Sovjet-Unie doet vérgaande
concessies aan Oost-Duitsland
Weerbericht
Bombarie
Drie kopstukken der
„N.E.S.B." aangehouden
„Schatkist is leeg, hulp is
dringend noodzakelijk"
Haarlems Dagblad
Duitse moeder
„ontvoerde" dochtertje
A& f
Afschaffing herstelbetaling, grote lening
en vrijlating oorlogsmisdadigers
Kwestie-Marokko
voor Veiligheidsraad
Het woord is aan
Hun beweging wordt als voortzetting
der verboden N.S.B. beschouwd
Vader en vier van zijn
kinderen verdronken
De Sjah in Teheran:
Olie-politiek wordt
ongewijzigd voortgezet
Iets beter weer
P li
MAANDAG 24 AUGUSTUS 1953
Auto nam kind
mee uit Santpoort
Arabieren zagen de oude
Sultan op de maan
Vrachtauto te water
Klachten van Belgische
tandartsen
Weerrapporten
sè
68e JAARGANG No 35
Bureaux: Kennemerlaan 186, Telef. Adrn. 5437.
Telef. Redactie 5389, na 5 uur: 5080 (K 2550),
Meervlietstraat 80 - Haarlem: Gr. Houtstr. 93,
Directie, Hoofdredactie en alle afdelingen 15295
(6 lijnen). Adv.tarieven op aanvr. bij de Admin.
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom
IJmuider Courant
VELSER
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
EDITIE
297e JAARGANG No 191
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh.opZon-enFeestdagen.
Abonnement per week 4r' cent, per kwartaal
6.10. Franco per post 6.60. - Girorekening
273107 ten name van Haarlems Dagblad
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
het BOMMENDEBAT tussen Oost en
West is opgewekt hervat. Niet alleen heeft
Malenkov onlangs doen weten dat de Rus
sen nu ook de waterstofbom hebben, maar
ook beroept hij zich op een proefontplof-
fing. De voorzitter van de commissie voor
atoomenergie van het Amerikaanse Con
gres heeft daarop nu geantwoord, dat de
Verenigde Staten zowel ten aanzien van de
atoombom als van de waterstofbom een
voorsprong hebben en zullen behouden. En
zijn commissie is volledig ingelicht omtrent
die Russische proefontploffing. De vraag
rijst hierbij vanzelf, of zij de voorsprong
nu zal gaan toelichten door verscheidene
proefontploffingen ten beste te geven en of
Malenkov daarop weer zal antwoorden met
gelijkwaardig geweld, of er zelfs een extra
knal aan zal toevoegen. Een andere atoom-
energische Amerikaanse senator, Strauss,
heeft per brief medegedeeld dat het een
dwaalbegrip zou zijn als' men aannam, dat
een voorraad atoomwapens in Amerikaan
se handen op zichzelf nog een volledige af
schrikking voor Amerika's potentiële vijan
den zou zijn. Deze formulering laat de
mogelijkheid van een onvolledige afschrik
king, zoals u ziet, open maar ik vind het
toch maar een weinig opwekkend debat
en vraag mij bovendien telkens af, welk
bijzonder nut er eigenlijk mee gediend
wordt. De Russische en Amerikaanse re
geerders weten blijkbaar toch alles van
eikaars explosies en van de volken kan
men moeilijk aannemen dat dit bomdebat
hen inspireert, aanmoedigt, bezielt of zelfs
maar verheugt. Ook andere volken kun
nen er moeilijk geestdriftig door worden.
Zich wellicht overstemd voelend door de
bommen en vrezend dat men hem minder
aandacht zou gaan schenken heeft de sena
tor Joe MacCarthy van de staat Wisconsin
de behoefte gevoeld een ander geluid aan
te heffen en een aanval op Amerika's bond
genoot Groot-Brittannië ondernomen. Hij
heeft het goed en verstandig geacht die in
de volgende termen uit te drukken: „Wij
willen geen bondgenoten, die kruipen en
zich overgeven bij een dreiging van de
vijand, of die de schoenzolen van de vijand
likken en hem wapenen geven." Dit omdat
de Britse regering wenst, dat communis
tisch China lid van de UNO wordt en om
dat zij in toenemende mate handel met dit
land voert. Nu is het overbodig eraan te
herinneren, dat wat men Britse regeringen
in de loop der tijden ook verwijten mocht,
zeker meermalen met reden, de Engelsen
zich zeker nimmer gekenmerkt hebben
door kruipen voor de vijand, zich over
geven en schoenzolen likken. De historie
van de tweede wereldoorlog, waarin zij
zelfs een jaar lang alleen tegenover Duits
land stonden, heeft het tegendeel nog eens
bijzonder duidelijk bewezen. Het is niet
onnodig uit te weiden over de onzin van
senator MacCarthy. Maar men vraagt zich
wel af welk nut zijn kiezers in de staat
Wisconsin en zijn andere aanhangers in
dergelijke bombarie zien. Men vraagt zich
ook af of zij niet begrijpen, dat het in strijd
met de waardigheid van Amerika is als een
van zijn zesennegentig senatoren, wier col
lege juist in buitenlandse aangelegenheden
over grote bevoegdheden beschikt en wier
positie in de huidige wereld dus als zeer
belangrijk geldt, op zulke wijze optreedt.
Het begrip diplomatie schijnt wel ten zeer
ste in het gedrang te zijn geraakt.
Gij zult u herinneren dat Winston Chur
chill heeft voorgesteld, besprekingen van
vier mogendheden „op het hoogste niveau"
te houden, met deelneming van de Russen
dus en met de bedoeling, eerst eens zonder
agenda en zonder publiciteit te gaan praten
om te ontdekken, of men een onderling
begrip zou kunnen vinden, waarin dan zou
kunnen worden voortgegaan met meer spe
cifieke doeleinden. Dit voorstel stond de
Russen, blijkens de uitingen in hun officiële
dagbladen, wel aan, maar het beviel de
Amerikanen niet. Het is sindsdien geredu
ceerd tot een plan om de ministers van
Buitenlandse Zaken te laten vergaderen en
meteen met de Duitse kwestie te beginnen.
Er is weer dispuut ontstaan en de Weste
lijken hebben een voor-conferentie te
Washington gehouden die de altijd-aan-
wezige Russische achterdocht heeft ver
sterkt. Enzovoorts.
Maar wat Churchill heeft voorgesteld
was geen bombarie: dat was diplomatie.
En zulk beleid zou de volken eindelijk eens
bemoedigen. R. P.
Terwijl de vader tijdelijk afwezig was,
heeft de Duitse moeder van een bij haar
grootmoeder in Santpoort verblijvend 10-
jarig meisje het kind ontvoerd met behulp
van bekenden, die over een auto beschik
ten. Men vermoedt, dat het kind over de
Duitse grens is gebracht.
Het ouderpaar was gescheiden en het 10-
jarige dochtertje is destijds aan de vader
toegewezen, die gedurende zijn afwezigheid
het kind bij de grootmoeder had onderge
bracht. Daar verscheen dezer dagen een
donkerblauwe Opel-Olympia met imperiaal
en het meisje is enigszins krachtdadig in
het wagentje gestopt, waarna men snel
vertrok. De auto voerde Duitse kentekenen.
De 10-jarige Brigitte beantwoordde aan
het volgende signalement: lang 1.44 meter,
bruine ogen, blond haar, frisse gelaats
kleur, witte blouse met op de linker-borst-
zijde een groen-wit TVS-embleem met het
jaartal 1925. Het kind draagt een grijs
Delana-rokje en een blauw vestje met
koperen knopen.
De mogelijkheid is niet uitgesloten, dat
het kind van deze „vacantie" normaal
wordt teruggebracht, maar dan is niettemin
de onttrekking aan de macht van de vader
wederrechtelijk geschied.
Wij vernamen nader dat de zich mo
menteel in Duitsland bevindende vader
van het kind zich niet langer bekommert
om het lot van het meisje en de moeder,
zijn gewezen echtgenote, mondeling toe
stemming zou hebben gegeven de kleine
weer onder haar hoede te nemen. Zowel
be man als de vrouw waren weer her
trouwd.
•AL O-I «r*
mm
Het opleidingsschip van de Franse
marine, „Croix de Lorraine" zal op 23
Augustus in de haven van Rotterdam aan
komen. Het schip maakt een oefenreis met
een bemanning van 75 koppen.
LONDEN, (Reuter) De Sovjet-Unie
heeft besloten na 1 Januari 1954 Oost-
Duitsland geen herstelbetalingen meer te
laten verrichten, aldus is Zaterdagavond
bekendgemaakt m een communiqué, dat
werd uitgegeven door vertegenwoordigers
van de Russische en de Oost-Duitse rege
ringen na besprekingen in Moskou.
De besprekingen werden bijgewoond
door premier Malenkov van de Sovjet-
Unie en premier Grotewohl van Oost-
Duitsland.
Voorts werd besloten dat: de Sovjet
ondernemingen in Oost-Duitsland zonder
betaling zullen worden overgedragen aan
Oost-Duitsland en dat de Oost-Duitse bij
drage aan het onderhoud van Sovjet
troepen op Oost-Duits gebied zal worden
verminderd tot een som, die niet meer
bedraagt dan vijf procent van de inkom
sten op dc- Oost-Duitse begroting.
Oost-Duitsland zal worden bevrijd van
betaling van uitstaande schulden met be
trekking tot Russische bezettingskosten
die sedert 1945 zijn opgelopen en alle
andere na-oorlogse staatsschulden aan de
Sovjet-Unie.
In een protocol, dat na de besprekingen
werd ondertekend, werd verklaard, dat
eveneens overeenstemming is bereikt over
een aantal vragen met betrekking tot ver
sterking en ontwikkeling van economische
culturele, wetenschappelijke en technische
samenwerking tussen beide landen.
De Sovjet-Unie heeft Oost-Duitsland
een crediet van 485 mililoen roebel ver
leend, waaiwan 135 millioen in vrije va
luta, dat moet worden afgelost in twee
jaar, te beginnen met 1955, De rente be
draagt twee procent per jaar. Er zullen
maatregelen worden genomen ter vrijla
ting van Duitse oorlogsmisdadigers, ver
oordeeld wegens misdrijven gedurende de
oorlog. Hiervan zullen zijn uitgezonderd
diegenen, die straiten uitzitten wegens
bijzonder ernstige misdrijven tegen de
vrede en de mensheid.
Ter „versterking en verdere ontwikke
ling van de vriendschappelijke betrek
kingen" tussen beide landen zullen de
wederzijdse diplomatieke missies tot am
bassades worden verheven.
Evenals in de Sovjet-nota, die verleden
week aan de Westelijke mogendheden over
de kwestie-Duitsland werd toegezonden
werd in het communiqué verklaard, dat in
de nabije toekomst een vredesconferentie
moet worden bijeengeroepen en dat deel
neming van Duitsland hieraan verzekerd
moet zijn. Een voorlopige regering voor
geheel Duitsland moet door overeenstem
ming tussen Oost- en West-Duitsland
worden gevormd met als voornaamste
taak de voorbereiding van vrije verkie
zingen. aldus het communiqué.
Radio-Warschau heeft Zondagavond
omgeroepen, dat Polen na één Januari
1954 afziet van verdere Oost-Duitse her
stel betalingen.
Uit Washington wordt gemeld, dat
Amerikaanse regeringsbeambten Zondag
de te Moskou gesloten overeenkomsten
beschouwen als een poging om bij de ko
mende West-Duitse verkiezing „de grootst
mogelijke moeilijkheden te veroorzaken".
Rede van Malenkov
De besprekingen, die in Moskou zijn
gevoerd tussen de regering van de Sovjet-
Unie en Oost-Duitsland. hebben tot „be
langrijke besluiten" geleid, aldus heeft
premier Malenkov Zaterdagavond ver
klaard op een diner, dat ter ere van de
Duitse regeringsdelegatie in het Kremlin
te Moskou werd gegeven.
Hij zei. dat in „een atmosfeer van
vriendschappelijk en wederzijds begrip"
vraagstukken van het ..grootste belang,
voornamelijk met betrekking tof de vrede
in Europa en versterking van de betrek
kingen tussen Oost-Duitsland en de Sov
jet-Unie" zijn bestudeerd.
West-Duitsland, dat nu een beslissend
tijdperk in zijn geschiedenis doormaakt,
kan een der belangrijkste factoren voor
de versterking van vrede en veiligheid in
Europa óf het voornaamste centrum van
aggressie worden, zo verklaarde de Sovjet-
premier. I-Iii waarschuwde voor herleving
van het Duitse militarisme, dat de dood
graver van het Duitse volk is geworden.
„Geen camouflage kan de werkelijke po
gingen van dc groep-Adenauer verber
gen. die koers zet naar herleving van mi
litarisme in West-Duitsland". ..Met dit
doel voor o^en hebben de Duitse milita
risten West-Duitsland met handen en voe
ten gebonden aan het aggressieve Noord-
Atlantisch blok", aldus Malenkov.
De regering-Adenauer wil geen vreed
zame oplossing van de Duitse kwestie en
zet aan tot oorlog. Oost-Duitsland zou
volgens de premier een historische rol
kunnen spelen bij het bereiken van een
verenigd, vredelievend en democratisch
Duitsland en de Sovjet-Unie ziet het als
haar plicht om Oost-Duitsland alle moge
lijke steun en bijstand te verlenen. Voor,
het Duitse volk ligt de gelegenheid om
een nieuw tijdperk in zijn geschiedenis te
scheppen, een tijdperk van vreedzame
ontwikkeling en welvaart, een tijdperk
van vrede met de Sovjet-Unie en Frank
rijk, Tsjechoslowakije en Polen, Engeland
en België en met alle andere landen.
Grotewohl
Na Malenkov verklaarde de leider van
de Oost-Duitse regeringsdelegatie, pre
mier Grotewohl, dat de „imperialistische
staten: de V.S., Engeland en Frankrijk
het Duitse volk niet het recht op een vre
desverdrag toestaan onder voorwendsel,
dat er geen regering voor geheel Duitsland
bestaat".
Op uitnodiging van de Russische regering
vertoeft een delegatie uit Oost-Duitsland
te Moskou. De delegatie werd bij aankomst
op het vliegveld van Moskou begroet door
leden van de Russische regering. Foto: De
Oost-Duitse premier Grotewohl inspecteert
de erewacht op het vliegveld. Uiterst links
(achtergrond) ziet men Andrei Gromyko;
op de voorgrond van links naar rechts: M.
Z. Saboerov, voorzitter van de Commissie
voor Economische ontwerpen; Aiartas
Mikoyan, minister van Buitenlandse Han
del; V. N. Molotov, minister van Buiten
landse Zaken en premier Grotewohl.
NEW YORK (AFP) De huidige voor
zitter van de Veiligheidsraad, dr. Tsjang
(China), zal Maandag bekend maken,
wanneer de Veiligheidsraad zal worden
bijeengeroepen ter bespreking van plaat
sing op de agenda van de kwestie-Marok-
ko. Men meent, dat de raad Woensdag
deze kwestie in behandeling zal nemen.
Als gemeld heeft de groep van Azia-
tisch-Arabische landen bij de UNO ver
zocht de kwestie-Marokko op de agenda
van de Veiligheidsraad te plaatsen.
Zondag verspreidde zich op grote schaal
een gerucht door de Marokkaanse stad
Tanger, inhoudend dat de maan een won
derlijke verandering had ondergaan en
dat dit hemellichaam thans de beeltenis
te zien gaf van de afgezette Sultan van
Marokko en diens zoon.
Het gevolg was dat duizenden Moham
medanen zich in de nauwe straten van de
Arabische wijken verdrongen of op bal-
cons en daken klommen om naar de maan
te kijken. Het viel de lichtgelovige Arabi
sche bevolking gemakkelijk het „wonder'
te aanvaarden.
De politie verklaarde dat het maan-
staren was begonnen, nadat zich in de
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT PAGINA'S
Frederik van Eeden:
Ons spreken van verleden dat niet
meer is, en toekomst die nog niet
is, is als het spreken van een
reiziger, die het land achter hem
„verdwenen" en het land voor
hem „nog niet aanwezig" noemt.
Het land is er altijd.
winkels in de Arabische wijken van Ca
sablanca het gerucht had verspreid dat de
sultan naar de maan was gevlucht, om aan
zijn vijanden te ontkomen. Politiemannen
verspreidden tenslotte de starende massa.
Sommige Fransen in Marokko zijn van
mening dat het hier een listig protest te
gen het afzetten van de sultan betreft.
Anderen zijn er echter van overtuigd
dat vele Marokkanen, die aan de voorma
lige sultan bijna goddelijke eigenschappen
toekenden, werkelijk geloven hem in de
maan gezien te hebben.
Toestand rustig
AFP meldt uit Rabat dat de toestand
in geheel Marokko rustig blijft.
Hij beschouwde het Sovjet-voorstel voor
de vorming van een voorlopige regering
voor geheel Duitsland als het begin van
de oplossing van het Duitse vraagstuk.
Drie leiders van de Nationale Europese
Sociale Beweging (NESB) zijn Zaterdag
middag gearresteerd. In de hoofdstad, waar
de Amsterdamse recherche tegen het mid
daguur met vier aparte groepen vrijwel
gelijktijdig invallen op 4 adressen uit
voerde, werden de 31-jarige algemeen lei
der der NESB, Van Tienen, op zijn kantooi
aan dc Koninginneweg 177, en de 29-jarige
werkgroepleider A. M. Kruit op zijn kan
toor aan de Nicolaas Maesstraat 64 in ar
rest gesteld. Iets later werd in zijn woning
aan de P. Campersingel 211 te Groningen
door de Groningse recherche op verzoek
van de officier van juslitie te Amsterdam
als derde aangehouden de landelijk leider
der beweging, mr. .T. Wolthuis, oprichter
van de Stichting Oud-Politieke delinquen
ten.
Op al deze adressen ging een langdurige
huiszoeking vooraf. Talrijke bescheiden
van de beweging werden in beslag geno
men. Ook op twee andere adressen in de
hoofdstad deed de recherche huiszoeking:
het woonadres van de gearresteerde werk
groepleider Kruit, Runstraat 9 en in een
woning aan de Allard Piersonstraat van
een vrouwelijk lid der beweging, mej.
Grijseels, die voor de partij administratief
werk op zich had genomen.
Er werden exemplaren in beslag geno
men van „De Dialoog", het maandelijks or
gaan, dat alleen onder de leden van de
NESB wordt verspreid, voorts exemplaren
van het colportageblad der partij „Alarm"
en de gedrukte beginselprogramma's waar
in de doelstellingen zijn neergelegd. Juist
als op de overige adressen legden de re
chercheurs ook beslag op dossiers en map
pen met correspondentie, ledenlijsten en
andere administratieve bescheiden.
De politie is, zoals is bericht, reeds eer
der tegen deze jonge partij opgetreden,
waarbij een aantal leden in Amsterdam en
een week later in Haarlem in koststondige
hechtenis werden genomen, omdat zij col
porteerden met het door de NESB uitgege
ven blad „Alarm". In Haarlem bevond zich
onder deze gearresteerde colporteurs toe
vallig ook de leider P. van Tienen.
Verboden vereniging
De nieuwe partij vertoont volgens het
openbaar ministerie niet alleen in de naam,
doch ook in haar doelstellingen overeen
komst met de voormalige NSB van Mus-
sert. P. van T. zelf heeft bovendien als
SS'er aan het Oostfront gevochten en mr.
J. Wolthuis was tijdens de bezetting
vrederechter te Arnhem.
De arrestaties ziin op de volgende gron
den geschied: Bij een Koninklijk Besluit
van de voormalige Nederlandse regering
in Londen, daterend van 1944, werden de
NSB, alsmede de daaraan verwante en an
dere natipnaal-socialistische en fascistische
organisaties ontbonden. In art. 2 van dit
Kon. Besl. werd voorts wettelijk vastge
legd, dat „alle organisaties, die het streven
van de NSB of een der verwante organi
saties trachten voort te zetten, aangemerkt
worden als verenigingen strijdig met de
openbare orde en mitsdien als bij de wet
verboden". Dit Kon. Besl. is nog steeds
van kracht. Artikel 140 van het Wetboek
van Strafrecht stelt „deelneming aan een
verboden vereniging" strafbaar met gevan
genisstraf van ten hoogste een jaar of een
geldboete van ten hoogste f 300.
Beweging
In een onderhoud met het ANP had P.
van T. daags voor zijn arrestatie niet ont
kend dat bij zijn partij vele ex-politieke
delinquenten zijn aangesloten. Wel ont
kende hij, dat hier sprake was van £en
voortzetting van de NSB. „Wij hebben zus-
ter-organisaties in vele Europese landen",
zo zeide hij. Overal heeft men deze par
tijen, die door samenwerking een sterk on
afhankelijk Europa tussen Rusland en
Amerika zouden voorstaan, in de eigen
landstaal de „sociale beweging" genoemd.
„Ik had geen andere keus dan het woord
beweging", vervolgde Van T., „omdat Na
tionale Sociale Beweging afgekort NSB
zou worden, heb ik er met opzet het woord
Europese tussen gevoegd".
Gevraagd hoe hij zich voorstelde met
zijn partij aan de verkiezingen deel te ne
men in 1956 nu immers aan zovele oud-
SS'ers bij hun veroordeling de kiesrechten
zijn ontzegd, antwoordde hij: „Vele oud-
politieke delinquenten zijn nimmer uit de
kiesrechten ontzet,anderen slechts voor
10 jaar. Die zullen allen in 1956 weer hun
stem mogen uitbrengen. Ik zelf heb mijn
kiesrechten nimmer verloren, aangezien
mijn zaak als „jeugdgeval" is behandeld".
Van T. was nog minderjarig, toen hij zich
bij de SS meldde. Hij heeft dan ook niet,
zoals vele andere SS'ers zijn Nederlands
staatsburgerschap verloren.
Naai- uit andere bron wordt vernomen
geraakte in die tijd mr. J. Wolthuis als
voorzitter van de Stichting Oud-Politieke
Delinquenten in conflict met zijn medebe
stuursleden. Een deel van de leden stond
achter hem. Töen volgde contact met P.
van Tienen en kwam een soort fusie tot
stand.
Na de arrestaties namen een aantal le
den van de werkgroep Amsterdam der
NESB de voorlopige leiding over. Zij ver
zonden een request aan de Koningin, waar
in zij protesteerden tegen de arrestaties en
waarschuwden tevens de zuster-partij en in
Duitsland, Italië, Zwitserland en Zweden.
Zondagavond omstreeks zeven uur is te
Raalte de expediteur Van Essen uit Raalte
door onbekende oorzaak met zijn vracht
auto in het Overijsels kanaal gereden.
In de cabine van de vrachtauto zaten
tezamen met de bestuurder drie van diens
kinderen, twee jongens en een meisje. In
de open laadbak zaten nog een dochtertje
van de bestuurder en een nichtje uit De
venter. Dit nichtje kon door toegescho
ten hulp nog uit het water worden ge
haald. De andere inzittenden, Van E. en
zijn vier kinderen, zijn verdronken.
Onmiddellijk na het ongeluk werd de
brandweer gealarmeerd, die na enige tijd
de vrachtauto uit het water haalde. In de
cabine trof men de stoffelijke overschot
ten van de vader en van drie van zijn
kinderen. Later dregde men nog het stof
felijk overschot op van het dochtertje
dat achter op de auto had gezeten.
Naar aanleiding van klachten van de
vereniging van Belgische tandartsen over
de behandeling van Belgische patiënten
door in Nederland gevestigde „tandheel
kundige instituten", verklaart de Neder-
landsche Maatschappij tot bevordering der
Tandheelkunde dat deze „instituten" geen
enkele band hebben met de Nederlandsche
Maatschappij tot bevordering der Tand
heelkunde en dat de activiteit van deze
„instituten" in de kringen der Nederlandse
tandartsen uit medische en ethische over
wegingen sterk wordt afgekeurd.
De intocht van de Sjah in Perzië is geen
triomftocht geworden. Hij reed Zaterdag
weliswaar onder triomfbogen Teheran
binnen, doch de straten waren door de
politie schoongeveegd en de auto van de
Sjah was omgeven door zes andere auto's,
waarin een zwaarbewapende escorte voor
zijn veiligheid wraakte. Dadelijk na aan
komst heeft de Sjah een radiorede
gehouden, waarin hij zijn aanhangers
dankte voor hun inspanningen en offers.
Later legde hij op een tuinfeest verklarin
gen af over de Perzische politiek. Hij gaf te
kennen dat zijn land dringend financiële
hulp nodig had, aangezien de schatkist leeg
is, en verder verklaarde hij desgevraagd,
ook Russische hulp te zullen aanvaarden.
De naasting van de oliemaatschappijen
noemde hij „definitief".
Op een persconferentie verklaarde
premier Zahedy, dat Hoessein Fatemi, de
voormalige minister van Buitenlandse
Zaken, klaarblijkelijk nog in leven was
(Aanvankelijk was gemeld, dat Fatemi
Woensdag door de woedende menigte „in
stukken was gescheurd"). Zahedi was er
echter zeker van, dat Fatemi zou worden
gearresteerd, als hij zich nog in Perzië
bevond.
Voorts verklaarde de nieuwe premier,
dat ex-premier Mossadeq spoedig zou wor
den berecht, en wel door het hoge gerechts
hof wegens opstand tegen de wettige
regering van het land en door de twee
Huizen van het parlement wegens mis
daden' als premier begaan. Mossadeqs voor
naamste misdaad was, aldus Zahedi, dat hij
bevel had gegeven honderden mensen neer
te schieten om zijn gezag te handhaven,
nadat de Sjah hem had ontslagen als
premier.
Hervorming
Vóór zijn aankomst in Teheran heeft de
Sjah in een vraaggesprek meegedeeld, dat
hij zal beginnen met een vergaande politiek
van sociale hervorming. Hij zei andermaal
een deel van zijn vermogen te zullen ver
delen. Boeren zullen op zeer gunstige voor
waarden stukken land van vijf, zes of acht
hectare kunnen kopen. Het geld zal worden
gedeponeerd op de boerenleenbanken.
Iedere partij die communistische activiteit
ontplooit is in Perzië illegaal, aldus de Sjah.
„Wij hebben wetten die ons in staat stellen
het land tegen deze activiteit te ver
dedigen."
Er zouden verkiezingen worden gehouden
zodra de nieuwe kieswet, die algemene ver
kiezingen en geheime stemming waarborgt,
van kracht zal zijn.
In het algemeen is het in de Perzische
provincies rustig. Slechts hier en daar doen
zich botsingen voor.
Een twintigtal communisten heeft ge
poogd een klein garnizoen te Parandak,
ongeveer 160 kilometer ten Zuid-Westen
van Teheran, te overwelidgen. De aanval
werd afgeslagen.
Volgens het dagblad „Kaynan" heeft de
leider der Perzische socialistische partij,
Gholam Hoessein Zirakzadeh, een fanatieke
aanhanger van Mossadeq, die herhaaldelijk
in het openbaar te zijnen gunste sprak,
zelfmoord gepleegd.
Op het hoofd van de gewezen minister
van Buitenlandse Zaken Hoessein Fatemi
is een prijs van 10.000 realen gezet.
Mutaties en arrestaties
Volgens te Londen ontvangen berichten
van radio-Teheran heeft het Perzische
ministerie van Buitenlandse Zaken de Per
zische ambassadeurs in Bagdad en Parijs,
Ballon neergestort
Zondagmiddag is in Littfeld, nabij Siegen
een luchtballon neergestort. De vier inzit
tenden zijn om het leven gekomen.
De ballon was Zondagmorgen in Keulen
opgestegen.
Uit het logboek van de verongelukte bal
lon blijkt, dat de ballon eerst met een
snelheid van ongeveer vijf tot zes meter
per seconde tot op een hoogte van 2500
meter uit een lagere luchtlaag naar boven
was gerukt. Daarbij is de ballon volgens
deskundigen waarschijnlijk in een war
mere luchtlaag geraakt, en door het plot
selinge uitzetten van het gas geklapt. Vol
gens ooggetuigen trachten de inzittenden
nog door het uitwerpen van ballast de
valsnelheid te verhinderen.
de gezant in Brussel, de zaakgelastigde in
Rome en de consul-generaal te Bagdad van
hun functies ontheven.
Het onafhankelijke Perzische avondblad
„Kejan" schreef Zondag dat de regering-
Zahedi tot nu toe 200 personen heeft ge
arresteerd waaronder het grootste gedeelte
van de 38 afgevaardigden, die de leiding
hadden van Mossadeqs „nationale bewe
ging" en 40 communistische leiders.
Amerika zwijgt
A.F.P. meldt uit Washington dat noch het
Amerikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken, noch het hoofd van het bureau
„Amerikaanse hulpverlening aan het bui
tenland", Harold Stassen, commentaar wil
den leveren op de verklaring van de Sjah
van Perzië, dat zijn land onverwijlde finan
ciële hulp nodig heeft.
Evenwel wordt van bepaalde Amerikaanse
ambtelijke zijde vernomen dat de vraag
stukken tegenover de nieuwe Perzische
regering zich gesteld ziet, te Washington
zeer nauwkeurig worden bestudeerd. Men
meent in deze kringen dat elk Perzisch be
roep om financiële hulp in de Verenigde
Staten welwillend zal worden ontvangen en
dat hierop onverwijld zal worden gerea
geerd.
Men legt er echter in dit verband ook de
nadruk op dat het aan president Eisen
hower zelf is beschoren een beslissing te
nemen over economische hulpverlening
aan Perzië.
Het weer in de komende dagen zal iets
beter zijn dan het de laatste tijd is geweest.
Een nieuwe Oceaanstoring volgt een iets
Noorderlijker baan dan zijn voorganger en
dat betekent, dat de ongunstige invloed van
deze depressie niet zo lang zal aanhouden.
Het belangrijkste regengebied van de sto
ring passeerde in de nacht en ochtend ons
land. Morgen kunnen hier en daar in het
land buien voorkomen maar daarna wordt
het toch geleidelijk zonniger. De tempera
tuur blijft evenwel aan de lage kant omdat
voorlopig de aanvoer van koelere Oceaan-
lucht nog voortduurt.
(Van hedenmorgen 7 uur)
weers-
Coestand
Helsinki half bew.
Stockholm licht bew.
Oslo geheel bew
Kopenhagen regen
Amsterdam regen
Edinburgh licht bew.
Londen regen
Luxemburg regen
Parijs zwaar bew.
Bordeaux mist
Grenoble onbewolkt
Nice onbewolkt
Genève onbewolkt
Zürich mist
Locarno onbewolkt
Berlijn zwaar bew.
Frankfort zwaar bew.
Miinchen onbewolkt
Wenen geheel bew.
Innsbruck mist
Rome onbewolkt
Maximum temp. gisteren:
O 4J. 7^ re O.
5 t,
m C
O s
(u
25
Z 5 19 0
ZW 7 20 0
ZZO 3 16 0.6
Z 11 20 3
ZZW 8 19 4
ZZW 5 16 0
ZZW 4 19-
ONO 5 18 0.3
Z 5 21 0.4
windstil 26 0
windstil 24 0
NW 3 25 0
windstil 23 0
windstil 21
O 2 24 0
Z 3 20 0
ZW 5 21 0
ZZW 2 18 0
ZZW 7 20 3
windstil 20 0
NNO 2 28 0
neerslag laatste 24 u
WISSELEND BEWOLKT
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Maan
dagavond tot Dinsdagavond, opge
maakt om 10 uur:
Wisselend bewolkt met slechts enkele
verspreid voorkomende buien, hoofd
zakelijk in de Noordelijke helft van het
land. Weinig verandering in tempera
tuur. Matige en af en toe vrij krach
tige Zuid-Westelijke, later Westelijke
wind.
25 Augustus
Zon op 5.40 uur. onder 19.44 uur.
Maan op 19.40 uur, onder 6.26 uur.
Hoog en laag water in IJmuiden
Maandag 24 Augustus
Hoog water: 2.56 en 15.26 uur.
Laag water: 11.04 en 23.27 uur.
Dinsdag 25 Augustus
Hoog water: 3.41 en 16.08 uur.
Laag water: 11.51 uur.
