1
problemen der herbouwplicht
veelzijdig beiicht
tó
Er is nog steeds gasdistributie!
„Spaarnberg" heeft een bewogen verleden
De fatale injectie
.^jDAG
20 OCTOBER 1948
IJMUIDER COURANT
r VELSEN
1(jfl
,jc eiken zoldering van het Vel-
^jjbuis is Dinsdagavond het thans
«ineente zo urgente vraagstuk
„infwethuizen voor herbouwplich-
'rt„Vn breed en diepgaand debat be-
1 n dit naar aanleiding van een voor-
u dagelijkse bestuurders om deze
rl neer te leggen in een uitvoerige
„komst, die straks moet dienen om
^„„piichtigen op contractuele basis
Jinn toekomende woning te helpen.
het echter zover was, is een roffel
romers tukken de gemeenteraad gepas-
f «arbü ee° suppletoire begroting
F' nieuwe straatbelasting, een mach-
f .wake het aangaan van erfpacht van
Staatseigendom in Velsen-Noord,
Kdverkoop aan de provincie te zelf-
jtise en een dito overeenkomst voor
van een P.E.N.-oliedrukhuisje plus
rfsrdracht van een perceel aan de
jjjhriek „Hollandia", alweer in Vel-
xórd. door de afgevaardigden werden
p. N ij s s e n (Kath.) werd
laatste punt door wethouder W.
rTser (Openbare Werken. Arbeid)
{en aanzien van de exploitatie-
en kreeg verder te horen dat Van
■Pnieowe „palenpark" op een voor-
r - gebruik gegeven terrein is inge-
l i; gevolg van het feitf dat deze on-
elders door onteigening grond
rykte.
Herbouwplicht ter tafel.
Ir-deze hors-d'oeuvre werd de hoofd-
U aangedragen, waar de heer G. F.
;V.':iing (Comm.) het eerste hapje van
.jjf door de vraag, die B. en W. zich
-•jhebben in de „herbouwplioht-voor-
v (of zonder meer overdracht aan
herbouwpliohtige dient plaats te
u) aan een pleidooi voor de geëva-
tfjjjfl en ouden van dagen te verbinden..
het voorbeeld van de geëvacueer-
die ergens in Bloemendaal tegen
vjuiemuur aankijkt, maar vermoede-
"*n het uitzicht op het
itaks hevige critiek
tisch ongewijzigde aanvaarding
KichUng, neergelegd in dezelfde
I' Zit dat de prijs der wonmgwet-
K.mweveer f 10.900 buiten de kos-
pTde grond zal bedragen, ontlokte
'ïifiuche raadslid critiek op de
iZWTOJ raken. Volgens hem is
We kleine luyden, die vroeger het
dt mond spaarden om het tot een
tisie vaak-met-zilveren-dak te
[ondoenlijk om nu ruim tien mille
":egen. In een iets ander verband
t heer Schilling de onteigemngs-
lZ eelijk aan diefstal, wat mr. M.
KT., je v o o r z i 11 e r, deed opmer-
l ."'dit wel de meest reactionnaire
r;;V0 was welke hij ooit in Velsen's
behoord." Onversaagd borduurde
hechte- voort op zijn thema en hij
■Kallerminst billijk, dat de Velsenaar
itówrliike-stand nu een stukje grond
of andere achteraf-straat wordt
KJ der overeenkomst, waarin de
'"-verteld wordt, dat, wanneer hij zijn
.klingen niet stipt opvolgt, de ge-
pi! gerechtigd is, het contract te ont-
-e, kreeg eveneens een aanval te ver-
•s Als je nu eens werkloos wordt.
U de heer Schilling, „dan kan de
Kirte er dus koudweg een streep door
VterR, Verbeek (Arbeid) begon
-Visie op het probleem weer te geven
lie opmerking, dat het onderhavige
etui veel te laat is gekomen: er wordt
--is onderhandeld op basis van een
4 i ieteensgoedgekeurd contract. Boven-
'0* srült er, volgens de heer Verbeek,
p-ar in de door B. en W. gevraagde
delegatie aan het college ten aanzien
i eigendomsoverdracht, hoewel hij
ttoegeven, dat zulk een delegatie te
5* is. De richtlijnen, waardoor ex-
K-raatschappijen geweerd worden,
s=eer weerklank bij deze afgevaar-
ce echter niet strikt wilde vast-
- un inschrijvingen op het Groot-
pi!s gegadigden, maar in dit opzicht
Era hele categorie wilde aanwijzen,
[tras vond de heer Verbeek het con
ti !ijn geheel wel wat erg ingewikkeld
voorzag, dat de talloze voetangels
ue raaien op de herbouwplichtige een
riwekkende invloed zouden kunnen
Y3JJ :&a, De practische verschillen tus-
moorlogse en huidige grondprijzen
ivihij als evenzovele bezwaren, hoe-
üj het voordeel van een verbeterde
«eer als een daartegen opwegend
vise! aanstipte. Tenslotte merkte de
Söüsche woordvoerder op, dat de nieu-
1légenaar volgens de plannen 6.25 per
scoe! betalen, waarin dus alle bij-
.zj ri? onkosten verdisconteerd moeten
ikvendien aldus spreker betaalt
®»el verzekeringspremie, onderhoud
feting, wat later wel weer verrekend
'•Mar dan toch de eerste tijd een
ink op het budget van de betrok-
student.
iraH.deBoer (Arbeid) vond ook
wat aanvechtbare détails in het
Behalve naar de late indiening
hele geval, won hij inlichtingen in
-.overdraagbaarheid van de herbouw
•Êzeval een bejaarde gegadigde deze
f. die feitelijk een recht is, over
ga een familielid.
rarH.Homfcurg (A.R.) zong zijn
itur» in de raad met een eveneens
betoog over deze zware stof. Al
itor. Sireeg de heer Schilling de gekaat-
>óeS *'-sugmet de opmerking, dat Marx
- £2h predikten, dat eigendom dief-
flaneer een communist onteigening
"-efstal betitelt, zou hij zich in de
positie brengen van een dief, die roept
„Houdt de dief". Toch ging de heer Hom
burg tot zekere hqogte mee met het betoog
van zijn politieke tegenvoeter, door te ver
klaren, dat het niet bevredigde, wanneer
de herbouwplichtige meer voor de nieuwe
grond betaalt dan hij voor de oude in han
den krijgt. Met een greep hier en een aan
vulling ginds, voegde de heer Homburg
zich bij de rest der critici.
Antwoord van B. en W.
Wethouder Visser kreeg ook deze ver
gadering weer het leeuwenaandeel der
weerleggingen voor zijn rekening. Hij be
gon met 's heren Schilling's aanval: de hui
zen zijn óók voor ouden van dagen. De
onduidelijkheid van het raadsstuk in kwes
tie toegevend, suste de wethouder toch de
gemoederen dienaangaande door te vertel
len, dat de betrokken herbouwplichtigen,
voor zij „in zee" gaan, al hun rechten en
plichten haarfijn krijgen uitgelegd. Het
argument over het verschil in grondprijs
probeerde de heer Visser omver te lopen
door op te merken, dat de gemeente tracht
de herbouwplichtigen op ongeveer dezelfde
plaats te krijgen als waar ze vroeger van
verjaagd werden. Overigens kreeg de raad
te horen, dat die hele grondprijs nog „in
de lucht hangt"; mettertijd krijgt dit be
stuurslichaam de zaak zelf ter beslissing
voorgelegd. Het gewraakte artikel over het
eventueel niet-nakomen der verplichtingen
verdedigde de wethouder door er op te
wijzen, dat kort na de overdracht de be
woner in feite en in rechte eigenaar wordt,
zodat de gemeente zich dan terugtrekt. De
duur van deze gemeentebemoeiingen hangt
echter van het fiat van Den Haag af.
Het is geen „zaakje".
Wethouderlijke excuses voor het laat in
dienen der voordracht werden gevolgd door
de mededeling, dat de inschrijving op het
Grootboek haar 4 rente b 1 ij f t afwer
pen. Voorts stelde de heer Visser vast, dat
het verschil in grondprijs ook in het voor
deel van de herbouwplichtige kan uitvaL
len (de IJmuiden-West-bewoner, die naai
de Willembeeksweg gaat) en hij wees ten
slotte op de 6.25 per week, welke van
gemeentewege is vastgesteld, opdat er geen
geld bij hoeft, maar er ook niets aan wordt
verdiend.
De voorgestelde overdrachtmogelijkheid
aan familieleden kon volgens de gezags
drager geen enkel bezwaar ontmoeten.
In tweede ronde kwam de heer Schil
ling nogmaals aan bod en hij beloofde
de heer Homburg, dat de gemeenschap al
les van hem zou kunnen krijgen, mits zij
dan ook het praedicaat „socialistisch" kan
dragen. De oplossing van het hele probleem
zag hij overigens in een integrale vergoe
ding voor het vernielde pand.
De heer Verbeek liet evenmin los,
daarbij eerst de integrale vergoeding ver
werpend als zijnde onuitvoerbaar door een
daaruit voortvloeiende ongelijkheid der
vervangingswaarde en later de kosten bo
ven de wekelijkse vergoeding plus 't vraag
teken achter het verschil in grondprijs op
nieuw in debat brengend. De heer Hombui-g
voerde terloops aan, dat de loods van de
heer Schilling niet naar IJmuiden terug
STAALMEESTER
ZEPHYR enz.
(New Look)
Prima kleuren
13.40 - 39.50
Ph. de Koning
Kennemerlaan 24
moet om het Noordzeekanaal te kunnen
aanschouwen, maar uit hoofde van het be
drijfsbelang.
Met 'de vinger op de groene tafel en zeer
duidelijk sprekend, vertelde wethouder
Visser daarna, dat de grondprijs in IJmui
den nog niet is vastgesteld en dat de 6.25
per week na de overneming wordt ver
rekend met de rente die dan ingaat.
Gemeentesecretaris Veenstra, een
meestal zwijgende toehoorder in de drie
wekelijkse tournooien'ten raadhuize. bracht
tenslotte naar voren, dat ook de rijksbij
drage een woordje meespreekt in de bepa
ling der 6.25, waarna de voorzittershamer
zich ontfermde over het, op enkele détails
gewijzigde, ontwerp.
Eenmaal door deze rijstebrijberg heen,
zette de raad spoed achter het dessert: het
voorstel tot verhuren van het hoofdterrein
van „Schóonenberg" werd nog even terug
genomen en de geloofsbrieven van het
nieuwe raadslid, de heer H. J. Lips kre
gen de goedkeuring der commissie. Er werd
een plaatsvervangende commissie van ad
vies ingevolge de woonruimtewet 1947 be
noemd, bestaande uit de heren J. Visser,
J. C. Aschoff, J. Bleeker, J. P. Loendersloot
en F. J. A. Strijbosch.
Over een verzoek van de buurt- en speel
tuinvereniging „Door Samenwerking Sterk"
om subsidie voor een op te richten speel
tuin kreeg de heer D. den Hollander
(Comm.) het woord en hij bepleitte een
ruimere toewijzing dan de bepaalde 500
als bijdrage in de exploitatiekosten, gezien
de toestand in oud-IJmuiden.
De voorzitter coupeerde deze mon
delinge petitie met de opmerking, dat de
door D.S.S. gevraagde 2000 voor de op
richting is bedoeld, daar een hartelijk be
wijs van medeleven met de noden van
IJmuiden-West aan vastknopend. Tot be
sluit kwam een vraag naar aanleiding ,van
een contract voor de leverantie van gas aan
de Plaatwellerij ter sprake, waarop de
voorzitter kon antwoorden, dat de gewone
gebruiker los staat van de gasleveringen
aan de industrieën, zodat hij zeker niet in
de knel komt. Of Beverwijk veel meer gas
krijgt dan Velsen, zoals werd gesuggereerd,
betwijfelde de burgemeester sterk. Waarop
de laatste hamertik ook deze zitting van
het gemeenteparlement beëindigde.
HOOGWATERTIJDEN.
Woensdag 20 October: 4.47 en 17.02 uur.
Donderdag 21 October: 5.19 en 17.34 uur.
atea p
fel
ooi- k
k f
re? I
ri-
Agenda voor Velsen
w IJmuiden
JOENSDAG 20 OCTOBER
k vF' »^exas"' Patronaatsgebouw,
R:«iot wederdienst bereid", V.V.IJ.-
FWbouw Chr. Bel., 8 uur: „De Oecu-
Beweging", lezing ds. J. O. Norel,
1 DONDERDAG 21 OCTOBER
V'Kn: Geen filmvoorstellingen. Pa-
gebouw, 8 uur: „Lentewolken",
kaneel. Cult. Ver. Velsen. Raad-
L,,uur: Spreekuur Wethouder van
R* Zaal Leger des Heils, 4.30
^-aervoorstelling; 8 uur: film „Quo
Ook Velsen moet zuinig zijn
Vele Velsenaren verkeren ten onrechte
in de veronderstelling, dat de distributie
van gas practisch is opgeheven en nu liet
stookseizoen weer op het punt staat te be
ginnen, denkt men hier en daar de gas
kachel „voluit" te kunnen draaien.
Van de zijde van het gemeentelijk gas
bedrijf deelde men ons echter desgevraagd
mede, dat Velsen minstens even zuinig
moet zijn met het gas als de rest van Ne
derland. Ondanks zijn grootleverancier, de
Hoogovens, naast de deur. Dit bedrijf levert
namelijk bijna alle gas, dat over blijft, aan
de stikstoffabriek, die deze grondstof op
baar beurt hard nodig heeft voor de kunst-
mestfabricage. Dat deze tak van nijverheid
Voor hulpbehoevende blinden
Van 25 tot 30 October zal in Velsen ge
collecteerd worden voor het werk van
„Blindenzorg", de bekende inrichting dei-
vereniging tot werkverschaffing aan hulp
behoevende blinden in Amsterdam. Deze
vereniging, die haar bestaansrecht elke dag
weer zo overduidelijk bewijst, wil metter
tijd haar internaat uitbreiden en hoopt, ook
door de mildheid der Velsenaren, dit doel
te kunnen bereiken.
BRUINKOOLBRIKETTEN SCHAARS
Door de invoerbeperking met ongeveer
de helft is het kwantum beschikbare bruin
koolbriketten bij de brandstoffenliandela-
ren aanmerkelijk kleiner dan vorig jaar,
zodat het publiek niet altijd kan ontvangen
wat het wenst.
HAARLEMSE GEMEENTE-AMBTENA
REN GINGEN VOETBALLEND TEN
ONDER
Op één der bijvelden van het Velsense
sportpark Schoonenberg ontmoetten de
Velser gemeente-ambtenaren hun Haarlem
se collega's. Het werd een klinkende 8-0
zege voor de Velsenaren, die over alle linies
sterker waren. Reeds in de eerste helft
was Velsen het meest in de aanval, maar
na de rust welke met een 2-0 voor
sprong aanbrak overspeelden de Velse
naren hun Haarlemse collega's volkomen.
De score werd opgevoerd tot 8-0. Hard
nekkige pogingen van de Haarlemmers om
de eer te redden bleven zonder resultaat.
HUMANISTISCH VERBOND BESPREEKT
NOGMAALS „DE ZAAK A. D."
In de R.H.B.S. spreekt Vrijdagavond om
8 uur de heer P. C. Faber voor het Huma
nistisch Verbond over „Het vraagstuk van
de niet begrepen jeugd", zulks naar aanlei
ding van „De zaak A.D.". De heer Faber
is secretaris van „Humanitas", stichting
voor maatschappélijk werk op humanisti
sche grondslag.
Burgerlijke stand van Velsen
GEBOREN: G. M. Busker-de Graaf, z.,
Wagenaarstraat 111, Amsterdam; L. E. van
den Berg-Völker, z., Pr. Hendrikstraat 14rd.,
IJmuiden; G. A. Tin, z., J. T. Cremerlaan 15,
Santpoort: M. Irik-de Wit, d.. Westerstraat 1,
Velsen-Noord; A. de Jong-van Egmond. z
v. d. Helststraat 6, IJmuiden-O.; C. van
Beugen-Koning, d.. Eksterstraat 21, IJmui-
den-O.; J. T. J. Bruinenberg-Jacobs, 7... Den
nenstraat 26, IJmuiden-O.; G. A. Boontjes
van Tunen, z., Hoflaan 19, Velsen-Noord; H.
Visser-van den Bos, z.. Edisonstraat 17,
IJmuiden; A. J. Meesters-Vcuger, d., Terras-
weg 42, Santpoort: C. J. Thijssen-van den
Berg, d.. Meeuwenlaan 40, IJmuiden-O.
OVERLEDEN: A. Niemeijer, 66 j., echtge
noot van W. Ottens, Oosterstraat 7, IJmui-
den-Oost.
Santpoort
Een hoekje van de tentoonstelling die ter instructie van de chauffeurs der N.Z.H. en andere
bij het busverkeer betrokkenen tot 5 November in gebouw De Nijverheid aan de Jansstraab
te Haarlem wordt gehouden.
INHAALWEDSTRIJDEN EN SIMULTAAN
BIJ SCHAAKCLUB „SANTPOORT'.'
De uitslagen van de inhaalpartijen, die
schaakclub „Santpoort" dezer dagen speelde,
luiden: Groep I: Rol-Blansjaar groep
II: Leijsma-Houterman liOosterling-Ne-
derlof 10; groep Illb: Wennis-Sleeswijk
01; Winter-Visse (afgebr.), de Jong-Kaan
10.
Tevens speelde de heer C. Pels simultaan
tegen 14 borden. Het resultaat was, dat er
12 werden gewonnen en slechts 2 remise
bleven.
IJmuiden
MARKTBERICHTEN
19 October.
Besommingen. RO 53 Dirkje f 20160;
IJM 57 Medan f 21720; IJM 20 Johannes Pol
derman f 23850; KW 59 f 2040.
Prijzen. Tarbot I f 2.95f 2.60; gr. tong
f 2.75; md. tong f 2.75f 2.70; kl. md. tong
f 2.70; kl. tong I f 2.30; kl. tong II f 1.75,
alles per 1 k.g.
Haai f 27; kl. rode poon f 23.50; haring
f 14.50f 10, per 50 k.g.
Aanvoer. 10 kisten tarbot, tong; 60 kis
ten kabeljauw; 10 kisten wijting; 10 kisten
koolvis; 30 kisten schol; 200 kisten makreel;
6620 kisten haring; 20 kisten diversen. To
taal 6960 kisten.
Twee VEM-trawlers besomden f 26.700.
ccn onmisbare schakel vormt in Neder
lands agrarische politiek, hoeft geen betoog.
Men wordt dus aangeraden, ondanks de
optimistische berichten, die verleden jaar
over onze kolen- en gaspositie opdoken, de
uiterste zuinigheid te betrachten.
Jubilerende kraanmachinist
bij de Hoogovens
De heer C. van der Wateren, kraan
machinist bij de afdeling Hoogovens der
Koninklijke Nederlandse Hoogovens en
Staalfabrieken te IJmuiden, herdacht het
feit, dat hij 25 jaar bij de Maatschappij in
dienst was.
Dientengevolge werden hij en zijn vrouw
in het schaftlokaal van de afdeling gehul
digd, waar niet alleen alle medewerkers
van zijn ploeg aanwezig waren, doch ook
tal van anderen blijk van belangstelling
gaven.
Nadat de jubilaris door ir. A. H. Ingen
Housz, voorzitter der directie, was geluk
gewenst, waarbij de gebruikelijke enve
loppe niet ontbrak, volgde de aanbieding
van het cadeau der afdeling.
De heer J. A. van Eden. collega van de
jubilaris, kernlid en voorzitter van de
huldigingscommissie bood een prachtige
leeslamp aan met hartelijke woorden van
vriendschap en waardering.
De heer P. Heijnis, collega, die eveneens
een verdienstelijk lid is van de Hoogoven
jubileumcommissie, richtte zich in het bij
zonder tot mevrouw van der Wateren en
overhandigde haar, als hulde van de col
lega's van haar man, een bloemstuk.
Vervolgens trad de heer J. van Heijst,
hoofdopzichter van de Electrotechnische
Afdeling op het podium. Hij herdacht de
werkzaamheid van de jubilaris bij ge
noemde afdeling waar de heer van der
Wateren de laatste vier jaren van zijn
dienstverband had gewerkt en bracht
de gelukwensen van de Electrotechnische
Afdeling over.
De hoogovenassistent de heer J. P. Ha
gen releveerde het feit, dat hij in de jubi
laris een medewerker heeft gevonden, die
de zaak altijd weet te „klaren".
Ir. A. Vroege, chef van de afdeling, deed
de loopbaan van de jubilaris recht en ver
eerde hem het Gedenkboord en het
Getuigschrift der Maatschappij, waarna
een collega, de heer J. Baars, lid van de
kei'n, oude herinneringen ophaalde.
De jubilaris dankte.
Hoogoven-locaaltje
Om half twee trok de machinist van de
laatste en nieuwste stoomtram in Nederland
triomfantelijk aan de fluit: de reis kon be
ginnen. Het traject was echter snel volbracht
en voerde ditmaal eens niet langs bevlagde
stations en speechende burgemeesters. Want
deze „tram' rijdt van Dinsdagmiddag af
heen en weer tussen de Hoogovens en de
dichtstbijzijnde treinhalte, om de werkers
van en naar het industriecomplex te ver
voeren. Desondanks was cr toch een fees
telijk bloemetje en een tikkeltje vrolijkheid
onder de eerste passagiers. Het is dan ook
een hele vooruitgang: uon beestenwagen
naar „echt" salonrijtuig.
Kerkconcert
Geen enkele der medewerkenden aan het
in de Ned. Herv. kerk gegeven concert had
in het programma een rol toebedeeld ge
kregen. die hem of haar als de voornaam
ste figuur van deze uitvoering kon ken
merken. Wanneer een hunner niettemin
zou opvallen dan moest dit gevonden wor
den in de wijze waarop men van zijn of
haar gaven getuigenis afiegde. Uit dit oog
punt bezien mag ik dit een interessante
avond noemen.
Uit Santpoort was het Ned. Herv. Kapel
koor gekomen, dat onder leiding van H.
Joh. de Haas zich introduceerde met Pa-
lestrina's „Alzo liefdat in het kerk
gebouw uitstekend klonk. De dirigent heeft
hier een fraaie homogeniteit bereikt en
v/ist met zijn ensemble, waarvan alle
registers de juiste klankverhouding heb
ben, een veelbelovende indruk te maken.
Ook hier weet het koor der sopranen en
alten te zingen, al was de inzet van Bach's
koor „Christus heeft overwonnen" te aar
zelend. Een strakkere rhythmiek zou de
uitvoering ten goede gekomen zijn; het was
nu zo hier en daar bedenkelijk slap.
Van Bep Misset-van Andel hoorde ik als
meest geslaagde het behoorlijke „Gij badt
op enen berg alleen" van Cath. van Ren-
nes, dat zij met haar eenvoudige altstem
verdienstelijk vertolkte. De Jerusalem-aria
uit Paulus ligt haar lang zo goed niet en de
weergave ervan was trouwens in het holle,
halfgevulde kerkgebouw een te ondank
bare taak.
Bets Slotboom, de sopraansoliste, bracht
een drietal liederen van voorname huize:
Bach's „Nicht so traurig", H. Andriessen's
„Magna res est amor" cn het „Hör mein
Bitten" van Mendelssohn. Haar stem vol
deed in deze omgeving beter dan in de
ruimte waar ik haar enkele weken geleden
hoorde, maar overtuigd heeft ze me niet:
ze moet aan zichzelf nog hogere eisen stel
len, waar het de klankvorming betreft. Te
meer waar het volle stemgeluid kwaliteiten
heeft, die haar voor oratoriumzangeres
uiterst geschikt zouden maken als storende
bijgeluiden weggestudeerd zouden zijn.
Bram Misset zong in „Psalm 103", voor
koor, soli en orgel, van E. Mobach, pre
tentieloos, maar fors van opzet de bariton
partij van deze gevarieerde en attractieve
compositie, die binnen de betreden muzi
kale paden blijft cn door het koor en de
solisten vlot uitgevoerd is.
Tenslotte was er Adriaan Verschoor, die
als bespeler van het orgel niet alleen de zo
onontbeerlijke begeleiding voortreffelijk
verzorgde, maar ook als solist zich horen
deed. En hoe!
Enkele jaren geleden noemde ik Ver
schoor al één onzer beste organisten in
Kennemerland en hij is dit ontegenzegge
lijk nog. Fijnzinnig kunstenaar als hij is
draagt hetgeen hij ons te genieten geeft
steeds het stempel van doorwrochte studie
en tevens van besef van zijn muzikale ver
antwoordelijkheid.
Het Bach-koraal „Nun kommt der Hei
den Heiland" speelde hij ons stijlvol voor,
César Franck's weemoedige „Prière", één
van de juweeltjes der Franse orgelmuziek,
was raak van opvatting en rijk aan scha
kering. De weergave van de Passacaglia
van meester Bach toonde in al zijn groots
heid wat Adriaan Verschoor aan technische
vaardigheid verworven heeft en hoe bij
hem een juiste interpretatie in vertrouwde
handen is. A. J. VAN DER WEIJDEN
De tocliomsl zal er misschien een internaat in vinden
Eén van de schoonste buitenplaatsen van
Velsen zal naar alle waarschijnlijkheid
spoedig een andere bestemming krijgen.
„Spaarnberg", dat als landgoed dateert
uit het begin der 19e eeuw, was voordien
als naam welbekend in de gemeente, maar
dan werd hij slechts genoemd in combinatie
met Zorgvrij en Bleekenhoven, die evenals
Spaarnberg gerenommeerde blekerijen wa
ren.
Het heldere beekwater uit de duinen werd
gebruikt om nieuw gesponnen garens te
wassen, die op de hellingen van de duintjes
daarna werden gebleekt en gedroogd.
In 1818 werd het terrein aangekocht
door Adriaan van der Hoop, die het huis
liet bouwen, een lusthof aanleggen en er
omstreeks 1821 zelf ging wonen. Deze eige
naar deed het zogenaamde „Zwitserse huis"
verrijzen, waarvan hij een gedeelte liet
inrichten tot studieverblijf en het overige
gebruikte als boerderij.De tuin van Spaarn
berg bevatte een kostbare verzameling
zeldzame planten en gewassen, die in 1839
door professor W. H. de Vriese werden
gecatalogiseerd onder de naam „Hortus
Snaarnbergensis".
Na het overlijden van de heer en me
vrouw Van der Hoop erfde de kleindochter
baronesse Olga von Götsch, die gehuwd
was met de heer J. R. Wüste, dit buiten.
Deze liet in 1879 het huis zodanig ver
bouwen dat het meteen werd uitgebreid.
De tuin werd geheel opnieuw aangelegd
door tuinarchitect L. Kitter.
In het jaar 1882 diende de Zwitserse
chalêt als pied-a-terre voor de Oostenrijkse
FEUILLETON
doorQ. PATRICK.
(Vertaald uit het Engels).
5)
Het was koud en onplezierig in de lege
operatiezaal. Hel daglicht verdween snel.
Rona draaide de grote lamp boven de ope
ratietafel op, trok een hoge kruk dichterbij
en begon werktuigelijk met haar arbeid,
het schoonmaken van de instrumenten en
het plaatsen daarvan in de sterilisator. De
minuten schenen zich in die grote stille
kamer eindeloos te rekken. Op een ge
geven ogenblik hoorde zij stemmen in het
bureau van dr. Knudsen. Waarschijnlijk
een paar manschappen van haar broer,
die op advies van Ellsworth naar boven
gezonden waren, om het lunchblad voor
analyse mee te nemen.
Haar geest, die nu weer helder genoeg
was, keerde onwillekeurig terug naar die
half-gehoorde twist, tussen de chef en
Caroline Broderick. Zij deed moeite om
zich precies de woorden te herinneren, die
de zuster van de chirurg gebruikt had.
Natuurlijk is het chantage
Maar ik zou me nog liever laten chanteren,
dan dat er iets was, dat Linette's geluk in
de weg stond.
En later had dr. Knudsen gezegd: „Maar
je hebt het nu tot mijn probleem ge
maakt Ik zal zorgen, dat deze hele
aangelegenheid aan de bestuursvergadering
wordt voorgelegd en dat alle gelden aan
jou terug gezonden worden...."
Zou dat de verklaring kunnen zijn? Zou
iemand inderdaad getracht hebben, om
geld van mevrouw Broderick lós te krij
gen? En zo ja, had diegene dan mis
schien ontdekt, dat dr. Knudsen van plan
was hem die middag op de bestuursver
gadering aan de kaak te stellen? Had die
geen dat ontdekt en hem daarom ver
moord?
Mevr. Broderick, die van haar eerste
echtgenoot een reusachtig fortuin geërfd
had, dat hij in zijn handel in patentgenees
middelen verdiend had, was natuurlijk een
aangewezen object voor een poging tot
chantage. M^ar het had Rona altijd toege
schenen, dat de zuster van de chef met
haar sociale ambities en haar vastbeslo
tenheid, om haar dochter een adellijke
echtgenoot te bezorgen, veel te gierig van
aard was, om zich tot slachtoffer te laten
maken.
En tochLinette's geluk
Als er één zwakke plek in Caroline Bro-
derick's harde maatschappelijke wapen
rusting was, dan was het haar toewijding
voor haar mooie en talentvolle dochter
Linette Clint, uit haar eerste huwelijk.
Daar was Rona eerst kort geleden achter
gekomen, toen zij verpleegster bij Linette
geweest was, nadat het meisje een kleine
operatie had ondergaan. Gedurende de
periode van herstel, die Linette ook in het
ziekenhuis doorbracht, was Caroline Bro
derick een voortdurende "bedreiging ge
weest met haar bijna ieder uur terugke
rende bezoeken en haar voortdurende
klachten, dat haar dochter niet de verzor
ging ontving, waarop zij aanspraak had.
Ja, als Linette's geluk op het spel stond,
was hét zeer goed aan te nemen, dat mevr.
Broderick er alles voor over zou hebben,
om dat te redden.
Maar chantage.... Linette..*.. in hoe
verre stonden die in verband met dat an
dere feit, dat dr. Knudsen genoemd had.
dat hij zijn mening aan het bestuur ken
baar zou maken betreffende mevr. Bro-
derick's donatie?
Wat voor donatie?
Terwijl haar vingers snel en goed hun
werk deden, trachtte zij in de eenzaamheid
van de operatiezaal de stukken van die
puzzle in elkaar te passen.
Plotseling werden de dubbele deuren
opengeworpen en Oliver Lord kwam bin
nen. Onder zijn vurige haardos zag zijn
gezicht doosbleek. Ik dacht altijd, dat
chirurgen, narcotiseurs en verpleegsters
beschei-mengelen waren, zei hij bitter.
Het schijnt, dat een van ons een engel des
doods is.
Van het eerste ogenblik af dat zij hem
gekend had als een nog groene internist,
die op een vrij onhandige manier getracht
had haar te veroveren, was Oliver Lord
geneigd geweest, om alles te dramatiseren.
Maar Rona had hem nog nooit zo ontsteld
gezien.
Waar praat je over, Oliver. Welke
drie mensen bedoel je?
Wij alle drie. Jij en Venner en ik
natuurlijk. Ze hebben Knudsen's lunch en
die vervloekte koffiekop weten terug te
brengen tot de dieetkeuken. Een en ander
werd op een trolley naar boven gezonden
rechtstreeks naar Knudsen's bureau en
kwam daar aan even voor hij van zijn
ochtend-ronde terug kwam. De buitendeur
was gesloten. De enige manier, waarop
iemand er bü had kunnen komen, was door
de narcose- of door de waskarr r en de
enige mensen, die dat hadden kunnen doen,
waren jij en ik en Venner.
Dus was de koffie op dat blad in
derdaad vergiftigd?
Vergiftigd? Hij snoof. Peters, van
de analyse-afdeling, gaf een paar druppels
aan een rat en het beest stierf binnen twee
minuten. Typische atroprne-hyoscine re
acties.
En denken zij werkelijk, dat een van
ons drieën het gedaan moet hebben?
Wat kunnen zij anders denken?
tenzij een van de dieetmensen plotseling
gek geworden is en een koffie-en-hyoscine
cocktail in elkaar gedraad heeft.
Oliver Lord ging op een kruk zitten en
haalde zenuwachtig zijn vingers door zijn
haardos. Knudsen moet van die koffie
gedronken hebben, even voor hij zich ging
wassen. Hij kan het niet eerder hebben
gedaan, of hij zou in elkaar gezakt zijn
vóór hij nog klaar was met steriliseren.
Hij keerde zich plotseling tot Rona.
Die politie-broer van je, was allemachtig
beleefd en correct, maar het was me vol
komen duidelijk, dat hij mij verdacht! Alsof
ik in staat zou zijn, om de chef te vermoor
den! Hij stond op en begon de zaal op en
neer te lopen. Je weet, hoe ik over
Knudsen dacht, Rona. Hij heeft mij prach
tig behandeld; pikte mij uit een dozijn
jonge doktoren uit, om zijn assistent te
worden en gaf mij allerlei kansen. Het is
toch wel een sinistere grap, dat ik nu de-
geen moet zijn, die er van verdacht wordt,
hem vermoord te hebben.
Trachtend zich kalm te houden, zei Rona:
Ik denk toch niet, dat men jou eniger
mate meer verdenkt, dan Venner en j
mij, wel?
(Wordt vervolgd). I
kejzerin Maria Theresia, die later in Genève
om het leven werd gebracht.
In 1890 liet mevrouw Wüste de tegen
woordige school bouwen, die toen in ge
bruik werd genomen als bewaar- en fröbel
school.
Instituut?
Na het verscheiden van dit echtpaar is
mr. Guépin eigenaar geworden en thans
is het buiten in handen van de heren Van
Tienhoven en Moltzer, die het gebouw
hebben verhuurd aan de gemeente.
Een gedeelte van de school voor Chris
telijk Nationaal onderwijs en van de St.
Liduïnaschool, zo ook de Christelijke Be
waarschool profiteren hiervan. Doch slechts
tot 1 Mei 1949, dan is de huurtijd afgelo
pen en zullen waarschijnlijk genoemde
scholen wel over de „Finse gebouwen"
kunnen beschikken.
Reeds thans zijn de eigenaars in onder
handeling getreden met een R.K. instantie,
die het gehele buiten wil kopen om er een
instituut voor Voorbereidend Hoger Onder
wijs met internaat te vestigen.
Machines van de Noordersluls
worden gemonteerd
Naar wij vernemen is het nieuwe
voortbewegingsmechanisme van de
Noordersluis aangekomen. De firma
Figee is thans in de machinehal bezig
met de montage en als alles meeloopt
denkt men volgende week te kunnen
proefdraaien. Daarna is dan een eind
gekomen aan de primitieve wijze van
schutten door middel van een lieren-
stel.
„Achter de wolken"
op Thalia's linnen venster
Van Vrijdag tot en met Donderdag zal
Thalia de bekende Zwitserse film „Achter
de wolken" („Die Gezcichneten") draaien.
Dit indrukwekkende filmwerk werpt een
schril licht op het jeugdprobleem in het
ontredderde Midden-Europa, en eist de
aandacht op voor het lot van de duizenden
ouderloze kinderen, die een zwerversbe
staan leiden in de puinhopen van de
Duitse steden.
De regisseur, Fred Zinneman, maakte
reeds eerder naam met de film „Marie
Louise", die in ons land eveneens sterk de
aandacht trok.
Beverwijk
Nieuwe gasleiding
De werkzaamheden aan de nieuwe gas
leiding, welke van de Hoogovens naar
Beverwijk wordt aangelegd, vorderen ge
stadig. Het gedeelte van de leiding langs
het Bleekerslaantje is zo goed als gereed.
In Beverwijk is men reeds in de Kloos
terstraat bezig met het graafwerk voor de
leiding, waardoor deze weg voor het ver
keer geheel afgesloten is.
voor Beverwijk
WOENSDAG 20 OCTOBER.
Kennemer Theater, 7 en 9.15 uur: „Ter
reur".
Luxor Theater, 7 en 9.15 uur: Hoogovens,
Olympische film 1948.
Corso Theater (Castricum), 8 uur: „Zee
bijen op het bloedeiland".
