IJmuider Courant Mayer blokkeert een derde der bankbiljettencirculatie Goede Betrekkingen Ministers en ambtenaren der drie landen in conferentie Wettelijke basis voor instelling van collegiaal orgaan verlangd Weerbericht 62e Jaargang No. 18850 Bureaux: Kennemerlaan 154, Tel Redactie 5389, Administratie 5437 - Haarlem Gr Houtstraat 93, Telefoon 10724 Directeui-Hoofdredacteur 15054. Drukkerij Z. B. Spaarne 12, TeJetoon 12713, 10132 Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom KENNEMER EDITIE VAN HAARLEMS DAGBLAD Vrijdag 30 Januari 1948 Verschijnt dagelijks oehalve op Zon- en feest dagen- - Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal 4,Franco per post 4,50 - Giro rekening 273107 ten name van Haarlems Dagblad. Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem Er is een engelse ambassadeur uit Den Haag vertrokken en zijn opvol ger zal binnenkort in functie treden. Wij hebben dat gemeld. Sir Nevile Bland, ge zant in de jaren 1938—1940 en ambassa deur sinds de bevrijding van ons land, toen hij bovendien Doyen of wel Deken van het Corps Diplomatique werd, is heengegaan. Sir Philip Nichols, Engels ambassadeur in Tsj echo-Slowa kij e, zal Praag verlaten en hem hier opvolgen. De man die is heenge gaan was een vriend van ons land en hij heeft dat hartelijk tot uiting gebracht in een afscheids-boodschap. De dagbladen verschijnen nog steeds in uiterst beknopte omvang te beknopt zodat alles bekort moet worden. Wij hebben ook van de bood schap van Sir Nevile Bland maar in enkele regels gewag gemaakt. Maar ik wil er op terug komen en haar hier in haar geheel geven: „Wat kan ik zeggen nu ik Holland ver laat aan het slot van mijn officiële loop baan? In de geest ben ik meer dan negen jaar met u allen geweest, ofschoon het in persoon minder dan vier was en die periode, doortrokken van crises voor en na de oor log, mij bitter weinig tijd heeft gelaten om het land rond te reizen. Al diegenen, die ik ontmoet heb zijn zo vriendelijk jegens mij geweest, dat het mij bedroeft te denken dat ik, als er maar gelegenheid voor was ge weest, hier zelfs meer vrienden had kun nen krijgen dan het geval is geweest. Nog meer bedroeft mij de gedachte, de vele vrienden te moeten verlaten die ik wel ge maakt heb. En als ik zeg „ik", zou ik willen dat u begrijpt dat ik mijn vrouw en mijzelf bedoel, want zij is het die de vrienden maakt; ik beproef slechts ze te behouden. Ik had er een afkeer van u te verlaten in 1940: ik wachtte tot vier uur op die ver schrikkelijke Maandagmiddga (13 Mei) en toen pas werd het volkomen duidelijk dat mijn plicht in Engeland lag, bij H. M. uw dierbare Koningin en bij uw regering. Vijf trieste jaren gingen voorbij, waarin even wel licht werd gebracht door voort durend contact met uw landgenoten in Engeland en bemoediging doordat wij ver namen van de moedige inspanning van de verzetsbeweging in Holland. Toen kwam ten laatste het ogenblik een van de ge lukkigste van mijn leven waarop ik in April 1945 weer op Hollandse bodem land de. Het bezoek gold slechts een lang week end, maar ik slaagde erin van Breda naar Walcheren te komen in één richting en van Breda naar Zwolle in een andere. Een twee de week-end kwam een maand later, toen wij onze staf in de Ambassade weerzagen en tenslotte onze definitieve terugkeer in Augustus. Wat een vreugde was het, terug te zi-jn* - t. Welke prachtige vorderingen hebt gij sindsdien gemaakt in het herstel, in ieder opzicht, van uw land! Ik wens u toe dat gij daarin een voortgezette reeks successen moogt behalen. Deze laatste twee-en-half jaar zijn in een flits voorbijgevlogen en als ik u opnieuw moet verlaten hoop ik, dat het niet voor altijd zal zijn. Iemand schreef dezer dagen, zeer vriendelijk, aan mijn vrouw dat wij „deel van Holland" waren. Wij zouden graag willen aannemen dat u dat ook denkt en als dat zo is wij denken het zelf moeten wij zeker terugkeren. Ik zou deze gelegenheid te baat willen nemen om afscheid te nemen van al onze vrienden hier: Nederlanders, diplomaten en Britten. Tijdsgebrek heeft helaas belet dit in persoon te doen; wij verzoeken u allen de wil voor de daad te nemen. U bent allen zo vriendelijk voor ons geweest. En als ik zeg Vaarwel, bedoel ik „het ga u goed" en met „goodbye" meen ik „God zij met u" met als slotwoord „Tot ziens". Eigenlijk vraagt een zo hartelijke en ge moedelijke boodschap aan het Nederlandse volk welker laatste twee woorden geen vertaling bëhoefden geen commentaar. Ik zou er toch iets aan willen toevoegen, niet alleen omdat het hier een werkelijk grote vriend van ons land geldt, maar ook omdat het nauw toehalen van de vriend schapsbetrekkingen tussen de landen van West-Europa zozeer in het middelpunt der belangstelling staat. Niet omdat wij ons daarmee tegen anderen willen keren, maar omdat wij elkaar nodig hebben en elkaar tenslotte ook heel goed begrijpen. Ver ouderde afscheidingen hebben veel belem merd, dat bereikt kan worden. Gelukkig is dit sinds de bevrijding tot veler begrip doorgedrongen en heeft het al grote activi teit doen ontstaan. Vooral ten aanzien van Engeland, al is het niet minder gewenst dat het nauwe persoonlijke contact zich ook in Zuidelijke richting ontwikkelt. „Be nelux" heeft reeds een sinds 1830 onge kende samenwerking doen ontstaan, die men poogt gestadig uit te breiden en die door persoonlijke betrekkingen het best zal worden gesteund. In zijn zo indrukwekkende en belang rijke rede van verleden week heeft de En gelse minister van Buitenlandse Zaken Er- nest Bevin, zijn nieuwe beleid ter bevor dering van West-Europese aaneensluiting aankondigend, ook duidelijk blijk gegeven dat hij de betekenis van dit verband tussen staatkundige en persoonlijke toenadering beseft. Want hij heeft onderhandelingen met de landen van het Westen beloofd, om het onderling vacantie-bezoek op zo ruim mogelijke schaal te bevorderen. Hij wil dat veel Engelsen het vasteland zullen bezoe ken en dat wederzijds grote aantallen Ne derlanders, Fransen, Seandinaviërs, Belgen enz. naar Engeland zullen komen. „Ik streef er naar om voorwaarden te scheppen, waar onder goede verstandhouding tussen de volken kan worden bereikt" heeft Bevin gezegd. Sir Nevile Bland's afscheidswoord, dat zoals ik weet uit het hart kwam, kan daar zeker toe bijdragen. Daarom heb ik het in dit blad naar voren gebracht. R. P. Laatste vaarzen in Engeland van de hand gegaan Donderdag zijn te Reading de laatste drachtige vaarzen van de 500, die inder tijd door de Nederlandse regering voor het Britse „agricultural disaster fund" zijn af gestaan, in het openbaar geveild. Er bleek grote belangstelling te bestaan, omdat het publiek wist, dat slechts 28.000 pond nodig werden om de vereiste 100.000 pond te bereiken, die de Britse regering als voorwaarde had gesteld om eveneens 100.000 pond aan het fonds te schenken. De verkoop bracht 33.971 pond op, waar door het totaal-bedrag der drie veilingen op 105.843 pond 10 shilling werd gebracht. De gemiddelde prijs van de veiling was 218 pond en het hoogste bod 450 guineas. De „Franse Lieftinck" slaat toe: Nationale Vergadering geeft haar fiat De Franse minister van Financiën. René Mayer, heeft opnieuw een verrassende monetaire coupe beraamd om de Franse financiële positie te versterken: Hij heelt een inmiddels door de Nationale Vergadering: aangenomen wetsvoorstel geformuleerd, volgens hetwelk de grootste Franse bankbiljet-coupure, die van 5000 francs, aan de circulatie onttrokken wordt. Dit betekent dal 36 procent of een derde van de totale circulatie aan bankbiljetten ongeldig is geworden, waardoor de regering een drastische geldzuivering hoopt te kunnen bereiken. De Franse banken en spaarkassen zijn tot Zaterdag gesloten. De Nationale Vergadering heeft heden, behoudens enkele beper kingen, het wetsvoorstel aangenomen met 307 tegen 286 stemmen. De socialisten steunden de regering. Gisteravond begon de beraadslaging over het nieuwe wetsontwerp. Het eerste artikel, waarvan de inhoud hierop neer komt, dat bankbiljetten van 5.000 frs. met ingang van 29 Januari niet langer als wettig betaalmiddel gelden, werd met 320 tegen 284 stemmen goedgekeurd. Vervol gens werd gestemd over artikel twee. Het eerste deel ervan werd door de vergade ring eenstemmig met handopsteking aan vaard. Dit deel is een socialistisch amen dement, dat de staat verbiedt houders van- 5.000 frs.-biljetten tot een gedwongen le ning te verplichten of hun een belasting op te leggen. Premier Schuman verklaar- dat de regering nimmer het Voorne men hiertoe gekoesterd had en dat de voorgestelde maatregel slechts een tijde lijke blokkering van de biljetten beteken de. Het tweede deel van het tweede arti kel, dat eveneens door de socialisten werd geamendeerd, werd met 307 tegen 276 steinmen goedgekeurd. Dit behelst, dat de wijze en het tijdstip van de inlevering der biljetten door de regering zullen worden bekend gemaakt, waarbij rekening gehou den zal worden met de persoonlijke om standigheden van de houders. Later werd de vergadering verdaagd tot heden. Reuter tekent hierbij het volgende aan: Premier Schumans regering blijkt zich niet alleen verzekerd te hebben van een vei lige meerderheid voor het wetsontwerp tot blokkering van alle biljetten van 5.000 francs, doch schijnt ook de bedreiging van haar bestaan ontgaan te zijn, die door de socialistische tegenkanting tegen het wets ontwerp tot het scheppen van een vrije goud- en deviezenmarkt was ontstaan. Door het onverwachte besluit om alle briefjes van 5.000 francs te blokkeren, bracht de regering de socialisten tot be daren. Wanneer het wetsontwerp betref fende het scheppen van een vrije markt vandaag of morgen aan de orde komt, zullen de socialisten de regering waar schijnlijk steunen. De verzekering van de regering dat zij de geblokkeerde biljetten zal terugbetalen en het amendement, waar bij bepaald is, dat de regering de geblok keerde gelden niet mag gebruiken voor Twaalf doden bij tramderaillement Te Wuppertal is een overvolle tram, die van een steile helling naar beneden reed, uit de rails gelopen. Nadat een haltepaal was gesneuveld, kwam de wagen tegen een boom tot staan. Er zijn twaalf doden en ten minste 33 gewonden. Britse mi litairen boden de helpende hand. een gedwongen lening of belasting, hebben er toe bijgedragen, dat de regering een meerderheid verkreeg. Schuman wint weer. Hedenmorgen vroeg heeft de Nationale vergadering het wetsontwerp in zijn ge heel aanvaard met 307 tegen 286 stem men. De vergadering besloot vervolgens over te gaan tot bespreking van het wets ontwerp tot herinstelling van „het vrij be zit, transport en verhandelen van goud op Frans grondgebied". De vergadering werd dan opgeschort tot 15.30 uur. Aanvaarding van het wetsontwerp be treffende de vrije goudmarkt is vrijwel verzekerd, aldus Reuter. Toch wijziging der Enquète-wet? Rapport der parlementaire commissie verwacht In parlementaire kringen verwacht men, dat de Enquête-commissie uit de Tweede Kamer, nu zij haar wetsvoorstel tot wijzi ging der Enquêtewet door de Eerste Kamer verworpen zag, dezer dagen haar standpunt ten aanzien van haar verdere werkzaam heden zal vaststellen en dat zij voornemens is dit standpunt aan de Kamer mede te delen tegelijk met een rapport over haar voorbereidende werkzaamheden, welk rap port zeer spoedig te verwachten is. Ook wordt vernomen, dat de minister van Justi tie het voornemen heeft, een wijziging der Enquêtewet te bevorderen. UNAC C.N.V. ZAL EEN ARBEIDSCONSUL IN INDIë AANSTELLEN. In Utrecht is een buitengewone algemene vergadering van het Christelijk Nationaal Vakverbond gehouden, waarin een voor stel is aangenomen in Nederlands-Indië een arbeidsconsul aan te stellen ten behoeve van de sociale zendingsarbeid aldaar. De aangesloten bonden hebben voor dit werk 200.000 beschikbaar gesteld. Hulp aan kinderen over de gehele wereld Het initiatief van Trygve Lie, dat geleid heeft tot oprichting van een UNO-comité voor hulp aan kinderen over de gehele wereld, UNAC genaamd (United Nations Appeal for Children), is allerwege met enthousiasme ontvangen. Er zijn thans veertien nationale comités gevormd, name lijk in Hongarije, Noorwegen, Turkije, Fin land, Zweden, Tsjechoslowakije, Grieken land, San Marino, de Verenigde Staten, Canada, de Philippijnen, Nieuw-Zeeland, San Domingo, Honduras. In andere landen zijn de voorbereidingen ver gevorderd, zodat de oprichting van een nationaal comité verwacht kan worden. In Tsjecho slowakije heeft mevrouw Benesj, de echt genote van de president, het erevoorzitter schap van het comité aanvaard. In Luxemburg kiemt Verenigd Europa Rede van Bevin en Frans toenaderingsverzoek domineren de besprekingen Luxemburg is momenteel het brandpunt van de samenwerking der drie Benelux- landen. Daar vergaderen de hoogste functionarissen van handel, economie en buiten lands beleid dezer landen om de kernkwesties, die een nauwe coördinatie hunlier belangen met zich brengen, onder de ogen te zien en te regelen. De uitbreiding van het Benelux-verbond met Frankrijk vormt natuurlijk het belangrijkste onderwerp, al was dat bij de voorbereiding der conferentie niet voorzien. De rede van Bevin is daarmede nauw verbonden en het valt te verwachten, dat deze twee onderwerpen en de besluiten der conferentie daaromtrent het karakter dezer conferentie zullen domineren, waardoor haar belang zal uitgaan boven dat van een intern Benelux- contact. De samenwerking van West-Europa kiemt op dit ogenblik in Luxemburg. Donderdag is de conferentie begonnen. Nadat de morgenuren besteed waren aan het opstellen van het werkprogramma en de samenstelling der verschillende com missies, is Donderdagmiddag om 3 uur een aanvang gemaakt met de besprekingen tussen de Nederlandse, Belgische en Luxemburgse ministers en ambtenaren betreffende de economische samenwerking tussen de drie landen. Van Nederlandse zijde namen aan deze besprekingen deel: de Nederlandse mi nister van Buitenlandse Zaken mr. C. W. G. H. baron v. Boetzelaer v. Oosterhout, de minister van Financiën prof. dr. p. Lief tinck, de minister van Landbouw S. L. Mansholt, de minister van Economi sche Zaken prof. dr. J. R. M. van der Victor Barna, de man die al vijftien maal het wereldkampioenschap tafeltennis in de wacht heeft gesleept, laat zien dat men hij deze sport niet noodzakelijk met heide henen op de grond hoeft te blijven staan. Zaanse jeugd vernielde voor 10.000 De schade, welke de Zaanse jeugd aan gemeentelijke objecten aangericht heeft, bedroeg in 1947 ruim 8000. Aan bestra tingen en plantsoenen werd voor 7.259.20 vernield. Voor een bedrag van 800 sneu velden ruiten van verschillende scholen. Aan de openbare verlichting moest voor 131.50 hersteld worden. Met de vernie lingen aan particuliere eigendommen wordt de totale schade op 10.000 ge raamd. Teneinde het verantwoordelijkheidsbe sef aan te kweken heeft de wethouder van onderwijs het.plan opgevat de verzorging van het „Plantsoen van het Verzet" op te dragen aan de jeugd. Ontploffing op Canadese tanker Op de Canadese tankboot „Panchito", die zich ter hoogte van de kust van Bre- tagne bevond, heeft zich een explosie voor gedaan. Twaalf overlevenden zijn door een Frans vaartuig opgepikt. Achttien der opvarenden worden echter nog vermist. Nekkramp bij A.A.T.-compag- nie in Bergen op Zoom Woensdag is een aantal militairen uit Nederland met de „Grote Beer" naar In- dië vertrokken. Ook de 36ste compagnie A.A.T. uit Bergen op Zoom, bestaande uit 300 man zou de reis meemaken. Öp het laatste ogenblik is hun vertrek echter uit gesteld, omdat bij een van de manschap pen nekkramp was geconstateerd. De com pagnie wordt nu in quarantaine gehouden. De reis der Commissie voor Goede Diensten Het Australische lid van de Commissie voor Goede Diensten, de heer Kirby, ver trok Donderdag per vliegtuig uit Singa pore naar Bangkok, waar hij Frank Graham, het Amerikaanse lid, zal ont moeten. Zij zullen dan gezamenlijk naar Amsterdam vliegen, vanwaar zij later, samen met Paul van Zeeland, de reis naar Lake Success zullen voortzetten. Tot lid der Eerste Kamer in de vacature- prof. J. R. M. van den Brink is benoemd ir. H. J. M. Verhey te Didam. Brink, de Nederlandse ambassadeur te Brussel Baron van Harinxma thoe Sloo- ten, dr. H. M. Hirschfeld, economisch advi seur van het ministerie van Buitenlandse Zaken, prof. dr. F. A. G. Keesing, raads adviseur van het ministerie van Financiën en mr. Spierenburg, directeur voor de Handelsaccoorden. Van Belgische zijde waren aanwezig de eerste minister Spaak, de minister van Financiën Eyskens, de minister van Land*- bouw Orban, de minister van Openbare Werken Behogne, de minister van Econo mische Zaken Duvieusart, de minister van Economische Coördinatie de Groote. de minister van Bevoorrading Moens de Fer- nig, de minister van Verkeer Van Acker en de minister van Buitenlandse Handel Van der Straeten-Waillet. Van Luxemburgse ;zijde waren er mi nister Pierre Dupong, de minister van Buitenlandse Zaken Joseph Bec-h, de mi nister van Onderwijs Mergue, de minister van Justitie Eugène Schaus en de minis ter van Economische Zaken Lamberg Schaue. Hoewel in dit stadium der onderhande lingen nog geen bepaalde mededelingen- konden worden gedaan, meende de Luxem burgse minister van Buitenlandse Zaken, Bech, tegenover enkele journalisten toch reeds te mogen verklaren, dat tijdens deze conferentie belangrijke vorderingen en definitieve resultaten verwacht mogen worden. Waarschijnlijk zal heden een communiqué worden uitgegeven. Hierin zal, naar verluidt ook een verklaring wor den afgelegd met betrekking tot de rede van Bevin. Het verzoek van Frankrijk om tot de Benelux-overeenkomst te mogen toetreden is ook op de agenda geplaatst. Tijdens de eerste dag van de conferentie zijn de volgende commissies samengesteld: Een commissie voor handel en douane-aan gelegenheden, een commissie voor industrie en landbouw en een commissie voor open bare werken en verkeer. Deze commissies hebben onmiddellijk een aanvang met de werkzaamheden gemaakt. Tijdens de heden gehouden plenaire zit ting werd voorts de benoeming van de secretaris-generaal der douane-conventie en zijn medewerkers bekrachtigd. De ver gadering onderzocht tevens de mogelijk heid een nauwer contact te scheppen tus sen de organen van de douane-unie. Donderdagavond zijn de gedelegeerden door de groothertogin ten paleize ontvan gen. De werkzaamheden zouden hedenmor gen om 10 uur worden voortgezet. Onderscheidingen voor Nederlanders. Op voorstel van de Groothertogin van Luxemburg heeft de Luxemburgse rege ring het Grootkruis van de Kroonorde van'het Eikenloof toegekend aan de Ne derlandse minister van Buitenlandse Za ken mr. C. W. G. H. baron van Boetzelaer van Oosterhout, aan de Nederlandse i nister van Financiën prof. mr. P. Lieftinck en aan de Nederlandse oud-minister van Economische Zaken dr. G. W. M. Huys- mans. De directeur-generaal van de Ne derlandse douane mr. W. H. van den Berge werd benoemd tot groot-officier in de Kroonorde van het Eikenloof. De heer E. Jaspar, secretaris-generaal van dè Douane-Conventie werd benoemd tot commandeur in dezelfde orde. INBRAAK IN SCHOENENMAGAZIJN. Tn de afgelopen nacht is ingebroken in een schoenenmagazijn hi& ter plaatse. Vermist worden enige paren schoenen en sokken en f75 kasgeld. Hef y^oord is aan Gusta ve le Bon De wetenschap schept meer raad selen dan zij opheft. Indonesisch debat in de Tweede Kamer Mr. Vonk verwijt de regering va-banque- politiek (Van onze parlementaire redacteur). Ondanks vele afwisselende, ten dele te vens verrassende gebeurtenissen, welke zich in de afgelopen weken inzake het Indonesische vraagstuk hebben voorgedaan is er in de daarover in de Kamer bestaande scheidslijnen eigenlijk vrijwel niets veran derd. De heer Schouten (A.R.) mocht zich gisteren bepaald wat gematigder cri- tisch, vooral tegenover de regering, hebben uitgedrukt dan hij anders pleegt te doen, dit neemt niet weg, dat het slot van zijn betoog op het oude liedje neerkwam: met deze republiek is niets'te beginnen en daar om moeten wij langs constitutionele weg zonder de republiek de gewenste hervor mingen tot stand brengen. Ook hetgeen de heren Tilanus (C.H.) en mr. Vonk (V.V.D.) lieten horen, deed allerminst Zwitserland is een ideaal ontspanningsoord en daardoor een aangewezen asyl voor verhannenen, die verder niets meer om handen hebben en financieel onafhankelijk zijn. Ex-koning Peter van Joegoslavië is niet de enige van koninklijke bloede, die er vergetelheid zoekt voor zijn bittere erva ringen. Hij en zijn gemalin Alexandra ge kiekt te St. Moritz, waar zij de Olympische winterspelen bijwonen. C. W. Keftmann in Brussel gearresteerd Ex-redacteur van Volk en Vaderland In samenwerking met de Amsterdamse politie heeft de Belgische staatspolitie te Brussel gearresteerd George Willem Kett- mann, die een der naaste medewerkers van Mussert is geweest. Kettmann, die in 1898 in Amsterdam ge boren werd, stond Mussert sedert 1933 terzijde, onder andere als redacteur van het N.S.B.-weekblad „Volk en Vaderland" en als redacteur van het anti-semitische weekblad „De Misthoorn". In 1942 heeft Kettmann dienst genomen bij de Germaanse SS. Hij werd oorlogs correspondent aan het Oostelijk front. La ter is hij medewerker aan de Berlijnse omroep geweest. Na de bevrijding heeft hij zich in België uitgegeven voor repatriërend politieke gevangene. Kettmann, die sinds dien onder valse naam in Brussel heeft gewoond, is ter beschikking gesteld van de Belgische justitie. Nederland zal ver moedelijk zijn uillevering vragen. N.V.V. en Marshallplan De algemene raad van het N.V.V. heeft een resolutie aangenomen, waarin onder andere verklaard wordt dat zonder verdere hulp van de Verenigde Staten van Amerika het herstel van het economische leven in Europa in aanzienlijke mate zal worden be lemmerd en daardoor de nog onvoldoende levensstandaard sterk zal worden aangetast en in tal van industrieën in Nederland door het gaan ontbreken van grondstoffen grote werkloosheid zal ontstaan. Het N.V.V. be groet daarom met grote instemming het Marshallplan als een grootse poging om tot een doeltreffend en gecoördineerd herstel van het economische leven in Europa te komen. Betreurd wordt dat een deel van de Europese staten en wel die in Oost- Europa, onder leiding van Rusland, dit initiatief hebben afgewezen, waardoor de moeilijkheden, welke overwonnen zullen moeten worden om tot een zodanig herstel te komen, aanzienlijk zijn vergroot. De algemene raad spreekt verder de noodzakelijkheid uit, dat de vakbeweging volledig wordt ingeschakeld bij de uitvoe ring van het Marshall-plan. MAN OVERBOORD Van de trawler IJM 39 van de rederij Petten is enige dagen geleden de 42-jarige T. Groen uit Scheveningen overboord geslagen en verdronken. De IJM 39 was op weg naar Engeland en wordt over enkele dagen in IJmuiden verwacht. nieuw aan en terecht kon mr. J o k e s (Arbeid) aan de woordvoerder van de nieuwe Volkspartij voor Vrijheid en De mocratie verwijtend toevoegen, dat deze die onder meer met grof geschut tegen dr. Van Mook en diens geestverwanten van de Stuwgroep als de boze verwekkers van Linggadjati was losgebrand en de regering va-banque-spel had verweten noch een niesw geluid had doen horen, noch getoond had begrip te hebben van wat in werke lijkheid de positie van de republiek is, welke grieven men ook tegen haar moge kunnen aanvoeren. Evenmin scheen, aldus mr. Joekes, genoemde afgevaardigde er zich rekenschap van gegeven te hebben, waar wij internationaal aan toe zouden, zijn, indien wij de weg zouden inslaan, door mr. Vonk, de heer Tilanus en de heer Schouten aangegeven. Deze laatste was met klem opgekomen voor instelling van het collegiaal orgaan bij de wet, in plaats van bij Koninklijk Besluit, hetgeen hij eveneens verlangde ten opzichte van de nog te vor men centrale organisatie. Juist omdat het, met betrekking tot dit laatste, eigenlijk om toekomstmuziek ging, voelde prof. Romm e (K.V.P.), die in zijn „stamboomprognose" hier vier verschillen de geslachten in één jaar geboren zag wor den (pre-federale raad. centrale organisa tie, voorlopige federale regering en rege ring van de Verenigde Staten van Indone sië), niets voor dit deel van de* motie- Schouten. En van het andere deel, waarin de eis van wettelijke instelling van het centraal college voorkomt, maakte hij zich af door de aandacht te vestigen op de haast, die er bij is, hetgeen, ofschoon het juridisch toch eigenlijk niet in orde was, thans instel ling bij Koninklijk Besluit tenslotte wel zou rechtvaardigen. Dit legde hij in een motie neer, welke in onmiddellijke aanslui ting op zulk een Koninklijk Besluit defini tieve regeling bij de wet verlangt. Hier oogstte hij bijval van mr. Joekes (Ar beid). Deze sprekers bleken dus bereid de regering te steunen, maar op een ander punt stonden zij tegenover elkaar. Prof. R o m m e verlangde namelijk uitdrukkelijk dat minister Jonkman zijn ongeveer veer tien dagen geleden gegeven uiteenzetting over de positie van de unie zou intrekken om weer trouw te worden aan zijn vroe gere schets daarvan, waarin de unie zelf een eigen souvereiniteit en zelfs een eigen, volkenrechtelijke positie, naast die van het Koninkrijk en die van de Verenigde Staten van Indonesië, zou bezitten. Daarentegen stond mr. Joekes op het standpunt, dat het juister ware acht te slaan op wat de delen van de unie als gemeenschappelijke staatkundige belangen zouden hebben, om zich dan maar verder niet zo bezig te hou den met haar eigen souvereiniteit, die zij zijns inziens evenmin kon hebben als bij voorbeeld met het Britse Gemenebest het geval is; bovendien souvereiniteit is tegen woordig een zeer vaag begrip. Intussen had de woordvoerder van de K.V.P. in dit op zicht minister Jonkman het vuur wel zeer na aan de schenen gelegd: hij verlangde in deze van hem bepaaldelijk een gang naar Canossa. Natuurlijk is er verder ook nog het nodige, ten dele het onnodige, althans on gewenste of onverstandige, gezegd met be trekking tot de Commissie van Goede Dien sten en wat daarmee samenhangt. Vooral de heer Schouten muntte in het laatste uit, mede door te beweren, dat er in feite geen overeenstemming met de republiek was bereikt, waartegenover prof. R o m m e verlangde, dat het kabinet nog eens ronduit zou verklaren, dat nu, blijkens het commu niqué van de Commissie van Goede Dien sten, vaststaat, dat de republiek, evenals wij, de zes additionele punten tenslotte on voorwaardelijk heeft aanvaard. Nadrukke lijk moest de regering laten blijken, dat zij stipt wil waken tegen ombuiging in de rich ting van de aanvankelijke voorwaardelijke aanvaarding. Mr. Joekes (Arbeid) die dit standpunt van prof. Romme deelde en daar om ook meende, dat het besprokene te Kali- oerang, zeker in onze ogen, als niet meer van betekenis beschouwd moet worden, zodat hij geenszins eenzelfde behoefte had als mr. Vonk om het verslag daarvan te zien en besproken te krijgen, legde terecht nog de nadruk op het belang dat er gelegen was in de bereiking op 17 Januari en zulks onvoorwaardelijk, van de op 31 Januari in gaande wapenstilstand. Tevens vond hij van betekenis de instelling van gedemilita riseerde zönes. Daarom kon hij zich aller minst verenigen met 's heren Schouten's waarschuwing bij voorbaat tegen eventuele uitbreiding dier zones, waarin politieper soneel voor de veiligheid zal zorgen. Gun stig, want eventueel kalmerend werkend, noemde hij voorts het herstel van het on derling verkeer, waartoe ook door partijen besloten is. Na nog vermeld te hebben, dat de heer Schouten terecht kon laken, dat de Commissie van Goede Diensten met een vijftal meningen voor de dag was gekomen, hetgeen niet op haar weg lag, en bovenal de door haar toegepaste methode, waar door de republiek wel, Nederland niet te voren kennis had gekregen van die vijf. opinies, stip ik van het eerste gedeelte van de middagvergadering alleen nog aan, dat zowel de begroting van Wederopbouw als die van de P.T.T. er zonder hoofdelijke stemming doorgingen. VRIJ VEEL WIND. Verwachting, medegedeeld door het K.N-M.I. in De Bilt, geldig van Vrijdag avond tot Zaterdagavond: Aanvankelijk tijdelijk stormachtige, later wat afnemende Zuid-Westelijke wind. Meest zwaar bewolkt met enkele buien. Zacht voor d| tijd van het jaar. 31 Januari: Zon op 3.24 uur, onder 17.24 uur Maan op 0-38 uur. onder 10.51 uur

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1948 | | pagina 1