Franse socialisten doen water
hun rode wijn
Kort en Bondig
Bloei en verval der industrie
Verkiezings uitslagen
uit de omstreken van Haarlem
JULl 1948
!J M UID E R COURANT
rf|Qwordt een partii
I
behoud"
prfK conW°ni'nt>
de S.F.I.O.
?Mriikse congres
"S'motie vsn vertrouwen in
-".«-■SS mededeling te be-
StWitettÜ 1UW. want
rjMf Z13" pOSitiestroming af te tak-
^,ink^ 4500 congressisten de
dirïïialistische ministers en
•^^^'fvan de ruim 100 parle-
JfA |,4neen, bemachtigd. Daar-
F-.,4W ontving^1' ,an van de Rege-
weer verzekerd.
«tl® vroeger ztin de rege-
i l*tW Lp Vierde Republiek ge-
Li*-S politieke partijen des
B* 2 ft Gaullisten zijn de ban-
^Vo- f£ende macht en partij-
zo verwijten de
c& JJ X regeerders m wezen
^rfffrtijbe^ren^hebben
raardoc
gtfk over.
k«» sjr^sw»»»te, ■??-
hun nationale welzijn
:"!!'flfKnonmiskenbaar, dat de
W'."toweróp-'ala nede^g#,
i^iden, waar ieder regeer-
tflil
BM B "dan ook de onderschei-
K",E'mate 'dan voorheen re-
'll't houden heeft. En ieder
T. men dan ook de o
1(1 ^«tS u« "an zwermen naar
gffSL kiesdistricten om daar
*&$wSm'vnl vaak
S' Lhillen met die, welke heerst
tÏÏ t is dan de taak der mims-
sSlten hunner partijgenoten
'i, en atmosfeer te scheppen
"ÏÏiMs vertrouwen, waarin een
«t egerln mogelijk is. Voortdu
Sn n de ministers hun houding
k de polen oppositie en ver-
Jahkheid; men zou ook kunnen
"tussen het verleden en de toe-
Van oppositie tot regering.
crolelarische partij mag men de
0 thans nauwelijks meer noemen.
$1 socialisme heeft zich ontwik-
tóten regeringspartij bij uitstek en
"w te erkennen, dat zij voor de
ilen van de Staat, het Presidium
Republiek inbegrepen, een. aantal
Jgjke functionarissen heeft ge-
solutie van oppositie naar rege-
s beeft zich niet zonder horten
voltrokken en nog steeds zijn er
Ziestromingen in de partij, die van
jfijeen „oppositiekuur" aanbevelen
«tering der principes te voorko-
voornaamste dezer elementen, die
igatste winter verenigd hebben in
««emblement", waar de schrijver-
'Joan-Paul Sartre de meest mar-
„■joonlijkheid van is, zijn thans uit
ijbestuur gestoten en daarmee zijn
kele druppels water in de marxis-
wijn gegoten. Niettemin werd dit
ji's genomen, nadat de socialistische
wenk hadden gekregen een
koers te kiezen; hetgeen in
;ent, dat het militaire budget met
lunistische revolutie
Aalakka verwacht
Md, commissaris-generaal van
!s i Oost Azië, heeft voor de radio ver
dat de communisten op Malakka
Jutie beramen om met geweld de
y fcr in Malakka in handen te nemen,
a st noem e dit „het nuchter con-
ew. een feit". De autoriteiten had-
u; de laatste maand veel bewijzen
fbaden gekregen, aldus MacDonald.
li s pie de politiek der strijdende corn
et? Malakka, minder dan één pro-
in de bevolking, „geen volksrege-
het volk voor het' volk, doch voor
lars door moordenaars".
ff.i Pd bestaat volgens MacDonald uit
sits lunistische onruststokers, die in het
L G het complot op touw zetten, doch
jji'i vapens dragen, eigenlijk de generale
Bfewaper.de gangsters en guerilla-
t*1 ^e tussen de gevangenneming
«terrorist en zijn dood zal tot
[otóe dagen worden verminderd",
feDonald.
olutie in Peru onderdrukt
wordt officieel bekend gemaakt
revolutie in Peru is onderdrukt,
«f Alfonso Llosa, leider van de op
is naar Zuid-Peru gevlucht, na het
«.overgave uitgevaardigd te hebben.
regering strandt
Malistisch amendement
Ne Nationale Vergadering heeft
stomen voor en 183 tegen een
amendement aanvaard, dat de
wsie hoofdstuk van de militaire
•s voorgestelde credieten met 20
,5?!' Voor het amendement
■1i en C01nmunisten. Som-
^natigden en radicalen stemden
«meeste „gematigden" onthielden
«P. minister voor de Gewapende
MMorttag van het debat,
■«J kabinet de gelegenheid te ge-
Woidecrisis te bespreken.
uat nebben de socialisten het
rie opeenvolgende afdelingen
-5 amendementen in te dienen
der credieten met 20 procent,
rj Rationale Vergadering keurde
iEffienJïw V00r Eur°Pese econo-
gjawerking goed met 407 tegen
?ij!?5ooe Nationale Vergadering
m h'iL*™®?1 do bilaterale
■«WKiSUV001™^611
Sid"'''6 k,lj9s9®van9enen
te?-t,ÏÏSte,8rMp Duit«
ie 450 en 500 man-
u j.a, Duitsland ver-
4 voor het vertrek
fSSRPr? uit Engeland
Plu Sti 1 vast6esteld. Na
iSS °°e slechts enkelen
anderszins ™ier vertrek wegens
u. onmogelijk was.
"gevangenen in het
f
een 50 millioen verlaagd diende te worden,
dat samenwerking met de extreme Indo-
Chinese Ho Chi Minh wordt aanbevolen en,
vooral, dat er een actiever druk op de prij
zen moet worden uitgeoefend.
Wanneer men echter de motie met enige
nauwlettendheid leest, dan wordt het dui
delijk, dat de katholieke premier Schuman
uit de socialistische hoek weinig heeft te
vrezen, want deze aanwijzingen zijn aan
merkelijk minder ultimatief dan de eisen,
die het vorige congres Ramadier heeft ge
steld. De S.F.I.O. is een partij van het „be
houd" geworden.
Nieuwe oudheidkundige
vondsten in Limburg
Romeinse beeldhouwwerken
blootgelegd
De Rijksdienst voor het Oudheidkundig
Bodemonderzoek te 's-Gravenhage heeft
de laatste maanden oudheidkundige onder
zoekingen gedaan in de bodem onder door
de oorlog geheel of gedeeltelijk verwoeste
kerken. Opgravingen werden verricht te
Buggenum, Heelen, Baexem, Beegden,
Herten, Herkenbosch, Venlo, Blerick en
Maasniel.
Verschillende van deze onderzoekingen
leverden voor de architectuurgeschiedenis
van de middeleeuwen, alsmede voor die
van de oudste christelijke tijd in ons land,
belangrijke gegevens. Zo is b.v. gebleken,
dat aan de 12de eeuwse, op een mooi keien-
bed aangelegde kerk met Westtoren te
Buggenum een houten gebouw vooraf is
gegaan.
Bij een onderzoek in Maasniel kwamen
belangrijke resten van een omvangrijke,
eveneens van veldstenen gebouwde kerk.te
voorschijn.
Een belangrijke vondst is ook het Ro
meinse beeldhouwwerk, dat door de amb
tenaren van de Rijksdienst gevonden werd
tussen het puin van de kerktoren te Wes-
sem. Na de opgravingen kwamen hier de
grondslagen van een bijzonder fraaie Ro
maanse kerk aan het licht, alsmede prae-
Romaans beeldhouwwerk en zuilbekronin-
gen.-De toren is eerst in 1947 afgebroken.
Bij de bestudering van het bouwmateriaal
van deze toren kwam een dezer dagen het
bovengenoemd relief te voorschijn. Het be
treft hier een staande, deels ongeklede
figuur- met mandje, vermoedelijk een
Venus. Behalve nog een enkele rozet en
wat geprofileerde stukken steen kwam uit
het torenpuin niets meer te voorschijn. In
dezelfde tijd werden te Grevenbicht (L.)
bij het graven van een kelder ook belang
rijke Romeinse beeldhouwwerken te voor
schijn gebracht, waaronder een Jupiter-
figuur. De vondsten zijn tijdelijk gedepo
neerd op het gemeentehuis te Grevenbicht.
De belangstelling hiervoor is bijzonder
groot. Het Limburgs Genootschap voor
Oudheidkunde organiseert een excursie
langs de opgravingen en overweegt een
speciale publicatie van de resultaten ervan.
Nederland maakf weer
„antiek" kerkglas
Sinds twee jaar wordt in ons land een
oud, sinds lang vergeten handwerk weer
beoefend: de vervaardiging van kerkglas.
Dit glas waarmede de-vele-nieuw te bou
wen eri te herstellen kerken moeten wor.-
den voorzien is natuurlijk geen antiek glas,-
maar even nieuw als het vensterglas. De
tegenwoordige fabricage van glas is zo vol
maakt, dat het product „dood" geworden
is en voor kerkglas niet te gebruiken. Van
daar dat invoer van kerkglas uit Frankrijk
en Duitsland noodzakelijk was.
Het oude glas was onregelmatig van sa
menstelling, waardoor het „leefde". Het
bevatte kleurvegen, blaasjes en een fijn
kleurverloop door de lichtbreking. Vandaar
dat kerkglas tegenwoordig weer op de oude
wijze vervaardigd wordt om het antieke
glas zoveel mogelijk te benaderen.
Het meest antieke glas is het slingerglas,
dat gefabriceerd werd door de compacte
hete glasmassa in de rondte te slingeren, zo
dat het door de middelpuntvliedende kracht
gestrekt werd. Later kwam de vervaardi
ging van het cylinderglas. Dit wordt sinds
1946 ook in ons land vervaardigd eri wel
bij een firma in Utrecht. Import is hier
door overbodig geworden, want we maken
nu het antiéke cylinderglas zelf. De glaze
nier of de glas- in-loodwerker behoeft niet
af te wachten wat geleverd wordt, doch
kan gemaakt krijgen wat hij verlangt.
Met medewerking van „Leerdam", dat
de 55 cm lange en 20 cm diameter cylin
ders blaast, wordt nu in Utrecht dit glas
.gestrekt".
Het aldaar gebruikte streksysteem is
enig in ons land, wordt daar gehanteerd
door de laatste nog levende Nederlandse
strekker. Dit is de uit Leerdam afkomstige
H. van de Burg, die in vele landen zijn
uniek handwerk heeft beoefend. De cylin
ders worden in de lengte opengesneden en
daarna in de oven gestrekt. Zo eenvoudig
het verteld wordt, is het echter niet. De
oven heeft een aantal afdelingen met ver
schillende temperaturen, waarin de open
gesneden cylinder eerst wordt voorver
warmd en geleidelijk op de 700 a 800 gra
den hitte van de strekruimte wordt voor
bereid. Nadat de cylinder tot een vlakke
plaat plastiek glas gestrekt is, volgt een
even geleidelijke afkoeling. .De Goudse
glazen vèn Crabeth worden op deze wijze
benaderd. Het' gedenkraam in de Grote
Kerk te Gouda van Charles Eyck is voor
een deel uit dit antieke glas uit Utrecht
vervaardigd.
Ontvoering uit UNO-gebouw
in Jeruzalem
Het Britse ministerie van Buitenlandse
Zaken maakte gisteren bekend dat de Ir-
goen Zwai Leoemi, de Joodse verzets-orga-
nisatie, uit het hoofdkwartier van de
UNO-wapenstilstandscommissie te Jeruza
lem vijf niet-geïdentificeerde Britse bur
gers heeft ontvoerd. De commissie heeft bij
de Joodse autoriteiten geprotesteerd en de
Britse regering neemt volgens de woor
den van de zegsman van Buitenlandse Za
ken de zaak zeer ernstig. Zij verwacht
dat de vijf Britse burgers onmiddellijk zul
len worden vrijgelaten.
Goedhartige aannemer komt er
met voorwaardelijke straf af
De Beverwijkse aannemer A. Th. C. B.,
die veertien dagen geleden voor de Haar
lemse arrondissementsrechtbank terecht
stond omdat hij oorlogsschade aan zijn huis
te hoog had opgegeven, (ten bate van de
ambtenaar van de Wederopbouw bij wie hij
de schade moest indienen overigens) is van
morgen tot drie maanden voorwaardelijke
gevangenisstraf veroordeeld.
Uit het
Igoedparadlijs
door Dra. Liesbeth Veeninga-Steynen.
Geheimzinnig en angstwekkend hangt de
sombere winternacht over de wereld. Hier
en daar fonkelt een sterretje aan de hemel
en beneden op de aarde verlicht een enkele
lantaarn de donkere wegen en straten.
In het duister van de nacht drommen
bijeen op de speelgoedafdeling van een
groot warenhuis de poppen en beertjes en
paardjes. Wie goed luistert, hoort de ge
heimzinnige stem van wat alleen 's nachts
gaat leven, hoort zacht fluisteren in het
kinderparadijs. Doch slechts weinigen horen
het, want de volwassen mens verliest het
scherpe gehoor, dat nodig is om de. zachte
lokkende stem uit dit paradijs te vernemen.
Vannacht zullen drie bewoners van dit
paradijs gelukkig worden, ze zullen hun
bestemming vinden. Ze zullen hun reis
beginnen naar de kleine handen van een
verlangend kind. Ze steken de koppen'bij
een en het lot valt, valt op een paardje,
een beer en een dwerg.
Ze wachten op het manesikkeltje, dat
hun de weg zal wijzen naar een klein huis
je aan een weggetje in Holland, waar een
kind woont, dat ze gelukkig en rijk wil
len maken, want ze weten tot in de diepste
vezel van hun speelgoedhart, dat ze werden
gemaakt tot geluk van allen, die nog klein
en onschuldig zijn.
Dan is het zo ver. Het paardje strekt
zijn poten. F(er staat het daar gereed, de
blijdschap te dragen naar een kinderhart.
Mooi is het en tegelijk grappig. Rood zijn
zijn hoofd en borst, blauw gebloemd zijn
lichaam en soepel en wit welft het boogje
van zijn manen om zijn nek. Snel grijpt
de beer hem om de hals, werpt een pootje
omhoog en zit met een schok op de rug
van het paardje. Met zijn helderwitte, blou
se, zijn chocoladebruine broek en zijn gras
groen afgebiesd geruite jasje, vanachter
even opgewipt door zijn dikke berenstaart,
zit hij daar als de koddige nabootsing van
een dier, dat op een mens wil lijken.
Achterop springt nu de dwerg. Met zijn
lange voeten, zijn grote gele handen en zijn
onevenredige groot hoofd zit hij achter
de rug van het goedige beertje. Zijn ge
zicht, geel van kleur met een hoogrode
blos op de wangen, is als een grinzend
maskertje. Zijn ogen, waarboven de zwar
te boogjes hun spottende verbazing wel
ven, kijken rond en als hem alles voor de
tocht in orde lijkt, zet hij zijn blauw ge
blokte muts op, trekt zijn schoudermantel
vaster om zich heen en roept „Avanti",
vooruit! En als het paardje, dat uit de trog
van een speelgoedboerderijtje zich voor de
reis nog even wat haver had verstrekt, nog
niet wegspringt, roept hij opnieuw „Avan
ti", het enige Italiaanse woord, dat deze
dwerg zich nog herinnert van zijn groot
vader, die de hoofdrol speelde in een be
roemd Teafre dei Piccoli.
Dan gaan ze eindelijk. Geruisloos zweeft
het paai'dje op van de grond dan door het
venster regelrecht in de richting van de
maan. Het gaat eerst over de geheimzin
nige blokken der stadshuizen, maar steeds
minder vierkant worden dan de omtrek
ken en tenslotte, zweven ze over de velden,
wier eentonige schemerige vlakheid wordt
onderbroken door het glimmen van sloot
jes, rivieren en spoorlijnen. Daar zweeft
het trio, overdag koud en nu, in de nacht,
tot leven gewekt zoals alles tot leven ge
wekt wordt, dat opstaat en gaat zweven
om ergens het geluk te brengen. Gedragen
door verlangen gaan ze daar. Steeds sneller
wordt hun vlucht, de neusgaten van het
paardje sperren zich wijd open, zijn blauw-
gebloemde flanken trillen,, zijn oog fonkelt.
Achter zijn hoofd doet het beertje wan
hopige pogingen om er niet af te vallen
en de geruite schoudermantel van de dwerg
waait achter hen aan, opgewaaid door de
nachtwind, als een wondertapijt.
Dan, ineens, glijden ze naar beneden,
zacht en langzaam. Steeds meer naderen
ze de aarde. Het" schijnsel van de lantaarn
van een kléin huisje valt over hen heen
en, als door onzichtbare machten gedwón
gen, gehoor gevend aan een geheimzinnig
toverwoord, opent zich de deur. En zo
stil als de val van een sneeuwbui sluipen
ze binnen, steeds verder naar binnen, tot
ze komen aan de wieg van het kind.
Als het kind 's morgens wakker wordt
en lachend én verbaasd om zich heen kijkt,
ziet hij daar zitten Min ja, het paardje,
Maarten, de dwerg, en Bruno, de beer
en twee kinderhanden grijpen vol verlan
gen naar een drievoudig geluk.
Sneller golflengtewisseling
door Nederlandse uitvinding
Op de Luchtstrijdkrachtententoonstelling,
welke op het vliegveld Ypenburg wordt
gehouden, is een door Philips-NSF te Hil
versum geconstrueerd zg. pal-knop-mecha-
nisme geëxposeerd. Dit mechanisme, ont
wikkeld en samengesteld door Nederlandse
technici kan de radiozend-, ontvang- en
peilinstallatie van b.v. een vliegtuig'in zeer
korte tijd overschakelen van de ene golf
lengte op de ^ndere.
Het overschakelen van een vliegtuig-
radio-apparatuur van een station op een
ander nam vroeger minuten en soms zeer
vele minuten in beslag, omdat daarvoor
verschillende handelingen moesten wor
den verricht. Het overschakelen van om-
roepzenders duurt om dezelfde redenen wel
een half uur.
Bij een modern vliegtuig, dat met een
snelheid van 360 km per uur vliegt, be
tekende deze omschakeling reeds een
„stille vliegweg" van 6 kilometer.
Doch het thans geëxposeerde mechanisme
brengt een golflengtewisseling tussen twee
en tien seconden tot stand. Noch de snel
heid, noch de nauwkeurigheid van dit Ne
derlandse werkstuk worden ergens ter
wereld geëvenaard. Het is dan ook door
vele octrooien beschermd.
Men is thans bezig deze apparaten te
bouwen voor de luchtmacht, en er worden
soortgelijke ontwikkeld voor de burgerlijke
luchtvaart.
Het model op de luchtstrijdkrachtenten
toonstelling kan automatisch en op afstand
worden bediend en kan binnen enkele
seconden worden afgestemd op twaalf ver
schillende golflengten.
Anjerdag
In Haarlem 3.000.-
Nu in Haarlem de bussen bij de winke
liers zijn weggehaald en de inhoud daarvan
is geteld, blijkt dat de totale opbrengst
ongeveer 3000,bedraagt.
Er waren bussen, die vijf en twintig of
dertig gulden bevatten, maar er waren er
ook waar elf losse centen uit te voorschijn
kwamen
Het landelijk resultaat is nog niet be
kend gemaakt.
HAARLEM EN OMGEVING.
In een mothok aan de Gonnetstraat
waarin enige machines van een textielfabriek
opgeslagen zijn, ontstond gistermiddag bi-and
in een hoeveelheid mot, waarschijnlijk ten
gevolge van het met vuur spelen door de
lieve jeugd. De brandweer zette twee slan
gen op de waterleiding en bluste het zaakje.
De „wortelrot"-besfrijding
bij Narcissen
Aardstraal-afscherming
gaf goede resultaten
Het wichelroede-bodemonderzoek van
enige bloembollenvelden en de afscherming
van de storingen, die daar volgens de on
derzoekers werden aangetroffen, hebben,
zoals onlangs is medegedeeld, tot enige
resultaten geleid, die wel niet afdoende ble
ken, maar toch verbeteringen deden con
stateren. Daax-om zullen de onderzoekingen
worden voortgezet.
Een kweker in Sassenheim liet ook zijn
terrein onderzoeken op zogenaamde „aard-
stralen". Op dit terrein kwamen in de loop
der jaren verschillende stukken „dode
grond" voor, waar de narclssenwortels tot
verrottingovergingen.' Hierdoor was geen
voortteling mogelijk. De heer Werner, lei
der van het Ned. Instituut voor Aard-
straalondei'zoek in 's-Gravenhage, wees
toen op het terrein verschillende plaatsen
aan, waar de planten storingen moesten
ondervinden. Deze plaatsen stemden vol
gens de kweker geheel overeen met de
plekken dode grond, die hem alleen be
kend waren. De heer Werner gaf als oor
zaak van de storingen aax-dgaslagen van
grote intensiteit aan. IJzeroer in de grond
had volgens hem op de groei geen enkele
invloed.
Op een dezer „dode gx-ond"-plaatsen
werd nu een afschermingsappax-aat een
z.g. Proverni-apparaat opgesteld. De
plaats werd beplant met narcissen, om de
resultaten van de afscherming te kunnen
nagaan.
Volgens de kweker vertoonden de grof-
wortelige narcissen op dit grondstuk nu
een betere stand dan voorheen. De fijn-
wortelige soorten vertoonden echter reeds
in Maart dusdanige afwijkingen, dat vol
gens hem hiervan geen behoorlijk resultaat
kan worden verwacht. Op een ander ter
rein van deze kweker werd een proef ge
nomen met een ander afschermingssys
teem. De op deze plaats geplante narcissen
waren fijnwortelige, dus zeer gevoelig
voor wortelrot.
Het resultaat was ditmaal zeer opval
lend. Bij waarnemingen, welke na de bloei
tijd tot Juni gedaan werden, was de af
wijking zeer gering. Midden Juni werden
er enige bollen uit de grond gehaald, waar
van enkele nox-maal gegroeid waren en een
bol een afwijking vex-toonde.
De resultaten zijn in elk geval dusdanig,
dat ook andere kwekers deze afscherming
willen gaan toepassen, om te trachten, het
„wortelrot" te onderdrukken.
Uit Haarlems verleden
De 16e eeuw is voor Haarlem wel eens.
en niet ten onrechte, de eeuw der bepx*oe-
vingen genoemd. Wij herinneren aan het
vreselijke beleg en ook aan de talloze bur
gertwisten, grote branden en moeilijkhe
den voor het stadsbestuur om de finan
ciële eindjes aan elkaar te knopen.
Toch heeft Haarlem zich vrij snel her
steld. Spoedig werd de bij het beleg sterk
gehavende vesting hersteld. Ook het be
drijfsleven kwam weer tot bloei, wat v/el
af te lelden is uit het feit, dat het aantal
poorters van 18.000 in 1572 steeg tot 40.000
in 1622.
Dat de nijverheid toenam was een gevolg
van het feit dat zich hier, na de val van
Antwerpen in 1585, veel Vlaamse emigx-an-
ten vestigden. Het wax-en veelal bekwame
vaklieden en dat had tengevolge dat vele
oude industrieën o.a. weverijen en bier
brouwerijen opnieuw tot bloei kwamen.
Haarlem had in die tijd ongeveer 70 bier
brouwerijen en het hier gemaakte bier had
een zeer goede naam. In de loop der eeuwen
is deze tak van nijverheid evenwel weer
geheel uit Haarlem verdwenen. De laatste
brouwerijen verdwenen ongeveer een
kwart eeuw geleden. Lang heeft nog het
Scheepje aan de Houtmarkt stand gehou
den en ook de brouwerij van AUard aan
het Zuider Buiten Spaame, hoek van Ma-
rumstraat.
De Zuid-Nederlanders begonnen hier
ook een nieuwe industrie, het linnen- en
garenbleken. De linnenweverijen zijn be
roemd geworden, vooral door de speciale
Haarlemse lijnwaden, die later in Brabant
werden nagemaakt. Ook was Haarlem be
kend om zijn mooi damast en werd hier
veel lint vex-vaardigd.
In verband met de linnennijverheid had
den de blekerijen ook een grote vermaard
heid gekregen. De meeste blekerijen waren
in het duingebied, waar zij over zuiver wa
ter beschikten. In de tegenwoox-dige Garen-
kpkersvaart leeft nog de herinnering voort
aan de inrichtingen voor het „koken" van
garens.
De blekers en de brouwers hadden meer
malen onenigheid over de verontx-einiging
van het water. Daarom wedden enkele stre
ken der omgeving verboden voor blekers.
Aan het eind der 17e eeuw kwamen, na
de opheffing van het Edict van Nantes
veel Franse réfugiés. Deze brachten hier
een verbeteringvan de zijde-industrie,
waardoor deze tak van nijverheid een grote
uitbreiding onderging. Volgens mej. Dr G.
H. Kurtz, arehivaresse van Haarlem (zie
haar Beknopte Geschiedenis van Haarlem)
verzekert zelfs dat er in die tftd in Haar
lem 120.000 zijdewevers waren. De naam
Zuiderstraat (vroeger Soyerstraat) herin
nert nog aan de zijde-industrie, waarvan
thans niets meer is overgebleven. Reeds in
het midden der 18e eeuw waren vele takken
van textielindustrie gaan tanen. Als oor
zaken worden opgegeven de concurrentie
van het buitenland en het feit, dat de
Haarlemmers er niet in slaagden met
nieuwe dingen te komen, waardoor zij
steeds meer van de markt verdrongen wer
den. Ook de opheffing der gilden, waar-
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Uitgebracht 1851 geldige stemmen. Van onwaarde 23.
Kamer 1948
Kamer 1946
Prov. Staten 1946
Raad 1946
Katholieke Volks Partij
998
(54.6)
973
(54.5)
967
(54.4)
910 (53.7)
Partij van de Arbeid
223
(12.2)
258
(14.5)
220
(12.4)
194 (11.5)
Anti-Revolutionnairen
175
9.6)
185
(10.4)
178
(10.0)
254 (14.5)
Communisten
123
6.7)
154
8.6)
173
9.8)
148 8.8)
Christ. Hist. Unie
98
5.4)
67
3.8)
99
5.5) samen m. Aü.
V. V. D
153
8.4)
134
7.5)
124
7.0)
191 (11.5)
Staatk. Geref. Partij
17
0.9)
14
0.7)
17
0.9)
Oude S. D. A. P
6
0.3)
Onafh. Nationale Groep
7
0.4)
23
1.3)
Middenstandspartij
5
0.2)
Uitgebracht 1454 geldige stemmen.
Bennebtoek
Kamer 1948
Kamer 1946
Prov. Staten 1946 Raad 1946
Katholieke Volks Partij
543
(37.4)
604
(43.9)
590
(43.3)
582 (44.8)
Partij van de Arbeid
197
(13.5)
270
(19.6)
277
(20.3)
Anti-Revolutionnairen
309
(21.3)
243
(17.7)
241
(17.7)
alle Protes
Communisten
23
1.6)
29
2.1)
33
2.4)
tantse groe
Christ. Hist. Unie
132
9.1)
81
5.9)
84
6.2)
pen tezamen
V. V. D
141
9.7)
143
(10.4)
129
9.5)
716 (55.2)
Staatk. Geref. Partij
4
0.3)
5
0.4)
9
0.6)
Oude S. D. A. P
5
0.4)
Onafh. Nationale Groep
13
0.9)
72
4.8)
Middenstandspartij
15
1.0)
Uitgebracht 5187 geldige stemmen.
Lisse
Kamer 1948
Kamer 1946
Prov. Staten 1946
Raad 1946
2754
(53.1)
2791 (55.1)
2759 (54.9)
2627 (53.8)
437
8.4)
508 (10.0)
455 9.0)
569 (11.7)
645
(12.4)
616 (12.1)
605 (12.0)
467 9.6)
29
0.6)
37 0.7)
47 0.9)
702
(13.5)
666 (13.2)
703 (14.0)
817 (16.7)
136
2.6)
150 2.9)
127 2.5)
344
6.6)
301 6.0)
332 6.7)
400 8.2)
8
0.2)
z
125
2.4)
1
7
0.2)
Katholieke Volks Partij
Partij van de Arbeid
Anti-Revolutionnairen
Communisten
Christ. Hist. Unie
V. V. D
Staatk. Geref. Party
Oude S. D. A. P
Onafh. Nationale Groep
Lijst Weiter
Middenstandspartij
Hilkgom
Uitgebracht 6520 geldige stemmen. Van onwaarde 43.
Kamer 1948 Kamer 1946 Prov. Staten 1946 Raad 1946
Katholieke Volks Partij 3301 (50.6) 3379 (53.2) 3360 (53.6) 3151 (51.5)
Partij van de Arbeid938 (14.4) 1087 (17.2) 974 (15.5) 901 (14.8)
«Anti-Revolutionnairen 694 (10.6) 712 (11.2) 688 (11.0) 1657 (27.1)
Communisten 80 1.2) 108 1.7) 135 2.1)
Christ. Hist. Unie 908 (13.9) 775 (12.2) 821 (13.1) samen m. A.R.
V. V. D269 4.1) 224 3.5) 216 3.5)
Staatk. Geref. Partij 70 1.1) 64 1.0) 78 1.2)
Oude S. D. A. P14 0.3)
Onafh. Nationale Groep 10 0.2)
Lijst Weiter 229 3.5)
Middenstandspartij 7(0.1)
Andere groepen 405 6.6)
Haarlemmermeer
Uitgebracht 17953 geldige stemmen. Van onwaarde 476.
Kamer 1948 Kamer 1946 Prov. Staten 1946 Raad 1946
Katholieke Volks Partij 4163 (23.2) 4006 (23.6) 4008 (23.8) 4001 (24.3)
Partij van de Arbeid 3588 (20.0) 4036 (23.8) 3652 (21.7) 3071 (18.8)
Anti-Revolutionnairen 4132 (23.0) 3999 (23.6) 3871 (23.0) 3673 (22.3)
Communisten 1319 7.4) 1627 9.6) 1754 (10.4) 1705 (10.4)
Christ. Hist. Unie 3059 (17.0) 2418 (14.3) 2826 (16.7) 2993 (18.1)
V. V. D927 5.2) 571 3.4) 507 3.0) 843 5.1)
•Staatk. Geref. Partij 324 1.8) 291 1.7) 240 1.4) 163 1.0)
Oude S. D. A. P65 0.4)
Onafh. Nationale Groep 39 0.2)
Lijst Weiter 218 1.2)
Middenstandspartij 119 0.6)
door de concurrentie toenam, was voor de
Haarlemse industrie noodlottig.
Aan het einde der 18e eeuw telde Haax*-
lem nog slechts 21.000 inwoners. Dit cijfer
zegt veel als men bedenkt dat er een eeuw
geiteden alleen 20.000 zijdewei-kers in de
stad waren.
In 1825 werd in Haarlem een grote nij
verheidstentoonstelling georganiseerd die
tot doel had de nijverheid in onze stad te
stimuleren. De Engelsman Thomas Wilson
werd door het stadsbestuur gesteund, toen
hij op het Muizenveld (het tegenwoordige
Wilsonsplein) een fabriek stichtte, die de
katoentjes, die in Twente geweven werden,
bedrukte. Een Gentse firma kx-eeg het
Phoenixterrein (aan de Parklaan bij het
Noorder Buiten Spaame) van de gemeente
in erfpacht, om daarop 'n katoenspinnerij
en wevery te vestigen. Een derde fabriek
werd door de Belg Prévlnaire gesticht aan
de Kinderhuissingel en Garenkokerskade.
Daar werd vooral het Katoenverven uitge
oefend.. Op deze fabrieken werkten vrij
wat buitenlanders, zodat de arbeidersbe
volking van Haax-lem er niet heel veel bij
gebaat was.
Lang hielden deze fabrieken geen stand.
Het eex-st bezweek die op het Phoenixter
rein; in 1837 brandde de fabriek van Wil
son af, zij werd wel herbouwd, maar in
1879 moest ook de nieuwe fabriek de strijd
om het bestaan opgeven. In 1918 moest de
fabriek van Prévenaire (inmiddels omgezet
in de Haarlemse Katoen Maatschappij) tot
liquidatie overgaan.
TOUR DE FRANCE
Nederlanders weren zich
kranig in de bergen
Slag om de Pyreneeën
begonnen
Gino Bax'tali, de Italiaanse crack, wilde
ten koste van alles de eerste berg-étappe
winnen, en hij is er in geslaagd. Zonder ook
maar enigszins afbreuk te willen doen aan
zijn succes moet men toch constateren dat
hij bij de bestijging van de Aubisque niet
zo'n grootse indruk gemaakt heeft als ver
wacht werd. Toch zou het wel eens kunnen
blijken dat de Italiaan nog heel wat meer
in zijn mars heeft dan hij gisteren heeft
laten zien.
De strijd van gisteren is voor velen slo
pend geweest, en meer nog dan de klim
naar de Aubisque heeft de afdaling van de
Soulor (1445 meter hoogte) naar Arrens en
Argèles slachtoffers gemaakt. In dikke stof
wolken en over een weg die met los grint
bedekt was, suisden de renners met een
vaart van tegen de 60 kilometer omlaag. Er
waren valpartijen, en het aantal lekke ban
den viel niet meer te tellen. Het fietsenma-
teriaal werd eveneens op een zware proef
gesteld en meer dan een dérailleur bezweek.
In de Nederlands-Luxembux-gse ploeg heeft
Kirchen vandaag de beste prestatie geleverd
en hij neemt als 26c een eexwolle plaats in
het klassement in. Janssen rijdt eveneens
uitstekend, hij arriveerde 9 minuten na de
winnaar Bartali te Lourdes en schoof negen
taatsen omhoog in de rangschikking. De
'oog vocht moedig in de voor hem wel
zeer vreemde omgeving en De Ruyter ver
wonderde iedereen door zijn ongewone stijl
van klimmen, plat neergedrukt op zijn fiets.
Met dat al heeft ook hij de geduchte cols
kranig overwonnen en men mag hopen dat
hij zowel als De Hoog en Janssen zich in de
koers zullen handhaven. Wat Franken be-
treft zijn we daar minder gerust op.
Het algemeen klassement na de 7de etap
pe luidt: 1 Bobet (Fr, nat. ploeg) 45 uur 36
min. 56 sec., 2 Sciardis (intern, ploeg) 45 uur
42 min. 23; 3 Lambrecht (intern, ploeg) 45
uur 46 min. 14; 4 Teisscix'e (Fr. nat. ploeg)
45 uur 46 min. 19; 5'Roneoni (Italië b) 45 uur
51 min. 03; 6 Engels (België b) 45 uur 51
min. 17; 7 Lapéble (Centrum z.w.) 45 uur
53 min. 30; 8 Thietard (Parijs) 45 uur 53
min. 32; 9 Schotte (België a) 45 uur 54 min.
36; 10 Remy (z.o. pl.) 45 uur 55 min. 28; 12
Bartali (Italië) 45 uur 56 min. 44; 15 Cu-
mellinl (intern, ploeg) 45 uur 58 min. 17; 19
Impanis (België a) 46 uur 01 min. 21; 20
Robic (Fr. nat. pl.) 46 uur 02 min. 20; 25
Vietto (Fr. nat. pl.) 46 uur 05 min. 16.
Cricket
Jeugd aau de slag
Maandagmiddag 12 Juli wordt op het Rood
en Wlt-terrein de wedstrijd R. en W. jun.
comb,—„Scholen comb." (jongens, die geen
lid zijn van een cricketclub) gespeeld. De
„Scholen-comb." is al volgt samengesteld: G.
H. Rahusen (aanv. wk.). P. ter Haar, A.
Holscher, B. Rahusen en R. Maas (Kenn. L.),
A. J. v. Styrum, A. Wiirdeman, en H. Borst
(Gymn.). J. G. Schuddeboom en A. v. d.
Wal (H.B.S. a) en D. Lefielaar (H.B.S. b).
Dinsdag 13 Juli om 11 uur heeft eveneens
op het terrein van Rood en Wit de ontmoe
ting plaats tussen de schoolkampioen, het
Kennemer Lyceum en „De Rest". Voor dit
laatste elftal zijn gekozen: E. Lefebvre
(aanv.), T, Corbeth, H. Corbeth, (Chr. L.),
R. A. de Wijs (wk.), J. W. v; Zeeland en H.
A. Lokman (H.B.S. b), Tj. Samplonius en
D. C. D. de Jong (H.B.S. a), W. Slendebroek
en K. Aronds (Gymn.)
Liverpool junioren te Haarlem
Dinsdag 3 Augustus zal een Engels jeugd-
elftal uit Liverpool aan de Spanjaardslaan
tegen een jeugdelftal van Rood en Wit
spelen.
Zaterdag 17 Juli organiseert Rood en Wit
op haar terx-ein een adspirantentournooi
voor jongens beneden de 15 iaax\ Hieraan
zullen deelnemen: H.B.S. en H.C.C. (beiden
Den Haag), Kampong (Utrecht) en R. en W.
Golf
Heropening van de Kennemer
Golf- en Country Club
Zaterdag 10 Juli zullen de banen van de
Kennemer Golf en Country Club weer voor
de leden opgesteld worden. Door de verniel
zucht van de bezetter v/as er van de fraaie
course al bitter weinig over, maar het be
stuur heeft niet afgelaten en met het ein
deloos geduld dat het hei'stel van een golf
course nu eenmaal vergt, de reparaties ter
hand genomen. Alles ziet er thans weer prima
uit, de greens lijken wel biljartlakens en
de fairways zijn zelfs aanzienlijk beter dan
voor de oorlog.
Zo zal als van ouds de „Kennemer" weer
zijn belangrijke plaats in de Nederlandse
golfsport kunnen hernemen.
Sport in 't kort
Softball. Vrijdagavond speelt in het
Heemsteedse Sportpark het dames-team van
het Heemsteedse „Gymnasion" tegen de
Haarlemse club H.G.K. We verwachten een
spannende strijd tussen de sterke slagploeg
van Heemstede tegen het uitstekende wer
pen en knappe veldspel van de Haarlemse
meisjes.
Dc heer H. H. Frese te Heemstede is
aan de Leidse universiteit geslaagd voor het
taalkundig examen Indologie.
De heren W. Koomen te Haarlem en G.
Knibbe te Haarlemmermeer zijn aan de
Technische Hogeschool te Delft geslaagd voor
het propaedeutisch examen werktuigkundig
ingenieur.
