De kleine Moeck"- bijzonder fraaie jeugdvoorstelling r Agenda voor Haarlem Vijftig jaar geleden Er komt een wettelijke regeling voor autorijscholen maat. Ir. Vos: hoogconjunctuur eist voortdurende waakzaamheid Hoe is het ontstaan? „Twee millioen lesuren worden jaarlijks verknoeid" w.y.vSm P.v.d.A.-congres geopend „Integratie moet isolement door breken, ook in onze eigen rijen J Drie broers door het ijs gezakt en verdronken Thans is„Oldarra in Amsterdam DINSDAG 22 FEBRUARI 1955 3 Wrak van Sabcna-toestel in Italië gevonden Kerkelijk Nieuws betekent: doe méér met kaas «jnmcutt •»•»»»»-» Publicatie Ned. Zuivelbureau Sprong in Suezkanaal bracht 41 legionnairs niet de vrijheid Soekarno gaat naar Mekka Vijf doden na explosie in Amerikaanse duikboot De „Alderamin" werd niet belaagd door zeerovers Dit woord: INBORST Last van Znnrbrandan op Uw maag? Neem Bennies. Weer een gezelschap Baskische dansers Uit Haarlems Dagblad van 22 Februari 1905 99 Vrijdagmiddag wordt in de Haarlemse Schouwburg, zoals wij reeds berichtten, de eerste van enige voorstellingen voor leerlingen der lagere scholen van „De wonderlijke avontu ren van de kleine Moeck" door het enkele maanden ge leden tot stand geko men „Nieuwe Jeugd toneel" gegeven. Dit gezelschap van be roepsacteurs staat onder artistieke lei ding van niemand minder dan Cruys Voorbergh, die zelf voor dit debuut met vaardige hand en dartele fantasie het gelijknamige sprook je van Wilhelm Hauff bewerkte. Dezer da gen heb ik er (in Rotterdam) een op voering van gezien, die al zijn er wel enige critische kant tekeningen te ma ken als geheel tot hartelijke waardering aanleiding gaf. In de aankondi ging heeft men kun nen lezen, dat het ensemble is opgericht met de idealistische bedoeling om de jeugd een smaakvormen- de ontspanning te geven. Men hoopt kin deren, van negen of tien jaar zo ongeveer, ontvankelijker te maken voor schoonheid dan voor de sensatie van „gangster"films of gruwel„strips". Cruys Voorbergh zou zichzelf niet zijn, als hij dit niet voor alles met aesthetische middelen probeerde. En zo is deze vertoning in de eerste plaats een lieve lust voor het oog. mede dank zij de voortreffelijke décors, door Henri C. Pieck ontworpen, waarvan als bijzonder geslaagd voorbeeld de berg met de witte moskee tegen een diepblauwe achtergrond moet worden genoemd. De weelderig aan doende costuums en dito accessoires in Vaak verrassende kleurcombinaties ver hogen het sprookjesachtige element, dat evenzeer gediend wordt door de melo dieuze guitaarmuziek van en door Ap Bronkhorst. Het begin als silhouettenspel is aardig opgezet, maar in de uitwerking niet hele maal gelukt. De verschijning van een fee in gouden licht schept inderdaad de ge wenste sfeer voor de wonderen, die aan de kleine titelheld worden geopenbaard en het voorbijsnellen van woeste katten en honden is leuk gesuggereerd, doch het laten vallen van een kostbare vaas zonder dat er iets van schade blijkt nee, dat nemen jonge kijkers niet. Soms is het spel misschien ook iets te moeilijk, voorname lijk door de snelle overgangen en geringe voorbereiding. Het is daarom te hopen, dat het onderwijzend personeel voor het bezoek aan de voorstelling in de klassen dit sprookje, dat vrijwel zonder verande ringen voor het toneel geschikt werd ge maakt zal voorlezen en behandelen. Oók als de kinderen op een leeftijd zijn, dat zij het gemakkelijk kunnen begrijpen, want met voorkennis zullen zij dubbel genieten en oog hebben voor de kunstzinnige wijze van verwezenlijking. Dit kinderstuk is rijk aan scènische vondsten. Waarlijk fantastisch is bij voor beeld de hardloopwedstrijd met de ge kleurde lantaarns, die men tegen de hel ling omhoog ziet gaan, waarbij de opwin ding op het toneel zich al heel gauw aan de zaal meedeelt. Merkwaardig daaren tegen is het ontbreken bij dé handelende personen van iedere spanning, zelfs bijna van iedere belangstelling, bij het zoeken naar de verborgen goudstukken, waar toch zoveel van afhangt. Romantisch- avontuurlijk is dan weer de nachtelijke achtervolging en het vastbinden van de kleine schatgraver met koorden aan een lange stok, veel hilariteit verwekkend de toverij met de lange neuzen en oren aan het hof van de sultan. Een scène uit „De kleine Moeck" met rechts op de voorgrond Charlie Ualbach in de titelrol. In de rolbezetting zijn wel enkele zwak ke plekken, doch daar wordt biryienkort verbetering in gebracht, als het gezel schap versterking heeft ondergaan. Maar met zulke krachten als Emmy Lopes Dias, Elly Bakker, Hep van Delft en vooral de lilliputter Charlie Nalbach is er in de spelprestaties al meer te bewonderen, dan doorgaans bij wat men jeugdtoneel noemt aan de orde komt. Ondanks de gesigna leerde en mogelijke andere tekortkomin gen, is deze voorstelling een wezenlijke bijdrage tot beschaving, spelenderwijze geleverd, waarbij men dan een degelijke portie moraal op de koop toe krijgt.... DAVID KONING Geen overlevenden LEONESSA (Reuter) Een patrouille van de Italiaanse politie en vrijwilligers op ski's hebben het wrak van de verongelukte Belgische DC-6B bereikt. Zij hebben geen overlevenden aangetroffen. Het wrak. waarvan de staart en een afgebroken vleu gel uit de sneeuw staken, was opgemerkt door piloten van hefschroefvliegtuigen. Het ligt op 1500 meter hoogte op de berg Ter- minillo in midden-Italië. Het toestel werd sedert Zondag 13 Februari met 29 inzitten den vermist. Vandaag zal een Italiaans-Belgische commissie het wrak onderzoeken. Het schijnt, dat het voorste gedeelte van de romp geheel verpletterd is bij de botsing van het toestel -tegen de bergwand. De reddingsploeg heeft twee politiemannen bij het wrak achtergelaten. Onder de vijf lij ken die reeds in het wrak gevonden zijn, bevindt zich dat van de 24-jarige Italiaan se schoonheidskoningin en filmster Marcel- la Mariani. De ljjken van de 24 andere in zittenden zijn verminkt en moeilijk te iden tificeren. Ned. Herv. kerk Beroepen te Kampen (wijkgem. Broe- derkerk) J. W. de Bruin te Harderwijk; te Lexmond J. Vos, cand. te Huizen (N.H.). Bedankt voor Delft (vac. W. L. Tukker) H. Harkema te Zeist. Beroepen te Putten J. v. d. Velden te De Bilt. Benoemd tot hulppred. teWillemsoord A. C. Snoep a.s. em. pred. te Nieuwolda. Geref. kerken Beroepen te 's-Gravenhage-Loosduinen (4e pred.pl.) C. H. Appelo te Nijkerk. Aangenomen naar Bodegraven (vac. S. Neerken) A. C. Kersten te Opperdoes. Beroepen te Molenaarsgraf-Brandwijk J. Nierop, cand. te Andijk-O. Aangenomen naar Zweeloo A. Nagelker- ke te Zonnemaire; naar Alkmaar (vac. G. Vellenga) A. Reen te IJlst, die bedankte voor Appingedam (vac. D. J. Modderaar), Buitenpost en voor Ferwerd. Chr. Geref. kerken Tweetal te Rotterdam-C., D. H. Biesma te Hoogeveen en Joh. Prins te Groningen. Geref. gem. in Nederland Bedankt voor Nieuwerkerk a. d. IJsel F. Mallan te Bruinisse. De sectie auto- en motorrijscholen van de Federatie van Nederlandse Organisa ties voor het Personenvervoer heeft in Utrecht een congres gehouden voor auto- rijschoolbezitters. De voorzitter van de sectie, de heer J. A. Hippe uit Amsterdam, betreurde het dat geen wettelijk geregelde opleiding bestaat. Iedereen kan een autorijschool beginnen. In ons land worden per jaar 300.000 examens voor het rijbewijs afgeno men, hetgeen betekent dat er circa twee millioen uren les wordt gegeven. In ten minste de helft van deze uren wordt vol gens de heer Hippe een verkeerde oplei ding gegeven. Grote aantallen rijscholen staan bij de Kamers van Koophandel als zodanig ingeschreven, die deze naam niet verdienen. Met een vestigingswet, waarbij dus „blijft zitten wat zit", wordt het euvel niet verholpen, aldus de voorzitter. Hij achtte het de hoogste tijd dat er wettelijke ordeningsmaatregelen genomen worden. De directeur van het Centraal Bu reau voor de Afgifte van Rijvaardig heidsbewijzen, de heer H. Westerla- ken, verklaarde hierna dat er inder daad een wettelijke regeling zal ko men. Een aparte wet, zoals in Duits land, Zweden en Zwitserland bestaat, achtte hij de beste oplossing. Hij vond de opleiding voor het rijvaardigheids- éxamen belangrijk genoeg voor een speciale wet. Naar zijn mening dient iedere rijschoolondernemer opnieuw te worden geëxamineerd, waartegen geen enkele bona fide ondernemer be zwaar zal hebben. Op het ogenblik wordt een enquête ge houden ter verkrijging van bijzonderhe den over de rijscholen in Nederland. Deze enquête eindigt Zaterdag. De heer Westerlaken deelde mede dat in 1950 160.000 rijexamens zijn afgenomen. In 1953 waren het er reeds 200.000 en in 1954 zelfs 253.000. Voor 1955 wordt het aantal op 300.000 geschat en voor de eerst komende jaren op 400.000 per jaar. Door elkaar wordt 50 percent van de candidaten teruggewezen. Dat percentage zal volgens de heer Westerlaken aanmerkelijk minder ADVERTENTIE m.. kaas ADVERTENTIE •v#ViV,VtV.v« DINSDAG 22 FEBRUARI Stadsschouwburg: „Hippo danst", Haagse Comedie, 8 uur. Ged. Oude Gracht 104: Avond t. b. van vluchtelingenhulp, 8 uur. Cultura: Ned. Ver. voor sexuele hervorming, 8 uur. Luxor: „De woestijn leeft", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „08/15", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Zij die zich ver kopen", 18 jaar. 8 uur. Palace: „Wij willen George", alle leeft.. 7 en 9.15 uur. Roxy: „Tar- zans avonturen", 18 jaar, 8 uur. Lido: „Duel in the sun", 18 jaar, 6.45 en 9.15 uur. Studio: „Romeo en Julia 14 jaar, 7 en 9.15 uur. WOENSDAG 23 FEBRUARI Minervatheater: Heemsteedse Kunstkring, violist Thomas Magyar, 8.15 uur. O.R.G. centrum. Westerhoutpark 1 A: Voordracht met lichtbeelden over Jeroen Bosch, 8 uur. Concertgebouw: Voorlichtingsavond Gew. Arbeidsbureau over Nieuw-Zeeland, 8 uur. Luxor: „De woestijn leeft", alle leeft., 2, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „08/15". 18 jaar 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Zij die zich verkopen". 18 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Palace: „Wij willen George", alle leeft., 2, 4.15. 7 en 9.15 uur. Roxy: „Tarzan's avontu ren", 18 jaar, 2.30 en 8 uur. Lido: „Duel in the sun", 18 jaar. 1.45, 4.15. 6.45 en 9.15 uur. Studio: „Romeo en Julia", 14 jaar, 2.15, 7 en 9.15 uur Vanmorgen is in de Stadsgehoorzaal in Leiden het vijfde Congres van de Partij van de Arbeid, dat drie dagen duurt, begonnen. De Congresvoorzitter, i r. H. Vos, (tweede voorzitter der Partij) stond in zijn openingsrede uitvoerig stil bij het heen gaan van de heer K. Vorrink als voorzitter der P. v. d. A., welke functie hij sedert de oprichting der partij heeft vervuld. „Vorrink, die jarenlang voorzitter der S.D.A.P. is geweest, was een van de drijvende krachten, van de vorming van de Partij van de Arbeid. In daad en gedachten heeft hij de nieuwe politieke partijverhoudingen met grote kracht be vorderd." De „doorbraak" „De ontwikkeling der partij in de afge lopen periode is verheugend geweest, aldus ir. Vos, die daarna een overzicht gaf van de verkiezingsuitslagen van 1948 tot en met 1954.. Het ledental is gestegen tot 122.600, een stijging in meer dan twee jaar van ruim tien percent. Het mandement heeft en daarvoor kunnen wij dankbaar zijn de stijging van het ledental ongetwijfeld bevorderd. Aan de hand van het verkiezingsresul taat van 1952 en de volkstelling in 1947 kwam ir. Vos met betrekking tot de door braak tot twee conclusies: om een ver klaring te vinden voor het aantal op de P. v. d. A. uitgebrachte stemmen is het nodig aan te nemen, dat van degenen, die bij de volkstelling opgaven R.K. te zijn, 12 a 14 percent op de P. v. d. A. stemt. In de grote steden van Brabant en Limburg loopt dit op tot 20 percent. Van degenen, die opgeven Nederlands Hervormd te zijn, stemt 35 a 40 percent op de P. v. d. A., waarbij plaatselijk vrij grote verschillen optreden. Isolement of aanraking De strijd, gevoerd door het R.K. volks deel in ons land heeft ook in vele opzichten het kenmerkende van een emancipatie strijd. Nu echter de weg naar emancipatie van dit volksdeel grotendeels is afgelegd, wordt de vraag van isolement of aanraking steeds dwingender gesteld. Het vraagstuk is er niet slechts een van groep tot groep, maar ook een vraagstuk van de enkeling binnen de groep. Wie het mandement leest zal beide kanten behandeld zien. Wij zijn echter ook in de socialistische organisaties nog niet aan het eind van onze eigen discussies rond de vragen van isolement en aanraking, van afsluiting en openheid, van klasseninstinct en gemeen schap. Het mandement Eén van de gevolgen van het mandement was, dat het N.V.V. de samenwerking met de Raad van Vakcentralen beëindigde. Dat betekende een stap terug. Maar de uit sluitende verantwoordelijkheid daarvoor ligt bij hen, die de grondslag van de samenwerking hebben ondergraven. Wij trachten de zorg te begrijpen, die de opstellers van het mandement heeft bewogen. Wij vragen van onze kant, als politiaka partij, dat men onze bezorgdheid, op grond van de uitspraken in het mande ment, verstaat over de democratische en over de geestelijke vrijheid, die de grond slag vormen van ons volksdeel. De economische toestand De economische toestand in ons land is gunstig. De omvang van de productie is groot, de werkloosheid gering, de belas tingopbrengsten zijn hoog, de deviezen- positie is, ondanks schuldaflossingen aan het buitenland, sterk. Het levenspeil van de arbeiders vertoont een duidelijke stijging. In deze tijd van hoogconjunctuur zie ik nationaal een belangrijke hoofdtaak: waak zaamheid met het oog op een conjunctuur omslag, ook ten aanzien van de verdeling van het maatschappelijk inkomen. Nationaal inkomen en sociale verzekering De cijfers over 1954 zijn nog niet ten j volle bekend, maar met voorbehoud mag men afleiden, dat reeds in 1954 dus j een jaar vóór de verwachting in „De weg i naar vrijheid" uitgesproken ten opzichte van 1950, en naar de prijzen van dat jaar gerekend een verhoging van het nationale inkomen met 25 percent zal zijn verkregen, die op rekening komt van de hoogconjunctuur. Dit maakt een serie verbeteringen direct bereikbaar. Op sociaal gebied is de actie in volle gang. De grote mate van overeen stemming in de S.E.R. over het rapport der Ouderdomsverzekering zijn tekenen van een algemeen verlangen om nu op dit ge bied een tweede, grote sprong vooruit te doen. Minister Suurhoff heeft bijna gelijktijdig met de vraag van de Ouderdomsvoor ziening, ook die van de toestand van de Weduwen en Wezen, en de Invaliditeits verzekering aan de orde gesteld. Beide viaagstukken zijn thans in behandeling. Economie en expansie Wij zullen in de grotere ruimte als socialisten de strijd hebben aan te binden voor sociale welvaart en economische expansie in internationaal geïntegreerd verband. Wij zullen ons doel slechts kunnen bereiken door een gezamenlijke strijd voor een tezamen ontworpen sociaal en economisch program, van de verenigde socialistische partijen in de Verenigde Staten van Europa. De „vergeten gebieden" Het medewerken aan de uitvoering van een samen met de onder-ontwikkelde ge bieden opgesteld program, zal de samen hang tussen de landen der vrije wereld aanmerkelijk vergroten, en het emancipa tieproces verhaasten. De V.S. en Rusland Bij deze wereldomvattende taak zullen wij de Verenigde Staten aan onze zijde vinden, als de politieke tendens, welke daar bij de tussentijdse verkiezingen tot uitdrukking kwam, doorzet. Ik zou willen, dat wij met evenveel nadruk zouden kunnen spreken van een proces van democratische bewustwording De politie van Port Said heeft medege deeld dat 41 van een groep van 56 militai ren van het Franse Vreemdelingenlegioen zijn gegrepen nadat zij in het Suezkanaal van het Franse schip „Pasteur" waren ge sprongen en naar de wal waren gezwom men. Een van de 56 militairen, aldus de politie, was een Nederlander. Er waren verder 46 Duitsers, 4 Italianen, 4 Spanjaar den en één Belg bij. De „Pasteur" is met 2500 militairen van het Vreemdelingenlegioen op weg van Hongkong naar Marseille. De mannen sprongen overboord zodra het schip het Suezkanaal was binnengevaren. Zij zijn in gesloten te Port Said en zullen worden be recht wegens het betreden van Egyptisch grondgebied zonder toestemming van de Egyptische autoriteiten. worden wanneer de opleiding beter is ge worden door.een wettelijke regeling daar van. In Duitsland, Zweden en Zwitserland, waar de opleiding wettelijk is geregeld, bedraagt het percentage afgewezenen 15, 20 en 20. De hoofdinspecteur van politie te Rot terdam, de heer K. J. Müller, gaf een uit eenzetting van de vele soorten van oplei dingen die er in Amerika bestaan. Deze zijn niet te vergelijken met die in Neder land, evenmin als het verkeer en de ver keerstechniek te vergelijken zijn. In ons land heeft één op de 35 inwoners een auto. In Amerika is de autodichtheid één op drie. Van jongsaf is men daar ver trouwd met autorijden. De opleiding is daar een deel van het schoolonderwijs. In de Verenigde Staten zijn 150 millioen rij bewijzen in omloop en elk jaar komen er 3 millioen bij van 14-, 15- en 16-jarigen die op de rijscholen van de onderwijsin richtingen les hebben gehad. De opleiding op de scholen voldoet in de practijk goed. De daar opgeleide jongeren veroorzaken de helft minder verkeersongevallen dan de andere autorijders. Djakarta, (United Press) Het Indo nesische ministerie voor kerkelijke zaken heeft bekend gemaakt dat president Soekarno een bedevaart naar Mekka zal maken en tegelijkertijd een officieel be zoek zal brengen aan koning Saoed van Saoedi-Arabië. Soekarno en zijn gezel schap zullen op 18 Juli per vliegtuig ver trekken en het gezelschap zal terug zijn in de hoofdstad voor 17 Augustus, de In donesische onafhankelijkheidsdag. Ver scheidene ministers, hooggeplaatste amb tenaren en enkele journalisten zullen Soekarno vergezellen. San Fransisco, (United Press) Bij ontploffingen op de vlootbasis Hunter's Point aan boord van de Amerikaanse onderzeeboot „Pomodon", zijn drie ma trozen gedood en 4 anderen gewond .2 Ma trozen worden vermist en men neemt aan dat zij om het leven zijn gekomen. De red dingsploegen hebben pas een lichaam kunnen bergen, omdat het niet mogelijk is tengevolge van de giftige gassen in de zwaarbeschadigde onderzeeboot te dringen. Twee leden van reddingploegen, die gif tige dampen hadden ingeademd, werden naar een ziekenhuis overgebracht. Kapitein De Voogd van het Nederlandse schip „Alderamin" heeft de berichten dat zijn schip Zondag bij Rangoon zou zijn be laagd door zeerovers, fantasie genoemd. Er is geen S.O.S.-sein uitgezonden. Wel heeft de loods, die van Rangoon uit met de „Alderamin" was meegevaren, via de scheepsradio aan de havenmeester van Rangoon medegedeeld dat zich in een der kreken bij de haven een groot aantal vaar tuigen bevond dat daar gewoonlijk niet lag. Er is niet gesproken over zeerovers en er zijn ook geen kanonneerboten te hulp geroepen om piraten te verjagen, aldus kapitein De Voogd. Dit woord lijkt bijzonder doorzichtig: wat kan inborst anders zijn dan datgene, wat men in de borst heeft, dus: zijn hart, zijn gemoed, zijn innerlijk? Deze ver klaring is evenwel geheel onjuist. Wij hebben hier, als zo dikwijls, te maken met een woord waarvan een niet langer begrepen gedeelte door een ander woord werd vervangen, al had dit er in feite niets mee te maken. Inborst is zulk een omvorming uit inbronst dat: innerlijke gloed betekent en verwant is met branden. Oorspronkelijk is dus de be tekenis: hartstocht, aandrift. Wanneer men het woord als samenstelling van: borst gaat beschouwen, verandert de betekenis in: gemoedsgesteldheid, ka rakter, aard. ADVERTENTIE 't Beproefde afdoende middel, dat ge inneemt voor Uw genoegen en dat van de ene mi nuut op de andere alle zuurbrand blust en Uw overtollig maagzuur elimineert. Geen wonder dat iedereen dweept met Rennies een uitkomst voor die vele mensen die nooit zonder zorg aan tafel gingen met het vooruit zicht van hun maagklachten achteraf.maar wien Rennies afdoende uitkomst brachten. Maandagmiddag tussen vijf uur en half zes heeft bij de halte Liebrug in de tramlijn van Haarlem naar Amsterdam een botsing plaats gevonden tussen een militaire vrachtauto en een tramtrein. Auto en tram reden gelijk op in de richting van Halfweg. Bij de Liebrug gekomen wilde de vracht auto links af slaan. Bij het oversteken van de trambaan werd de wagen ter hoogte van het achterwiel door de tram geraakt. Het ongeval liet zich aanvankelijk nogal ernstig aanzien, vooral door de grote kisten met het opschrift „Buskruit", welke uit de vrachtwagen tuimelden. Zij waren ech ter leeg en bestemd om aan het fort Penningsveer te worden gelost. Persoon lijke ongelukken deden zich niet voor. Het tramverkeer ondervond op dit drukke uur ernstige vertraging. De foto geeft de situa tie na het ongeluk weer. Vanmorgen ondervond het tramverkeer tussen Haar lem en Amsterdam wederom vertraging, zij het van beperkte aard, door een botsing tussen een tram en auto. Nu wilde een lasauto vande Amsterdamse gemeente tram bij de kruising van de Bilderdijk- straat en de De Clercqstraat de trambaan oversteken. Zowel tram als auto werden beschadigd. ook in Rusland. Daar zijn ook belangrijke dingen gaande, maar de betekenis er van is niet eenvoudig. Is de val van Malenkov het gevolg van een machtsstrijd tussen heersers van staatsbureaucratie, partijbureaucratie en leger, of van een wijdvertakte onrust ten gevolge van interne economische en sociale spanningen? Zolang niet de overgang van isolement naar een ingroeien in de wereld op de basis van interne wijziging in Rusland zelf is ingezet, zal de spanning voortduren. Pas als de wind der democratische bewust wording door de grote Russische ruimte waait, is de vrede veilig, aldus ir. Vos. Tussen Wons en Makkum in Friesland zijn Maandagmiddag drie broers door het ijs van de Makkumervaart gezakt. Hoewel zij vrij snel uit het water werden gehaald en ook artsen spoedig ter plaatse waren, mocht hulp niet meer baten. De slachtof fers zijn de 22-jarige Frans van der Burg, zijn 20-jarige broer Pieter en hun 16-jarige broer Douwe. 99 Nauwelijks is de ook in Haarlem ge weest zijnde groep Baskische zangers en dansers „Etorki" uit ons land verdwenen, of een tweede gezelschap uit deze eigen aardige uithoek van Europa heeft zijn in trede gedaan: het folkloristisch ensemble „Oldarra" uit Biarritz, dat jongstleden Vrijdag een reeks voorstellingen in het Nieuwe de la Martheater in Amsterdam begon. Aanvankelijk vereiste het, mede door de nogal wat plaats innemende dé cors, enige aanpassing aan de beperkte ruimte van het zich daar bevindende, in de eerste plaats voor cabaret bestemde toneel, maar al heel spoedig heerste er een vurige, aanstekelijk werkende bewegings- lust. Of het nu een gevolg was van het een of van het ander, dat kon ik zo gauw niet nagaan, maar op een gegeven moment vloog een der medewerkers dwars door het gordijn, vlak bij de zijkant, een levens grote scheur achterlatend. Het répertoire van volksdansen is uiter aard beperkt en zo kon het moeilijk anders of de programma's van „Oldarra" en „Etor ki" moesten talrijke dezelfde nummers be vatten. Dat is ook zo en een vergelijking kan dus niet uitblijven. Het is niet gemak kelijk te bepalen waaraan men de voor keur moet geven. Niet wat het vocale ge deelte betreft, want dat was bij de eerst- gekomen groep veel beter en veel gevari eerder. Bij „Etorki" werden de dansen met meer verfijning (waar alle ruimte voor is, gezien de duidelijke sporen van oude hofdansen en de wisselwerking van het klassieke ballet) en zeker ook met aan merkelijk grotere technische bedrevenheid uitgevoerd. Doch daarmee is niet alles ge zegd, integendeel. Wat bij „Oldarra" zo bekoort is het een voudige plezier. Men tracht evenzeer een zo rijk mogelijk geschakeerd beeld te ge ven van het Baskische dorpsleven, maar men doet dat zonder oneigenlijke preten ties en men schept er kennelijk behagen in. De toeschouwer kan daardoor bij alle primitiviteit, die zich ook aan de vorm geving meedeelt vrolijk genieten om de carnavalsdansen met maskers en poppen, met rinkelende koebellen en gewone straat muzikanten. Bijzonder aardig is de „bran ie" voor enige oude boeren na de pittige demonstraties van behendigheid door de jongeren. Een hoogtepunt van de hele voorstelling is in dit openingstafreel de ko- misch-opwindende pantomime van het denkbeeldig kaatsen tegen de muur. Men moet, om naar waarde van dit bon te spektakel het amusement te ondergaan, zijn artistieke instelling thuis laten en zich geheel als toerist pogen te beschouwen. Dan voelt men zich al heel gauw in een ander klimaat bij het zien van de vrouwen in rode rokken met zwarte vesten en de mannen in witte broeken en overhemden met de oranje sjerpen en baretten, die hier naar hartelust en zonder zich om de afwer king te bekommeren batteren. Dan is men ook bereid te vergeten dat men de txistu, de fluit met drie gaten, wel eens virtuozer heeft horen bespelen en dat sommige on derdelen van het programma een beetje aan een jeugdvoorstelling van „Scapino" herinneren Het middendeel is eigenlijk nogal saai, maar het slot maakt veel goed. Om te be ginnen is daar een malle parade van aller hande vrijers (onder anderen een komische voetballer) naar de gunsten van een rijke erfdochter, die tenslotte aan een eenvou dige boer de voorkeur geeft. En dan voor al: Lekeitio, de vissershaven. Helemaal geen poging tot „ballet" of „dansdrama" zoals bij „Etorki" maar gewoon een roe zemoezig tafreel,.uitermate levendig, waar bij speciaal opvalt het vermogen om wis selende stemmingen te scheppen. De Kaxarranka of dans op de gildenkist is bijna enerverend, de Kaskarotes of zigeu- ner-achtige visvrouwen vertonen een mee slepend temperament en de Baskische ze vensprong wordt een feestelijk genoegen. Halverwege de wervelingen van de fan dango valt het doek en dan klapt men op getogen, want alles bijeengenomen is men een gezellig avondje uit geweest. DAVID KONING Tot burgemeester van Sliedreeht is be noemd de heer P. Feitsma. met toekenning van gelijktijdig ontslag als burgemeester van Reeuwijk. De heer Feitsma is lid van de Partij van de Arbeid. Uit Moskou wordt bericht dat een ont zettende moord gepleegd is op den groot vorst Sergius. toen deze in een gesloten rijtuig van het Nicolaaspaleis binnen het Kremlin naar zijn badhuis uitreed. De grootvorstin was niet met haar gemaal uitgereden, daar samenzweerders haar herhaaldelijk in anonieme brieven had den gewaarschuwd dit niet te doen. Het rijtuig, gevolgd door twee rijtuigen met detectives, was 60 meter buiten de poort van het Kremlin, toen een als werkman gekleed persoon, zonder baard of knevel, een bom onder het rijtuig wierp. De uit werking was vreeselijk. want het rijtuig werd versplinterd en de grootvorst uit- eengescheurd. De man die de bom had geworpen, juichte „Vrijheid, vrijheid", waarna hij door een massa volks werd gegrepen. In Russische regeeringskringen heerscht een volslagen paniek. Men overweegt of het niet wenschelijk is den Tsaar en de grootvorsten naar het buiteniand te zen den. daar zij in Rusland niet meer veilig blijken te zijn.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1955 | | pagina 5