IJmuider Courant Chinese hoofdstad in gevaar Haarlems Dagblad Britse Prins Het platbranden van een Kampong ^jaargang No. 19093 j^aux: Kennemerlaan 154, Tel. Adm. 5437, ?{1 Redactie 5389. na 5 uur: 8061 (K 2560), fgrasveg 47. Santp. - Haarlem Gr. Houtstr. 93 leiel 10724. Directeur-Hoofdredacteur 15054. Dinsdag 1^ November 1948 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feest dagen. - Abonnementen per week 33 cent. per kwartaal 4,25. Franco per post 14,75 - Giro rekening 273107 ten name v Haarlems Dagblad Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom en "tarinrad* €onrant QÉnno Uitgave van de Stichtincr Voorlichting te Haarlem oNDEN luiden de kerkklokken en „neren de vlaggen, want er is een «boren: een prins in de rechte lijn toonopvolging, zodat hy waarschijn- ^aai Koning van Groot-Brittannië ^Ofschoon dat nog lang zou kunnen jn' want zijn grootvader, Koning Vi is pas 53 jaar oud om precies J,» wordt dat binnen een maand, ^December en zal dan twaalf jaar aan rine zijn en de moeder van de rejinren prins, de troonopvolgster Prin- ^Labeth, is pas 22. Als men aan Ko- Victoria denkt, die leefde van 1819 ^ni pn in 1837 Koningin werd om dat jaar lane te blijven en zelfs ".diamanten jub||m ruim te pas- wordt nog duidelijker dat het lang ^uren Deze jonge prins zou in elk /L j'eugd kunnen genieten, die niet «reen voor het naderend koningschap '•'•Overschaduwd. Eerste berichten om- hem zön veelbelovend: het is blijk- P"n gezond, stevig kind en Hollandse 'Ore zullen goedkeurend knikken als 'tSemen dat de prins, in Hollandse *5 berekend, bij zijn geboorte zeven •-*• 7n een ons woog. Het huwelijk van nders Prinses Elisabeth en de Prins- Philip, hertog van Edinburgh, is Snnen een jaar met deze eerste blijde Ljrtenis gezegend.- Snodere vreugde heerst aan de andere ■f van de Noordzee, omdat het een jon- c al heeft het land in een vroegere van zijn historie meer vreugde aan 'rende Koninginnen dan aan Koningen S In deze eeuw, na het overlijden van V., Victoria in 1901, is het evenwel ge- Smet zijn Koningen geweest. Edward f19011910)die zolang Prins van was geweest, toonde gedurende zijn «jarige regering buitengewone be- ™amheden en speelde zelfs een belang vol in de internationale politiek. Zijn 1 en opvolger Koning George V, een 5 minder opvallende persoonlijkheid, Sees dat hij binnen het kader van zijn ^/wettelijke bevoegdheden de juiste ïgen kon nemen op critieke mo- en verwierf zich grote populariteit.. Sek sterk bij zijn 25-jarig regerings- iiteuni; hij was er toen zelf verwonderd en zei: ik ben toch maar een gewone gijn oudste zoon Edward VIII volgde S'bij zijn dood in 1936 op. Van hem, die prins van Wales sterk de aandacht had stro&en en in menig opzicht brillante pleiten had getoond, werden grote ver- róitingen gekoesterd. Maar reeds binnen a jaar, zelfs voordat hij officieel ge- •Vad was, deed hij afstand wegens een •lelijkmet een Amerikaanse, reeds twee- 4l geseheiden vrouw, mrs. Wally Simp- daarvan hij geen afstand wilde doen Vat voor staatskerk, regering en parle- «jtniet aanvaardbaar bleek. Met de hem deende nieuwe titel van hertog van fodsor verdween hij daarop uit het land. s broeder de hertog van York, de tegen- ^ordige Koning, volgde hem op. Ook hij •38 algemeen respect en populariteit bij üt volk verworven. let Koningschap neemt in Groot-Brit- aniëeen sterke, ongeschokte positie in -ët minder sterk dan in Nederland. Het li) op dezelfde constitutionele grondslag -}f wij sinds een eeuw in ons land kennen, tel heeft zijn grote waarde als kern van alionale eenheid telkens weer bewezen en id vreugdebetoon bij de geboorte van een iwwe troonopvolger-in-de-toekomst is 4i ook zeker volkomen oprecht. Wij Ne- felsnders zullen, het begrijpend, daarvoor [3e sympathie gevoelen en er ons mee in rjieugen. De gelukwensen uit dit land den niet slechts vormelijk, maar hartelijk l welgemeend zijn. Niet alleen bestaan officiële en daarbij belangrijke nieuwe rirags-betrekkingen tussen beide landen, stobben wij reden tot grote dankbaarheid gas de Britten voor hetgeen zij gedaan aben in oorlogstijd, maar ook is sinds 15 het aantal persoonlijke relaties tussen volken oneindig groter geworden dan tótevoren en heeft dat tot wederzijdse ordering en in talloze gevallen tot blij- rk vriendschap geleid. Om al die rede rs menen wij het van harte met onze ge- fcwnsen. E. P. Engelse dagbladen worden dikker (Van onze correspondent te Londen In Fleetstreet, de grootste krantenwijk 'e wereld, heerst vreugde. Want van 3 fawari af zullen; de Engelse bladen weer teelfde omvang mogen hebben als in Juli Hl?, toen ze een belangrijke veer moesten r ging toen nameiijk weer af, wat Kin September 1946 bij was gekomen. De Marpositie dwong daartoe. De vooroorlog stoestand is natuurlijk bij lange na nog Kt bereikt. Be „volksbladen", die een penny kosten, ön thans driemaal per week met zes Kina's kunnen uitkomen. Een serieus blad öde „Daily Telegraph" zak'voortaan da- f-iiszes pagina's rijk zijn. De grote opinie Kien kregen namelijk van de aanvang der -"ibu'ie af meer papier dan het luchtiger £-"e.De „Times", nog steeds het omvang- rme dagblad handhaafde zijn aantal fPia's, namelijk acht en tien om en om, :r net mes te zetten in de toch reeds sfeompen circulatie. Dit zal nu niet nodig zijn, want de verkoopbeperking Krt tot het verleden. Wilde men zich ru toe op een krant abonneren, dan men soms maanden lang wachten men aan de beurt was. De circulatie p namelijk bevroren volgens een schaal, berustte op de vooroorlogse oplagen. Januari af zullen de bladen nu net "=sl exemplaren mogen drukken als ze ^en verkopen, avondbladen, die een kleiner formaat zullen om de dag met acht en jjalf pagina's verschijnen. Voor de oorlog zij afwisselend 28 en 32 pagina's. Jste verbetering is mogelijk gewor- j-door de grotere papierproductie in geland zelf, welke thans 45 procent van Vooroorlogse cijfers bedraagt. Dit is een Wtgang van niet minder dan 25 procent j™ bij de productie aan het begin ®t jaar, toen de Scandinavische pulp- j-deken door te weinig electrische stroom no vólle toeren konden werken. "Burgemeester a' Ailly van Amsterdam «t op de Dam het rijdende postkantoor in vl- j ^at in de komende weken door rijden ten behoeve van de ver- d kinderpostzegels. Tsjoetsjou in communistische handen De strijd in Centraal China dreigt een catastrofale afloop voor de Chinese rege ring te krijgen. De hoofdstad van Tsjang Kai Tsjek, Nanking, loopt thans onmiddel lijk gevaar doordat de communistische le gers er in geslaagd zijn Tsjoetsjou, 330 ki lometer Noordelijk van Nanking, in te ne men na verbitterde gevechten. De buiten landse ambassades in Nanking maken zich gereed de stad te verlaten. Men verwacht dat de Chinese regering eveneens voorberei dingen treft voor evacuatie naar het Zui den, waarschijnlijk naar Sjanghai. De nederlaag van de centrale troepen bij Tsjoetsjou betekent een ernstige doorbraak, die Tsjang Kai Tsjek verhindert om nieu we versterkingen naar het Noordelijke strijdgebied te sturen. Daar opereert de communistische legermacht in het gebied van Peiping en Tiensin. Twee steden in de buurt van Peiping, namelijk Tsjengtse en Paoting, zijn reeds opgegeven en door de communisten bezet. Tsjengtse beheerst de traditionele „invasieweg" naar Noord-China zodat de val van deze stad de communisten een aanvoerroute heeft opgeleverd voor verdere operaties in Noord-China. Ten Noorden van Nanking zijn drie cen trale divisies verslagen en verstrooid, waar door de tegenstand in dit gebied sterk is verminderd en de communisten bij hun opmars in de richting van de Chinese hoofdstad weinig hinder ondervinden. De Amerikaanse consul-generaal in Sjanghai heeft de aldaar verblijvende Arherikanen de raad gegeven zo snel mo gelijk uit te zien naar veiliger verblijf plaatsen. Hij heeft alle Amerikanen in China bovendien geadviseerd het land zo mogelijk te verlaten met het oog op de al gemeen slechter wordende toestand. Hij voegde bij zijn waarschuwing de veronder stelling dat het later misschien onmogelijk zou zijn nog uit het land weg te komen. Deze waarschuwing was voornamelijk be stemd voor de Amerikanen in de centrale provincies, waarbij zich reeds velen bevin den die uit Noord-China zijn weggegaan bij de communistische bezetting van Moek- den, het laatste steunpunt van de regering in Mandsjoerije. Terwijl de Chinese regering zich klaar maakt om naar Sjanghai te gaan, is in deze stad reeds een massale vlucht van rijke in gezetenen aan de gang, die proberen hun bezittingen verder naar het Zuiden te brengen. Zij hebben voorlopig Hongkong als reisdoel en de reisbureaux worden overstelpt met aanvragen. De luchtvaart maatschappijen kunnen het vervoer niet af. Zeven landingsvaartuigen, die elk '1200 Drie jaren een Franse soldaat verborgen Ter gelegenheid van de onthulling van het monument voor gevallen Franse mi litairen te Arnemuiden is aan de familie J. van Belzen te Arnemuiden namens de Franse regering een draagmedaille en een oorkonde uitgereikt. De familie Van Bel zen heeft meer dan drie jaren een Franse soldaat, die zich niet aan de Duitsers had willen overgeven, verborgen en verzorgd. personen kunnen bevatten, zijn door de genationaliseerde Chinese stoomvaartkoop- vaardijmaatschappij uit Sjanghai naar Nan king gezonden om bij de evacuatie te hel pen. Volgens te Sjanghai binnenkomende berichten van het Noordelijk front zijn de Chinese regeringstroepen in de zak bij Peiping een gedeeltelijke terugtocht naar Loeanhsien begonnen, dat ongeveer 170 kilometer ten Noord-Oosten van Tientsin ligt. Haringexport derde kwartaal Volgens de dienst der Nederlandse haring- contröle werden gedurende het derde kwar taal 1948 geëxporteerd: 48.238/1, 33.825/3, 26.331/4, 25.969/8, 627/16, 7.322/32 vaten; 89.046 kegs, 9.416 blikken en 2.775 kleine vaatjes van 6 en 12 hg. gezouten haring, of totaal 7.953.282 kg netto (in 1947: 3.435.904 kg)'voor een waarde van f 4.238.942.29 (in 1947: f 2.308.685,41). Tot en met 30 September werden in de diverse visserijplaatsen aangevoerd 215.352 kantjes maatjesharing (in 1947: 243.302); 117.614 kantjes volle haring (in 1947: 133.403); 7.587 kantjes ijle haring (in 1947 16.726) en 95.517 kantjes steurharing (in 1947: 47.295) welke opbrachten f 17.194.448 (in 1947: f 15.150.510) of gemiddeld f 40.80 per kantje (in 1947 f 34.37). Twee Amerikaanse torpedobootjagers, de Purdyen de „Bristol" brengen deze week een bezoek aan Amsterdam. De jagers, die een waterverplaatsing van 2200 ton hebben, arriveerden hedenmorgen, in de Noordersluis te Umuiden. De bemanning van elk schip telt 350 koppen. Sententie tegen militair die bevel niet opvolgde In het „Militair-rechtelijk Tijdschrift" komt de uitspraak voor, welke in hoogste instantie gedaan is door het Indische Hoog Militair Gerechtshof in de zaak tegen de commandant van een geweergroep, die wei gerde de opdracht van een meerdere uit te voeren volgens welke een strook van een kampong moest worden platgebrand. De krijgsraad had de beklaagde schuldig verklaard aan het misdrijf van artikel 89 van het Wetboek van Militair Strafrecht (het in tijd van oorlog niet voldoen aan een bevel of vordering, gedaan door een daar toe bevoegd militair). Het Hoog Militair gerechtshof heeft ech ter niet artikel 89 toegepast (dat volgens het Hof alleen betrekking heeft op niet- militairen), maar artikel' 114 (dat naar het oordeel van het college de persoonlijke be voegdheid van de meerdere tot het geven -jsfeSaMsi.' - Een groep Zwitsers, die met een aantal honden aan de internationale kampioenstentoonstelling te Utrecht heeft deelgenomen, bracht Maandagochtend in nationaal costuum een bezoek aan Paleis Soestdijk, waar zij Prinses Marijke een Sennenhondje aanbood. Het prinsesje moet blijkbaar nog aan het nieuwe speelkameraadje wennen. Nieuwe UNO-commissie neemt agendapunten over De Algemene Vergadering van de UNO heeft Maandag in plenaire zitting besloten een Brits voorstel te aanvaarden, waarin werd aanbevolen een commissie-ad-hoc in te stellen, die de behandeling van zes der agendapunten van de politieke commissie zou moeten overnemen. De zes betrokken agendapunten zijn. 1. Het jaarrapport van de Veiligheids raad. 2. Toelating van nieuwe,, leden tot de UNO. 3. Het stemmen (en het veto) in de Veiligheidsraad. 4. Instelling van een permanente com missie van de Algemene Vergadering 'om op t.e treden als „kleine Assemblée" 5. 'Bestudering van methoden ter bevor- deririg van de internationale samenwer king op politiek gebied. 6. Instelling van een UNO-garde. De volgende onderwerpen worden aan de politieke commissie ter behandeling ge laten: Korea, behandeling van de Indiërs in Zuid-Afrika, het Spanje van Franco, de Italiaanse koloniën en Palestina. Het Britse voorstel, dat bedoeld is om de behandeling der zaken te bespoedigen, werd door de Algemene Vergadering aan vaard met 35 tegen zeven stemmen bij acht onthoudingen. Vrije winkel in Berlijn Duizenden Berlijners bestormden Maan dag "een pas geopende „vrije winkel" in de Berlijnse Sovjet-sector, waar kleding en schoeisel werden verkocht zonder bon en tegen prijzen, die aanmerkelijk lager waren dan die op de zwarte markt. Heden zou ook een „vrije winkel" in voe dingsmiddelen geopend worden, doch deze openstelling werd wegens „technische moeilijkheden" uitgesteld. Vrije Duitse omroep be grootste Duitse omroepmaatschappij, de Noord-West Deutsche Rundfunk is Maandag in Duitse handen overgegaan. De omroep zal nu niet meer onder Britse cen suur staan. Rechtspraak in Bulgarije Het Bulgaarse regionale hof heeft Maan dag uitspraak gedaan in de zaak tegen negen vroegere socialistische leden van de oppositie in het Bulgaarse parlement. Zij zijn schuldig bevonden aan „verraad, sa botage en anti-Russische activiteit" en kre gen gevangenisstraffen variërend van 10 jaar tot levenslang. Kosta Loeltsjef, de vroegere leider van de oppositie-vleugel van de Bulgaarse so cialistische partij, kreeg 15 jaar- gevange nisstraf en een boete van 200.000 leva. Dr. Georgui Petkof werd bij verstek tot le venslang en een boete vaii 500.000 leva ver oordeeld. van enig dienstbevel niet als constitutief element van het misdrijf vermeldt). Het Hoog Militair Gerechtshof oordeelde, dat de door beklaagde opgeworpen gemoeds bezwaren terug te brengen zijn tot zijn tegenzin om tegenover een volgens hem on schuldige bevolking représaillemaatregelen uit te voeren. Als zodanig heeft hij de or der tot het platbranden van een kampong- strook opgevat. Beklaagde had beweerd, dat, indien te voren uitdrukkelijk was te kennen gegeven, dat het uitvoeren van be doelde order militaire noodzaak was en geen représaille, hij die zonder bedenken zou hebben opgevolgd. Hieruit volgt zegt de sententie verder dat beklaagde de op volging van het hem gegeven dienstbevel afhankelijk stelde van zijn oordeel omtrent de strekking en doelmatigheid ervan, doch behalve dat zulks bij artikel 11, lid 2 van het Reglement betreffende de Krijgstucht niet is toegelaten, mag toch zeker en vooral in oorlogstijd van beroepsmilitairen ver wacht worden, dat zij a priori ervan uit gaan te doen te hebben met dienstbevelen, welke maatregelen van militaire noodzaak en niet van représaille inhouden. Indien zij hieraan twijfelen, kunnen zij ten hoogste daarnaar navraag doen. Hiertoe heeft be klaagde echter niet de minste poging aan gewend. Hij heeft het zelfs niet nodig ge vonden om, toen de avond te voren het doel van de bewuste order onder de mariniers werd besproken en de mogelijkheid van représaille en de tegenzin daartegen werd te berde gebracht, zijn meerderen hiervan in kennis te stellen, -waartoe hij als onder officier toch zeker, verplicht was. De verdediger van beklaagde had betoogd dat de order onbevoegd gegeven zou zijn en tevens een mensonterende opdracht zou be vatten, zodat beklaagde niet alleen mocht, maar ook moest weigeren, aan die order te voldoen. Te dien aanzien overwoog het Hof. dat in artikel 114 van het Wetboek van Mili tair Strafrecht de persoonlijke bevoegdheid van de meerdere tot het geven van enig dienstbevel niet als constitutief element van het misdrij'f is vermeld. Wat hiervan ook zij, in elk geval moet het buiten alle twijfel geacht worden, dat in casu de meer dere bevoegd was, waar stellig aanwij zingen bestonden, dat een militaire aan- voerweg van huizen in de kampong uit be schoten werd en op die weg reeds mijnon gevallen; kennelijk uit de kampong'te her leiden, hadden plaats gevonden uit mili tair dienstbelang een bevel uit te vaardigen dat strekte tot het treffen van maatregelen ter beveiliging van die aanvoerweg en uit dit oogpunt reeds van een mensonterende opdracht inhoudend bevel geen sprake kan zijn. Het Hof veroordeelde beklaagde tot twee en een half jaar gevangenisstraf met ver mindering van voorarrest op grond van de kwalificatie: „opzettelijke ongehoorzaam heid. gepleegd in tijd van oorlog, waarbij de schuldige tevens een andere militair tot het misdrijf aanzet." NIEUWE CANADESE PREMIER BEëDIGD. Maandag is Louis St. Laiirent beëdigd als de nieuwe Canadese premier na het aftreden van Mackenzie King. St. Laurent, die 66 jaar oud is, was voor dien minister van Buitenlandse Zaken. VLAM IN PAN IN WOONWAGEN Gistermiddag was een bewoonster van een woonwagen, staande aan de Pijpkade te Beverwijk, bezig met de verzorging van het avondmaal, waarbij de vlam in de pan sloeg en de vrouw enige brandwonden op liep. Haar echtgenoot snelde te hulp, maar moest zijn activiteit ook met enig letsel bekopen. De schade in de wagen valt mee. Bij een inbraak in een boerderij in Cornjum (Fr.) werd een groot aantal gouden en zilveren sieraden gestolen. De politie heeft de inbreker, de 30-jarige schipper H. S. uit Den Haag, gearresteerd. Hij was pas enkele weken uit de gevangenis ontslagen. Bondowoso-affaire „Deuren dicht tot Soerabaja" was de opdracht Het hoog militair gerechtshof heeft Dins dagochtend de behandeling van de Bondo- woso-zaak voortgezet met het verhoor van de sergeant-majoor A. D. Jippes, die belast was met het transport der gevangenen, de sergeant-majoor B. J. van Lier, die trein- commandant was en de bewakers op het eerste traject, de korporaal C. L. Leytens en de marinier Ch. Grimberg, allen van de mariniersbrigade. In afwijking van de door de luitenant Gits afgelegde verklaring, dat hij aan de sergeant-majoor Jippes de opdracht had gegeven er voor te zorgen, dat de gevan genen goed in Soerabaja zouden aankomen, verklaarde Jippes, dat hem het bevel is gegeven er voor te zorgen, dat niemand in of uit de wagons kwam, dat niemand in de nabijheid der wagons zou komen en dat de deuren gesloten moesten blijven tot Soerabaja, waar de gevangenen aan de mi litaire politie moesten worden overge dragen. De korporaal Leytens en de marinier Grimberg bevestigen de verklaring van Jippes. Zij hadden het bevel van de luite nant Gits aan de sergeant-majoor Jippes ook gehoord als „deuren dicht tot Soera baja", doch hebben hem niet horen zeggen dat Jippes er voor moest zorgen, dat de gevangenen goed zouden aankomen en ge controleerd moesten worden. Samen heb ben ze tot Dj ember de wagons bewaakt en geen geroep of gebons van de gevangenen gehoord. De overige bewakers, de marinier Kas pers, de marinier Huizer en de korporaal Amelsvoort verklaren eveneens, tijdens het transport geen geschreeuw en gebons te hebben gehoord. De meesten hunner ken den ook geen Maleis, waarop het lid van het Hof, de generaal-majoor N. E. A. van Goor opmerkt: „We hebben hier te doen met mensen, die heel weinig gevoel voor taal hebben". R Hierna werd de zitting geschorst. (Het requisitoir zal waarschijnlijk Woensdag ochtend worden gehouden. Situatie in de republiek De dienst Legercontacten meldt dat com munistische troepen, die in de afgelopen week ten Oosten yan Madioen en Doeng- goes in Zuidelijke richting zijn getrokken, thans ten Noorden van Ponorogo naar het Westen en daarna naar 't Noorden omgebo- gen zijn, achter de communistische hoofd- macht aan. Een deel dezer troepen is met de republikeinen slaags geweest en in Zui delijke richting gevlucht. In het gebied van de Lawoe zijn de repu blikeinse troepen teruggetrokken op Ta- wang Manggoe, in verband met de opstel ling der communistische troepen in 't Noor delijke én het Zuidelijke berggebied. 5 km ten Noorden van Ngawi is een gevecht met automatische wapenen gaande, waardoor de verbinding van de weg van Madioen riaar het Noorden is verbroken. Het blijkt, dat de opmars der communistische troepen naar het Noorden aan de republikeinse legerleiding aanleiding heeft gegeven tot het treffen van omvangrijke tegenmaat regelen. Een bericht uit Madioen meldt, dat de bevolking in het gewest Madioen ongerust wordt omdat zij had vernomen, dat de troepen der Siliwangi-divisie uit dit gebied zouden wqp-den teruggetrokken. Door bet nogmaals uitbreken van de opstand in Mli- lir, Wilangan, Doenggoes, Walikoekoen en Sarangan (plaatsen in de omgeving van Madioen), is de bevolking in een paniek stemming geraakt, aldus dit bericht van de dienst Legercontacten. Israël verwerpt het plan van de bemiddelaar In de Veiligheidsraad is gisteren het wapenstilstandsplan van dr. Ralph Bunche, waarnemend bemiddelaar der UNO in Palestina, besproken. Generaal McNaughton (Canada), ge steund door Frankrijk en België, diqnde een resolutie in, waarin aangedrongen wordt op een onmiddellijke wapenstilstand, gevolgd door onderhandelingen om tot overeenstemming te komen, en opnieuw verzekerd wordt, dat de waarnemend be middelaar het recht heeft, in het gebied van de Negev voorlopige bestandslinies vast te stellen. Parodi (Frankrijk) verklaarde, dat er gevaar bestaat, dat de UNO de situatie in Palestina niet meer de baas zou blijven en drong aan op spoedige actie. Voordat de zittingverdaagd werd, be sloot men te trachten heden (Dinsdag) tot stemming te komen. In de politieke commissie verwiep Mosje Sjertok, minister van Buitenlandse Zaken van Israël, het herziene verdelingsplan van graaf Bernadotte met klem en herhaalde zijn aanbod tot vredesonderhandelingen met de Arabieren. Hij verklaarde, dat de Negev waarvan is voorgesteld het aan de Arabieren te gewén „Israël's toe komst" is en dat „geen deel opgegeven of verkwanseld kan worden". Lichte kruiser „Tromp" weer in de vaart Hr. Ms. lichte kruiser „Tromp" komt weer in de vaart. De „Tromp" is een van de weinige overgebleven schepen van onze vooroorlogse marine. Na de bezetting van Nederland in 1940 onderscheidde het schip zich bijzonder door convooi- en escorte diensten in de Indische en Stille Oceaan. Na de oorlogsverklaring aan Japan nam Hr. Ms. „Tromp" deel aan verschillende acties, waarvan het zeegevecht in Straat Bandoeng op 20 Februari 1942 het voor- naarüste was. Hierby werd de „Tromp" echter zo ernstig beschadigd, dat hij naar Australië moest worden gezonden voor herstel. Hierna maakte het schip deel uit van de Britse „Eastern Fleet" en de Ame rikaanse zevende vloot, Het nam deel aan verschillende grote acties, onder andere aan de aanval op de haven van Sabang op 25 Juli 1944. Hoewel de „Tromp" volgens de Japanse radio gedurende de oorlog vijf maal tot zinken was gebracht, arriveerde hij als eerste Nederlandse oorlogsschip na de bevrijding op de rede van Tandjong Priok op 16 September 1945. Enkele maan den later keerde hij naar Nederland terug voor groot onderhoud,-hetgeen geschiedde te Amsterdam. Het woord is aan.. Een Italiaans: Spreekwoord» De oorlog maakt de dieven en da vrede hangt ze op. NA DE REIS VAN MIN. STIKKER Kabinet zal nadere instructies opstellen Naar van bevoegde zijde wordt mede gedeeld, heeft het kabinet, dat Maandag middag en Maandagavond heeft vergaderd, de resultaten van de reis van minister Stik ker naar Indonesië aan een diepgaand on derzoek onderworpen. Als gevolg hiervan zullen nadere instructies worden opgesteld. Het standpunt met betrekking tot de na koming van het bestand, zoals onlangs aan de Tweede Kamer bij de algemene beschou wingen over de rijksbegroting is uiteen gezet, blijft ongewijzigd. Spoedige hervatting der besprekingen? Volgens Nederlandse bronnen te Batavia wordt verwacht, dat de rechtstreekse on derhandelingen tussen vertegenwoordigers van de Nederlandse regering en dr. Mo hammed Hatta spoediig hervat zullen worden. Het Nederlandse kabinet zou naar men veronderstelt niet tevreden zijn over het voorstel van dr. Hatta om het republikeinse leger intact te houden ge durende de interimperïode. Marine-voorlichtingsdienst geeft communiqué uit Merkwaardige methode De Marinevoorlichtingsdienst te Batavia heeft een communiqué uitgegeven waarin wordt gereageerd op een communiqué van het republikeinse ministerie van Defensie van 13 November, waarin de Nederlandse legerleiding wordt aangevallen, omdat zij met geen woord rept over de Nederlandse marine. Het communiqué van de Marvo noemt de republikeinse klachten weinig zakelijk en stelt, dat de Nederlandse vloot het vol ste recht heeft, toezicht in de territoriale wateren uit te oefenen. Het zegt, dat de Nederlandse vloot optreedt tegen alle po gingen tot versterking van de republikeinse strijdkrachten en de pogingen om de zee vaart 'te gebruiken voor het stimuleren van subversieve acties, illegale propaganda en wat dies mee!zij. Dit geschiedt door het uitoefenen van controle op het vervoer en op de in- en uitvoer, welke laatste groten deels in handen is van het republikeinse regeringsapparaat, waartoe het ministerie van Defensie behoort. Verder is bewezen, dat republikeinse vertegenwoordigers in het buitenland grote bestellingen geplaatst hebben ter voorziening en uitrusting van de republikeinse weermacht. Het communiqué van de Marvo zegt voorts, dat getracht wordt de bevolking zo min mogelijk ongerief te bezorgen, maar dat de pogingen om de bevolkingshandel meer vrijheid te geven gefaald hebben, omdat de republikeinse regering niet be reid is tot behoorlijke controle aan land en toelating van Nederlandse schepen in re publikeinse havens. De schepen van de Ne derlandse marine beschieten nooit de kust, tenzij zij op hen gericht vuren tot zwijgen brengen. Het communiqué besluit: De schepen van de Koninklijke Marine zullen zich blijven verzetten tegen de pogingen van de republiek om hen uit de onder onze controle staande wateren te verdrijven of hen te beletten, toezicht uit te oefenen. (Het moet een merkwaardige methode van debatteren worden genoemd, wanneer de afzonderlijke wapens der Nederlandse strijdkrachten in Indië op eigen gezag gaan reageren op uitlatingen van de republi keinse regering. Red.) Bestrijding van zedenverwildering In de Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer inzake de begroting van Binnenlandse Zaken verklaart minister Van Maarseveen, dat zijn ambtsvoorganger zich ten aanzien van het vraagstuk van de zedenverwildering in December van het vorig jaar heeft gewend tot de Commissa rissen der Koningin met de vragen, of er symptomen zijn, welke er op wijzen, dat in toenemende mate van zedenverwildering, bepaaldelijk onder de jeugd, sprake is, welke voorschriften in gemeentelijke ver ordeningen zijn opgenomen, welke maat regelen.door de gemeentebesturen zijn ge troffen ter bestrijding van het euvel der zedenverwildering en in hoeverre behoefte wordt gevoeld aan uitbreiding van de be staande wettelijke voorschriften. De minister zal zich, zodra alle antwoor den zijn ontvangen, nader over het vraag stuk beraden. Men zal zich niet geheel los kunnen maken van de in de verschillende streken des lands heersende opvattingen. Over de vraag wat als exces is te beschou wen lopen de plaatselijke en regionale op vattingen vaak sterk uiteen. De minister beraadt zich ook omtrent de vraag of een wettelijke regeling inzake het kamperen wenselijk is. De minister bereidt een wetsontwerp in zake de leesbibliotheken voor, waarin enerzijds aan de gemeenten de nodige be voegdheden in dit opzicht zullen worden verleend, anderzijds de grenzen zullen worden getrokken, welke de gemeenten bij de uitoefening harer bevoegdheden niet zullen mogen overschrijden. OVERDAG TOENEMENDE BEWOLKING Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Dins dagavond tot Woensdagavond: Aanvankelijk weinig wind met hier en daar vorming van nevel of mist, later wat toenemende en aan de kust tijdelijk krachtige wind tussen Zuid en Zuid- West. Meest zwaar bewolkt met plaat selijk enige regen. Weinig verandering 1 temperatuur 17 November: Zon op 8.03 uur, onder (16.47 uur Maan op 16.50 uur, onder 09.01 uur

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1948 | | pagina 1