IJmuider Courant
Haarlems Dagblad
Uitvindingen
„Wij komen ondanksMarshall hulp
in totaal nog 220 millioen tekort"
E derstelde vooruitgang der mensheid,
uL sinds lang in toenemende mate
t gewekt. Want de mens blijkt tegen
falies niet opgewassen. Niet alleen om-
hi, de materiële bedreiging door zijn
a uitvinding niet weet te beheersen,
«ar ook omdat hij in het algemeen geen
jj j;eI1t waar het de toepassing betreft,
f^eeft de Engelse auteur Aldous Huxley
;v;cht tot het schrijven van zijn boek
new world", een toekomst-fantaisie
de gemechaniseerde wereld, die uit
i ^es zou moeten ontstaan. En het is
i huiveringwekkend toekomstbeeld, dat
Sjarifoeddin en Setiadjit zouden
door eigen aanhangers zijn vermoord
Franse franc in waarde gedaald
(3e Jaargang No. 19068
Kennemerlaan 154. Tel. Adm. 5437,
Redactie 5389. na 5 uur: 8061 (K 2560).
-47, Santp. - Haarlem Gr Houtstr. 93
ferrasweg
rjjef. 101'
-24. Directeur-Hoofdredacteur 15054.
Kennemer editie van
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
at ©prrrtïr ttaarlcmsrtir f ounmt 'ftmo \6s6)
Maandag 18 October 1948
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feest
dagen. - Abonnementen per week 33 cent. per
kwartaal 4,25. Franco per post 4,75 - Giro
rekening 273107 ten name v. Haarlems Dagblad
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
V'L-.rr.n TS BLIJ als er -
'-' «rrRELD IS BLIJ als er weer een
P^uitvmdine op het gebied der
L rf is eedaan. Zij is daar m deze
k- mee verheugd. Een ware
heilzame ontdekkingen is los-
van d -rote mannen der vorige
^stn' Pasteur, Koch, Semmelweis,
«t* '„Heren - er de weg voor ge-
fjHen Na onze vijfjarige afzonde-
'i0 „s de tweede wereldoorlog is
s,t men in landen als Amerika,
pS'fSittannie en Zweden de vaart had
behouden, zodat de landen, die
».f overheersing gestaan hadden,
s» 5"; „aren geraakt op het gebied
icht„:. Energieke medici hebben zich
Sr die landen gehaast en zijn van
teruggekeerd met een schat van
nis die reeds ettelijke patiënten
h eft Tal van zieken, die ten dode
schenen te zijn, zijn gered
v wonderbaarlijke nieuwe vondsten
- het gebied der chirurgie als op dat
?®op -«édelen. Toen onze deuren en
„open gingen aan de Westzijde
^"■roedig dat de hoop op uitvinding
1 hetere internationale samenleving
Xwezenlijkt was. Genezing voor de
■jStaP was niet gevonden. Genezing
p M individu, in vcel sevallen die
X geen uitzicht boden wel.
vPle medische uitvindingen zouden
eèLl van veiligheid gedurende de
spanne tijds, die dït leven is, ver-
hebben als zij niet gepaard waren
P-:' "t een andere stroom vernuftige
klingen, die de bedreiging van dat
in zeker niet geringer mate ver-
Laat ik niet opnieuw gaan uitwei-
rJve, de ontwikkeling der atoom-
die de mens zou kunnen dienen
V';pti gelijk meer vondsten der
fjLe techniek - onmiddellijk en in
was aangegrepen als een nieuw
t vernietiging, De Wonderen der
dagen der vaderen met
RAPPORT DER ZESTIEN LANDEN
Goede voornemens
voor de volgende negen maanden
Techniek,
bezongen als getuigen van een
heeft geschapen.
De uitvinders gaan voort. Enkele dagen
«kdên hebben wij een foto gegeven van
or een Amerikaanse ingenieur te
ontworpen „volkshélicoptère", een
^diroef-vliegtuig dus, waarmee in
f-eeland demonstraties zijn gegeven. Het
nat 81 kg en kan opstijgen en landen op
"stukje grond van negen vierkante
„.er. Het toestelletje, dat de indruk geeft
ra een mismaakt insect en welks be
narder volkomen in de open lucht zit,
aier enige bescherming tegen weer en
rtd gelijk dat in de eerste vliegtuigen
ra veertig jaar geleden ook het geval was
kan tot 3600 m hoogte stijgen en ont
helt een „kruissnelheid" van 80 km.
Ge kunt om dit dingske lachen. Het zal,
la serie gebouwd, maar 2500 gulden kosten
- een prijs waarvoor tegenwoordig geen
patere auto dan van het type „boulevard-
verkrijgbaar is maar het lijkt alleen
liükbaar voor sportjongens. Wacht even.
(ter enkele jaren zal dit primitieve pro
feet zich ontwikkeld hebben tot het
^ineen-bruikbare toestel, waarmee men
ra een plat dak kan opstijgen en erop
scan, Het zal zich vervaarlijk-snel ont
vielen. Gij gelooft dat misschien niet,
riet wij dergelijke dingen nog niet om
ra heen zien. Ons enige hefschroef-
éfgtuig, bij een noodlanding beschadigd,
vrat sinds maanden op nieuwe onder-
èkMaar dit is maar een tijdelijke „ach-
SSad". Is de mens gereed voor de nieuwe
jrailarisering van het luchtverkeer, door
t ding aangekondigd? Is hij opgewassen
fön de nieuwe opschroeverij om een
Spelijke term te gebruiken en de
rfree gejaagdheid die er het gevolg van
:_a zijn? Andere vraag: hebben wij
rasite aan zo'n ding? Op al die vragen
in set antwoord alleen ontkennend zijn.
hêi men zal meegesleurd worden door
ij uitvinding. Zonder wezenlijk eigen
toxeeL
Televisie is een ander voorbeeld. Ameri-
h vooral past haar al op ruime schaal in
K practijk toe, al werkt zij nog niet op
j$e afstanden. Bij ons verkeert deze vin
eis? nog in de staat van proefnemingen,
jsls wij een paar maanden geleden heb-
«n beschreven naar aanleiding van een
«nstratie bij Philips. Maar de eerste
pittige officiële bijeenkomst van autori
jd deskundigen en enkele belangheb-
™ni ter bespreking van de invoering
j® televisie, heeft deze week plaats ge-
i-Hebben wij deze uitvinding nodig? Zal
Sfevolg namelijk dat vélen hun bele
den in nog sterker mate tot een geme-
""aseerde weergave zullen gaan beper-
- de geestelijke gezondheid van de
cn dus de beschaving niet schaden?
ir.® n'e'. n?8 meer vervlakking en
y aan inzicht er het gevolg van zijn?
Ja kan, als modern mens, een aantal
«aacne uitvindingen van deze eeuw
- neren en zou sommige niet graag mis-
net zijn de ongebreideldheid van het
ra1 üet gebrek aan beheersing, de aan-
'Trf van bet kunstmatige dat over-
.;iis en de platte nivellering, waartoe
-~es leidt, die afkeer wekken. De indruk
fr-aÜe^en a^s een troep kinderen op
e stukken speelgoed jagen, zonder
i? ne' gehalte te bezinnen en zonder
e. un geestelijke gezondheid te denken,
zich telkens op. R. P.
'!s mariniers verdronken
w ?Iarine"voorlic'ltingsdienst deelt
ft dat in de straat Madoera bij oefe-
een sloep van de marine dicht onder
s in de branding is volgelopen en
.J»' hierbij zijn zes man marine-
kitoneel
verdronken, een sergeant en vijf
van de mariniersbrigade. Vier der
it teil6 0Versc^°^en zijn geborgen, naar
e vermisten wordt nog gezocht. De
v;; *n's ^er slachtoffers heeft Zaterdag-
faa'S vanuit het marinehospitaal
3ja naar het ereveld Kembang
De organisatie voor Europese economi
sche samenwerking heeft een rapport over
handigd aan de reizende ambassadeur van
het plan-Marshall Harriman. Volgens dit
rapport wordt de voedselpositie in West-
Europa iets ruimer, maar zal het verbruik
nog verscheidene jaren beneden het peil
van vóór de oorlog blijven.
Het rapport bevat het program voor de
Marshall-hulp en zelfhulp over het tijdvak
van Juli 1948 tot Juni 1949.
Voor de komende negen maanden neemt
Europa zich volgens het rapport voor hel
volgende te bewerkstelligen:
1. Vermindering van Europa's afhan
kelijkheid van dollarimporten:
Een eerste stap naar herwinning van
economische onafhankelijkheid.
2. Verhoging van de Europese productie
van basisgoederen als steenkolen, cokes,
electriciteit, staal, hout, papier en koop
vaardijschepen.
3. Schaarse goederen moeten zoveel
mogelijk in het belang van het Europese
herstel worden gebruikt.
4. Vermindering der inter-Europese
handelsbelemmeringen door toepassing van
een inter-Europees betalingssysteem.
Ondanks de 4.875.000.000 dollar aan hulp
die het Amerikaanse Congres heeft goed
gekeurd, zal er voor alle betrokken landen
een dollartekort zijn van totaal 220 millioen
dollar, dat moet worden gedekt uit de
buitenlandse activa der landen..
In het rapport wordt Amerika er op ge
wezen, dat de voorwaarden, die het Con
gres heeft gesteld voor het gebruik van
Amerikaanse schepen, „mogelijk niet ge
heel zullen stroken met het maximale ge
bruik van de (Europese) koopvaardijvloot
en dat zulk een gebruik een eerste factor
is bij het economisch herstel van Europa".
(De Amerikaanse voorwaarden zijn, dat
ten minste de helft der Marshall-goederen
met Amerikaanse schepen wordt vervoerd).
Het Amerikaans besluit de export van
landbouwmachines krachtens het plan-
Marshall te beperken tot 75 millioen dol
lar gedurende de 15 maanden tot 30 Juni
1949, is volgens het rapport eveneens een
belemmering voor het herstel van Europa.
Het broodverbruik in Europa zal 10 pro
cent beneden het peil van voor de oorlog
liggen. Het vleesverbruik zal niet groter
zijn dan het vorige jaar en 35 procent be
neden het vooroorlogs peil liggen. Vetten
en oliën: 15 procent hoger dan vorig jaar,
maar 20 procent minder dan voor de oor
log. De textielpositie zal ongeveer gelijk
blijven. Slechts wat tabak betreft zal het
verbruik naar men verwacht tot boven het
vooroorlogse stijgen.
Het rapport geeft de volgende opsom-
De Amerikaanse defensie
kost in 1949 14i milliard
President Truman heeft Zaterdag op een
persconferentie voor het komende jaar een
defensie-begroting van 14.400.000.000 dollar
voor de Verenigde Staten aangekondigd.
Hij zeide dat er een lichte verbetering in
de wereld-situatie en in de Sovjet-Russi
sche houding te constateren is. Hij was op
timistisch ten aanzien van zijn kansen op
herverkiezing.
Truman zei dat zijn defensie-deskundigen
een begroting van ongeveer 23 milliard
dollar voor het belastingjaar, dat 1 Juli
aanvangt, hadden willen opstellen, doch dat
hij deze schatting verminderd had tot
14.400.000.000 dollar.
De begroting van dit jaar bedroeg onge
veer twaalf milliard.
Truman verklaarde verder dat hij hoopte
de militaire uitgaven tot op vijf a zeven
milliard te zullen kunnen terugbrengen
wanneer eenmaal hechte fundamenten
voor de wereldvrede gelegd zouden zijn.
De „Oranje" morgen
in Amsterdam
Het m.s. „Oranje" zal Dinsdagmorgen
omstreeks 7 uur de sluizen van IJmuiden
passeren. De ontscheping geschiedt de
zelfde morgen aan de Javakade te Amster-
dam tussen 11 en 12 uur. Aan boord be
vinden zich 500 evacués en 300 andere pas
sagiers.
„Groote Beer" bracht
militairen terug
Officieren, onderofficieren en soldaten
van de landmacht, 750 in totaal van aller
lei onderdelen. 20 leden van de marine en
130 van de KNIL, zijn Zondag met het
troepentransportschip „Groote Beer" in de
Amsterdamse haven uit Indonesië terug
gekeerd. Onder hen bevonden zich onge
veer 100 zieken. Maandagmorgen is men
begonnen met de ontscheping.
ming der verdeling van de 4.875.000.000
dollars der hulpverlening (in millioenen
dollars): Engeland 1.263. Oostenrijk 217,
België en Luxemburg 250, Denemarken
110, Frankrijk 989, Griekenland 146, Ier
land 79, IJsland 11, Italië 601, Nederland
496 (met inbegrip van 84 voor Nederlands
Oost-Indïë), Noorwegen 84. Zweden 47,
Triëst 18. Turkije 50. Dubbelzone 414,
Franse zóne 106.
Minder en toch meer.
Hoffman, de leider van de Marshall
hulp, verklaarde Zaterdag op een perscon
ferentie, dat het economische herstel van
Europa thans reeds zover is gevorderd, dat
in het tweede jaar van de uitvoering van
het plan-Marshall vermoedelijk aanzienlijk
minder hulp door Amerika zal behoeven te
worden verleend dan in het lopende jaar.
Overigens wees men er in officiële
kringen op, dat het heel goed mogelijk is, i
dat aan het Congres voor de hulp aan het
buitenland in het komende jaar een groter
bedrag zal worden gevraagd dan voor het
lopende jaar is beschikbaar gesteld, en dat J
een eventuele verlaging van het voor de
hulp aan Europa bestemde bedrag ruim
schoots te niet zal worden gedaan door de
militaire hulp, die Amerika wellicht aan
Europa zal verstrekken met het oog op
mogelijke aggressie van de Sovjet-Unie.
Marshall in Athene
Koning Paul en koningin Frederika van
Griekenland hebben Zondag de Ameri
kaanse minister van Buitenlandse Zaken
Marshall ontvangen. Direct na aankomst te
Athene confereerde Marshall met leden
van de Amerikaanse missie in Grieken
land.
Zondag heeft minister Marshall een on
derhoud van 50 minuten gevoerd met Ste-
phanopoelos. de Griekse waarnemende mi
nister van Buitenlandse Zaken. Ook bracht
hij een bezoek aan minister-president So-
foelis. Na een lunch met koning Paul ver
gezelde Marshall de koning naar een bij
eenkomst en een conferentie van ministers
en legerfunctionarissen.
Volgens waarnemers, aldus Reuter, on
derzoekt Marshall „de klaarblijkelijke te
genstelling tussen het optimisme van de
Griekse regering over de situatie en het
recente memorandum dier regering, waar
in verzocht wordt om een onmiddellijke
uitbreiding van de Amerikaanse hulp aan
Griekenland".
Volgens de „Daily Telegraph" is men in
diplomatieke kringen te Athene algemeen
van oordeel, dat het samenvallen van het
bezoek van Marshall en de aankomst van 13
Amerikaanse oorlogsschepen in de Griekse
wateren „een waarschuwing betekent je
gens hen die Griekenlands onafhankelijk
heid bedteigen".
Marshall tracht eveneens gegevens uit
eerste hand te verkrijgen voor de bespre
king van de Griekse zaak in de Algemene
UNO-ve rgadering.
Reuter meldt nader, dat de besprekingen
van de minister met Griekse en Ameri
kaanse functionarissen Zondagavond wer
den beëindigd. In Griekse regeringskringen
verklaart men dat een verandering in de
regering niet ter sprake is gekomen.
Aantal oorlogsslachtoffers
in Nederland: 210.000
Het totaal aantal oorlogsslachtoffers in
Nederland gedurende de oorlog 1940-1945
bedraagt, naar uit het Statistisch Bulletin
van het Centraal Bureau voor de Statistiek
blijkt, 210.000. Bij het vaststellen van dit
totaal is geen rekening gehouden met de
hogere sterfte, welke een indirect gevolg
is geweest van de oorlog.
Het wei-kelijke aantal overledenen in
deze jaren is 747.000.
Van de oorlogsverliezen ten getale van
210.000 zijn ongeveer 67.000 in de Neder
landse statistiek verantwoord als overle
den. Ongeveer 143.000 zijn ambtshalve, of
als vertrokken naar het buitenland, afge
voerd van de bevolkingsregisters.
Bij deze 143.000 personen bevinden zich
ongeveer 104.000 Joodse Nederlanders, die
in Duitsland zijn omgekomen, benevens
ongeveer 39.000. die bij de reconstructie
van de bevolkingsregisters na de bevrij
ding niet in Nederland werden aangetrof
fen en die vermoedelijk zijn overleden.
De Koninklijke Landmacht verloor in de
oorlogsjaren 3900 man. met inbegrip van
de op 1700 man geraamde verliezen der
Binnenlandse Strijdkrachten: de Koninklij
ke Marine 2600 man, met inbegrip van offi
cieren en manschappen van het Neder
landse personeel der Koninklijke Marine,
omgekomen ten Oosten van Suez; de Koop
vaardij: 1350, niet inbegrepen de ongeveer
1650 zeelieden van buitenlandse nationali
teit omgekomen bij scheepsrampen van de
Nederlandse Koopvaardijvloot (ongeveer
500 Chinezen, 250 Brits-Indiërs en 250 Las
karen). Door executies en standrecht ver
loren 2800 personen het leven. In concen
tratiekampen in Nederland kwamen 2500
personen om. Tengevolge van oorlogshan
delingen in Nederland stierven 20.400 bur
gers. De honger en ontbering in de provin
cies Noord- en Zuidholland en Utrecht in
1945 kostte 16.000 mensen het leven. In
Duitsland kwamen 250 Nederlandse krijgs
gevangenen om het leven, 18000 politieke
gevangenen stierven er en 27.000 tewerk-
gestelden. In Duitse krijgsdienst sneuvel
den 3700 vrijwilligers. Als vermist in
Duitsland werden 7500 personen opgegeven.
Het aantal vermisten in Duitsland, met uit
zondering van Joodse Nederlanders, gere
gistreerd bij het Nederlandse Rode Kruis
bedroeg op 1 Juli 1948 7900.
In deze cijfers van de directe en indirecte
oorlogsverliezen van de Nederlandse bevol
king zijn niet begrepen de in de strijd tegen
Japan gesneuvelden en in Japanse krijgs
gevangenschap overledenen van Neder
landse nationaliteit, die deel uitmaakten
van het Koninklijk Nederlands Indische
Leger, noch de burgers van Nederlandse
nationaliteit, die in Japanse concentratie
kampen zijn omgekomen.
Plenaire UNO-zitting
De Algemene Vergadering van de UNO
heeft Zaterdag, ondanks oppositie van de
Sovjet-Unie, besloten de economische or
ganisatie, die tijdens de jongste Pan-
Amerikaanse conferentie werd opgericht,
uit te nodigen een waarnemer naar de zit
ting van de Assemblée te zenden. De As-
semblée nam een desbetreffend Argentijns
voorstel aan met 34 tegen 6 stemmen bij 2
onthoudingen. De resolutie bevat een uit
nodiging aan de organisatie om haar secre
taris-generaal als waarnemer te zenden.
Polen eiste vervolgens de verwijdering
van de voormalige Tsjechoslowaakse afge
vaardigde, dr. Jan Papanel, uit de functies
die hij bekleedt als deskundige in twee
commissies van de UNO. In een door dr.
Lange ingediende resolutie wordt verklaard
dat aangezien Papanel door zijn regering
niet wordt erkend, een bepaald gebied niet
langer voldoende vertegenwoordigd is.
Het Poolse voorstel werd met 30 tegen 6
stemmen bij 3 onthoudingen verworpen.
Papanek kan nu zijn ambtsperiode van 3
jaar vervullen. Met algemene stemmen
werd besloten een Mexicaans „beroep op
de grote mogendheden, de pogingen voort
te zetten om haar geschillen bij te leggen
en een duurzame vrede tof stand te
brengen" naar de politieke commissie te
verwijzen. Hierna werd de zitting verdaagd.
Vijf ministers van Financiën
vergaderden te Parijs
Te Parijs begon Zondag om 11 uur op het
ministerie van Financiën de conferentie
van de ministers van Financiën der vijf
landen die het pact van Brussel onder
tekend hebben, onder voorzitterschap van
de Franse minister-president en minister
van Financiën en Economische Zaken
Henri Queuille.
Na de bijeenkomst hebben de ministers
een communiqué uitgegeven van de vol
gende inhoud:
„De ministers van Financiën der vijf
mogendheden, die het pact van Brussel
hebben ondertekend, zijn 17 October te
Parijs bijeengeweest. Zij hebben de resul
taten bestudeerd van de economische er
financiële samenwerking tussen de vijf
mogendheden sinds de ondertekening van
het pact. Zij hebben onderzocht, welke
actie ondernomen kan worden om de poli
tiek op lange termijn van hun regeringen
met elkaar in overeenstemming te brengen.
Zij hebben de vraagstukken, die voort
vloeien uit de jongste bijeenkomst van de
ministers van Defensie der vijf landen,
voorlopig in ogenschouw genomen en voor
stellen gedaan betreffende de werkwijze,
die aan de consultatieve raad zullen wor
den voorgelegd tijdens dien komende zit
ting op 25 October.''
Opstandelingenleiders vluchten naarDjokja
Naar betrouwbare republikeinse zegs
lieden aan Antara mededeelden, zou Sjari
foeddin door zijn eigen handlangers zijn
vermoord. Sjarifoeddin was, na de val van
Madioen, met Moeso en Setiadjit naar het
berggebied van de Wilis, ten Zuiden van
Madioen, gevlucht. Dezelfde zegslieden be
vestigden, dat Setiadjit eveneens werd ver
moord.
Verder wordt gemeld, dat vele leiders
van de P. K. I. en van het voormalige
linkse front thans trachten in Djokja te
Ondanks het slechte weer waren Zaterdag velen naar IJmuiden gekomen om de Willem
Barendsz bij zijn vertrek naar de Zuidpool uitgeleide te doen. Enkele familieleden der opvaren
den waren zelfs dwars door de overspattende golven tot het puntje van de pier doorgedrongen
om de traanjagers een goede vaart toe te wuiven.
Maandelijks nieuwe vaststelling van de koers
De Franse Staatscourant van Zondag
bevatte het reeds voorspelde besluit der
regering tot devaluatie van de franc. De
waardevermindering bedraagt voorlopig
oneeveer 23 procent, doch zal maandelijks
opnieuw worden vastgesteld. De dollar
komt thans op 264 francs, het pond sterling
op iets meer dan 1061 en de gulden op
omstreeks honderd.
Onze correspondent te Parijs meldt ons
heden:
Het bericht over de devaluatie van de
franc is door het Franse publiek koel
ontvangen, men mag wel zeggen stoï
cijns. Geruchten dienaangaande circuleer
den reeds maanden wij hebben ze enkele
malen gemeld en nu deze derde deva
luatie sedert de oorlog eindelijk een feit
is geworden en het bankroet van de staat
bevestigt, is er nauwelijks enige reactie
bij het publiek te constateren. Frankrijk
schijnt zich met de alarmerende toestand
van de nationale huishouding verzoend te
hebben.
Twee omstandigheden hebben, naar het
schijnt, de officiële bekendmaking van de
devaluatie verhaast. In de eerste plaats
de gevaarlijke manipulaties van speculan
ten aan de beurs, die het laatste restje
vertrouwen in de nationale munt bedreig
den, en in de tweede plaats de samenkomst
te Parijs van de ministers van Financiën
der Brusselse Alliantie. Behalve als offi
ciële erkenning van de waardeverminde
ring van de franc dient men deze devalu-
atie namelijk ook te beschouwen als een
poging om een gezonder basis voor inter-
I nationale economische samenwerking te
I scheppen. Het gecompliceerde monetaire
mechanisme, dat René Mayer in Januari
tegen de wil van het internationale mo
netaire fonds had opgebouwd, zal door de
jongste beslissing, aldus verwacht men
hier, namelijk aanmerkelijk worden ver
eenvoudigd.
De waarde van de franc ten opzichte van
de gulden wordt nu van circa lï4 cent op
omstreeks 1 cent teruggebracht. Sedert de
voorlaatste oorlog is de Franse franc aldus
tot ongeveer twee procent *van de toen
malige waarde gereduceerd en sinds de
laatste oorlog tot minder dan de helft. Het
bijzonder onrustwekkende is overigens
meer nog dan deze waardevermindering
vooral het tempo waarin zich die vol
trekt. De zogenaamde Germinal-franc, die
in de Franse revolutie werd ingesteld, heeft
125 jaren stand gehouden. De franc van
Poincaré uit de jaren 1918 bezat nog vol
doende kracht om het leven acht jaar te
rekken. De franc van René Mayer heeft de
strijd nauwelijks tien maanden volgehou
den. Men vraagt zich nu al af wat de
levenskracht van de franc van de heer
Queuille zal zijn en men is te dien opzichte
beslist niet zeer optimistisch.
komen, teneinde daar door de republikeinse
regering te worden gearresteerd. Zij ge
voelen zich blijkbaar veiliger in gevangen
schap te Djokja dan voortvluchtig daar
buiten.
Zaterdag berichtte radio Djokja dat in
dertijd de moorden op enige leiders er
republikeinse ambtenaren te Madioen wer
den uitgevoerd bij besluit van Amir Sjari
foeddin. Een volksleider, die door radio-
Djokja niet nader werd aangeduid, had
verklaard dat Sjarifoeddin gedurende de
weken, dat de opstandelingen te Madioen
de macht in handen hadden, als rechter
was opgetreden. Hij voegde er aan toe dat,
toen de opstandelingen de stad moesten
verlaten, het ook Sjarifoeddin was, die het
bevel uitvaardigde om de gevangenis te
Madioen, waarin bijna duizend personen
zaten, met bommen te vernielen. Zulks
werd echter door de binnentrekkende
T.N.I.-troepen voorkomen.
Tenslotte zou het ook Sjarifoeddin zijn
geweest, die de opdracht gaf om de rijst-
en koffïevoorraden, die de opstandelingen
bij hun vlucht uit Madioen niet meer kon
den meenemen, te verbranden.
Voorstel-Cochran aan Hatta
voorgelegd
Het Amerikaanse lid van de Commissie
van Goede Diensten, Merle Cochran, die
Vrijdag naar Djokja reisde, heeft inmid
dels „zijn eigen voorstel en de Nederlandse
amendementen betreffende de regeling van
het republikeins-Nederlands geschil" aan
de republikeinse vice-president en premier
Moh. Hatta voorgelegd, aldus verneemt
Antara te Djokja.
In een verklaring van de Veiligheids
commissie der republikeinse delegatie
worden de Nederlanders er van beschul
digd, dat zij de republikeinse pogingen om
de veiligheid te herstellen, dwarsbomen en
dat zij de bestandsovereenkomst schenden
door communistische opstandelingen te be
schermen die, achtervolgd door republi
keinse troepen, de demarcatielijn over
schreden. De verklaring zegt dat in October
50 communisten te Tretep ten Noorden van
Magelang de statusquo-lijn hebben over
schreden. De Nederlandse militaire autori
teiten weigerden hen uit te leveren, toen
de republikeinse commandant daarom ver
zocht. Vervolgens wordt verklaard dat,
toen de republikeinse troepen zuiverings
acties uitvoerden te Karangdowo, aan de
Noordkust van Java, een Nederlands ma
rinevaartuig op 200 meter afstand van de
kust onverwacht op de kust vuurde, waar
door 27 personen werden gedood. Tenslotte
wordt gezegd, dat aan de Commissie van
Goede Diensten verzocht is de nodige stap
pen te ondernemen tot uitlevering van de
opstandelingen door de Nederlanders aan
de republiek.
Taxichauffeur verongelukt
In de nacht van Zaterdag op Zondag
reed de 30-jarige chauffeur S. uit Borculo
met zulk een grote snelheid over de weg
naar Neede, dat de taxi in een bocht van
de weg raakte en over de kop sloeg. S., die
sterke drank gebruikt bleek te hebben,
werd uit de wagen geslingerd en kreeg een
schedelbreuk. Tijdens het vervoer naar
een ziekenhuis te Zutphen is hij overleden.
De taxi werd totaal vernield.
Het woord is aan
E b n e r-E schenbach:
Diegenen, die wij tot steun strekken,
geven ons het houvast in ons leven.
Autobanden vrij
Het ministerie van Economische Zaken
maakt bekend, dat met ingang van 19 Oc
tober de distributie van banden voor mo-
tortractie is opgeheven. De regering acht
de grondstoffenpositie, de binnenlandse
productie en de aanvoer uit het buitenland
voldoende zeker om tot deze opheffing over
te gaan.
Wellicht extra snoep met
St. Nicolaas en Kerstmis
Ook 180 gram spijsolie
Het is de bedoeling van de regering, zo
vernemen wü, om met Sint Nicolaas en
met Kerstmis een extra bon voor 200 gram
versnaperingen of suiker aan te wijzen.
Met het oog hierop worden de winkeliers
thans bevoorraad. Een definitieve beslis
sing is echter nog niet genomen, maar de
kans op wat extra's met de feestdagen is
zeer groot, aldus verzekerde men ons op
het ministerie van Landbouw, Visserij en
V oedselvoor ziening.
Men trekke hieruit geen conclusies om
trent het af of niet opheffen van de suiker
distributie. Suiker behoort met brood tot
de eerste artikelen die van de bc*i zullen
gaan. Wanneer dit het geval zal zijn is
echter nog niet bekend.
De verbeterde vetpositie zal het mogelijk
maken om met Kerstmis weer een bon be
kend te maken voor spijsolie en wel voor
180 gram per persoon. De eieren, zo ver
nemen wij, komen het volgend voorjaar,
wanneer de aanvoer, welke thans zijn diep
tepunt nadert, weer sterk is toegenomen,
vrij.
Militairen weigerden kampong
in brand te steken
De Tweede Kamerleden jhr. mr. M. M.
van der Goes van Naters en J. Vorrink,
beiden Partij van de Arbeid, hebben aan de
minister-president en aan de minister van
Overzeese Gebiedsdelen vragen gesteld
naar aanleiding van het feit, dat door een
krijgsraad in Indonesië drie Nederlandse
militairen tot zware straffen zijn veroor
deeld, omdat zij geweigerd hadden gehoor
te geven aan een hun gegeven bevel om,
nadat in de buurt van de kampong Paki-
sadji landmijnen waren ontploft, deze
kampong plat te branden.
De Kamerleden vragen, of naar de
mening der ministers de regel „Befehl ist
Befehl" in de Nederlandse rechtsstaat gel
ding heeft. Indien dit niet het geval is,
houdt dit dan niet in, dat de ontvanger
van een bevel zijn medewerking aan de
uitvoering daarvan moet weigeren, wan
neer hem dit duidelijk in strijd met het
Nederlandse recht daaronder begrepen
het Nederlands-Indische recht of het
volkenrecht voorkomt?
Zijn de ministers niet van oordeel, aldus
de vragenstellers, dat deze militairen,
die tot de slotsom kwamen dat het hier om
een représaillemaatregel tegen de burger
bevolking ging, welke volkenrechtelijk niet
geoorloofd was, niet lichtvaardig hebben
geoordeeld.
Zijn de ministers bereid, indien zij deze
vragen bevestigend beantwoorden, de cor
rectie van het vonnis te bevorderen en wil
len de ministers een onderzoek instellen of
het platbranden van de kampong Pakisadji
als militaire noodzaak dan wel als een
représailledaad moet worden beschouwd?
Kiesmannen voor de Franse Raad
der Republiek aangewezen
De aanwijzing door 500.000 gemeente
raadsleden van de kiesgerechtigden, die op
7 November de nieuwe leden van de
Franse raad der republiek zullen kiezen,
is Zondag geschied.
Het Franse ministerie van Binnenlandse
Zaken heeft de volgende resultaten bekend
gemaakt:
1. Onafhankelijke radicalen 21.178
2. Socialisten 17.590
3. Gaullisten 12.998
4. Radicaal-socialisten 12.324
5. Communisten 10.249
6. M R P8.980
7. Onafhankelijke socialisten 8.424
8. P L R 3.293
9. anderen 4.012
Zeven doden bij vliegtuig
ongelukken
Een Amerikaanse Skymaster, die kort
voor 7 uur vanmorgen van Berlijn terug
keerde, is enige kilometers t.en Oosten van
het vliegveld Rhein-Main neergestort. De
bemanning, die uit drie koppen bestond,
kwam om het leven.
Vier personen verloren het leven toen
een vliegtuig van de Amerikaanse lucht
macht met 34 inzittenden bij een noodlan
ding wegens machinestoring enkele kilo
meters ten Noordoosten van Clinton (Loui
siana, V.S.) verongelukte. Een vijfde in
zittende werd ernstig gewond. De anderen
kwamen er met lichte verwondingen af.
ENKELE BUIEN
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt. geldig van Maan
dagavond tot Dinsdagavond:
Wisselende bewolking met enkele
buien, hier en daar vergezeld van on
weer en hagel. Matige tot krachtige
en later voornamelijk in de kuststreken
van Holland en Zeeland tijdelijk
stormachtige wind, hoofdzakelijk tus
sen Zuidwest en West. Iets kouder,
vooral des nachts.
19 October:
Zon op 7.11 uur. onder 17.38 uur
Maan op 18.04 uur, onder 8.39 uur
