Demonstratie van vakkennis, durf
en energie van het bloembollenvak
Voor acht ton aan de Wehrmacht geleverd
idem
in 's mensen hoede
van
greep
DONDERDAG 19 FEBRUARI 1948
IJMUIDER COURANT
DE „BL OEML UST'-SHO W
De laatste van de serie tentoonstellingen,
welke de stichting „Bloemlust" te Lisse in
het HBG-gebouw aldaar heeft georgani
seerd, is in alle opzichten „de klap op de
vuurpijl". Nimmer heeft men, ook vóör de"-
oorlog een zo grote en zo gevarieerde ten
toonstelling in deze tijd van het jaar kun
nen arrangeren én geen der „Bloemlust"-
shows heeft zulk een overweldigende aan-
blik'geboden zowel wat het aantal als de
variëteit der inzendingen betreft. Was het
1500 m2 -grote tentoonstellingsgebouw bij
de vorige shows nog slechts gedeeltelijk in
gebruik, thans is de ruimte volledig inge
nomen en heeft men daarmee zelfs moeten
woekeren.
Dit is de heer Van der Lee van de fa.
Koper te Bennebroek, die ook deze ten
toonstelling heeft ontworpen en gearran
geerd, gelukt, zonder dat daardoor de alge
hele aanblik geschaad werd. Was de aanleg
van de vorige tentoonstelling rechtlijnig,
thans vertoont ze een geheel andere aan
blik. De tulpen, narcissen en hyacinten
staan geschaard om een spuitende fontein,
ze dromen langs een, romantisch-aandoend
beekje of bij een kabbelend watervalletje.
Blanke berken, eisen met bleekgroene kat-
jes druipende van de takken en de zacht-
rose prunis breken de .horizontale lijn.
Hyacinten prijken in alle tinten van het
rood, wit en blauw, in de volle grond en
fraai opgemaakt in manden. De narcissen
zijn'er in ongekend rijke variëteit, van de
kloeke gele trompet Golden Harvest tot de
roosbloemige Dubbele Texas en de délicate
Mrs. Backhouse met de zachtrose cup op
de blankwitte kroon.
Tulpenweelde.
Bewonderaars van tulpen zullen wel
licht nimmer meer zulk een kans krijgen,
om deze koninklijke bloem in zo veelvor
mige verscheidenheid te zien bloeien. Het
blinkende wit van de Blizzard prijkt naast
het zwart-paars van Queen of the Night,
de exquise leliebloemige, vooral de rose-
rode Mariëtte, de sneeuwwitte White
Triumphator en de vlammende Stanislaus.
Opvallend zijn vooral de exotische tulipa's;
die hun oriëntale afkomst verraden: de
roomgele Sweelinck en de scherpgetekende
Kaf ka, de heel aparte Darwintulp Gudo-
schnik, bleekgeel en als met rose poeder
overstoven, en de Fost. Princeps, de lange,
spitse bloemkelk als een vlammentong te
voorschijn kronkelend uit de brede, bleek
groene bladeren.
Deze tentoonstelling is meer dan een ex
positie alleen, zij het een expositie van on
gekende kwaliteit en grootte: ze is een
demonstratie van de vakkennis, de durf en
de energie van het Nederlandse bloembol
lenvak!
Hiervan gewaagde dan ook de Secretaris-
Generaal van het Departement van Land
bouw en Visserij Dr. Bonnema, toen hij
namens de Minister uitsprak hoezeer het
bloembollenvak de aandacht van deze be
windsman -heeft, zowel in cultureel en
sociaal als in economisch opzicht. Immers,
de exporteurs hebben voor 50 millioen
gulden aan bloembollen in het buitenland
weten te plaatsen!
Bekroningen.
De voorzitter van de Stichting Bloem
lust, de heer Chr. Segers, ging daarna over
tot de uitreiking van de bekroningen, n.l:
Wisselbeker (30 soorten narcissen) War-
naar en Co. te Sassenheim (definitief): id.
(20 soorten) Fa. T. Vos te Sassenheim (de
finitief); id. (16 bollen per pot of kist)
Fa'. G. Zandbergen-Terwegen te Sassen
heim; id. (10 soorten hyacinten) Fa. H. de
Graaff en Zn. te Lisse; id. (hyacinten de
coratief opgesteld) G. v. d. Mey's Zonen
te Lisse; id. tulpen (30 soorten) P. Nijssen
en Zn. te Santpoort; id. (20 soorten) J. J.
Grullemans en Zn. te Lisse; id. (10 soof-
ten) Fa. Gebrs. Nieuwenhuis te Lisse; id.
mooiste gemengde inzending: Gebrs. Nieu
wenhuis te Lisse;
Certificaten werden toegekend aan de
firma's G. v. d. Mey's Zonen te Lisse, F.
Rijnveld en Zn. te Hillegom, G. B. de
Vroomen te Sassenheim, D.JN. Lefeber te
Lisse en Gebr. Eggink te Voorschoten.
Het avontuur van
de „Zonnetij"
Naspel voor de rechtbank
te Middelburg
Wij hebben indertijd uitvoerige medede
lingen gedaan over het avontuur van de
„Zonnetij", het jacht dat"in de wateren bij
Hansweert werd aangehouden, omdat de
opvarenden verdacht werden van verbo
den uitvoer eh overtreding der deviezen-
voorschriften.
Dinsdag vond het naspel plaats in de
rechtszaal te Middelburg, waar de zaak
behandeld werd door de politierechter.
De hoofdverdachten waren de handels
man S. uit Aerdenhout en L. K. uit Zand-
voort, maar ook hun echtgenoten waren
gedagvaard. Zoals men weet hadden allen
het plan' het land te verlaten omdat zij
bang. warep voor een nieuwe oorlog in "dit
werelddeel] Het voornemen was te trach
ten naar Zuid-Afrika te komen om daar
een nieuw bestaan op te bouwen.
Het Openbaar Ministerie eiste tegen S.
en K. elk 3000 boete en tegen de dames
elk 50, met verbeurdverklaring van alle
in beslag genomen goederen en betaal
middelen.
Als verdedigers traden op rar, M. van
Vugt uit Amsterdam en mr. B. W. Stomps
uit Haarlem, die de bedoelingen van de
beschuldigden toelichtten.
De politierechter veroordeelde, S. en K.
elk tot 10.000 boete en de dames tot
50, maar met bevel om de in beslag
genomen goederen, ook het jacht, terug
te geven.
Het aan boord aangetroffen geld, dat
volgens verklaringen der opvarenden niet
hun eigendom was, werd als toebehorende
aan onbekende daders, verbeurd verklaard.
Het openlucht theater
in Bloemendaal
Aanbieding van het fonds
aan de gemeente
Wij deelden reeds mede dat door een
comité gelden zijn ingezameld voor de aan
leg van een openluchttheater te Bloemen
daal ter gelegenheid van het 50-jarig rege
ringsjubileum van H. M. de Koningin.
Dit geld is aan de gemeente Bloemendaal
'aangeboden.
Het voorstel van B. en W., om dit ge
schenk te aanvaarden, wordt in de raads
vergadering van hedenmiddag behandeld.
Aan de heer J. v. d. Lee, die de tentoon
stellingen heeft gearrangeerd,' werd na
mens het bestuur van de Stichting een oor
konde aangeboden.
De wisselbeker voor huisbroeiers won de
heer G. Willemsteyn te Lisse.
Onder de bij de opening aanwezigen
werden opgemerkt de wnd. directeur-gene
raal van de Landbouw Ir. v. d. Plassche,
dr. A. J. Verhage, voorzitter van het. Be
drijfschap voor Sierteeltproducten, prof.
dr. A. v. Slogteren, directeur van het Rijks-
tuinbouwproefstation, ir. F. Vlag, Rijks-
tuinbouwconsulent en burgemeester Lam-
booy van Lisse. Vertegenwoordigers dei-
regeringen van de' Zuid-Afrikaanse Unie,
Italië en Spanje gaven eveneens door hun
tegenwoordigheid van de belangstelling
blijk.
De tentoonstelling.is tot en met Zater
dag, iedere dag geopend tot 9 uur des
avonds. Leerlingen van land-, tuinbouw-
en middelbare scholen hebben gedurende
de morgenuren toegang" tégen een reductie
van 50 procent.
A risen ve rk la ren
Woningnood vormt ernstig
gevaar voor volksgezondheid
De Nederlandse Maatschappij tot Bevorde
ring der Geneeskunst heeft de volgende
motie ter kennis gebracht van de leden der
Eerste en Tweede Kamer en van de minister
van Binnenlandse zaken:
„De Nederlandse artsen, in vergadering
bijeen op de algemene vergadering der Ne
derlandse Maatschappij tot Bevordering der
Geneeskunst, gevèn als hun mening té,
kennen, dat de heersende woningnood een
zeer ernstig gevaar oplevert voor de volks
gezondheid, zoals hen dagelijks blijkt uit de
gevolgen, die zich onder andere uiten in
sterke demoralisatie en vele stoornissen van
.geestelijk evenwicht, benevens toeneming
van geslachtsziekten en tuberculose. Dit leidt
bij het thans bestaande tempo van de weder
opbouw tot een catastrophale toestand. Mede
hierdoor vormt het probleem van de volks
huisvesting een uiterst belangrijk vraagstuk,
dat desnoods met voorbijgaan van andere
belangrijke problemen onmiddellijke en radi
cale behandeling vereist."
GESLAAGD.
Voor het.praktijk diploma boekhouden
van de Nederlandse Associatie voor Prak
tij kexamens slaagden de heren W. van den
Pieterman en J. van der Steen te IJmui-
den.
Blo emlusf-show in Lisse: Demonstratie van vakkennis, durf en energie van het
Nederlandse bloembollenvak. Een romantisch hoekje in de zaal waar tulp, hyacint,
narcis en crocus met elkaar wedijveren in schoonheid.
Haarlemse industrieel voor het Tribunaal
De 49-jarige fabrikant P. C. A. de la
P. uit Heemstede directeur van een
im- isn exportmaatschappij en van een
constructie-atelier die Woensdagmor
gen voor de achtste kamer van het Haar
lemse Tribunaal terecht stond, werd be
schuldigd reeds in de herfst van 1940 in
strijd met een circulaire van dé Neder
landse genie, onderhandelingen te zijn be
gonnen met een Duitse firma, hetgeen een
leverantie bommensleden voor vliegtuigen
ter waarde van bijna f .600.000 tengevolge
had.' In de loop der oorlogsjaren hadden
nog heel wat transacties met Duitse firma's
plaats onder andere voor de „IipUand-
Nautic" tot een totale omzet van 'ruim
twee en een half millioen. Het metaal
bedrijf leverde in die jaren tot-een bedrag
van ruim 800.000 direct of indirect aan
de Duitse weermacht. De ten laste legging
maakte voorts melding van een grote be
reidheid om Duitse orders te ontvangen
en uit te voeren.
De beschuldigde zou bemiddeling heb
ben verleend bij het uitzenden van enkele
zijner arbeiders naar Duitsland. De werk
tijden in zijn fabriek stegen eerst tot 54,
later tot 60 uur per 0 week. In Augustus
1944 werden zijn werknemers aan de bouw
van de snelboothaven te IJmuiden gezet
hoewel de Engelse'luchtmacht herhaalde
lijk bombardeerde.
Hij zou voorts lid zijn geweest van
de Nederlands-Duitse Cultuurgemeen
schap en van het sociaal-economisch ge
nootschap „Nederland-Europa" en had
enige keren bedragen overgeschreven aan
Winterhulp Nederland.
De beschuldigde verklaarde voor het.
Tribunaal, dat zijn fabriek al dadelijk na
de capitulatie door de Duitsers bezocht
werd, daar hij leverancier van het Neder
landse leger was geweest en bovendien al
vele jaren vertegenwoordigingen van Duit
se firma's gevoerd had.
Een poging om door middel van een
Duitse relatie gespaard te blijven voor
weermachtsopdrachten mislukte, aldus be
schuldigde. Bovendien werd een sedert
jaren in zijn bedrijf werkzame Duitse teke
naar tot dwarskijker, belast met de con
trole op de afleveringen aangesteld, zodat
aan de opdrachten geen ontkomen was. De
bestemming van de sleden had beschuldig
de niet geweten; men had hem gezegd dat
het „harmlose Rohrkonstruktionen" waren.
Beschuldigde was bovendien van mening
dat het aan de Rijksaccountantsdienst te'
wijten was, dat heel wat orders voor „indi
recte Duitse zaken" werden aangezien,
hoewel dit in werkelijkheid zuiver Holland
se zaken-waren.
In opdracht van het driemanschap van
de Nederlandse Unie had hij eertijds het
verzoek ontvangen in het sociaal-econo
misch genootschap „Nederland-Europa"
zitting te nemen om een oogje in het zeil
te houden. Daaruit was de contributie voor
de Kuituurgemeenschap voortgevloeid. De
giften aan Winterhulp dateerden uit een
tijd toen ,de ware aard van deze instelling
nog niet duidelijk was.
Beschuldigde vertelde hoe het werk voor
de Kriegsmarine te IJmuiden, in 1943 op-'
gedragen, zodanig was gesaboteerd, dat er
niets bruikbaars voor was afgeleverd.
Ter verdediging van het hoge percentage
(pl.m. 95) van Duits werk, verklaarde de
heer De Is* P. dat dit het gevolg was van
de beperking van de productie.
De bemiddeling tot uitzending' van en
kele arbeiders naar Duitsland was op ver
zoek van de betrokkfenen, die er bepaalde
voordelen in zagen, gegeven. De verhouding
tussen beschuldigde en de „Holland-Nautic"
was zeer gespannen en van leveranties was
eigenlijk geen sprake.
Beschuldigde noemde het verzinsel, dat
in zijn bedrijf het aantal werkuren eerder
dan elders verhoogd werd; het betrof hier
algemene maatregelen ingevolge de
Sauckelaktion. Bovendien juichten de ar
beiders deze werkurenvermeerdering toe,
omdat het een hoger loon tengevolge had,
hoewel er geen prestatie tegenover stond.
Ook hier moest men niet vergeten dat er
een Duitse spion rondliëp.
De behandeling van de zaak zal op 3
Maart worden voortgezet. Mr. J. H. J.
Simons zal dan zijn pleidooi houden.
Nieuwe Maritieme vlag
De Italiaanse marine en koopvaardij
hebben nieuwe vlaggen gekregen, zo meldt
het Dagblad Scheepvaart. Deze vlaggen
hebben wel de gewone groen-wit-rode ba
nen, maar de middelste voert de wapens
van de oude zeevaartrepublieken Venetië,
Pisa, Genua" eh Amalfi en bovendien nog
verschillende heraldische emblemen. De
oorlogsvlag voert onder andere een kroon-
embleem.
Liefhebberijen in Velsen
In de heldere ogen van de oude heer
Drijver uit de Molenstraat in Sant
poort is voor een wat opmerkzaam
bezoeker te lezen, dat deze kijkers veel'
over de vlakke Nederlandse velden
hebben getuurd, of naar dé luchten
van dit kleine land, waar zich een
fappe stern, een kluut of een eidereend
tegen aftekent met de voor de vogel
kenner direct aansprekende silhouet.
Wat overigens helemaal niet zo'n wonder
is, 'want Santpoorts vogelaar in de goede
'betekenis dan altijd stamt van het
eiland TesSel, waar de hemel vol is van de
vogels en waai- het als kind goed moet
zijn te zwerven door het duin.
Uit de prille vogel-liefhebberij ontstond
een gedegen ornithologie en wanneer de
heer Drijver eenmaal op zijn praatstoel
zit en over' de „pietjes" begint te vertellen
(een woord van zijn echtgenote, niet van
ons!) kan alleen een zeldzame^ brandgans
hem bij wijze van spreken Van'zijn a pro
pos af halen.
Maar aangezien de brandganzen en de
rose grutto's slechts in het gesprek voor
kwamen, heeft onze gastheer rustig en
veel over zijn grote hobby kunnen ver
tellen.
Hij ging er dus op uit. Zomaar, de vrije
natuur in, met een kijker in de hand en de
zon op zijn hoofd, als een blij mens te
midden van Gods rijke schepping. In do
eerste jaren van de vogelkunde was dat
een beetje vreemd en de heer Drijver was
dan ook een beetje een pionier. Later kwa
men er internationale congressen van
vogelvrienden en zo; aan de wand hangt
nog het bewijs van erelidmaatschap van
het Koninklijk Hongaars Ornithologisch
Instituut.
Toch is de heer Drijver niet ten voeten
uit getekend met het simpele woord
„vogelvriend". Hij ontpopte zich min
of meer onder de druk der omstandig
heden tot een vogelbeschermer. Ver
schillende soorten vogels gingen achteruit
qua aantal en dc bescherming werd dus
noodzaak. Als secretaris van de vereniging
tot behoud van natuurmonumenten en der
vereniging tot bescherming van vogels kon
hij het werk van de strijd tegen de mee
dogenloos voortschrijdende cultivering
van Neêrlands bos en heide koppelen aan
het er zo nauw mee samenhangende „be
scherm de vogel!"
De heer Drijver ziet de toekomst niet erg
rooskleurig in: hoe verder de mens in de
natuur dringt, hoe verder de vogel van
zijn domein wordt verdreven al passen
natuurlijk diverse, gevederden zich aan bij
het menselijke verkeer in hun nabijheid
en al staat er tegenóver, dat er een stijging
te merken is in het aantal zangvogels wier
huisvesting dichter bij onze gezegende be
schaving is gekomen. Tenminste: voor de
oorlog was dit zo. Sinds de moraal een
ferme klap kreeg van de vechtende mens
heid, is er een duidelijke en alleszins ver
klaarbare achteruitgang in de vogelstand
merkbaar en deze heeft zich nog niet hele
maal hersteld. Nu is hét tweebenig wezen
mens niet onverdeeld de schuldige: strenge
winters en houtgebrek voor nestkastjes
[deden dapper mee om de gelederen der
kleiné zangers uit te dunnen. Maar dé
jeugd, weet u, de „nesten-uithalerij", het
soms totaal verdwenen respect voor de
natuur
Hoewel en.de pessimist kon zich zelf
gelukkig weer moed inpraten er is een
zekere kentering te merken; Santpoorts
Bloei doet bijvoorbeeld in Velsen veel
goed, gemeentelijke diensten werken in
alle opzichten mee en de nestkastjes-voor-
de-jeugd-actie helpt niet alleen de vogels
aan een huis maar ook de kinderen aan de
onmisbare liefde voor alles wat leeft.
Wankel geslacht.
Dwalend door het rijke en nog maar zeer
ten dele ontgonnen terrein der ornithologie
komt natuurlijk ook de vogeltrek op de
proppen. „Juist", herinnert de heer Drijver
zich, „da's een .mooi onderwerp, om in je
dooie eentje op een duintop in Duin en
Kruidberg, zo midden November, te gaan
zitten bestuderen". Dan komen de trekkers
door de herfstlucht, met dat mysterieuze
instinct van de rusteloze emigrant, uit het
Oosten en het Noorden en van die bewuste
duintop af is het nu juist zo prachtig waar
te nemen, hoe de vogels voor de zee af
buigen naar het Zuiden ze durven niet
al te best over water, als er een weg over
land mogelijk is. De terugkomst dezer
dieren is minder geregeld, ook al door de
grote sterfte onder het toch al zo wankele
vogelgeslacht waarmee we middenin de
roos van 's heren Drijvers schietschijf zit
ten: de wettelijke bescherming. Hij her-
innex-t aan de jachtwet van 1923 en de
vogelwetten van 1912 en 1936, die prac-
tisch alle vogels beschermen en die Neder
land op dit gebied met kop en schouders
verheffen boven de andere Europese lan
den Denemarken misschien uitgezon
derd. Vogels als wulpen en plevieren, die
over de hele wereld lustig neei'geknald
worden, zijn door -dit volk aan de zee in
bescherming genomen en het buitenland
heeft meermalen kunneri" lezen van het Ne
derlandse voorbeeld. Zo was er eens een
Major Kirk in JMieuw Zeeland, die het
niet zetten kon, "clat de rose grutto in zijn
land uitstierf door de medewerking der
Nieuw-Zeelandse lekkerbekken,,., wier
vooi-keur voor grutto-lapjes groter dan
voor vogel-^iëteit schijnt te zijn. Uit Sant
poort werd een goede raad naar Major Kirk
gestuurd: bescherm die grutto „wettelijk en
thans gaat een ieder, die zo'n parmantig
diertje durft neer te paffen, onherroepe
lijk het gevang in. De brandgans een
ander mooi voor-beeld was na de. oorlog
slechts door 30.000 exemplaren over de
hele wereld, vertegenwoordigd) De Neder
landse regering wei-d er over ingelicht door
Peter Scott, een zoon van de Zuidpool
reiziger, met het gevolg, dat zowel voor
dit als voor het voorgaand jachtseizoen het
schieten van brandganzen wettelijk ver
boden wei"d; Denemarken verbood de jacht
er op prompt voor 10 jaar.
Zo zouden we eön hele krant lang kun
nen doorgaan: over de broedgebieden,
welke beschermd worden, de mechanisatie
van de landbouw, waardoor elk voorjaar
duizenden jonge vogels aan de maaimachine
ten prooi vallen en de grote stern, die in
het begin dezer eeuw alleen nog maar op
Schouwen bij Rottum broedde en nu al-
j weer boven de IJmuider pier te zien is, de
j kluut, Waarvan er in 1923 750 paren in
Nederland waren nu 3000 de lepe
laars, de dwei-gmeeuw
Deze liefhebberij is een passie 'gewórden
voor de heer Drijvei-. De Jan van Gent op
de boekenkast kijkt op de kleine gestalte
neer als deze zegt:
„Wanneer de mens de vogels mét rust
laat, dan kan er veel ten goede voor onze
vogelstand gedaan worden."
Maar deze passie is dienstbaar gemaakt
aan het wezentje, dat vaak onopgemerkt
maar toch onmisbaar is. Daarom verdient
zij onze waardering niet alleen, maar onze
medewerking vooral. J. F.
Crematie A. W. Verwayeil
Woensdagmiddag geleidde op Wester
een 60-tal vrienden en belangstellend
baar met. het stoffelijk overschot va"'"'
heer A. W. Verwayen, die gedurende ."J
jaar als le officier;verbonden is al
aan de Koninklijke Nederlandse S|!|
vaartmaatschappij en wiens ontslag i j
oorlogsjaren werd bewerkt door de h
ter. eif!
De heer Verwayen, die na dit
tijd ter beschikking steldé het o,||
grondse verzet, overleed in een
Bentveld.
Namens de Vrijdenkersvereniging
Dageraad" sprak de voorzitter A
Schreyer in de aula van het
Spreker zeide trots te zijn op deze
ex-ematon^
OWJlij]
verwant, die door zijn ernstige
kracht verkreeg in hpt lijden.
De heer A. J. Roovers bracht r
noemde de overledene een edel mens d"
wiens hulp velen aan de J
van de bezetter werden onttrokken. Sm»
bracht de dank van het gehele Neder]#!!8
volk over.
Nadat onder de tonen van De Mt?
compositie „Aan de strijders" de kistl'
slechts gesierd was met ëen enkele'w
I tulp, was gedaald, sprak de broer va#?
overledene, de heer P. J. Verwayen I?
teur van de Visserijschool te IJmuiden r
de vei-schillende wijzen van werken dj»?
mens gebruikt, om een betere xnaatschar
pij te stichten. De overledene heeft dei'
ciale strijd- op een eerlijke manier
streden.
De heer Verwayen bracht daarop daa>
aan de collega's van zijn broer, de af
wezige scheepsmakkers, de bond'van m
illegale wei-kers, die mede was
verlegt.
woordigd door de heer H. Roelofs on
oud-illegalen van Kareol. Hiermede v/ail
plechtigheid ten. einde.
W. Voogt ten grave gedraqei
Gistermiddag is de heer Willem Voor
op de Westerbegraafplaats ter aarde ij!
steld. Aan de groeve sprak de heer J, j'
Kolkman, hoofd van de afdeling vis y»
het Voorlichtingsbureau van de Voedk.
raad namens deze instelling woorden n
waardering; ds. S. E. Wesbonk uitte w#*.
den van troost tot de familie. Een zwam
van de overledene bracht namens de 4
terblijvenden dank voor de
Ml
59
-> „Uit het verleden van midden-
KertHemerland" door mr. H. J. J.
Scholtens. N.V. Uitgeverij W. P.
van Stockum en Zoon, 's-Gra-
venhage.
„De tijdgenoot, die de tegenwoordige
gemeente Velsen met haar dichte bevol
king keilt, zal met verbazing waarnemen,
dat op ditzelfde uitgestrekte grondgebied
in hef jaar 1.809 nog slechts 1459 inwoners
gevëstigd waren, verdeeld over 215 huizen".
„In officiële gegeven uit de tweede
helft van de 15e eeuw is vastgelegd, dat
het aantal belastbare haardsteden 'onder
Velsen toen niet meer dan 69 bedroeg".
Deze twee citaten uit het boek van Be-
verwijks burgemeester over het'verleden
van midden-Kennemerlancl, clat dezer
dagen de persen van Knuttel en Co. in
Amersfoort verliet, duiden voldoende het.
grote terrein aan, dat mr. H. J. J. Schol
tens heeft bestreken met zijn geschiedkun
dig werk en zij karakteriseren tevens de
stijl van deze -peünevrucht, een .stijl, die
niet alleen vatbaar was voor de boeiende,
grote lijn van de historie onzer gewesten,
maar daarnaast de interessante moment
opname allerminst verwaarloosde.
Niet feiten alleen
Zuiver wetenschappelijk vooral, toch
ook 'met menselijke warmte echter heeft
de eerste burger van „de Wijk" in ruim
driehonderd bladzijden een rijk gedocu
menteerde geschiedenis van midden-Ken-
nemerland waaronder hij de streek tus
sen Santpoort ep Limmen verstaat neer
geschreven, en het is zijn grote verdienste,
dat hij zich niet bepérkte tot dor materiaal,
maar in de lijst dei' historie de Kennemer
mens liet spelen, .en leven.
Wij lezen van het oude Velsen en zijn
buurtschappen, waar bijelkaar onder meer
in 1742 38 boeren, 71 dienstboden en 54
blekersmeiden woonden, wij beluisteren de
hartslag van de tijd, het groeien der ge
meente tot wat zij nu is, wij 'worden deug
delijk geconfronteerd aan de prille jaren
van Velsen, oftewel Felison en wij maken
ons met burgemeester Scholtens minder
druk over het ontstaan van de plaats
naam- dan over de zuivere feiten, die zo
hoog in dit land achter de duinen liggen
opgestapeld.
Velsen krijgt als een der brandpunten
van cultuur, kerkelijk leven en adellijk
divertissement een ruime plaats van de
auteur, maar wanneer hij ons naar de
doorgraving van Holland op zijn smalst
heeft gébracht, durft hij de nieuwste ge
schiedenis na 1865 niet meer recht
aan. Deze burgemeester Scholtens heeft
het wijze woord van de tijdsafstand in de
geschiedenis,die de objectiviteit bepaalt,
terdege begrepen.
„Wijc" of „Sint Aagtendorpe" begint zijn
naam in schuchtere gebeurtenissen rond
FEUILLETON
Mijnheer Melvil's
wonderlijke fantasie
door W. H. Lane Crawford
47)
Met Bunty's aftocht met de kinderen,
was een ernstig gevaar voorbij, want haar
opdracht luidde, dat .zij die avond niet
meer zou verschijnen,maar Henry had
een paar moeilijke minuten met mevrouw
Robinson, die hem vroeg of het schreeuwen
van Nibs de baby niet zou wakker maken.
Henry dacht zeer stellig van niet. de baby
zou zekfer dooralles heen slapen en bo
vendien was het kindermeisje gewend met
de kinderen om te gaan zonder hulp. De
komst van de cocktails bracht afleiding en
toen volgde het diner. Mevrouw Robinson
sprak bijna onophoudelijk over de kinde
ren, het scheen haar geliefkoosde onder
werp van gesprèk. Zij had zelf drie kin
deren en ze vond het erg prettig vergelij
kingen te maken. Henry vond het in het
geheel niet prettig vergelijkingen te ma
ken en 6zijn antwoorden waren vaag en
weinig zeggend.'" Hij greep de eerste de
beste gelegenheid aan om van gesprek te
veranderen. De heer Robinson prees de
wijn, en dat maakte Henry's tong los. Hij
sprak over wijn met evenveel enthousiasme
als mevrouw Robinson over kinderen, en
met meer eerbied. De wijn was werkelijk
goed, zo goed, dat Henry spoedig begon
te ontdooien, zijn trekken ontspanden zich
en zijn glimlach werd natuurlijker. Wat
de heer Robinson betreft, het was zeer
duidelijk, dat hij 'niet de minste achter
docht koesterde, hij had zelfs vergeten,
dat hij belastinginspecteur was, hij had-
vergeten, dat de vrouw van "zijn gastheer
in het ziekenhuis lag. hij had een valse
,neus opgezet en was druk bezig ballonnen
op te blazen en die heen en weer te
zwaaien.
Na het diner besteedde Michael een groot
gedeelte van de avond om met Betty te
telefoneren, terwijl de gasten en de gast
heer bridge speelden in de zitkamer. Me
vrouw Robinson probeerde af en toe een
gesprek te beginnen, maar Henry concen
treerde zich geheel op zijn spel en alles
verliep zonder ongelukken. Om half elf
zei mevrouw Robinson, tot Henry's grote
vreugde, dat hét fe laat was om een nieu
we robber te beginnen en zij begon zich
gereed te maken om weg te gaan. Het was
nu elf uur en- ze was nog steeds niet ver
der dan de hal.
„O, laat ik dat vooral niet vergeten",
riep ze, toen haar echtgenoot haar arm
nam om haar naar de auto te geleiden en
alles er op wees. dat ze werkelijk zou
gaan, „we geven aanstaande Woensdag
middag een kinderfeestje, mag ik er op
rekenen, dat uw kinderen dan ook komen?"
Henry wist zo gauw niet wat te ant
woorden. Het stond zeer vast, dat zijn kin
deren niet zouden komen, maar het was
niet gemakkelijk een excuus te bedenken.
Hij hoefde er trouwens geen te bedenken,
want op heizelfde ogenblik ging de tele
foon lang en nadrukkelijk.
„O, dat zal nieuws zijn van uw vrouw",
riep mevrouw Robinson uit, buiten adem
van spanning, „we - moeten even horen,
hoe het met haar gaat".
Henry nam de hoorn op en vertelde
iemand aan het andere einde van de lijn,
dat hij met de heer Mei vil sprak. Terwijl
hij luisterde, zwollen de aderen op zijn
voorhoofd op en hij verstijfde als het ware
van ontzetting. Het was heel moeilijk iets
op te maken uit het aandeel, dat hij had
in het gesprek, want dat bestond alleen
uit eenlettergrepige woorden. Maar de an
dere persoon sprak zonder ophouden en
er werd van Henry schijnbaar niet veel
antwoord verwacht en dat was heel goed,
want hij leelg, werkelijk niet in staat te spre
ken/ Tenslotte hing hij de hoorn vrij on
verwacht op.
„Was het uw vrouw?" vroeg mevrouw
Robinson ademloos, toen zij hem vol ver
wachting aankeek.'
Hij knikte verstrooid.
„Het is toch geen slecht nieuws, hoop ik?"
Henry staarde haar met afwezige ogen
aan. „Neen, neen", zei» hij haastig, „het is
geen slecht nieuws, maar goed nieuws is I
het pok niet". I
Er was een sympathiek zwijgen en toen
vertrok mevrouw Robinson. Ze zei enigs
zins schuchter goeden avond en verdween
snel. Haar echtgenoot verzocht Henry geen
moeite te dq,en om hem uit te laten en
volgde haar. Henry deed inderdaad geen
moeite om zijn gasten uit te laten, hij 'stond
onbeweeglijk en Michael en Christophfer
waren te verbaasd door die boodschap van
het ziekenhuis, om de plaats van de te
kortschietende gastheer in te nemen. Zij
waren vooral verbijsterd door Henry, zijn
manier van optreden tijdens het telefoon
gesprek was schitterend geweest, een
meesterstuk van realisme. Christopher
vroeg:
„Wie was er aan de telefoon?"
Het antwoord liet even op zich wachten,
toen klonk het bedrukt: „Josephine".
„O, dus ze is in Engeland?"
„Ze is in Engeland en ze komt hier".
Christopher sperde zijn ogen wijd open.
„Waarom hier?"
„Ik weet het niet", riep Henry, met een
wanhopige .beweging van zijn handen,
„maar ze kordt hier en ze komt Zaterdag
middag".
„Vermoedelijk theedrinken?"
„Vermoedelijk, ja".
Henry deed of hij iets wegslikte en het was
even stR.
„Je hebt haar niets van de kinderen ver
teld", merkte Michael nadenkend op.
(Wordt vervolgd).
het eind der elfde eeuw te vestigen, Ij
zijn boek gaat de schrijver dus daarhia
terug om geleidelijk Beverwijks
in de 13e eeuw te volgen en, localise^
of streek beschrijvend, al naar gelang hl
de lezer de beste indruk kan geven, votil
te schrijven over de Gouden Eeuw, ii
Franse Tijd die door „de Wijk"®!
goedmoedige kalmte werd doorleefd -
tenslotte de bevrijding van 1813 als sluit
stuk aan te^houden.
Deze twee grepen uit de stof, die dw 1
mr. Scholtens met meesterhand in eea
overzichtelijk geheel van vier en twinti|
hoofdstukken is gevat, kunnen echter on
mogelijk recht doen wedervaren aan htl
geschrift, dat grotendeels in het kamp
van St. Michielsgestel naar zijn huidige i
vorm en inhoud zocht.' Met bewonderens
waardige nauwkeurigheid heeft de.anient 1
zich niet bepaald tot een heldere beeltenis
van het Kennemer leven „van binnenuit",
maar hij verplaatst zich, waar nodig,'in d|
wijdp omtrek van het Kennemerse, waai-
uit bijvoorbeeld -een hoofdstuk als „Am*
sterdams welvaren weerspiegeld aan dl
duinrand" groeide.
Hij schreef de droeve verhalen van
het Kaas en Bróodoproer neer en van
de Spaanse oorlog, hij heeft beklem
mend weten te vertellen over do
desolate toestand, van het platteland
en' de puinhopen van Beverwijk, waar
in 1577 „niet en staen dan neegen
gebroken huysen"
Dit standaardwerk, dat zowel de Wijk atJ
Zeeër, de Santpoortenaar hoe goed
wordt het aanzienlijk Hollands riddert
uit de 13e eeuw der heren Van Brederod'.
beschreven als de burger van Driehuis
moet interesseren, heeft een honderdtal
uitstekend geslaagde koperdiepdruk
van oude gravures en schilderijen ter il<
lustratie gekregen, waarvan zeker de helft
voor het eerst aan de openbaarheid middel)
de drukpers is prijsgegeven. Het enige be
zwaar, wat wij tegen dit aan alle kantra
degelijk boek kunnen zien, is de prijs va
22.50, die er niet bepaald toe zal bij
dragen, het werk de zozeer verdiende grote
oplaag te bezorgen, maar overigens zou ei
van gezegd kunnen worden, dat veil
eeuwen stof zijn uitgewerkt, zonder dal
het beruchte „stof der eeuwen" het onder
werp heeft beroepd. M
'MARKTBERICHT
18 februari 151!
Besommlnjfl
Motortrawler: RO 15 Antje f 13.460.
Motorloggers: IJM 35 f 2664; KW 65 f7451,
KW 51 f3971.
Kotters HD 18 f2100; IJM 211 f 51; UK li«
f 810; UK 69 f 510; UK 15 f 2350.
Visaanvoer. 60 kisten tarbot en f
kisten schar, 400 kisten kabeljauw, L
leng, 175 kisten' koqlvis, 240 kisten heek w
kisten schelvis, 180 kisten wijting, 40 k""
rog en vleet, 35 kisten kuit. Totaal
kisten.
Twee trawlers met een besomming
f 40.640.
Visprijzen 18 Sept. 1948: Poontjes f42-f$
puitaal 'f48—f41; hom f54—f44; schart»
f74—f51; gr. rog f22—f20; kl. rogflMf'
vleet f32—f27; haai f59—f51; baars *-
f26; haring f—f5; tarbot II f 130—f 126; UJ
bot III f112—f 110; tarbot IV flOH»
alles' per 50 kg. nn .„»v
Torbat I f3—f2,25; heilbot f-2,90- ffl
gr. tong f2,85—f2,50; md. tong f3,4MW
kl.md. tong f3,20—f2,80; ld. tong I
f2,20. per kg.
Agenda voor Velsefl
en IJmuiden
DONDERDAG 19 FEBRUARI
Patronaat. 8 uur: Lezing „Hoogoven
van het „Nut".
Patronaat. 8. uur: Ledenvelgadei™
Mandolineclub „Excelsior".
8 uur: Ledenvergadering Chr. Bouwvas-
arbeiders.
7.30 uur: Ledenvergadering R.-K-
taaibewerkers.
VRIJDAG 20 FEBRUARI.
Bioscopen 8 uur: Nieuw programma.
Patronaat. 8 uur: Propaganda-aw
„NIWIN", lezing over Indië met M
beelden.
