Indië. Gesneuveld
3 Januari 1948.
RELLETJES IN CANTON
Het vei'oordelen van twee Chinezen te
Hongkong tot gevangenisstraf heeft tot
anti-Britse demonstraties in centraal-
China geleid. In Canton werden de Britse
consulaire gebouwen en het kantoor van
Reuter in brand gestoken en geheel ver
nield.
De Centrale Chinese regering heeft haar
spijt betuigd over de anti-Britse relletjes
in Canton. De buurt, waar de onlusten heb
ben plaats gehad, is verklaard tot gebied
dat in staat van beleg verkeei-t.
REGEN EN WIND.
Ver%vacht:ng. medegedeeld door het
K.N M I. in De Bilt. geldig van Zater
dagavond tot Zondagavond:
Krach•iee. nu en dan harde wind tus-
=«n Zuidwest en West. Stijging van
emperatuur.
18 Januari:
Zon op 8.40 uur. onder 17.01 uur
Maan op ..1138 uur onder 0.14 uur
rEerste kwartier)
19 Januari:
Zon op 8.39 uur. onder 17 03 uur
Maan op 11.50 uur. onder 0 50 uur
