IJmuider Courant
Haarlems Dagblad
Landen der Westelijke Alliantie
vragen formeel om Amerika's hulp
Overzicht van de toestand
op Java en Sumatra
President Salazar van Portugal meent
dat Franco moet worden geaccepteerd
Onderzeeër „Zeehond" (met „snuiver")
bleef veertien dagen onder water
m Jaargang No.
19214:
Kennemerlaan 154, Tel. Adm 5437,
S1riacBe53B9. i 8061 (K 2560).
I 47 Santp - Haarlem Gr. Houts..93
W 10724. Directeur-Hoofdredacteur 15054.
Vrijdag 8 April 1949
Kenxiemer editie van
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
at «Öprrrtjtr T&iarlaractjc Courant (Jnitn i6$£)
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feest
dagen - Abonnementen pei week 33 cent. per
kwartaal 4.25 Franco per oost f 4.75 - Giro
rekening 273107 ten name v. Haarlems Dagblad
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
Verzoek om geld en goederen
ter versterking der gezamenlijke defensie
„•.CMNGTON. AP"1' <Keuter>-
0e i;X'v-8e «'estelijke Alliantie.
°i,ie. Engeland. Franbruk. Luxem-
i1 en Nederland, hebben collectief
formeel verzoek tot de Veren,gde
enten gericM om militair materiaal
L de termen van het Atlantische
!°tl o verneemt Renters diplomatieke
correspondent. Een formeel Ameri-
Tsans antwoord wordt spoed,e ver-
wacht.
TV militaire deskundigen van de Wester-
.„Pïïhffi hebben reeds ter informatie
n' Washington een ruime schatting op-
van hun militaire hulpbronnen en
S, de gezamenlijke verdedigmgsmaatre-
die zij onder de verdedigmgsclau-
sules'van het pact van Brussel hebben be-
T« venvacht, dat de Verenigde Staten
landen van het Atlantische pact zullen
„„om gedetailleerde schattingen van
Shoeften aan militaire hulp, teneinde
Congres om-toewijzingen voor het lo-
Sje jaar te kunnen verzoeken.
n. vijf landen van het verdrag van
i zullen blijven handelen als een
waar vciiuit-ii.» v.
Mtement van Buitenlandse Zaken reeds
onderhandelingen met Noorwegen en De-
mrken voor een schatting van hun ver-
1"™ Zolang de ramingen
deze tivee landen niet zijn ontvangen
„.„dgekeurd kan men weinig voortgang
-•ken met de eigenlijke instelling van de
Sanente militaire organisatie van de
Atlantische Unie.
president Truman heeft op zijn weke-
Bsepersconferentie verklaard, dat hij het
Coiitre' om afzonderlijke aanvullende cre-
si ral verzoeken voor militaire hulp
de Noord-Atlantische en andere
landen. -ja
Volgens eerdere berichten in de Ameri-
Vganse pers had dr. Edwin G. Nourse, de
vwrnaamste economische adviseur van de
cresident, er op aangedrongen, de kosten
«n herbewapening van de Noord-Atlantï-
<dieen andere mogendheden onder te
brengen in de defensie-begroting van vijf-
La milliard dollar.
Truman deed uitkomen, dat de opmer
ken van Nourse geheel voor diens eigen
Is maanden zijn duikers te IJmuiden
teig het wrak van de „Van Renselaar"
tere mimen, welk schip de Duitsers tussen
ie yteren lieten zinken. Een deel van de
tfsand van het wrak wordt met een drij
vende kraan opgevist.
Kwestie-Mindszenty door
agendacommissie
aanvaard
LAKE SUCCESS, 7 April (United Press.)
•■Russische bezwaren ten spijt heeft de
^da-commissie van de Algemene Ver
wering der UNO besloten het proces te-
p kardinaal Mindszentv en de processen
Bulgaarse predikanten door de UNO
Noen behandelen,
j ilf leden stemden voor, twee tegen, één
Blhield zich van stemming. De tegenstem-
I hb waren Sovjet-Rusland en Polen: Per-
onthield zich.
hiermede kwam het einde van een leven-
'g debat, dat twee dagen heeft geduurd
I o.parblj de Russen de waarschuwing
I ««en laten horen, dat zij zich krachtig
weer zullen stellen zodra de zaak voor
c-Assemblee zou komen.
t,ï.cris|g nam ^aar besluit, nadat de
Z af8evaai'digde Jacob Malik ge-
vjfffjeen V°1 uur zijn verontwaardiging
ifhi u 0Vei' za'ïen die de Mindszenty-
IwiÜh Atlantische pact en Wallstreet
ij,J noemde Chu -chili als een
genen die het „buskruitvat van een
Li Wereldoorlog in vlam wilden zet-
Ip Amerikaanse gedelegeerde War-
I Vt, ^streed de mening van Ma-
behandelen van de zaak-
enly en de Bulgaarse processen een
I w.p Van binnenlandse aangelegen-
ütwiifU z^n' Replicerende op Malik's
°P Wallstreet zeide Austin, dat
I in}» en|2e juistheid mocht schuilen
3 ,:t '^diging, dat de angstgevoelens
I 0nSegrond zijn, doch ge-
I .'«in na7o'0{ door de propagandisten
is c- ?ene staat", deze kwestie rijp
T-"ien gobracht^gemene Vergaciering te
tis?? ,Katz Suchy protesteerde ten
'feèi Jl *?gen liet plaatsen op de
So a-ntf p ^'kelijke processen,
c- jij !j' ®Ve,Jng van de commissie komt
ce?(." ?sem^ée in behandeling; wan-
tnstie ,-n 5aar fiat naspreekt, zal de
:Qen verwezen naar de politieke
^e' (United Press.)
rekening gelaten moesten worden en niet
beschouwd moesten worden als weerge
vende de mening van de regering.
In zijn begrotingsboodschap aan het
Congres van Januari jl. had Truman geen
post opgenomen voor uitgaven terzake mi
litaire hulpverlening aan het buitenland.
Hij verklaarde toen, later om credieten
daarvoor te zullen verzoeken.
De schattingen aangaande het bedrag,
dat voor militaire hulp aan Europa be
steed zal worden Amerikaanse bladen
spraken van een a twee milliard dollar
zijn door functionarissen te Washington als
„zuiver gissingen" bestempeld.
42 Kinderen verdronken
bij wolkbreuk
Wolkbreuken die Donderdag de in Noord
Perzië gelegen stad Telkief teisterden, heb
ben 44 doden en 34 vermisten geëist. De 44
slachtoffers, onder wie 42 -hoolmeisjes,
kwamen allen door verdrinking om het
leven. De kinderen werden nabij de school
in het laag gelegen deel van de stad dooi
de wolkbreuk verrast en door het water
verzwolgen, voordat zij het hoger gelegen
stadsdeel konden bereiken. Tal van huizen
liepen tengevolge van deze ware zondvloed
ondér. (United Press'.
RUKWIND DUWT BEJAARDE MAN
ONDER VRACHTAUTO.
in Assendelft is Donderdagmiddag de 69-
jarige IJ. door een rukwind tegen een
rijdende vrachtauto geduwd, Hij viel en
werd overreden. Tijdens het vervoer naar
een ziekenhuis in Zaandam is hij over
leden.
Geruchten over terugkeer van de republiek
remmen de medewerking der bevolking
Te Batavia is Donderdag het volgende
weekoverzicht van officiële zijde gepubli
ceerd:
„De langzame, doch geleidelijke ver
betering in de toestand blijft aanhouden.
Er zijn geen spectaculaire vorderingen te
melden, maar de algemene tendens blijft
bevredigend. Op Sumatra is de toestand
over het algemeen gunstig, met uitzonde
ring van betrekkelijk kleine gebieden,waar
de druk van de T.N.I. en de benden zich
nog aanzienlijk kan doen gevoelen. Ook in
deze gebieden wordt de toestand intussen
geleidelijk aan gemakkelijker naarmate
troepen voor zuiveringsacties kunnen wor
den vrijgemaakt. Voor wat Java betreft
blijft de toestand in Midden-Java vrijwel
stationair, terwijl in Oost-Java de wen
ding ten goede zich voortzette en in het
aangrenzend gebied van Midden-Java even
eens verbetering optrad. In Bantam blijft
de gunstige tendens zich onveranderd
voortzetten.
Midden-Java.
In Midden-Java wordt de ontwikkeling
van de toestand beïnvloed door berichten
over een terugkeer van de republiek, wel
ke geruchten een remmende invloed uit
oefenen op de medewerking van de be
volking. De toestand in en rondom Djokja
blijft bevredigend. Oostwaarts bevinden
zich in de omgeving van Solo allerlei
grotere en kleinere benden, waarvan en
kele communistisch georiënteerd zijn. Soms
bevechten zij elkander, dan weer Neder
landse patrouilles. Zij parasiteren op de
bevolking, die zij voedsel en hulp afper
sen. In een reeks kleine acties in hel ge
bied van Klaten-Bojolali-Solo werden tal
rijke terroristen onschadelijk gemaakt.
Wederom moest nabij Poerwokerto tegen
een terroriseerende bende worden opge
treden. De gehele bende van 90 man werd
geneutraliseerd. De toestand elders in
Midden-Java is bevredigend, behalve in de
berggebieden, waar benden zich schuil
houden, die ook "de rust in het Noorden
van Midden-Java, vooral in het gebied van
Brebes, bedreigen. Een belangrijke stap in
de richting van verbetering der verbin
dingen, namelijk het tot standbrengen vdn
de voornaamste treinverbinding tussen Se-
marang en Djokja, is vertraagd door ver
nieling van een belangrijke brug. Inmid
dels is 't herstel van de spoorwegverbin
ding Ambarawa-Moentilan reeds voltooid,
waardoor vervoer van 109 ton goederen
dagelijks per trein naar Djokja mogelijk is.
Dit betekent een belangrijke verlichting
van het autotransport, ook in Djokja zelf.
Van de suikerfabrieken in de omgeving
van Djokja zijn reeds vier weer door de
eigenaars in beheer genomen: twee onder
toezicht van het departement van Econo
mische Zaken. In de maanden April en
Mei zullen 3000 ton kunstmeststoffen voor
de suikerindustrie worden aangevoerd. In
Tjepoe worden voorbereidingen getroffen
voor de rehabilitatie der olieterreinen.
In het gebied van Bodjonegoro waai
de toestand snel verbetert getuige een da
ling van de rijstprijs van 2.50 tot 0.45
per liter worden maatregelen genomen
voor een snel herstel van de tabakscultuur.
In de grote plaatsen blijkt de terugkeer tot
normale toestanden het duidelijkst uit het
wederom functioneren der publieke dien
sten, in het bijzonder van de P.T.T. en het
herstel van het onderwijs. Waar de reha
bilitatie vordert, verdwijnt het republi
keinse geld meer en meer uit het beta
lingsverkeer.
Oost-Java.
De appreciatie van de verbetering in de
toestand in Oost-Java loopt uiteen, maar
de verbeteringen worden door alle beoor
delaars erkend. In de streek rond Malang.
waar het met de veiligheid enige tijd ge
leden ongunstig gesteld was, is men over
het dieptepunt heen. Een belangrijke fac
tor voor het herstel is, dat de voedseltoe
stand en de vooruitzichten voor de oogst
kunnen worden gekwalificeerd als bevre
digend tot zeer bevredigend.
In het Kedirische trad een duidelijke
verbetering in. Botsingen vinden hier
plaats tussen communistische benden en
resten van de strijdkrachten der Masjoemi.
Door krachtig militair ingrijpen werd de
terreur tot militaire proporties terugge
bracht, hetgeen vooral de communistische
benden de wind uit de zeilen neemt. In het
Kedirische zijn vijf suikerfabrieken in be
heer genomen.
In de Oosthoek is de toestand opgeklaard
hetgeen niet belet, dat de zich thans hoofd
zakelijk op verkeersmiddelen richtende
sabotagepogingen der benden een hinder
lijk element blijven. Het Loemadjangse
blijft een moeilijk gebied. Men hoopt bin
nen 2 maanden voldoende bruggen te heb
ben hersteld om geheel het hoofd te kun
nen bieden aan het transportprobleem. De
aan- en afvoer ondervindt thans moeilijk
heden. De treinverbinding Soerabaja
Babat is hersteld; de verbinding Bangil
Malang wordt alleen voor vrachtverkeer
gebruikt; het is gebleken, dat de aanplan
tingen op de bergcultuurondernemingen
ten dele nog intact zijn.
West-Java.
In West-Java is de toestand over het
algemeen bevredigend. In de gepacificeerde
gebieden in Bantam keert de bevolking
zich fel tegen de nog'optredende benden.
Het leven in de hoofdplaatsen begint meer
en meer een normaal karakter aan te ne
men. De pasars vertonen een levendig
beeld; de rijstprijs varieert tussen 0.50
en ƒ0.55 per liter. Zes ondernemingen in de
omgeving van Rangkas Bitoeng en Loewi
Damar en een onderneming in het Zuid-
Oosten van Bantam zullen binnenkort in
exploitatie komen. De moeilijke gebieden
van West-Java blijven: de omgeving van
Soekaboemi, Soemedang en Koeningan.
Tegen terreur wordt daar krachtig opge
treden. In het Soekaboemische zijn com
munistisch besmette benden aan het werk.
In het Oosten en Zuid-Oosten van de Ne
gara Pasoendan blijft de „Daroel Islam"
een bedreiging vormen.
De bevolking verzet zich echter met toe
nemende kracht tegen deze terreur.
Sumatra.
De algemene toestand op Sumatra ver
toont geen opvallende wijzigingen. De ac
tieve benden lessen zich op in steeds .klei
ner wordende groepen. Dit is niet alleen
het gevolg van Nederlandse patrouillegang.
maar vooral ook van een groeiende afweer
der bevolking tegen dezé parasiterende
benden, die doorlopend voedsel afdwingen
of roven. In Noord-Sumalra werden nog
enige malen bivaks en convooien bescho
ten in de omgeving van Sibolga, zomede op
de Karo-Hoogvlakte, ten Westen van het
Tobameèr. Uit Midden-Sumatra werd al
leen activiteit van sluipschutters gemeld.
De activiteit van nog rondzwervende ben
den richt zich hier meer op kwellingen van
de bevolking, die tegen gewapende groepen
weerloos is. In Zuid-Sumatra (Djambi en
de Lampongs inbegrepen) blijkt de gun-'
stige ontwikkeling bestendigd te zijn. De
rijstprijs daalde in de Lampongs in korte
tijd van. 3.20 tot 0.60 per liter.. Het
economisch herstel in Djambi is duidelijk
zichtbaar; de uitvoerrechten stegen van
Januari op Februari van 391.000 tot
429.000, ondanks de korte maand. De ex
ploitatie van de Oembilin-steenkolenmij-
nen in West-Sumatra wordt binnenkort op
bescheiden schaal hervat.
Verkiezingen der Engelse
graafschapsraden
De Britse Conservatieve partij zou vol
gens mededelingen van partij-functiona
rissen 75 zetels op andere partijen of on
afhankelijker. hebben veroverd in de ver
kiezingen voor de graafschapsraden (Coun
ty counsils) die deze week in geheel En
geland gehouden worden. De Labour-partij
zou 42 zetels gewonnen hebben, aldus de
conservatieven. In totaal zouden de Con
servatieven tot dusverre 12 zetels en La
bour 88 zetels verloren hebben. De Con
servatieven verklaren, dat van ue 75 ge
wonnen zetels er 49 op de Labourpartij ver
overd werden en van de 12 verloren zetels
er acht aan Labour kwamen. De verkie
zingen eindigen Zaterdag. De stemming
voor de 129 zetels van de Londense graaf-
schapsraad die reeds 15 jaar door de
socialisten wordt beheerst is nog aan de
gang.
Tegenspraak van Nanking
Een officiële woordvoerder te Nanking
heeft de berichten uit Sjanghai tegenge
sproken volgens welke de 'communisten,
die te Peiping vredesonderhandelingen
voeren met de regeringsdelegatie, een ulti
matum hadden overhandigd dat iji feite
overgave eist. De woordvoerder ontkende
eveneens, dat naar aanleiding van het be
weerde ultimatum president Li Tsjoeng Jen
de Westerse diplomaten zou hebben me
degedeeld, dat de communisten binnen tien
dagen zouden beginnen met het overste
ken van de Yangtse.
De Amerikaanse ambassade te Nanking
sprak communistische berichten tegen, dat
de Amerikaanse marine of luchtmacht di
rect of indirect betrokken was bij het tot
zinken brengen van de kruiser Tsjoeng-
king, nadat de bemanning van het schip
naar de communisten was overgelopen.
Irak niet accoord met
„vrede van Rhodos"
De Iraakse regering heeft, volgens een
bekendmaking van de Iraakse gezant bij de
Transjordaanse regering, dr. Ralph Bunche
heden medegedeeld, dat de Transjordaanse
delegatie, die Zondag de wapenstilstands
overeenkomst met de Israëlische delegatie
heeft getekend, niet evoegd was te onder
handelen voor de Iraakse strijdkrachten,
die zich in de Nabloesjenin-Toelkarin „drie
hoek" bevinden. De gezant verklaarde, dat
de Iraakse regering dit heeft medegedeeld
aan dr. Bunche, die heden uit Beiroet naar
Rhodos zou vertrekken, alvox-ens naar de
Verenigde Staten terug te keren. Zoals ge
meld, werd in de p Rhodes getekende
Ii-aelisch-Transjordaanse wapenstilstands
overeenkomst bepaald, dat de zogenaamde
„Ai-abische driehoek" aan Transjordanië
zou worden toegewezen, met uitzondering
van kleine gebieden, welke aan Israel wer
den toegekend.
In het door de Iraakse minister van Bui
tenlandse Zaken aan dr. Bunche verzonden
Het woord is aan..
Quintilianus:
Het is gemakkelijker veel te doen
dan lang bezig te blijven.
telegram wordt verklaard dat „alle onder
handelingen betreffende de door Iraakse
troepen bezette sector van Palestina moeten
worden gevoerd namens het Hasjemiet-
Jordaanse koninkrijk en niet namens Irak.
Ik zal het op prijs stellen, indien deze
feiten duidelijk door de betrokken partijen
worden erkend en gepubliceerd".
Zoals gemeld, is in de Israelisch-Trans-
jordaanse wapenstilstandsovereenkomst
Transjordanië het „Hasjemiet-Joi-daanse
koninkrijk" genoemd. Ook is in de over
eenkomst verklaard, dat de Transjordaanse
autoriteiten de verantwoordelijkheid aan
vaardden voor alle Iraakse troepen in Pa
lestina, totdat deze zouden zijn terugge
trokken.
Spanje en het Atlantisch pact
LONDEN, 7 April. (United Press).
De Portugese premier Antonio de
Oliveira Salazar heeft vandaag gepleit
voor opneming van Spanje in het At
lantisch pact teneinde die Alliantie te
maken tot een zo effectiëf mogelijk,
tegen een eventuele aggressie gericht,
verdedigingssysteem. Hij deed dat tij
dens een exclusief interview met
United Press, en stelde voor „een
zekere mate van verslandhouding" tus
sen Franco en de landen van het At
lantisch pact te creëren indien „poli-
tieke moeilijkheden" opneming van
Spanje voorshands nog niet mogelijk
maken.
Salazar zei dat de mate waarin Portugal
zal deelnemen aan het Atlantisch pact zal
afhangen van de omstandigheid of Spanje
al dan niet in de Westelijke gelederen zal
Vonnissen tegen Krupp-
directeuren bevestigd
De baby van Prinses Elizabeth van Enge
landPrins Charles, die nu 19 weken oud
is, veertien pond weegt en evenals zijn
vader blond is, vermaakt zich blijkbaar
best met zijn speelgoedkonijn.
Repatriëring Duitse
krijsgevangenen uit Rusland
De Duitse communistische leider Paul
Mercker deelde Donderdag op een bijeen
komst van een hulporganisatie voor krijgs
gevangenen te Berlijn mede, dat aan het.
einde van het jaar alle Duitse krijgsgevan
genen uit Rusland naar hun haardsteden
zullen zijn teruggekeerd.
Volgens schatting bevinden zich nog
200.000 Duitse soldaten in Rusland. Volgens
de bepalingen van de in Moskou gesloten
vier-mogendheden-overeenkomst hadden
zij aan het einde van 1948 allen gerepa
trieerd moeten zijn. (United Press.)
Bemanning heeft de proef
uitstekend doorstaan Amerika, dook de „Zeehond" onder' om
onderzeeër deze proef zou wagen. Vijf
dagen na het vertrek uit Suriname, buiten
stroomgebied bij de kust van Zuid-
1400 mijl verder, één dag voor de aankomst
u j»> t* j - j I in Pontadelgada op de Azoren, weer boven
?°nSaf Jf«eln IT ZZSJZ water «e komen. He. doel hiervan was. be-
De onderzeeboten „O 24" en de „Zee
maanden naar West-Indië op hun basis in hajve
de Waalhaven te Rotterdam teruggekeerd. 1
De flottilje-eommandant, luitenant ter
zee eerste klasse J. F. Drijfhout van Hooff
en de commandant van de „Zeehond", lui
tenant ter zee eerste klasse J. H. baron
j Mackay verklaarden, dat de reis zeer vlot
is verlopen. Op de heenreis werden de nor
male duikoefeningen verricht. Tot half
Februari werd in de West-Indische wateren
Generaal Clay, de Amerikaanse militaire met Hr Ms Van Kinsbergen" en met Hr.
gouverneur van Duitsland heeft vandaag Ms Van der Zaan" geoefend Daarna ver
het te Neurenberg over Alfred Krupp von 1 trok men v00r veertien dagen naar Para-
Bohlen und Halbach uitgesproken vonnis maribo. Tijdens dit gedeelte van de tocht
van 12 jaar gevangenisstraf en verbeurd
verklaring van alle werkelijke en persoon
lijke eigendommen bekrachtigd. De enige
eigenaar van het Krupp-concern en 10 di
recteuren van zijn geweldig wapenbedrijf
werden in Juli 1948 door een militair tri
bunaal veroordeeld. De vonnissen tegen de
directeuren variërend van 2 jaar en
tien maanden tot 12 jaar gevangenisstraf
bevond prof. Vening Meinesz zich aan
boord van de „O 24". Gedurende de gehele
reis werden aan boord zwaartekracht-
metingen verricht door de heren G. J.
Bruins, civiel-landmeter bij de Rijksdrie
hoeksmeting en drs. H. J. A. Vesseur,
wetenschappelijk medewerker van het K.N.
M.I. in De Bilt.
Van Paramaribo uit ging ieder schip zijns
werden eveneens door generaal Clay weegs. De opdracht van de „Zeehond", die
bevestigd. Krupp en zijn directeuren wer- met het zogenaamde „SchnorkeU'-apparaat,
den schuldig bevonden aan roof van privé-
eigendommen in Frankrijk en Nederland
en deelneming aan het program voor sla
venarbeid.
tegenwoordig in goed Nederlands „snuiver"
geheten, is uitgerust, luidde om veertien
dagen lang onder water te blijven, hetgeen
de eerste maal was dat een Nederlandse
De vijf ministers van oorlog van de landen aangesloten bij het Pact van Brussel, zijn
in Den Haag bijeen geweest. Rechts met baard Paul'Ramadier (Frankrijk), twee plaat
sen naar links luitenant-kolonel De Fraiteur België)weer twee plaatsen naar links
(met bril) sir A. V. Alexander (Engeland)tegenover deze minister Dupong (Luxem
burg) en twee plaatsen naar rechts minister W. F. Schokking (Nederland).
een langdurige oefening met de
„snuiver'", om het uithoudingsvermogen
van de bemanning te toetsen. Vóór de proef
begon heeft de aan boord aanwezige offi
cier van gezondheid de bemanning onder
worpen aan dezelfde proeven, die bij de
keuring voor vliegers worden genomen.
Deze proeven werden herhaald enige dagen
voor het schip weer boven kwam. De cij
fers bleken toen iets gedaald te zijn, doch
de bemanning heeft deze proef uitstekend
doorstaan. Op de Azoren kreeg de beman
ning twee dagen verlof.
De „O 24" had intussen koersgezet naar
Casablanca en ontmoette na deze haven
bezocht te hebben de „Zeehond" bij het
eiland Wight. Gezamenlijk keerde men
huiswaarts.
De „Zeehond" en de „Dolfijn" zijn tot nu
toe de enige schepen, die met de „snuiver"
zijn uitgerust. De „Tijgerhaai" en de
„Zwaardvis" zullen er binnenkort mee
worden uitgerust.
Minister van Wederopbouw
bezocht Velsen
„Binnen tien jaar een huis
voor iedere arbeider"
Vanmorgen om halftien is mr. dr. J. in 't
Veld, minister van Wederopbouw en Volks
huisvesting op het Pontplein te Velsen ge
arriveerd. waar* hij door burgemeester M.
M. Kwint, de wethouder van Openbare
Werken W. H. Visser, de gemeentesecre
taris en de directeur van Openbare Wer
ken werd verwelkomd, waarna hij in
gezelschap van een aantal buitenlandse
gasten een rondrit door de gemeente
maakte.
De nieuwe huizen in IJmuiden-Oost
werden in ogenschouw genomen. Bij het
bezoek aan Velsen-Noord, na een kort op
onthoud in hotel Duin en Kruidberg te
Santpoort, ondergingen de duplex-wonin
gen aan de Van Rijs wijkstraat een ware
invasie van prominenten. De minister ver
klaarde ons hier, dat sinds zijn laatste
bezoek aan de gemeente Velsen de weder
opbouw „bewonderenswaardige" vorderin
gen heeft gemaakt. Uit de mond van een
der Franse gasten vernamen wij. dat het
vooral opviel, hoezeer Nederland ondanks
de grote woningnood de individuele bouw
nastreeft, zulks in tegenstelling tot Frank
rijk, waar men vrijwat- „kazernebouw"
aantreft.
In hotel „Duin en Kruidberg" sprak mr.
In 't Veld de hoop uit, dat binnen tien jaar
„elke Nederlandse arbeider over een eigen
huis of een deel daarvan zal kunnen be
schikken".
Na de excursie vertrok het gezelschap
naar Petten.
worden opgenomen. Hij achtte het drin
gend gewenst dat in geval van een aanval,
„een gelijkgerichte verstandhouding" op
het Iberisch schiereiland zal bestaan.
Het interview met Salazar heeft plaats
gehad door middel van getelegrafeerde
vragen. De telegrammenwisseling had
plaats op 5 April.
Aan het Portugese besluit om aan het
pact deel te nemen zijn wekenlange be
sprekingen met Spanje voorafgegaan. Ten
slotte kwamen beide landen tot de slotsom
dat deelneming van Portugal aan het pact
niet in strijd is met het Spaans-Portugese
niet-aanvals- en vriendschapsverdrag.
Hieronder volgen de gestelde vragen en
de door premier Salazar verstrekte ant
woorden.
Eerste vraag: „Is het de mening van
Portugal dat Spanje in het Atlantisch pact
moet worden opgenomen? Zo ja, waarom?"
Antwoord: „Het antwoord moet bevesti
gend luiden. Spanje behoort in het pact
te worden opgenomen: ten eerste uit hoof
de van de geografische en strategisch
zwakke plek welke bij ontstentenis van dat
land zou ontstaan, ten tweede in verband
met het vitale belang, dat eventuele waar
devolle Spaanse bijdragen tot het pact zou
den betekenen, ten derde aangezien waar
de en betekenis van de toetreding van
Portugal tot het pact zal afhangen van de
vraag of Spanje al dan niet tot de verbon
denen zal behoren".
Tweede vraag: „Is uw excellentie bereid
mede te delen of u gelooft dat het huidige
pact van vriendschap tussen Spanje en
Portugal geheel in harmonie is met. geest
en letter van het Atlantisch pact en of
Portugal derhalve zal trachten, Spanje in
die groepering opgenomen te krijgen?"
Antwoord: „Het pact van nonaggressie
en vriendschap tussen Portugal en Spanje
en het bijbehorende protocol stroken in
principe met het Atlantisch pact. Dat is
wat wij stellig geloven en dat is ook ons
standpunt. Overigens moeten eventueel uit
het Atlantisch pact voortvloeiende ver
plichtingen en verplichtingen welke ver
ondersteld worden daaruit voort te vloeien,
in ieder geval in overeenstemming te bren
gen zijn met de principes van de met
Spanje gesloten overeenkomsten en wel
om genoemde redenen".
Derde vraag: „Is uwe excellentie van
oordeel dat deelneming aan het Atlantisch
pact van het gehele Iberische schiereiland
absoluut noodzakelijk is voor het doeltref
fend functionneren van een Westelijk
front tegen een mogelijke aggressie?"
Antwoord: „In dergelijke omstandighe
den acht Portugal het gewenst dat opne
ming van Spanje in het pact wordt over
wogen. Mochten politieke moeilijkheden
opneming van Spanje in het pact voors
hands nog niet mogelijk maken, dan zal de
vraag van het volledig functionneren van
een Westelijk front in geval van een
aggressie afhangen van een politiek van
een gelijkgerichte verstandhouding op het
Iberisch schiereiland".
Reeds geruime tijd werd aangenomen
dat Portugal voorstander is van opneming
van Spanje in de gelederen van het Atlan
tisch pact. Deze verklaringen van premier
Salazar zijn echter de eerste officiële pu
blieke verzekeringen namens een der on
der-tekenaren van het pact ten gunste van
opneming van Spanje.
In West-Europa wordt reeds weken lang
heftig gediscussieerd over de vraag of
Spanje al dan niet moet worden aanvaard.
In Amerikaanse regeringskringen zijn hier
over naar verluidt de meningen verdeeld.
Levenslang voor Langendijk
Het Bijzonder Gerechtshof te Amster
dam deed heden uitspraak in de zaak tegen
J. J. Langendijk uit IJmuiden, lid van de
groep van kamer 21 op het hoofdbureau
van politie te Velsen. De advocaat-fiscaal
bij het Amsterdamse Bijzonder Gerechts
hof, mr. B. J. Besier, had reeds driemaal
de doodstraf tegen hem geëist.
Helen uitspraak doende veroordeelde
het Hof Langendijk tot levenslange ge
vangenisstraf en ontzetting uit alle rech
ten voor de tijd van het leven.
^AFNEMEND BünG
Verwachting, medegedeeld door het
K.N M.I. in De Bilt, geldig van Vrij
dagavond tot Zaterdagavond: (opge
maakt te 10 uur)
Koude nacht met op sommige tegen
de wind beschutte plaatsen lichte
nachtvorst. Overdag wisxdend bewolkt
en slechts enkele verspreide tuien.
Langs de Waddeneilanden aanvankelijk
nog krachtige, overigens meest matige
wind tussen Noord en West. Ongeveer
dezelfde temperatuur als vandaag.
9 April:
Zon op 5.58 uur, onder 19.26 yur
Maan op 14.15 uur, onder 4.59 uur
