BATAVUS
PANDA EN DE MEESTERVANGERS
Wereldnieuws
Twee arbeiders voor Haarlemse
rechtbank; één maand geëist
Misverstand niet looplamp als
mogelijke oorzaak nader uitgezocht
De radio geeft Zondag
De radio geeft Maandag
De radio geeft Dinsdag
Paasbcst op uw
BATAVUS-FIETS
Groot zakenpand in
Amsterdam uitgebrand
T.V. Service
Reizen-op-af betaling
wordt niet gewenst
Aangiftebiljetten voor
de Inkomstenbelasting
Maréchaussée gestorven
na botsing met hert
Handel in buitenlandse
effecten verruimd
ZocU ió liet
zo
r~
J
Wensen van de Bond
voor Ouden van Dagen
Fietsen, bromfietsen en
motoren niet duurder
De millioenenbrand in Zaandam
Zelfontbranding van
poetslappen de oorzaak?
H. J. MAERTENS N.V.
Enquête zvijst uit:
Inlevêringstermijn tot
2 Mei verlengd
EEK BRIL VAN KEIP
DURE
ZIJDE
ZATERDAG 9 APRIL 1955
De Nederlandse Bond voor Ouden van
Dagen heeft te Rotterdam zijn zesde jaar
vergadering gehouden. Hierin kwam onder
meer ter sprake de oudersdomspension-
rering. De vergadering nam een resolutie
aan, waarin wordt gezegd, dat de over
gangsperiode van vijf jaren dient te ver
vallen en dat een bodempensioen onaan
vaardbaar is, omdat dit niet voldoende is
om de kosten van een normaal levens
onderhoud te bestrijden. Volgens de bond
moeten de uitkeringen 80 percent bedragen
van het loon dat in de laatste vijf jaren
vóór het pensioen was vastgelegd. De leef
tijd om met pensioen te gaan zou volgens
de bond gesteld moeten worden op 55 jaar
voor de man en 50 jaar voor de vrouw.
Premie zou betaald moeten worden door
elke Nederlander, ongeacht de positie die
men heeft. De bond is van mening, dat
geen arbeid meer verricht mag worden in
loondienst als men gepensionneerd is.
De fabrikanten, importeurs en de groot
handelaren in de branche van rijwielen,
bromfietsen, scooters en moto rrij wielen
hebben het besluit genomen de huidige
prijzen van de door hen in de handel ge
brachte merken dit seizoen niet te ver
hogen.
Deze vrijwillige afspraak wordt als een
belangrijke steun voor de economische
politiek van de regering beschouwd.
Twee Zaandamse losarbelders, de 45-
jarige D. S. en de 39-jarige B. S. versche
nen Donderdagmiddag voor de Haarlemse
rechtbank. Deze zette zich aan de behan
deling van een zaak, waarin voor niet min
der dan tien millioen gulden schade is ge
leden: de enorme brand op 14 October 1954
en de daaropvolgende dagen In Zaandam,
die twee grote vemen, namelijk „Tsaar
Peter" en „Nederland" geheel verwoestte.
De brandweerlieden, die deze helle vuurzee
bestreden, ontsnapten bij herhaling aan de
dood onder de instortende muren, die enige
zolderschuiten op de bodem van de Zaan
deden belanden. Vele dagen lang bleef de
kostbare cacaoboter branden, zonder dat
de brandweer er iets aan kon doen. Lange
tijd giste men naar de oorzaak, totdat de
politie met een door een proef gestaafde
verklaring over de oorzaak kwam: een
looplamp met een lichtsterkte van 125 Watt,
waarop 110 Volt stroom stond, was bran
dend op een jutezak met cacaoschroot op
de eerste verdieping van het veem Tsaar
Peter blijven liggen.
ADVERTENTIE
Tijdelijk bij elke fles GRATIS plastic wasknijper f
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Ned. Hervormde Zangdienst. 8.00
Nieuws. 8.15 Platen. 8.25 Plechtige hoogmis.
9.30 Niews. 9.45 Gewijde muziek. 10.00 De
Open Deur. 10.30 Ned. Hervormde Kerk
dienst 11.45 Koorzang. 12.00 Gewijde muziek.
12.15 Platen. 12.20 Koperkwartet. 12.45 Ze
gen Urbi et Orbi. 13.00 Nieuws en katholiek
nieuws. 13.10 Lichte muziek. 1345 Paaslie-
deren 14.00 Voor de kinderen. 14.30 Gewijde
muziek. Intermezzo: Voordracht. 15.35 Ka
merorkest en solist. 16.25 Katholiek Thuis
front overal! 16.30 Vespers. 17.00 Gerefor
meerde kerkdienst. 18.30 Gott hat Jesum
erwecket. cantate. 18.50 Kerkelijk nieuws.
18.55 Boekbespreking. 19.10 Samenzang. 19.30
Waarheid en verbeelding rondom het Nieu
we Testament, causerie. 19.45 Nieuws. 20.00
Verrijzenis ten leven, causerie. 20.20 Instru
mentaal octect. 20.40 Cabaret. 21.20 Geva
rieerde muziek. 21.50 Het Paasbrood, hoor
spel. 22.25 Platen. 22.45 Avondgebed en litur
gische kalender. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00
Platen.
HILVERSUM II. 298 M.
7.00 Domklokken. 7.10 Paasvroegdienst.
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8 45 Hoor maar
't is lente, klankbeeld. 9.15 Platen. 9.45 Gees
telijk leven, causerie. 10.00 Vocaal dubbel-
kwartet. 10.15 Platen. 10.40 Een vloer van
goud, hoorspel. 11.10 Amusementsmuziek.
11.30 Politiekanel. 12.00 Carillon. 12.10 Sport-
spiegel. 12.15 Meisjeskoor. 12.35 Even afreke
nen. Heren! 12.40 Gevarieerde muziek. 13.00
Nieuws. 13.05 Mededelingen of platen. 13.10
Voor do strijdkrachten. 14.00 Boekbespreking.
14.20 Disco-causerie. 15.05 Strijkkwartet.
15.35 Cabaret. 16.05 Dansmuziek. 16.30
Sportrevue. 17.00 Cabaret. 17.40 Viool en
piano. 17.55 Voor de jeugd. 18.15 Nieuws en
sportuitslagen. 18.30 Ned. Hervormde Kerk
dienst. 19.00 Kinderdienst. 19.30 Gesprekken
om de Bijbel. 20.00 Nieuws. 20 05 Journaal.
20.15 Gevarieerde muziek. 21.05 De bruid
van Lammermoor, hoorspel. 21.40 Amuse-
menstmuziek. 22.10 Hersengymnastiek. 22.30
Platen. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
BLOEMENDAAL. 245 M.
Ie Paasdag 9.00 en 10.30 Ds. A. C. van
Nood te Velden. 3.30 Ds. A. C. van Nood. 11.45
Ds. H. W. Wierda te Haarlem.
IJmuiden.
BRUSSEL. 324 M.
12.15 Lichte muziek. 12.30 Weerbericht.
12.35 Lichte muziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Voor
de soldaten. 14.00 La Norma, opera. 16.30
Platen. Tussen 16.30 en 17.30 Sport. 17.45
Nieuws. 18.05 Volkszang. 18.30 Godsdienstig
halfuur. 19.00 Nieuws. 19.30 Gevarieerd pro
gramma. 21.30 Platen. 22.00 Nieuws. 22.15
Platen. 23.00 Nieuws. 23.05—24.00 Platen.
BBC
8.00—8.15 Engelse les voor beginnelingen,
lessen 116 en 117, -leel 5. (Op 464 en 50 m.).
22.00—22.30 Nieuws. Feiten van de dag. Vra
gen die de Engelsen bezighouden. (Óp 224
en 75 m.)
HILVERSUM I, 402 M.
8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Pla+en
8.30 Morgenwüding. 9.15 Gewijde muziek. 9.30
Nieuws. 9.45 Platen 9 55 Plechtige hoogmis
11.30 Platen. 11.-»: Strijktrio. 12.15 Carillon-
spel. 12.30 Instrumentaal trio. 13.00 Nieuws
13.15 Sopraan en niano. 13.25 Paulus, orato
rium (nl.). 15.15 Strijkkwartet. 15.40 Platen.
15.45 Pianoduo. 16.00 Jeugdzang. 16.30 Pla
ten. 16 40 Kamerorkest. 17. Voor de ieued.
17.35 Platen. 17.45 Regeringsuitzendine: Rijks
delen overzee: Ds. H. J Teutscher: Papoea's
zingen hun lied. 18.OO Kamerkoor en solist
18.20 Sport. 18.35 Lichte muziek. 19.00
Nieuws en weerbericht. 19 10 Platen. 19.30
Paasliederen en Paasgedichten. 19.45 Blck-
fluitkwartet. 20.00 Radiokrant 20 20 Meis
jeskoor en koperkwartet. 20 45 Voetsporen
van het voorjaar, klankbeeld 21.15 Platen.
21.55 Voordracht. 22.05 Platen. 22 45 Avond
overdenking. 23 00 Nieuws. 23.15 Platen. 23.45
—24.00 Evangelisatie-uitzending in het
Tsjechisch.
HILVERSUM II. 298 M.
8.00 Nieuws 8.18 Carillon. 8.30 Platpn. 8.45
Vacantietips. 9.00 Solistenconcert. 9.40 Voor
de kinderen. 10 00 Voordr. 10.30 Doopsgezinde
Kerkdienst. 12.00 Marinierskanel. 12.35 Land
en tuinbouwmededelingen. 12.38 Roemeens
orkest. 13.00 Nieuws. 13.05 Platen. 14.00 Voor
de jeugd. 14.30 Omroep-orkest en soliste.
15.10 De Ballade van Hapalo en de Staat,
hoorspel. 16.10 Gevarieerd programma. 17.10
Paasrépertoire. 17.30 Sport. 18.00 Nieuws.
18.15 Lichte muziek. 18.45 Pasen 1955, toe
spraak. 19.00 Piancrectital. 19.30 Amuse
mentsmuziek. 20.00 Nieuws. 20.05 De familie
Doorsnee. 20.35 Dansmuziek. 21.15 Platen.
21.35 Het hangt aan de muur en *t tikt. 22.00
Radio Philharmonisch orkest en soliste. 23.00
Nieuws. 23.15—24 00 Platen.
TELEVISIE (NT.S.l
12.58—15.00 Eurovisie: Internationale gym
nastiek wstrijden te Frankfurt a/M.
BLOEMEND AAI-. 245 M.
2e Paasdag. 9.30 Ds. J. A. Tiemens te
IJmuiden.
BRUSSEL. 324 M.
12.00 Platen. 12.15 Piano. 12.30 Weerbericht.
12.34 Voor de landbouw. 12.42 Platen. 13.00
Nieuws. 13.15 Voor de soldaten. V 00 Sym-
phonie-orkest en solist. 15.30 Platen. 16.02
Voor de zieken. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen.
17.30 P anokwartet. 13.00 Platen 19.00 Nieuws
19.40 Platen. 2000 Kamerorkest en soüst
20.50 Kunstkaleidoscoop. 21.05 Platen 2200
Nieuws. 22.15 Platen. '23.00 Nieuws. 23.05—
24 00 Platen.
BBC:
8,00—8.15 Engelse les voor beginnelingen,
lessen 116 en 117, deel 5. (Op 464 en 50 m.).
22.00—22.30 Nieuws. Feiten van de dag. En
gelse les voor beginnelingen, les 30, deel 2.
(Op 224 en 75 m.).
HILVERSUM I. 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws, weer
bericht en katholiek nieuws. 8.20 Platen. 9.00
Voor de huisvrouw. 9.40 Lichtbaken, cause
rie. 10.00 Voor de kinderen. 10.15 Platen.
10.35 Platen. 11.00 Voor de vrouw. 11.30
Amusementsmuziek. 11.50 Als de ziele
luistert, causerie. 12.00 Angelus. 12.03 Lichte
muziek. 1?.30 Land- en tuinbouwmededelin
gen. 12.33 Platen. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nieuws en katholiek nieuws. 13.20 Platen.
14.00 Brabants orkest en solist. 14.50 Koor
zang. 15.05 Platen. 15.30 Ben je zestig? 16.00
Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de
kinderen. 17.40 Koersen. 17.45 Regeringsuit
zending: Rijksdelen overzee: Dr. C. v. d.
Berg: Suriname en de Nederlandse Atillen
in de Wereldgezondheidsorganisatie. 18.00
Voor de jeugd. 18.20 Sportpraatje. 18.30
R.V.U Dr W. G. N. v. d. Sleen: Veertig
duizend kilometer met auto en kampeer
wagen door Zuid-Afrika (eerste lezing*.
19.00 Nieuws. 19.10 Lichte muziek. 19.30
Avondgebed en liturgische kalender. 19.45
Platen. 20.40 Actualiteiten. 20.55 De gewone
man. 21.00 Uit het Boek der boeken. 21.15
Sopraan en piano. 21.30 De katholiek in het
onenbare leven van deze tijd. lezing. 22.00
Platen. 22 30 Kamermuziek. 22.45 Kan 'n
haan een ei leegen? 23.00 Nieuws. 23.15 Stu
dentenorkest. 23.5024.00 Platen.
HILVERSUM II. 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws.
8.10 Platen. 9.30 Voor de vrouw. 9.40 Mor
genwijding. 10.00 Platen. 10.50 Voor de kleu
ters. 11.00 R.V.U.: Sprookjes van Andersen
door K v. d. Geest. 11 30 Sopraan en piano
11.50 Platen. 12.00 Musette-orkest. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Schouwen en Duiveland als toeristencentrum,
causerie. 12.40 Lichte muziek. 13.00 Nieuws
13.14 Mededelingen of platen. 13.20 Lichte
muziek. 13.40 Hammondorgel. 13.55 Koersen.
14.00 Platen 14.30 Voor de jeugd. 15 00 Viool
en piano. 15.30 Voor de vrouw. 16.00 Platen.
16.30 Voor de jeugd. 17.20 De dierenwereld
en wij, causerie. 17.30 Jazzmuziek. 18.00
Nieuws. 18.15 Piano. 18.30 Meer productivi
teit brengt iedereen profijt, causerie. 18.40
Orgel. 19.00 Voor de kinderen. 19.05 Paris
vous parle. 19.10 Platen. 1920 Harmonie
orkest. 19.35 Platen. 19.45 Toneelbeschou
wing. 20.00 Nieuws. 20.05 Journaal. 20.15
Gevarieerd programma. 22.20 De Antwoord
man. 22 35 Volksliederen. 22,55 Ik geloof,
dat. 23.00 Nieuws. 23.15 New York calling.
23.20 Platen. 23.2524.00 Flimprogramma.
TELEVISIE (N.T.S. Eurovisie N.C.R.V.)
17.5819 00 Orkest en koor van de
Italiaanse Radio en Televisie. 20.15 Journaal
en weerbericht. 20.35 De ontsnapte gevan
gene. tekenfilm. 20.45 Voordracht. 21.05 John
Walker schrijft aan zijn moeder, TV-spel.
22 0522.15 Dagsluiting.
BFUSSFL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Omroep-orkest. 14 00
Platen. 16.02 Orgel. 16.30 Platen. 16.40 Kin
derkoor. 17.00 Nieuws. 17.10 Gevarieerde
muziek 17 40 Platen. 17.50 De wereld van het
boek. 18.00 Jeugd en muziek 18.30 Voor de
soldaten. 19 00 Nieuws. 19 40 Platen. 19.50
Syndicale kroniek. 20 00 Voor de vrouw.
2i .00 Omroep-orkest en solist. 21.30 Platen.
22.00 Nieuws. 22.15 Kamermuziek. 22.45 Pla
ten. 22.55—23.00 Nieuws.
BBC
22.00—22.30 Nieuws. Feiten van de dag.
Vraaggesprek met onze luisteraars. Boeken
en schrijvers. (Op 224 en 75 m.)
D. S. was nu degene, die de lamp op de
jutezak had gelegd, eerst met het licht naar
boven, op de ronde rug van de kap, maar
toen rolde zij van de zak af. Daarna legde
hij de lamp met de bol naar beneden op de
zak. Hij deed dit in het vermoeden, dat de
lamp was aangesloten op een fitting van
een van de lampen op de eerste étage en
dus zou uitgaan, wanneer de knoppen zou
den worden omgedraaid. Het uitdraaien
van de lichten was geschied door B. S., een
mede-arbeider, met wie D. S. in de avond
uren zakken cacaoschroot, die zij via een
glijgang van de derde étage doorkregen,
openmaakten en in een daarvoor gemeerd
liggend schip laadden. Toen dat werk ge
staakt was, waren de knoppen van het licht
omgedraaid, maar daarmee was niet
zoals men meende de looplamp op de
jutezak gedoofd. Deze was diezelfde dag
aangelegd en aangesloten op een stopcon
tact, dat slechts door een schakelaar op
een hoger gelegen verdieping buiten wer
king kon worden gesteld. Dit was de twee
arbeiders niet medegedeeld.
Geen fittingaansluiting
De lamp was gehaald uit het verderop
liggende magazijn „Rangoon" van het com
plex „Birma" en men had de jonge elec-
tricien I. D. gezegd, de lamp op dezelfde
wijze aan te sluiten als dat in „Rangoon"
het geval was. En dat was een fittingaan
sluiting, vandaar de mening der arbeiders
dat de lamp ook wel uit zou gaan, wanneer
het normale licht uitgedraaid werd. In die
mening waren zij nog versterkt doordat
inderdaad na het omdraaien van de scha
kelaar alles donker werd. De lamp lag
namelijk bedekt door de kap op de zak,
zodat zij nauwelijks licht uitstraalde. Hoe
merkwaardig het overigens met de licht-
leidingen in het veem Tsaar Peter gesteld
was, bleek wel uit het feit, dat de hoofd
schakelaar voor dit veem zich bevond in
het veem „Zaandam", dat door een haven
tje van negen meter breedte van het pand
gescheiden was. Dit alles bleek uit de ver
klaringen van de brandweercommandant
J. K. en van enige personeelsleden.
In ieder geval hebben de eerste melders
van de brand het vuur gezien op de eerste
étage ongeveer ter hoogte van de hoofd
ingang, hetgeen dus in overeenstemming
was met de mening van de politie, dat deze
looplamp de brand veroorzaakt zou heb
ben. Een getuige deskundige, de heer S. W.
van Hoogstraten, directeur van het Brand
veiligheidsinstituut van T.N.O. te Delft, die
een deel van de proef op het politiebureau
bijwoonde, bevestigde, dat een lamp van
dezelfde sterkte, die men eerst vier uur
had laten branden en daarna eveneens
brandend, op een jute zak had gelegd
zó, dat er een afstand van 35 millimeter
tussen de bol en de jute was na onge
veer anderhalf uur een lichte schroeiïng
van de jute had veroorzaakt. De inhoud
van de zak, cacaoschroot, is naar deze ge
tuige zeide, helemaal niet zo brandbaar.
Het is echter volgens de getuige mogelijk,
dat de geschroeide jute van de zak is gaan
scheuren en stukjes smeulende cacao
schroot op de vloer zijn gevallen, die door
allerlei achtergebleven vetten en olieën
wel zeer brandbaar kan zijn geweest. „De
mogelijkheid zit er in, maar ik acht die
niet bijzonder groot", zo zei deze getuige
op een vraag van de officier van justitie,
mr. dr. R. W. H. Pitlo.
„Het is voor een officier van justitie
altijd een hachelijke zaak naar aanleiding
van een brand een dagvaarding te maken.
Het bewijs is altijd verbrand. Toch heb ik
gemeend deze zaak de rechtbank te moeten
voorleggen en het belang daarvan blijf ik
vooropstellen, ook al wordt mijn betoog
verworpen. De onoverzichtelijke situatie
met de schakelaars en het ontbreken van
brandwachten of nachtwakers zijn omstan
digheden, die in het voordeel van de ver
dachten pleiten, maar de verdachten wis
ten, dat de omgeving zeer brandbaar was
en dat deze nieuwe lamp was aangebracht.
Zij hebben zich er volgens het requisitoir
onvoldoende van vergewist, of deze lamp
uit was.
De officier achtte grove schuld van D. S.
en B. S. bewezen en eiste een maand hech
tenis tegen hen beiden.
De raadsman, mr. H. L. Koster, vestigde
de aandacht op de uiteenzetting van de
getuige-deskundige en zeide, dat het geens
zins vaststaat, dat de brandende looplamp
de brand veroorzaakte. Als andere moge
lijke oorzaken noemde hij kortsluiting
er zat een las in de draad van de lamp en
vonken uit de schoorsteen van het voor het
veem liggende schip, die onder de deur
kieren door binnengewaaid zijn. Grove
schuld van zijn cliënten achtte hij volstrekt
niet aanwezig en hij vroeg vrijspraak.
ADVERTENTIE
NV. M'l. ..HOLSTER". OVERVEEN
Tel. K 2500 - 15597 en 19057
Centrale verwarming
Airconditioning
Aut. oliestook
ADVERTENTIE
Voorjaar. Vlugdc frisse
in! Maar pak de fiets
dan mist U niets. Dan
U, ziet U, geniet L
lente! Tenminste
Uecht zonder zorgen
echt zonder moeite
kunt rijden. Koop
daarom de fiets, die
meer geeft, dan hij
kost. Koop
De enige fiets met de 5 plussen
een
Gisternacht omstreeks halfvier is brand
uitgebroken in het vier verdiepingen hoge
perceel Prins Hendrikkade 132 in Am
sterdam. De brandweer slaagde er in een
41-jarige weduwe die een bontzaak drijft
met een ladder te redden uit de tweede
verdieping van het brandende perceel,
waarin een magazijn van verschillende
goederen gevestigd was. De rook had na
melijk de normale uitgang voor de vrouw
afgesloten en het was ook haar onmoge
lijk over het dak weg te komen.
Met zes motorspuiten werd het vuur be
streden, maar pas na twee en een half uur
was men de brand meester. Van het pand
was toen niet veel meer over dan wat ge
blakerde muren.
Vermoedelijk is zelfontbranding van in
lijnolie gedrenkte doeken de oorzaak van
de brand geweest. Gebleken is. dat de
vloer boven de kelder pas met lijnolie was
behandeld en dat de doeken waarmede dit
is gedaan in een kast zijn opgeborgen
waar de brand is begonnen. De doeken
hadden in een metalen kist bewaard moe
ten worden.
ADVERTENTIE
Nassaustraat 5 - Haarlem - Tel 15220
„Reizen op afbetaling is niet gewenst".
Dat is de uitslag van een rondvraag, die
in opdracht van de Nederlandse Reisver-
eniging is gehouden.
Van de Nederlanders, die wel eens op
afbetaling kopen, vindt ruim 60 percent
reizen op afbetaling ongewenst. Van hen,
die nog nooit op afbetaling kochten, zegt
84 percent neen.
Uit de rondvraag bleek, dat 1 op de 6
Nederlanders het reizen op afbetaling
goedkeurt, hoewel 1 op de 3 Nederlanders
wel eens op afbetaling koopt. Hieruit
blijkt, dat er een zeer aanzienlijk verschil
van opvatting bestaat omtrent kopen op
afbetaling van diensten en van goederen.
In het aangiftebiljet Inkomstenbelasting
over 1954 moet aangifte worden gedaan
van het in dat jaar genoten loon in de zin
van het Besluit op de Inkomstenbelasting
1940. Loon, waarvan de loonbelasting is
ingehouden met toepassing van de coördi
natietabel, het z.g. coördinatieloon, moet
hiertoe worden herleid tot fiscaal loon.
Over deze herleiding zijn door de staats
secretaris van Financiën enige aanwijzin
gen gegeven die op 24 Maart zijn gepubli
ceerd.
Aangezien te verwachten is, dat ver
schillende belastingplichtigen ten gevolge
van deze complicatie niet in staat zullen
zijn het aangiftebiljet vóór de daarop ver
melde datum, 15 April 1955, in te leveren,
heeft de staatssecretaris de termijn van
inlevering van de aangiftebiljetten A en
B verlengd tot 2 Mei 1955.
52. Er was veel veranderd sedert de da
gen van Mulder de Bulder. Toen deze
piraat zijn schat begroef, deed hij dat op
een eenzaam plekje temidden van de on
gerepte natuur; maar nu verhieven zich
daar overal huizen, zodat het erg moeilijk
was om dat plekje terug te vinden. Enrico
liet zich hierdoor echter niet ontmoedigen.
Met de schatkaart in de hand liep hij door
de stad, tot hij eindelijk op een pleintje
bleef staan. „Hier moet het zijn", zei hij.
„Volgens de kaart is de schat begraven
op een open plek tussen de bomen, maar
nu hier huizen in plaats van bomen staan,
is het dus een open plek tussen de huizen
Kom, laat ons graven". „We moeten eerst
gereedschap hebben, om de bestrating open
te breken", merkte één van de piraten op.
„Daar is gereedschap", zei Panda, naar een
optrekje wijzend, waar twee straatwerkers
bezig waren te slapen, „dat kunnen we wel
even lenen". „Prachtig!", riep Enrico, „daar
staaf alles, wat we nodig hebben. Aange
pakt!" Hij greep een armvol houwelen en
nam ook een bordje mee waarop stond:
WERK IN UITVOERING. „Ziezo", zei hij.
het bordje op de uitgekozen plek zettend,
„nu doen we net, of we straatwerkers zijn.
Aan de slag, mannen, maar werk niet al
te hard; dat zou argwaan wekken!"
Een 23-jarige maréchaussée, O. van
Zeumeren is gisternacht met zijn motor
op de Apeldoornse weg onder Ter let tegen
een hert opgebotst dat vlak voor hem de
rijweg overstak. De maréchaussée is en
kele uren daarna in het militair hospitaal
te Arnhem aan de opgedane verwondingen
overleden. Van Z. was ongehuwd. Het hert
werd bij de aanrijding gedood.
De Nederlandsche Bank heeft nieuwe
bepalingen uitgegeven waardoor de han
del in buitenlandse effecten wordt ver
ruimd.
De bank verstrekt daartoe nieuwe
algemene vergunningen, die meer
mogelijkheden bieden tot het verwerven
en uitvoeren van buitenlandse effecten.
Het verhandelen door ingezetenen van
buitenlandse effecten, waar deze zich ook
bevinden, zal tegen betaling in guldens
zijn toegestaan, als dit geschiedt door be
middeling van een lid van een der drie
effectenverenigingen. Voorts wordt voor
zien in het royeren en aanmaken van bui
tenlandse effecten voor rekening van in
gezetenen, hetgeen tot dusver in het alge
meen slechts voor Belgische fondsen was
toegestaan.
Ook wordt de uitvoer naar alle landen
toegestaan van aan ingezetenen toebehoren
de buitenlandse effecten, met uitzondering
van Indonesische en andere buitenlandse
effecten, voor zover die uitsluitend in gul
dens luiden. De Nederlandsche Bank heeft
besloten arbitragehuizen vergunning te
verlenen tot het kopen ten laste van hun
tegoed op effectendollarrekening van bin
nenlandse, Indonesische en andere buiten
landse effecten, voor zover uitsluitend in
guldens luidende, welke toebehoren aan
niet-ingezetenen, woonachtig of gevestigd
in de Verenigde Staten van Amerika. Deze
effecten kunnen vervolgens ter beurze van
Amsterdam worden verkocht.
DAT 15 QOED GEZIEN i
GROTE HOUTSTRAAT NAAST LUXOR
Spiraal. Wanneer het gemeentebestuur
de plannen goedkeurt zal in Birming
ham een parkeerplaats met negen ver
diepingen worden gebouwd, die glazen
„muren" zal krijgen. Er kunnen 1000
auto's in worden gestald. De toegang is
ondergronds. De bovenverdiepingen
worden bereikt via een spiraalbaan. Het
bouwwerk zal twee uitgangen hebben.
Cadetten. Honderd veer tig jongens, de
meeste jonger dan zestien jaar, zijn lid
van de Japanse strijdkrachten gewor
den. In de nieuwe cadettenscholen van
het ministerie van Defensie begonnen
zij hun opleiding. Dit is de eerste groep,
die voor de scholen gerecruteerd is. Na
een opleiding van vier jaar zullen zij
onderofficier worden.
Sneeuw. In Oslo is drie centimeter sneeuw
gevallen. Het sneeuwde nog Donder
dagochtend, de eerste dag van de Paas-
vacantie.
Risico. Inheemse politiemannen mogen
niet langer dienst doen nabij de Zuid-
Afrikaanse parlementsgebouwen. Alleen
blanke politie zal van nu af aan de
regeringsgebouwen bewaken en de
auto's van ministers begeleiden. De
nationalisten hadden de eis gesteld dat
Kaapstad een program van apartheid
zou uitvoeren, daar de stad anders het
risico liep de regeringszetel aan Pretoria
te verliezen.
Terreur. Uit Medan wordt vernomen, dat
terroristen het station en een lagere
school in Tjot in het district Langsa in
brand hebben gestoken. Zij hielden
vervolgens de bevolking met schoten op
een afstand, zodat blussen niet mogelijk
was. In een andere plaats werd het kan
toor van een assistent-wedana in brand
gestoken. Door tegenacties van het
leger werd in Atjeh Pidie een groep
onruststokers uiteengedreven. Op een
andere plaats werd een post van benden
door Indonesische militairen in brand
gestoken.
Noodlanding. Een twee motorige „Eliza
bethan" van de „British European Air
ways" (B.E.A.), met 47 passagiers en
een bemanning van vijf leden aan
boord, heeft Vrijdagochtend, kort nadat
het toestel van het vliegveld Düssel-
dorf-Lohausen was opgestegen op weg
naar Londen, bij Lank, in de omgeving
van Krefeld, wegens motorstoring een
noodlanding moeten maken. De gezag
voerder, zijn eerste officier, de telgra-
fist en een steward liepen lichte ver
wondingen op. Alle andere inzittenden
bleven ongedeerd.
Projectiel. De stafchef van de Amerikaan
se luchtmacht, generaal Twining, heeft
verklaard, dat de Russen werken aan
een geleid projectiel, dat met een snel
heid van 16.000 km per uur van het
ene continent naar het andere kan wor
den gelanceerd. De doeltreffendste
tegenzet is, volgens Twining, een „eigen
lange-afstands projectiel, aan de con
structie waarvan de hoogste voorrang
wordt verleend."
Mening. Het Amerikaanse departement
van Defensie heeft bekendgemaakt, dat
de documenten betreffende het stand
punt van generaal MacArther met be
trekking tot het deelnemen van de Sov
jet-Unie aan de oorlog- ia het Verre
Oosten in Februari 1945, zullen worden
gepubliceerd. MacArthur heeft gezegd
dat hij zich tegen een deelneming van
Rusland zou hebben verzet, wanneer men
hem ten tijde van de conferentie van
Jalta om zijn mening zou hebben ge
vraagd. Een militair geschiedschrijver,
Louis Morton, heeft daartegenover ge
steld dat MacArthur zich als een
„vurig" voorstander van Russische deel
neming heeft doen gelden.
Cyprus. In Nicosia, de hoofdstad van
Cyprus, is de politie met stenen be
kogeld, toen studenten in staking gin
gen en in optocht door de straten trok
ken onder het schreeuwen van leuzen.
De regering van Cyprus heeft een drin
gende oproep voor burgervrijwilligers
gedaan om de politie bij het bewaren
van de orde te helpen. In Larnaca ten
Zuiden van Nicosia hebben onbekenden
handgranaten van eigen maaksel naar
woningen van Britse militairen ge
worpen.
Geklonken. Seif el Islam Abdoellah, die
de vorige week tevergeefs trachtte zijn
broer, Imam Ahmed, van de troon te
stoten, is in de ijzers geklonken volgens
eeuwenoud Jemenietisch gebruik, maar
blijft op last van de Imam in functie als
minister van Buitenlandse Zaken. De
strafmaatregel wordt doorgaans op be
vel van de Imam toegepast. „Zondaars"
sluiten zich vaak eigener beweging in
boeien zonder een decreet van de Imam
af te wachten. De meeste hoge func
tionarissen hebben een stel boeien
binnen het bereik.
BIJ DE GROTE kwekerijen kunt u
„zaad" voor een zijdecultuur bestellen. Het
is natuurlijk geen zaad dat u ontvangt,
maar het zijn de eitjes van de door u aan
gevraagde soort zijdevlinder, en deze eitjes
worden geleverd in kartonnen doosjes die
31,1 gram eitjes bevatten. Deze dienen in
een broedruimte te worden gebracht, waar
een temperatuur heerst van 22 tot 25 gr. C.,
waarna er rupsjes uitkomen die op, met
netten bespannen, ramen worden gelegd.
Zijn de werkkrachten goed
koop, dan dienen de rupsen
gedurende een maand op ge
regelde tijden te worden ge
voerd met fijngehakte verse
moerbei bladen (als het ten
minste een zijdevlinder betreft,
die op die bladen is aangewe
zen), maar zijn de werkkrach
ten duur, dan dienen de ramen zó te wor
den opgesteld dat de rupsen zelf bij de
bladeren kunnen komen.
Na ongeveer 30 dagen is de rups dus ge
reed om zich in te spinnen, maar in die
periode zijn de dieren sterk gegroeid en
hebben enige malen een vervelling door
gemaakt, zodat ze herhaalde malen op
verse netten zijn overgebracht. Zijn de
rupsen na deze zorgvuldige en zorgzame
behandeling spinrijp geworden, dan kun
nen ze naar de zgn. spinhutten worden
overgebracht, waar zij zich op takjes vast
hechten en zich in cocons inspinnen.
Indien geen ziekte, geen vervuiling, noch
parasieten, of andere rampen zijn opge
treden, kunnen de 31,1 gram eitjes, al naar
gelang de soort, landstreek of het klimaat.
55 tot 65 kg. cocons leveren, dus een ge
middelde van 60 kg. Hiervoor is 600 kg.
moerbeiblad noodzakelijk geweest, welke
oogst door 6 moerbeibomen (van 20 jaar)
kan worden geleverd. Ten behoeve van de
"N
voedselvoorziening der dieren is een tijdige
aanplant dus wel gewenst.
De cocons, die geleidelijk van buiten
naar binnen door een voortdurende 8-vor-
mige beweging van de kop van de rups
is ontstaan, waarbij door de spinklieren
zijdestof wordt uitgespoten, bestaan uit
een eindeloze draad die in regelmatige
windingen is gelegd. Deze spinvorm maakt
het afhaspelen van de draad mogelijk,
waarvoor de poppen echter eerst door ver
hitting of vergift gedood die
nen te worden. De totale
draadlengte per concon be
draagt ongeveer 3500 meter,
waarvan zich 700 meter laat
afhaspelen. Hiervoor worden
de gave cocons uitgezocht,
die in heet water worden ge
legd, zodat de zijdelijm wordt
geweekt. De op het water drijvende cocons
worden dan met draaiende bosteltjes be
werkt, die de buitenste floszijde wegne
men, totdat een goede begindraad is ge
vonden en met het eigenlijke afhaspelen
kan worden begonnen. Hiervoor worden
de cocons in water van 30 gr. C. gebracht,
van waaruit gewoonlijk 5 tot 20 cocons
tezamen worden afgehaspeld, afhankelijk
van de gewenste draaddikte. Uit 10 tot 12
kg. cocons, wordt slechts 1 kg. afgehaspel
de zijde verkregen, terwijl van de dubbele
en doorgebeten cocons langs chemische
weg nog afvalzijde wordt gemaakt. Aan
de te vervaardigen zijden stoffen zijn we
dan nog niet eens toe, maar ieder zal zich
kunnen voorstelen dat die onmogelijk
goedkoop kunnen zijn.
Nu we toch bij het weven zijn terecht
gekomen, moeten we toch ook eens iets
vertellen van de wevervogel.
Daarover Dinsdag.
(Nadruk verboden) H. PéTILLON,
