K/&m Prof. mr. P. S. Gerbrandy benoemd tot minister van Staat Agenda voor Haarlem Meevaller AKKERTJES' STATE (xpress JJJ Maatregelen tegen verkapte uitverkopen en opruimingen Huldebetoon op zijn 70ste verjaardag o3 Twee doden bij ongeluk in Amsterdam Duitsers lieten W ieringermeer- polder onderlopen Weerzien met moeder na een halve eeuw 3 Wichelroedeloper vrijgesproken Karweitje was meer dan een heitje waard Studiedag van het gevangeniswezen Eierkolen worden duurder kriel-eierkolen Tien jaar geleden Schoenmakerszoon uit Monnikendam werd senator van Alaska Noorse onderscheidingen voor waterstaatambtenaren DONDERDAG 14 APRIL 1955 i .u Prof. mr. P. S. Gerbrandy, minister-pre sident uit de Londense periode en lid der Tweede Kamer voor de Anti-Revolution- naire Partij, is Woensdag op zijn zeventig ste verjaardag, door de Koningin benoemd tot minister van Staat. Dit deelde minister president dr. W. Drees hem mede op de receptie die gehouden werd in hotel De Witte Brug te Den Haag. Op deze receptie waren voorts aanwezig de ministers Algera, Beel, Beyen, Donker en 2ijlstra, leden van de Raad van State, vertegenwoordigers van diverse Kamer fracties en vele vrienden van de 70-jarige staatsman. Tevoren hadden enkele sprekers de gro te verdiensten geschetst van de oud-pre mier als inspirerende en bindende factor in de oorlogsjaren. D r. J. Schouten, voorzitter van het Centraal Comité van Anti-Revolutionnaire Kiesverenigingen deed dit met de volgen de woorden: „De zorgen voor het konink rijk, het Nederlandse volk en de toekomst van de wereld hebben in de oorlogsjaren uw ziel geprangd. Zij hebben echter uw houding en inzicht niet bepaald doch wel het devies: Voer de oorlog met alle macht, totdat de overwinning is behaald. Neder land is slechts tijdelijk in handen van de vijand, het zal herrijzen. Wij zullen over winnen, omdat wij tot overwinnen geroe pen zijn. Deze laatste gedachte", aldus dr. Schouten, „is in u gepersonifieerd". „Tegen uw beleid mogen talrijke bezwaren zijn in gediend", aldus spreker, „maar de weeg schaal in deze slaat verre door naar de zij de van uw bezielende woorden en daden. Zowel uw politieke tegenstanders en uw bewonderaars zijn het daarover eens en dit spreekt voor uw nationale betekenis in die donkere en zwarte tijd." Minister-president d r. W. D r e e s noem de prof. Gerbrandy eveneens een grote na tionale figuur, die de reputatie van de Ne derlandse regering in Londen hoog hield en die alle krachten, die ter beschikking waren, mobiliseerde. „Naast H. M. de Koningin hebt gij ons in de donkerste tijden het vertrouwen in de toekomst doen behouden en de wil tot weerstand in ons versterkt". Namens de Tweede Kamer sprak de voorzitter mr. L. G. Kortenhorst, die het Kamerlid Gerbrandy kenschetste als een „man met een dwars karakter, een klasse op zich zelf, uitzonderlijk en origi neel". „De Kamer heeft bewondering voor uw intellectuele capaciteiten, maar voor alles houdt zij van u om uw spontaneïteit, uw sportiviteit, uw hartelijkheid en uw hulp vaardigheid. U hebt in de Kamer een streepje voor bij elk ander en moogt. daar door wat meer zeggen dan wie ook". Als oud-minister van Justitie in het Londense kabinet haalde m r. J. R. M. v a n A n g e r e herinneringen op uit die periode. Hij dacht onder meer aan de Engelse les sen die de premier daar placht te nemen. „Het was geen klassiek Engels dat u sprak". Het was min of meer Fries-Engels en als daarin wat gezegd werd sloeg het snel en uitstekend in". Dr. J. W. Meyer Ranneft voerde De 30-jarige wichelroedeloper S. K. te Leens is door de Leeuwarder rechtbank vrijgesproken van oplichting, die volgens de beschuldiging hieruit bestond dat hij z.g. anti-aardstralenkastjés aan de man bracht, onder voorspiegeling, dat daardoor de schadelijke werking van aardstralen zou kunnen worden ondervangen. De recht bank achtte het bewijs van opzettelijke op lichting niet geleverd, nu gebleken is, dat ook officiële instanties zich van zulke kast jes hebben bediend. De officier van Justitie had een gevange nisstraf van 3 maanden voorwaardelijk ge vorderd. ADVERTENTIE Loop toch niet rond met tergende pijn. Neem een'AKKERTJE" Wèg pijn, ook vannacht. En natuurlijk zo gauw mogelijk naar de tandarts. helpen direct f DONDERDAG 14 APRIL Zuiderkapel: ds. I. Vasseur, 8 uur. Miner va Theater: Optreden Spaanse danspaar Susana Audeoud en José Üdaeta, 8.15 uur. Frans Halsmuseum: Bijzondere avondopen stelling: verlichting met kaarsen; elke avond van 2022.30 uur. Vleeshal: Bienvenido, Los Companeros, 8.30 uur. Rembrandt: „Zeven broers zoeken zeven meisjes", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Het wonderlijke leven van Willem Parel", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Palace: „Emiel en zijn detectives", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Roxy: „Een gevaar volle opdracht", 14 jaar, 8 uur. Lido: „Het wonderlijke leven van Willem Parel", alle leeft, 7 en 9.15 uur. Studio: ..De rode schoen tjes", all leeft., 6.4$ en 9.15 uur. „De vloot QP stelten", alle leeft., 4.15. Luxor: „De gra vin gaat barrevoets", 18 jaar, 6.45 en 9.15 uur. VRIJDAG 15 APRIL Stadsschouwburg: „Waar de blanke top..". Ensemble Wim Scnneveld, 8 uur. Concert gebouw: Jeugdkoor „Inter Nos" en The Col- wyn Bay Girls Choir, 8 uur. Leeuwerik: „Stoere jaoren", Gron. Ver. „Gruno", 8 uur. Frans Halsmuseum: Bijzondere avondopen stelling: verlichting met kaarsen; 20—22.30 uur. Brinkmann: Klassieke platenavond, in* leider: G. van Ravenzwaay. 8 uur. Luxor: „De gravin gaat barrevoets", 18 jaar, 2. 6.45 en 9.15 uur. Rembrandt: „Zeven broers zoe ken zeven meisjes", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Het wonderlijke leven van Willem Parel", alle leeft., 2.30, 7 en 9.15 uur. Palace: „New-York op stelten", alle leeft., 2. 4.15 7 en 9.15 uur. Roxy: „Bongo de beer", alle leeft., 11 uur; „Het mysterie van tunnel 267". 18 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Lldo: „Miss Sadie Thompson", 18 jaar, 2, 4.15, 7 sn 915 uur. Studio: „De rode schoentjes", «11e leeft.. 2. 5.46 en 9.15 uur. Minerva: „Peter Pan", alle leeft., 2.30 en 8.15 uur. het woord namens het Comité Rijkseen heid en bracht prof. Gerbrandy dank voor de steun die hij aan deze organisatie heeft gegeven. „Alleen maar volhouden" In zijn antwoord bracht prof. Gerbrandy de Koningin dank voor zijn benoeming tot minister van Staat. Hij herinnerde aan de grote rol die Koningin Wilhelmina in de oorlogsjaren gespeeld heeft, „een rol die voor ons van groter betekenis is geweest dan misschien de meesten weten". „Ik heb weinig gedaan als ik het verge lijk met wat anderen in die jaren hebben gedaan, maar één ding heb ik wel gedaan: ik heb volgehouden. Maar dat was een voudig omdat het voor mij uitgesloten was iets anders te doen". Doelende op een vroegere uitlating van dr. Drees, dat een democratie niet bestaan kan zonder een loyale oppositie, zei hij, dat deze woorden altijd een inspiratie voor hem zijn geweest. Over de verhouding tussen Nederland en Indonesië zei hij, „dat wij een vreselijk kwaad voor het Koninkrijk niet hebben kunnen keren en dat onze bondgenoten ons daarbij schandelijk in de steek hebben ge laten". Met een krachtig „Ambon moet vrij" besloot hij zijn dankwoord. Honderden hebben de oud-premier hier na de hand geschud. Bij de actie „Een heitje voor een kar weitje" waren twee Maastrichtse welpen Woensdagmiddag ijverig bezig met het poetsen van schoenen, toen een Belgi sche dame haar fiets tegen een winkel raam in de nabijheid zette. De welpen zagen even later een jongen met de fiets in het drukke verkeer verdwijnen. Dep beide welpen gingen hem achterna enp zagen kans de fiets na een half uur op 5 td sporen. De jongen koos het hazen- pad. Terwijl de recherche nog bezig was met het onderzoek brachten de welpen de fiets naar het politiebureau. Deze 5 iaad werd met meer dan een heitje be- 8 loond. In aanwezigheid van de minister van Justitie en onder grote belangstelling uit de kringen der universiteiten, de rechter lijke macht, de reclassering en het gevan geniswezen begon vanmorgen te 's Gra- venhage de derde studiedag van het Ne derlandse gevangeniswezen. De directeur-generaal van het Gevange niswezen, mr E. A. M. Lamers, opende de studiedag met een rede waarin enkele grondgedachten over de verantwoordelijk- heid van de justitie en de geestelijke volks gezondheid met betrekking tot de crimi- j naliteit der a- en subnormalen werden uiteengezet. Hierna volgde een inleiding van mr. J. I L. Andreae, substituut-officier van justitie bij de rechtbank te Middelburg, over de integratie van het strafrechtelijk beleid, i Mr. Andreae bepleitte een nauwe samen- werking tussen het openbaar ministerie, j de voorlichtingsambtenaren, psychiater, I rechter, penitentiaire staf, nazorgambte naar en toezichthouder. Het kardinale punt in deze integratie is, dat men de de linquent niet als „zaak" of als „geval" ziet, maar als mens. Deze gedachte werd door de inleider uitgewerkt op een aan tal terreinen van het strafrechtelijk be leid. Als tweede inleider sprak mr. F. de Groot, directeur van de bijzondere gevan genis voor jonge mannen te Zutphen, over de selectie en de voorwaardelijke invrij- heidsstelling van de delinquenten die on voorwaardelijke gevangenisstraf moeten ondergaan. Hij bepleitte het doen instellen van een uitvoerig wetenschappelijk onder zoek van de verschillende categorieën ge detineerden ten dienste van de selectie, en tevens het op ruimere schaal toepassen van voorwaardelijke invrijheidstelling. Het hoofd van het Studie- en voorlich tingscentrum van het mini'sterie van Jus titie, dr. R. Rijksen, sprak over de wense lijkheid in de behandeling van de proble men van het strafrechtelijk beleid de me ningen van de gedetineerden te betrekken. Hiertoe is noodzakelijk een onderzoek, dat er op gericht moet zijn een uitgebreid beeld te krijgen van de ervaringen en be schouwingen van de gedetineerden over het strafrechtelijk beleid. ADVERTENTIE Vind je de nieuwe State Express 777 ook zo heerlijk Hou en of - rt is nu de zachtste Virginia, die ik ken de zachte Virginia in het voorname doosje De oude vestingstad Steenwijk zal dit jaar van 23 tot en met 30 Juli het feit her denken, dat het 700 jaar geleden van de ker kelijke overheid te Utrecht stadsrechten ontving. ADVERTENTIE Per 1 Mei a.s. vervalt de regeringssubsidic, welke tot nog toe hierop werd gegeven. De komende voorjaarsprijs wordt daardoor hoger dan de winterprijs nu is. Bestelt daarom nog heden onze prima stof- en gruis-vrije van zuiver anthracietfijn. Direct uit voorraad leverbaar. N. van Breemen Co. Schouwtjeslaan 23, tel. 10070 HAARLEM-NOORD Rijksstraatweg 23 - Tel. 22725 HAARLEM-WEST Theemsplein 44 - Tel. 11351 HEEMSTEDE Julianalaan 6 - Tel. 39280 De regering heeft bij de Tweede Kamer ingediend een wetsontwerp inzake uitver kopen en opruimingen in de kleinhandel en het ambacht In de toelichting wordt gezegd dat de wet van 13 September 1935 over het uit verkopen en opruimen in het winkelbedrijf ten doel had een einde te maken aan de uitwassen, welke zich voordeden door het bedrieglijk gebruik van de aanduidingen „uitverkoop" en „opruiming". Het aan kondigen van uitverkopen of opruimingen was vooral een reclamemiddel geworden en daarbij ontaard tot een misleidend strijdmiddel bij de concurrentie. Niettemin bleek reeds vóór'de oorlog, dat de wet niet ten volle aan haar doel be antwoordde. Steeds ernstiger wordt het bezwaar ge voeld, dat met vermijding van de genoem de aanduidingen verkopen kunnen worden aangekondigd, die als verkapte uitverko pen en opruimingen moeten worden aan gemerkt. De minister van Economische Zaken is van oordeel, dat de wettelijke regeling dient te omvatten verkopen, aangekondigd onder de aanduiding „uitverkoop" of „op ruiming" dan wel onder een andere aan duiding, waardoor bij het publiek rede lijkerwijs een zelfde indruk als door een dier aanduidingen kan worden gewekt. Voorts dreigen volgens de minister de eigenlijke algemene winter- en zomer- opruimingen steeds meer aan betekenis in te boeten door de aankondiging van „voorkeursdagen". Steeds veelvuldiger gaan ondernemers er toe over enige dagen vóór de wettelijke seizoenöpruirhing be gint het publiek gelegenheid te geven een keuze te doen uit de goederen, welke voor de opruiming zijn bestemd, tegen prijzen, die verder slechts tijdens de op ruiming zullen gelden. Zolang de aankondiging van deze voor verkopen zich richt tot een vaste klanten kring en niet in het openbaar geschiedt, behoeft tegen deze verkoopmethode geen bezwaar te bestaan. In artikel 17 van het ontwerp wordt verboden het openbaar aankondigen van een verkoop onder een aanduiding, waar door bij het publiek redelijkerwijs de in druk kan worden gewekt, dat de verkoop vooruitloopt op de seizoenverkopen, waar voor bepaalde tijdsruimten zijn aangewe zen. Opdat rekening zal kunnen worden ge houden met de op dit punt bij het be drijfsleven bestaande wensen 'en behoef ten, zijn de tijdsruimten thans niet meer in de ontworpen wet vastgelegd. Zij zul len worden bepaald door de minister van Economische Zaken, aan wie voorts de bevoegdheid is verleend tegemoet te ko men aan bij sommige bedrijven bestaande wensen. Teneinde misbruiken te kunnen tegen gaan, wordt de mogelijkheid geopend de vergunning tot het houden van een uit verkoop onder beperkingen te verlenen en aan de vergunning voorschriften te verbinden en de mogelijkheid een ver gunning in te trekken, indien de verstrek te gegevens onjuist of onvolledig blijken te zijn. Vanmorgen is om kwart voor tien op het kruispunt Scheldestraat-Churchilllaan te Amsterdam een ernstig verkeersongeluk gebeurd dat twee levens kostte. Op de Churchilllaan passeerde een auto bus van het gemeentelijk vervoerbedrijf, die bestuurd werd door een chauffeur on der toezicht van een instructeur, het kruis punt. Het verkeer, komende uit de Schelde- straat, bleef voor het kruispunt op het passerende verkeer wachten; plotseling stak een bromfietser met de fiets aan de hand lopende de rijweg/van de Churchill laan over. De buschauffeur kon een aan rijding niet meep voorkomen, al reageer de hij onmiddellijk door zijn wagen te la ten uitwijken in de richting van het trot toir, dat het plantsoen aldaar begrenst. De wagen raakte met het linkervoorwiel de trottoirband en schoot door en rukte op zijn weg een telefooncel mee, waarin op dat moment een dame van middelbare leeftijd een gesprek voerde. De bromfiet ser, de dame en de telefooncel werden en kele meters door de bus meegesleurd. De dame moet vrijwel op slag dood zijn ge weest. De man, wiens fiets onder de bus door was geschoven, is naar het Wilhelmina- gasthuis vervoerd, doch bleek na aankomst aldaar aan zijn ernstige verwondingen te zijn overleden. De chauffeur van de bus is de 29-jarige leerling U. D. J., die een van zijn eerste lessen volgde. De instructeur is de 41-ja- rige P. B. Voorts zat in de bus, die na het ongeluk tegen een bank tot stilstand kwam, nog een leerling-chauffeur, die op zijn beurt voor de les wachtte. Ofschoon er reeds té vaak een lente is gevolgd aan het einde van een winter om daar nog verrast over te zijn, heb ben de eerste lentedagen toch telkens weer het ondefinieer bare vermogen om de mens te stemmen tot opgewekte ge dachten en feestelijke gevoe lens. Men weet dat het lente worden móet men zou zelfs ernstig ontsteld zijn wanneer het omstreeks April herfst zou blijken te worden en toch heeft de verschijning van tere groene knoppen en het rijzen van een koesterende zon aan het nevelig-nieuwe blauw de uitwerking van een surprise op Sinterklaasavond. Is er wellicht toch in de on begrepen diepten der mense lijke intuïtie een stem, die waarschuwt dat niets op deze wereld zeker is? En dat men, al spreekt de ervaring van de onveranderlijke volgorde der seizoenen, nooit op die onver anderlijkheid en die volgdrde rekenen mag? Dan zou de blij de verrassing verklaard kun nen worden uit de opluchting schenkende overweging, dat het in ieder geval dit jaar weer is zoals het altijd was en volgend jaar wachten we maar weer af. Blijde verrassing en de neiging om het schoons om ons heen nog schoner te maken dan het al belooft te worden. Dat is klaarblijkelijk onze reactie en daaruit zijn heel wat lente verschijnselen te verklaren. De grote schoonmaak, het nieuwe costuum, de fleurige nieuwe [urken, het opschilderen der gevels, het aangaan van nieuwe verlovingen en de li quidatie van oude, de stijgende lijn der huwelijken en de drukte in het behangersbedrijf. De lente spoort ons aan, een handje mee te helpen bij de vernieuwing van het aanschijn der wereld. Zij zélf doet de frisheid en de charme van nieuw leven in duizenden vormen losspringen uit dood hout en vergeeld groeisel. Wij plakken een nieuw papiertje over het oude en trekken een pasgeboren kledingstuk aan wij halen een verfkwast over de winter, die is blijven vast kleven aan onze raamkozijnen en dakgoten en zwaaien de be zem over de vloeren, om de frisheid van de lente in onze eigen huizen vrije toegang te geven. De lente inspireert de men sen tot schoonheid en zuiver heid doch niet alle geïnspi reerde mensen verstaan de kunst der expressie. De nei ging om schoonheid te ver spreiden en te bevorderen hebben zij allen, doch de wijze waarop zij tenslotte uit de bus komen met hun bijdrage, stemt niet tot enthousiasme. Het is een tamelijk nutteloze bezigheid, critiek te leveren op de schoonheidszin van anderen, waarbij dan altijd ook nog de vraag naar voren komt of die critiek niet in hoge mate aan subjectiviteit lijdt. Doch aan de andere kant heeft men houvast in het verleden, dat minder aan kunst- en vliegwerk deed en bezonnener tewerk ging als het schoonheid leveren moest. Vroegere tijden leverden kunstmatige schoonheden die de critiek en de tand dei- eeuwen doorstonden. Die schoonheden leven nog in ons midden en zijn een voortdu rende getuigenis van goede smaak. Zij zijn waarachtig niet altijd in de lentes ont staan doch de mensen van vroeger beleefden innerlijk langere lentes dan wij. Zij had den de tijd om hun ziele- vreugden te koesteren en te ge nieten, en bezaten vaak de primitieve gave om hen te doen spreken in bewonderens waardige getuigenissen. Waar de lente ons heden ten dage toe inspireert, is de on bedwingbare vreugde van de levensuiting. Wij zijn reeds zover afgezakt naar onze me chanische en papieren levens basis, dat wij de tastbare, prac- tische bewijzen van nieuw le ven en nieuwe schoonheid on der ons onmiddellijk bereik moeten hebben om zelfs ook maar innerlijke aanvechtingen te krijgen tot schoonheids uiting. En als die lente eens een jaar zou wegblijven, zou den velen onzer dat jaar niet eens meer weten wat waar achtige schoonheid is. Wij moeten niet menen dat wij onze plicht als schoonheid- lievende mensen hebben ver richt, wanneer wij de behan ger opdracht hebben gegeven het bloemetje te overplakken met een streepje of wanneer wij ons voortuintje van drie nieuwe heesters hebben voor zien. Evenmin lijkt het mij voldoende, wanneer wij als stadsgemeenschap onze straten en pleinen tegen de uitbarsting van het vreemdelingenseizoen opsmukken met staketsels, vlaggen en papieren monu menten. Het zou zelfs een uit was kunnen worden genoemd, dergelijke monsterachtigheden uit te stallen onder het valse etiket van schoonheid, van ver fraaiing. Een stad, een woon oord verfraaien wil zeggen: een stad, een woonoord mooier maken dan voorheen. Beter bewoonbaar kan reeds mooier zijn doch nooit kan het iets met schoonheid te maken heb ben, dat er bouwsels van ijzer- draad en latten worden opge richt, die geen wezenlijke waarde, noch levensduur, noch eigen permanente bekoring be zitten. Wanneer wij er niet in slagen, ons leven op te smuk ken met dingen die men over driehonderd jaar nog kan waarderen en genieten, ge tuigen wij van onze jammer lijke geestelijke armoede en worden de natuurlijke schoon heden, waarover onze dichters kreunen, volkomen nutteloos over ons uitgestort. Waarom kan onze tijd op momenten van vreugde en feest nooit iets anders tevoor schijn brengen dan zogenaam de sierlijkheden, die verflen sen en verwaaien nog voor de periode van feest voorbij is? Levensvreugde en feestelijk heden verdienen te worden vereeuwigd, omdat zij het waarachtige aangezicht van het leven zijn. Het leven, hoe zeer het ons ook wondt en treft en slaat, is gesprotpn uit vreugde; het is vreugde. Slechts ons misverstaan van datgene, wat waarlijk leven is, brengt de droefenissen en desillusies, de wrevel en de tragediën. En wellicht is het ons misverstaan van de schoonheid des levens, die ons wangedrochten doet scheppen uit vergankelijk materiaal als getuigenissen van onze wan gedrochtelij ke vreugden. Hiermede is niet iedere straatversiering vervloekt en niet ieders ereboog naar de guillotine verwezen. Het zou onrechtvaardig zijn tegen over de kunstenaars, die met beperkte middelen en ont schreven opdrachten proberen, tenminste nog iets te redden. Doch wel is het een aanklacht tegen hen, die menen zich te moeten spannen voor de karren der feestvierenden. Zij plakken de onwaardige ver guldsels op de feestdagen, waar zij Het echte, gouden zonlicht moesten toelaten. Zij laten uit het gemakkelijke materiaal van onze tijd af schuwelijke kaartenhuizen op trekken, straten met vergan kelijk papier opsmukken en pleinen hun eigen schoonheid verbergen achter geperste, ge schilderde en afgezaagde tier lantijnen. Zij menen daarmee de „algemene smaak" te die nen, die waarachtig wel beter en simpeler is, doch geen kans meer krijgt zich te manifes teren. De versierselen van onze feestelijke dorpen en steden in dit feestelijke seizoen zullen reeds bij de intrede van de zomer de vuilnisvaten vullen. De versierselen van onze feestelijke dorpen en steden uit vroegere eeuwen worden door musea en monumenten zorgen thans nog met grote liefde bewaard en gekoesterd. Daar ligt het betreurens waardige verschil. De lente van de kunstzin is de herfst van de wansmaak geworden. De nieuwe lente is in honderd eeuwen dezelfde gebleven, doch haar inspiratie vloeit heden ten dage weg tussen de net-geplaveide straten, waar over de geuniformde feeste lingen in strakke maat naar het omperkte feestterrein marcheren onder de papieren bloemen door. Waartoe dient de lente nog? En zo is het dus eigenlijk toch ieder jaar nog een onge lofelijke meevaller dat het, ondanks alles, hardnekkig telkens opnieuw weer lente wordt. J CU IC Zondag 17 April zal het tien jaar gele den zijn dat de Duitsers des middags om twaalf uur de Wieringermeerdijk opblie zen en het water, dat buiten de dijk 3J4 meter hoger stond, als een vloedgolf de 19.478 ha. grote polder binnenstroomde, alles vernietigend wat het op zijn weg ont moette. Achttien dagen later capituleerde het Duitse leger. In de nacht van Maandag 16 op Dinsdag 17 April 1945 kwam om vier uur het be richt, dat de Duitsers zonder enige mili taire noodzaak de polder zouden inunde ren. Aeht uur tijd kregen de ongeveer 7000 bewoners en een groot aantal onderduikers om hun woningen te verlaten. Om twaalf uur werden op twee plaatsen in de dijk de ladingen tot ontploffing gebracht en ontstonden twee gaten van 200 en 160 m. lengte, die spoedig een diepte van 25 m. kregen, waardoor het water zich naar bin nen stortte en de eerste der Zuiderzeepol ders weer in een meer veranderde. Slechts het allernoodzakelijkste konden de bewo ners medenemen. Maar nog waren de be zetters niet tevreden. Aan de uitgangen van de polder controleerden zij de vluch tende bewoners, van wie zij er een om het leven''brachten. Zes weken later, op 21 Juni 1945, werd het herstelwerk aan de dijk begonnen. Op 9 Augustus konden de twee pompstations „Lely" en „Leemans", die gespaard wa ren gebleven, weer in gebruik worden ge steld. Op Dinsdagmorgen 11 December om negen uur was het oorspronkelijke water peil van de polder weer bereikt. Nu, na tien jaar, zijn vrijwel alle sporen van de vernietiging uitgewist. Een van de acht senatoren van Alaska de 49ste staat van de Verenigde Staten de 69-jarige heer Gerrit „Heini" Snider, zal in Juli de festiviteiten ter gelegenheid van het 600-jarig bestaan van de stad Monnikendam bijwonen. Hij hoopt dan zijn 90-jarige moeder weer te zien, die hij se dert zijn 20ste jaar niet meer heeft gezien. Want Gerrit „Heinie" Snider verliet in zijn jeugd de ouderlijke woning en is er nooit meer teruggekeerd. Toen heette hij nog Gerrit Snieder en was de zoon van een eenvoudige schoenmaker. Hij vertrok op ongeveer 20-jarige leef tijd naar Zuid-Afrika, waar de Boeren oorlog juist was geëindigd. Hij trad in dienst van het Duitse koloniale leger en vocht gedurende twee jaar tegen de Hot- tentotten in West-Afrika. Snider trok daarna de zee over. Hij baande zich een weg door de oerwouden van Uruguay en Paraguay doorkruiste Lae Lebarge en dreef met een houtvlot de Yukon af tot Dawson, werkte daar in de mijnen en voer als steward op de Yukon-rivierboten. Vervolgens was hij enkele jaren goud zoeker in Alaska. In 1917 keerde hij terug naar Spokane en trouwde met een wees meisje uit Rotterdam, met wie hij in zijn jeugd reeds kennis had gemaakt. Zij heette Alie Aldenberg. Samen vestigden ze zich op een boerderij bij Wasilla en begonnen een nieuw leven, want Gerrit begon zich voor de politiek te interesseren en na zijn boerenarbeid, zijn jacht op bevers, elanden en beren legde hij zich toe op de bestude ring van politieke problemen. Hij trad als republikeinse afgevaardigde op, toen hij 60 jaar was. Hij werd gekozen in het Huis van Afgevaardigden. In 1949 werd hij senator. „Heinie" Snider, zoals de Amerikanen hem noemen, woont in zijn eigen gebouwd huis in Anchorage, waar Hollandse tegel tjes in de schouw niet ontbraken. Hij schiet nog steeds zijn eigen wintervoor raad: twee elanden voor de winter. Dat is genoeg, want hij heeft geen kinderen meer in huis. Zijn drie dochters zijn getrouwd en zijn zoon sneuvelde in de laatste wereld oorlog. Hij bezit een grote wezelfarm en is president van de High Grade Gold Mining Company, die vele goudgebieden in de Willo Creek in eigendom heeft. Bij K.B. is verlof verleend aan ir. J. Vol kers, te Heemstede, hoofdingenieur A van de Rijkswaterstaat, tot aanneming van het ordeteken van ridder le klasse in de orde van St. Olaf en aan G. A. Man te IJmui- den, rijkshaven meester van het Noordzee kanaal, tot aanneming van het ordeteken van ridder in de orde van St. Olaf, hun door de koning van Noorwegen verleend.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1955 | | pagina 5