IJmuidens MEKOG gaat uitbreiden en
kunstmest uit olie en zuurstof maken
Geef vlees
JONKER
SCHOUS
Fa. L. FABER ZOON
V V»<e6eug* Verassingen VoorVriJdag
7.25
69
VOLKSWAGEN
HENGEVELD
Neem een radicaal besluit
FORNUIS of
GASCOMFOOR
l.o®
Hoogoven-kantoor omsluit
straks een „open hof"
Nieuwe fabriek van 30-40 millioen
kan over twee jaar gereed zijn
Meer kunstmest nodig:
groter productie gewenst
Ademnood
Stoet" van 11 pond bij Klaas Prins' wieg
„De onsterfelijke wals"
wervelde in IJmuiden
Voor de stamppot
Da Costalaan 15
CONSUL
van 1854
Oprichting en uitbreiding
van bedrijven
Een handje kunstmest
Vier-verdiepingen hoog laboratorium
voor de MEKOG in Rooswijk
Dure boerenkool
Drie ton per werker
Gelderse rookworst
Mager pekelspek og
Bakbloedworst ec rf
Magere speklapjes icg c*
Varkenskarbonaden f 70 rf
Verse varkenspoten 4c
VERHUUR
vanaf ƒ250.
Z\jn Uw voeten U tot last?
STEUN- OF CORRECTIEZOLEN
HAARLEM VROOM DREESMAÜI\' BEVERWIJK
DONDERDAG 24 FEBRUARI 1955
IN HEI IIART van het IJmuidense Hoogovenbedrijf, dat
zijn contouren steeds verder trekt langs de Noordelijke
oever van het Noordzeekanaal, staat een gele pluim het
„signaal van het stikstofbindingshedrijf en de „rookvlag"
van de kunstmestfabricage. Een manshoge pijpleiding is cle
voornaamste voedingsader tussen Hoogovens en MEKOG
als transporteur van het kooksovengas, maar wanneer straks
de inmiddels al in bouwputten zichtbare uitbreiding van het
bedrijf haar beslag heeft gekregen, zal deze leiding niet
langer de enige levensdraad van de MEKOG zijn. Als één
der eerst stikstofbindingsbedrijven ter wereld zal deze
MKKOG namelijk voor haar nieuwe bedrijf olie, aardolie,
gaan gebruiken als grondstof. Deze aardolie maakt de bouw
van een grote zuurstoffabriek noodzakelijk, omdat de ver
gassing van de olie zal geschieden met behulp van deze
zuurstof en stoom. Het mes snijdt weldoordacht aan twee
kanten, want de gewonnen zuurstof gaat niet alleen naar
de MEKOG, maar ook naar de staalfabriek, waar de staal-
fabricage pure zuurstof vraagt. Over twee jaren staat het
nieuwe bedrijf er ten koste van een bedrag, dat ussen de
dertig en veertig millioen ligt een kapitaal,, dat intern
opgebracht kan worden en een indruk geeft van de ge
zonde financiën der IJmuidense KNHS en haar neven-
bedrijven.
Tijdens een persconferentie heeft de
directeur van Hoogovens, ir. P. van Delden
Sumen met hoofdingenieur J. Bakker, be
drijfsleider van MEKOG, de plannen nader
toegelicht en daaruit bleek, dat de pro
ductie van de MEKOG door de uitgestip
pelde vergroting gebracht zal worden op
500.000 ton stikstof meststoffen (in
fabriekstermen 95.000 ton zuivere stikstof)
tegen een huidige capaciteit van 70.000 ton
zuivere stikstof of 370.000 ton kunstmest
per jaar. De vraag naar kunstmest over de
hele wereld en de toeneming, die er van
verwacht wordt, wanneer de in sommige
landen nog zeer laag liggende gebruiks
cijfers worden opgedreven naarmate de
landbouw daar intensiever gaat worden, Is
de directe aanleiding tot de plannen
geweest.
Alleen al in Nederland liep het gebruik
van kunstmest sinds 1939 op van 500.000
ton per jaar tot 900.000 ton de Neder
landse boer strooit gemiddelde dan ook 67
kilo per hectare en blijkt daarmee de in
tensiefste „strooier" ter wereld te zijn. De
Nederlandse behoefte zou kunnen worden
gedekt door de drie in Nederland produ
cerende stikstofbindingsbedrijven (MEKOG
Staatsmijnen en de fabriek te Sluiskil),
maar dan zou men de exportmarkt de
exportmarkt moeten laten en die levert
tenslotte elk jaar uit 42 landen over de
liele wereld de niet te versmaden deviezen-
inkomst van 110.000.000,op.
Bovendien: de Nederlandse boer is nog
niet aan het eind van zijn bemestingslatijn
de deskundigen schatten, dat over
enkele jaren per hectare een 120 kilo ge
bruikt zal worden en daarmee zullen de
eisen aan de Nederlandse stikstofindustrie
opnieuw hoger worden.
a Olie toch goedkoper
Tegen deze achtergrond is de vooi ge
nomen uitbreiding van de MEKOG dus
even redelijk als de expansie, die Staats
mijnen en Sluiskil zoeken of reeds gereali-
seerd -hebben. De reden, waarom men de
weg van de kleine, industriële revolutie
koos ten aanzien van de nieuwe grondstof,
ligt eveneens voor de hawd: de prijs van
^-ocoooococcc
De steeds toenemende aanspraken op
de dampkring, die de mensheid in haar
fabrieken gaat stellen, doen wel eens de
vraag rijzen, of er daardoor mettertijd -
geen zuurstofgebrek en een teveel aan
koolzuur zouden ontstaan. Voorzover is
na te gaan, is dit niet het geval, vóór
over de hele wereld op grote schaai
zuurstoffabrieken zouden verrijzen, al
moet worden toegegeven, dat het kool- 5
zuurgehalte van de atmosfeer in de loop
van de laatste halve eeuw met enkele 8
ihonderdste percenten is gestegen. De
assimilatie van de plantenwereld kan dit
echter nog best bijhouden de flora
vaart er zelfs wel bjj.
YXOCOOOOOOCCO
aardolie is sinds 1937 ongeveer twee keer
zc hoog geworden en de kolen werden wel
zes keer duurder....
In wezen is het verschil tussen deze
nieuwe productiemethode en de oude, op
kooks-basis, niet zo groot: in beide geval
len wordt de koolstof uit de grondstof tot
kooldioxyde verbrand, maar chemisch
lagen er diverse moeilijkheden, die in de
laboratoria van MEKOG en BPM na lang
vorsen tot klaarheid zijn gebracht.
En bovendien: voor de vergassing van
olie wordt zuurstof noodzakelijk, wat
voor koolstof uit kolen géén eis is. Het
rendement van olie is echter niet onaan
zienlijk hoger dan van kolen: een ton olie
is gelijkwaardig aan 1.7 ton kooks.
Zuurstof is, onder de huidige stand der
techniek, vrij goedkoop te maken, zodat
het verhaal op papier klopte. Of de nieuwe
fabriek straks de moeilijkheden der melk
tanden zal krijgen te verduren, is zelfs
voor de technici een open vraag, dat zij er
doorheen zal komen staat echter voor hen
vast en het is in ieder geval deze millioe-
nepppzet waard, temeer ook omdat de
Bataafse Petroleummaatschappij ten hevig
ste bij dit project geïnteresseerd is, daar
de MEKOG straks een jaarlijkse klant van
25.000 ton ruwe olie zal worden.
Zeewater nog niet „de leverancier
Inmiddels is, aan de rand van het Hoog
ovencomplex de proeffabriek der „NOR-
DliCO" draaiende gebleven, waar men sa
men met Noorwegen 'n antwoord zocht op de
vraag of uit zeewater kunstmest te berei
den is; kunstmest dan altijd op kali- en
fosforbasis. (Vroeger werden deze mest
stoffen uit opgedroogde zeebeddingen ge
wonnen).
Het antwoord is chemi-technisch ge
geven, maar of deze wijze van fabricage
economisch verantwoord zal zijn, blijft nog
steeds een open vraag. Nu klemt dit pro
bleem voor Nederland niet zozeer; eerder
voor die landen waar kali en fosfor tot de
zeldzame stoffen behoren. Men houdt in
middels rekening met de mogelijkheden,
dat deze manier van winning niet rendabel
blijkt te zijn. al is' het technisch arsenaal
der onderzoekers daarnjee zeker nog niet
uitgeput.
Burgemeester en wethouders van Velsen
maken bekend, dat bij hun besluit van 21
Februari 1955 vergunning ingevolge de hin
derwet is verleend aan:
de firma T. van der Plas en Zonen te
Santpoort, tot het oprichten van een herstel
plaats voor motoren in het perceel Visserij
straat 6 in IJmuiden;
de N.V. Drukkerij en Uitgeverij Vermande
Zonen te IJmuiden, tot het wijzigen en uit
breiden van de drukkerij en binderij in de
percelen Willemsplein 16—17 en Frogerstraat
37—49 in IJmuiden;
de firma „Genius" te IJmuiden, tot het
wijzigen en uitbreiden van de machine
fabriek in het perceel Haringkade 19 in
IJmuiden.
99
VADER WILLEM PRINS
heeft gisteravond om acht
uur wel even verbaasd op
gekeken, toen er in de kou
op zijn bel werd gedrukt
en moeder Wennegien zal
ook niet vermoed hebben,
dat er zo laat nog kraam
visite zou komen. Het was
overigens geen kraamvisi
te, maar „kroambesaite",
want de nog niet zo lang
geieden uit Usquert geïm
porteerde echtelieden, die
hun tenten in de IJmui
dense Spaarnestraat heb
ben opgeslagen, kregen een
forse delegatie van de Vel-
sense „Grönneger Verain"
boven, op nummer 15.
Vanwege de kleine Klaas
Prins, die nog maar een
week op deze wereld ver
toeft en die, ware hij in de
Groninger landouwen in de
windselen gelegd, had
kunnen rekenen op een
beste krentenstoet van de
buurtschap.
Daar het jongske even
wel Velsenaar is geworden,
moest de oude traditie van
de aanbieding van een
omvangrijk krentenbrood
aan de trotse ouders in een
ietwat ongewone omgeving
geschieden, maar dat deed
niets af aan de hartelijk
heid, waarmee de Grönne-
gers het geval gnuivend in
elkaar hadden gezet.
Voorzitter J. Kiewiet, van
de „Moushörn" heeft het
allemaal in rond-Gronings
verteld aan moeder en va
der Prins: hij wist, „dat ze
baide groag een zeun
hadd'n" en omdat ze het
jongste koppel uit de ver
eniging waren en boven
al bergen werk voor
„Moushörn" hadden
verzet, is er ter gelegen
heid van Klaas' komst in
de beurs getast voor een
stoet, die met zijn elf pond
en een meter lengte pre
cies het dubbele woog van
„lutjepotje" Klaas. Kerel,
wat een stoet!
Moeder Prins lag er
maar glimlachend bij te
dien
de
kijken en vader heeft de
gulle gevers van harte be
dankt en gezegd, dat hij
het een „schier present"
vond er is later direct
maar het mes in gezet,
want tenslotte had de
kleine Klaas er nog niet
zoveel aan, voorzover hij er
iets van heeft gemerkt.
Klaas sliep namelijk stevig
door, zelfs toen hij even
voor het front moest ko
men en „een pracht van
*n poppien" gevonden
werd.
Vader Prins heeft overi
gens, toen hij 33 jaar ge
leden het Groningse le
venslicht aanschouwde, ook
een heel eind stoet bij zijn
wieg zien deponeren
achttien pond zwaar, drie
maal zijn gewicht.
Zodat Klaas' nakomelin
gen thans reeds de eer op
eisen, met krentenbrood
verwelkomd te worden,
waar dan ook ter wereld
hun eerste kreet gehoord
mag worden F.
ICCOOOOOOOOCOOOTOCOOOOOCOOOCOOOOCOOOOOOOO
„Wanneer elke boer in India slechts
een handvol kunstmest zou gaan ge-
bruiken, zou er niet meer tegen te bou-
wen zijn." Deze opmerking van hoofd-
ingenieur J. Bakker tijdens de be-
spreking der MEKOG-uitbreidingsplan- -
nen voor het forum van de Nederlandse
pers tekent wel heel duidelijk de onont- i
gonnen afzetgebieden voor kunstmest in 3
de zogenaamde „under developed coun-
tries". Het feit dat Nederland per C
hectare grasland nu al 68 kilo kunstmest -
gebruikt is aan de andere kant een
pluim voor de Nederlandse boer èn voor
de Landbouwvoorlichtingsorganen.
OOOOOOOOOOOCOOOOOOOOOOCXXXJOOOOCXIOOOOCXXDOOOOOCJOOOOOOOOOO'J
Uit de beide lijnen op deze grafiek blijkt,
dat Nederland momenteel meer stikstof
meststoffen produceert dan het eigen land
nodig heeft en dus exporteren kan, al is
de bijdrage op de wereldmarkt nog gering
(3 procent). Het gebruik zal echter verder
toenemen, zodat de expansie van de
industrie zeker zin heeft.
De bouwput voor de nieuwe zuurstoffabriek.
De grote uitbreidingen, die het MEKOG-bedrijf in de naaste toekomst zal ondergaan,
krijgen hun neerslag in een verdere omgeving dan die van het stikstof-bindings-
bedrijf alleen. Want de KNHS zelf denken eveneens voortdurend aan uitbouw en
uitbreiding. Zo zal bijvoorbeeld binnen afzienbare tijd begonnen worden met een
nieuwe vleugel aan het Hoofdkantoor van het bedrijf, de schepping van Dudok, die
als een fraai voorbeeld van functionele architectuur de Wenckebachstraat afsluit en
een imposante poort vormt tot het fabriekscomplex. Hiertoe zal een nieuwe vleugel
in Noordoostelijke richting worden gebouwd, zodat er aan de voorzijde een aan
drie zijden ingesloten binnenhof ontstaat.
Jammer genoeg was de geluids-installa-
tie gisteravond in het Ned. Herv. Jeugd-
gebouw tamelijk onzuiver, waardoor de
coloratuurzang van Miliza Corjus het beste
miste en de muziek „beschadigd" door
kwam. Alcura vertoonde haar leden, in
samenwerking met de B.B.IJ., de goede
doch oude film „De onsterfelijke wals",
waarin Johann Strauss van bankbediende
tot onsterfelijk componist van onsterfelijke
muziek opklimt en daarbij alle ups en
downs van het Weenen uit het midden der
negentiende eeuw meemaakt.
Uit het oogpunt van cultuur gezien,
waarvoor Alcura deze film dan ook draai
de, is er op het gebied der filmerij wel het
een en ander verbeterd: deze film van vèr
voor de oorlog laat filmtechnisch bezien
nu veel te wensen over, maar de muziek
is en blijft goed, evenals het spel der
hoofdrolvertolkers.
Voorzitter A. J. van Maanen deelde mee,
dat er een interessante agenda te wachten
staat, beginnend op Zondag 13 Maart met
een televisie-uitzending in het Cultureel
Centrum van de voetbalwedstrijd Holland-
Denemarken. Op 17 Maart geeft Alcura in
het Rex-theater een toneelavond door de
„Toneelvereniging" met „De kaarten zijn
gedeeld" van de Franse toneelschrijver
Armand Salacron. De Nederlandse Cultu
rele Sportbond houdt op Zondag 20 Maart
in het Velserbad een zwemfeest en op Za
terdag 2 April wordt er, eveneens door de
N.C.S.B. een jeugdmiddag georganiseerd in
het Ned. Herv. Jeugdgebouw, waar de kin
deren van 5-9 jaar in de eerste en die van
9-16 jaar in de tweede voorstelling van een
mooie film kunnen genieten.
Op de Woensdag in Beverwijk gehou
den groenteveiling werd voor boerekool
nog 78 cent per kg betaald.
00000CO300000000000000000C"
OOOOOOOOOCOXOOOCOQOOOOOOC
Hoe kapitaalintensief de moderne che
mische industrie is geworden, blijkt uit
het kostencijfer voor de MEKOG-uit-
breiding, die 125 a 130 werkers achter
de ingewikkelde apparatuur zal vergen
8 ten koste van 30 a 40 millioen gulden
investering. Ofwel tussen de 2t/t en 3
ton pér arbeider.
Deze uitbreiding is een onmiddellijk ge
volg van de steeds toenemende behoefte
aan ruimte voor administratief personeel.
Aan de toegangsweg tot het Noordelijke
deel van het fabrieksterrein bevindt zich
vlak bij de fabriek van N.V. Staalrneubel
het nog kleine laboratorium, waar MEKOG
en BPM samen de plannen smeedden,
waarvoor elders in dit blad uitvoerig ver
haald wordt. Dit laboratorium zal even
eens binnenkort te klein worden en rnen
heeft daarom een fors, nieuw gebouw in
„Rooswijk" geprojecteerd, dat vier ver
diepingen zal tellen en waar de voorberei
dingen voor nieuwe fabricageprocedé's hun
voleinding zullen vinden.
Wanneer hieruit wordt afgeleid, dat de
thans te realiseren uitbreiding van de
MEKOG het sluitstuk voor dit bedrijf zal
zijn, is dit een foute conclusie: alleen al de
wereldbehoefte aan stikstofmeststolfen
moet over een aantal jaren ook voor deze
fabriek verdere expansie naar het Oosten
over „Rooswijk" opleveren.
P.E.N. moei mee
De Hoogovens zelf zetten hun „kern", de
Staalfabriek geleidelijk breder op de
gasvoorziening van Amsterdam heeft reeds
de aankoop tot de uitbreiding van de
Kooksovenbatterijen tot resultaat gehad en
zo is er meer. Zo zal er ook gedacht moeten
Wie werkt moet goed eten,
Geef de kou geen kans,
Hier zijn de ware arbeidsvitaminen
(puur varkensvlees), edel geurend, Ct
sappig en mals
p. 100 gr.
mild gepekeld, sappig spek WW VI
p. 100 gr.
lekker bij rode koolWW vl
p. 250 gr.
het spek waar U niet dik van wordt VW vfc
p. 500 gr.
2.08, 1.88, f O VI
p. 500 gr.
voor erwten- of bonensoep ~W fc
p. 500 gr.
Haal gezonde arbeidsvitaminen btf
KWALITEITSSLAGERIJ
DRIEHUIS
ZIJLWEG 328. Haarlem
Tel. 17700
Uitsluitend nieuwe
modellen.
worden aan vergroting van de belangrijkste
energiebron der K.N.H.S., de P.E.N.-cen
trale, die naast de Oostelijke dezer staat
Een ietwat betreurenswaardig gevolg daar
van zal hoogstwaarschijnlijk daarvan weer
zijn, dat de vriendelijke huisjes aan de
voet van de centrale ten offer vallen.
Nieuwe losplaatsen
Bij de cementhaven staan de lange be
tonnen banen voor de nieuwe kolenlos-
plaats al in het zand de kolenopslag
volgt en de nieuwe transportbanden, die
het zwarte goud de fabriek in zullen bren
gen, hangen reeds als hellende strepen van
kade naar bedrijf.
Zo breidt het Hoogovenbedrijf zich uit
langs de geleidelijke banen die op blauw
druk en schetstekening zijrt uitgezet. Het
einde is nog niet in zicht, maar als dat een
maal nabij komt, zal Holland op zijn smalst
een kolossaal fabriekscomplex herbergen,
dat het aanzien van deze IJmond totaal zal
hebben veranderd. Wanneer dit jaar nog
de sluisweg klaar is, komt er een eind aan
de vervoersmoeilijkheden, die de in
IJmuiden wonende K.N.H.S.-werkers on
dervonden hebben en daarmee zal de weg
langs de Noordkant van het sluizencomplex
een brede autostrada zijn geworden, die
niet -alleen een vluggere kanaalpassage
waarborgt, maar de toekomstige automo
bilist of fietser tevens een blik gunt op een
der meest intensieve groot-bedrijven van
Nederland.
UW OUDE GASFORNUIS ER UIT
Koop een modern
Heus, ze zijn niet zo duur
ZIE DE ETALAGES
Ged. Oude Gracht 30 - Haarlem - Tel. 17530
Ook leverbaar voor butaan
PROBEER DAN EENS ONZE
welke buigzaam zijn en spieren en
bloed-circulatie niet belemmeren
Deze worden naar maat gemaakt en ten volle
gegarandeerd.
Door zéér vele H.H. Doktoren aanbevolen.
APARTE AFDELINGEN VOOR
PEDICURE EN VOETONDERZOEK
KLEINE HOUTSTRAAT 10 - HAARLEM - TEL. 12896
De grootste ondernemingen zijn geregelde
adverteerders. Kijk maar naar de advertentie
pagina's. Zij vragen voortdurend aandacht
en krijgen die ook. Daardoor zijn zij groot
geworden.
HEREN-OVERHEMDEN
in de nieuwste
Schotse ruit-
dessins, mooie
frisse kleuren
HEREN RIB-ANKLETS
wol met nylon
versterkt, in
diverse mode
kleuren
Alléén Vrijdag
Alléén Vrijdag
GLANS BREIKATOEN
indanthren ge
verfd, in groot
kleurenassortim.,
per 100 gram knot
Alléén Vrijdag
OOGJESLUIERS
70x70 cm.,
pracht kwaliteit
Alléén Vrijdag
FLANELLEN LAKENS
150x210 cm.,
anti-rheuma, zeer
fijne kwaliteit
Alléén Vrijdag