J
Provinciale begrotingen
door de Staten goedgekeurd
Wereldnieuws
PANDA EN DE SPOKEN-MEESTER
zo
De radio geeft Zaterdag
Rapport van
VIRÓ-commissie
MICA
VRIJDAG 28 JANUARI 1955
LIKDOORNS sss™
Boete van 75 gulden voor
anti-Joodse uitlating
Opperceremoniemeester
van de Koningin
Kerkelijk Nieuws
Generaal Carpentier
in Nederland
Het plan-Plesmati
Orgaan van NWCB
in Brailleschrift
Verzending van zeepost
Philippijnse piraten op
de kust van Gelebes
Twee Zionisten ter dood
veroordeeld in Cairo
Pocht van 60 meter
onder een ijsdek
Studiebeurs voor toneel
voor Gas Baas
Brits disconto verhoogd
^TocA ió Aet
In de Donderdag gehouden vergadering
van de Provinciale Staten van Noordhol
land, waarin de provinciale begroting en
die van de bedrijven zijn goedgekeurd,
heeft het lid van Gedeputeerde Staten, de
heer Prakken (Arbeid) in antwoord op
vragen van leden mededelingen gedaan
over Volendam en Marken ten aanzien van
de vestiging van industrieën, het vreem
delingenverkeer en de woningbouw. Gede
puteerde Staten willen al het mogelijke
doen voor het vestigen van industrieën in
Volendam en daarom is deze plaats als
ontwikkelingsgebied verklaard. Het ge
meentebestuur heeft voor de industrieën
een terrein aangewezen, waarvan de prijs
14 per mï bedraagt. Deze prijs is niet erg
aanlokkelijk en daarom zullen Gedepu
teerde Staten een bijdrage moeten ver
lenen. Op het ogenblik is een stichting
bezig in een gebouw werkzaamheden te
laten verrichten, waarbij vele bewoners
(sters) betrokken zyn.
Ten aanzien van Marken deelde de heer
Prakken mee, dat het eiland nog bijzonder
in trek is by de vreemdelingen: het aantal
van 1 Januari tot 1 October 1954 bedroeg
232.000. De toestand van de woningen is
echter volgens onze begriopen ontoelaat
baar. De vraag kan gesteld worden of de
woningen verbeterd dienen te worden of
dat Marken ontvolkt moet worden. Met
het ministerie van wederopbouw worden
plannen besproken. Gehoopt wordt, dat
spoedig een verbetering in de woningtoe
stand tot stand zal komen. Tenslotte deelde
spreker nog mee. dat de verbinding Mar
ken-vaste land dit jaar gereed zal komen.
Militaire tehuizen
De heer De Jong (A.R.) vroeg een
andere regeling te treffen voor het ver
lenen van subsidies aan de militaire te
huizen.
Mei. mr. RX bbius Peletier
(Arbeid) deelde namens Gedeputeerde
Staten mee, dat het college geen bezwaren
heeft tegen het verlenen van subsidies. Dit
blijkt uit het bedrag van 5000. dat op de
begroting uitgetrokken is. Men kan vragen
een hoger bedrag beschikbaar te stellen
en een ander systeem toe te passen. Als de
Provincial* Staten dat op prijs stellen,
willen Gedeputeerde Staten een onderzoek
instellen.
Mama jeugd
In antwoord op vragen deelde Gedepu
teerde de heer Bouwman (K.V.P.) mee,
dat het onderzoek naar de massajeugd ur
gent is. Indien dat achter de rug is zullen
Gedeputeerde Staten voorstellen doen over
een subsidieregeling.
Buitengewoon lager onderwijs
De heer Doek (Arbeid) verzocht het
college bij het stellen van een onderzoek
naar het buitengewoon lager onderwijs
een verschil te maken tussen debielen en
imbecielen. Ook vroeg hij aandacht voor
onderwijs aan slechthorenden. Een groot
aantal kinderen komt hiervoor in aan
meldt ing.
Geen tankbataljon in Goois
natuurreservaat
Mr. Roel se (Arbeid! besprak het be
dreigen van het natuurschoon in het Goois
natuurreservaat naar aanleiding van de
geruchten, dat militairen er zouden gaan
oefenen.
De heer Prakken (Arbeid) antwoord
de namens Gedeputeerde Staten dat uit
een onderzoek gebleken is, dat er in het
Gooi geen tankbataljon geplaatst zal wor
den. Er bestond een mogelijkheid, dat er
bij de Zwarte Berg een antenne voor radar
gebouwd zou worden. Spreker verwachtte
echter, dat het plan niet uitgevoerd zal
worden, zodat hij meende geruststellende
mededelingen te hebben gedaan.
In antwoord op een vraag van de heer
Roelse overkamperen, deelde de heer
Prakken mee, dat een bescheiden kampeer-
eentrum voor trekkers in het Goois Na
tuurreservaat ingericht zal worden.
Noordhollands orkest
De heer Bouwman (K.V.P.) ant
woordde mr. Roelse, dat de salarisregeling
van de leden van het Noordhollands Phil-
harmonisch Orkest in overeenstemming is
met de rijksregeling. De pensioenregeling
is nog niet gereed, maar gehoopt wordt,
dat die in de zomer van kracht zal zijn.
Ziekenhuizen
In antwoord op vragen van leden der
Provinciale Staten over de Provinciale
ziekenhuizen deelde Gedeputeerde de heer
Rustige (C.H.) mee. dat het ziektebeeld
zich in gunstige zin ontwikkelt; er genezen
veel meer patiënten dan vroeger en het is
dus nodig veel aandacht aan de ziekenhui
zen te blijven besteden. Het college heeft
nog steeds geen toestemming van de mi
nister van Wederopbouw om het zuster
huis te Bakkum te bouwen. Kort geleden
is weer in een brief op een spoedige goed
keuring aangedrongen.
Nadat mevrouw T e e b o o m-V an West
(Comm.) namens haar fractie verzocht had
aan te tekenen, dat zij tegen de begroting
is, werd de begroting goedgekeurd.
De voorzitter, dr. M. J. Prinse n, deel
de mee, dat de Provinciale Staten ook op
3 Augustus bijeen zullen komen: dan zal
de verkiezing van leden voor de Eerste
Kamer worden gehouden.
ADVERTENTIE
W«f ra«t onhandige likdoornringen en gevaar
lijk» •eheermeajee Een nieuw vloeibaar middel.
NOXACORN. neemt de pijn weg in 80 »e<-nndefi.
Beltplekken en eksterogen verschrompelen
met wortel en al.
Bevat gezuiverde wonderolie. jodium en het
Snrtillende honzocaine. Een nesje NOXA-
•RN Antieept sch Likdoornmiddel van t IJb
bespaar* U veel ellende.
AnVFRTENTIE
BARIEUORISSIR. HAARLEM TEL. 13439
FERIX B0LSTR 48 A DAM - TEL 717162
WARME SPORTKLEPING
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.33 Platen. 7.45 Even opkrikken. 7.50 Platen.
3.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.55 Voor de vrouw.
9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10 Platen.
10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, causerie. 10.05
Morgenwijding. 10.20 Voor de arbeiders in de
continubedrijven. 11.35 Platen. 12.00 Orgel.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Platen. 13.00 Nieuws. 13.20 Lichte muziek
13.45 Voor de jeugd. 14.20 Spotpraatje. 14.35
Lichte muziek. 15.00 Hawaiïanmuziek. 15.25
Even tijd voor veiligheid, causerie. 15.40
Viool en piano 16.00 Van de wieg tot het
graf. causerie. 16.15 Kamerorkest en soliste.
17.00 Radioweekjournaal. 17.30 Dansmuziek.
18.000 Nieuws, en commentaar. 18.20 Amuse
mentsmuziek. 18.45 Regeringsuitzending
Atlantisch allerlei. Een en ander over de 14
landen van het Atlantisch Pact. 19.00 Ar
tistieke staalkaart. 19.30 Passepartout, cause
rie. 19.40 De Bijbel is een moeilijk Boek.
causerie. 19.55 Deze week. causerie 20.00
Nieuws. 20.05 Gevarieerd nrogramma. 22.00
Socialistisch commentaar. 22.15 Weense mu- j
ziek. 2240 Gevaarliik ijs, hoorspel. 23.00
Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM n. 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Koorzang.
7.45 Morgengebed en liturgische keiander.
8.00 Nieuws, weerbericht en Katholiek
nieuws. 8.20 Platen. 9.00 Voor de vrouw. 9.55
Voor de kleuters. 10.00 Pontificale Hoogmis.
11.45 Platen. 12.00 Angelus. 12.03 Platen. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Pla
ten. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws, en
Natholiek nieuws. 13.20 Platen. 13.45 Accor-
deonmuziek 14.00 Boekbespreking. 14.10 Pla
ten. 14.20 Engelse les. 14.40 Platen. 15.05 Kro
niek voor Letteren cn Kursten. 15.40 Opera
koor. 16.00 De schoonheid van het Grego
riaans. 16.30 Voor de jeugd. 17.00 Harmonie
orkest. 17.20 Voor de jeugd. 18.00 Nederlandse
liedjes. 18.15 Journalistiek weekoverzicht.
18.25 Platen. 18.30 Parlementair overzicht.
18.40 Musette orkest en soliste. 19.00 Nieuws.
19.10 Lichtbaken, causerie. 19.30 Avondgebed
en liturgische kalender. 19.45 Omroep-orkest
en solist. 20.40 Actualiteiten. 20.55 De gewone
man. 21.00 Gevarieerd programma. 23.00
Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto. 23.05
Maastrichts Stedelijk Orkest en solist. 23.50
—24.00 Platen.
TELEVISIE (V.A.R.A.)
20.15 Actualiteiten. 20.30 Zang. 20.35 Zo
zijn onze manieren. 21.00 Film. 21.05
Baantjesigen. 21 25 Pauze. 21.30 Variété.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.00 Orkest-concert. 12.30
Weerbericht. 12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15
Muzikale almanak. 14.30 Instrumentaal trio.
15.15 Platen. 15.45 Accordeonrecital. 16.00
Platen. 1615 Accordeonrecital. 16.30 Platen.
16.45 Engelse les. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen.
17.20 Gregoriaanse zangen. 17.30 Orgelrecital.
18.15 Koorzang. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 OmroeD-Ommeganck. 21.15
Verzoekprogramma. 22.00 Nieuws. 22.15
Zigeunermuziek. 22.40 Platen. 23.00 Nieuws.
2.3.0524.00 Dansmuziek.
BBC
17.0017.15 Engelse les voor beginnelingen.
e,m uitspraakles en les 11, deel 1. (Op 224 en
49 m.). 22.0022.30 Nieuws. Feiten van de
dag. Vorm en kleur. Sportjournaal.
Het Amsterdams gerechtshof heeft van
ochtend uitspraak gedaan tegen de 45-
jarige mevrouw G. J. K.-Z. uit Amsterdam
en haar schuldig verklaard aan belediging
van de 24-jarige Joodse textielhandelaar
P. R. v. d. S. uit Bussum en haar met be
vestiging van het vonnis in eerste aanleg,
tot 75 gulden boete veroordeeld. De ver
dachte had op Koninginnedag 1954 tijdens
een woordenwisseling op de Munt te Am
sterdam de textie'handelaar toegevoegd:
„vuile rot-Jood". Zij zelf heeft dit zowel
in eerste aanleg voor de politierechter als
in hoger beroep voor het gerechtshof ont
kend. doch getuigen verklaarden onder
ede de uitlating duidelijk te hebben ge
hoord.
Gezien het daartoe door mr. G. C. D.
baron van Hardenbroek gedaan verzoek,
om wegens de toeneming der gezamenlijke
werkzaamheden. verbonden aan het ver
vullen van de functie" van grootmeester
van Harer Majesteits Huis, van haar on-
perceremoniemeester en van haar thesau
rier, te worden ontheven van de functie
van opperceremoniemeester en over
wegende, dat Hare Majesteit Jiaar adju
dant-generaal i.b.d., vice-admiraal b.d. N.
A. Rost van Tonningen, nader aan haar
Huis wil verhinden, heeft de Koningin bij
Koninklijk Besluit van 25 Januari met
ingang van 1 Februari 1955 op de meest
eervolle wijze ontslag verleend aan mr.
G. C. D. baron Van Hardenbroek als haar
opperceremoniemeester. onder dankbetui
ging voor de vele en belan-griike diensten
door hem in deze functie aan Hare Maies-
teit en haar Huis bewegen, en de end-chef
van haar Militaire Huis. de adjudant-
generaal i.b.d., vice-admiraal b.d. N. A.
Rost van Tonningen, benoemd tot haar
opperceremoniemeester.
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Wezep (toez.) J. v. Dijk te
Woubrugge.
Geref. kerken
Beroepen te RotWdam (vac. F. C. Meys-
ter) W. C. v. d. Brink te 's-Gravenhage-
Oost.
ADVERTENTIE
GEEF JE VROUW EEN TRAP!
Wij hebben een grote sortering en
een enorme voorraad
DE KLOMPENCENTRALE
Dr. I.eijdsstraat 10 - Haarlem - Tel. 11784
De commandant van de landstrijdkrach
ten van de NAVO in centraal-Europa. de
Franse luitenant-generaal Marcèl Carpen
tier brengt een bezoek aan ons land. Hij
heeft het hoofdkwartier van de Generale
Staf bezocht en een bezoek afgelegd bij de
chef van de G«»nerale Staf. Hij heeft zich
daarna naar Apeldoorn begeven, waar hij
is ontvangen door de commandant van het
Eerste Legerkorps, generaal A. T. C. Op-
somer. Vandaag heeft luitenant-generaal
Carpentier enkele onderdelen van de leger
korpsen van de parate divisie In Wezep,
Oldebroek en Amersfoort bezocht.
Bij ministeriële beschikking is ter bevor
dering van de eenheid van tenue ln het le
ger het dragen van de wijnrode baret ver
boden. Hot dragen van de groene baret
door militairen die volledig ztjn geoefend in
commandodiensten is uitsluitend toege
staan aan diegenen, die registratief bij het
Korps Commandotroepen ztjn ingedeeld.
Militairen die het brevet voor parachu
tist hebben behaald of die aan een of meer
actiesprongen als parachutist hebben deel
genomen, blijven gerechtigd tot het dragen
van de borstonderscheidingstekenen. Bo
vendien worden deze militairen op grond
van de door hen genoten opleiding gere
kend volledig te zijn geoefend in comman
dodiensten.
Militairen die tot het korps commando
troepen hebben behoord maar niet meer
daartoe gerekend kunnen worden, zijn ge
rechtigd boven de rechterborstzak van de
veldblouse en van de jas het borstonder-
scheidingsteken-KCT te dragen.
Het hoofdbestuur van de Vereniging voor
Internationale Rechtsorde (VIRO) heeft
in een in het gebouw der Eerste Kamer ge
houden vergadering onder meer het rap
port besproken dat een door het hoofdbe
stuur inn 1953 ingestelde commissie onder
voorzitterschap van prof. dr. J. Tinbergen
heeft uitgebracht over het plan-Plesman
tot internationale samenwerking ten be
hoeve van minder ontwikkelde landen
Het plan beoogt het tempo, waarin tot
dusverre in deze richting is gewerkt, te
verhogen. De commissie is doordrongen
van de noodzaak daarvan, maar meent dat
de publieke opinie in de ontwikkelde lan
den, van wie de implus in de eerste plaat3
zou moeten uiteaan. daartoe nog niet rijp
is gebleken. Het is dus in de eerste plaats
nodig deze publieke opinie te beïnvloeden
door voorlichting over de ontwikkelings-
vraaestukken. De commissie denkt aan in
stelling van een Dr. Plesmanfonds, dat
deze voorlichting en propaganda zou fi
nancieren.
Voor de organisatie van een internatio
nale ontwikkelingspolitiek acht de commis
sie de bestaande organisaties, met name
de Internationale Bank voor Herstel en
Ontwikkeling, daartoe niet de meest ge
schikte.
Dat tot dusverre nog slechts een geringe
activiteit is ontwikkeld in vergelijking met
hetgeen nodig is moet in de eerste plaats
worden toegeschreven aan het feit, dat de
publieke opinie niet doordrongen is van d?
ernst van het vraagstuk. Daardoor is het
volgens de commissie voor de regeringen
der ontwikkelde landen nog niet mogelijk,
de noodzakelijke fondsen te voteren. De
beste manier om op korte termijn een be
gin van uitvoering te verkrijgen vindt de
commissie het aanvaarden als uitgangs
punt van de plannen tot stichting van een
speciaal fonds van de U.N.O. „Sunfed"
(Special United Nations Fund for Econo
mie Development), teneinde binnen het
kader van het politiek bereikbare de meest
efficiente organisatievorm te vinden.
De commissie meent dat de Nederlandse
regering door het verlenen van subsidie
aan het Dr. Plesmanfonds het bestuderen
van de problemen en de voorlichting van
de publieke opinie een aanzienlijke steun
zou kunnen verlenen.
Tenslotte zegt de commissie dat de be
langstelling voor de vraagstukken van een
stabiele internationale politieke en econo
mische ontwikkeling toeneemt en dat Dr.
Plesman met zijn plan daarvoor een op
merkelijke bijdrage heeft geleverd. Van
deze omstandigheid dient gebruik te wor
den gemaakt om de zo noodzakelijk ge
oordeelde voorlichting krachtig te bevor
deren.
Als eerste sportorgaan in Nederland zal
,.Op Mars" het orgaan van de Nederlandse
Christelijke Wandelsport Bond, binnenkort
in braille-schrift verschijnen.
De bij deze bond aangesloten blinde
wandelaars van het Christelijk Blinden
instituut „Bartimeus" uit Zeist hebben des
gevraagd medegedeeld, dat zij een braille-
uitgave van „Op Mars" zeer op prijs zou
den stellen. Aan hun verlangens zal nu
worden voldaan.
Het ligt in de bedoeling dat het eerste
exemplaar van „Op Mars" in braille-schrift
officieel aan de leiding van „Bartimeus"
zal worden aangeboden. „Op Mars" zal het
eerste Nederlands sportorgaan zijn, dat ook
in brailleschrift uitkomt.
Deze foto toont het grootste gedeelte van de enorme onderste radar-koepel, welke
men ook bevestigd ziet onder het op de achtergrond staande WV-2 radarpatrouille-
toestel van de Amerikaanse Marine, een speciale uitvoering van de Super Constella
tion, waarbij deze nieuwigheid wordt toegepast. Het systeem en het toestel werden
ontworpen voor lange afstandsvluchten boven de zee. Het technische voordeel is,
dat men niet meer zoals dat by grond-radar het geval is gebonden is aan een
zekere horizon. Door de hoogte van het toestel wordt het bereik namelijk veel groter
en kunnen aanvallers te water en in de lucht op veel grotere afstanden worden
opgespoord. Het toestel kan en zal ook worden gebruikt als gevechts-inlichtingen-
centrum voor jagers, opgestegen van vliegdekschepen, welke door het nieuwe
systeem naar hun doelen kunnen worden geleid.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd, staan achter de naam van het
schip vermeld.
Naar Indonesië en Nieuw Guinea: m.s.
„Willem Ruys" (1 Febr.); m.s. „Slamat"
(10 Febr.); naar de Ned. Antillen: s.s.
„Baarn" (1 Febr.) en m.s. „Helicon" (10
Febr.); naar Suriname: s.s. „Bacchus" (8
Febr.); naar de Unie van Zuid-Afrika en
Zuid-West-Afrika: m.s. „Bloemfontein" (8
Febr.); naar Canada: s.s. „American Jurist"
(30 Jan.) en m.s. „Westerdam" (3 Febr.):
naar Argentinië en Brazilië: m.s. „Uruguay
Star" (7 Febr.);naar Australië: s.s. „Strath-
naver" (3 Febr.); naax Nieuw-Zeeland via
Engeland (29 Jan. en 5 Febr.).
DJAKARTA (United Press) Philip
pijnse zeerovers, die verleden week het
dorp Kombo in het district Ogoamas op
midden-Celebes overvielen, hebben daar
goederen ter waarde van 300.000 rupiahs
gestolen. In berichten uit Celebes wordt
gezegd dat bij de overval twee Chinezen
werden gewond. Verscheidene vrouwen
werden door de piraten gebrutaliseerd. De
twintig Philippino's kwamen naar de kust
in een gemotoriseerde prauw, die uitgerust
was met een machinegeweer. De buit be
stond uit rijwielen, naaimachines, gouden
sieraden en geld.
CAIRO (Reuter-AFP) Twee vermeen
de jonge leden van een Zionistisch spion-
nagecomplot in Egypte, de arts dr. Moessa
Marzoek en de leraar Samuel Azar, zijn in
Cairo ter dood veroordeeld. Zij maakten
deel uit van een groep van 13 personen
die, verdacht van spionnage, voor een mi
litair gerechtshof terecht hebben gestaan.
In de tenlastelegging werd gezegd dat de
beklaagden van plan waren geweest brand
te stichten in openbare gebouwen in
Egypte waaronder het gebouw van de
Amerikaanse voorlichtingsdienst of deze
geSouwen op te blazen.
De doodvonnissen zijn door premier
Nasser, als militair gouverneur, bevestigd.
Twee beschuldigden werden vrijgespro
ken. Anderen kregen straffen variërende
van zeven jaar dwangarbeid tot levens
lange gevangenisstraf.
57. Nu Panda Joris zo onverwacht in zijn
macht had gekregen, maakte hij hier een
dankbaar gebruik van, om hem enkele
vragen te stellen. „Wel Joris", zei hij, „ik
laat je er niet uit, voor je me verteld hebt,
wat er in die geheimzinnige kist zit.
„Welke geheimzinnige kist?", vroeg Joris
onschuldig. „De kist, waaruit al die stem
men klinken, natuurlijk", antwoordde Pan
da ongeduldig. „Maar ventje", zei Joris,
„dat heb ik u reeds meerdere malen ver
teld. In die kist bevinden zich de geesten,
die in EEN nacht dit spookslot voor mij
bouwden". „Hm", bromde Panda, „ik ge
loof er niets van". „Foei", zei Joris, „heb
ik u ooit reden gegeven, om aan de waar
heid mijner woorden te twijfelen? Welaan,
ik heb thans uw vraag beantwoord, vol
doet gij thans aan uw. belojta en ogen deze
krat". „Nee", zei Panda, „eerst ga ik de
gcestenkist openmaken, dan kan ik zien,
of je werkelijk de waarheid hebt gespro
ken". Joris uitte een verschrikte kreet.
„Doe dat niet, manneke! Ik bezweer u,
doe het niet.' Het is levensgevaarlijk!"
Maar vastbesloten liep Panda op de ge
heimzinnige kist af, waaruit geklop en ge
schreeuw weerklonk.
Een vijfjarig knaapje heeft de gevaar
lijkste tocht van zijn leven gemaakt, name
lijk een reisje van 60 meter onder het ijs
door. Met een neefje was Wim Renge-
link uit Meppel gaan spelen op het ijs
van het riviertje de Roest, ondanks waar
schuwingen van zijn ouders. Het jongetje
zakte door het ijs en werd door het snel-
stromende waty onder het ijs meegevoerd.
Twee spoorwegemployé's, die een 60 meter
verder nabij de spoorbrug aan het werk
waren, werden gewaarschuwd door het ge
roep van een meisje. Zij konden de jongen
opvangen in een wak, dat door het stro
mende water was gevormd nabij een bocht.
Hij werd door hen een seinhuisje binnen
gedragen. Na geneeskundige hulp kon hij
naar huis worden gebracht. Het kina
schijnt van z'n merkwaardige tocht geen
nadelige gevolgen te hebben ondervonden.
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen heeft de onlangs door hem
ter beschikking gestelde studiebeurs voor
een toneelschrijver aan Cas Baas toege
kend. De minister heeft voorts aan Ed
Hoornik en Hans Tiemeijer opdrachten
verleend tot het schrijven van een avond
vullend toneelstuk. Het is de bedoeling nog
andere opdrachten te verlenen.
De commissie, die de minister omtrent
de toekenning van de studiebeurs en het
verlenen van de opdrachten van advies
diende, is als volgt samengesteld: dr. Victor
E. van Vriesland, voorzitter; Anna Bla-
man, Bob de Lange, Johan de Meester,
Paul Steenbergen, Ferd. Sterneberg, Hans
Tobi en Rob de Vries, leden.
LONDEN (United Press) Het bank-
disconto is verhoogd van 3 tot 31 percent.
Men ziet hm-:n een aanwijzing dat de
autoriteiten zich hebben voorgenomen een
„kalme inflatie" te voorkomen. In Novem
ber 1951 bedroeg het disconto 2 percent,
in 1952 werd het 21 percent. Later steeg
het tot 4 percent, hetgeen verband hield
met het streven inflatie tegen te houden
en het „opdrogen" van de goud- en dol-
larreservebronnen te voorkomen. In 1953
viel het disconto terug tot 31 en in 1954 tot
3 percent.
Onrecht. De voorzitter van de commu
nistische partij in Polen, Bierut, heeft
meegedeeld dat een aantal personen,
die „ten onrechte door de staatspolitie
waren beschuldigd", in vrijheid zijn
gesteld en gerehabiliteerd, zo meldt het
Poolse persbureau.
Honderdduizenden. De Franse militaire
autoriteiten hebben medegedeeld dat
616.833 personen van Noord-Vietnam
naar het Zuiden zijn vertrokken om aan
de communistische heerschappij te ont
komen.
Satelliet. Werner von Braun, een van de
bekendste raketge'eerden ter wereld en
leider van de afdeling geleide projec
tielen van het leger der Verenigde Sta
ten. voorspelt dat er tegen 1985 een
onbemand ruimtestation boven de aarde
zal zweven en dat vliegtuigen van de
burgerluchtvaarhnaatsehapoilen snel
heden zullen hebben tot ruim driedui
zend kilometer per uur.
Tekort. De Amerikaanse onderminister
van Defensie. Donald Guarles.heeft ver
klaard dat een tekort aan technici en
geleerden een ernstiger bedreiging van
de veiligheid van de Verenigde Staten
zou kunnen zijn dan „enig wapen in de
arsenalen van aagressieve landen". In
de Verenigde Staten zullen dit jaar on
geveer de helft minder studenten hun
studie beëindigen dan in 1950.
Terue. Een groen van 123 Duitsers uit
Silezië en Oo"t-T>rui"en is in Biiohen
(Noord-Duitsland) aangekomen bij hun
familieleden van wie zij meer dan 10
jaar gescheiden zijn geweest. De Poolse
autoriteiten hadden hun toegestaan hun
meubels en huishoudelijk bezit mee te
nemen. Sinds Kerstmis zijn nu 337
Duitsers uit het door Polen bestuurde
deel van het vroegere Duitsland naar
West-Duitsland teruggekeerd.
Overweg. In Mexico is op een overweg
een autobus met 40 passagiers door een
goederentrein gegrepen. Bij het ongeluk
zijn acht personen om het leven ge
komen.
Vervangen. Op de nieuwe Zuid-Afrikaan
se postzegels is de beeltenis van ko
ningin Elizabeth vervangen door het
Zuid-Afrikaanse wapen. Bovenaan de
zegels staat „Suid-Afrika" en onderaan
„South Africa".
Dienstplicht. De persdienst van de Oost-
Duitse regering heeft bekendgemaakt,
dat de 23-jarige Amerikaanse student
Gary Shemmerling in Oost-Duitslana
asyl heeft verzocht. Shemmerling ver
klaarde dat hij zijn dienstplicht in het
Amerikaanse leger niet wenste te ver
vullen.
Model. De Indonesische regering zal waar
schijnlijk de West-Duitse deelstaat Hes
sen ten voorbeeld nemen voor de rege
lingen, die zullen gelden voor de ge
meentebesturen. De Hessische bond van
gemeenten heeft op verzoek een samen
vattende uiteenzetting oyer het ge
meentebestuur in de staat aan het In
donesische gezantschap in Bonn doen
toekomen. Bij deze samenvatting was
ook een „modelregeling" gevoegd.
Pensioen. Prof. Niels Bohr, de Deense
Nobelprijswinnaar, die tijdens de twee
de wereldoorlog naar het geallieerde
kamp werd gesmokkeld om in de Ver
enigde Staten de atoombom te helpen
ontwerpen, gaat met pensioen als hoog
leraar aan de universiteit van Kopen
hagen waaraan hij sedert 1916 verbon
den is geweest. Hij hoopt 70 jaar te
worden op 7 October en zal wellicht
directeur blijven van het instituut voor
theoretische natuurkunde.
Spoed. De stafchef van de Amerikaanse
luchtmacht, generaal Twining, heeft
verklaard, dat de Verenigde Staten
spoed maken met de bouw van een door
atoom-energie voortbewogen vliegtuig,
dat voor onbepaalde tijd in de lucht
kan blijven. De minister van de lucht
macht, Talbott, heeft medegedeeld, dat
er „merkbare vorderingen" zijn gemaakt
bij de bouw van een geleid atoompro
jectiel, dat van het ene vasteland het
andere zal kunnen bereiken.
Spion. Het hoogste West-Duitse gerechts
hof in Karlsruhe heeft de 28-jarige
Tsjechische spion Karei Andres uit
Praag veroordeeld tot vier jaar tucht
huisstraf. waarvan een jaar voorarrest
wordt afgetrokken. Andres had tussen
1951 en 1953 de leiding over 20 spion
nen in West- en Oost-Duitsland.
MICA BESTAAT uit een aluminium-
kalium-silicaatverbinding (eventueel nog
gebonden aan mangaan) dat in grote, plat
te kristallen in graniet wordt aangetroffen.
Kleine stukjes mica in graniet heten glim
mer, maar behalve dit onbelangrijke pro
duct kennen we nog de mooie grote platen
mica die ons een kijkje gunnen in het vuur
van de haard. Het verschil tussen glimmer
en de grote platen mica zit overigens niet
alleen in de afmeting en dus in de econo
mische waarde, maar vooral in de ont
staanswijze van beide vormen,
een onderwerp dat belangrijk
genoeg is om voor een paar
minuten onze aandacht te bin
den.
We weteri, dat zich onder de
vaste aardkorst het magma be
vindt, een gloeiend vloeibare
stof die in de aardkorst kan
uitkristalliseren tot dieptegesteenten en
aan het aardoppervlak tot de zgn. uitvloei
ingsgesteenten. In dit kristallisatieproces
kunnen, al naar de omstandigheden, ver
schillende variaties optreden die bepalend
zijn voor de vorm waarin wij de verschil
lende mineralen in de gesteenten zullen
aantreffen. Bij snelle afkoeling van het
magma kunnen zich immers slechts kleine
kristallen vormen, zoals blijkt uit de lava
die uit vulkanen naar buiten treedt en
door de snelle afkoeling in de atmosfeer
tol een fijnkorrelige massa uitkristalliseert.
Soms is de afkoeling zelfs zo plotseling, dat
de lava geheel of gedeeltelijk tot een glas
achtige massa stolt, omdat de magma niet
eens lang genoeg tijd heeft gekregen om
microscopische kristalletjes te vormen en
daarom tot een onderkoelde vloeistof is
„bevroren".
Bij langzame afkoeling kunnen zich uit
het magma echter grote kristallen ont-
•wikkelen. Dan kunnen ook de grote, platte
mica-kristallen zich vormen, maar de grote
platen die wij wensen vragen nog andere
voorwaarden die aan de vorming vooraf
dienen te gaan. Deze kunnen aanwezig zijn
wanneer een groot magma-lichaam gelei
delijk uitkristalliseert, in het inwendige
een hoeveelheid elementen die nog niet
aan dit kristallisatieproces toe zijn, opge
sloten houdend. De concentratie van deze
elementen wordt voortdurend groter, sa
mengeperst in een steeds inkrimpende
ruimte. Wanneer dan tenslotte het grote
magma-lichaam op een onderdeel van een
procent na gestold is, kan het laatste
vloeibare restje een waterige oplossing
onder zeer hoge druk zijn, zeer rijk aan
zulke buitenissige bestandde
len. Deze dunvloeibare oplos
sing, waarvoor in het kristal
liserende gesteente eigenlijk
geen plaats meer is, zal zich
dan een uitweg moeten zoeken
in spleten en gatenwaarbij
zich ondanks snelle afkoeling
toch grote kristallen kunnen
vormen. Kristallen van een kubieke meter
zijn in dit geval geen zeldzaamheid.
De mica die in grote platen in het gra
niet wordt aangetroffen, is op een derge
lijke wijze ontstaan. Een onder geweldige
druk staande vloeistof van hoge „mica
concentratie' heeft zich gevormd in het
binnenste van een kristalliserend magma-
lichaam en is met enorme kracht geperst
tussen holten en spleten van het graniet.
Na het voorgaande zouden we aan het
gebruik van mica te kort doen, door te
veronderstellen dat de door ons genoemde
haard de voornaamste afnemer van mica
is. Een kijkje in het inwendige van uw
strijkijzer zal u direct van het tegendeel
overtuigen, want mica wordt wegens het
sterk isolerend vermogen voornamelijk
aangewend in electrische apparaten, com
mutator en, condensors, dynamo's e.d.
O ja, vindt u het niet zonderling, dat u
met diamant niet kunt schrijven, terwijl
het toch evenals uw potlood uit kool
stof bestaat?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden
H. PéTILLON.
