IJmuider Courant
Een onderzoek
Haarlems Dagblad
Ex-vicepremier Kostof waagde het,
voor de rechtbank te ontkennen
De Algemene UNO-vergadermg wenst
partijen der Ronde Tafel geluk
Minister Van Maarseveen over
de souvereiniteits-overdracht
Belgische oud-premier Van Acker
onthult détails van de Koningskwestie
Belangrijke uitbreiding van de
Hoogoven-staalfabriek te IJmuiden
Weerbericht
g4e Jaargang No. 19419
Bureaux: Kennemerlaan 154, Telef. Adm. 5437,
Telef. Redactie 5389, na 5 uur: 8061 (K 2560),
Terrasweg 47, Santp. - Haarlem: Gr. Houtstr. 93,
Telefoon 10724 Directeur-Hoofdredacteur 15054.
Adv.tarieven op aanvrage bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Robert Peereboom
EEN WONDERLIJKE enquête heeft dit
maal het Nederlands Instituut voor de
Publieke Opinie gehouden. Zijn rapport, dat
oo het eerste gezicht een nogal humoristi-
-che indruk maakt, draagt de algemene
sanduiding „N.I.P.O. belangsteilings-me-
ting". gevolgd door de titels: „Wie interes
seert" meer: Abe Lenstra of Spaak? En
wat interesseert u meer: de Cominform of
gen koffiemerk?" Aan heel veel vrouwen
en mannen uit alle delen van het land, zegt
jjet N.I.P.O-, is een kaartje voorgelegd
waarop heel verschillende dingen s,tonden:
Benelux, een bekend koffiemerk, Drees,
Churchill, het Plan-Marshall, Tito, een be
kend reinigings-middel, de vergadering van
de Raad van Europa te Straatsburg en zo
meer. „Hoogst verbaasd elkaar tezamen te
vindén", zoals de Fransen in dergelijk ge-
valplegen te zeggen
Gevraagd werd nu bij elk onderwerp van
(5e lijst ten eerste, of men er ooit van ge
hoord had en ten tweede, of men er belang
stelling voor had. Op de eerste vraag bleek
in de meeste gevallen een overgrote meer
derheid bevestigend te kunnen antwoorden.
Zo was bijv. 94 van de mannen de na
derende verhoging der huishuren met 15%
bekend (en 96% van de vrouwen). Benelux
haalde 97 en 95 het Plan-Marshall 97 en
97 misister-president Drees zelfs 99 en
99%! Enzovoorts. De vergadering van de
Baad van Europa te Straatsburg bracht het
weliswaar maar tot 78 en 54 maar zij
is dan ook al drie maanden geleden en som
migen zijn wat vergeetachtig. Spaak slaat
met 97 e"'1 91 een uitstekend figuur, zo
wel tegenover een bekend wasmiddel (67
en 90 ais tegenover de Cominform (85
en 62 en Paul de Groot (80 en 52
Maar dit zegt alles nog maar heel weinig,
want het geldt alleen maar de vraag of
men er wel eens van gehoord heeft.
Maar nu de belangstelling. Ofschoon 94%
van de mannen en 96 van de vrouwen
van die 15 huurverhoging gehoord had
den, waren er maar 33 van de mannen
en eveneens 33 van de vrouwen, die er
belang in stelden. Merkwaardig. Men zou
zo zeggen dat dit enige belangstelling moest
wekken. Of beschouwen sommigen het be-
trj-ip „belangstelling" wellicht als een uiting
van sympathie? Dit lijkt de enige denkbare
verklaring: een verkeerde uitleg van het
woord. Bij Benelux beliep de belangstelling
van mannen en vrouwen resp. 40 en 25
bij het Plan-Marshall 37 en 20 minister
president Drees 23 en 18 Winston Chur
chill 22 en 15 Fanny Blankers-Koen 15
en 22 Stalin 22 en 9 Abe Lenstra 20
en 9 de vergadering van de Raad van
Europa 23 en 6 Spaak 18 en 6 (hier
zakt hij onder de Raad, welks president
hij is), de Cominform 13 en 5 Ik zal u
maar niet op het hele (hutspotje onthalen.
Nu maakt dit alles nogal een grappige
indruk en de conclusies van het N.I.P.O.
dragen daar toe bij, want het stelt met ernst
vast „dat het publiek in zijn geheel meer
belang stelt in Abe en in Fanny dan in
Paul de Groot, de C.P.N. en de Cominfox-m,
zonder erbij te zeggen dat al die belang
stelling zich tot een kleine minderheid be
paalt, Het instituut vindt het ook interes
sant dat een koffiemerk, een reinigings
middel en een wasmiddel meer procenten
belangstelling bij de vrouwen halen dan
Churchill, Stalin en Tito en dat meer man
nen zich interesseren voor Abe Lenstra dan
voor Vorrink en Spaak. Opvallend, zegt het,
is de zeer grote belangstelling voor Bene
lux en Plan-Marshall: „zelfs bij de dames
komen die ongeveer even hoog als Fanny en
een bekend koffiemerk"..
Het is mogelijk dat in Amerika, waar de
opinie-onderzoeken volgens het systeem
doorsnee-der-bevolking zijn uitgevonden.de
meeste mensen zo'n vragenlijst met ernst
zouden beantwoorden. Ofschoon algemeen
heden over Amerika altijd gevaarlijk zijn,
mag men wel aannemen dat de bevolking
van dat werelddeel onbevangen er, minder
critisch reageert dan die van het oude
Europa. Zelfs zou zij dat denkelijk doen
tegenover een lijst die in één adem naar
belangstelling voor een politieke partij, een
wasmiddel, een staatsman, een hardloop
ster en een Unie van volken vraagt. Maar
zo zijn Hollanders niet: ik kan mij niet an
ders voorstellen dan dat de meeste onder
vraagden de zaak als een nieuw soort grap
beschouwd hebben. Zelfs als zij dat niet
deden, als zij het met ernst beproefden zul
len zij in deze hutspot moeilijk het even
wicht van hun belangstelling hebben kun
nen weergeven.
De betekenis van de cijfers lijkt mij dus
sterk aanvechtbaar. Het enige dat rest
en dat het N.I.P.O. merkwaardigerwijze niet
onder .zijn conclusies vermeldt is het
grote verschil tussen de antwoorden op
vraag 1 en vraag 2. Het is zo groot dat het
wel betekenis moet hebben, zelfs als men
diegenen in aanmerking neemt, die belang
stelling tot sympathie beperken. Dat zo-
yelen wel bekend zijn met het bestaan van
bepaalde personen of zaken van groot be
lang (ik bedoel nu niet Abe en Fanny en
dat wasmiddel, maar andere onderwerpen
in de lijst) en er volstrekt geen belang in
stellen, is een onrustbarend kenmei-k van
aeze tijd. Men gelooft het wel. Wie leest
over beslissingen over politieke vraagstuk
ken bij volksstemming, zoals die in het
buitenland voorkomen (in Zwitserland zelfs
geregeld) haalt daar de schouders voor op.
Wie denkt aan regeringen, die zich bij. zulke
als regel ingewikkelde zaken door een stem
ming bij de menigte laten beïnvloeden, doet
dat eveneens. Het oordeel over zulke zaken
dient aan bevoegde (dus tevens belangstel
lende) mensen overgelaten te worden: aan
esn regering en een parlement, gesteund
door voorlichting. Heel aardig, zulk opinie
onderzoek en soms nog grappig ook. Maar
men zou er geen beleid op kunnen bouwen.
R. P.
Steun aan particuliere
woningbouw
Komt er een premiestelsel?
De minister van Wederopbouw en Volks
huisvesting, mr. dr. J. In 't Veld, heeft bij
een ontvangst van een commissie uit het
Amerikaanse huis van afgevaardigden, die
sen studiereis over woningbouw in ons
land maakt, medegedeeld, dat er plannen
bestaan om de subsidieregeling voor de
Particuliere woningbouw te ver-vangen door.
een regeling van een eenvoudiger karakter.
Op het departement werd aan de N. Rott.
Kv- ma^eSedeeld, dat de minister klaar
blijkelijk zinspeelde op het in het leven
roepen van een zogenaamde premieregeling.
Editie voor Velsen, IJmuiden, Santpoort en Omstreken van
cn ©prcrtjtc ïtoatlniisrtic Cout.ntt Cïnuo
Donderdag 8 December 1949
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feest
dagen. - Abonnementen per week 33 cent., per
kwartaal f4,25 Franco per post f4.75 - Giro
rekening 273107 ten name van Haarlems Dagblad.
Directie: P. W. Peereboom en Robert Peereboom
Verbaasde Bulgaarse rechters
Ex-minister Stefanof geeft zich gewonnen
SOFIA, 7 December, (Reuter/ANP).
Tot verbazing van zijn rechters heeft
Traitsjo Kostof, de voormalige Bulgaarse
vice-premier en opperste communistische
leider onder Dimitrof, heden voor de recht
bank geweigerd op verschillende punten
van de tenlastelegging schuld te beken-
Kostof, die te voren hoog geprezen was
als de „architect van Bulgarije's weder
opbouw", de leider van de Bulgaarse ver
zetsbeweging tegen de Duitsers en de au
teur van de nieuwe Bulgaarse grondwet,
werd in Maart van dit jaar gearresteerd
omdat hij als leider van de Bulgaarse de
legatie bij de Russisch-Bulgaarse handels
besprekingen „de prijzen van sommige
Bulgaarse producten voor de Russische-
delegatie geheim gehouden" had en had
getracht „de prijzen, die Bulgarije voor
zijn goederen aan de kapitalistische lan
den had berekend, voor de Sovjet-Unie
verborgen te houden".
„De veronderstelling, dat de wet op
staatsgeheimen ook maar op enigerlei
wijze tegen de Sovjet-Unie kan worden
gebruikt, is gevaarlijk", aldus een officieel
communiqué na Kostofs arrestatie. „De
Sovjet-Unie zou de Bulgaarse belangen
nooit enig letsel kunnen toebrengen". Het
proces tegen Kostof is twee maal uitge
steld, nadat Kostof had ontkend voor de
Engelsen te hebben gespionneerd, een
anti-Russische Balkanfederatie te hebben
beraamd en in 1942 voor de Bulgaarse fas
cisten te hebben gecapituleerd.
Heden ontkende Kostof opnieuw. Daarop
verklaarde de president van het hof, dat
dit in tegenspraak was met de algehele
bekentenis, die hij in de gevangenis zou
hebben afgelegd.
Kostof bleef er echter bij, dat zijn ver
klaring voor het gerechtshof de enig juiste
was.
Wel gaf Kostof toe, dat hij zich had
schuldig gemaakt, aan tegen de Sovjet-
Unie gerichte activiteit, „gebrek aan
waakzaamheid", waardoor agenten in het
partij- en staatsapparaat hadden kunnen
doordringen en „afwijkingen naar links".
Kostof verklaarde, dat deze afwijking hem
op het verkeerde pad had gebracht, in het
bijzonder ten opzicht van de Sovjet-
Unie. Hij zeide, dat de Sovjet-Unie „de
enige waarborg voor Bulgarij's vreed
zame en democratische ontwikkeling en
de enige bewaarder van de wereldvrede"
was.
In de tenlastelegging werd verklaard,
dat Kostof Tito aan de macht heeft helpen
brengen door hem aan te bevelen voor het
vervullen van een politieke opdracht in
Joegoslavië. Kostof bracht hiertegen in,
dat Dimitrof als het hoofd van de Comin
tern Tito in 1935 of 1936 naar Joegoslavië
gezonden had.
De president van het hof ging hierop
over tot de voorlezing van een eigenhandig
geschreven bekentenis van Kostof, waar
van bijna elke alinea verschilde met de
verklaring, die Kostof heden voor het hof
aflegde.
Bij de voorlezing van de verklaring, die
px-esident Losanof drie uur kostte, kwam
ook een brief ter sprake, die Kostof in de
gevangenis in 1942 aan de Bulgaarse on
dergrondse zou hebben gezonden, waarin
hij staking van de strijd tegen de Duitsex-s
zou hebben voorgesteld. Kostof erkende
dat de brief, die niet door de pai-tisanen
is opgevolgd, „rampzalige gevolgen" gehad
zou kunnen hebben. Hij noemde de brief
een politieke fout.
Iwan Stefanof, de voormalige minister
LIKEURFLES-BEGEERTE
Een jonge Haarlemmer geraakte gisteren
bij een bezoek aan een proeflokaal zodanig
in de ban van een zacht glanzende fles li
keur, dat hij de verleiding niet kon weer
staan de flacon in zijn binnenzak weg te
moffelen. Toen hij het café had verlaten
werd de begeerte hem andermaal te mach
tig: hij zette de fles aan de mond en dronk
gretig, zodat zijn wandeling spoedig in een
waggeling verkeerde. De politie heeft zich
over hem ontfermd.
van Financiën, die als tweede verdachte
werd verhoord, bekende alles wat hem ten
laste was gelegd, waardoor ook Kostof
wordt gecompromitteerd
Stefanof zeide in 1932 voor de Britse
geheime dienst te zijn geworven, waardoor
hij samen met Kostof zou hebben gewerkt
om „de Bulgaarse economie en de betrek
kingen met de Sovjet-Unie te saboteren"
De zitting werd hierop verdaagd.
Dodelijk ongeval
op de Wagenweg te Haarlem
Fietser door bus aangereden
Vanmorgen omstreeks zeven uur is de
66-jarige heer L C. G. W. op de Wagenweg
in Haai-lem ter hoogte van de Johan de Witt-
laan door een hem achterop komende auto
bus aangereden. Het slachtoffer was vrijwel
onmiddellijk dood.
De toedracht van het ongeluk is moeilijk
vast te stellen. Het is mogelijk, dat de heer
W. linksaf de Johan de Wittïaan heeft wil
len in fietsen, het is ook zeer goed mogelijk,
dat hij door een windstoot op de autobus is
gekomen. De chauffeur van de bus remde
krachtig; de gladheid van het wegdek was
er oorzaak van, dat het voertuig doorgleed.
Het stoffelijk ovei-schot is naar het St.
Elisabeths gasthuis overgebracht.
Resolutie der politieke commissie m et grote meerderheid aanvaard
FLUSHING MEADOWS, 7 December.
(Reuter, Aneta, United Press). In de
voltallige zitting der Algemene Vergade
ring van de UNO is een door de politieke
commissie ingediende resolutie aanvaard,
die een instemming met en een gelukwens
over de resultaten der Ronde Tafelconfe
rentie kenbaar maakt aan de betrokken
partijen in het voormalige Indonesische
geschil, dat in hoge mate de belangstelling
van de UNO heeft gehad.
A.an de stemming, die het resultaat van
44 tegen 5 en twee onthoudingen bracht,
ging een uitvoerig debat vooraf, waai'bij
verschillende gedelegeerden het woord
voerden. Na een cynische en critische rede
van de Oekrainer Manoeilski, die sprak
namens het Russische statenblok, eix een
waarderende rede van de Amerikaan War
ren Austin, de Indiër Raul Benagal en de
Pakistaner Zafrullah Khan kwam de Neder
landse gedelegeerde mr. J. C. Van Heuven
Goedhart aan het woord. Hij reageerde op
een tegen-i'esolutie van Oekrainse zijde,
die behalve wantrouwen tegenover de
beide pai-tijen der Indonesische kwestie
een aantal aanbevelingen bevatte welke in
feite nigt zo ver gaan als de afspraken der
Haagse conferentie. Deze tegen-resolutie
werd later bij stemming afgewezen met o3
tegen 5 en twaalf onthoudingen. De Neder
landse gedelegeerde gaf uitdrukking aan
zijn vei-bazing over wat de heer Manoeilski
zeide, die schijnt te wensen dat Nederland
souverein blijft in grote gebieden van
Indonesië. Terwijl de Haagse ovei-een-
komst volledige overdracht van de souve-
reiniteit voor 1 Januari 1950 vraagt, houdt
het Oekrainse voox-stel slechts in de terug
trekking van de Nedex-landse troepen ach
ter de linies van December 1948.
De Nederlandse afgevaardigde zeide, dat
de heer Manoeilsky ontstemd was omdat
er geen Nederlands-Indonesische kwestie
meer bestaat, die zijn propaganda zou kun
nen dienen. Hij vei-klaarde voorts, dat de
delegaties van i-epubliek en BFO de steun
van een overweldigende meerdei-heid van
de Indonesische bevolking hebben. De
Oekrainse afgevaai-digde maakte zich be
lachelijk met de opmerking, dat deze dele
gaties in feite bestonden uit „gevangenen".
De Nederlandse afgevaardigde bi-acht hul
de aan de UNO-commissie voor haar ver
standige houding en waardevolle hulp ge
durende de confei-entie. Mr. van Heuven
Goedhart besloot met uit naam van de Ne
derlandse regering dank te betuigen aan
de initiatiefnemei-s van de door veertien
landen ingediende ontwerp-resolutie. Hij
sprak de hoop uit, dat de republiek der
Vex-enigde Staten van Indonesië spoedig
haar plaats aan de conferentietafels der
UNO zou hebben ingenomen en verzekerde
de vei-gadering, dat „het bevorderen van
een blijvende en vrijwillige samenwerking
tussen de souvereine staten der R.I.S. en
Nederland een van de vooxmaamste punten
op hét program van mijn regering zal zijn".
SLACHTOFFER VAN RUKWIND
Een 43-jarige landarbeider werd gisteren
op de Spaarndammerdijk door een plotse
linge windvlaag opzij geduwd, waarbij hij
met het hoofd op een aan een juist passe
rende auto gebonden fiets viel. De man werd
met een lichte hersenschudding en een ge
broken onderbeen naar het Grote Gasthuis
te Haarlem overgebracht.
Het
woord is aan..
Franklin P. Jones:
Menig man zon naar school ge
gaan zijn als hij toen geweten had
dat hij een positie van belang zou.
bereiken.
„Als de huidige samenwerking uiteengeslagen
wordt is de kans op een oplossing verkeken
In de Tweede Kamer, die hedenmor
gen om elf uur bijeenkwam, begon de
minister van Overzeese Gebiedsdelen,
mr. J. H. van Maarseveen, met de be
antwoording van de opmerkingen, die
gemaakt zijn bij de behandeling van
het wetsontwerp tot overdracht van de
souvereiniteit aan Indonesië.
De minister mei'kte op dat ons volk sinds
een jaar in een politieke spanning verkeert,
welke niet meer beheerst wordt door het
normale politieke leven. Niet meer alleen
door rede en beheersing, maar door gevoe
lens laat men zich leiden. De critiek richt
zich op die punten der politiek van de rege
ring, waarin deze zwak zou zijn geweest.
Ten aanzien van Nieuw Guinea wordt wan
trouwen gezaaid.
Spreker herinnerde aan de oorlogsjaren.
In die beproeving rijpte de wil om uit de
afgrond weer naar boven te komen. In 1945
kwam de wens: nu Indië. Bij duizenden gaf
men zich als vrijwilliger op. Men had de
overtuiging, dat Indonesië ons niet kon
missen. Zeker, Indië moest vrij, maar ons
volk meende, dat dit op den duur zou moe
iten geschieden. "Wij hadden een taak in
Indonesië en zouden die zeker niet prijs
willen geven.
De minister maakte een vergelijking met
de Nederlandse houding jegens de activis
ten in België en zei dat in ons land niet
begrepen is hoe Soekax'no met Japan kon
pacteren.
De vraag is, of de minimale voorwaar
den aanwezig zijn om thans de overdx-acht
te doen geschieden. De vraag: nu of straks,
beweegt zich niet alleen in de orde van de
Tijdens een persconferentie te Brussel
heeft de heer Van Acker, die onmiddellijk
na de bevrijding van België eerste minis
ter was, enkele bijzonderheden verteld
over de gesprekken, die hij met koning
Leopold, die toen nog te Sankt Wolfgang
in Oostenrijk verbleef, heeft gehad. Op 14
Juni 1945 liad Van Acker een onderhoud
met de Koning, waar hij deze aanraadde
nog niet naar België terug te keren. De
Marshall-administratie
stelt f 89 millioen beschikbaar
DEN HAAG, 8 December. De Econo
mic Cooperation Administration in Neder
land heeft toestemming verkregen voor het
financieren van een programma voor mo
dernisering en uitbreiding van de Konink
lijke Nederlandse Hoogovens en Staal
fabrieken N.V. in IJmuiden.
De plannen voorzien in het verbouwen
van de bestaande staalfabriek, waardoor
de capaciteit en efficiëntie ervan verhoogd
worden, alsmede in de bouw van een mo
derne zogenaamde „slabbing mill", waarin
staalblokken van de door de walserij ge
wenste grootte worden vervaardigd, waar
door de staalproductie doeltreffender wordt.
Voorts wordt de financiering beoogd van
instaUaties voor tussenbewerkingen. Hier
voor zijn in de plannen opgenomen een ge
heel nieuwe walserij, alsmede een koud-
walserij, waarin gloeiende staalplaten wor
den verwerkt tot staalplaten van de ge
wenste afmetingen.
De instaUaties, welke met door de E.C.A.
te verstrekken fondsen in de Verenigde
Staten zullen worden aangekocht, zullen
waarschijnlijk ongeveer 23.500.000 dollar
89.300.000) kosten. Aangenomen mag
worden, dat eenzelfde bedrag zal worden
besteed voor aankoop van machineriën in
andere aan het Marshallplan deelnemende
landen.
Over de verleende toestemming voor uit-
voering van dit project legde de heer
Clarence E. Hunter, hoofd van de E.C.A.-
missie in Nederland, de volgende verklaring
af:
„Aan dit project, dat door de Nederlandse
regering en de directie van de Koninklijke
Nederlandse Hoogovens en Staalfabrieken
N.V. gezamenlijk is opgesteld, heeft onze
missie .haar enthousiaste steun en ïnede-
werking verleend: De verwezenlijking van
de mogelijkheden, welke in de Nederlandse
staalindustrie schuilen, betekenen een grote
stap vooruit bij de uitvoering van het indu-
strialisatie-pi-ogramma.
De producties van dit belangrijke bedrijf
zuUen na de uitbreiding nog meer bijdra
gen tot de verdere ontwikkeling van de
gehele Nederlandse metaal-industrie, waar
door enerzijds goede werkgelegenheid
wordt geschapen voor de Nederlandse ar
beiders en anderzijds vele metaalproducten
voor binnenlands gebruik en voor export
vrijkomen. Voorts zal de uitvoering van dit
plan tot gevolg hebben dat Nederland in
verminderde mate afhankelijk zal zijn van
import van materialen, vooral van die,
welke thans uit het dollargebied moeten
worden ingevoerd.
Uit dit aües blijkt duidelijk hoezeer het
plan beantwoordt aan het doel van het
Marshallplan".
Boeren in Zuid-ltalië hebben, zoals ge
meld. ongecultiveerd land van grootgrond
bezitters bezet. Hier plaatsen enkele van
hen een bordje dat hun aanspraken om
schrijft op een perceel bezettegrond.
Nederlander secretaris-generaal
van internationaal vakverbond
Het „Internationaal verbond van vrije
vakverenigingen" is te Londen zijn inau
gureel congres begonnen met de verkie
zing van de Nederlander J. H. Oldenbroek,
secretaris-generaal van de internationale
federatie van transportai'beiders, tot alge
meen secretaris. Er waren geen tegencan-
didaten. Het Belgisch algemeen arbeiders-
verbond had tevoren zijn candidaatstelling
van De Muynck ingetrokken. De candidaat
stelling van De Muynck was alleen gedaan
voor het geval dat Oldebroek zou bedanken,
aldus verklaarde Louis Major van het Bel
gisch Verbond later.
Oldenbroek was candidaat gesteld door
Arthur Deakin namens de Britse T.U.C.
Oldenbroek dankte het congres voor het
in hem gestelde vertrouwen en in het bij
zonder de Noorse, Zweedse en Britse vak-
verenigingsgroepen. Hij betuigde zijn spijt
over de noodzaak, zijn connectie met de
internationale federatie van transportar
beiders te moeten opgeven. „In deze orga
nisatie", aldus zeide Oldenbroek, „hebben
wij een dergelijk internationaal begrip ge
kweekt, dat er geen sprake meer is van
denken in bepaalde nationale termen".
Het congres besloot vervolgens de zetel
van de nieuwe organisatie te Brussel te
vestigen.
Te Amersfoort is in de ouderdom van 70
jaar overleden ds. E. Schouten, em. predi
kant van de Geref. kerken, die van 1912
1917 predikant is geweest te Hoofddorp.
Koning antwoordde hierop, dat hij in ieder
geval voornemens was naar Brussel terug
te keren en dat hij er desnoods troonsaf
stand zou doen.
Van Acker wees de Koning in dit verband
op de omstandigheid, dat het moeilijk zou
zijn de orde te handhaven, daar de rijks
wacht nog niet georganiseerd was, en
dat het zeker was dat stakingen zouden
uitbreken. Op 15 Juni had Van Acker op
nieuw een gesprek met de Koning. Tijdens
hetwelk de vorst de eerste minister vroeg
of hij bereid zou zijn een regering te vor
men indien hij naar België terugkeerde.
Van Acker antwoordde hierop ontkennend.
De aankondiging, dat de Koning van
plan was definitief naar België terug te
keren ontving Van Acker kort voor zijn
vertrek. De Koning zei hem toen: „Ik heb
een beslissing genomen en ik keer Maan
dag 18 Juni naar Laken terug. U mag dit
tegeix niemand zeggen, noch aan mijn
broer, noch aan de regering".
Van Acker antwoordde de Koning hier
op: „Ik ben verplicht de pi-ins-regent en
de regering op de hoogte te stellen van
uw beslissing. De prins-regent is op het
ogenblik het staatshoofd en de regering
is de regering".
Na de terugkeer van de eerste minister
Van Acker van België heeft deze onmid
dellijk de ministerraad bijeengeroepen en
het nieuws medegedeeld. De regering nam
toen de bekende beslissing: Zij liet Koning
Leopold weten, dat zij bij een terugkeer
van de vorst zou aftreden, verzocht hem
voor zijn terugkeer een nieuwe regering
samen te stellen en wees iedere verant
woordelijkheid van de hand met betrek
king tot het handhaven der orde. Op 18
Juni ontving Van Acker een brief van de
Koning met het verzoek een nieuwe rege
ring te vormen. Van Acker wees dit aan
bod af onder opgave der motieven.
Incident
De gewezen eerste minister maakte tij
dens de persconferentie ook nog gewag
van een incident tussen hem en de Koning.
Toen hij wederom een bezoek bracht aan
Sankt Wolfgang om besprekingen te voe
ren met de Koning, moest Van Acker plot
seling om dringende redenen naar Brussel
terugkeren. De Koning verzocht hem echter
nog te willen blijven, aangezien hij nog
met zijn moeder wilde overleggen en nog
verschillende andere personen wenste te
raadplegen. Van Acker liet de Koning
hierop weten, dat hij niet langer wenste
te blijven. Daarop liet de Koning de pre
mier bij zich ontbieden. De vorst bevond
zich in het midden van een ruim vertrek
en had de armen over de borst gekruist.
De vorst stelde Van Acker de volgende
vraag: „U verzet er zich dus tegen, dat ik
bepaalde personen ontvang?" Van Acker
antwoordde hierop: „Ik heb al het nodige
gedaan, sedert de eerste dag die ik hier
ben, om de reis van de pex-sonen, wier
tegenwoordigheid u hier wenst, te organi
seren. Er zijn acht millioen landgenoten.
Ik ben bereid beurtelings hun reis naar
Sankt Wolfgang te organiseren, doch u
weet dat het de plicht is van een eerste
minister, gezien de huidige toestand, zich
in België te bevinden".
Suiker 8 cent per
kilogram goedkoper?
Naar wij uit officieuze bron vernemen
zal de verlaging van de suikerprijs 8 cent
per kg. bedragen.
De vexdaging van de consumentenprijs
van 75 cent op 67 cent zal tot stand komen
door vermindering van de accijns. Ver
moedelijk zal de nieuwe prijs op Maandag
12 December ingaan.
lijd. De vraag zou ook kunnen betekenen:
nu of ïxooit. Bestaat in redelijkheid de
zekerheid, dat de minimumvoorwaarden
straks aanwezig zullen zijn?
Een nieuw kabinet zou een beroep op
het Nederlandse volk moeten doen. Zou
dit in grote meerderheid zijn steun er aan
willen verlenen? Er zou een diepe kloof
kunnen ontstaan tussen Indonesië en Ne
derland en het vertrouwen, dat in Indone
sië door hei huidige kabinet is gewekt,
zal niet bereikt kunnen worden. Naar
's ministers inzicht zou het nieuwe kabinet
de verantwoordelijkheid niet kunnen dra
gen. De rekening die dan aan het Neder
landse volk gepresenteerd zou worden, zal
verschrikkelijk zijn. Als de huidige samen
werking uiteengeslagen wordt is de kans
op een goede oplossing verdwenen. Men
kan zeggen dat de Nederlandse delegatie
ter Ronde Tafelconferentie te veel heeft
toegegeven. Zij heeft echter gestreden
voor beider belangen. Als men zegt dat
er teveel concessies zijn gedaan, dan weet
men tenminste waar men aan toe is.
De minister merkte op, dat het commu
nisme in Zuid-Oost-Azië opdringt. Als men
de strijd tegen constructieve elementen
in Indonesië voortzet, zou men wellicht
ook front moeten gaan maken tegen do
communisten. Ook bestaat hot gevaar dat
men de nationalistische elementen in do
armen van het communisme drijft. Als
Nederland de in Den Haag bereikte resul
taten verwerpt, zou men in Moskou kun
nen juichen, omdat het dan spoedig oogst
tijd in Indonesië zou kunnen zijn.
Het staat te voorzien, aldus mi*. Van
Maarseveen dat als het reshtaat der Ron
de Tafel-conferentie niet wordt aangeno
men, een nieuwe rechtsorde zich toch baan
breekt.
„Langs de grenzen
van de Grondwet"
De minister betoogde, dat het resultaat
der Ronde Tafel-conferentie met de
Grondwet in overeenstemming is. De re
gering is dikwijls langs de grenzen van de
Grondwet gegaan. De moeilijkheden spe
len zich af in dit grensgebied.
Tussen Kroon en hoofd der Unie bestaat
volgens spreker geen verschil. Op een
ander gebied komt men als men beschouwt
de functie van de Koningin als draagster
van de Kroon van Nederland en de functie
van hoofd der unie. Het hoofd der unie
verpersoonlijkt de onpartijdigheid, in
welker naam. recht wordt gesproken en dat
boven de partijen staat.
De kwestie, dat de unie niet over eigen
organen beschikt, heeft een onderwerp
van bespreking ter conferentie uitgemaakt.
Fr zijn sterke waarborgen, dat uitspraken
van het unie-hof zullen worden nageleefd.
Ten aanzien van het zelfbeschikkings
recht merkte dc minister op, dat in de
Minahassn twee partijen bestaan, de ene
(K. K. M.) v/il er een deelstaat van maken
binnen de Republiek Indonesia, de andere
(Twapro) een twaalfde provincie van
Nederland. Volgens de minister heeft de
Minahassaraad een ander geluid doen
horen dan men in Nederland wil doen
vooi'komen. Het lijkt hem toe dat het. niet
geoorloofd is te zeggen, dat de bevolking
der Minahassa smeekt orn binnen Neder
lands verband te mogen blijven. Iets anders
Is of er reden is voor een plebisciet.
De regeling voor het externe zelfbeschik
kingsrecht, waartoe de UNCI haar mede
werking heeft gegeven, zal voor de Mina
hassa toepassing vinden.
De vroeger ontwikkelde denkbeelden van
een interim-bewind bleken niet te verwe
zenlijken, verklaarde de minister.
Het belangrijkste is de vraag of de re
gering der Verenigde Staten van Indonesië
!n staat zal zijn orde en gezag te handhaven.
De overdracht der souvereiniteit is juist
van belang om met succes bepaalde be
wegingen te kunnen bestrijden. Reeds nu is
alles erop gericht om orde en veiligheid te
verzekeren. De berichten, die daarover ont
vangen zijn. zijn zeer geruststellend.
Aan de overdracht zijn risico's verbon
den. Nederland is in staat die risico's te
verminderen. Voor Nederland bestaat er
geen keuze, verklaarde de minister. Het
zou goed zijn als de overeenkomst met
grote meerderheid werd aanvaard, zulks
met het oog op de samenwerking. Voor
komen moet wórden dat een groot verleden
als een loden last op ons gaat rusten.
Vervolgens ging de minister over tot
beantwoording van verschillende opmer
kingen. Hü deelde mede, dat dit eveneens
zal geschieden door de ministers Stikker,
Götzen. Joekes, Schokking en door staats
secretaris Moorman.
De vergadering duurt voort.
ENKELE BUIEN
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Don
derdagavond tot Vrijdagavond, opge
maakt te 10 uur:
Wisselende bewolking met op de
meeste plaatsen enkele buien. Over het
algemeen matige Westelijke wind.
Koudere nacht, overdag dezelfde of
iets lagere temperatuur dan vandaag.
9 December:
Zon op 3.35 uur, onder 16.29 uur
Maan op 19.56 uur, onder 12.12 uur
Hoog en laag water in IJmuiden
Donderdag 8 December:
Hoog water: 5.15 en 17.28 uur.
Laag water: 0.53 en 13.11 uur.
Vrijdag 9 December:
Hoog water: 5.54 en 18.09 uur.
Laag water: 1.28 en 33.48 uur.
