Noord-Afrika kan voor Europa
sleutel tot gans werelddeel zijn
Nationalisten moeten gewonnen worden
Naegelen houdt Bourguiba
Frankrijks standpunt voor
Prys Kunstenaarsverzet
voor Henr. van Eyk
5 doktoren
het misbruik van
laxeermiddelen
Interview meteen
Franse socialist
Tunesisch nationalisme kan nog
niet op eigen wieken drijven
Voorwaarde is dat Mendès-France de
kans krijgt voor doelbewust beleid
ZATERDAG 22 JANUARI 1955
Geen garantie
Algerije: kernprobleem
Hoe en wanneer
Honderdvierjarige
te Dordrecht
Hof verzwaart straffen
voor roofoverval
in de Beemster
Strategische redenen
Geen overijling
Risico
Prof. mr. M. P. Vrij, lid van
Hoge Raad, overleden
waarschuwen tegen
Agenda voor Haarlem
Ernst
Spraakverwarring over „kolonialisme"
Desgewenst zijn er nog meer argumen
ten voor de dringendheid van het pro
bleem. Strategische: Amerikaanse atoom
bommenwerpers staan op Marokkaanse
bases. Noord-Afrika vormt een gordel, die
in een onverhoopte nieuwe wereldoorlog
behouden zou kunnen blijven. Een drin
gend probleem dus, dat vraagt om een
tijdige oplossing die een blijvende samen
werking met het Westen moet garanderen.
Kan men die samenwerking bereiken door
het ontkennen van de aspiraties der „las
tige" nationalisten, door een „sterke-
hand"-politiek, wanneer de nationalisten
naar het geweld grijpen? De recente
historie India, Pakistan, Indonesië en
Indo-China zegt: Neen.
Frankrijk mag een moderne strijdmacht
naast de deur hebben, maar het enige min
of meer doelmatige middel tegen een na
tionalistische guerilla zou bestaan uit
represailles op grote schaal, uit officiële
contra-terreur. Welnu, de wereld van 1955
accepteert zulke middelen niet meer.
Betekent dit dat men onder die dwang
deze gebieden van vandaag op morgen aan
zichzelf moet overleveren, ze prijs geven
aan chaos in een politiek klimaat, ver
giftigd door in de strijd geboren verbitte
ring? Herhaling dus van de Indonesische
kwestie? Het is niet noodzakelijk. Frank
rijk heef» hog andere kansen, het alter
natief is niet zo simpel. Er kan nog wor
den gepraat. Maar met wie? Wel, met de
Neo-Destour in Tunesië, de UDMA in Al
gerije en de Istiqlal en de PDI in Marok
ko: De nationalistische partijen, met hun
redelijk-gematigde leiders ais Bourguiba,
Abbas en Balafredj. Haast alle nationalis
tische leiders zijn door het Franse genie
zelf in de Westelijke democratie geschoold,
sterker nog: zij zijn zozeer doordrenkt
van de Franse geest, dat zij van de vijan
den van vandaag tot de vrienden van
morgen kunnen worden. Op een voor
waarde echter: dat de zelfstandigheid van
hun landen duidelijk in het uitzicht wordt
gesteld. Zij vragen in feite een kalender-
politiek: via de interne autonomie naar de
algehele zelfstandigheid en via die zelf
standigheid naar een nieuwe samenwer
king op gemenebest-basis met Frankrijk.
Als gelijkgerechtigde en vrijwillige part
ners. Een programma uit de Britse school
dus, dat in India en Pakistan succes had.
Wie echter geeft de garantie dat zij het
Westen na de tweede étappe niet vaarwel
zullen wuiven om aan boord te klauteren
van het schip der Arabische Liga? Nie
mand. Een kans op die garantie zou het
Westen zichzelf kunnen scheppen. Men
zou zich kunnen indenken, dat Frankrijk
al of niet geholpen door andere Weste
lijke landen tijdens de wei-omlijnde
kalender-étappes deze landen een admini
stratieve stoomcursus zou geven, die, ge
koppeld aan economische investeringen en
Jonge Tunesische werklozen die in het lokaal van de Neo Destour de Tunesische
vrijheids-hymne zingen.
technische hulp ze in staat zou stellen de
eerste étappes op eigen benen te staan. Zo
zou het Westen iets kunnen bieden, dat
de Arabische Liga niet kan.
Het valt niet te ontkennen, dat zo'n op
lossing enige theoretische kantjes bezit.
En de praktijk stuit op lastige psycho
logische factoren: in de uitwerking het
eeuwige Westelijke complex van „wij
weten - het - allemaal - zo-verschrikkelijk-
veel-beter". En vóór dat stadium zelfs nog
een ander. In haast ieder koloniaal pro
bleem heeft men met dubbele onrijpheid
te maken: het beheerde volk is niet rijp
om de zelfstandigheid te krijgen, het be
herende is niet rijp om haar te verlenen!
Ook op dat punt is de Indonesische lij
densgeschiedenis nogal leerzaam.
In hoeverre Frankrijk gereed is voor de
grote stap, zal de nabije toekomst leren.
Het heeft nu een regering, die bereid is
iets te doen, bereid om Tunesië thans en
Marokko straks interne autonomie te ge
ven, hoewel zij over toekomstige zelf
standigheid nog niet wil spreken. Wat Al
gerije betreft, dat op weg is het kern
probleem te worden, houdt zelfs Mendès-
France zonder twijfel onder invloed
van zijn kabinetschef Pelabon, zelf een
ex-Algerijnse bestuursambtenaar nog
vast aan de feitelijke in de praktijk reeds
mislukte assimilatie-politiek. Dat wil zeg
gen: de verdere verweving van Algerije
met Frankrijk. De wettelijke fictie van de
„drie Franse departementen" in Algerije
ik citeer Frangois Mauriac bindt
hem de handen, als is hij dan bereid die
wet loyaal toe te passen en in versneld
tempo naar politieke en economische ge
lijkschakeling te streven.
Mendès-France ziet nog een kernpunt:
de economische misère in de drie landen
waar bijkans net zoveel werklozen rond-
tot treuren te zijn. Maar wel duidt de
Franse premier met zijn plan aan, dat
Frankrijk bereid is toe te geven dat de
economische ontwikkeling van Noord-
Afrika eigen kracht te boven gaat.
Dat Mendès-France, die om zich heen
op een veld van 360 graden met allerlei
problemen slag moet leveren, reeds nu
met een kant-en-klaar-programma voor
Noord-Afrika uit de bus zou komen, was
trouwens niet te verwachten. Zijn voor
lopig minimum-programma wijst nochtans
op enige belangrijke punten de weg. Rest
nu de vraag of hij de kans zal krij
gen zich in de Noord-Afrikaanse
kwestie te verdiepen, zijn program
ma te completeren en het met een
a ppèl op de Franse logica en de
Franse grootmoedigheid te lanceren.
Een voorspellend antwoord op deze
vraag hangt af van het blote feit of
men optimist of pessimist is.
Marcel-Edmond Naegelen, die ons in een van die niet zo gezellige bureaux van
het Franse parlementsgebouw ontvangt, is twee en zestig jaar en wanneer zijn
dikke haardos niet hagelwit geworden was, dan zou men hem die leeftijd nog
lang niet geven. Een forse breed-geschouderde man met doordringende zwarte
ogen. Een man, die in zijn hele manier van optreden en in zijn spreken onmid
dellijk doet voelen dat hij wéét wat het begrip verantwoordelijkheid zeggen wil.
Een Elzasser, die recht op zijn doel afgaat en niet één woord bezigt dat in het
gesprek overbodig is.
Met aandacht luistert hij eerst, wanneer wij hem het interview van Bourguiba,
waarvan hij slechts de voornaamste citaten kende, woordelijk vertalen. Dan
komen de antwoorden op onze vragen. Beslist en met nauwkeurigheid gefor
muleerd, zonder dat hij zich in tegenstelling met Bourguiba
moment door zijn gevoel en zijn temperament laat meeslepen.
Ik ben, zo zegt de heer Naegelen, niet
zó pessimistisch gestemd als Bourguiba.
De moeilijkheden, die zich hebben voorge
daan en die voor een groot deel ook nog
overwonnen moeten worden, waren bij het
begin van de onderhandelingen te voor
zien. Van beide zijden zijn begrippen in het
gesprek en in de openbaarheid ge
worpen, waarvan sommigen misschien iets
als de uitwerking van een toverformule
hebben verwacht. Rond de conferentietafel
heeft zich van meet af aan de moeilijk
heid voorgedaan die begrippen eerst nader
te omschrijven. Spoedig bleek dat beide
partijen niet hetzelfde verstonden onder de
term: interne autonomie. Het moet me van
het hart, dat Bourguiba aan deze spraak
verwarring heeft bijgedragen. Hij beschul
digde ons Fransen van „kolonialisme".
Een van de duizenden bedelaars van Algiers onder een wrang reclame-op schrift:
Nieuwe formule, zeer frisse geur.... en waarlijk niet duur.
Als dit Mendès-France echter niet
lukt, is er voor optimisme geen re
den meer. Zonder te willen scher
men met „laatste kansen", moet men
toch vaststellen, dat Frankrijks mo
gelijkheden in Noord-Afrika dit
stadium gevaarlijk naderen. Er is
bijna geen diplomaat in de Maghreb
zoals Noord-Afrika in het Ara
bisch heet die niet aan zijn re
gering rapporteert, dat men reke
ning zal moeten houden met een
komende onafhankelijkheid. Het is
niet zozeer de vraag of Noord-Afrika
zelfstandig zal worden, maar hoe en
wanneer! De vraag dus of dit sleu-
telgebied na bittere strijd totaal van
het Westen zal vervreemden, zelfs
mogelijk of het tot nu toe vrijwel
vergeefs wroetende communisme
tenslotte toch zijn kans zal krijgen,
of dat er een nieuwe brug geslagen
kan worden tussen het Westen ener
zijds en de Islam en Afrika ander
zijds.
Een idyllisch symbool: de gesluierde Islam gaat
door een wijd open deur naar de verlichte
twintigste eeuw.
De jaarlijkse litteratuurprijs van de
stichting Kunstenaarsverzet 19421945
(groot f 1000) ditmaal uitgegeven voor
een auteur op het gebied van de roman
kunst is door het bestuur, op voordracht
van de jury, toegekend aan mevrouw Hen-
riëtte van Eyk. De jury bestond uit: dr.
Anne H. Mulder, mr. W. H. Nagel, Rein
Blystra, Adriaan van der Veen en R. F.
van Heusden. Nog nader zal worden be
kend gemaakt aan wie de prijs voor beel
dende kunst wordt toegekend.
De prijsuitreiking is op Zaterdag 12 Fe
bruari in het Stedelijk Museum te Amster
dam vastgesteld. Anton van Duinkerken
(prof. W. Asselbergs) zal daarbij een rede
uitspreken, getiteld „Blijvende waarde der
verzetspoëzie".
De weduwe N. van Velzen, wonende in
Dordrecht, is Vrijdag 104 jaar geworden.
Z(j wordt verpleegd in de inrichting voor
maatschappelijk werk van het Leger des
Heils in Dordrecht en is nog levenslustig
en vrij goed ter been.
Twee ambtenaren van de gemeentelijke
dienst van Sociale Zaken kwamen een
taart met 104 kaarsjes brengen. Ook de
burgemeester van Dordrecht, mr. J. A. H.
J. van der Dussen, stuurde een taari.
's Middags kwam hij de jarige gelukwen
sen.
ADVERTENTIE
MIJNHARDTJES: sterke
bestrijders van kou en griep.
De twee verdachten van de op 6 April
van het vorig jaar in de Beemster gepleeg
de roofoverval op de 67-jarige mevrouw
Scheringa-De Heer zijn in hoger beroep
door het Amsterdamse gerechtshof tot veel
zwaardere straffen veroordeeld dan die,
welke hun door de Alkmaarse rechtbank
waren opgelegd.
Beiden waren aanvankelijk met 1 jaar
gestraft.
De oudste der twee verdachten, de 42-
jarige Alkmaarse chauffeur Th. J. van V.
werd 5 jaar opgelegd; 4 jaar voor de over
val en 1 jaar voor twee inbraken.
De jongste, de 24-jarige metaalbewerker
P. J. S. uit Alkmaar, werd veroordeeld tot
4'/.j jaar; 3 jaar voor de overval, 1 jaar
voor de inbraken en een half jaar voor
ontucht.
De beide verdachten hadden zich bij de
boerenhoeve als ambtenaren van de wa
terleiding voorgedaan en stelden quasi een
onderzoek in. Daarbij diende een van hen
de vrouw des huizes met een breekijzer
een klap op het hoofd toe, waarna zij een
kamer doorzochten terwijl de vrouw be
wusteloos in de gang lag. Hun buit was
een portemonnaie met nauwelijks vijf gul
den. De vrouw werd naar een ziekenhuis
vervoerd met een hersenschudding, waar
van zij intussen zo goed als genezen is.
Wanneer onder dat etiket óók de inten
sieve bouw van scholen en ziekenhuizen en
die hele sociale en economische ontwikke
ling kunnen worden begrepen, die in
Tunesië op naam van Frankrijk staan,
goed, dan zijn wij misschien nog altijd
„kolonialisten." Maar het zou beter zijn
dergelijke termen maar te vermijden.
Waar het op aan komt is in onderling
begrip en overleg een nieuwe fase van de
FransTunesische samenwerking te be
ginnen.
We snijden een nieuwe grief van Bour
guiba aan: Frankrijk zou die nieuwe fase
als einddoel willen zien. Tunesië beschouwt
haar als een étappe naar de volledige on
afhankelijkheid.
Ik begrijp de bezwaren van Bour
guiba niet goed, antwoordde de heer
Naegelen. We stellen een tekst op. Gesteld
dat beide partijen met hun handtekening
niet helemaal hetzelfde bedoelen, vervalt
daardoor dan de waarde van dat verdrag?
Helemaal niet .Historisch gezien, is een
afspraak tussen volken nog nooit definitief
gebleken. Wederzijds vertrouwen is van
het allerhoogste belang. Bourguiba is in
ieder geval bijzonder openhartig. Maar
daarom heeft hij nog niet het recht aan
ónze eerlijkheid te twijfelen. Bovendien
geloof ik dat hij minstens twee zaken uit
het oog verliest. Hij spreekt zich met kracht
uit vóór de bestendiging der samenwer
king met Frankrijk, maar meent hij wer
kelijk dat onze plaats in Tunesië lang on
bezet zou blijven, indien wij onverhoopt
plotseling zouden vertrekken? Om strate
gische redenen al is dat niet aan te nemen.
De Amerikanen bezitten nu al de voor
naamste bases in Marokko.
De Tunesische nationalisten, die van hun
hechte vriendschap voor Frankrijk getui
gen, zouden bij de bescherming door een
ander volk niet noodzakelijkerwijze hoeven
te winnen. De Russen zijn ook sterk ge-
interesseerd in dit gebiedEn dan vrees
ik ook dat Bourguiba te zware nadruk legt
op een bepaald politiek aspect ten koste
van sociale en economische problemen. Het
Tunesische volk is politiek nog niet zo hoog
ontwikkeld dan dat het anders dan onder
de dwang van zijn nationalistische impul
sen zou reageren. Het verwacht daarom
van een eigen souvereine regering de plot
selinge ommekeer van al zijn tegenwoor
dige levensmoeilijkheden. Dat hebben we
in de geschiedenis al zo vaak gezien. Maar
is Bourguiba er wel zo zeker van dat hij,
bij een spoedige machtsoverdracht, al die
verlangens zou kunnen vervullen? Wat dat
betreft, zou ik niet graag in zijn schoenen
staan. En daarom zou het ook van wijsheid
getuigen niet overhaast te werk te gaan.
Evenals vorige week in het gesprek met
Bourguiba, belandden we weer bij het
Franse parlement. De Tunesische leider
had als zijn overtuiging uitgesproken dat
de tegenwoordige Franse Kamer nooit een
regeling zou onderschrijven, die voor
Tunesië ook maar enigszins aanvaardbaar
zou blijken.
Ten eerste heeft Bourguiba, zo ant
woordt de heer Naegelen, nog al gemak
kelijk spel. Wij in Parijs hebben met een
volksvertegenwoordiging te maken, die de
regering en de onderhandelaars terstond op
de vingers kan tikken. Dat is een uitvloei
sel van ons democratische stelsel. In
Tunesië bestaat géén georganiseerde volks
wil. Wie garandeert ons Fransen daarom,
dat de afspraken met de Tunesische dele
gatie op den duur door het Tunesische volk
zullen worden geëerbiedigd? Riskeren wij
eigenlijk niet veel meer dan zij? En het
Franse parlement? Wel, dat heeft al wel
eerder dingen aanvaard, die tevoren door
de grote meerderheid werden afgewezen.
Denkt u maar eens aan de Duitse herbewa
pening, waarvan ik overigens een onver
zoenlijke tegenstander zal blijven.
Denkt u dat Mendès-France de ver
trouwenskwestie zal stellen, wanneer bin
nenkort de Tunesische kwestie aan de orde
komt?
Hij zal dat wel moeilijk kunnen ver-
Te 's-Gravenhage is in de afgelopen
nacht na een korte ziekte in de ouderdom
van 59 jaren overleden prof. mr. Maarten
P. Vrij, lid van de Hoge Raad. Hij werd
op 10 Juli 1895 te Amsterdam geboren,
waar hij in 1914 zijn studie aan de ge
meentelijke universiteit aanving. In Maart
1918 legde hij het doctoraal examen af en
op 18 December 1923 promoveerde hij aan
genoemde universiteit op een proefschrift,
getiteld „Beperking der meerderheids
macht in verenigingen en vennootschappen
door rechten der leden".
Van 1918 tot 1928 was mr. Vrij werk
zaam in de rechtspraktijk; van 1918 tot
1922 was hij docent voor burgerlijk recht
en staatsrecht aan de School voor Maat
schappelijk Werk te Amsterdam. Na 1922
was hij advocaat en procureur te Amster
dam.
Bij Koninklijk Besluit van 1 December
1927 werd hij benoemd tot hoogleraar in
het strafrecht en strafprocesrecht aan de
rijksuniversiteit te Groningen. In 1947
werd hij buitengewoon hoogleraar.
Sinds 21 Januari 1947 was prof. mr. Vrij
lid van de Hoge Raad. Hij had zitting in
de strafkamer van ons hoogste rechterlijke
college. Van zijn hand zijn verscheidene
publicaties verschenen.
ADVERTENTIE
Als u geregeld laxeermiddelen slikt, ls er nu
een manier om er van af te komen, 83 van de 100
personen lukte het; u kunt het ook. En wel zo:
Drink in de loop van elke dag enkele glazen
water en bepaal een vast uur voor uw stoelgang.
Neem de le week elke avond twee Carter's Lever-
pilletjes. 2e Week - elke avond één. 3e Week - om
de andere avond één. Daarna niets meer, want
Carter's Leverpilletjes stellen uw ingewanden
in staat weer op eigen kracht te werken, zonder
laxeermiddelen.
Wanneer zorgen, vermoeidheid of teveel eten
het tempo van uw ingewanden tijdelijk vertragen,
neem dan tijdelijk Carter s Leverpilletjes om u
weer op gang te helpen. Zo raakt u uw verstop
ping kwijt en vervalt u niet in de laxeermiddelen-
r*woonte. Haal direct Carter s Leverpilletjes,
1.20 per flacon. 60
ZATERDAG 22 JANUARI
Stadsschouwburg: „De particulier secre
taris", Nederlandse Comedie, 8 uur. Minerva:
„Tarzan de aapmens", 14 jaar, 7 en 9.15 uur.
Roxy: „Avontuur in Tanger", 14 jaar, 7 en
9.15 uur. Rembrandt: „The high and the
mighty", 14 jaar, 6.30 en 9.15 uur. Lido:
„Wenn der weisse Flieder wieder blüht",
alle leeft., 7 en 9.15 uur. „De straat" 18 jaar,
23.30 uur. Studio: „Mensen zoals jij en ik"
14 jaar, en 9.15 uur. Luxor: „Het grote spel",
18 jaar. 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „De in
dringer", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Palace: „Bro
ken lance". 14 jaar, 7 en 9.15 uur.
ZONDAG 23 JANUARI
Stadsschouwburg: „Gysbreght van Aem-
stel". Nederlandse Comedie, 8 uur. Concert
gebouw: „Boefje", De Schouwspelers, 8 uur.
Minerva: „Tarzan de aapmens", 14 jaar, 2,
4.15, 7 en 9.15 uur. Roxy: „Avontuur in Tan
ger" 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Rem
brandt: dr. A. F. J. Portielje spreekt bij
dierenfilms van de heer H. C. Verkruijsen,
11 uur. „The high and the mighty", 14 jaar,
1.00. 3.45, 6.30 en 9.15 uur. Lido: „Lach dan
Paljas", 14 jaar, 11 uur. ..Wenn der weisse
Flieder wieder blüht". alle leeft.. 2, 4.15,
7 en 9.15 uur. Studio: „Van Algiers naar
Kaapstad", alle leeft., 11 uur. „Mensen zoals
jij en ik". 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Luxor: „Het grote spel", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en
9.15 uur. Frans Hals: „De indringer", 14 jaar,
2. 4.30. 7 en 9.15 uur. Palace: „Broken lance",
14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Concertgebouw: „Bulletje en Bonestaak",
Amsterdams Kindertoneel, 2.30 uur.
MA iNDAG 24 JANUARI
Begijnhofkapel: Bijeenkomst Hermann
Zaiss Comité. 8 uur. Zang en Vriendschap:
Bijeenkomst an „De grotere Wereld", 8
uur. Roxy: „De schat van de Amazone", 18
jaar, 2.30 en 8 uur. Rembrandt: „The high
and the mighty", 14 jaar. 2.30. 6.30 en 9.15
uur. Lido: „Wenn der weisse Flieder wieder
blüht", alle leeft., 2. 4.15, 7 en 9.15 uur.
Studio: „Mensen zoals jij en ik". 14 jaar, 2.15.
7 en 9.15 uur. xor: „Het grote spel", 18
jaar, 2. 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „De in
dringer", 14 jaar. 2.30, 7 en 9.15 uur. Palace:
„Broken lance", 14 jaar, 2, 4.15 7 en 9.15 uur
Maak Uw eigen PASPOP!
XXXCOOCOOCOOCOCO(XOO
Na het interview met Habib Bourguiba,
de leider der Tunesische nationalisten,'
leek het van belang, het woord te geven
aan een Fransman, wiens invloed en 8
positie ten naaste bij met die van de 8
Tunesische vrijheidsstrijder kunnen x
worden vergeleken. Wij hebben daar-
toe de heer Marcel-Edmond Nae-'j
gelen bereid gevonden, iemand diex
minister is geweest en gedurende-
twee jaar (van 1949 tot 1951) resi
dent-generaal van Algerije, waar hijj
de Noord-Afrikaanse problemen in
de praktijk heeft kunnen bestuderen.
De heer Naegelen is voorstander van
de Noord-Af rika-politiek van Mendès-
France. Daarom kan hij, met veel gro
ter vrijheid dan een verantwoordelijk
minister, voor het openbare forum een\
standpunt innemen, waarmee het voor
uitstrevend deel der Franse opinie zich
verenigen kan. Om zo tevens de heer
Bourguiba in enkele opmerkingen vani
repliek te dienen.
oooaxxoxxxxxwoocciocoooococociooocoooocoaxoocccococaxc
mijden. Noord-Afrika is een probleem van
enorme draagwijdte, niet alleen voor
Frankrijk maar voor het gehele Westen.
Voor mij zelfs het vitaalste vraagstuk,
waarvoor Frankrijk zich ziet geplaatst.
Zoudt u bereid zijn aan de regering
deel te nemen, indien daardoor de positie
van Mendès-France zou kunnen worden
gered?
(Van onze correspondent in Parijs)
Deelneming aan de regering is voor
ons geen kwestie van principe, maar van
tactiek. Ik geloof dat wij socialisten Men
dès-France nog altijd het doelmatigste
steunen buiten zijn kabinet. Met socialis
tische ministers in zijn regering, zou Men
dès-France vermoedelijk al lang gevallen
zijn. Mendès-France heeft voor mij nog
altijd déze zeldzame verdienste, dat hij
voor het eerst ernst heeft gemaakt met be
loften aan de Tunesiërs, die minister Schu-
man al jaren geleden plechtig heeft afge
kondigd. Zijn val zou hoogstwaarschijnlijk
een funeste uitwerking hebben op onze
verhoudingen tot de Noord-Afrikaanse
volken en zelfs het eind kunnen betekenen
van iedere hoop op een accoord binnen
redelijke termijn. Daarom zie ik het als
onze plicht Mendès-France in beginsel te
blijven steunen. Al weten we dan nog niet
hoe de stand van zaken is in het geheime
gesprak met de Tunesiërs dat gevoerd is,
en eventueel zal worden voortgezet.
x 5
8 Onze reusredacteur, terug van zijn
X Noord-Afrikaanse reportage, besluit I
zijn serie artikelen met een beschou-
X wing over de mogelijke ontwikkeling
in Tunesië, Algerije en Marokko, een
gebied dat voor Europa de sleutel x
X van Afrika kan worden.
8 8
oooocoooooooooooocoooooooooooooooocooocoocooooocoooooocc
lopen als arbeiders. Hij vraagt Duitse en
Italiaanse medewerking bij de economische
ontwikkeling van Noord-Afrika. Voorlopig
moet men zich hiervan niet te veel voor
stellen. Ten eerste is deze invitatie ook
een Europees onderhandelingsobject en ten
tweede zijn de nationalisten bepaald niet
dol op internationalisering van het kolo
niaal bewind. Dat Nederland hiervoor niet
is uitgenodigd, hoeft dan ook geen reden
Aan de hand van een serie dui
delijke tekeningen in Libelle van
29 Januari kunt U nu Uw eigen
paspop maken. Een niet te onder
schatten voordeel by het passen
van Uw zelf-genaaide japonnen!
Dit nummer bevat voorts een aan
tal charmante, deels exclusieve
opnamen van onze jarige Kroon
prinses, waarbij een onzer mede
werksters 'n beschouwing schreef
over de taak die prinses Beatrix
wacht, wanneer zij over een jaar
voor de wet meerderjarig wordt.
Libelle keek achter het rode circus
gordijn, wat een boeiende repor
tage opleverde over jeugdige artis
tes, de romantiek van de piste en
de zwierige dressuur van edele
volbloeds.
Tien stewardessen van tien natio
naliteiten vertellen in dit als altijd
zeer gevarieerde nummer over
haar ervaring als vliegende gast
vrouwen
Libelle - Nassauplein 7 - Haarlem
(Van onze reisredacteur)
romantiek van de piste
Drie onder Frans beheer staande gebieden in Noord-Afrika vormen thans een
van de urgentste problemen, waarvoor de vrije wereld zich gesteld ziet. Het zijn
de protectoraten Tunesië en Marokko en het „deel van Frankrijk" Algerije.
Twintig millioen Mohammedanen, anderhalf millioen Fransen en honderddui
zend Joden, Spanjaarden en Italianen leven tussen Tunis en Casablanca in steeds
groeiende spanning. De Mohammedanen zijn vrijwel de enigen van 's werelds
350 millioen Islamieten, die nog onder vreemd bestuur staan. Zij zijn de laatste
jaren in beweging gekomen: opstanden in Algerije, terrorisme in Marokko, on
derhandelingen in Tunesië 11a lange strijd: De krantenkoppen vertellen het.
Maar er zijn nog belangrijker factoren: de tijd waarin zo'n conflict als „binnen
landse aangelegenheid" kon worden bestempeld, is in feite voorbij.
Het probleem weegt zwaar op de hou
ding van het Arabisch-Aziatische blok, dat
vóór alles het koloniale tijdperk wil be
ëindigen, eer het partij wil kiezen in de
strijd tussen democratie en communisme.
En de Noord-Afrikaanse affaire is van be
slissend belang voor de ontwikkeling in
gans Afrika, donker werelddeel dat zich
langzaam wakker schudt uit een lange
slaap. Europa's aangewezen nieuw expan
sie-gebied, waar nieuwe formules gevon
den zullen moeten worden om over kleur
en ontwikkelingsbarrières heen een nieuw
samengaan te bewerkstelligen.