Sla vwi ïèestdafew Agenda voor Haarlem Carillon van 49 klokken voor Amerika gereedgekomen Een Eeuw Geleden Voorlopig nog geen volle melk Neem geregeld Uw DAVITAMON m De Deense televisie wordt permanent Landbouwbeleid is niet gewijzigd ^Hoe is het ontstaan?^ Een kater Wereld-hulpactie voor behoeftige kind Dr. L. G. Kortenhorst met beiaardier naar V.S. om het aan te bieden Trotzky's moordenaar verkiest de cel DINSDAG 22 DECEMBER 1953 3 Een jjj) voor gezondheid! U:t de Opregte Haarlem sche Courant van 22 December 1853 TWEEDE KAMER Sanering van rundveestapel vordert snel Voor dc Stille Armen Dit woord: HUILEBALK Kort nieuws Zorg ervoor dat U voldoende van die heerlijk geurige ROXY in huis heeft. Vraag daarom Uw winkelier om een Flavor Seal (F.S.) Pack het bevat 10 pakjes ROXY, luchtdicht afgesloten in speciaal geprepareerd papier, hetgeen U de garantie geeft van 100 °/o fabriekverse cigaretten. Presenteer ook Uw gasten die heerlijke verse ROXY cigaretten. U legt er eer mee in, want ieder zegt: ORGANON-OSS het ideale vitamine-preparaat De financiële commissie uit het Deense parlement heeft haar goedkeuring gehecht aan een voorstel van de minister van On derwijs tot het verstrekken van gelden voor uitbreiding van de Deense televisie. Hier door zal de. televisie in Denemarken, na een experimentele periode van ongeveer drie jaar, een permanente instelling wor den. Er zijn gelden beschikbaar gesteld, nodig voor uitbreiding van de zendtijd van drie tot acht uur per week en het bouwen van nieuwe zenders in Kopenhagen, Odense en Aarhus, waardoor de ontvangst ook builen Kopenhagen mogelijk wordt. De commissie is accoord gegaan met een voor stel van minister Bomholt om de radio luisteraars de uitbreiding van het televisie net over het gehele land te laten financie ren door de luisterbijdrage te verhogen van 15 tot 20 kronen per jaar. Er zal met ingang van Juni 1954 dagelijks een programma van een uur en voorts een maal per week een jeugdprogramma wor den uitgezonden. De kosten hiervan wor den geraamd op ongeveer drie millioen kronen per jaar (één kroon is ongeveer 55 cent). Het kijkgeld blijft gehandhaafd op 50 kronen per jaar. Er zijn in Denemarken thans bijna 900 ontvangtoestellen geregistreerd, voorname lijk in Kopenhagen, omdat men elders in het land de televisieprogramma's niet kon ontvangen. Het waren voornamelijk de Zweden, die in de afgelopen drie jaar van de Deense experimentele televisieprogram ma's hebben geprofiteerd. De minister van Onderwijs hoopt, dat door de bouw van nieuwe zenders over vijf jaar het aantal ontvangtoestellen 50.000 zal bedragen. LONDEN. Lord Palmerston heeft ont slag verzocht als minister van Binnen- landsche Zaken, volgens de ministeriële bladen omdat hij aan het voorstel van Lord Russell tot wijziging van het kiesregt, geen bijval kan verleenen. De oppositie bladen beweren echter zonder omwegen, dat Lord Palmerston de staatkunde, welke het kabinet ten aanzien van den Turksch- Russischen oorlog volgt, als te zwak jegens Rusland afkeurt. De voorzittende minister, Lord Aberdeen, is naar Osborne House afgereisd om het verzoek aan H. M. de Koningin aan te bieden. Na zijn terugkomst zal een kabi netsraad worden belegd, waartoe alle bc- winslieden, die zich op hunne landgoederen bevinden, naar de hoofdstad zijn opge roepen. Begin November waren 55.998 Neder- lahde rundveebeslagen vrij van runder- tuberculose. Ruim 23.000 hiervan waren een jaar eerder gesaneerd, dan krachtens het schema verplicht was. Daarentegen waren 1864 veehouders te laat met het sa neren van hun veebeslagen, zodat zij niet meer in aanmerking kwamen voor uitke ring van de extra heffing of van slacht- premies. In October van dit jaar werden 12.319 zieke dieren ter slachting aangeboden, waarmede het totaal sinds 20 Mei 1951 is gestegen tot 237.777. De totale inkomsten van het nationaal fonds tbc-bestrijding bedroegen 55.5 mil- lioen gulden, waarvan 26 millioen uit de E.C.A.-tegenwaardefondsen en de rest uit heffingen. Tot October van dit jaar is door het fonds 25,5 millioen voor de sanering besteed. Aan spaarheffing (55 cent per 100 kg. melk) is in totaal ontvangen 17.9 millioen, waarvan ruim 7 millioen weer is uitbe taald. De door het Heemsleeds Fanfarecorps ..Excelsior'' georganiseerde feestavond ten bate van de stille armen, welke Zater dag in het Sportpark-restaurant gehouden werd, heeft het netto -bedrag van f 231,92 opgeleverd. De opbrengst zal aan het Heemsteeds comité voor de stille armen worden afgedragen. Het ziet er uit of dit woord is samen gesteld uit de stammen van twee werk woorden: huilen en balken. Het laatste werd vroeger ook van mensen gezegd. Vondel bijvoorbeeld, sprekend van een jonkvrouw, schrijft in alle ernst: Daer zetze zich. en huilt, en balckt, en houd geen maet. Maar er is alle reden om aan te nemen dat huilebalk is ontstaan uit huilebalg. Een balg is een stout kind. Dit woord is al heel oud cn komt ook in de samenstelling kwellebalg voor: kind dat anderen plaagt. Een woord, dat er tree in verband gebracht kan worden, is blaasbalg. Daarin komt balg voor in de ouds'e betekens van: lederen zak. Vandaar gebruikte men het woord ook voor .buik, maag. scheepsruim en bij uitbreiding voor: lichaam. Een huilebalk of huilebalg is een voortdurend huilend en drenzend kind. Ook gebruikte men het voor: rouwhoed met brede rand, door lijkbidders ge- i dragen. Mijn kat is een kater geweest, maar dat heeft niet lang geduurd. Hij is opgegroeid tot een vadsige eunuch met een minder waardigheidscomplex. Op zachte voeten gaat hij langs de muren en mijdt de ruimte. Dolend en denkend zwerft hij door het huis, soms opgehouden door een mug, die hij vreemd nastaart. Dan filosofeert hij verder van de zolder naar de kelder, van de kelder naar het bureau vanwaar hij graag uitkijkt. Aandachtig bestudeert hij cle mussen, zonder enige aggressie. Fier zit hij tussen de planten en ruikt aan de bloe men. Of hij staat roerloos op het kleed, te leven. Een vredig beest zo te zeggen, maar ach ter zijn suffig gezicht woelt een grote tra giek, die zijn geest verzwakt en zijn klau wen tot kluifjes stempelt in drukkende momenten. Want soms heeft hij het moei lijk. Kijk, daar zit 'ie weer. Op de stoep in de tuin. Hij kijkt de lucht in en snuffelt aan de wind. Hij voelt zich de waker over het huis sinds hij heeft begrepen dat sluipen en gluipen langs de heg hem alleen maar te kijk zet ais een bespottelijkheid. De mussen hebben het allemaal wel be grepen. Zij joelen niet om zijn onmacht, maar zij maken er wel gebruik van. Want. tjiep, die kruimels in het gras. Zij hippen opmerkelijk stil rond en doen zich te goed. Mijn kater zit strak naar ze 1e kijken. De wind geeft hem 'n kuifje en komt misschien even aan zijn herinnering, want kijk, hij buigt naar de grond. Nu is hij zoals vroeger toen de jacht nog voor hem leefde en hij binnenpretjes had over de macht van zijn bestaan, en kir rend met zijn buit onder de struiken kroop. Hij ziet het als een kater voor zich en trekt zich terug in het verleden. Hij leert nu door de takken van een lage hees ter. Ongemerkt heeft hij zich verplaatst, zit hij spinnend de mussen te bespieden. Hij heeft nu geen gezicht meer. Hij heeft een kop, een harde kop met bitse ogen, die tintelen van strijdlust. Maar de mussen stoppen hun magen vol en bekommeren zich niet om een kater, die roverije speelt. Ik heb het niet verder aangezien, maar later ging er plotseling een luid geschetter cp. Ik zag de mussen op het dak schaterend over de goot loeren. Mijn kater stond mid den in de tuin en keek beduusd naar de grond. Ineens draaide hij zich om en zag mij. We stonden oog in oog en de mussen joelden nog luider. Even keek hij naar beven. Toen verdween hij achter het huis, met mislukte waardigheid. J. V. (Van onze parlementaire redacteur) Bij de Maandag voortgezette behandeling van de begroting van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening liet zich onder anderen de heer Haken (C.P.N.) horen, die meende dat Amerika een „afpersings- politiek" tracht toe te passen met het aan bod overschotten aan voedingsproducten over te doen. Ir. Vondeling (P. v. d. A.) nam minister Mansholt in bescherming met be trekking lot de kwestie van de magere melk. De heer Den Har tog (V.V.D.) ge waagde van het onvolprezen optimisme van de bewindsman wat de Europese integratie betreft en zei dat er toch wel degelijk ver andering in het beleid viel waar te nemen. Maar minister Mansholt ontkende dat men van een werkelijke wijziging in zijn beleid kon spreken. Iets anders is, zo betoogde hij, dat aangezien de markt situatie niet steeds dezelfde is, men telkens de middelen ter beheersing van de markt zal dienen te wijzigen. „Men moet niet te huiverig zijn om van paard te vei-anderen," zei hij. De totale landbouwvoortbrenging in de wereld is per hoofd van de in de loop dei- jaren aanmerkelijk toegenomen wereldbe volking gelijk gebleven. De productiestij ging is vooral zeer groot in Amerika en Canada, hoewel daar slechts 7 procent dei- wereldbevolking woont. Helaas valt een productiedaling in het Verre Oosten met zijn enorme bevolkingsgroei waar te nemen. is dit in 's ministers ogen zeker niet het geschikte middel. Over afneming van katoenaardolie, die wij voor de zeepfrabri- cage nodig hebben, zijn onderhandelingen gaande. Wat de teeltrechten voor bloembollen be treft, erkende minister Mansholt, dat er in derdaad iets niet in orde is. Uit de opge lopen prijs blijkt een wanverhouding tus sen het product en het aanbod. Blijkbaar is de animo voor het telen van bloembollen teleurstellend, maar aangezien er in dit vak zoveel fluctuaties plegen voor te komen, achtte de minister het beter, niet terstond in te grijpen. Op het ogenblik is overleg gaande en in het voorjaar hoopte de be windsman de resultaten daarvan bekend te kunnen maken. Naar aanleiding van de klacht van ir. Vondeling (P. v. d. A.) over hetgeen er in het Westen van het land gebeurt met de consumptiemelkvoorziening, door hem een kiassiek voorbeeld van slechte ordening genoemd, liet de bewindsman een ernstige waarschuwing horen. Als het zou uitlopen op ondernemersovereenkomsten, waarbij de consumenten de dupe worden, dan moesten de kartellerende verwerkingsbe drijven en de slijters goed begrijpen, dat het dan met hun vrijheid afgelopen zou zijn. Nog geen zoele meJk Tenslotte ging de minister in op de door enige afgevaardigden geuite klachten over de afgei-oomde melk. Zou men het vetge halte niet meer terugbrengen, dan zou dit met 1 Januari een stijging van de melkprijs met 5 cent per liter betekenen. Het ver bruik, dat nu juist dank zij de betrekkelijk lage prijs zo hoog is, zou dan dalen. Trou wens, de voedingsdeskundigen zeggen dat in ons land het vetgebruik te hoog, dat van dierlijk eiwit te laag is. Met andere woor den: magere melk is bijzender gezond. Intussen bleek minister Mansholt toch wel bereid te overwegen volle èn magere melk ter beschikking te stellen. Hij liet daarbij doorschemeren, dat geleidelijk het streven gericht zal moeten zijn op levering van volle melk. Maar als het daartoe tot afschaffing der subsidies komt, zou dit een stijging met 9'/< cent per liter veroorzaken, zodat de grootst mogelijke voorzichtigheid geboden was. Vandaag zet de minister zijn rede voort. Volgens recente schattingen bedraagt het aantal behoeftige kinderen op de gehele wereld thans 500 millioen. Het kindernoodfonds ran de UNO. de Unicef, is in staat het lot van enkele millioenen dezer kinderen enigszins te verzachten door hun de eerste levensbehoeften te schenken, zoals melkrijst en kleding. Voorts neemt het fonds deel aan de bestrijding van ziekten als tuberculose, malaria en framboesia. Dit heilzame werk wordt bekostigd uit vrijwillige bijdragen van regeringenorganisa ties en particulieren. Ieder jaar worden er acties gevoerd, waarvan de resultaten het de Unicef mogelijk maken de hulp voortgang te doen hebben. Een dezer acties bestaal uit de. verkoop van kaarten, die zijn bedrukt met afbeeldingen, welke het karakter dragen van verbondenheid. De prenten werden gemaakt door de kunstenaars Henri Matisse en Lewitt-Him. In 1952 werd voor meer dan 250 duizend gulden door deze kaarlenverkoop verkregen. Dit jaar hoopt het Unesco Centrum Nederland, dat gevestigd is Vondelstraat 20 te Amsterdam (waar de kaarten kunnen worden besteld) en deelneemt aan de organisa tie van de hulp, opnieuw een goede bijdrage te kunnen leveren. ADVERTENTIE DINSDAG 22 DECEMBER Vleeshal: Voorbespreking van de afscheids- concérten van Jo Vincent door Casper Höwèler, 8.15 uur. Minerva: „De ster van Bethlehem". Kerstspel, 8.15 uur. Grote Kerk: Kerstzangdienst, 7.30 uur. Luxor: „Vuile han den". 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Lido: „Mid night Kiss", alle leeft.. 7 cn 9.15 uur. City: „Scharlaken tunieken". 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Muiterij op de Bounty", 18 jaar, 8 uur. Roxy: „Dossier 212 van Tokio". 14 jaar. 3 uur. Rembrandt: „Het lied van de woes tijn", 14 jaar. 7 on 9.15 uur. Palace: „Anna". 14 jaar, 7 on 9.15 uur. WOENSDAG 23 DECEMBER Concertgebouw: Piano-recital van Jan Smeterlin. 8 uur. Minerva: „De ster van Bethlehem", Kerstspel. 7.30 en 9.30 uur. Luxor: „Vuile handen". 18 jaar. 2, 7 en 9.15 uur. Lido: ..Midnight Kiss", alle leeft.. 2, 4.15. 7 en 9.15 uur. City: ..Scharlaken tunie ken". 2.15. 7 en 9.15 uur. Frans Hals: ..Mui terij op de Bounty 18 jaar, 2.30 en 8 uur. Roxy: „Dossier 212 van Tokio", 14 jaar, 2.30 cn 8 uur. Itcmbrandt: ..Het lied van dc woes tijn". 14 iaar, 2, 4.15. 7 cn 9.15 uur. Palace: um'\ U jwa.'--, 2, 4.1S, 7 en 9.15 uur. De prijzenbureaux voor onroerende zaken hebben van 21 December 1953 af geen bemoeienis meer met de beoordeling van de prijzen van landbouwgronden. Voor andere dan landbouwgronden blijft de koopprijs aan de goedkeuring van deze bureaux onder worpen. De huurprijs daarvan zal echter, als op 1 Januari de Huurwet wordt gewij zigd. vrij zijn. met dien verstande, dat de huurprijs van 31 December 1953 dan van kracht blijft, tenzij partijen een andere over eenkomen. Een Wateringse fruitkweker heeft gis teren aan de Coöp. Fruit- cn Groentenvei- ling te Wateringen een kistje kaspruimen aangevoerd. Het bleken vruchten te zijn van bomen, die dit jaar reeds hadden gedragen. Twee jaren geleden is een actie begon nen, welke tot doel had namens het Neder landse volk in al zijn geledingen een ge schenk te kunnen aanbieden aan Amerika, als bewijs van dankbaarheid voor al het geen dit land tijdens en na de oorlog voor Nederland heeft gedaan. Besloten is toen. een carillon te doen samenstellen, een typisch Nederlands product. Dit carillon, dat 49 klokken omvat, zal loaarschijnlijk. in de tweede helft van April '54 door dr. L. G. Kortenhorst, voorzitter van de Twee de Kamer, in zijn kwaliteit van voorzitter iian het werk-comité „Klokken voor Ame rika", te Washington worden aangeboden. Het carillon is het grootste, dat in ons land te produceren was. Voor de vervaar diging is de medewerking verkregen-van Nederlandse kunstenaars, en wel van me vrouw Van der Grinten-Lücker en de heren G. van Remmen en Louis Mevs. De grootste klok alle klokken zijn voorzien van gedichten van Ben van Eijs- selstein is geschonken door de Antillen. Verder zijn er klokken gegeven door de elf provinciën, door dc jeugd, de mijnbouw, de handel, de nijverheid, de luchtvaart, de marine, de militaire luchtvaart, het leger, de ambtenaren, de gemeente Roosteren, welke in de vuurlinie heeft gelegen en door de Amerikanen is bevrijd, het transport wezen, de ambachten, de publiciteit, de tuinbouw, dc landbouw, kunsten en weten schappen, het onderwijs, de kunstnijver heid, dc sport, de studenten en de kleuters. Het kleinste klokje, dat de naam draagt van Prinses Marijke, is reeds door de Ko ningin tijdens haar bezoek aan Amerika aan de toenmalige president, Truman, aan geboden. De toren In haar redevoering in Amerika heeft Koningin Juliana naar voren gebracht dat het in de bedoeling lag niet alleen een ca rillon te schenken, maar ook een toren, waarop een beroep zou worden gedaan op de Amerikanen van Nederlandse oorsprong. Deze gedachte is evenwel niet uitvoer baar gebleken. Hoewel het comité „Klok ken voor Amerika" met de uitvoering van dit idee geen bemoeienis heeft, deelde dr. Kortenhorst mede, dat de regering ter aan moediging een deel van de hiervoor be nodigde som wil verstrekken. Het reste rende bedrag zal door het Nederlandse be drijfsleven bijeen worden gebracht. Het zal geen eenvoudige zaak zijn om voor het opstellen van de toren met het carillon te Washington de mooiste plek te vinden. Intussen ziet het er naar uit dat het Nederlandse carillon voorlopig zal worden opgehangen in het Memorial Park, Newius- Track. Dr. Kortenhorst zal op zijn reis naar Amerika vergezeld worden van een Ne derlandse delegatie, waarvan onder meer de stadsbeiaardier van Rotterdam, de heer F. Timmermans, deel zal uitmaken, en door werklieden. De reis wordt aangeboden dooi de Holland-Amcrika Lijn. die ook gratis het carillon zal verschepen. De klokken zijn gegoten door drie gie terijen: de firma Gebr. Van Bergen te Heiligerlee. de N.V. Eysbouts te Asperen (Brabant) en de N.V. Petit en Fritsen te Aarle-Rixtel. Het carillon, dat momenteel opgesteld is achter het museum Boymans te Rotter dam, zal daar bespeeld worden op 25 De cember van 12 tot 13 uur, op 26 December van 16 tot 17 uur, op Oudejaarsavond en Zaterdag 2 Januari eveneens van 16 tot 17 uur. Op 5 Januari, 's morgens te drie uur, zal daar de officiële overdracht van de klok ken door de gieterijen aan het comité plaats hebben. Deze gebeurtenis zal waarschijnlijk dooi de radio worden uitgezonden. Suriname heeft aan Amerika reeds een gouden beeldhouwwerk gegeven en heeft daarom niet aan dit gezamenlijk geschenk bijgedragen. Het gezamenlijk gewicht der klokken bedraagt ongeveer 30.000 kg. dc kosten van het carillon belopen in totaal onge veer f 600.000.welk bedrag in hoofd zaak dank zij de gehouden straatcollecte door particulieren bijeen is gebracht. MEXICO CITY (United Press) —Giste ren brak voor Jacques Mornard, de man die dertien jaar geleden de bolsjewistische leider Leon Trotzky vermoordde, de dag aan waarop hij aanspraak kon maken op de vrijheid. Hij heeft van dit recht echter geen gebruik gemaakt, vermoedelijk uit vrees zelf vermoord te worden, zodra hij zich buiten de gevangenis bevindt. Ten tijde van de moord was de uitgeweken Trotzky de voornaamste rivaal van wijlen Josef Stalin, maar voor Mornard betekende zijn daad geen blijvende dankbaarheid van de kant der Stalinisten. Hijzelf schijnt te vrezen op de nominatie te staan om te worden geliquideerd, hetzij door Russische agenten, hetzij door de volgelingen van wijlen Trotzky. Hij heeft nimmer onthuld wie hem de opdracht gaf Trotzky te doden en de autoriteiten zijn er van overtuigd dat de agenten van het Sovjet-régime graag de zekerheid willen hebben, dat hij dit nooit zal doen ook dat is. als de Trotzkyïsten hem niet eerder te pakken krijgen. Mornard, die destijds tot 19'/^ .iaar ge vangenisstraf werd veroordeeld, had Zon dag tweederde van zijn straf uitgezeten, hetgeen betekende dat hij er aanspraak op mocht makeb op vrije voeten te worden gesteld. In het afgelopen half jaar is hij in c.e gelegenheid geweest een verzoek daar toe in te dienen, maar hij heeft er de voor keur aangegeven zijn verblijf in de betrek kelijk comfortabele cel van de gevangenis Leeumberri te prolongeren. Voor Mornard zijn steeds uitgebreide maatregelen genomen om hem voor een on tijdig einde le behoeden. Zijn voedsel wordt altijd, voordat hij het aanraakt, ge proefd door een hond, een kat of zelfs wel door een bewaker met wie hij op vriend schappelijke voet staat. In dit opzicht is er reden tot bezorgdheid: er zullen grote verschuivingen nodig zijn. In vogelvlucht de stijging en daling van de prijzen in ogenschouw nemend, kwam minister Mansholt tot de conclusie, dat er in het laatste half jaar een zekere stabiliteit te bespeuren is. Sprekende over het vraagstuk der Ame rikaanse overschotten, verklaarde de minister niet aan een duurzaam karakter daarvan te geloven. Tengevolge van de be volkingsgroei daar zal er vermoedelijk over twintig jaar niets meer van die overschot ten te zien zijn en zal Amerika van uitvoe rend invoerend land geworden zijn. In Rome is het niet tot een oplossing van het overschotten vraagstuk gekomen. De Verenigde Staten overwegen nu zelf een speciale conferentie met het oog op dat vraagstuk bijeen te roepen. Het landbouwbeleid moet voorzichtig, zorgvuldig en slagvaardig zijn, verkondigde de minister. Wat de monopolieheffingen op granen betreft, die waren slechts na rijp beraad ingevoerd, maar het zijn tenslotte lapmiddelen, die men moet beschouwen als overbruggingsmaatregelen naar een ge meenschappelijke markt. Landbouwinte- gratie zal slechts als deel van economische integratie na de vorming van een Politieke Gemeenschap tot stand komen. Nadat- de minister had medegedeeld, dat een instellingswet voor de productschappen op het gebied van de voedselvoorziening voor het eind van dit jaar bij de Kamer zal worden ingediend, erkende hij, dat ons een Amerikaans voorstel heeft bereikt ter overneming van overschotten. Wij zijn echter volkomen vrij er op in te gaan of het af te slaan. Voor een land als het onze Minister Mansholt

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1953 | | pagina 5