Na bewogen jaren staat Egypte
weer voor beslissende tijd
HANGCR/C
IN DE WERELDPOLITIEK
De crisis van het gezag
CABALLERO
Nieuwe ontwikkeling in het
slepende proces der Bata's
AKKERTJES
Krachtproef voor Nasser en de zijnen op til
Zullen de wapens van dictatuur en
revolutie toch boemerangs blijken
Spanning Kerk-Staat in
Argentinië neemt toe
Premier Ali komt voor
de staatspolitie op
Thomas en Jan vechten verder
5
Dure volksgunst
Kwellende vragen
Geen aarzeling als veiligheid
van de staat wordt bedreigd
Opbrengst kinderpost
zegelactie f 1,2 millioen
Nuja,ikzetafentoewel'nseengrotebekop,
maar dit zal toch iedereen met mij eens zijn:
da's constante kwaliteit.
Tracteer U zelf eens:
koop morgen 'n pakje!
landerigloom
Z^auw «rmoeW?
Fusie Panhard-Citroën
DONDERDAG 7 APRIL 1955
(Van onze reisredacteur)
Egypte heeft in de afgelopen drie jaar twee opstanden beleefd. De eerste op de
„Zwarte Zaterdag" in Januari 1952 toen het vriendelijke, lijdzame volk van Cairo
eensklaps uitbarstte tegen alles dat rijk en vreemd was en in blinde razernij aan
het muiten en branden sloeg. Die opstand werd snel neergeslagen: de volgende
dag trokken stille, verwezen mensenmassa's langs de smeulende en rokende
puinhopen, zelf geschrokken van de eigen furie. De tweede revolutie de on
moedige had meer succes. Zij gaf Egypte een nieuw bewind van jonge offi
cieren, die in ieder geval uit de beste bedoelingen handelden. Een regiem dat in
zijn korte historie van nog geen drie jaar overigens niet van spanningen, schok
ken en breuken vrij is gebleken. De grote vraag is nu of het in de nabije toekomst
stabiel en duurzaam zal blijken. Een vraag die ons moeilijk koud kan laten, want
dit hete, arme land ligt op de driesprong van Europa, Azië en Afrika en het
Suez-kanaal loopt door zijn gloeiende woestijnen. Gamal Abdel Nasser's regiem
nadert in het komende jaar het einde van de overgangsperiode, die het zichzelf
gesteld heeft. Binnen een jaar zou de stevige grondslag van politieke en econo
mische vernieuwing gelegd moeten zijn, zou de tijdelijke dictatuur vervangen
moeten worden door een democratisch bewind. Zullen deze doelen bereikt
worden? Het ziet er nog niet naar uit. Men zal dus moeten rekenen met nieuwe
spanningen, nieuwe schokken, mogelijk zelfs met nieuwe breuken.
Wil men onpartijdig: een tussentijdse
balans opmaken van feilen en verdiensten
van het nieuwe regiem, dan hoeft men niet
zozeer te bekijken of er al veel bereikt is-
Daarvoor was de chaos te groot. Het graat
er eerder om of men de weg: heeft inge-
slagren, die uitzicht op duurzaam resultaat
biedt. Twee grondgegevens zouden die weg
moeten bepalen: Egypte staat voor een
economisch vraagstuk dat alleen met groot
scheepse buitenlandse hulp kan worden op
gelost en om tot nationale aanpak van zijn
problemen te komen behoeft het regiem
de steun van een zo groot mogelijk aantal
eigen volksgroeperingen.
Hebben Nasser en de zijnen het eerste
gegeven tot grondbeginsel van hun buiten
lands beleid gemaakt? Men zou zeggen van
niet. Zij hebben gestreefd naar een op
zienbarende leidersrol in de Arabische ge
meenschap en daarbij andere Arabische
landen zozeer voor het hoofd gestoten dat
het tot een openlijke breuk is gekomen. Zij
hebben de rijke kans op unie met de Soe
dan een gebied met vele mogelijkheden
ter grootte van een derde van de Verenigde
Staten verspeeld. De Soedanezen, die in
de nabije toekomst over de toekomst van
hun land gaan beslissen, zijn kopschuw
gemaakt door het verbod van de Moham
medaanse Broederschap, de verwijdering
van de half-Soedanees Naguib en het plan
voor de hoge dam bij Asswan, die het Nijl-
water tot in der eeuwigheid in hun nadeel
zou bestemmen.
Egypte's nieuwe regiem heeft bovenal
nog steeds geweigerd zich bij het Westelijk
blok aan te sluiten. Dat is politiek gezien
zijn goed recht. Het had nochtans kunnen
overwegen dat Egypte in een zo ongeluk-
kig-belangrijke strategische positie ligt, dat
neutraliteit in een volgende oorlog on
denkbaar zou zijn. Temeer daar Groot-
Brittannië bij verdrag het recht heeft ge
kregen de zóne van het Suez-kanaal te be
zetten ingeval van aggressie in het Midden-
Oosten. Logische consequentie van deze
positie ware dus haar eventuele nadelen nu
reeds op te heffen door de zekere voor
delen van een hechter bondgenootschap
met het Westen. Nasser zou daarvoor een
hoge prijs kunnen bedingen: economische
en technische steun, die zijn land boven
alles nodig heeft. Mogelijk zelfs politieke
steun ter regeling van de kwestie-Israel,
die, ook ten bate van Egypte zelf, toch eens
uit de wereld moet worden geholpen.
Edoch, Egypte's buitenlands beleid blijft
voorlopig bepaald door drie emotioneler
gedachten: Arabische eenheid, vreedzame
neutraliteit en revanche op Israel. Ter
winning van binnenlandse populariteit op
ADVERTENTIE
HEI REUZE PAK MEI
IN DE ZAK
BUENOS AIRES (United Press) Een
bron op het Argentijnse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft gezegd, dat Ar-
gentinië's ambassadeur bij de Heilige Stoel.
Maria Oliva Velez, voor besprekingen naar
Beunos Aires ontboden is.
President Perön heeft kardinaal Co-
pello, de Argentijnse primaat, ontvangen
Tijdens het onderhoud, dat de president
met de kardinaal had. waren ook de Ar
gentijnse minister van Buitenlandse Za-
ken, Jeronimo Remorino en de minister
van Binnenlandse Zaken, Angel Borlenghi.
aanwezig.
Gisteren heeft de officiële spreekbuis
van het Vaticaan, de .„Osservatore Ro
mano" scherpe critiek op het Peronis-
tisch bewind geleverd en gezegd, dat de
ethiek van Argentinië niet „op h«, chris
tendom geënt" is. Het blad beschuldigde
de Argentijnse autoriteiten er voorts van.
dat zij de rooms-katholieken aan „admini
stratieve willekeur" blootstelden en een
scheiding van kerk en staat trachten door
te voeren.
De spanning tussen de Argentijnse re
gering en het Vaticaan bestaat reeds ge
ruime tijd en neemt in intensiteit toe.
buitenlands terrein. De volksgunst wordt
duur betaald.
Erger nog, de volksgunst is niet gewon
nen. Sinds Naguib door Nasser werd ver
dreven, is van de nationale eenheid weinig
gekomen. Nog steeds zijn politieke en reli
gieuze groepen tegen het nieuwe regiem
gekant. Het heeft ook gefaald in zijn pogin
gen de massa enigszins te bezielen en het
steunt bijaldien alleen op het leger. Een
smalle basis, die des te wankeler is, omdat
onder de „vrije officieren" zelf geen eens
gezindheid heerst over de te volgen koers.
Aan de ene kant staat Nasser, die sinds hij
de opperste verantwoordelijkheid van Na
guib overnam, aanmerkelijk aan rust en
ervaring heeft gewonnen, aan de andere
de gebroeders Salem Salah, de minister
van Propaganda en Soedanese Zaken, en
Gamal, de vice-premier.
Salah Salem, de drieste majoor, die op
zijn razende uitstapjes al de Arabische
eenheid en de Soedan heeft verspeeld en
zijn tijd verbeuzelt acht, wanneer hij een
paar dagen eens niet in het middelpunt
van de belangstelling staat, is de gevaar
lijke genius van het regiem. Maar hij heeft
steun onder de vrije officieren, het „ge
weten van de revolutie".
Maakt men nu de optelsom dan is het
beeld niet rooskleurig: Egypte, dat van
buitenlandse steun afhangt, heeft zich in
vérgaande mate geïsoleerd, de binnenland
se eenheid is niet bereikt, de leiding is
verdeeld. Het regiem kan er zich daaren
tegen op beroepen Faroek te hebben ver-
Onze reisredacteur besluit zijn re
portage over Egypte onder het nieu
we regiem met een beschouwing over
de moeilijke positie waarin Nasser's
„junta" zich op het ogenblik bevindt.
De beslissingen waarvoor zij zich
binnenkort gesteld zien en de daar
uit voortvloeiende gevaren voor dit
sleutelgebied in het Midden-Oosten.
jaagd, het land bevrijd te hebben van de
Britse aanwezigheid in de Suezkanaalzóne,
de weg te zijn opgegaan naar groter sociale
rechtvaardigheid, en een groot aantal plan
nen voor de economische vernieuwing te
hebben opgesteld. Het is meer dan een
voorgaande regering ooit heeft gedaan. Is
het genoeg om het volgend jaar het volk
naar de stembussen te sturen?
Gamal Abdel Nasser staat voor kwellen
de en dringende vragen. Moet hfj tóch
Naguib's weg volgen en een nationale ver
broedering nastreven om het volk mee te
krijgen? Of moet hij op het leger blijven
steunen en het totalitaire bewind nog een
eindweegs voortzetten? Moet hij neutraal
en arm blijven of door aansluiting bij het
Westen en dus een regeling met Israel, zijn
land aan een economische transfusie hel
pen? Welke weg hij ook kiest, hij zal altijd
op tegenkanting stuiten. Kan deze tot een
derde revolutie leiden? Zolang het leger
vereend blüft. niet gemakkelijk. Als de
militaire eenheid breekt, kan er echter
alles gebeuren, tot burgeroorlog toe. Moet
hij dus toch de kaart van het leger blijven
spelen? Zonder de steun van het volk kan
Egypte niet worden vernieuwd.
De oplossing voor al deze vragen hangt
nu grotendeels van één man af. Nasser
staat voor de krachtproef. Zal deze thans
37-jarige luitenant-kolonel werkelijk be
slissingen durven nemen, zal hij boven de
anderen uit kunnen rijzen, heeft hij het
formaat van een wezenlijk leider? Zo niet,
dan zullen de gevaarlijke wapens van re
volutie en dictatuur weer boemerangs
blijken.
Egypte staat voor een beslissend
jaar. En het zijn niet alleen de diplo
maten in Cairo's kanselarijen die op
de uitkomst wachten. Ergens in een
voorstad, in een villa achter prikkel
draad, verbeidt een oude, wijze gene-
raal-majoor de daden van de luitenant
kolonel. Mohammed Naguib, de ver
stotene, de man die het gekund zou
hebben, wacht in opperste spanning af
of men tenslotte toch de weg zal vol
gen, die hij wees.
DJAKARTA (PIA). De minister-pre
sident van Indonesië, mr. Ali Sastroamid-
jojo, heeft de beschuldigingen ontkend, die
van „buitenlandse zijde" tegen het optre
den van leden van de staatspolitie zijn
uitgesproken. Sprekend ter gelegenheid
van de dies natalis van de politie-academie
zei de premier, dat de laatste tijd de naam
van de staatspolitie „verscheidene malen is
besmeurd en dat de staatspolitie beschul
digd is van mishandelingen". „Deze aan
tijgingen komen uit het buitenland en het
is duidelijk, dat zij bedoelen de goede naam
van de staatspolitie van Indonesië omlaag
te halen en in verband te brengen met de
verdediging van Nederlanders, die worden
beschuldigd van misdrijven tegen de
staatsveiligheid". Mr. Ali zei van de gele
genheid gebruik te willen maken te ver
klaren. dat de staatspolitie een staatsappa
raat is, „welks taak het is deze affaire op
te rollen en te onderzoeken" en dat de
staatspolitie, indien de veiligheid van de
staat wordt bedreigd, niet behoeft te aar
zelen in de uitoefening van haar taak. De
premier zei, dat ,.de aantijgingen en be
schuldigingen van alle grond ontbloot zijn
en een list vormen om het aan de gang
zijnde proces te beïnvloeden". Hij sprak
het vertrouwen uit, dat de staatspolitie
zijn traditie en goede naam zal hooghou
den.
Hij zei, dat hij nog een ander symptoom
wilde signaleren, „namelijk de poging van
buitenlandse zijde om tweedracht te zaaien
onder de leden van de staatspolitie door
achterdocht te wekken tussen de leiding
en de manschappen. Opzettelijk verspreidt
men geruchten, als zou de .hoogste leiding
van de staatspolitie goed en onbesmet zijn,
terwijl de lagere manschappen onwettige
en onzedelijke handelingen zouden plegen".
Ook deze geruchten noemde de premier
„van alle grond ontbloot" omdat, wat lage
re rangen doen, onder verantwoordelijk
heid geschiedt van de leiding volgens hiër
archie en discipline.
De verkoop van kinderpostzegels en prent-
briefkaaarten met toeslag heeft in 1954 netto
f 1.200.000 opgebracht, bijna f200.000 meer
dan in 1953.
De opbrengst der postzegels steeg met
f 126.540,17 tot f791.502,88 (vorig jaar
f664.962.71). Ook de opbrengst der kaarten
vertoonde enige stijging.
Van de 964Ó 9cholen die ons land telt,
deder er in 1954 4987 (51,7 pet.) aan de actie
mee. In 1953 waren dit 4255 scholen (44.1 pet).
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Verjaagdat lusteloze gevoeLNeem'nAKKERTJF
om weer monter en fris te worden en,
misschien een griep te voorkomen./
helpen direct f
Mr. Korthals Altes uit Amsterdam heeft
cassatie aangetekend tegen het arrest van
het gerechtshof te Amsterdam, waarin
werd uitgesproken, dat Jan Bata, halfbroer
van de overleden stichter van het wereld
omvattende schoenenconcern Thomas Bata
Sr., zich terecht de eigenaar van het con
cern beschouwt en derhalve ook eigenaar
is van de betwiste aandelen van het Ne
derlandse Bata-schoenenbedrijf in Best.
Het hof was van oordeel, dat het gelijk
luidende vonnis van de rechtbank te Am
sterdam terecht gewezen is en dat de stuk
ken, waarmee de Tsjechische schoenen
magnaat Thomas Bata Sr. het concern na
zijn dood aan zijn halfbroer Jan na liet,
volledig rechtsgeldigheid bezitten.
De zoon, Thomas Bata Jr., heeft overal ter
Wie zich herrinnert, in zijn prille jeugd wel eens onder leiding van volwas
senen een volkomen onbekend bosterrein te hebben bewandeld, denkt
misschien ook nog wel eens aan de verlammende ontzetting die men als
kind ondervond op het tijdstip, waarop het duidelijk werd dat de leidende
volwassenen de weg waren kwijt geraakt. Als kind kan men zich vol ver
trouwen overgeven aan de leiding, wanneer men ervan overtuigd is door
die leiding weer veilig te zullen worden thuisgebracht. Doch als dit ver
trouwen wordt geschokt, valt alle vertrouwen en ook vaak alle gezonde
verstand weg. Dan kan men dwaze dingen gaan doen, in de onzinnige
bevangenheid die optreedt wanneer men plotseling voor de noodzaak komt,
zelf beslissingen te memen en zelf een uitweg te zoeken.
Ik weet niet of het in alle details ver
antwoord is, volken te vergelijken met
kinderen en volksleiders met volwassenen,
doch in zeker opzicht is deze parallel wel
verantwoord en de practijk der wereld
politiek vertoont vaak een volkomen con
gruent beeld van onmondigen, die zich
toevertrouwen aan de leiding van ver
lichten.
Zolang de weg, die de geleiden volgen,
blijkt te voeren naar de veiligheid en be
staanszekerheid met alles wat daarbij
door de volken verlangd en verwacht
wordt, vallen eer en gezag voortdurend
terug op de leiders. Zij mogen in details
falen zij mogen nu en dan, in de demo
cratieën althans, worden vervangen door
politieke tegenstanders, doch in hoofdzaak
blijft de leidende groep dezelfde en de
politieke verschillen die hun beleid ken
merken raken niet de basis van de for
mules, waarmede het democratische be
stel wordt gecontinueerd. Doch wanneer
die leiders op gegeven moment blijk geven
van innerlijke onzekerheid, twijfel aan hun
eigen vermogen om te leiden en besluite
loosheid over de weg die zij zullen kiezen,
raken de „kinderen" in verwarring, in
vrees en in alarm.
Op sommige plaatsen in de wereld heeft
een dergelijke situatie in de loop der ge
schiedenis geleid tot plotselinge wisselingen
aan de top der naties, die men revoluties
pleegt te noemen. De Franse Revolutie en
de Russische Omwenteling staan ons het
vergadering, woord, gedachte, godsdienst
en pers drukken thans als een loodzware
last op hun schouders. Zij zijn aan deze
vrijheden verplicht, zich te uiten, zich te
doen gelden. Zij hebben een persoonlijk
geweten, waaraan zij persoonlijk verant
woording moeten afleggen.
Wanneer in de UNO-vergadering de
Russische delegatieleider Sobolev „neen"
zegt op een voorstel tot verzoening, zegt
hij dat namens allen die zijn regering in
de dwang van het Sovjet-stelsel heeft
vastgeklemd. Wanneer Cabot Lodge, de
Amerikaan, „neen" zegt op een voorstel
om atoomproeven stop te zetten, zegt hij
dat allerminst namens alle mensen die
leven in landen welke in bondgenoot
schappen met de Verenigde Staten ver
bonden zijn. Want al die mensen hebben
hun persoonlijke plicht des onderscheids
en hun eigen gewetensstem. Het ver
schijnsel, dat zich heden ten dage voor
doet, namelijk dat steeds meer mensen in
diepe persoonlijke conflicten gewikkeld
hevigst voor de geest, orhdat hun conse- raken ten aanzien van het atoom- en
Sobolev zegt namens allen „neen'
hij hun geweten afsnoert.
omdat
quenties zich niet tot Frankrijk en tot Rus
land bepaalden, doch het aanschijn van de
ganse politieke wereld veranderden. De
Franse Revolutie deed de democratie ge
boren worden, de Russische baarde een
dictatuur. Democratie en dictatuur hebben
sindsdien hun weg vervolgd en de leiders
der onderscheidene stelsels hebben gepro
beerd hun weg te zoeken naar datgene, wat
zij zich als ideaal voor hun volken hadden
gesteld. Het vertrouwen was in de demo
cratie de basis, waarop de leiders hun ge
zag vestigden; in de dictatuur waren dwang
en geweld voldoende om het stelsel en de
groep vaste voet te doen houden.
De Westelijke volken zijn merendeels
zozeer aan die democratie gewend, dat zij
de dictatuur niet meer vrijwillig kunnen
accepteren. Het is ongeveer hetzelfde als
met de opgroeiende jongeling, die zich met
heel zijn wezen verzet tegen pogingen om
hem aan tafel in een kinderstoel te doen
zitten. In Oost-Europa en China zit men
echter liever in de kinderstoel dan op de
grond, waarvoor, van het standpunt dezer
onvolgroeide volksgemeenschappen uit,
wellicht ook wel wat te zeggen is. Afge
zien daarvan echter kan zowel de jonge
ling als het kind komen op een punt, dat
zij zich plotseling volkomen verloren en
misleid bevinden. En wie in een vrije de
mocratie de zekerheid van het vertrouwen
verliest, heeft minder houvast en groter
vrees dan degene, die de ijzeren vuist van
de dictatuur in zijn ribben voelt.
Waarmee gezegd wil zijn dat in de
situatie van vandaag, nu zowel de demo
cratische als de dictatoriale landen door
hun leiders gevoerd zijn naar de afgrond
van een atoomoorlogsmogelijkheid, de
persoonlijke moeilijkheid van de indivi
duen groter is naarmate zij vrijer zijn. In
het bos van onzekerheden en gevaren,
waarin alle volken der wereld thans rond
dwalen, hebben de Westelijke democraten
het zwaarder dan de slaven van de dicta
tuur. De Westelijke volken bestaan God
dank! nog uit individuen, uit persoon
lijkheden, uit mensen met persoonlijke
vrijheid en dus persoonlijke verantwoor
delijkheid. Hun vrijheden van vereniging,
waterstofprobleem, is dan ook gemakkelijk
te verklaren. De Westelijke politici be
hoeven •zich er niet over te verwonderen,
dat in pers en andere schrifturen steeds
sterker de twijfel der mensen gaat spre
ken over de vraag, of dit beleid nog wel
verantwoord is. Een Nederlands minister,
die onlangs in het openbaar de keus der
mensen meende te moeten overnemen door
het risico van een atoomoorlog namens zijn
volk aanvaardbaar te noemen ingeval de
mislukking van het Westelijk beleid er
mee gemoeid zou zijn, overschreed daar
mee de reikwijdte van het democratische
staatsgezag. Bij een dergelijk wereldom
vattend onheil met zodanige onherstel
bare, vernietigende consequenties kan in
een democratie niet één man voor allen
kiezen.
Nu de oorlogsgestalte aan de politieke
horizon opdoemt als een vernietiger van
alles en allen, ku.|ien politieke leiders
niet meer waar maken wat zij als dwin
gende taak op zich genomen hebben. Niet
eens veiligheid of welvaart, maar zelfs
voortbestaan der hun toevertrouwde vol
ken zouden zij moeten riskeren om....
wat te winnen? Vrijheid, zeggen zij en
democratie, want die worden bedreigd.
Maar waar het leven zélf bedreigd wordt,
komt vrijheid op de tweede plaats. Zonder
leven heeft vrijheid geen zin, en mét leven
kan onvrijheid althans nog in vrijheid ver
keren.
De politieke leiders drukken thans hun
volken als individuele mensen als
het ware met de neus op hun individuele
verantwoordelijkheid, doordat zij moeten
bekennen in dit uiterste geval niet meer
de verantwoordelijkheid voor allen te kun
nen aanvaarden. Pretenderen zij dat wel
te kunnen doen, dan nemen zij de houding
aan van de volwassene, die met zijn kin
deren in het bos blindelings een pad in
slaat met de stille hoop, dat de kleinen
niet zullen merken hoe hopeloos hij ver
dwaald is.
In de aanvang van deze beschouwing
werd deze vergelijking gecompleteerd met
de overweging, dat de ontzette kinderen
Cabot Lodge kan niet meer namens allen
„neen" zeggen.
dwaze dingen gaan doen, als zij hun zeker
heid kwijt zijn. In deze tijd valt het dan
ook op, dat velen zich met wanhopige,
vaak volkomen onberedeneerde oproepen
tot hun medemensen richten om althans
iets te ondernemen tegen het dreigende
atoomgevaar. In hun verlatenheid, die
noch door politieke partijen, noch door
kerkgenootschappen voldoende schijnt be
grepen te worden, tasten zij als radelozen
rond en hun kreten gaan verloren in de
woestijn van somber zwijgen, die hen om
ringt. Geleerden, journalisten, priesters,
volksvrouwen, jongeren, grijsaards, alle
soorten mensen geven blijk van hun hon
ger naar vertrouwenwekkende leiding en
begrip voor het onmetelijke doodsgevaar.
Waarschuwingen van atoomdeskundigen,
krantenartikelen, preken, ingezonden stuk
ken in dag- en weekbladen, circulaires en
brieven naar regeringspersonen zijn de
blijken van deze honger. De zekerheid is
weggevallen de twijfel grijpt om zich
heen. Is dat niet een waarschuwing op
zichzelf voor allen, die menen ook op dit
critieke punt der wereldgeschiedenis nog
te kunnen leiden volgens verouderde, kort
zichtige en ontoereikende principes?
Uitkijkende over de steeds onbeduiden
der lijkende politieke verschillen heen, in
heldere visie de formele verschillen tussen
godsdienstige detail-opvattingen niet meer
achtend, zouden de leiders der wereld
moeten begrijpen dat het woord thans, on
danks hun betoog, aan de mensen gegeven
is. De mensen, die afgeleerd hebben be
sluiten te nemen, omdat zij zich in blind
vertrouwen hebben laten leiden. De men
sen, die ondanks alles toch nog allemaal
een persoonlijk geweten blijken te hebben,
dat geen politicus en geen theoloog kan
wegredeneren.
Dit zou de persoonlijkheden op de hoog
ste posten, waar ter wereld ook, reeds
lang moeten hebben geconfronteerd met
het wezenlijke gevaar, dat door gebrek
aan realiteitszin van sommige hunner de
kracht van alle gezag wordt ondermijnd
en dat de chaos wordt nabij gebracht reeds
vóór er één atoombom gevallen is. J. L.
ter wereld zijn halfoom, Jan Bata, doen
dagvaarden, omdat hij van mening is, dat
de stukken niet rechtsgeldig zijn. Alle ge
rechtelijke uitspraken in het buitenland
zijn tot dusver in het nadeel van de in Bra
zilië woonachtige Jan Bata uitgevallen.
Alleen het gerechtshof in Amsterdam,
waarvoor indertijd de zaak over het eigen
domsrecht van het Nederlandse schoenen-
bedrijf in Best en de winkels in Nederland
heeft gediend, is van mening, dat Jan
rechtsgeldig eigenaar is. Voor Thomas Jr.
treedt op mr. R. Korthals Altes.
Beslissing van New Yorkse rechter
De „Bata Development London" deelt
inmiddels mede, dat een New Yorkse rech
ter dezer dagen heeft vastgesteld, dat Jan
Bata, een halfbroer van de stichter van
het Concern Thomas Bata, zich heeft
schuldig gemaakt aan „contempt of court"
(gemis aan eerbied voor de rechter). Ten
zij een cautie gesteld wordt van 2300.000
cruzeiros zal Jan Bata voortaan voor geen
enkele Amerikaanse rechter meer kunnen
verschijnen. In de kringen van het con
cern verwacht men, dat deze beslissing
wel eens van overwegende betekenis zou
kunnen zijn voor de familie-procedure,
waarover in diverse landen processen lo
pende zijn.
Ter toelichting op deze uitspraak dient
het volgende:
In de procedure in New York heeft Tho
mas Bata er de aandacht op gevestigd hoe
ongewenst 't was, dat een deel van het be
twiste bezit door Jan Bata werd misbruikt
voor zijn acties tegen hem, Thomas. Het
New Yorkse opper gerechtshof heeft daar
om bij beslissing van 4 Maart 1953 aan
Jan Bata verboden, voort te gaan met de
verkopen van land van het Bata-concern
in Brazilië waaruit Jan zijn proceskosten
betaalde. Deze beslissing werd bij de „New
York Appellate Division" in gewijzigde
vorm bevestigd op 14 April 1953.
In Juni 1953 stelde Thomas vast, dat
Jan Bata zich van deze beslissing niets
aantrok. Thomas verzocht daarom de rech
ter, vast te stellen dat Jan zich schuldig
had gemaakt aan „contempt of court".
In eerste aanleg werd het verzoek van
Thomas toegewezen. In hoger beroep werd
een onderzoek gelast door een bepaalde
rechter, een „special referee", die tevens
tot een schikking zou zien te komen. Na
dat de „special referee", rechter Mc.
Geehan, had vastgesteld dat het Jan bij
de schikkingsonderhandelingen geen ernst
was, wees hij nu enige dagen geleden het
verzoek van Thomas Bata toe en stelde
daarmee vast dat Jan Bata zich heeft
schuldig gemaakt aan „contempt of
court".
ADVERTENTIE
ÏÏMALT1M'
<§5'<0J
PARIJS (United Press) Twee van de
grootste Franse automobielfabrieken, Pan-
hard en Citroën, hebben een fusie aange
gaan.
Het bericht kwam voor ingewijden niet
onverwacht, want het was bekend dat
Panhard al enige tijd in moeilijkheden
verkeerde en dat Citroën geïnteresseerd
was in een fusie met deze oude firma.
De fusie vormt een antwoord op de sa*
mensmelting van de Franse Ford en dn
Simca-fabrieken in het vorige jaar en op
de modernisering van twee andere grote
auto-bedrijven, die van Peugeot en Re
nault.
Woensadgmiddag is een acht-jarig jon
getje. dat op de Hemweg ter hoogte van het
Houtveem plotseling de rijweg overstak,
onder een personenauto geraakt. Het kina
was onmiddellijk dood.
