Prijsverlaging van industriekolen en
huisbrand is niet mogelijk
Winst der N.V. Phil ips gestegen
Engelse Operagroep met werken
festim I I van Monteverdi en Purcell
,t,n en ZOON
De kleine wereld
^MGAREN 1 blJ °ns een pnma
C°STUUM X
'eeds voort 9.-
Uitgever veroordeeld
EERSTE KAMER
Aardgas zal ten goede komen aan het
Noord-Oostelijk deel des lands
Kapitaalsuitbreiding met f170 millioen
Delfts Blauw Rit
voor automobilisten
Voetbal
Groningen—Degerfors 2—2
Nederlanders in
het Wimbledon-tournooi
8
Haarlem (dames) behaalde
opnieuw een overwinning
n TIP VAN BOOTZ
Agenda voor Haarlem
10*d
AC 21 JUNI 1951
ranAa dingen van hoog
vele verrassende ou«
:S^geha"k°de opvoering van de
^rl je'<e!. dj Tancredi e Clorinda
-jniento o beroemde opeia
van Purcell, door de
Holland Festival
jr
1 iifodtever
and AenfaroupVdönder demuzikale
^0pelS Britten. De opvoe-
0t va\ zevcntionde-eeuw.se wer-
f..cöfrbei0ede stadsschouw-
'bood een zeldzaam
te Ams a Moraf ging men eens te
&*enot lt niet de rijkdom der
4- beseffen''en kunstwerk tot stand
--ieisn w'aar?jg intensiteit waarmee het
d'maan- 7ijn waarde bepalen. Het is
naar de bronnen te
water het zuiverst, maar
het sterkst is. Waar wr,,
een geweldig en zeer
■^te'e Sraal apparaat zouden
l^:SSsbewogenhedenvan
.:-nüen0 -E uit te beelden of te
5*fSS Monteverdi in 1624
volstaan met een str.jk-
:»fif davecimbel. En meen niet
^Etene* Hinkt of eentonig wordt. De
de klank dwingt tot
^eiöenheid van cntdekken van
1 ''tfejn de scbll 31 eenvoudige
'ssB «Sapeld W"' Z" dW't"g'
atituren mUziek te genieten
®n™ch, wat zit zij,
i** ïïSerdi boordevol met gc-
^WM5ÏSi waarvan de werking
'jlfni niet'verloren heeft en die
ïir!Chvïmitieve middelen zo tref-
a^oepiin Ik denk hierbij
«S^ten, vele maten
^0>KSÉerüo°SdTancredi e Clo-
»:ödi niet opgevat als
r;-= isdoor -uu gereciteerd ver-
sCH'm?msch voorgesteld wordt en
*jE en dan de hoofdpersonen
,■,110slechts i tekst althans door
csSaftoptrede vertolkt
„natelde vocalisten ver
^Spomst rangschikte het work
•^finalen maar voorzag niet-
ff vorstelling. Eigenlijk greep hij
de uitbeelding van de meer-
madrigalen uit het eind der zes-
Lar hij gaf nu het eenstem-
"'iet'tp£ekidend madrigaal in „stilo
- hti het noemde. Het on-
Stf^nT^tó'Tasso Wie
voortreffelijke vertaling (.Jeru-
l'-m verlost") door te lezen. Peter Pears,
S verhaler optrad, deed zowel aan
■'•ramaiisohe als aan de lyrische kt ach
tSek alle recht. Sublieme zangkunst
Band Aeneas" van Purcell is wèl
pmBra. Een klein gedeelte van het werk
verloren te zijn gegaan. Benjamin
hm vulde deze lacune aan naar de vol-
vbewaarde litteraire tekst, door an-
muziek van Purcell in te 'assen- lr)
'taferelen wordt het verhaal behandeld
rij naar. Vergilius) van de wederzijdse
w'evan Dido (de koningin van Cartago)
a* haar gast Aeneas; 'hoe verder een
:-sa:es en haar onderhorige heksen be
nden dat Aeneas op Dido's bevel haar
aat en hoe zij tenslotte van verdriet
Muzikaal regeert in dit meesterwerk
te ie Engelse opera de edelste pathetiek,
iüaard aan de al even nobele vormen,
krassend is het een „begeleid recitatief"
jra de tovenares te horen: waar te nemen
v<prachtig een aria zich ontwikkelt op
a obstinaat motief; dansvormen als me-
x gavotte, courante, enzovoorts als
ieelijkekoorstukken te horen klinken en
nogen luisteren naar een canonisch
•i» dat het effect maakt van een
sace-eeuws madrigaal; de geweldige
rassie te ervaren van Purcell's muziek
au afscheidsmonoloog van Acneas en
is werking van de beroemde klacht van
When 1 am laid in earth" in haar
srafcang kunnen bewonderen,
ie Dido van de mezzi-sopraan Joan
Cross (die ook de regie voerde) was ver-
riiijk van. klank en uitdrukking; de
te; van de bas Bruce Boyse buitenge
vel klankrijk en lenig: de Belinda van
fcè Woolmore fris, de tovenares van
La Nielsen markant van geluid, maar
fier genoeg een beetje boven de toon
Ènevend; de koren heerlijk van klank,
u*- accuratesse en van nuancering. Het
sest speelde buitengewoon gevoelig en
agerend op de geringste détails. Wal
ten met zijn ensemble tot stand bracht
'i:ronder overdrijving verbazingwekkend
JOS. DE KLERK.
Prachtige tonelen bij Purcell
alleen om de muzikale waarde, ook
j®isch opzicht waren de twee voor-
«aftn op één avond door de English
fsbroup een vaak heerlijke verrassing.
door goede smaak en degelijk ge-
opvattingen heeft de artistieke
H in de eerste plaats gestreefd naar
lEfvaardbaar maken van oude stijl-
lTT v,°°r een modern publiek. Uiter-
Wd het werk van Monteverdi de
moeilijkheden. De componist heeft
^"beschrijving gegeven van de eer-
JWjtring in i624:~0Nadat> men'"eni"gê
L-'-tf' ge'on§en> verscheen de
als krijgsman vermomde Clo-
nK? 'f ,e VOet' gevolgd door
kruisridder Tancred te
EiJröa Zingen van de verhaler
L- uj de geschiedenis. Zodra het
N-t L f'm,oesten zi-' ook zingcn.
,en deze functies verdeeld. In
<5 iet tonwi dfvtfnden zich de vocalisten,
ft-le uitbeelding ans®rs die een gesty-
fcfe wn Tan 1 Sevechf gaven.
^Ua?hn hacheliJ'k« onder-
ïvetl aa ,J eigenl)jk voortdurend een
fe%de eraLhfn b?WCSing dreigdG"
maar net 1 l m' zij het
net, aan de goede kant te
8 hs"2'omneeon« de P^zenoorlog!
Sh&dtmotto kWal"
INKOOP !S DUURKOOP-
<ïigraal - Haarlem-N.
blijven van het smalle pad, dat het sublie
me van het ridicule scheidt. Het doorste
ken van Clorinda berustte bijvoorbeeld op
een spectaculaire vondst, maar de daarop
volgende doodsstrijd was het kon moei
lijk anders wat nadrukkelijk uitgewerkt.
Geheel aan de oude dansvormen heeft men
zich niet kunnen houden. Deze waren
overwegend pantomimisch, doen gedeelte
lijk denken aan de Italiaanse commedia
deH'arte, doch waren anderzijds streng
wiskundig en in het horizontale vlak. De
elevatie en de vijf klassieke posities kende
men nog niet. De vrijheden, die men zich
thans veroorloofde, sloten evenwel harmo
nisch bij de overgeleverde grondslagen aan
en waren daardoor volkomen aanvaard
baar. Uitstekend voldeden de ingetogen
révérences. Mimische hoogtepunten waren
de doopscène en de herkenning. Het doden
masker van de danseres Sara Luzita was
zeer indrukwekkend. John Piper vervaar
digde een kleurig voordoek en een stemmig
décor.
,,Dido and Acneas" op een tekst van
de overigens onbeduidende Poet Laureate
uit de tweede helft van de zeventiende
eeuw Nahum Tate werd door Purcell
geschreven in opdracht van dc ballelmees-
ter en dansleraar Josias Priest, die tevens
eigenaar was van een meisjespensionaat in
Chelsea, waar de opera de eerste uitvoe
ring genoot, vermoedelijk met medewer
king van beroepskrachten. Het werk is
geheel in de trant van de Engelse
„masques" en diende omstreeks 1700 als
intermezzo bij de opvoeringen van „Leer
om leer" van Shakespeare, vandaar het
voorkomen van zovele oude dansvormen,
die Kurt Jooss er in 1926 toe verleid heb
ben het als een soort ballet te vertonen.
De regisseuse Joan Cross moest werken
met zangers, die niet meer zoals vroeger
de toen veel eenvoudiger danskunst be
heersen. De oplossingen die zij vond, door
een plastische schikking van groepen cn
figuren van waarlijk grootse allure, kan
niet anders dan brillant worden genoemd.
Superieure voorbeelden daarvan waren de
triomfantelijke aftocht van de twee hoofd
personen aan het slot van'de eerste acte
cn hel rouwbetoon van het koor bij het
sterven van Dido met de prachtig gedra
peerde floersen. Dc enkele slordigheden,
zoals de opgerolde hemdsmouwen van de
mannen in het tafereel der destijds onmis
bare heksen, vergeeft men daarbij gaarne.
Costuums en décors van de vermaarde
Sophie Fedorovitch waren overigens bui
tengewoon fraai, ook van kleur.
Het is te hopen dat ook de Nederlandse
Opera nogmaals de medewerking van Joan
Cross zal inroepen. Met „Un ballo in
maschera" van Verdi vestigde zij reeds een
degelijke reputatie in ons land.
DAVID KONING.
ADVERTENTIE
CM £-150
De economische kamer van de Haarlemse
rechtbank heeft vanmorgen uitspraak ge
daan in de zaak tegen de uitgever J. H. G.
te Haarlem, verdacht van overtreding van
de deviezen-voorschriften. Zestien millioen
Belgische francs waren niet opgegeven. Het
vonnis luidde tien maanden gevangenis
straf.
Veertien dagen geleden had de officier
van justitie een gevangenisstraf geëist van
tien maanden, een voorwaardelijke geld
boete van 400.000, waarbij als voorwaar
de gesteld moet worden, dat het bedrijf
van de uitgever onder een bewindvoerder
moet staan.
De Santpoorter B. de W., die terecht
had gestaan, verdacht van meineed in een
echtscheidingsproces, werd veroordeeld tot
vier maanden gevangenisstraf.
Wegens het doen van onjuiste belas
tingaangiften werd een directeur van een
bedrijf uit Zaandam veroordeeld tot twee
weken gevangenisstraf en een makelaar
uil Zaandam tot drie weken gevangenis
straf.
De caféhouder H. N. uit Den Haag
had terecht gestaan wegens dood door
schuld. Op 30 April reed hij in een auto
met drie inzittenden op de Haarlemmer
straatweg in Halfweg. Bij een wegversper
ring week hij te scherp uit en het gevolg
was, dat de auto over de kop sloeg. Een
naast de bestuurder zittende dame werd
ernstig gewond en overleed kort daarop.
De rechtbank veroordeelde N. tot een ge
vangenisstraf van een jaar.
De baggermolen ..Porte Allegre" stootte bij liet. baggeren lussen cle IJmuidense pieren
dezer dagen op een voorwerp dat bij nader onderzoek een tweepersoonsduikboot bleek
te zijn welke door de Duitsers na de capitulatie daar lot zinken is gebracht. Een duiker
is twee dagen bezig geweest trossen om de gezonken duikboot aan te brengen waarna
de bok „JJrfus" het oorlogs-souvenir dat door de baggermolen zvmar beschadigd was.
kon lichten. De vangst wordt aan wal gebracht.
Bij de behandeling van de begroting der
staatsmijnen gisteren in de Eerste Kamer
vroeg de heer Kramer (Arbeid) of de
particuliere mijnen niet opnieuw onder
staatsbeheer dienden te komen. Prof. M o-
lenaar (V.V.D.) wenste het gebruik van
stookolie in plaats van kolen te stimuleren.
De heer De B r u ij n (K.V.P.) drong aan
op prijsverlaging voor de huisbrand, en de
heer Vixseboxse (C.H.) kwam op
voor de belangen van het Noord-Oostelijke
deel des lands, dat zijns inziens dient te
profiteren van het daar aangeboorde aard
gas.
Minister Van den Brink betoogde
dat de achterstand in de productie van de
particuliere mijnen geenszins te wijten is
aan een onjuist bedrijfsbeheer, maar aan
geologische factoren. Het zou economisch
onjuist zijn, de prijzen van stookolie en
kolen door het Egalisatiefonds te coördi
neren. Door de hoge prijzen van de import
kolen kan er geen sprake zijn van een
prijsverlaging voor de huisbrand, evenmin
voor de industriekolen.
Wegens de jongste vondsten van aard
gas zal de minister een ontwerp-gaswet
indienen. Hij zegde toe, dat het gas aan het
Noord-Oostelijke deel van het land ten
goede zal komen.
De begroting van de staatsmijnen werd
daarop zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
(Van onze financiële medewerker)
Philips' Gloeilampenfabrieken N.V., die onlangs op luisterrijke wijze haar 60-jarig
bestaan vierde is een machtig concern ge worden. Wie er aan mocht twijfelen, neme
kennis van het thans verschenen jaarverslag over 1950, dat met cijfers voor de dag
komt, die ook hooggestemde verwachtingen overtreffen. Het sprekendst zijn die van
het gehele concern, waarin dus ook dc deelnemingen cn de beide, in de oorlog gevorm
de, trusts begrepen zijn en die een exploitatiewinst, vóór aftrek van afschrijvingen en
belastingen, aanwijzen van f 161,3 millioen tegen f 102,3 millioen in 1949. Na aftrek van
f 47 millioen afschrijvingen, f 11,7 millioen interest en niet minder dan f 54 millioen
belastingen, blijft er een winst over van f 48,3 millioen tegen f 15,8 millioen in 1949,
hetgeen dus een stijging betekent van f 32 millioen, welke voor een goed deel aan de
beide trusts te danken is, doordat deze, die in 1949 een verlies leden van f 12,6 millioen,
nu een winst maakten van f 7,9 millioen.
De vennootschap zelve behaalde een
exploitatiewinst van 106,4 millioen tegen
78,1 millioen in 1949, of, verminderd met
afschrijvingen, interest en belastingen, van
40,4 millioen tegen 28,5 millioen in 1949.
Van deze bedragen zijn 22 millioen en
15 millioen naar de conjunctuur-reserve
overgebracht, zodat ter verdeling blijft een
bedrag van 18,4 millioen tegen 13,5 mil
lioen in het voorgaande jaar.
Aandeelhouders, die bij het jubileum
geen extraatje kregen, worden thans scha
deloos gesteld met een dividend van 12 pet.
tegen 9 pet. over de drie voorafgaande
jaren. De houders van de preferente ont
vangen 7,2 pet. tegen 6,6 pet. over de drie
voorafgaande jaren.
Over de gehele linie van het bedrijf kan
voor 1950 een aanmerkelijke vooruitgang
woeden geconstateerd. Zowel de wereld-
omzet als de export uit Nederland waren
hoger dan ooit. Het indexcijfer van de eer
ste steeg van 100 voor 1947 tot 179 in 1950,
dat voor de laatste v$n 100 tot 184. Voorts
ging de arbeidsproductiviteit van 68 (1939
100) tot 104, de productie van Neder
landse fabrieken van 100 tot 179 vooruit.
De balanscijfers van Philips tonen de
grote expansie van het bedrijf. De balans,
vóór de oorlog rond 150 millioen, beloopt
thans ruim 900 millioen, de totale open
reserves zijn van 178 millioen eind 1949
tot 208,5 millioen eind 1950 gestegen en
maken thans 145 pet. van het totaal ge
plaatste kapitaal uit. Bovendien zijn er zo
genaamde herwaarderingsreserves ten be
drage van rond 215 millioen, welke niet
op de balans voorkomen en die tegenover
een geplaatst kapitaal van 144 millioen
een indruk geven van het conservatieve
beleid, dat de directie van dit concern
voert.
De emissie
Maar ook Philips heeft voortdurend
nieuw geld nodig. Alleen in voorraden
steekt eind 1950 een bedrag van 286 mil
lioen. De debiteurenrekening bedraagt
273 millioen en het is dus geen wonder
dat op de balans, behalve 178 millioen
schulden op lange termijn, nog 348 mil
lioen schulden op korte termijn voorkomen.
Vandaar de kapitaalsuitbreiding, welke
thans is aangekondigd en die 69 millioen
gewone aandelen a pari en 30 millioen
preferente aandelen a pari, benevens 76
millioen 4 pet. dollarobligaties-omvat, zodat
in totaal 170 millioen aan de geldmidde
len zal worden toegevoegd.
De beurs heeft deze emissies met een
scherpe koersdaling ontvangen, niet omdat
deze emissies onverantwoord worden ge
acht, maar met het oog op de grote kapi-
taalschaarsle, welke er thans in ons land
bestaat en die ook de vraag naar goede
aandelen in sterke male heeft doen ver
minderen, hetgeen nog erger wordt nu mi
nister Licftinck op een groter deel van de
geldmiddelen der institutionele beleggers
de hand wil leggen ter financiering van de
rijksuitgaven.
Overigens: Philips heeft voor de toe
komst nog goede moed. Al durft zij geen
positieve verwachtingen uitspreken, voor
al met het oog op de grondstoffenvoorzie-
ning, welke moeilijkheden baart, toch kan
worden meegedeeld dat de resultaten van
de eerste maanden van 1951 beter zijn ge
weest dan die van het vorig jaar.
Als straks de aandelen-emissies achter
de rug zijn, zullen de gewone aandelen op
basis van de huidige beurskoers ongeveer
160 pet. noleren, een koers, die in vergelij
king met de waardering van andere in
dustriële aandelen voor de belegger nieuwe
aantrekkelijkheden biedt.
Voor haar personeel heelt Philips zelf
standige pensioenfondsen ten bedrage van
124 millioen, waarbij 28.000 leden zijn
aangesloten en ten laste waarvan jaarlijks
1,4 millioen aan pensioen wordt uitbe
taald.
Een aantal sprekers verweet de regering
vervolgens niet-nakoming van haar toe
zegging inzake de appèl-mogelijkheid bij
de garantie jegens de K.N.I.L.-militairen.
Staatssecretaris Götzen legde uit, dat
de adviescommissies te Djakarta en Den
Haag uitstekend voldoen. Beroep komt
vrijwel niet voor. Bij beslissingen in hoger
beroep zal alleen in gunstige zin van dc
oorspronkelijke vaststelling worden afge
weken.
Het wetsontwerp „Waarborgen jegens
K.N.I.L.-militairen" werd daarop zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
De Kamer komt Dinsdag weer bijedn.
Haarlemse Sportweek 1951
In de Haarlemse Sportweek verlenen de
automobilisien dit jaar bijzondere mede
werking. Hel jaarlijks wederkerend sport
evenement voor automobilisten, de populaire
„Delfts Blauw Rit", wordt ditmaal gehouden
op Zaterdag 30 Juni dus op de openingsdag
van de Sportweek.
Hierdoor is het mogelijk geworden dat ook
niet leden van de Regionale Automobiel-
sport Club „West" de RAC West, aan deze
betrouwbaarheidsrit voor automobielen kun
nen deelnemen. Start cn finish zijn bij café
restaurant Dreefzicht om 14 uur.
De Delfts Blauw Rit bestaat uit een routc-
beschrijvings- cn kaartleësrit over een af
stand van circa 140 km. De gemiddelde snel
heid bedraagt 40 km. In de rit komen ge
heime route- en vaste tijdcontróles voor.
In Dreefzicht worden des avonds de prij
zen uitgereikt. Inschrijvingen voor deze be
trouwbaarheidsrit worden tot 25 Juni inge
wacht bij het secretariaat van het district
Haarlem en omstreken van de RAC-West.
Driekamp zwemmen Zweden, Dene
marken, Nederland.
De in ons land vertoevende sterke Deense
en Zweedse zwemploegen starten op Maan
dag 2 Juli in Stoops Bad.
De beste Nederlandse zwemmers en zwem
sters komen uit tegen de sterkste Europese
zwemnaties. Vooral onze dames kunnen zich
op een zware strijd tegen de Deense meisjes
voorbereiden en het Haarlems polozevental,
met. de internationaals Cor Braasen cn Ger-
rit Bijslma. krijgt in de waterpolowedstrijd
tegen het Zweedse nationale zevental een
tegenstander van groot formaat.
De klassieke zwemnummers, de 100 meter
vrije slag voor dames en heren. 100 m.
schoolslag cn rugslag heren, enz. zullen een
spannende kamp ie zien geven. Een der
hoogtepunten vormt ongetwijfeld de 3 x
100 meter wisselslag-estafette dames, waarin
vooral de Nederlandse en Deense meisjes
elkaar het vuur na aan de schenen zulien
leggen.
Te Groningen werd een wedstrijd gespeeld
tussen het Gronings elftal en Degerfors
tZweden). De wedstrijd eindigde in een ge
lijk spel (22), nadat dc rust met een 10
voorsprong voor de Zweden was ingegaan.
Tennis
In de eerste ronde van het heren enkelspel
van het Wimbledontournooi speelt Van Swol
tegen de Engelsman Snart Veel moeite de
eerste twee ronden te overleven zal onze
landgenoot niet hebben. Daarna krijgt Van
Swol het moeilijker, waarschijnlijk zal hij
in de derde ronde de als nummer 5 geplaat
ste Amerikaan Flam ontmoeten.
Rinkel speelt in de eerste ronde tegen de
Tsjech Hyks. Mocht Rinkel deze partij win
nen, dan zal Norgarb (Zuid-Afrika) zijn vol
gende tegenstander zijn, aangenomen dat ook
deze de eerste ronde overleeft.
In het dames enkelspel heeft mej. Hèrm-
sen een bye. In de tweede ronde ontmoet zij
mej. Mortimer (Groot Brittannië). Ook
mevrouw Schmier heeft een Engelse tegen
standster getroffen en wel mejuffrouw
Woodgate.
ADVERTENTIE
3»Si
ae bruten specialisten meer ddn 40 jaar.
AT^ttsr nieuwe modeller!zijn vindt U elte bij
KEIPj Een bril v^n Keip dal is goed gezien.
Gr, Houtstraat, naast Luxor.
Dc Amerikaanse Senator Harry F. Byrd
uit Virginia zal, vergezeld van zijn echt
genote. een bezoek brengen aan verschillen?
de Europese landen. Tijdens deze reis zal
hij artikelen schrijven over de politieke
en economische toestanden in de landen
waar hij zal vertoeven. Hij zal ook
Nederland bezoeken.
Waterpolo
Haarlem (dames) heeft wederom een over
winning geboekt. In Stoops bad werd voor
de derde klasse A gespeeld tegen Waterlelie.
Tineke van Meel maakte op handige wijze
voor Haarlem het eerste doelpunt. Hierna
brachten de Zaandamse dames de stand op
gelijke voet. Nannv Franken zorgde er
voor dat de rust voor Haarlem met 41
inging. Na de hervatting waren ook weer de
dames van Haarlem in de meerderheid en
voerden de voorsprong op tot 61. Nadat
aan beide kanten dc bal nog eenmaal in het
doel was geschoten kwam het einde met een
overwinning van 72 voor Haarlem.
In de kringcompetitic dames won Haar
lem 2 met 40 van HZV.
In de zweminrichting aan de Houtvaart
werd voor de tweede klasse A dames ge
speeld de wedstrijd DWRADZ. In de eerste
helft ging het spel vrijwel gelijk op. Nadat
Greet Zieren DWR dc leiding had bezorgd
bracht Ans de Jonge de stand in evenwicht.
De rust ging in met 11. In de tweede helft
was het verband bij de Haarlemse dames ver
te zoeken. Hiervan maakten de Amsterdamse
dames een goed gebruik. Ans de Jonge en
Annie de Grootbezorgden ADZ een voor
sprong van 31. Nadat Greet Zieren er 23
van had gemaakt brachten Licsje Seur cn
Annie de Groot de stand voor de ADZ op
5—2.
In de reserve eerste klasse B won Haarlem
3 met 42 van Meeuwen 2.
DWR 2 ontving voor de reserve tweede
klasse A HVGB 3; dc gastheren moesten het
onderspit delven cn verloren met 4-.1.
In dc kringcompetitie heren behaalde
HPC 4 een zege van 10 op HPC 5.
De voornaamste leden van generaal Eisenhowers staf van het Alantisch oppercommando zijn in Parijs in vergadering bijeen
geweest. Van links vaar rechts (zittend) Admiraal Brind (Engeland)generaal Norstad (van de luchtmachtstaf der Verenigde
Stalen), generaal Guillaume (Frankrijk)maarschalk Montgomery, generaal Eisenho wer, generaal Sanders (Engeland)admi
raal Lemonnier (Frankrijk) en admiraal Jaujard (Frankrijk). Achter hen, van links naar rechts: generaal Von Tangen
Hansteen (Noorwegen), generaal De Castiglione (Italië), generaal Gruenther (chef-staf van Eisenhower)de Deense generaal
Ebbe Gortz en de Amerikaanse generaal Taylor).
Het jaar zóveel
Hoe oude. dode dingen soms nog heel
wat te vertellen hebben! Daar staat midden
in de stad, met haar twee stenen poten in
het mierennest van langs elkander wrie
melende mensen, een stadspoort uit het jaar
onzes Heren zóveel. Een kolos van kunstig
op elkaar gestapelde stenen, met een gat
erin waar ge door kunt lopen.
Een stadspoort uit de tijd van fluwelen
wambuizen en stenen toebackspijpen, van
zedige joffers in een draagstoeltje als roze
poppen in een doosje. De wambuizen
hangen nu gerafeld en verschoten in een
museum met een kaartje erop: Uit het
jaar onzes Heren zóveel. De joffers zijn,
zedig of anderszins, oude mummelmadam-
metjes geworden om daarna dood te gaan;
haar draagstoeltjes kan men nog wel eens
zien op tentoonstellingen van „Het Voertuig
Door De Eeuwen Heen" en als ge er eens in
kijkt kunt ge begrijpen dat de joffers daarin
zedig moesten blijven of zij wilden of niet.
En de toebackspijpen hangen in stadhuizen
en renaissancezalen te treuren, dat zij het-
geurige kruid al in eeuwen niet meer heb
ben geproefd.
De oude stadspoort staat nog, maar haar
stad en haar poorters zijn gesmolten in 'de
tijd. Zij is gerestaureerd; er komen vreem
delingen met reisgidsen en historie-boeken
onder dc arm haar aangapen en rond haar
heen lopen.
Dat is het curieuze. Ge kunt om haar
heen lopen. Ge hoeft niet meer onder haar
door. Zij staat alleen en verloren, losgekapt
van het jaar onzes Heren zóveel, een stenen
Gulliver in een land van nieuwerwetse Lil
liputters. Die Lilliputters dribbelen rond
haar stenen benen achter hun vreemde
bezigheden aan, zij lopen alleen maar tus
sen haar benen door als ze daar eens ple
zier in hebben.
Een stenen vondeling in de woestijn van
de tijd. De eeuwen hebben haar in een
grappige gril achtergelaten toen zij op reis
gingen in het heelal. Hier, we zullen u daar
laten staan met uw twee stijve stenen
benen, dan kunnen ze eens zien hoe het
ongeveer geweest is.
En dan kunt ge eens wat vertellen over
het jaar onzes Heren zóveel.
Dat jaar onzes Heren, ja, de poort zou
kunnen vertellen van toen haar stad zo
enkele keren in het jaar een oorlogje had
met een andere stad. Dan gingen de val
hekken dicht en de bruggen omhoog en de
mannen op de wallen. Dan kondt ge eens
zien waar die poort voor diende.
Ge moet u dat voorstellen: twee steden
die ruzie hebben. Ge krijgt ruzie als ge
wilt, over een verkeerde kronkel in een
riviertje, over een lapje grond dat te breed
of te kort of te wie-weet-wat is. Over een
poorter die een onmin woord over een an
dere poorter heeft gezegd, over een non
netje dat uit een klooster gelopen is om
dat een schoon-gepoetste helm op het
hoofd van een ridder haar te zeer in de
ogen geblonken heeft toen de zon erop
scheen.
In het jaar zoveel kondt ge ruzie krijgen
om een frontonseltje van niets. Dat is af
gelopen in deze tijd, want ge kunt geen
ruzie maken als ge geen stadspoorten hebt
om neer te klappen voor de neuzen van de
vijand. Wat dat betreft zijn de Lilliputters
er heel wat op vooruit gegaan, zal de oude
stadspoort denken.
Maar zij kan het toch niet begrijpen: Hoe
kan het dat er geen verkeerde kronkels
meer in riviertjes zitten? En dat er geen
nonnetjes meer weglopen? En dat geen
mens meer een onmin woord over een an
der zegt?
S!
Ge zoudt er urenlang over praten moe
ten om haar wat wijzer te maken. Met haar
stenen verstand uit het jaar zóveel is dat
moeilijk te begrijpen dat de ruzie ge
bléven is en dat de mensen elkander nog
even gloeiend kunnen judassen als in die
tijd van de oorlogje-voerende wambuizen.
Maar dat de geesten der mensen zijn los
gebroken uit de starre omarming der wal
len en poorten, dat zij de grenzen van het
kleine hebben afgebroken om in het grote
met elkander hun zaken af te doen. Dat er
een domme vrees gestorven is in het begrip
van de verbondenheid die de mensen aan
elkander vlecht als schakels van een keten.
f
De oude stadpoort is een monument van
de gestorven vrees, een litteken van de
overwonnen angst, een zegeteken van de
vooruitgang.
Het is een bevrijdende gedachte, dat ge
om haar heen kunt lopen.
Het is goed dat zij er staan blijft. Zij
vertelt ons dat de ontwikkeling der dingen
een fundament van het leven is en dat wij
goed doen met te blijven hopen.
Hopen dat wij eens een museum kunnen
volzetten met oude stadspoorten, douane
kantoren en slagbomen der landsgrenzen.
Om dan op een vrije middag er eens te
komen en plezierig om al die dingen heen
te lopen, als toeristen die houden van an
tiquiteiten uit het jaar zóveel.
J. L.
ADVERTENTIE
Als U op gedichten zit te
broeien,
Zet dan vóór U gaat knoeien,
Iedere keer
'n Glas TIP naast U neer,
Dan gaat Uw dichtader vanzelf
wel vloeien.
Inz. Hr. F. v. A. te A'dam ontv. 1 £1. TIP
Cricket
A C.C. won opnieuw in Engeland
De derde en laatste wedstrijd van ACC in
Engeland ging wederom tegen de Eastcote
Cricketclub. De Amsterdammers wonnen
met 91 runs op de eerste innings.
ACC scoorde 162, dank zij het goede batten
van Brcgman (33), De Baare (30). Van der
Hurk (27) cn Disselkoen (25).
Eastcote kon hier slechts 71 runs tegen
over stellen, wat voornamelijk aan het
prachtige bowlen van Sanders moest wor
den toegeschreven. Hij nam 8 wickets voor
29 en verrichtte daarbij een hattrick.
DONDERDAG 21 JUNI
Phoenixterrein: Circus Jos. Mullens. 8 uur.
Palace: „Het kind van de Donau", alle leeft..
2, 4.15. 7 en 9.15 uur. Luxor: „River Lady"!
18 j„ 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City: „My dream
is Yours", alle leeft, 2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur.
Spaarne: „Twee Yankees", 14 j„ 2.30, 7 en
9.15 uur. Frans Hals: „Secretaresse van
meneer", alle leeft., 2.30, 7 cn 9.15 uur. Rem
brandt: „September affair", alle leeft., 2,
4.15, 7 en 9.15 uur.
VRIJDAG 22 JUNI
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
Concertgebouw: Haarlems Muziek-insti-
tuut, 7.30 uur.
