c
Formosa
Nederlandse verliezen
in Indonesië
Productie der „Marshall-landen"
steeg in 1949 tot ongekende hoogte
In 1950 komt hij opnieuw
met zijn Fair Deal in het vuur
Radio geeft Donderdag
Ly
PANDA EN DE MEESTER-GIDS
Q Wereldnieuws J
Ui
2
IN DE WERELDPOLITIEK
De Amerikaanse buitenlandse politiek,
die sinds de eerste tekenen van de Russi
sche expansiepolitiek zich tamelijk recht
lijnig en consequent als reactie daarop
heeft ontwikkeld, heeft de laatste weken
plotseling haar vaart verloren en is nage
noeg blijven stilstaan voor een verbijste
rende hindernis,- die blijkbaar de Washing-
tonse deskundigen zoveel hoofdbrekens be
zorgt dat zelfs de intiemste vrienden van de
Amerikaanse strategie in het buitenland,
zoals de Engelse en Canadese politici, niet
kunnen vertellen welke mogelijkheden in
het verschiet liggen voor de Westelijke
samenwerking tegenover de dreiging van
het communisme.
Die hindernis is China. Of liever For
mosa, de kleine versterkte vesting waar
achter zich de Chinese Kwomintang rege
ring heeft teruggetrokken en van waaruit
het overblijfsel van de nationalistische
strijdmacht aanvallen op het Chinese vaste
land onderneemt met bommenwerpers.
Zoals bekend was er tot voor kort geen
twijfel meer mogelijk over de spoedige er
kenning van het Chinese communistische
bewind door Washington en Londen. De
erkenning door de Engelse regering was
reeds zo zeker, dat Burma en India als leden
van het gemenebest alvast tot erkenning
overgingen en diplomatieke betrekkingen
met het communistische Peking aanknoop
ten.
Toen is er plotseling een merkwaardig
geluid uit Washington gekomen. Niet offi
cieel. niet gedecideerd door regerings
kringen geannonceerd, zijn berichten opge
doken over een op handen zijnde verande
ring in, de Amerikaanse politiek ten op
zichte van China. Deze verandering zou
bestaan in het opnieuw verlenen van
stevige wapenhulp aan de nationalisten op
Formosa met het doel deze sterkte te be
houden en de communisten aan de i'axxd
van het continent tot staan te brengen. Het
was duidelijk dat een dergelijke ommezwaai
onmogelijk gepaard kon gaan met een
gelijktijdige erkenning van het communis
tisch-; regiem. Intussen bleken zowel repu
blikeinse als democratische senatoren sterke
aandrang op de regering uit te oefenen
teneinde haar te bre.ngen tot een nieuwe
poging om de nationalistische Chinezen tot
verzet tegen de communisten te inspireren
en zelfs werd geadviseerd een Amerikaanse
strijdmacht naar Formosate zenden om
desnoods Amerika's intrede in de Aziati
sche oorlog te riskeren voor behoud van
een zij het gereduceerd vrij en.demo
cratisch China.
In Londen, waar men blijkbaar zich al
door commerciële overwegingen verzoend
had met de gedachte dat de communisten
in China als rechtmatige regeerders zouden
worden ex'lcend en behandeld, toonde men
zich al dadelijk hevig ongerust over de aar
zeling van Washington. Regeringspei'sonen
verklaarden dat een eventueel Amerikaans
verzoek om de erkenning van communis
tisch China uit te stellen zeer ongelegen
zou komen, waaruit blijkt dat Londen zich
over het verlies van Forinosa en de totale
vernietiging van het nationalistische regiem
geen zorgeix meer maakte. Het herstel van
de economische betrekkingen xnet China
stond hier vooi'op en een eventuele nieuwe
frontvorming met Amerika tegen het com
munistische China werd blijkens de Engelse
reactie geenszins aantrekkelijk geacht.
De moeilijkheid voor Washington heeft
vele aspecten. De economische betrekkingen
met China, die voor Amerika eveneens zeer
belangrijk zijn, vei'eisen een spoedige er
kenning. Het behoud van Formosa betekent
echter een behoud van prestige voor de
Amerikanen in het Verre Oosten, die zich
reeds zolang inspannen oin xia het afslaan
der communistische aggressie in Europa
ook in Azië de invloed van Moskou tegen
te gaan. Het behoud van Formosa eist ech
ter veel: In de eerste plaats een kostbare
wapenhulp aan de zwakke Chinese natio
nalisten xnet het risico dat opnieuw grote
bedx-agen aan dollars in een bodemloze put
vex-dwijnen zonder enig sucees te bewerk
stelligen, zoals tot nu toe de praktijk van
de Amex'ikaanse hulpverlening aan China
is geweest. En die dollars zijn op
het ogenblik voor de Verenigde Staten j
uiterst belangrijk, aangezien Truman de
populariteit van zijn partij op het spel zou
moeten zetten om nog meer belastinggelden
uit de Amerikaanse bevolking te persen.
Belastingen zijn nergens ter wereld popu
lair, maar waixneer ïxxen belasting betaalt
om het geld met handenvol naar het
buitenland weggegeven te zien worden,
krijgt men er nog schoner genoeg van.
De dollar en de levensstandaard der
Amex'ikanen, gevoegd bij de aandrang van
machtige commerciële kringen in de Ver
enigde Staten, zullen waai'schijnlijk texx-
slotte de regeióng te Washington wel doen
zwichten en haar brengen tot erkenning
van het Chinese communistische bewind,
in de hoop dat de tijd zal leren hoe China
verder behandeld zal moeten woi'den. Een
verwijdei'ing tussen Moskou en Peking-
bijvooxbeeld is een van de illusies, waar
aan de Amerikanen zich vastklampen nu
zij door de ineenstorting van de Kwomin
tang zo wreed gedesillusioneerd zijn in hun
hoop dat China de dam tegen het op
dringende coxnmunisme in Azië zou zijn.
Dat Formosa alsnog die dam zou kunnen
worden, met welke Amerikaanse bijstand
dan ook, lijkt zeer problematisch, doch de
laatste berichten uit Hongkong en
Washington zouden er op kunnen wijzen
dat die mogelijkheid toch nog wordt over
wogen. Want Washington maakt officieel
bekend dat de Chinese nationalisten om
wapenhulp voox- Formosa en het zenden
van adviseurs hebben vei'zocht en het Chi
nese communistische persbureau meldt
reeds het sluiten van een geheixxxe overeen
komst daartoe.
Officieel is echter in Washington xxog
geen beslissing gevallen. Men kan wel zeg
gen dat de Amerikaanse politiek op een
tweesprong is gekomen, die niet alleen
moeilijke maar ook gevaarlijke wegen
scheidt. De keuze kan beslissen over
Amerika's positie in het Verre Oosten
de plaats die thans de aangewezene lijkt
vooi' een nieuwe, verbitterde krachtmeting
tussen Moskou en Washington. J. L.
's-GRAVENHAGE, 3 Januari. De re
gering maakt bekend, dat tot haar
leedwezen de volgende verliezen in Indo
nesië zijn gerapporteerd:
Koninklijke Landmacht: gesneuveld 21
December 1949: soldaat J. van Dijk, afkom
stig uit Steenbergen (N.B.); gesneuveld
25 September 1945, na vei'missing: soldaat
A. van Uden, afkomstig uit Rotterdam.
Kon. Ned. Ind. Leger: geen verliezen.
De „Zuiderkruis" naar Indonesië
Het troepenschip „Zuiderkruis" is van
daag uit Rottei-dam naar Indonesië ver--
trokken, teneinde repatriërende troepen
aan boord te nemen.
Het schip, dat normaal 1500 personen
kan vervoeren, is op de uitgaande reis
slechts zeer ten dele bezet. Enkele kleine
•detachementen zullen de reis naar Indo
nesië meemaken, namelijk een detache
ment van de Koninklijke Marine, bestemd
voor normale aflossingsdoeleinden, en eexx
groep specialisten en andere leden ""der
Koninklijke Landmacht.
NIEUWE DIRECTEUREN VAN DE
BATAAFSCHE.
De heren F. A. C. Guépin en J. W. Platt,
beiden wonende te Londen, zijn benoemd
tot gedelegeerde leden van de raad van
beheer (dix-ecteuren) van de N.V. Bataaf-
sche Petroleum Maatschappij.
Voor het nieuwe jaar nog betere perspectieven
De bekende Amsterdamse kunstschilder G. J. Staller vierde Maandag zijn zeventigste
verjaardag en werd deswege door een aan tal kunstbroeders en -zusters in Arti et
Amicitiae gehuldigd. De beeldhouwer Dick Stins (links) biedt de jubilaris namens
de ifflistenctars een geschenk aan.
Truman houdt vol
,,'n Goed Nieuwjaar",
dat wens ik U allen
Laat niemand Uw stemming
vergallen.
Als ge nipt aan 'n glas,
Dan merkt ge alras:
„TIP VAN BOOTZ"
zal U 't beste bevallen.
wM.re»
Inz. de Hr. F. P. Hefcker te Bl'daal ontv. 1 fl Tip
(Adv.)
HILVERSUM I, 301,5 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gebed. 8.30 Nieuws. 8.40
Platen. 9.00 Weerberichten. 9.03 Platen. 10.15
Morgendienst. 10,45 Orgel. 11.00 Voor zieken.
11.45 Zang en piano, 12.00 Angelus, 12.03
Lunchconcert. 12.30—12.35 Weerbericht. 12.55
Zonnewijzer. 13.00Nieuws. 13.20 Ti*io. 14.00
Promenade-orkest. 14.45 Voor de vrouw. 15.30
Platen 15.45 Bijbellezing. 17.30 Platen. 17.35
Voor de jeugd. 18.00 Platen. 18.15 Land- en
tuinbouwpraatje. 18.30 Voor de strijdkrach
ten. 19.00 Nieuws. 19.15 Muziek voor de
jeugd. 19.40 Radiokrant. 20.00 Nieuws in 't
kort. 20.05 Gevarieerd pi-ograrnma. 21.00
familiecompetitie. 31.35 Populair concert.
22.05 Platen. 22.15 Buitenlands overzicht. 22.35
Platen. 22.45 Overdenking. 23.00 Nieuws. 23.15
Trio. 23.45 Platen.
HILVERSUM II, 414.5 RL
7.00 Nieuws. 7.15 Platen. 8,30 Nieuws, 8.40
Ochtendblad. 9.00 Weerberichten. 9.03 Platen.
9.35 Voor de vrouw. 9.40 Platen. 10.00 Mor
genwijding. 10.15 Concex-t. 10.50 Voor kinde
ren. 11.00 Lichte muziek. 11.30 Platen. 11.45
„Van de hak op de tak'.'. 12.00 Musette-ox-kest.
12.30 Weerbericht. 12.33 „In 't spiomxtje". 12.38
Piano en orgel. 13.00 Nieuws. 13.15 Muziek.
13,45 Platen. 14.00 Voor de vrouw. 14.30
Piano 15.00 Voor zieken. 16.00 Cabaret. 17.30
Kaleidoscoop. 17,50 Regeringsuitzending. 18.00
Nieuws. 18.15 Sportpraatje. 18.30 Metropole
orkest. 19.00 Voor kinderen. 19.05 Volksmu -
ziekschool. 19.35 Orgel. 19.45 „Enkeling en
gemeenschap". 20.00 Nieuws. 20.05 Medede
lingen. 20.10 Actualiteiten. 20.20 „Hans ge
luk". 20.55 Ronde Tafel-discussie. 21.30 Strijk
kwartet en piano. 22.25 orkest. 23.00 Nieuws.
23.15 Reportage. 23.20 Platen.
(Van onze correspondent in Neió York)
Vandaag is de Ameiükaanse volksverte
genwoordiging weer in Washington bijeen
gekomen om aan de tweede helft van het
81ste Congres te beginnen.
Nadat de zitting geopend was verklaarde
de voorzitter der verenigde vergadex'ing
van beide Kamers, Sam Raybuxm, dat de
president morgen zijn „State of the
Unioxx"-boodsehap (x-egeringsverklax'ing)
zal voorlezen, waarbij de nadruk zal, liggen
op zijn program, dat hij een jaar gélëdën
de ..fair deal" noemde.
Een jaar van politieke oorlog heeft in
tussen ove^de fair deal gewoed. De presi
dent heeft successen geboekt en hij heeft
nederlagen moeten incasseren. Ook heeft hij
zich hier en daar tijdelijk moeten terugtrek
ken op betere verdedigingslinies. Maar
Truman is geen man, die gemakkelijk op
geeft en zo kunnen wij dan in 1950 met
grote waarschijnlijkheid ver-wachten, dat
hij zijn nederlagen en terugtrekkende be
wegingen in een nieuw pakje zal steken en
wederom aan de wetgevende vergadering
zal voorleggen.
De wetgevende vergadering het Con
gres is samengesteld uit leden van twee
partijen: de democraten (de meerderheids
partij) en de republikeinen (de xxxinder-
heidspartij). Dit twee-partijen-stelsel blijkt
echter in de praktijk voor de democratische
president niet zo gemakkelijk hanteerbaar
als men op het eerste gezicht zou ver
moeden.
Door de democratische partij loopt een
scheuring, zodat men hier kan vinden een
groot blok democx-aten, dat trouw is aaxx
Tx-uman en een kleiner, het zogenaamde
Zuidelijke blok, dat hem gedurende geheel
1949 heeft tegengewerkt en in combinatie
met de republikeinen hem zelfs verschil
lende xxederlagen heeft bezox-gd.
Maar ook de republikeinen zijn verdeeld:
er is een harde kern, die in de traditie
van de partij de macht van de federale
regering bepei'kt wenst te houden, en er is
een kleine groep „onafhanlcelijken" die op
het gebied van sociale wetgeving vrijwel
dezelfde theorieën huldigt als de democra
tische Fair Dealers.
Groter isolationisme te verwachten
Eenheid in het congres bestond eigenlijk
alleen maar op het gebied van de buiten
landse politiek, waar beide partijexi het
zelfde beginsel huldigden, zij het met wat
mopperaars en afvalligen in zowel het
democratische als het republikeinse kamp.
Bedi-iegen de tekenexx niet, dan is er thans
in de republikeinse pax-tijen een stroming
gaande om te geraken tot de fox-mulering
van een „eigen republikeinse buitenlandse
politiek", waardoor men niet gedwongen
zou zijn voortdurend achter de democra
ten aan te hóllen. Indien het zover zou
komen, dan kan mexx er wel op rekenen, dat
deze „eigen politiek" ixx de richting zal gaan
van een groter isolationisme dan in de
laatste jaren door de republikeinse partij
voorgestaan. De kampioen van de huidige
buitenlandse politiek, de republikeinse
senator Vandenberg, verzet zich met hand
en tand tegen een terugkeer naar het isola
tionisme, maar zijn gezondheid is zeer zwak
en het is de vraag of hij het gehele jaar ac
tief en stx-ijdbaar kan zijn.
Gelijkstelling voor negers
Tot de geliefde plannen, die Truman in
1950 opnieuw aan de orde zal stellen, be
horen het Civil Rights Program, vooral be
doeld om de neger gelijkstelling van posi
tie te verschaffen. Aan dit plan zit vast een
fedex-aal „fair employment"-wetsvoorstel,
waai-bij een groep controleux's van Wash
ington uit toezicht erop zal moeten houden,
dat een neger of welke andere mindeiTieids-
groep ook, overal en te allen tijde dezelfde
aibeidsvoorwaardexx kan eisen als iedere
andere Amerikaan. Verschillende indivi
duele staten hebben reeds een dei-gelijke
wetgeving. Vooral in het Zuiden wenst men
deze aangelegenheid te houden als strikt
behorend tot de competentie van iedere
individuele staat: In geen geval wil men
een dictaat van Washington op dit moeilijke
terrein, waar Zuidelijke gevoelens zo ge
makkelijk te krenken zijn.
Een tweede hobby van Truman is her
roeping van de Taft-Hartley wet en her
stel van de Wagner-wet, ter ï-egeling van
de werkgever-wei'knemer vei-houdingen.
Ook dit streven liep in 1949 evenals het
civil ï-ights program uit op een beslis
sende nederlaag.
Een derde „groot" punt, dat aan de orde
komt, is het fantastische schema van mi
nister van Landbouw Brannan, waai-bij
landbouw- en zuivelproducten hun eigen
prijsniveau, gedicteerd door vraag- en aan
bodverhoudingen, mogen vinden, waarbij
eehtei- aan de boer hoge prijzen worden
gegarandeerd en de schatkist het verschil
tussen de gegai-andeerde prijs en de (la
gere) marktprijs bijpast uit belastingpen
ningen. Een nieuwe nederlaag behoeft niet
te verbazen, niet het minste omdat Trumans
eigenpartij vorig jaar verdeeld was over
de mérites dezer voorstellen en niets er op
wijst dat er thans grotere eenheid bestaat.
Nederlandse productie 25 procent
boven vooroorlogse niveau
De economische leiders van West-Euro
pa hebben in speciale boodschappen aan
de E.C.A. medegedeeld, dat de productie
in. '1949 alles in het verleden heeft over
troffen. Allen voorspelden voorts xxog gro
tere prestaties voor 1950. Hun rapporten
zijn thans door de adininistrateur van de
ECA, Paul Hoffman, gepubliceei-d. Dóiar-
in wordt de belofte gedaan, dat energiek
gepoogd zal worden de export naar Noord-
Amerika te vergroten en dat handelsbe
lemmeringen uit de weg geruimd zullen
worden. Verder worden plannen uitge
stippeld om de West-Europese landen tegen
de tijd, dat de Marshall-lxulp in Juli 1952
eindigt, op eigen benen te doen staan.
In zijn commentaar zegt Paul Hoffman:
Europa moet een ecoixomische unificatie
tot stand brengen, waardoor één enkele
markt v.an 275 millioen vex-bruikers zal
ontstaan, voor welke de Europese indus
trie exx de landbouw op ecoixomische wijze
kunnen producei-en eix aan wie de Euro
pese fabrikanten eix boeren vrijelijk kunnen
verkopen. Alleen langs die weg kan Euro
pa een hogere levensstaixdaard en daar
door politieke stabiliteit bereiken.
Paul vaxx Zeeland bi-acht .rapport uit
als voorzitter van de O.E.E.S. eix als 'mi
nister van Buitenlandse Zaken van België.
In eerstgeixoemde functie zegt hij: Europa
zal economisch niet weer gezond worden
aleer het opnieuw ondanks alle gi-eixzen
'n enkele grote mai-kt wordt, waar goede
ren, diexxsten, kapitaal en mensen ongehin
derd van een vrijheid genieten opgebouwd
op orde, edelmoedigheid en verstaixdige
samenwerking. Degeneix, die nooit' aan de
toekomst van Europa hebben getwijfeld,
zullen weten, dat lxet uur van handelen
is aaxxgebroken.
Als Belgisch minister zegt Van Zeeland:
België is gereed, zijxx volledige verant
woordelijkheid bij het herstel vaxx Eux-opa
te dragen. Omdat België eerder en ener
gieker dan de andei-e landen de groixd-
slagen heeft gelegd voor internationale
samenwerking merkt het reeds de gun
stige uitwerking.
Nederland rapporteert
De Nederlandse minister vaxx Econo
mische Zaken prof. dr. J. R. M. van den
Brink deelt in zijn rapport mede dat de
Nederlandse px-oductie in 1949 tot om-
streelcs 25 procent bovexx het vooroorlogse
niveau is gestegen. Dit herstel, tezamexx
nxte het vertrouwen in de toekomst van
Europa, vormt eexx garantie, dat de Euro
pese econoxxxischse samenwerking zich ixx
1950 zal blijven ontwikkelen. Dank zij
de Aixxerikaanse edelmoedigheid, zo merkt
hij ixx zijxx rapport op, is Nederland ixx
1949 een grote stap voorwaarts gekomen.
Het gevolg daarvan was een terugkeer
tot normalere economische betrekkingen.
De regeringscontröle op de ecoxxoxxxische
bedrijvigheid werd verzacht, de export
xxarn iix oixivaixg toe. In de afgelopen xxxaaxx-
den werd gemiddeld 75 procent van de
invoer door uitvoer gedekt, een even groot
percentage als voor de oorlog.
Iedere Nederlander raakt meer en
De „Ogna" na twee weken
vlotgekomen
Het Noorse stoomschip „Ogna", dat op
20 December op de Hoge Plaat tussen
Breskens en Ooltensplaat in de Wester-
schelde aan de grond liep, is Dinsdagmid
dag vlot gekomen. Men had de lading, die
iix totaal 1125 toix bedroeg, met lichters in
de buitenhaven te Vlissingen gebracht.
Maaxxdagmiddag bij hoog water kregen
vier sleepboten beweging in het schip, dat
over een afstand van 300 meter over de
plaat getrokken werd in de richting van
het vaarwater.
Dinsdagmiddag gelukte het aan acht
sleepboten, de „Ogna" in de vaargeul te
trekken. Het sclxip is naar Vlissingen ge
sleept, waar onderzocht zal worden of de
kiel door de stranding schade heeft opge
lopen.
Directeur-generaal
voor Fiscale Zaken
Bij Koninklijk Besluit is bevorderd tot
Dii'ecteur-generaal voor Fiscale Zakexx in
algemene dienst bij het ministerie vaxx
Financiën dr. W. H. van den Berge, thans
directeur van 's Rijks Belastingeix.
Dr. Van dexx Berge zal ixx het bijzonder
belast zijn met de voorbereiding van de
belastingwetgeving exx andere algemene
regelingen en met de behandeling van
fiscale aaxxgelegenheden van internationale
aard. De Directeur-generaal der Belastin
gen de heer H. Postma, blijft hoofd van
de belastingdienst.
meer overtuigd, dat het tot dusver bereikte
herstel slechts geconsolideerd kan worden,
waixneer de West-Europese landen, hetzij
in kleine of in grote groepen, de grootst
mogelijke mate van economische samen
werking tot stand brengen. Daarom steunt
de Nederlandse regering energiek iedere
poging, die bijdraagt tot grotere ecoixo
mische eenheid in West-Europa.
Engeland
Volgens de Britse minister van Finan
ciën, sir Stafford Cripps, bereikte de in
dustriële productie in Engeland in 1949
een oxxgeëvenaard hoogtepunt. De pro
ductie was 6 tot 7 procent groter dan in
het voorafgaande jaar en oxxgeveer 25 pro
cent groter dan het gemiddelde oxxmiddel-
üjk voor de laatste oorlog.
Het is druk op de
rijkswegen
Verkeersintensiteit aanmer
kelijk toegenomen
Volgens recente publicaties van het cexx-
•traal bureau voor de statistiek zijn de druk
ste wegen, die met personenauto's worden
bereden, achtereenvolgens de wegen Den
Iiaag-Rotterdam, Utrecht-de Bilt en Am-
sterdam-Bussum. In drie jaren tijds is de
verkeersintensiteit hierop 2% a 3 maal zo
groot geworden. Gedurende het laatste jaar
is op eerstgenoemde weg het verkeer met
twintig procent, op de beide andere wegen
met tien procent toegenomen. De drukste
wegen, met autobussexx bereden, zijn Arn-
hem-Velp, Utrecht-De Bilt exx Linnen-
Maastricht. De wegen met het drukste
vrachtautoverkeer zijn de wegen Utrecht-
De Bilt, Rottei'dam-Zwijndrecht en Den
Haag-Rotterdanx. In drie jaren tijds is hier
de gebruiksiixtexxsit.eit anderhalf tot twee
maal zo groot geworden. De wegen, waar
op de meeste motorfietsen rijden, zijn die
van Utrecht naar De Bilt en van Arnhem
naar Velp. Het aantal wielrijders is drie of
vier maal zo groot als in 1946.
In 1948 was de verkeersdrukte van
motorrijwielen en personenauto's ongeveer
anderhalf maal zo groot als vóór de oorlog.
Van vrachtauto's 1,7 en van fietsen 0,9 maal
die van 1938. Voor 1949 zijn deze verhou
dingen nog niet bekend.
De Rotterdamse rechtbank heeft de 43-
jarige J. G. M. uit Loosduinen wegens het
organiseren van een voetbalpool tot een ge
vangenisstraf van een maand veroordeeld.
Tegeix hem was een boete van f4000 geëist.
Opnieuw hebt U kou pa
gevat en hoestUdagen-1
lang. Grijp tijdig in.
Bronchitis dreigt!!
Neem heden nog akkeR'S abdijsiroop,
die weldra Uw hoest zal stillen en Uw
keel en luchtpijpen zuiveren van prilc-
kelend slijm en ziektekiemen. Morgen
6reeds zijt U zoveel beter! Tegen
%Kou, Hoest, Bronchitis en Griep
C
(Adv.)
De Britse Adel
Wij zijn genoodzaakt een passage te
rectificeren die in een in ons vorige num
mer gepubliceerde beschouwing uit Lon
den voorkwam. Daarin werd gezegd „dat
de socialistische en liberale aristocratie
(in het Hogerhuis) verre in de minderheid
is en niet erfelijk". Zij is wèl erfelijk; of
een Britse edelman tot de conservatieve, de
liberale of de socialistische partij behoort
heeft natuurlijk generlei invloed op de erfe
lijkheid van zijn titel, die evenwel uit
sterft als hij geen zoons heeft. Alleen de
oudste zoon erft de titel. Aan de mede
deling dat de Britse adel uit vijf hoofd
groepen bestaat met de titels hertog, mar
kies, graaf, burggraaf en baron heeft de
correspondent toegevoegd: „de laatste wor
den Lords genoemd". Ook dit is onjuist:
ook leden van de adel met de titels mar
kies (marquess), graaf (earl) en burg
graaf (viscount) wordt-, als Lord aange
duid; de hertogen gewoonlijk als „the
Duke of (volgt de naam).
73. „Tumdelumdehumtumtum", zong Jo
ris Goedbloed zachtjes. De hoed stond hem
in een hoek op het hoofd. Zijn ogen
fonkelden van levenslust. Zijn schrede
was veerkrachtig en zelfbewust. Ach,
wat kon hem ook deren? Al zijn schel
menstreken waren schitterend geslaagd!
Het geld van de argeloze vreemdeling stak
in zijn zak en beloofde hem nog menig
lekker etentje en vele uren van ongestoord
plezier! TumdelumdehumtumtumHé-
daar, makker!" riep nu mijnheer Bobber
broek ruw. „Zeg, meneer de prins, hadden
wij nog niet wat af te rekenen?" Een lichte
wolk tóog over Joris' voorhoofd. Dat was
een tegenvaller. „Achmijn beste,
beste, brave vriend!" kreet hij. „Wat. loop
ik nu toch vergeefs te zoeken naar u! Daar
waande ik u temidden der woestijnen!
Daar repte ik mij reeds om ten uwent te
snellen! Ik was toch uit om enig geld voor
u te wisselen, zoals gij u wellicht herin
nert! Welnu dan.mijn prinselijke hof-
kassier had alléén maar groot geld! Hij kon
niet wisselen, de eer-vergetene, en daar
om begaf ik mij dus rap naar de stad
teneinde....". „Man!" beet Bobberbroek
hem toe. „Houd nou eens op met dat ge
daas! Ik ben er moe vanik ben.
van ddtte!" En wat er toen gebeurde is
eigenlijk te onbeschaafd om het te vertel
len. Het kwam, kort en eenvoudig gezegd,
hierop neer, dat mijnheer Bobberbroek
een flink pak klappen uitdeelde, waarbij
hij steeds woorden riep als: „Hier
daar heb je wat voor je prins!.Pak an..
een oplabber voor je meester-gids.pik
invoor je Isis-kroon.En Joris,
die niet tegen de zwaargebouwde man was
opgewassen, kreet: „Ach, makker
viakker nu toch! Waar zijn uwe manieren?
Welk een wrede vergissing begaat gij! Au!
Au! Gij verkeert in een begoocheling! Au!
Ik zal alles uitleggen! Au! Oe! Ee! Ik
heb.... ik wilMaar het hielp hem
niet. Toen Bobberbroek hem deerlijk had
toegetakeld, viste hij hem nog het gestolen
geld uit de zakken, en daarna ging hij
'hijgend, maar zielsvergenoegd heen. „Dat
zal hem leren!" mompelde hij. En Joris
telde, zittend in het stof, de sterren die
voor zijn ogen zweefden, en mompelde
zwak: Per aspera ad astra, kreunden
reeds de vaderen der Oudheid.
Voorbezoek. Een Inbreker uit het Japanse
stadje Kochi op het eiland Sjikokoe
heeft ixx de plaatselijke gevangenis in
gebroken. Hij verdween met kleding
stukken en 25.000 cigarettexx.
Reden. De Argentijnse regering zal het
eonxmuixistische blad „La Hora" ver
bieden wegens lxet niet-xxaleven vaxx de
bepaling dat alle Argentijnse bladen
vaxx 1 Januari 1950 af aan de datum
van elk nummer moeten toevoegen
„Jaar van de bevrijder San Martin".
De oudste giraffe van de Londense die
rentuin, die maai' liefst 5 meter 10
hoog was, is van ouderdom gestorven.
Het dier was 17 jaar.
Eén vrouw. De koloniale raad van de Bel
gische Congo heeft besloten polygamie
(veelwijverij) te verbieden. Het besluit
zal niet van terugwerkende kracht zijn.
De raad had geconstateerd dat de po
lygamie toenam iix die lagen der maat-
sclxappij die door „economische samen
werking" met de blanken aan rijkdom
exx aanzien hadden gewoxxnen.
Verschrikking. Volgens het Duitse blad
„Tagesspiegel" zijn in het laatste half
jaar meer daxx twaalfhonderd arbeiders
in de urahium-mijnen van de Sovjet-
zóne om het leven gekomen. Di"ie-en-
een-half-duizend arbeiders moesten een
amputatie ondergaan. Ruiixx elfduizend
xxxijnwerkers zouden zijn gevlucht.
Wéér voor. Dr. Hjalmar Schacht, de finaxx-
ciële tovenaar vaxx Hitier, zal voor een
zuiveringsrechtbank in Hannover moe
ten verschijnen. Sinds zijn vrijspraak
ixx Neurenbei'g heeft de Duitse bijzon
dere rechtspraak steeds met Sclxacht
in haar maag gezeten.
Duurder leven. De index van de kosten
vaxx het levensoxxderhoud in Frankrijk
is wanneer rneix 100 als basis xxeemt
voor December 1938 gestegexx tot 1.937
voor voedsel), 1.379 (voor brandstof)
en 1.920 (voor algemene kosten).
Verrassing. Een spoorweg-arbeider uit
Bail (Italië) viel van blijdschap uit
bed, toexx hij hoorde dat hij de eerste
prijs in een voetbal-pool had gewoxx
nen. Hij brak drie ribben.
Beter werk. Werkloze bouwarbeiders uit
Carrara (Italië) zijn het omgekeerde
vaxx eexx staking begoxxnexx, door aan het
werk te gaan op een bouwproject,
waarvoor xxog geen vergunning van de
regering was afgekomen. De politie
heeft de arbeiders niet van het werk
gehouden.
Gezellige boel. De regering van de Oost-
Duitse provixxeie Mecklenburg, heeft
alle cabarets exx variété's geslotexx, om
dat zij deze „overblijfselen van het
kapitalisme" acht.
Gebroken hart. In eexx ziekexxhuis ixx Rome
is een chirurg er in geslaagd de hart
wond dicht te naaiexx van eexx xxxan, die
zichzelf met eexx mes had gestoken. De
behandeling geschiedde in record
tempo. Na eexx bloedtransfusie had de
patiënt weldra een regelmatige pols
slag.
Morele peiling. De schoolhoofden in
Württemberg-Badeix zullen voortaan
de post vaxx hun leerlingen mogen ope-
xxen om het morele peil van de brieven
te onderzoeken. Deze order is uitge
vaardigd omdat eeix aantal uitgevers
brieven aaxx leerlingen verzond, waarin
reclame werd gemaakt voor „onbe
hoorlijke litteratuur".
Ruil. De minister-president van Oost-
Duitsland- Otto Grotewohl, lxeeft zich
van zijn vrouw laten scheiden .en is
met zijn knappe, jonge secretaresse
getrouwd. Grotewohl.is thans 55 jaar
en was al 30 jaar getrouwd. De nieuwe
mevrouw Grotewohl is 20 jaar joixger
dan haaf voorgangster.
Represaille. Het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft medege
deeld, dat de regering te Boedapest
door de Amerikaanse gezant verzocht
is de Hongaarse consulaten te Cleve
land (Ohio) en New York tegen 15 Ja
nuari te sluiten.
Waarnemers achten deze' maatregel
een represaille op de arrestatie van de
Amerikaan Voegler, die sinds 18 No
vember in Hongarije gevangen wordt
gehouden, beschuldigd van spionnage.
Oud en nieuw. Behalve de reeds bekende
overblijfselen van - het oude Rome in
de omgeviixg van 't station, zijn er nu,
volgens AFP, nieuwe blootgelegd bij het
verrichten van grondwei-k voor de
bouw van het nieuwe station, namelijk
die van eeix openbaar zwembad waar
van de mozaïeken en de muurschilde
ringen nog in vrij goede staat zijn.
Noorse kippen leggen
uit alle macht
De Noorse eierproductie is na Kerstmis
belangrijk toegenomen. Zij is thans zo
groot, dat er een overschot bestaat dat
moet wordên uitgevoerd. Vandaag of mor
gen zal vergunning voor export worden
gegeven en binnenkort zal de export naar
West-Duitsland beginnen. De Noorse eier
productie in dit jaar wordt geraamd op 24
of 25 millioen kilo.
laven
Maurits Dekker, Amsterdam bij gas
licht „Het Wereldvenster", Am
sterdam.
Maurits Dekker heeft een aantal herfnne-
ringen opgehaald aan gebeui-tenissen en toe
standen in Amsterdam. Jongeren zullen ze
misschien sentimerxteel vinden, zegt hij, maar
oudéren zullen er iets in terugvinden van
Amsterdam zoals zij het ook gekend hebben.
Daarmee is de „jongere" bespreker terstond
teruggewezen naar een houding van beleefd
respect; waardoor hij toch weer niet verhin
derd wordt te mompelen, dat hier de goe
deren gezelligheid exx gewoon doen tegexx
inflatie-prijzen van de hand gaan,, alleen al
doordat de herinneringen opgeschreven zijn.
Doordacht of geestig is er niets in het bijzon
der; het gekeuvel is precies zoveel waard als
wat men er zelf bij weet te denken. De
enige sensatie die de tex-ugkeer naar het
verleden de heer Dekker geeft is „Het is
alsof je na een jarenlange afwezigheid terug
keert in een bekende stad en, uit het raampje
van de trein kijkend, tot de ontdekking komt,
dat er het een en ander aan weerszijden van
de spoorlijn veranderd is." De gestegen kos
ten van het levensonderhoud zijn. hem een
rijke bron voor Tjaja's.
Wie door de gedachte aan Amsterdam toen
het door gas verlicht werd aangetrokken
wordt, kan beter wat gaan zitten mijmeren
dan zich door deze banale mémoires te laten
afleiden. Het aardigste vaxx het boekje is de
lijst van Amsterdamse woorden aan het eind,
al is het gezag vaxx de heer Dekker niet vol
doende om ervan te overtuigen dat woorden
als beuling, bikken, blubber, bonje, fikken,
fikkie, gajes, gammel en een aantal andere
in onbruik geraakt of gerakend zijn.
S. M.
