J
c
Italiaanse verkiezingen
zullen geen verrassingen brengen
De gevangenis zoals zij nu is
verbetert geen veroordeelde
Reshevsky overschreed de tijd tegen Botwinnik
Wat hebt U gisteravond gedaan?"
PANDA EN DE PROFESSOR
Belgisch elftal
Sport in het kort
Wereldnieuws
WOENSDAG 10 MAART 1948
«10
Hardnekkige geruchten over gezamenlijke
actie der Franse en Italiaanse communisten
(Ven ovze Romeinse correspondent).
D<T"eerste weken der verkiezingscom-
pagne in Italië zijn opvallend rustig ver
lopen. Het initiatief, genomen door Fer-
racini, de communistische voorzitter der
Constituante om een uit vertegenwoordi
gers van die partijen gevormde Raad van
Toezicht op de verkiezingspropaganda in
te stellen, draagt kennelijk vrucht. Maar
het is duidelijk, dat de grootste actie nog
beginnen moet en dat de partijen hun
krachten en hun middelen sparen
voor de eindspurt in April.
In de omgeving van Montecitorio, het
Italiaanse ,3innenho£", is men van mening,
dat de verkiezingen mits de orde be
waard blijft geen grote verrassingen en
geen grote verschuivingen zullen brengen.
Men verwacht, dat de grote partijen hun
intrede in het eerste republikeinse parle
ment zullen doen in vrijwel dezelfde ver
houding als waarin zij vertegenwoordigd
waren in de Grondwetgevende Vergade
ring. De Communisten zouden, door han
dige propaganda, hun aanhang hebben
versterkt in het Zuiden (vooral Sicilië en
Apulië), dat tot nu toe veelal placht te
stemmen volgens de raad van pastoor en
grondbezitter. In het overwegend rode
Noorden zou teleurstelling over de com
munistische houding ten aanzien van
Triëst de gelederen van de gematigde
Saragat en zelfs die der Christen-Democra
ten hebben versterkt. Rome is politiek de
meeste gevoelige stad van Italië en is op
het ogenblik heel wat minder „progressief-
democratisch" dan in 1946; de invloed van
het Vaticaan en van de Katholieke Aetüj
draagt daartoe niet minder bij dan het
steeds meer veld winnend besef, dat Italië
zonder de hulp uit Amerika reeds lang aan
hongersnood en anarchie ten prooi zou zijn
gevallen. De communistische propaganda
tegen het plan-Marshall, tegen Ameri
kaanse hulp in het algemeen, kan moeilijk
vat hebben op dat deel van het publiek,
dat weet hoe het brood, dat we hier eten
en de steenkool, waarmee de industrie op
gang wordt gehouden, gratis door Amerika
worden verstrekt.
Ja, mits de orde bewaard blijft. En of
dit gebeuren zal, weet misschien alleen
Togliatti. Er gaan nog steeds geruchten
dat half Maart anderen menen half
April een grote gemeenschappelijke ac
tie der Italiaanse en Franse communisten
zal worden ondernomen. De eerste slag
zou, wat Italië betreft, moeten vallen in de
Po-vlakte. Turijn, de stad der Fiat-fabrie
ken, waar de communistische burgemeester
De Negarville, rekenen kan op een zeer
talrijk leger van communistische fabrieks
arbeiders, wordt genoemd als de stad, waar
„het zal beginnen". Onmiddellijk daarop
zou Thorez de stad Marseille in beweging
brengen.... en de partisanen van Tito
zouden bij Gorizia gereed staan om Togliat
ti te hulp te komen tegen de Italiaanse
politietroepen. De ontploffingen in de kruit
magazijnen van het leger, in enkele maan
den tijds drie gevallen in Noord-Italië,
zouden ook een deel vormen van het plan.
Italië staat aan de vooravond der verkie
zingen. Als die zeer gunstig uitvallen voor
Togliatti, zal hij met een zeker recht deel
neming zijner partij aan de regering ver
langen. Ais ze ongunstig voor hem zijn,
zou een poging om door middel van de
Garibaldijnse jeugdbonden, de partisanen-
groepen en de comités van actie de uitslag
te corrigeren, .mogelijk zijn. Tsjechoslowa-
kije, waar de actie wèl voorafging aan de
verkiezingen, mag men niet met Italië ver
gelijken. Te Praag waren de ministers van
binnenlandse zaken en van defensie bei
den communisten; leger en politie stonden
aan de zijde van Gottwald. In Italië is dit
niet het geval.
Overal wapens.
Dat men overal in het land iedere dag
geweren, munitie, dynamiet en zelfs in vrij
groot aantal kanonnen ontdekt, die door
Niet alleen 't chagrijn »an de pijn,
Uw rheumatische pijnen met alle gevolgen
slopen voortdurend aan Uw hele gestel
Daarom moet ge U er tegen te weer stellen
Met Kruschen Salts. Duizenden deaen dal
vóór U en zij zijn trots op de heilzame resul
taten die Kruschen hun gaf. Iedere morgen
de kleine dosis Kruschen maakt een ander
mens van U. De aansporende werkina van
Kruschen doet Uw bloed sneller stror. en: de
schadelijke zuren, die zich anders gaan vast
zetten, worden medegenomen en verwijderd
langs natuurlijke weg. Dat is het geheim van
Kruschen en daarom is het ook voor U de
remedie om weer helemaal de oude te wor
den, vief en fit en vrij van pijn Vraag Kru
schen Salts bij Uw Apotheker of Drogist
(Adv.)
De radio geeft Donderdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 19.00. 20.00 en 23.30 uur
Nieuws. 715 Gymnastiek. 7.30 Gebed. 7.45
Piano. 8.15 Platen. 9.00 Voor de vrouw. 9.05
Symphonische muziek. 10.00 Partita van
Bach. 10.15 Morgendienst 10.45 Gewijde mu
ziek. 11.00 Ziekenbezoek. 11.45 Orgel. 12.00
Angelus. 12.03 Piano. 12.30 Weerbericht, 12.33
Dansorkest. 12.55 Zonnewijzer. 13.25 Dans-
orkest. 13.45 Hors d' Oeuvre. 14.00 Musette-
orkest. 14.30 Frans koor. 14.40 Voor de
vrouw. 15.00 Pianomuziek van Brahms en
Chopin. 15.30 Röntgen strijkkwartet. 16.00
Bijbellezing. 16.45 Zang. 17.00 Jeugdjournaal.
17.30 Kamerorkest. 18.15 De zorgen van de
pluimveehouder. 18.30 Strijdkrachtenpro
gramma. 19.15 De ambachtsschool. 19.30 De
clamatiewedstrijd. 19.45 De R.V.D. antwoordt.
20.15 Engelse steravond. 21.30 Familiecompe
titie. 10.00 Met band en plaat. 22.15 De vaart
der volken. 22.45 Overdenking. 23.00 Concert
gebouworkest. 23.30 Platen.
HILVERSUM II, 414.5 M„ 218 M. en 1875 M.
7.00, 8.00, 13.00, 18.00, 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Platen. 7.50 Dagopening. 8.15
Platen. 8.45 Symphonische muziek. 9.15 Mor
genwijding. 9.35 Platen. 10.30 Voor de vrouw.
10.35 Suite van Coates. 10.50 Voor kleuters.
11.00 Interview met Mieke Melcher. 11.20
Zang en piano. 12.00 Liedjes over dieren.
12.30 Weerbericht. 12.33 In 't spionnetje. 12.38
Piano. 13.15 Metropole-orkest. 13.45 Platen.
14.00 Voor de vrouw. 14.20 Arthur Rubin
stein, piano. 14,30 De neger in woord en
muziek. 15.00 Voor zieken. 16,00 Zang en
piano. 16.30 U kunt het geloven of niet. 16.35
Benjamino Gigli. 16.40 Nederlandse muziek
uit de pruikentijd. 17.00 Kaleidoscoop. 17.20
Welk dier? 17.30 Dansorkest. 17.50 Voor de
jeugd. 18.15 Sportpraatje. 18.30 Cabaretrevue
..Sportief". 19.00 Het klokje van 7 uur. 19.05
Tom Poes. 19.15 Werken van Ponchielli. 19.30
Volksmuziekschool 20.05 Echo van de dag.
20.15 Philharmonisch orkest en Jan Smeter-
Jin. piano. 21.00 Ornheuskoor uit Glasgow.
21.30 Luisterspel „De bonte sluier". 22.30
Platen. 22.45 De Noordoostpolder in opbouw.
23.15 Wereldkampioenschap schaken. 23.30
Platen.
..particulieren" verborgen worden gehou
den, bewijst dat een burgeroorlog in Italië
op een zeker ogenblik zou kunnen uitbar
sten, doch het bewijst allerminst dat dit
voor de verkiezingen zal gebeuren. Naar
onze mening is veeleer eind April of be
gin Mei het gevaarlijke ogenblik. En of er
in het voorjaar een communistische
„putsch" in Noord-Italië komt, zal voor
een niet gering deel afhangen van de ver
kiezingsuitslagen. Als een groot percen
tage der kiezers zijn plicht verzuimt, zodat
het bewijs wordt geleverd, dat velen on
verschillig staan tegenover het lot der nog
zo jonge democratie, dan is het niet meer
dan natuurlijk, dat zij die deze demo
cratie in de huidige vorm niet wensen,
een poging zullen doen om haar een on
tijdige dood te bereiden.
En we mogen onze lezers niet verhelen,
dat sedert een dag of tien, sedert de
Tsjechische crisis in Italië een sfeer van
bezorgdheid hangt. Ieder weet of voelt
instinctief, dat dit land op Moskous ver
langlijstje een der eerste plaatsen inneemt,
lil Januari kwamen 1914
nieuwe woningen gereed
In de eerste maand van dit jaar zijn vol
gens voorlopige gegevens van het Centraal
Bureau voor de Statistiek 1914 ni,euwe wo
ningen gereed gekomen. Daarvan zijn 195
ingericht voor tijdelijke bewoning door
meer dan één gezin.
Op deze wijze is thans voor het eerst
sinds de bevrijding in één maand woon
ruimte voor meer dan 2000 gezinnen door
nieuwe bouw verkregen.
De nieuwe woningen zijn als volgt over
de provincies verdeeld: Groningen 46,
Friesland 70, Drente 98, Overijssel 271,
Gelderland 191, Utrecht 22, Noordholland
(uitgezonderd Amsterdam) 89, Zuidholland
(uitgezonderd Rotterdam en 's-Graven-
hage) 211, Zeeland 106, Noordbrabant 306,
Limburg 252, Amsterdam 88, 's Gravenhage
2 en Rotterdam 162.
50 Millioen eieren
naar Frankrijk
(Van onze correspondent te Parijs)
Het handelsverdrag, dat Nederland in
1947 met Frankrijk sloot, voorzag in de
zending van 30 millioen eieren, die de
Franse regering aankocht ter ondersteu
ning van haar prijzenoffensief tegen de
boeren. Eind Februari was de voorraad
uitgeput, doch het objectief nog niet ge
heel bereikt: de Franse eieren op de vrije
markt kosten nog altijd een aantal francs
meer dan de Hollandse eieren in de distri
butie. Daarom is er thans een nieuwe over
eenkomst afgesloten. Frankrijk zal, wan
neer ook de laatste zendingen zullen zijn
gearriveerd, 50 millioen eieren uit Holland
hebben betrokken, hetgeen juist de helft
is van het totaal, dat in 1947 de grootste
Nederlandse eierenmarkt Roermond
verhandeld heeft.
Tc Zutphen is op 74-jarige leeftijd over
leden de heer A. F. Reichman uit Steenderen,
een zeer bekende dierenarts en deskundige
op het gebied der paardenfokkerij.
Een Staatscommissie ontwierp belangrijke icijzigingen
„De cel is een hel". Een vaak geuite
mening! Maar tevens het bewijs, dat opvat
tingen zich in de loop der jaren wijzigen.
Een korte herinnering aan de feiten be
wijst dit.
Voor het midden der 19e eeuw bestond
als regel geen eenzame opsluiting, maar
ondergingen de veroordeelden hun straf
gemeenschappelijk. Aan dit systeem kleef
den vele nadelen; de voornaamste was, dat
de nog niet verdorven elementen door het
gezelschap van onverbeterlijke misdadigers
vaak voor hun verder leven verknoeid
werden. De bouw van cellulaire gevange
nissen beloofde uitkomst. Algemeen werd
een heilzame werking verwacht van de op
sluiting in cellen, niet alleen omdat daar
door de verderfelijke invloed van recidi-
SCHAKEN
Partij Euwe—Smyslov na 42 zetten afgebroken
In de vierde ronde van het tournooi om
de wereldtitel is de partij EuweSmys-
Iov na 42 zetten afgebroken. Botwinnik
won van Reshevsky door tijdoverschrjj-
ding van de laatste na 32 zetten.
Van de partij Euwe—Smyslov geschiedden
de eerste 14 zetten in bliksemsnel tempo. Het
was een Spaanse opening, waarvan Smyslov
de gesloten verdediging koos. Bij de 12de
zet was de z.g.n. Tschigonni-opstelling be
reikt, waarbij zwart het centrum gehand
haafd heeft en gereed staat voor een actie
op de koninginnevleugel. Daarentegen be
heerst wit meer terrein in het centrum, het
geen tot aanvalskansen op de andere
vluegel kan leiden. De algemene indruk was,
dat Smyslov behoorlijk uit de opening was
gekomen, maar daarna begon Euwe een grote
kracht te ontwikkelen om geleidelijk een
superieure stelling te krijgen. Toen meende
hij helaas met een dubbel paardoffer de partij
te kunnen beslissen. De aanval sloeg echter
niet door en de bij de onderbreking bereikte
stelling biedt niet veel hoop op behoud.
ENQUETE IN VELE LANDEN:
„Wat hebt U gisteravond gedaan?" vroegen
de Gallup-instituten in Nederland, Frankrijk,
de Verenigde Staten, Noorwegen, Zweden.
Denemarken, in een enkele weken geleden
gehouden enquête over de besteding van de
vrije tijd.
Dit is wat het publiek in die verschillende
landen uitvoerden:
N P U
Naar de radio
geluisterd 19 21 23 23 22 13 41
Op bezoek of
thuis bezoek ont
vangen 19 7 21 20 12 16 25
Gelezen 18 23 18 22 21 23 27
Naar film. toneel
of concert 7 6 7 4 7 4 11
Kaart gespeeld 7 5 6 2 1 6 14
Naar vereniging
of club 7 4
Naar café of re
staurant 3
Andere bezig
heden 27 53 34 34 46 38 28
Betekent: gerangschikt onder andere be-
zgheden.
(Totalen boven 100% omdat verscheidene
meer dan een ding deden).
In al deze landen zijn luisteren naar de
radio, lezen en op bezoek gaan of bezoek ont
vangen dus de meest voorkomende tijdpasse
ringen in de avonden.
In de enquête is ook gevraagd wat men in
zijn vrije tijd het liefste doet. Het Nederlands
Instituut voor de Publieke Opinie vond in
ons land de volgende voorkeur-verdeling:
24 Lezen;
19 Naar film, toneel, concert;
15 Luisteren naar de radio;
12 Bezoek;
8 Kaartspelen;
8 Bijeenkomsten van verenigingen,
clubs bijwonen;
7 Naar sportwedstrijden;
4 Naar café, restaurant;
3 Dansen.
In andere landen leerde dit Gallup-onder-
zoek:
Bonkaarten en arsenicum
Toen een 29-jarige Amsterdamse schoen^
maker op bezoek kwam bij zijn ouders,
verzocht men hem voor vier gezinnen de
nieuwe distributiebescheiden te halen, het
geen de schoenmaker deed. Hij verkocht
de 13 levensmiddelen- en textielkaarten
aan een marktkoopman voor 520. Toen
de politie de schoenmaker wilde aanhou
den, nam hij arsenicum in. Hij werd in een
ziekenhuis opgenomen en bekende de ver
duistering te hebben gepleegd. Het groot
ste deel van het geld had hij reeds opge
maakt. Ook de marktkoopman is aange
houden.
Frankrijk: 1. Lezen (23 2. Radio (22
3. Film toneel enz. (19
Ver. Staten: 1. Lezen (20%); 2. Radio (19
3. Bezoek (13
Noorwegen: 1. Lezen (26 2. Radio (22
3. Bezoek (22
Zweden: 1. Lezen (21 2. Radio (18%);
3. Thuis blijven in het gezin (17
Denemarken: 1. Lezen (37 2. Radio (19
3. Bezoek (9
Canada: 1. Lezen (26%); 2. Radio (23%);
3. Bezoek (20
Tragische oplossing van
een „grensgeschil"
Na de vorige oorlog werd bij de grens
tussen Venlo en Kaldenkirchen een schuur
tje neergezet, dat tot voor enkele dagen de
oorzaak was van een „grensgeschil". Een
zekere Kaukorat dreef er een winkeltje in,
waarop de Duitse grenskommiezen het
niet erg hadden voorzien. Wanneer zij
echter trachtten aan de negotie een einde
te maken, beriep K. er zich op, dat zijn
„bedrijf" op Nederlandse bodem was ge
vestigd en de Duitsers er niets mee te ma
ken hadden. Tegenover Nederlandse be
ambten beweerde hij echter, dat zijn win
keltje op Duits grondgebied stond. Nie
mand scheen precies te weten, waar de
grens liep. Nog voor een eventuele an
nexatie het geval zou hebben opgelost,
heeft een tragische gebeurtenis het pro
bleem uit de wereld geholpen.
Toen K. namelijk dezer dagen een land
mijn vond, wilde hij deze in het schuurtje
demonteren met het gevolg, dat zowel hij
als zijn winkeltje in de lucht vlogen.
Internationale tarwe-
conferentie
Op de te Washington gehouden bijeen
komst van de internationale tarweconfe-
rentie, waaraan vertegenwoordigers van
36 landen deelnamen, is in belangrijke
mate overeenstemming bereikt over een
plan voor het vaststellen van maximum-
en minimum-prijzen voor tarwe in de ko
mende vijf jaar.
Van officiële zijde werd medegedeeld,
dat de importerende en exporterende lan
den een contract zullen tekenen voor ge
garandeerde leveringen in een periode van
vijf jaar, ingaande 1 Augustus 1948, tegen
een constante maximumprijs.
Doodstraf geëist tegen
verrader
Deadvocaat-fiscaal bij het Bijzondere
Gerechtshof te 's-Hertogenbosch heeft de
doodstraf geëist tegen N. L. C. D., een
handlanger van de Sicherheitsdienst die
zich als zogenaamde illegale werker had
ingedrongen in een verzetsgroep, welke hij
aan de Duitsers verried. Vijftien personen
werden als gevolg hiervan doodgeschoten.
Het verloop was als volgt:
Wit: Euwe. Zwart: Smyslov.
1. e2e4 e7—e5; 2. Pgl—f3 Pb8—c6;
Lflb5 a7—a6; 4. Lb5—a4 Pg8—f6; 5. 9—0
Lf8e7; 6. Tfl—el b7—b5; 7. La4—b3 0—0;
8. c2c3 d7d6; 9. h2—h3.
Wit wil het pennen van Pf3 verhinderen,
voordat hij d4 speelt.
9Pc6a5 10. Lb3c2 c7—c5; 11.
d2d4 Dd8—c7; 12. Pbl—d2 Pa5—c6.
Tot hier is alles reeds talloze malen ge
speeld en de zetten geschiedden dan ook met
sneltreinvaart.
13. d4xe5.
Een weinig bekende zet.
13d6xe5; 14. Pd2—fl Lc8—e6; 15.
Pfl—e3 Ta8d8.
Zwart kan met de uit de opening bereikte
stelling tevreden zijn.
16. Ddle2 g7g6.
Klaarblijkelijk wil zwart zijn paard naar
h5 brengen.
17. Pf3g5 Le8c8; 18. Lel—d2 Kg8—g7;
19. Tal—dl h7h6; 20. Pg5—f3 Lc8—e6.
Nadat het paard is weggejaagd, keert de
raadsheer onmiddellijk naar zijn gunstige
plaats terug.
21. a2a4 Dc7—b8; 22. Ld2—cl Td8xdl;
23. Telxdl Tf8—d8.
Zwart biedt opnieuw ruil der kastelen aan
en wit gaat hier grif op in.
24. Tdlxd8 Le7xd8.
Zwart moet wel de raadsheer terugnemen.
25. a4xb5 a6xb5; 26. Pe3—d5 Pf6—g8.
Zwart mag niet 2 x op d5 slaan, wegens
Dd2 met aanval op d5 en h6.
27. Lele3, c5c4.
Gedwongen daar de pion op c5 niet be
schermd kon worden.
28. b2b3 Pc6a5. 29. Pf3xe5.
Het is duidelijk, dat zwart het paard niet
mag nemen, wegens 30. Ld4 en zwart ver
liest zijn koningin.
29c4xb3; 30. Lc2—bl Db8—b7; 31.
Le3d4 Kg8h7; 32. Pd5—f4 Le6—c4; 33
Pe5xg6.
Een verrassend offer, dat echter niet door
slaat. Vermoedelijk had Euwe, die op dat
ogenblik een voortreffelijke stelling had,
beter Dg4 kunnen spelen. Zwart mag natuur
lijk de koningin niet nemen, wegens Pf8 mat.
33f7xg6; 34. Pf4xg6 Kh7xg6; 35.
e4e5 schaak, Kg6f7; 36. De2h5 schaak
Kf7—f8. 37. f2—f4 Ld8—b6: 38. Dh5—f5
schaak Kf8e7: 39. Df5h7 schaak Ke7d8;
40. Lc5xb6 schaak Db7xb6 schaak; 41.
Kglh2 Db6e3; 42. Dh7—£5 afgebroken.
De afgebroken stelling is:
Wit (Euwe): Kh2, Df5, Lbl, pionnen c3,
e5, f4 g2 en h3.
Zwart (Smyslov): Kd8, De3, Lc4, Pa5 en
g8, pionnen b5, b3 en h6.
Schakers gebruikten veel bedenktijd.
De partij BotwinnikReshevsky was een
Nimzo-Indische, waarin de Amerikaan het
zijn tegenstander lastig maakte. De spelers
gebruikten echter geweldig veel bedenktijd
en ten slotte werd hiervan de gladde Ameri
kaan die zich anders in tijdnood kiplekker
gevoelt de dupe. Bij de 32ste zet over
schreed Reshevsky de tijd.
Het verloop was als volgt:
Wit: Botwinnik. Zwart: Reshevsky.
1. d2d4 Pg8—f6; 2. c2—c4 e7—e6; 3.
Pbl—c3 L£8b4; 4. e2—e3.
Botwinnik speelt met voorliefde de Rubin-
steinvariant.
4d7d5; 5. a2—a3.
Aldus speelde Botwinnik ook in het AVRO-
tournooi tegen Capablanca.
5Lb4e7.
De terugtocht naar e7 werd beter geacht
dan ruil op c3.
6. Pgl—f3 0—0: 7.b2b4 Pb8—d7;
Lel—b2 c7—c6; 9. Lfl—d3 d5xc4; 10. Ld3xc4
Le7—d6; 11. Pc3—e2.
Wit wil e5 niet toelaten.
11e7—a5; 12. b4—b5 Pb7—b6 13.
Lc4d3 c6xb5.
Zwart heeft op handige wijze een paar
tempi gewonnen.
14. Ld3xb5 Lc8—d7; 15. Ddl—b3 a5—a4; 16.
Dd3—b3 Ta8a5; 17. Pe2—c3 Dd8—e8.
Wint wit tot ruil.
18. Lb5xd7 De8xd7; 19. 0—0 Tf8—c8; 20.
e3—e4 Pb6—c4.
Reshevsky maakt het zijn tegenstander niet
gemakkelijk. Beiden hebben thans 1 uur 45
min. bedenktijd gebruikt. Dit belooft weer
een zenuwslopende finish.
21. Lb2—cl e6—e5; 22. Tfl—dl e5xd4; 23.
Dd3xd4 Dd7e6; 24. Tal—a2 h7—h6; 25.
h2—h3 Ta5a6; 26. Pc3—d5 Pf6xe4; 27.
Ta2e2 f7—f5: 28. g2—g4 Ld6—c5; 29. g4xf5
De6xf5; 30. Dd4xe4 Df5xh3; 31. Pf3—h2
Tc8c6; 32. Pd5—f4.
Hier overschreed zwart de tijd, maar zijn
stelling bood op dat ogenblik weinig uitzicht
op behoud.
De stand luidt thans:
1. Botwinnik 2 pnt en 1 afgebr. partij (3);
Keres 2 pnt (3); 3. Reshevsky IV2 pnt (3);
4. Smyslov pnt en 2 afgebr. part. (4); 5.
Euwe 0 pnt en 1 afgebr. partij (3).
27. „Tut tut!" zei de professor droevig.
„Wat een toestand! En hebt U dat geld daar
neergelegd op de straathoek commissaris/"
„Ik dénk er niet aan!" riep de geplaagde
politieman. „We moeten schurken vangen
en hun geen geld betalen! Dat is mijn stand
punt! Ik heb een overvalwagen opdracht
gegeven naar die straathoek te rijden en
alle verdachte élementen aan te houden.
Iedereen, die eruit ziet alsof hij verwacht
dat er honderdduizend goudstukken op die
hoek zullen liggen, wordt gearresteerd! Dat
is een maatregel, nietwaar?" Nu, de maat
regel leek goed genoeg, maar de schurk die
de uitvinding gestolen had nam geen
risico's. Hij had een kamer gehuurd die
uitzag op de afgesproken straathoek en
daar zat hij nu uit het raam te loeren. Toen
hij de politieauto zag naderen trok er een
valse/grijns onder zijn masker. Hij richtte
zijn wapen en met een felle, groene flits
was de wagen met alle inzittenden in steen
veranderd.
visten werd vermeden, maar ook omdat
men overtuigd was, dat de eenzaamheid het
schuldbesef zou opwekken en de wil om het
leven te beteren oproepen.
Ook Nederland sloot zich bij die hervor
ming het eerst in Amerika en in Enge
land ingevoerd van het gevangeniswezen
aan. Amsterdam kreeg in 1850 een cellu
laire gevangenis en in de loop der jaren
volgden andere steden.
Maar het duurde niet lang of men ging
inzien dat de eenzaamheid óók bezwaren
had. Dit werd weer aanleiding tot het kie
zen van een middenweg. Het eerste deel
van hun straftijd werden de veroordeelden
toen in cellen gezet, waarna later gezamen
lijk verblijf volgde. Enige keren werd wij
ziging gebracht in de voorgeschreven tijd
van de strikte afzondering, wat er al op
wees, dat men zoekende was. Vóór de oor
log was het zo. dat als maximum der isola
tie 5 jaar gold.
I11 de bezettingsjaren hebben de Duit
sers evenwel, louter uit practische over
wegingen, een einde gemaakt aan de cellu
laire opsluiting in onze gevangenissen. Zij
hadden zoveel ruimte nodig voor hun poli
tieke gevangenen, dat er voor de gewone
gestraften weinig plaats meer overbleef.
Het gevolg was, dat die lang op hun beurt
moesten wachten en bovendien met drie of
vier lotgenoten in één cel werden opge
sloten.
Na de bevrijding is die toestand besten
digd omdat de capaciteit onzer gevangenis
sen te klein geworden is, ook al wordt het
aantal veroordeelden in één cel nu beperkt
tot drie, hoogstens vier.
De eigenaardige toestand is dus ontstaan
dat zonder beslissing van de wetgever de
cellulaire opsluiting (althans voorlopig)
buiten werking is gesteld.
Wat zal er gebeuren als er weer ruimte
in de gevangenissen komt?
In de laatste tijd is de vraag sterk naar
voren gekomen of het geen tijd wordt op
nieuw reorganisaties in te voeren in ons
gevangeniswezen. Verscheidene personen
bij de bestrijding der criminaliteit betrok
ken zijn tot de overtuiging gekomen, dat
het huidige systeem grote bezwaren heeft.
Het gaat niet alleen over de tegenstelling"
„eenzame of gezamenlijke opsluiting?"
maar grijpt veel dieper in. Velen menen,
dat de gevangenis, zoals die nu is, geen
veroordeelden verbetert.
Van reclassering komt niet veel terecht
en wordt ook practisch pas aangepakt na
het volbrengen van de straftijd. Krachtiger
worden de stemmen om de gevangenissen
te vervangen door werkkampen. De Ver
eniging van ex-politieke gevangenen heeft
zich ook in deze strijd geworpen, wat trou
wens zeer verklaarbaar is, want in de be
zettingsjaren hebben de leden aan den lijve
ondervonden wat het betekent in een ge
vangenis opgesloten te worden.
Dit alles is voor onze regering aaneliding
geweest een Staatscommissie te benoemen
om een studie te maken over de wenselijk
heid van de uitbouw van ons gevangenis
wezen. Deze commissie, waarin behalve
erkende criminalisten ook twee vertegen
woordigers van de ex-politieke gevangenen
opgenomen waren, heeft een uitgebreid on
derzoek ingesteld en haar voorstellen reeds
aan Den Haag gezonden.
Wij hadden over deze aangelegenheid
een onderhoud met dr. G. Th. Kempe,
directeur van het Criminologische Instituut
te Utrecht, die ook deel heeft uitgemaakt
van deze commissie. Hij begon met de
mededeling dat de opdracht beperkt was.
De regering heeft namelijk te kennen ge
geven dat rekening gehouden moest worden
met de ongunstige toestand van de rijks
financiën, en er moest bovendien naar ge
streefd worden slechts maatregelen aan te
bevelen, die geen diep-ingrij pende wets
wijzigingen nodig maken. Daaraan heeft
de commissie zich gehouden. Zij moest zich
dus bepalen tot het overwegen van ver
beteringen in het kader van de thans be
staande gebouwen, want aan het bouwen
van nieuwe gestichten valt onder de hui
dige omstandigheden immers niet te denken
Het gevolg daarvan is, dat de commissie
de vraag „cel- of kampgevangenis?"
fond niet heeft uitgewerkt. Er is ook geen
beslissing gevallen over de vraag of ge
broken moet worden met het stelsel der
eenzame opsluiting, omdat de thans be
staande toestand drie of vier veroor
deelden in één cel nog zeer vele jaren
gehandhaafd zal moeten worden. Maar ik
zo liet de heer Kempe er op volgen
kan er wel bijvoegen, dat in de commissie
zeer sterk de overtuiging leefde, dat het
ongewenst moet worden geacht in de toe
komst weer terug te vallen tot het oude
systeem: één gevangene maximum 5 jaar
in een cel.
De ervaring heeft immers geleerd, dat
slechts in sommige gevallen de eenzaam
heid een goede uitwerking heeft. Mensen
die na stormachtige conflicten in een ge
vangenis raken, komen in de eerste maan
den enigermate tot rust. Dan gaat soms het
schuldgevoel spreken. In die periode kan
een goede celbezoeker bereiken dat de ver
oordeelde tot dieper nadenken komt en
genegenheid toont tot betere voornemens
voor de toekomst. Maar dan moet er in die
periode ook een einde komen aan de een
zame opsluiting, want anders volgen er
weer reacties van haat en wrok, waardoor
het goede dat bereikt werd weer overscha
duwd wordt door het slechte. Een eenzaam
heid die lang duurt is voor ieder mens on
natuurlijk en geeft ongetwijfeld een ern
stige terugslag als een gestrafte weer in de
maatschappij terugkeert. Ieder die een poos
uit de samenleving is weggeweest, voelt het
bezwaar van aanpassen en dat geldt na
tuurlijk in het bijzonder voor veroordeel
den, omdat er voor hen vroeger al iets ver
stoord was.
De mening die sommige ex-politiek ver-
oordeelden over de gevangenissen hebben,
moeten in dit opzicht met enige reserve
beschouwd worden, want er was een groot
verschil tussen hen en de gewone veroor
deelden. Zij hadden immers geen enkel
schuldgevoel, omdat de Duitsers hen im
mers slechts onrecht aandeden, en in de
gev/one gevangenen is in min of meerdere
mate toch altijd enig schuldgevoel aan
wezig.
Hierop werden door dr. Kempe mede
delingen gedaan over de voorstellen der
Staatscommissie. Daarover in een volgend
artikel, waaruit zal blijken dat, al stond zij
dan ook voor een beperkte taak, zij toch
zeer belangrijke voorstellen heeft gedaan
voor een verbetering van ons gevangenis
wezen.
Prins Bernhard heeft het beschermheer
schap aanvaard van de Nationale Bond van
Oud-Gemobiliseerden en Oud-Strijders „Het
Mobilisatiekruis".
uiti
Kok N.V., Kampen: Nwu,
Wereldreizigers, door Johan van Bid
platen van Tjeerd Bottema.
N.V. Uitg.-Mij. „Kosmos", ArasteriK
werpen, in samenwerking met de y
derl. Toeristenbond A.N.W.B.: Hoe
mijn rijbewijs? Handleiding voor <k
digheidsproef, door H. J. PepDini.
geheel bijgewerkte druk. 1
N.V. Uitg.-Mij. „Kosmos", im„
Antwerpen: De Gouden Reael d!
Mens, 7de druk. u'
Uitg. J. M. Meulenhoff, Amsterdam
blemen der onsterfelijkheid; leven
levensduur en onsterfelijkheid l-L
beschouwd door Dr. J. Boeke, Deel n
Nieuwe Meulenhoff-editie, Een
algemene bibliotheek: 4de druk r":'
N.V. Em. Querido's Uitg.-Mij.,Am^
Meubels en Mensen, door paul
met 55 illustraties.
J. J. Romen Zonen, uitgevers Rom*
Maaseik: Levensvormen, de
van Lu
Breuker
J. J. Romen Zonen, Uitg.
Maaseik: De mens in de eeuw van ds'"
Ludwig Klages, door Dr l?
ikers.
niek, door Friedrich MuckermannS l a
vertaling: R. bsse Sloet tot Everlo. 1
J. J. Romen en Zonen, uitg., 'jta-, 1
Maaseik: Elias, het louterend vuur |W3
van Veen.
Uitg. Het Spectrum, Utrecht-Bmw..,
schiedenis van de orde der Kruisherta 3
J. Francino, Kruisheer; Batavia SaiW
Hoofdstukken uit de Vaderlandse M
schiedenis.
Uitg. A. J. G. Strengholt, Amsterdam-,
Leven en Sterven van Willem van (W
in zes bedrijven, tien tafereelen, door n"
Coster. 1
Uitg. A. J. G. Strengholt, Amst/s-
Clochemerle. groteske perikelen in een"3
dorp. door Gabriel Chevalier, vert'i-ï.
Ypma te St. Michielsgestel.
L. J. Veen's U.M. N.V., Amsterdam!-.
Pantheon N.V., Antwerpen: De crnV-
Hedendaagsche Moraal, door Hans Zbiti
oorspr. titel: Moralkrise des Abeiidk-'"
vert, door Dr. J. A. Schroeder, Uitg, vw;
Wetenschappelijke Bibliotheek. 1
J. Francino O.S.Cr., „Geschiedenis vas-'
orde der Kruisheren", Het Spectrum, Uta-
Hans Zbinden, „De crisis der hederi*
moraal", Wetenschappelijke Bibliotheek^
theon, L. J. Veen.
•(JJmi
de di
lust"
tje ei
De
„de I
initis
gekro
bedri.
ten e
comp
vrede
Al
te lai
de u
luiste
tog,
lichti
histo
Voetbal
het 1
,,er
slan'
grif
ande
heel
prod
dat
den
Df
flita'
Voor de wedstrijd België—Nederland
Zondag a.s. te Antwerpen zal worde» 5
speeld, werd het Belgisch elftal als
samengesteld:
Doel: Meert (S. C. Anderlecht).
Achter: Aernaudts (Berchem Spcrtl
Anoul (F. C. Luik).
Midden: De Buck (Aalst), ErroelentS'
Anderlecht) en Henriet (Charleroi),
Voor: Lemberechts (F. C. Mechelen), V:
Steelant (St. Nicolas), Mermans (S, C ,ti-
derlecht)Chaves (Gent) en Thirifays (i(
Charleroi)
Reserves zijn: Daenen (F. C. TilleurU-
dries (F. C. Mechelen), Coppens If;
Mechelen) en Van den Audenaerde in
werpen)
OM DE ZILVEREN NIEUWS VAN Dl
DAGBAL. De inschrijving voor bovenra-
melde wedstrijden is een groot succes gewa
den. Niet minder dan 80 twaalftallen hete!
iingeschreven. Uit het rayon Haarlem zijnsi
twaalftallen als volgt ingedeeld:
Groep A: Allen Weerbaar 2. Archiri.
Amstelodamum I en Soort Vereent 2. G:;-:
B: Amstelodamum 2. SVK 2, Westerktór
3 en Aurora I. Groep G: DTV 3, Roda,01y-
pïa en Aurora 2. Groep J: KZ 3, Victoria!
Watervliet I en Nieuw Flora I. Groep lil
Roda 2, Oosterkwartier 2 en Victoria 2.
Zondag wordt i"eeds een aanvang met
wedstrijden gemaakt.
Sport Vereent is alsnog ingedeeld voor
wedstrijden om de Zilveren korf enisiid
deeld bij ZKV, Blauw Wit I en Westerte
tier 2. Door loting is vastgesteld, dat Seed
Vereent in Santpoort Blauw Wit en Wei»
kwartier 2 ontvangt.
Alarm-claxton. De Canadese minister A
defensie, Claxton, heeft verklaard, csi
het noodzakelijk is, dat Canada dot-
matige maatregelen neemt om aan 'J
communistische greep te ontsnapt-
De communisten van alle landen rag
de instructies van Moskou, aldus a I
ïhinister en hij voegde hieraan toe, él
de nationale verdediging een der zate
is die de regering het meest bezig»
den, „met het oog op de mogeiijM
van een toekomstige aggressie der Sov-
jet-TJnie".
Belasting. De Deense minister van Firr-j
ciën heeft in het parlement een «Va-
ontwerp ingediend, dat een verhopt
met 10% van de inkomstenbelaste
20% van de winstbelasting en 10 .:V-,
de benzinebelasting behelst.
Geschil. In een derde nota binnen et#
week heeft Engeland de regering va
Guatemala te kennen gegeven,
tenzij zij bereid is het geschil met te
geland over Honduras aan het In»1
nationale Hof van Justitie voor te
gen, zij zich moet onthouden van te
politiek, die geen nut kan afwerpen.
Nog groter. Dr. Ernest Lawrence en Jaö
Fish, van de Amerikaanse comnti»
voor atoomenergie, hebben metfe?
deeld, dat in het cyclotron van de f
versiteit van Californië een nier
atoomdeeltje, bekend onder de naa
„Meson", is vrijgemaakt. Dit wordt
grootste gebeurtenis in het atoomonoe-
zoek sedert de ontdekking van de ufr
niumsplitsing in 1939 genoemd.
Meson is een atoomdeeltje, e venal?
Proton, Electron en Neutron. vmW--
zal deze ontdekking leiden tot de cfir
wikkeling van atoomenergie, welke v«
groter is dan die van de atoombom-
Wedergeboorte. Volgens een_ besluit
het actie-comité van de
mocratische partij, zal de naam
van
partij veranderd worden in „Psrti)
Slowaakse wedergeboorte". In eenj®'
klaring van het actie-comité wordt
vroegere politiek van de partij veroo-'
deeld.
Bondgenootschap. Senator Ball (rePJ^
kein) heeft verklaard, dat hij 23) tmy-'
ten, een amendement door de AfflM'
kaanse Senaat aangenomen te_W®i
dat zal voorzien in een Westelijk bond"
genootschap tegen het communisme. J
voorspelde, dat het amendement
ruime kring steun zou ondervind
Senator Ball was van mening, ('at
wereld zich geplaatst ziet tegenover 0"
dreiging van een Russische poging te
verovering van de wereld, welke es®
gevaarlijk zal blijken te zijn als de Did
Het Marshall-plan alleen zou geen fw'
ding kunnen brengen. (U.P.)