Het leven speelt zich kleurloos af
Vacantie aan de Cóte d'Azur
Lillepnnsen
FEITEN EN CIJFERS
Houtwater en staal
In Saint-Cloud
Gymnastiek voor huisvrouwen
KARAKTERISTIEK BEELD VAN EEN HOUTHAVEN FRANSE PARAGRAAF
IN ZWEDEN is het allemaal wel goed. Men rijdt links, zoals bekend mag wor
den verondersteld, maar niemand zou ernstig bezwaar maken om rechts te
rijden. Er is een scherpe distributie van gedestilleerd, maar slechts met moeite
zal men ergens zoveel dronken mensen aantreffen. De Zweden hebben het erg
goed en ze zijn er vriendelijke mensen bij gebleven, maar er erg vervelend bij
geworden. Hoe het er nu is weet ik niet, maar in 1950 kon een vader van vier
kinderen aardig rondkomen van zijn kinderbijslag. Dat rondkomen is trouwens
ook een ander begrip: namelijk een caféronde maken.Men kan in elk café maar
één flesje bier krijgen. Dat bier heeft het lauwste alcoholpercentage dat een
Nederlander zich maar kan indenken. Na een kroegentocht van vijftien a twintig
café's weet een Zweed er echter toch wel wat mee te bereiken. Maar wat het
Nederlandse begrip „rondkomen" betreft: de Zweden hebben het goed. Er is
bijna geen werkloosheid en elk seizoen komen er honderdduizend Finnen de
grens over om snel en terdege veel geld te verdienen.
VOOR EEN NEDERLANDER is het DE ZWEDEN hebben
allemaal erg koel. Hij zal de ontstellende veel geld en ze maken het
hartelijkheid en gastvrijheid van het volk op ook. Onlangs nog is een
slechts kunnen ontdekken bij de enkeling,
<£e hij goed leert kennen.
Bomen in de rivier, tekening door Poppe Damave.
voorstel gedaan om het
volk sparen te leren door
Natuurlijk zijn de Zweedse meisjes zeer een gedwongen spaarplich!
mooi. De Amerikaan Hutchings zei:
op te leggen, door alle aan
slagen van de inkomsten
belasting te verhogen met
een spaartoeslag van tien
percent. Daar is uiteraard
veel verzet tegen gekomen,
maar het feit, dat een wets
voorstel overwogen wordt,
bewijst wel de ruige marge,
„beauty-faces plastered on a piece of
soap": knappe gezichtjes op een stuk zeep
geplakt. En zeep is nogal „kloelbloedig.
De mannen zijn ook „mooi" in die zin, dat die het Zweedse loon open-
ze voortreffelijk gekleed zijn en bijzonder laat voor amusement en
veel zorg aan hun uiterlijk besteden. Er
zit niet veel leven in de Zweed: als men
hem vergelijkt met zijn arme buurjongens, tertiaire of welke rangorde
de Fin en de Noor, die geen van beiden dan ooik. De Zweedse rege-
graag met hem spelen, is hij het ventje met ring wilde op deze wijze de
luxe en bevrediging van
behoeften van secundaire,
dreigende inflatie bestrijden, maar nu is
besloten (enkele dagen geleden) een extra
belasting te heffen op onde rnem ingsw in -
sten met het doel de investeringen te be
perken en te komen tot een vermindering
van nationale bestedingen
De sociale voorzieningen zijn uiteraard
perfect. De wijze, waarop bijvoorbeeld
kunstenaars zich in staatszorg koesteren,
zou een Nederlandse kunstenaar verbijs
teren. In Bromma, vlak bij Stockholm, is
een wijk gebouwd voor artisten die door
de regering uitverkoren zijn. Zij leven in
het mooie speelgoed, dat hem niet meer tot
bezigheid kan verleiden. De grote welstand
heeft de Zweed een beetje murw gemaakt.
Ook de arbeiders wonen in comfortabele
flats of houten bungalows, al heerst in de
grote steden een woningtekort. Bij de
Zweden ziet men niet alleen de buitenkant
van materialisme, maar ook de binnen
kant: een langzame, bijna apathische men
taliteit benen die de weelde kunnen
dragen en daarom niet meer willen lopen.
In dit verband wordt de spreekwoorde
lijke eerlijkheid van het volk ook be-
giijpelijker, of meer specifiek: het gebrek
aan dieven. Het overkwam mij in Sunds-
vall, dat ik dacht dat een fiets, die ik ge
huurd had, gestolen was. Ik ging naar de
politie en moest het geheel haarfijn uit
leggen voor drie agenten, die tenslotte luxueuze flats, hebben zonrijke, volmaakt
categorisch mededeelden, dat het onmoge- geoutilleerde ateliers. Er zijn schilders,
lijk was, maar dat ze me wel even wilden beeldhouwers, pottenbakkers enzovoorts,
rondrijden, om te zoeken. Er was geen Men zou geneigd zijn als mening uit te
spoor van triomf toen we de fiets op een spreken, dat hun zelfs geen ruimte voor.
logische plaats aantreffen, eerder verbazing inspiratie gelaten is.
over mijn vreemde mentaliteit, want een
fiets stelenMAAR HET LAND is prachtig. Het is
Het is geen verdienste
dat de Zweden eerlijk zijn.
Het is ook geen slechte
karaktereigenschap uiter
aard. Maar het gehele
leven speelt zich af in
kleurloosheid. Het kwade
is er niet om het goede zin
te geven, het goede niet
om het kwade verfoeilijk
te maken. Zoals de grootste
heiligen het best gedijen in
streken, waar het ergste
kwaad de hoogste goed te
voorschijn roept,- waar in
uitersten het eigen leven
geleid wordt, zo zou Zwe
den een aspirant-heilige
weinig kans bieden. De
schrikbarende morele ver
houdingen, het legaliseren
van toestanden, die hier
met de allerzwaarste straf
fen beboet zouden worden
(abortis bijvoorbeeld) be
staan allemaal in een sfeer
van kleurloosheid, die de De een van de grote rivieren in het Zweedse
toestanden als zodanig niet bosgebied, dient als afvoerweg van de gevelde bomen op
minder verwerpelijk ma- hun weg naar verdere bewerking. In bijgaand artikel vindt
ken, maar wel on-interes- men een beschrijving van de wijze waarop dit drijvende
sant. Althans omdat men
niet de eis kan stellen dat
ze wèl interessant zouden
zijn missen ze karakter,
of het nu een goed of een
slecht is. In dit verband
is de kraakhelderheid der
straten, het feit dat geen
Zweed het in zijn hoofd
zou halen een papiertje
ergens anders neer te
gooien dan in de overal
in bus en trein, op straten
en in publieke gelegen
heden staande, daartoe
bestemde bakken, ook geen
verdienste van de Zweden.
Wie over Zweden spreekt,
zegt gymnastiek. Ook de
huisvrouwen voelen de be
hoefte zich lichamelijk „fit"
te houden en hebben zich
alom in turnclubs verenigd.
transport plaats heeft.
CAGNES-SUR-MER, April. De natio
naliteiten, die we hier aan de Cóte d'Azur
het meeste zien, zijn de Britse, de Duitse
en de Hollandse. Er zijn ook vrijwat Bel
gen en Italianen. En soms ontmoeten wij
zelfs een Fransman, maar dat begint op
een uitzondering te lijken. Gisteren bij
voorbeeld waren wij in Saint Paul, een
dorpje dat tussen Cagnes en Vence ligt.
Het is iedere dag, zo zegt men, op dezelfde
manier tot de nok gevuld met toeristen.
Op elke drie huizen is er één, dat in blijk
baar pittoresk geachte lettertjes aankon
digt een typisch product van de streek te
verkopen, meestal handgeweven textiel,
die niet eens in zo slechte smaak is. Het
tweede van elk van die drie huizen is een
café, dat zich ook toelegt op de verkoop
van prentbriefkaarten. En van het derde
huis zijn alle blinden gesloten: ik vermoed,
dat daarachter de oorspronkelijke Saint
Paulisten zich nukkig liggen te ergeren
aan al die vreemdelingen. Het zij hun vol
komen vergeven.
Wij hadden al die mede-vacantie-gan-
gers al eens eerder gezien: dat was eergis-
licht gewelfd, alleen in het hoge Noorden
kan men van bergen spreken. Grote ruwe
brokken steen bepalen het aanzicht, ideale
grond om op te bouwen. Het is uitgestrekt
en vrij monotoon, maar een monotonie van
indrukwekkende schoonheid. De bossen
met de hoge naaldbomen zijn paradijselijk.
Daar doen de houthakkers hun zware werk.
Des winters met vet in neus en oren
wegens de zware vorst, die zo droog is, dat
men eerder aan de vreemde kleur van een
lichaamsdeel ontdekt, dat men voor bevrie
zing moet oppassen, dan aan het gevoel.
De bomen gaan de rivier in, waarin een
lange keten van bomen, aan ekaar beves
tigd met kettingen 'n drijfbaan „afpalen."
Zo stroomt het hout langs een natuurlijke
drijvende afbakening naar de fabrieken.
De bomen drijven een kom in en worden
met pikhaken op een lopende band ge
trokken en de fabriek in gebracht, waar
het gezaagd wordt, verpulverd en tot cel-
lulosepap vermalen onder invloed van
zuren. Dan kan men papier gaan maken.
De pap, van wisselende samenstelling
naargelang het papier dat gemaakt moet
worden, wordt bij hoge temperatuur en
onder de tonnendruk van tientallen hete
„mangels" tot papier. Wie er behoefte aan
heeft om met een pikhaak op een vlot in
de rivier te gaan drijven, bomen „aan-te-
slaan" en op het vlot te trekken, moet er
rekening mee houden dat de eerste dag die
pikhaak los aan de stok bevestigd zal zit
ten. Men leunt voorover, slaat de boom
aan, hangt met zijn hele gewicht achter
over, trekkend aan die boomstam en dan
schiet de haak los van de stok, en men
tuimelt achterover in het water. Geen nood,
daar is op gerekend. Men wordt onmiddel
lijk „gered" door een aantal mannen met
meewarige gezichten, die vol verbazing
naar het mankement aan de pikhaak
kijken.
Zweden is een móói landEn binnen
kort wordt de alcoholdistributie opge
heven.
TON NEELISSEN.
teren, toen wij met zijn vijfhonderden
voor het paleis van Prins Rainier van Mo
naco een half uur lang geduldig hebben
staan wachten omdat iemand had gehoord,
dat de Prins altijd om vier uur 's middags
een autoritje maakt en dus gezien kan
worden. Men mag aannemen, dat Prins
Rainier van achter de vitrages ons allemaal
heeft zien staan en in arren moede besloot,
dan maar niet uit te gaan. Het enige be
zwaar tegen de redenering is, dat er waar
schijnlijk iedere dag vijfhonderd mensen
voor zijn paleis staan te wachten en dat
hij dus zelden of nooit uit zou kunnen. Mis
schien heeft het paleis een achteruitgang.
Voor leveranciers, of zo.
Een heel andere categorie toeristen heb
ben wij ontdekt in Villefranche, dat tussen
Nice en Monaco ligt. Ook aan zee. Zoals
voor bijna iedere haven hier liggen er een
stuk of wat Amerikaanse oorlogsschepen
van de Midellandse-Zee-vloot in de baai
van dit stadje. En hoewel de verlofmaken-
de matrozen in de andere kustplaatsen niet
bijzonder opvallen, is Villefranche hun
eigendom geworden. De havenkant is één
lange slinger van kroegjes en restaurants
met duidelijk Franse namen als Mom's
Place, Stateside, Le New Yorker en derge
lijke. Daar vlak achter ligt een klein, smal
straatje dat tot in alle détails (behalve het
weer) is te vergelijken met een kruising
van de Zeedijk en de Warmoesstraat in
Amsterdam. Dezelfde neon-reclames, de
zelfde juke-boxes, geheel identieke meis
jes, in niets verschillende portiers, mis
schien iets hogere prijzen en dezelfde Ame
rikanen, die licht verbaasd lijken over dit
eerbetoon aan de dollar. Tussen dit alles
door lopen grote, schijnbaar achteloze ma
trozen met een band om hun arm „S. P."
en een kort houten knuppeltje. Dat „S. P."
betekent „Shore Police" en wie niet op tijd
voor zijn wacht aan boord in de sloep wil
stappen, wordt ongemeen hard met dat
knuppeltje op het hoofd geslagen. Het
Amerikaans marinepersoneel moet harde
hoofden hebben.
En op dit alles schijnt de zon. Elke dag
weer. Gisteren heeft het tien minuten gere
gend, maar toen heeft het weer zich toch
met een schok bedacht, dat het hier de
Cóte d'Azur is en dat zulke dingen hier
niet gepast zijn. Daarop ging de zon dus
weer schijnen en vandaag is het warmer
dan ooit.
Het is een goed leven hier. Alleen wat
jammer, dat „iedereen", over wie ik u
vorige week schreef, er niet meer is. Van
„Tout Paris" en de internationale society
is een groot deel na de Paasweek naar
Deauville vertrokken daar is het leven
ook zo interessant. De grote Parijse Paas-
menigte heeft het Casino nu ontruimd om
weer aan het werk te gaan. De boeiende
kolommen in de plaatselijke kranten van
Nice over de bewegingen van „iedereen"
zijn korter geworden. Als ik het goed be
grijp, heeft zelfs de heer Somerset
Maugham gisteren alleen moeten lunchen.
En dat is niet alleen een goede graad
meter voor het society-levon het is ook
een lelijk ding voor de heer Maugham.
A. S. H.
de éne haven ver
beeld, de houtha
ven, die slechts wei
nig schakering toe-
oocoooooooooooocc
IN STUREGATAN houdt een auto'
stil. Voordat de chauffeur nog gelegen-
heid heeft gekregen uit te stappen is
een tengere jongen al uit de wagen ge-
wipt. Met een kleine tas onder de arm
H rent hij weg. Op de hoek van de straat
wacht hij met enkele andere jongens en ij
meisjes het ogenblik af, dat twee ver- l
keersbrigadiertjes hun witte schijf,
waarop het woord „Polis" is aange
bracht, hebben opgeheven, ten teken,
dat de kinderen veilig kunnen overste
ken.
De blond gelokte jongen met de klep-
pet op en de lange broek aan, is de eer
ste, die de overzijde van de straat heeft
bereikt. Daar wachten hem een paar
kornuiten van gelijke leeftijd.
Je bent vanochtend weer laat
Carlzegt er een tot de nog hijgende
knaap. Carl is rap met z'n antwoord:
„lk had nog wat vergeten!" Die jangen
nu is Carl Gustaf, de Zweedse kroon
prins. Maar als er niet die auto was
geweest met het koninklijk wapen, dan
zou geen vreemdeling in dit joch de
toekomstige troonopvolger van Zweden
herkennen.
TOEN ER iemand was natuurlijk
een vreemdeling die de Prins voor de
school wLMe fotograferen, waren de
Zweden verbaasd en verontwaardigd.
„Een kind van koninklijke bloede is als
ieder ander kind", zo redeneert men
terecht. „Het gaat niet aan een prins of
een prinses, wanneer zij onder hun ka
meraadjes zijn, met fototoesilellen lastig
te vallen."
Mevrouw Brom, die als een bekwame
paedagoge bekend staat, mag zich in
nerlijk vereerd gevoelen, dat Prinses
Sibylle haar particuliere school, die
recht tegenover Humlegarden, één van
Stockholms prachtigste parken, is ge
legen, voor haar zoontje Carl heeft uit
gekozen, bemerken laat zij dit zeker
niet. En zeker wordt hij noch door zijn
onderwijzers, noch door zijn klasge
nootjes met bijzondere égards behan
deld. „Een jongen, die voorbestemd is
om later de scepter over zijn land te
voeren, zal in de toekomst nog genoeg
met de conventionele kanten van het
leven te maken krijgen, om hem nu niet
te doen genieten van een ongedwongen
jeugd," aldus de opvatting van mevrouw
Brom, een mening overigens die door
alle Zweden gedeeld wordt.
PRINS CARL zit in de tweede klas.
Wie kennis neemt van het lesrooster
ziet, dat het leerplan niet veel verschilt
van dat, hetgeen op Nederlandse scholen
in tweede klassen wordt onderwezen.
Alleen zou kunnen worden gezegd, dat
de jongens en meisjes bij ons van acht
tot negen jaar iets verder met hun stu
die zijn. Maar het Zweedse kind gaat
dan ook pas op zijn zevende jaar naar
9chool. Het is moeilijk om bij een jon
gen van negen jaar te kunnen consta
teren in welke richting zijn bijzondere
belangstelling gaat. Zij, die wij er naar
vroegen konden niet zeggen, voor welk
vak de kleine, levenslustige Carl zich
r»u bijzonder interesseert. „Misschien
geschiedenis en archeologie, net als zijn
grootvader", zegt een van zijn onder
wijzers. „Het is verbazingwekkend hoe
goed hij jaartallen kan onthouden".
coc«xo(x)c)ociocoociooooriooe(xxxxx)000occwoc)ocioc*xxioococxxi
ZWEDEN IS HET grootste, het rijkste
en het machtigste der drie Scandinavische
koninkrijken, die wel eens socialistische
monarchieën genoemd worden, omdat zo
wel Noorwegen, Denemarken als Zweden
een socialistische minister-president heb
ben. Sverige, zoals de Zweden zelf zeggen,
strekt zich uit over veertien breedte
graden, dat is hemelsbreed gemeten over
De Oostkust van
Zweden bezit tien
tallen van deze ha
vens. Welke haven
heeft de schilder PARIJS, April Ten Zuid-Westen
Poppe Damave hier van Parijs, aan de andere kant van het
verbeeld? Hij heeft aansluitende dorpje Boulogne, steekt een
brede brug met stalen balustrades en op
iedere hoek een enorme lantaren over de
Seine heen. Het is wel een geschikte brug
voor dromers, met het uitzicht op de heu
vels aan de Zuidkant en op het Bois de
laat, omdat zij steeds Boulogne tegenover een landelijke kade
is het natuurlijk naar het Noorden of het zou er een zijn,
einde van de na- als het verkeer er niet zo druk was, op de
tuurlijk stromende weg die aan de overkant met een koene
weg, waarlangs het zwaai links omhoog loopt en dan verdwijnt
hout uit de bossen in de tunnel onder de heuvels door. Dat is
naar zijn bestem- het begin van de Autoroute de l'Ouest, die
ming drijft. En die vlak buiten de tunnel indrukwekkend
natuur biedt steeds breed in twee delen is, zodat men zich m
Duitsland kan wanen, maar die al voorbij
Versailles tot een bescheidener maat
krimpt.
Rechts van de brug gaat het kalmer toe:
daar ligt het dorpje Saint-Cloud tegen de
heuvel. De naam daarvan wekt de ver
schap met de gladde wachting van lanen en tuinen: misschien
rotsen en erin ge- door de klank of door de associatie met
wortelde naaldhout; het park, dat er onder ressorteert Men
de bomen in het denkt aan een villadorp van de Engels-
water, de grillig ge- Hollandse soort, waar de ramen openstaan
rangschikte huizen, als de zon schijnt, effen geschoren gazons-
het nevelige zeever- grenzen aan bloemenbedden pikzwart van
teelaarde en scholieren met clubsjaals
hockey spelen op het garagepad. Ten on-
rpchte. En iedereen had ook beter kunnen
weten, want zulke villadorpen zijn er in
Frankrijk niet.
Stedelingen wonen hier in de stad drie,
vier of vijf hoog, met het uitzicht op een
straat of een binnenhof. Hun behoefte aan
buitenleven beantwoorden zij als het maar
half mogelijk is al met een huisje op het
land. De tweeslachtige vorm van het huis
met zo'n aardige tuin, dat toch overal vlak
bij is, komt bijna niet voor.
Zoals in vele opzichten worden ook hier
de zaken door de Franse levenswijze
scherper gesteld. Het geldt niet alleen voor
hetzelfde beeld, ook
in de havens. Da
mave heeft getekend
het onveranderlijk
zacht glooiende land-
schiet tenslotte.
een afstand van meer dan 1500 kilometer.
Men vindt er uitgestrekte bossen, talrijke
rivieren en talloze meren en meertjes, die
acht percent van de totale oppervlakte
innemen. Het land telt minder inwoners
dan Nederland op een gebied dat dertien
maal zo groot is. Het bergland van Noor
wegen zendt zijn uitlopers over de grens
Zweden binnen en op de hoogvlakte in
het Westen van het land ontspringen de
rivieren, die al of niet via meren door de
laagvlakte in het Oosten uitstromen in de
Bothnische Golf of in de Oostzee.
De bosrijkdopi maakt Zweden tot het
voornaamste houtuitvoerend land van
West-Europa. Meer dan de helft van de
vreemde valuta die het land verdient,
komt voor rekening van de houtindustrie.
De waterrijkdom levert geweldige hoe
veelheden goedkope electrisëhe stroom en
gemakkelijke transportwegen voor het
hout dat in het Oosten gekapt wordt. De
meeste rivieren zijn onbevaarbaar, maar
de houtvlotten vinden hun weg wel naar
zee. Slechts een derde van het water, dat
bruikbaar is voor het opwekken van elec-
triciteit, wordt gebruikt. Deze mogelijkhe
den vindt men echter voornamelijk in het
Noorden dat te dunbevolkt is om grote
werken lonend te maken.
Zweden is ook rijk aan delfstoffen,
waarvan ijzererts de voornaamste is. Het
Zweedse staal is zeer gezocht in het bui
tenland en heeft een eigen wapenindustrie
doen ontstaan, die ook voor de export
werkt. Bij geen der grote oorlogen van
deze eeuw is Zweden betrokken geweest.
De neutraliteit, die het angstvallig be- Parijs, waar het zelfs minder duidelijk is
waart, heeft de nationale rijkdom zeer dan in sommige kleinere steden, die ge-
doen toenemen. Het land heeft zich anders heel zonder dorpse uitlopers zijn. Hier is
dan Noorwegen en Denemarken buiten de altijd nog de banlieue, maar dat is geens
zins het woongebied der bevoorrechten.
Saint-Cloud is in zijn oudste deel, 't dichtst
bij de brug gelegen, een oud nauw dorp
je met keibestrating. Niet zeer oud, want
het ia in 1871 tijdens het beleg van Parijs
weggevaagd, maar wel zeer nauw en groe
zelig. Iets hoger op wordt het ruimer.
Daar liggen wat benarde villaatjes langs
de straten, hier en daar onderbroken door
hoge oude flatblokken, van het type dat de
omgeving van Parijs karakteriseert: met
ter weerszijden blinde en onafgewerkte
muren, hoewel er geen enkel plan bestaat
om er andere blokken op te doen aanslui
ten, die trouwens, als het er toch van
mocht komen, waarschijnlijk zullen blijken
van niet bijpassende afmetingen te zijn en
bij voorkeur ook iets verder terug van de
straat gebouwd.
Halverwege tegen de heuvel ligt het
station, van de lijn naar Gare St-Lazare:
half-overdekte perrons in de vorm van
langgerekte ovalen tussen de rails, tegen
een décor van groene helling en onder een
voetbrug vanwaar in het Oosten Parijs te
zien is door een bijna blauwe nevel. Maar
verder op de helling worden de flauwge-
kleurde straten vervolgd, met bleke dichte
huisjes achter tuinen zonder groei. Nu en
dan ziet men, vlak aan het trottoir, een
melkwinkel of een wasserij. In de zij
straten zijn sommige huizen wat ambi
tieuzer gebouwd, naar de smaak van 1900:
korrelig gepleisterd, met hoge ramen en
stoeptreden naar een voordeur, die beschut
wordt door schelpvormig glas op ijzeren
ribben. Een straf tuinpad leidt erheen van
het hoge hek. waar in verscheidene gevallen
op gewaarschuwd wordt voor de „chien
méchant."
Een van die honden is te zien op 'n voor-
deurstoep, glanzend in de zon en met de
voorpoten beminnelijk bungelend maar
al kwam men een millioen bezorgen, men
zou uiteengerafeld worden aangetroffen.
Noord-Atlantische Verdragsorganisatie ge
houden, maar niet het voorbeeld van Zwit
serland gevolgd, dat zelfs buiten de UNO
en de Raad van Europa blijft staan. Het
nationale vermogen van Zweden is sinds
de tweede wereldoorlog verdubbeld. De
Zweedse arbeider is een van de best be
taalde in Europa. Per hoofd van de bevol-
de bebloede chèque nog in een hand ge
klemd.
Van het station af lóópt een andere weg
schuin omlaag, waar nog niet veel aan ge
bouwd is. Kinderen spelen een druk, on-
king, die 7.2 millioen zielen telt, staat het herkenbaar spel in een boomgaard. Bij de
land bovenaan in de industriële productie
van Europa.
De scheepsbouw is de derde tak van in
dustrie, die vermelding verdient. In 1954
zijn 67 schepen (550.000 bruto ton) van
stapel gelopen en aan het begin van dit
jaar hadden de 150 scheepswerven 200
vaartuigen (1.436.000 bruto ton) in be
stelling.
Het toerisme concentreert zich voorna
melijk op de steden in het Zuiden, dat het
dichtstbevolkt is. Ondernemende reizigers
wagen zich wel eens in het gebied van
Lappen en rendieren, maar de meeste
schrikken terug voor de geweldige afstan
den. De scheepvaart en de watersport
trekken beide zij het om geheel ver
schillende redenen profijt van de on
telbare eilandjes die»voor de kust liggen
De archipel van de hoofdstad Stockholm is
overweg van een tweede spoorlijn staat een
breedgebouwde meid met een omslagdoek
en een boodschappenmand dom en doeze
lig als een koe op het passeren van de
trein te wachten. Op het vlakke land naast
de rivier is juist aan de toekomst van
Saint-Cloud gebouwd: ook hier een wit
complex van flatgebouwen, overigens on
gewoon vrolijk geschilderd, geel, groen en
rood. Verder op de helling zijn al oudere
te zien. Over enige tientallen jaren zal het
hier ook stad zijn, zoals het hoort.
begroeid en bebouwd met zomerverblijven.
Die van de grote haven Gothenburg be
staat uit kale rode en gele rotsen. In het
binnenland is het landschap eentonig, maar
het heeft een eigen bekoring, die sommige
mensen bijzonder treft.
