Wettelijke regeling der lijk
verbranding een compromis
Vier doden bij ketelontploffing
op Costaricaans vrachtschip
Idee van conferentie over
Formosa wint veld
Londen is wanhopig gestemd
ten aanzien van Formosa
Onderzoek naar arbeids
tijden van huisvrouwen
Het conflict tussen de Amsterdamse
ziekenfondsverenigingen de tandartsen
Honderdjarige rede
rijkerskamer in Blijham
Vijf Nederlandse leden van de
bemanning bleven ongedeerd
Eervolle opdracht voor
architectN.H.Andriessen
Hammarskjoeld richt zich tot Peking
„Laagoven" vervangt
hoogoven
Zowel ontspanning als compromis
lijken thans onmogelijk
ZATERDAG 5 FEBRUARI 1955
7
TWEEDE KAMER
Drie amendementen
Electronisch rekenwonder
rfc immtlLnSkTvr: Vrije oliehandelaren sluiten
zich aaneen onder één merk
,,'t Ontluikende Bloempje"
Brits atoomgeleerde houdt
lezingen in Nederland
Studentenkapel te Leiden
Dr. Van Gauwelaert stelt
zijn mémoires te boek
Goedkoper kooks, minder
warmteverlies
Jeugdige pianospelers
krijgen weer de kans
(Van onze parlementaire redacteur)
De wet van 1869 kent niet de crematie
of lijkverbranding. Maar sinds 1913 staat
tengevolge van een arrest van de Hoge
Raad vast, dat crematie niet .strafbaar is.
Zo is dan het cremeren gebruikelijk
geworden.
Prof. Oud (VVD) sprak zelfs van een
tot recht uitgegroeide gewoonte. Ten
langen leste heeft nu een kabinet het aan
gedurfd tot wettelijke regeling van de
crematie over te gaan. Echter moest het bij
een compromis blijven, want in het bij
zonder ging het de voormannen van de
K.V.P., van de Christelijk-Historischen en
de Anti-Revolutionnairen te ver, om door
de wetgever de lijkverbranding op één lijn
te laten stellen met het begraven. Om
overeenkomstig de wet het eerste toelaat
baar te. doen zijn, worden er zeer speciale
belemmerende voorwaarden gesteld.
Hiertegen trok prof. Oud principieel
te velde onder de leuze, dat dit neerkwam
op een met de conventie over de rechten
van de mens waartoe ook Nederland is
toegetreden onaanvaardbare discrimi
natie. Zo belet het wetsontwerp de oprich
ting van crematoria, aangezien dit met de
godsdienstige gevoelens van de omwonen
den in strijd zou kunnen zijn. Wie gecre
meerd wil worden is verplicht hiertoe een
uitdrukkelijke wilsbeschikking te maken,
hetgeen niet behoeft voor begraven. Een
18-jarige moet al terstond bij testament of
codicil bepalen, dat hij gecremeerd wil
worden. Wanneer een kind is opgegroeid
in een omgeving, die tegen verassing is,
kan men de ouders het recht ontzeggen
hun kind te laten cremeren.
Prof. Oud noemde het voorstel een
„erbarmelijk compromis." Onbegrijf ijk
vond hij het, aat iemand als minister
Donker er zijn handtekening onder ge
plaatst had. Verklaarbaar achtte prof. Oud
het, dat deze bewindsman thans nie.t aan
wezig was en het varkentje maarliever
alleen door minister Beel laat wassen. „Het
is toch gebruikelijk, dat de eerste onder
tekenaar een wetsontwerp verdedigt,"
interrumpeerde de minister van Binnen
landse Zaken, waarop de woordvoerder
van de VVD opmerkte, dat de andere
ondertekenaars er toch wel bij kunnen
zijn. Hij had zelfs overwogen voor te
stellen de minister van Justitie uit te
nodigen als nog te verschijnen. Tenslotte
kondigde prof. Oud aan te willen proberen
enige „giftanden" uit het voorstal te ver
wijderen en dus pas na behandeling der
amendementen definitief zijn standpunt te
bepalen over een regeling, die het kabinet
zijns inziens maar liever achterwege had
moeten laten.
Geheel anders was het standpunt van
d r. Mol (KVP), die zijn bezwaren
grondde óp geloofsbeginselen. Met zijn
geestverwanten was hij echter bereid het
ter tafel liggende compromis te aanvaar
den, maar daarmee was dan ook de uiterste
grens bereikt. Met andere woorden: door
„uittrekking van giftanden", hetgeen prof.
Oud voorstond, zou een situatie ontstaan
die de KVP tot tegenstemmen zou nopen.
„Ten aanzien van de lijkverbranding is
er geen goddelijk verbod, maar wel een
Christelijke zede," zei de heer Krol
(C.H.). Zijn fractie zou niet bereid zijn
mee te werken aan het tot standkomen van
een bepaling waardoor ook de gemeenten
crematoria zouden mogen oprichten.
De heer Scheps (P. v. d. A.) noemde
het ontwerp een product van lang wikken
en wegen van ernstige mensen. Het is een
compromis. Het grote goed daarvan wil hij
niet schadqn. Onjuist zou het zijn als de
Kamer zien zou terugtrekken in een
„ivoren ongenaakbaarheid" ten .opzichte
van dit compromis.
In mijn fractie wil men aldus voegde
de heer Scheps prof. Oud toe naar
eigen overwegingen oordelen of het com
promis aanvaardbaar is.
De heer Scheps betoogde nog, dat het
nieuwe crematorium in Dieren aan de
eisen der wet moet en kan voldoen; dit
moet er daarom in opgenomen worden.
Mét de regering meende d r. Bruins
Slot (A.R.), dat de thans op het punt der
lijkverbranding in de wetgeving bestaande
leemte moet verdwijnen. Hij merkte op,
dat weliswaar de Bijbel de lijkverbranding
niet verbiedt. Maar de Christelijke traditie
heeft de begrafenis als een vorm van lijk
verbranding aanvaard, die God heeft goed
gevonden. De begrafenis van Christus
behoort tot het credo der kerk. Het geloof
leert, dat wij met Christus uit het graf
zullen verrijzen.
Met het ontwerp kon dr. Bruins Slot
accoord gaan mits het niet ten behoeve van
de crematie verder wdrdt uitgehold; dus
geen verwijdering van wat prof. Oud als
„giftanden" beschouwt. De A.R.-woord-
voerder achtte het voorstel niet strijdig met
de conventie over de rechten van de mens,
evenmin als prof. Lemaire (K.N.P.),
eveneens voorstander van het compromis.
Dit was i r. V a n D i s (St. Geref.) geens
zins, want de vrijheid, die de Anti-Revo
lutionnairen ten opzichte van lijkverbran
ding thans voorstaan, achtte hij volstrekt
onaanvaardbaar. „De lijkverbranding is
een louter heidense praktijk, en dus een
ondergraving van de Christelijke samen
leving." Dit en nog veel meer kregen
vooral de Anti-Revolutionnairen te horen,
die volge"ns deze spreker uit geheel ander
hout gesneden zijn dan de oude Christenen.
Die geest, zo zei hij, is ook helemaal
vreemd aan de huidige coalitie-regering,
die een wettelijke sanctie aan de lijkver
branding wil toekenen, hetgeen hij een
bedenkelijk afglijden van het Christendom
noemde. Met alle beslistheid verklaarde hij
zich dan ook tegen het wetsontwerp.
Er werden drie amendementen inge
diend. Dat van de heer Scheps (P. v. d.
A.) beoogde overbodig te maken dat na
bestaanden op grond van de bepalingen
van het Burgerlijk Wetboek de tussenkomst
van de kantonrechter nódig hebben voor
uitvoering van een wilsbeschikking inzake
crematie. Prof. Oud (VVD) stelde bij
amendement voor, dat als uitdrukkelijke
voorkeur voor crematie ook zal worden
beschouwd het lidmaatschap van een ver
eniging voor lijkverbranding.
Dr. Bruins Slot (A.R.) diende een
amendement in om de oprichting van een
crematorium te onderwerpen aan de goed
keuring van het parlement en dit niet over
te laten aan de Kroon.
Dinsdag zal minister Beel antwoorden.
Het laboratorium van de Koninklijke
Shell in Amsterdam-Noord beschikt thans
over een omvangrijke electronische reken
machine. Deze installatie is in staat optel
lingen van getallen van twaalf cijfers in
0,0012 seconden en vermenigvuldigingen
van even grote getallen in 0,00214 secon
den te verrichten. Ook de ingewikkeldste
wiskundige opgaven kan men dit apparaat
snel doen uitvoeren.
Op verzoek van de Nederlandse Huis-
houdraad zal ten dienste van het Comité
Doelmatige Inkomstenbes'teding een onder
zoek worden ingesteld naar de arbeids
tijden in de huishouding. Het doel van dit
onderzoek is het verkrijgen van gegevens
over de lengte van de werkdag van de
huisvrouw en over de verschillen die
daarbij in verscheidene huishoudingen
optreden. Tevens zal worden getracht vast
te stellen hoeveel tijd de onderdelen van
de huishouding in beslag nemen.
De uitkómsten van dit onderzoek zullen
van belang zijn voor het huishoudonderwijs
en de huishoudelijke voorlichting en voorts
vöor allen, die zich bezig hotiden met de
vraagstukken van werkvereenvoudiging in
de huishouding en van het huishoudelijk
beheer in het algemeen.
Aan een groot aantal huisvrouwen zal
worden verzocht gedurende een week in
Mei en een week in November een dag
boekje over haar tijdsbesteding bij te
houden en een vragenlijst omtrent haar
huishouding in te vullen. Het onderzoek is
opgedragen aan de afdeling Landbouw-
huishoudkunde van de Landbouwhoge
school te Wageningen en zal onder leiding
staan van mevrouw prof. C. W. Willinge
PrinsVisser.
„Gezien de plannen voor vier nieuwe gro
te ziekenfondscentra in Amsterdam ver
wacht ik dat de stagnatie in de tandheel
kundige ziekenfondsbehandeling het vol
gend jaar voorbij zal zijn", aldus heeft de
directeur van de Amsterdamse Vereniging
tot Bevordering der Tandheelkundige Ver
zorging van Ziekenfondsverzekerden
(ATZ), de heer H. Broekhuizen, Donder
dagmorgen verklaard naar aanleiding van
het conflict met de Amsterdamse tandart
sen over de vraag: huisbehandeling invoe
ren of niet. „Wü streven in Amsterdam
naar 150 stoelen, buiten de mobiele instal
laties voor schoolbehandeling. Het A.T.Z.-
bestuur", aldus de heer Broekhuizen, „heeft
plannen gereed voor een regeling van de
honorering, aangepast aan de landelijke re
geling, die gebaseerd is op het aantal ver
richtingen, en ik verwacht daartegen bij
verreweg het merendeel van de tandartsen
geep bezwaren. Een zodanige regeling zal
naar mijn mening onze mankracht doen
toenemen*'. De heer Broekhuizen vervolgde:
„Ik geloof trouwens niet dat het merendeel
van de tandartsen in Amsterdam zal wei
geren voor
Hoofdzaak is immers dat er redelijke
uitzichten in een nabij verschiet zgn voor
het verdwijnen van de stagnatie".
In een kort overzicht herinnerde de voor
zitter der A.T.Z., de heer F. B. G. W. Spit,
aan de aanvankelijke samenwerking van
A.T.Z.- en A.T.V:-besturen, die was gaan
tanen toen de A.T.V.-afgevaardigden tijde
lijk het vertrouwen van hun mede-leden
verloren en toen de adviescommissie, sa
mengesteld uit de A.T.Z.-voorzitter en eni
ge tandartsen, bevoegdheden bleek te ver
langen .waarbij het A.T.Z.-bestuur zich ten
achter gesteld voelde. „Wij achten", aldus
de voorzitter, „huisbehandeling niet in het
belang van de patiënten, ook al door het
ontbreken van een gezonde contróle. Maar
wij wensen geen conflict, evenmin als het
A.T.V.-bestuur; daarmee zijn de 700.000 zie
kenfondsverzekerden, waarvan omstreeks
35 procent naar behandeling dingt, niet ge
diend. Als het aantal wachtenden van
15.000 tot 5000 kan worden teruggebracht
is de situatie gered. Met de genoemde voor
uitzichten en een grotere stoelbezetting be
hoeft dat geen illusie te zijn".
Van de zijde van de A.T.V. is later nog
een verklaring afgegeven, die samenvat
tend luidt, dat de genoemde, achterstand
vormen aanneemt waarvoor de tandartsen
geen verantwoordelijkheid op zich kunnen
nemen en waardoor de bestaande samen
werking in gevaar wordt gebracht, vooral
zolang van de zijde der ziekenfondsen geen
begrip voor het standpunt van de tandart
sen wordt getoond. Over de consequenties
van dat standpunt en de daaruit voortvloei
ende controverse heeft de A.T.V. nog geen
beslissing genomen maar zij vormen een
punt van ernstige onrust, aldus deze ver
klaring van de zijde van de A.T.V.
Te Blijham (gemeente Wedde) is giste
ren, en vandaag op feestelijke wijze het
honderdjarig bestaan van de rederijkers
kamer ,,'t Ontluikend Bloempje" gevierd.
Aangenomen wordt, dat deze kamer offi
cieel is opgericht in April 1855, maar wel
licht heeft ze reeds voor die tijd bestaan.
In het begin konden alleen heren lid zijn.
Voor de opvoering van toneelstukken wer
den dames uitgenodigd. Eerst in 1918
konden ook dames werkend en volwaardig
lid worden. Gedurende de eerste jaren
van het bestaan bepaalde men zich tot het
beoefenen van de welsprekendheid door
het houden van improvisaties, redevoerin
gen en dergelijke; later ging men ook
over tot het beoefenen van het toneelspel.
,,'t Ontluikende Bloempje" heeft in de
loop van haar bestaan talrijke successen
geboekt op concoursen. Gisteren, de eerste
dag van de feestviering, werd in de na
middag een receptie in Blijham gehouden,
gevolgd door een feestavond voor leden,
oud-leden en genodigden. Vandaag is er
een feestavond voor donateurs en belang
stellenden.
In het stadhuis van het 17e arrondissement te Parijs is het burgerlijk huwelijk
voltrokken tussen mejuffrouw Frangoise Egloff, een kleindochtertje van president
en mevrouw Coty, en Jean Claude Hekary. De foto toont de jonggehuwden na de
plechtigheid op de stoep van het stadhuis, geflankeerd door de lachende vresident
en zijn echtgenote.
Een vijftien-tal vrije oliehandelaren
heeft besloten in het vervolg te gaan sa
menwerken en met een gezamenlijk olie-
merk aan de markt te koenen. Dit is het
gevolg van het feit, dat de verkoop van
maatschappij-oliemerken toeneemt en de
vrije groothandel terrein verliest. Men ver
wacht, dat nog meer vrije oliehandelaren
tot deze nieuwe combinatie zullen toetre
den. Nederland kent ongeveer 60 vrije
oliehandelaren, die hun terrein ziender
ogen verliezen, doordat de grote maat
schappijen in staat zijn op grote schaal
reclame te maken voor hun producten en
technische voorlichting Ie geven, die bij de
afnemer vertrouwen wekt. De vrije handel
levert een gelijkwaardig product, komende
uit dezelfde bronnen als die van de maat
schappijen, doch zag tot nu toe geen kans
met een gezamenlijk merk aan de markt
te komen.
Dit'werd medegedeeld op een persconfe
rentie van de N.V. Aardolie Belangenge
meenschap, waarbij zich inmiddels vijftien
vrije oliehandelaren hebben aangesloten.
Men komt met eigen fust aan de markt,
zowel voor het bedrijfsleven, de scheep
vaart, als voor de particuliere verbruiker.
Een laboratorium controleert de olie die
aan de markt wordt gebracht, waardoor
men kan instaan voor een constante kwa
liteit. Gezamenlijk zal thans ook reclame
voor het gezamenlijke merk olie worden
gevoerd.
In Frankfurt lag dezer dagen een klein fortuintje op straat, toen een bonthandelaar
een voorraad Persianer Lamsvelletjes op het trottoir voor zijn zaak uitstalde, ten
einde ze op kleur en kwaliteit te controleren en sorteren. Hoewel de man uit angst
voor dieven weigerde de waarde van de kostbare verzameling te noemen, staat wel
vast, dat de huidjes minstens een bedrag van pl.m. f 20.000 vertegenwoordigden. Haarlem op 15 Februari.
Op 15 Februari naar Haarlem
(United Press) Een vooraanstaande
Engelse atoomgeleerde, geophysicus en
anthropoloog, professor L. S. Palmer, zal
onder auspiciën van het genootschap Ne
derland—Engeland van 7 tot 23 Februari
een serie lezingen houden in ons land.
Professor Palmer was tot voor kort ver
bonden aan de universiteit van Huil, waar
hij natuurkunde doceerde. Hij is in het bij
zonder gespecialiseerd op het gebied van
de atoomenergie en toen hij in de jongste
wereldoorlog een bezoek aan Amerika en
Canada bracht in verband met luchtvaart
vraagstukken voerde hij tevens vele be
sprekingen over de atoomenergie met
Amerikaanse collegae. Hij heeft reeds tal
rijke lezingen over het onderwerp gehou
den in Engeland en Schotland.
Zijn levenslange hobby is geweest de
studie van de anthropologie en de evolutie
in het algemeen en speciaal de lichamelijke
culturele ontwikkeling van de mens. Hij
is ook een enthousiast speleoloog (grot
onderzoeker) en verrichtte vlak voor de
oorlog onderzoekingen in grotten in Enge
land, Duitsland, Tjsechoslowakije en Oos
tenrijk.
Professor Palmer is thans honorair cura
tor van het museum van Wells.
In zijn lezing, die met lichtbeelden ge
ïllustreerd wordt, geeft hij een overzicht
van de ontwikkelingsgeschiedenis van de
atoomenergie, de medische en industriële
mogelijkheden er van en de atoomenergie
gezien tegen de achtergrond van de men
selijke evolutie.
Professor Palmer houdt zijn lezing in
Vier bemanningsleden van de Costari-
caanse vrachtvaarder „Darnel" zijn om
het leven gekomen, vijf anderen ernstig en
drie licht gewond bij de ketelontploffing,
welke Donderdagavond plaats had op 500
kilometer ten Westen van Vigo in Spanje.
Alle slachtoffers zijn Grieken.
De radiotelegrafist van de „Darnel", de
Nederlander Linssen, wist met een hulp
zender noodseinen uit te zenden. Het Ne
derlandse weerschip „Cumulus" en het
Amerikaanse transportschip „Privat W. H.
Thomas" begaven zich terstond naar het
hulpeloos ronddrijvende schip. Met een
motorsloep van dé „Cumulus" werd een
dokter van het Amerikaanse schip naar
de „Darnel" overgebracht.
Marconist Linssen telegrafeerde Vrij
dagavond het volgende relaas over het on
geluk:
„Dondgerdagavond explodeerde om
23.00 uur een ketel aan bakboord, waar
door alle ketels buiten dienst geraakten.
Het deksel van de vuurhaard vloog door
de dienstgang in de hut van de hoofd
werktuigkundige, waar een grote ravage
werd aangericht. Er waren vier dóden en
enige gewonden.
Het radioverkeer werd onderhouden met
de noodzender. Het Nederlandse weerschip
„Cumulus" kwam ter assistentie, evenals
het Amerikaanse transportschip „Privat
W. H. Thomas" dat een dokter met een
motorsloep van de „Cumulus" overzette.
Op het ogenblik dat de dokter aan boord
stapte, stierf het vierde slachtoffer.
De Griekse kapitein onderscheidde zich,
evenals de Nederlandse tweede en derde
stuurman, door heldhaftig optreden. Ook
komt eer toe aan de mensen in de motor
sloep van de „Cumulus", die ondanks de
hoge zee onder leiding van de eerste stuur
man van de „Cumulus" een dokter aan
boord brachten.
Aan de Haarlemse architect N. H. An-
driessen is door het kerkbestuur van de
R.K. studentenparochie te Leiden de eer
volle opdracht verstrekt tot de bouw van
een kapel voor 200 personen achter een
zeer fraai oud pand aan het Rapenburg,
dat hij tot pastorie zal verbouwen. De in
gang der kapel komt aan het Pietersplein.
NEW YORK/LONDEN (Reuter/AFP).
Op het hoofdkwartier van de UNO te New
York wordt vernomen, dat men na de com-
munistisch-Chinese verwerping van deel
neming aan de besprekingen over Formosa
in de Veiligheidsraad steeds meer gaat
voelen voor een conferentie van de grote
mogendheden in de geest van de Ge/eefse
conferentie. In Aziatische UNO-kringen
verwacht men een zes-mogendhedenconfe-
rentie, waaraan Groot-Brittannië, de Ver
enigde Staten, Frankrijk, India, communis
tisch China en de Sovjet-Unie zouden deel
nemen. Zij zou misschien te Nieuw Delhi
worden gehouden. Washington staat scep
tisch tegenover het denkbeeld.
Vooraanstaande Britse, Indiase en Cana
dese staatslieden zullen heden in Londen
een nieuwe poging doen om een oplossing
te vinden voor de kwestie-Formosa.
Deze bijeenkomst zal de eerste zijn in
een serie intensieve besprekingen achter
de schermen over de kwestie Formosa. Het
Britse kabinet heeft instructies met be
trekking tot de kwestie aan de Britse di
plomaten in Washington en New York
goedgekeurd.
De secretaris-generaal van de UNO, Dag
Hammarskjoeld, heeft een persoonlijke
boodschap gezonden aan de premier en
minister van Buitenlandse Zaken van con
tinentaal China, Tsjoe En Lai..
Men neemt aan dat Hammarskjoeld er
bij Tsjoe En Lai op aan heeft gedrongen,
de uitnodiging aan zijn land om de be
spreking van de Veiligheidsraad over de
Formosaanse kwestie bij te wonen, te aan
vaarden en zijn land te doen vertegen
woordigen. De Verenigde Staten' zouden
voorstanders zijn van onderhandelingeii
met Peking door bemiddeling van Ham
marskjoeld of een andere derde.
Men verwacht dat de Veiligheidsraad
opnieuw bijeen zal komen en de twee par
tijen za>l verzoeken de onderhandelingen te
hervatten onder leiding van Ham
marskjoeld. Als men gebruik zou moeten
maken van de diensten van een derde
mogendheid zou men, naar uit goede bron
wordt vernomen, in Washington de voor
keur geven aan Groot-Brittannië of Cana
da boven India. In welingelichte Ameri
kaanse kringen weigert men verder .alle
commentaar op de rol die Moskou even
tueel zou kunnen spelen als bemiddelaar
tussen Washington en Peking. Radio-Mos
kou heeft meegedeeld, dat de Sovjet-
minister van Buitenlandse Zaken, Molotov,
de Britse ambassadeur in Moskou, Sir
William Ha.vter en de zaakgelastigde van
India, Kaul, heeft ontvangen.
(Van onze correspondent in Brussel)
Dr van Cauwelaert, de Vlaamse staatsman,
oud-voorzitter van de Belgische tweede
kamer en president van de Belgische dele
gatie bij de Belgisch-Nederlandse onder
handelingen over de waterwegen, die on
langs 75 jaar is geworden, is begonnen met
het schrijven van zijn mémoires over de ont
wikkeling van de Vlaamse beweging en de
strijd van de Vlamingen om in België ge
lijke rechten te verkrijgen als de Walen en
de Frans-sprekende Brusselaars. De cam-
Om 3 uur 's nachts draaiden de hulp
motoren, zodat er weer licht was. De reis
kon echter nog niet worden voortgezet. De
Nederlanders aan boord van de „Darnel"
maken het goed. Het zijn de tweede stuur
man Mooldijk, de derde stuurman Hen-
drikse, de marconist Linssen en de bedien
den Engel en Garthoff. De hulp van het
Amerikaanse schip en het Nederlandse
weerschip was indrukwekkend.
Vrijdagmorgen wierp een Amerikaanse
bommenwerper na enige mislukte pogingen
een groot pak met verbandmiddelen aan
boord van de „Darnel". Een tweede pak
viel in zee en was door de hoge zeegang
onmogelijk op te vissen.
Verwacht wordt dat vandaag de Engelse
sleepboot „Merchant Man" de „Darnel" zal
bereiken en het schip naar de dichtsbij-
zijnde haven zal slepen.
Sedert Mei 1953 worden te Ougrée ln
Waals-België proeven genomen met een
z.g. laagoven, waaraan in het kader van
de O.E.E.S. behalve België, ook deskundi
gen uit Nederland, Frankrijk, Luxemburg,
Griekenland, Italië en Oostenrijk deel
nemen.
Deze laagoven onderscheidt zich hierin
van een gewone hoogoven dat hij ook min
der goede kwaliteiten kooks kan verbrui
ken. Volgens het blad „La Cité" heeft men
thans, na proefnemingen goede resultaten
verkregen met een mengsel van 75 procent
steenkool. Het warmteverlies bij deze laag-
ovens zou lager zijn dan dat bij een ge
wone Hoogoven en het inblazen van zuur
stof zou niet strikt nodig zijn voor het
goede functionneren van een dergelijke
laagoven. De laagoven te Ougrée heeft tot
nu toe 7300 ton gietijzer voortgebracht, al
dus het blad. De installatie zal thans wor
den verbeterd en de experimenten worden
voortgezet.
(Van onze correspondent in Londen)
De gang van zaken met betrekking tot
Formosa wordt te Londen opgevat als een
bevestiging van de tot nu toe onoffi
ciële Britse zienswijze, dat slechts op
informele wijze, indien zowel de Verenig
de Staten als Peking-China meewerken,
een tijdelijke ontspanning als eerste stap
in de goede richting kan worden bereikt.
Officieel blijft de Britse regering zoeken
naar een andere oplossing op UNO-niveau
Zij wil niets doen om Washington af te
stoten, vooral omdat het duidelijk is dat
de communisten aansturen op een breuk
in het Westen door een isolement van de
Verenigde Staten. Dat beschouwt men als
de enige verklaring voor de Chinese hals
starrigheid, die juist daarom zo teleurstel
lend is omdat de heethoofden in de Ver
enigde Staten er door worden aange
moedigd.
President Eisenhowers stap wordt be
schouwd als een compromis, dat tot pacifi
catie in het Formosa-gebied kan leiden,
ai betreurt men het dat de president daar
bij tevens de indruk wekte te zijn ge
zwicht voor de druk van hen, die alleen
van fors optreden of forse woorden iets
verwachten. Het kan zijn, dat de weige
ring van Peking-China gehoor te geven
aan de uitnodiging van de Veiligheids
raad een rechtstreeks gevolg is van het
Amerikaanse dreigement zo nodig preven
tief op te treden tegen het Chinese vaste
land. Had Peking het verzoek ingewilligd,
dan zou het er op lijken alsof het zich zou
hebben laten intimideren door degenen,
die eventueel voor geweld niet zouden
terugdeinzen. Ook is men in Londen aller
minst gediend van de aanbevelingen van
admiraal Radford, voorzitter van de ge
zamenlijke Amerikaanse stafchefs, die
sinds lang een preventieve oorlog tegeri
China propageert, omdat de Verenigde
Staten nu nog zouden kunnen „winnen" en
later niet meer. Met instemming maakt
men in Londen gewag van het verzet tegen
deze primitieve opvatting in de Verenigde
Staten, die ook de republikeinse senator
Flanders voorstaat.
In Londen weigert men te geloven dat
China rechtstreeks een oorlog met de Ver
enigde Staten wil uitlokken. Men denkt
dat Peking alles wil doen om de druk van
de Westelijke bondgenoten, in de eerste
plaats van Londen, op Washington zoveel
mogelijk: te vergroten, in de hoop dat de
Verenigde Staten op den duur zullen toe
geven. Maar op het ogenblik is men in
Londen geneigd zich af te vragen of het
denkbeeld van een neutralisering van For
mosa wel een schijn van kans bezit.
Washington is na China's weigering waar
schijnlijk minder dan ooit tot concessies
bereid.
Drie mogelijkheden
Men ziet te Londen voorlopig drie mo
gelijkheden. In de eerste plaats een voort
duren van de militaire impasse. Vervol
gens bemiddelingspogingen, hetzij via de
UNO, hetzij via een plan van Nehroe, die
voorstander is van een soort herhaling van
de Geneefse conferentie over Indochina,
«waarbij de helft van de deelnemers de
andere helft volkenrechtelijk niet erken
de en waaraan zowel de Chinese natio
nalisten als de communisten zouden kun
nen aanzitten. Washington staat sceptisch
tegenover dat denkbeeld, dat in UNO-
kringen aanhang wint. De derde mogelijk
heid is dat de Verenigde Staten Tsjang Kai
Tsjek niet alleen zullen dwingen alle
kusteilandjes op te geven, maar ook dat
hij zijn aanvallen op het vasteland zal
staken in de hoop dat een verbeterde ver
standhouding op den duur tot een posi
tieve oplossing zal leiden.
De moeilijkheid blijft dat de publieke
opinie in het Westen over Formosa ver
deeld is. Aangezien China en de Verenig
de Staten in hun aanspraken diametraal
tegenover elkaar staan, lijkt een Brits
compromis nauwelijks kans te krijgen,
vooral ook omdat het officiële Britse
standpunt, dat niet verder wil gaan dan
neutralisering van het eiland, verzwakt is
doordat oppositieleider Attlee de Ameri
kaanse politiek ronduit heeft veroordeeld,
daarbij steunende op een belangrijk deel
van de openbare mening. Het blijft echter
de vraag of Attlee, ware hij op dit mo
ment premier, Formosa op een presen
teerblaadje aan communistisch China zou
willen overhandigd zien en of hij bereid
zou zijn de prijs daarvoor te betalen, na
melijk de verbreking van het bondgenoot
schap met de Verenigde Staten.
Tweede concours
Nederlandse jongelui beneden de vijf
tien jaar kunnen zich weer met elkaar
gaan meten m het pianospel. Omstreeks 25
pianohandelaren irt Amsterdam, Rotter
dam, Den Haag, Haarlem, Arnhem, Hilver
sum, .Breda- Enschedé, Eindhoven, Hooge-
veen. Axel, Goes en eventueel Nijmegen
en Alkmaar, gaan over enige weken onder
auspiciën van de Nederlandse Bond van
Piano- en Orgelhandelaren de pianospe
lende jeugd, evenals in 1953, gelegenheid
bieden iets te komen voorspelen. Uit in
schrijvingen op circulaires zal eerst een
programma worden samengesteld voor
twintig muzikantjes per avond in de di
verse zaken. Jury's, gekozen uit voor
drachten van de Koninklijke Nederlandse
Toonkunstenaarsvereniging hebben tot
taak in elke plaats uit te maken welke
dertig kinderen tot de plaatselijke eind
ronden kunnen worden toegelaten. Welke
personen deel uitmaken van de jury is
nog niet bekend. De concourses te Haar
lem zullen cp 1 April plaats hebben. De
winnaars daarvan worden uitgenodigd in
de Paasvacantie naar Arnhem te komen
waar een landelijke Jury drie „absolute"
prijzen (enveloppes met lesgeld) en drie
„relatieve" (lesduur en leeftijd in aanmer
king genomen) zullen toekennen. Wie vijf
tien jaar is of ouder kan niet aan de wed
strijd deelnemen, evenmin diegenen die
langer dan drie jaar les hebben, of de zes
die in 1953 aan de nationale top zijn ge
komen. Ieder is geheel vrij in de keuze van
zijn répertoire.
