Belgische „Limbourg" liet zich
boeien op Hondsbossche Zeewering
:J rtfv 777
STATE (xpress 777
Panda en de Meester-Klokkenmaker
PANG
Wereldnieuws
„Lingekerk" (7000 ton)
klaarde het
De radio geeft Zaterdag
Voor
nieuwe
mij de
SWE (XPRESS
Plafonds slecht?
REGENKLEDING
^ocL ló Let zo
VRIJDAG 20 MEI 1955
2
VIER MAAL EEN LIJN PER VUURPIJL
fa
met de
nieuwe mélange
<2)ct. Aii zo zacht
*t>e vets/uzpeusuf. Pan demsfe tang.
BAKKER'BEHANG
Montgomery komt
naar Nijmegen
Straalhélicopter
op de Ilsy
Nederlandse oorlogsinva
liden waren drie dagen
in België
Carnavalsvloot gaat
Reimerswaal veroveren
TE KUST EN TE KEUR
HOREN EN
ZIEN
(Van een verslaggever)
IN DE ONSTUIMIGHEID EN VAAGHEID van storm, golven en door grond-
zeeen opgezweept zand heeft de zeesleper „Tyne" Woensdagmiddag voor de
Nederlandse kust bij IJmuiden een vooral voor de bemanning vermoeiend
gevecht moeten leveren. Als gevolg van de storm was het Belgische motor
schip „Limbourg" om één uur dwars van IJmuiden in moeilijkheden geraakt.
Het 2734 ton metende schip dreef op de woelige, fel aanschietende zee naar
de kust en dreigde te stranden wanneer niet onmiddellijk assistentie werd ver
leend. De sleepboot „Tyne", die met de „Maas" bij de in nood verkerende
7000 tonner „Lingekerk'* was, is daarna bonkend op en onder de woedende
irg"
tot stand te brengen met de Belg, maar toen de „Tyne" zelf dreigde te standen
ing'
golven door op de „Limbourg" afgegaan. De sleper heeft getracht verbinding
op de kust bij Camperduin, moest de „Limbourg" met de bemanning aan zijn
lot worden overgelaten. Het vrachtschip liep om vijf uur bij paal 23 op de
Hondsbossche Zeewering tussen Petten en Camperduin, vlak bij de Dromerdijk
en de plaats waar indertijd de Noor „Frameggen" heeft vastgezeten.
DE SLEPERS „Tyne" en „Maas" waren
's morgens vroeg al van Maassluis uitge
lopen om op verzoek van de N.V. Ver
enigde Scheepvaart Maatschappij een oogje
in het zeil te houden bij de 7000 ton meten
de Nederlandse „Lingekerk", die dwars
van IJmuiden niet tegen de storm kon
indraaien en naar de kust afdreef. Beide
slepers hadden al drie dagen in Maas
sluis op betere weerberichten liggen wach
ten.
Enige uren later in de middag is de
„Lingekerk" anker op gegaan en met vier
mijl per uur in Zuid Westelijke richting
weggevaren.
„Tyne" naar Belz
INMIDDELS was om een uur op de
noodfrequentie van 500 meter de Belgische
2734 ton metende „Limbourg" in de aether
gekomen. Onder de rook van IJmuiden
wenste het schip onmiddellijke assistentie,
daar het naar de kust dreef. De 100 meter
lange en 15 meter brede „Limbourg" had
geen lading in en kon geen zee houden. De
sleepboot „Maas" kreeg toen zelf met pech
te kampen. Er was water in de olie ge
komen bij dit ruwe weer en de motoren
moesten worden gestopt.
De sleper ging dwars van IJmuiden voor
anker en de 386 ton metende „Tyne" onder
commando van kapitein A. Poot kreeg van
het hoofdkantoor in Rotterdam opdracht
zich een weg te worstelen naar de in nood
zijnde „Limbourg".
Viermaal een lijn
MAAR OP dat moment was de Belg
een nieuw schip; in 1947 klaar ge
komen al zo ver naar de kust verdaagd,
dat het voor de „Tyne" heel moeilijk was
het schip te naderen. Tot vier maal toe
schoot de sleper over een zee, die hels
hoog opliep, naar de „Limbourg" toe. Al
die vier keren werd een lijn overgeschoten
met een vuurpijl, maar het mocht niet
lukken. De „Limbourg" liep nog te veel
vaart en de lijnen vielen naast het schip.
Op het laatste moment liet de Belg het
anker vallen en kon de „Tyne" het voor
ADVERTENTIE
Jet HUKKIO têfcteycu tinj!
BARTELJ0RISSTR HAARIEM TEL 13439
FERD, B0LSIR. 48 A DAM TEL. 717162
Falcon Zijden Regenmantels ƒ49.75
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen, 7.15 Gewijde mu
ziek. 7.45 Morgengebed en liturgische kalen
der. 8.00 Nieuws, weerbericht en Katholiek
nieuws. 8.20 Platen. 9.00 Voor de vrouw. 9.35
Waterstanden. 9.40 Radio Rallye. 10.00 Voor
de kleuters. 10.15 Platen. 10.55 Radio Rallye.
11.00 Voor de zieken. 11.45 Platen. 12.00
Angelus. 12.03 Platen. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Radio Rallye. 12.40
Platen. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en
Katholiek nieuws. 13.20 Radio Rallye. 13.25
Amusementsmuziek. 13.55 Platen. 14.00 Boek
bespreking. 14.10 Platen. 14.15 Radio Rallye.
14.20 Engelse les. 14.40 Platen. 16.30 Voor 'de
jeugd. 17.00 Amateursprogramma. 17.20 Voor
de jeugd. 18.00 Samenzang. 18.15 Journa
listiek weekoverzicht. 18.25 Platen. 18.30
Parlementair overzicht. 18.40 Amusements
muziek. 19.00 Nieuws. 19.10 Lichtbaken, cau
serie. 19.30 Avondgebed en liturgische kalen
der. 19.45 Een Indonesische Bisschop tot
Katholiek Nederland, toespraak. 19.55 Om-
roep-orkest en soliste. 20.40 Actualiteiten.
20.55 De gewone man. 21.00 Gevarieerd pro
gramma. 23.00 Nieuws. 23.15 Nieuws in Espe
ranto. 23.22 Orgelconcert. 23.50—24.00 Radio
Rallye.
HILVERSUM II. 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.45 Even opkrikken. 7.50 Platen.
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.35 Orgel. 8.55 Voor
de vrouw. 9.00 Gymnastiek. 9.10 Platen. 10.00
Tijdelijk uitgeschakeld, causerie. 10.05 Mor
genwijding. 10.20 Voor de arbeiders in de
continubedrijven. 11.40 Pianorecital. 12.00
Platen. 12.30 Land- en tuinbouwmededelin-
gen 12.33 Platen. 13.00 Nieuws. 13.20 Platen.
13.45 Sportpraatje. 14.00 Lichte muziek. 14.25
Orgel en zang en 14.45 Eindexamen of niet.
discussie. 15.45 Kamermuziek. 16.05 Van de
wieg tot het graf. 16.20 Omroep-orkest. 17.05
Weekjournaal. 17.35 Dansmuziek. 18.00
Nieuws en commentaar. 18.20 Dansmuziek.
18.45 Regeringsuitzending: Atlantisch aller
lei, een en ander over de 14 landen van het
Atlantisch Pact. 19.00 Artistieke staalkaart.
19.30 Passepartout, causerie. 19.40 De Bijbel
is een moeilijk boek. causerie. 19.55 Deze
week. causerie. 20.00 Nieuws. 20.05 Operette
concert. 20.50 Gevarieerd programma. 21.30
Platen. 22.00 Socialistisch commentaar. 22.15
Rally Radiostad. 22.40 De Odeonmoorden,
hoorspel. 23.00 Nieuws en S.O.S.-berichten.
23.15—24.00 Rally Radiostad.
TELEVISIE (V.A.R.A.)
20.15 Actualiteiten en weeroverzicht. 20.30
De zingende stift. 20 Zo zijn onze manie
ren. TV-spel. 21.00 Filmverzoekprogramma.
21.25 Pauze. 21.30 Gevarieerd programma.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.30 Radio
journaal. 15.00 Kamermuziek. 15.45 Accor
deon. 16.00 Chansons. 16.15 Accordeon. 16.30
Platen. 16.45 Engelse les. 17.00 Nieuws. 17.10
Platen. 17.20 Liturgische zangen. 17.30 Orgel
recital. 17.50 Platen. 18.10 Orgelrecital. 18.30
Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen.
19.45 Omroep-Ommeganck. 21.15 Verzoek
programma. 22.00 Nieuws. 22.15 Verzoekpro
gramma. 23.00 Nieuws. 23.0524.00 Dans
muziek.
BBC
22.0022.30 Nieuws. Feiten van de dag.
Vorm en kleur. SportjournaaL (Op 224 en
75 m.).
de vijfde maal proberen. Langzaam strom
pelde de bij Cockerill in Hoboken gebouw
de „Limbourg" nog verder naar de Noord-
Hollandse kustlijn. De Belgische kapitein
liet zijn marconist via de zender vragen,
waarde „Tyne" nu bleef.
Zand op dek!
HET WAS vier uur. Op de duinen bij
Bergen en Camperduin waren al wat kust
bewoners verschenen. Zij hebben de strijd
op enige afstand van de kust kunnen
volgen.
Vijf minuten over vier: „Ik ben de kapi
tein van de Limbourg, komt u nu?"
Rustig antwoordde de marconist van de
„Tyne": „We komen weer naar u toe, heb
ben veel last van de grondzeeën. Een ogen
blikje, alles valt hier
Tien minuten voor vijf.
Voor de „Limbourg" was het einde
gekomen. De Belgische kapitein meld
de, dat zijn schip stootte en aan de
grond zat. Alsnog wilde men op de
de tussen Petten en Bergen op een van
de pieren van de Hondsbossche Zee
wering gestrande Belg.
Het was te riskant. Het ging niet
meer. De 2000 pk motor van de „Lim
bourg" stond stil, het schip reed op de
keien van de machtige zeedijk. Water
sluiers schoten over het schip; mannen
van de afdeling Petten van de Kon.
Voord- en Zuid-Hollandse Redding
Maatschappij onder leiding van de heer
J. Timmermandie al cm half vier voor
een mogelijke stranding van de Belg
waren gewaarschuwd en de wacht had
den gehouden, kwamen over de dijk uit
Petten naderbij. Zij liepen naast de
tractor en wagen, waarop het vuurpijl
toestel werd meegevoerd.
„We kunnen u niet maér helpen., onze
diepgang is 14 vost'', deelde de ,Tyne"
mee over de radio. De kreeg nog wat
geruststellende woorden en detoszegging,
dat de sleper bij het volgende hoog water
zou terugkeren met een kleiner schip. Een
sleper met geringe diepgang zcu dan de
lijn kunnen overbrengen.
Lekgeslagen
OF DE kapitein van de Belg daarmee
accoord ging, werd gevraagd. Ogenblikske.
Jawel dan, maar de „Limbourg" stootte
erg en was al lek geslagen aan bakboords
zijde.
Inmiddels v;ai aan de wal het wipper
apparaat in gereedheid gebracht. Ónder
leiding van de Pettenaren J. Timmerman
en J. Bellis werd de installatie opgebouwd
en kon even na vijven het commando wor
den gegeven voor het eerste schot. Dit was
raak ook. De verbinding met de „Lim
bourg" was tot stand gebracht en een half
uur later kon een vertegenwoordiger van
de Reddingmaatschappij in de broek aan
boord gaan om te horen wat de bemanning
wenste. Niet van boord gaan", was het
antwoord.
Om kwart over zes zette de „Tyne"
koers naar IJmuiden, waar de „Maas"
onder commando van kapitein D. Strijbos
inmiddels was binnen gekomen en had af
gemeerd bij de Kleine Sluis. De „Tyne"
kreeg ligplaats in de Vissershaven bij de
cantine van het Staatsvissershavenbedrijf.
Inspecteurs er bij
IN IJMUIDEN werden door inspecteurs
en vertegenwoordigers van Smit vervol
gens alle voorbereidingen voor het ber
gingswerk getroffen. W. A. v. d. Tak's Ber
gingsbedrijf te Rotterdam zou het ber
gingsvaartuig „Dolfijn" naar IJmuiden
sturen en uit België kwam de super-inten
dant, de heer v. d. Poll, naar IJmuiden,
om in de nacht door te reizen naar Petten.
Op de dijk bij de „Limbourg" was men
in de koude nacht druk bezig met het over
zetten van enige personen naar het schip.
Langdurige bergingszaak
De situatie van de „Limbourg" ver
slechterde danig in de nacht.
Het schip kwam dwars tegen de dijk te
liggen en maakte veel water aan bak
boordskant.
„Dit wordt een langdurige bergingszaak",
meende de experts van Smit en v. d. Tak.
Door v. d. Tak zullen pompen aan boord
van de „Limbourg" worden gebracht om
het schip bij vlot brengen vlot te houden.
Het zou in de bedoeling liggen de Belg on
middellijk na het vlot brengen in IJmuiden
binnen te slepen en naar Amsterdam te
brengen.
Op Hemelvaartsdag zijn veien naar de
strandingsplaats van de „Limbourg" ge
trokken. Het zelfde beeld als dat bij de
stranding van de „Katingo" en „Frameg
gen" heeft zich inmiddels daar bij Petten
gevormd: prentbriefkaarten doen een hoge
koers, enige tentjes met eetwaren deden
goede zaken en de toeschouwers zelf ver
drongen elkaar zich te laten vereeuwigen
bij de boeg van het schip. De bemanning
heeft dit alles gelaten aangezien. Een aan
taal van hen zal het schip volgende week
veriaten om naar België terug te reizen.
„Holland" naar Rosa-N
Om\ kwart over twee in de middag kwam
op enige mijlen ten Noord-Westen van het
lichtschip Texel het Italiaanse 3200 ton
metende stoomschip „Rosa N" in moeilijk
heden.
Ook dit schip kon niet langer in zee
blijven en dreigde op de Haaksgronden te
stranden. Rederij Doeksen op Terschelling
sloot enige minuten later al een contract
met de kapitean van de „Rosa N", waarna
de sleepboot „Holland" de haven van
West Terschelling verliet en door zware
zeeën Zuid-over stoomde. Om acht uur in
de avond was de „Holland" in de nabij
heid van de „Rosa N" en begonnen de po
gingen om vast te maken. De zee flauwde
toen iets af.
De sleepboot „Holland" slaagde er in
op de „Rosa N" vast te maken en het
schip verder uit de kust te slepen. In de
ochtend van Hemelvaartsdag werd de
„Holland" bedankt en heeft de „Rosa N"
op eigen kracht de reis voortgezet naar
Dover.
ADVERTENTIE
A
ADVERTENTIE
In diverse fnsse vruchtensmaken a 32 cent per 100 gram
en in rollen a 17 cent per rol
Let op de naam RANG op het beschermend omhulsel
ADVERTENTIE
LAAT ZE BEHANGEN
Het resultaat is verrassend
Gen. Cronjéstr. 135, Haarlem, Tel. 11657
Vakkundige behangers beschikbaar
Feest ter gelegenheid van het
1850-jarig bestaan van de stad
De feesten ter gelegenheid van het 1850-
jarig bestaan van Nijmegen zullen deze zo
mer worden opgeluisterd door een bezoek
van veldmaarschalk Lord Montgomery of
Alamein, die zich op de hoogte komt stel
len van de wederopbouw van Nijmegen.
Prof. dr. W. Asselbergs (Anton van
Duinkerken) schreef een rijmprent over de
geschiedenis van Nijmegen. Deze prent zal
aan de schooljeugd worden uitgereikt na
mens het gemeentebestuur.
Het feestprogramma van de herdenking
omvat de opvoering van het historische
spel uit de oer-Romeinse tijd „Lucina",
van de Nijmeegse auteur Jan Hell met mu
ziek van M. Monnikendam.
Naast verschillende sportevenementen
en een feestverlichting van parken, singels,
straten en pleinen komen er vier tentoon
stellingen. In het Waaggebouw wordt van
11 Juni tot 3 Juli een expositie gehouden
onder de titel: „Nijmeegse kunstenaars
zien Nijmegen". Van 11 Juli tot 22 Augus
tus is er een tentoonstelling van heden
daagse wandtapijten naar ontwerpen van
Chr. de Moor, H. Bayens, Ch. Roelofs,
Cuno van der Steene, K. Andrea, J. Bou-
huis en Theo Kurpershoek. In het ge
meentemuseum op Mariënburg wordt van
9 Juni tot 31 Augustus een expositie ge
houden van schatten uit Merovingische
graven. In het Rijksmuseum Kam is er in
dezelfde tijd een tentoonstelling onder de
titel: Keizer Trajanus en de keizerlijke fa
milie. c s
Op de internationale luchtvaartshow die
op Tweede Pinksterdag op Ypenburg wordt
gehouden, zal onder meer de Franse straal
hélicopter SO 1221 „Djinn" te zien zijn. Het
toestel zal met een vrachtvliegtuig op 29
Mei op Ypenburg aankomen. De „Djinn"
wordt voortbewogen door een straalturbi-
ne, die de rotor met aan de bladtippen ont
snappende gecomprimeerde lucht aandrift.
Het is de eerste keer dat deze straalhéli
copter boven Nederland wordt gedemon
streerd.
Er zullen 323 vliegtuigen uit 11 landen
aan de Ilsy deelnemen.
De Genie zal een Baileybrug bouwen
over de rijksweg 's-GravenhageRotter
dam ten behoeve van de voetgangers die de
Ilsy zullen bezoeken. Pontonniers leggen
twee pontonbruggen in de voetgangersrou
tes naar Ypenburg.
HAAGSE HERVORMDE GEMEENTE
GAAT KERKEN BOUWEN
De Haagse Nederlands Hervormde Ge
meente zal in Moerwijk een van de
nieuwe woonwijken in het Zuid-Westen
van Den Haag met de bouw van de
Immanuelkerk beginnen.
Sinds het einde van de oorlog zijn drie
kerkgebouwen, drie kapellen, twee wijk-
gebouwen en een noodkerk gebouwd.
Thans is nog in aanbouw de Kruiskerk
in het Bezuidenhoutkwartier, die de tijdens
de oorlog bij een bombardement vernielde
Wilhelminakerk zal vervangen. Voorts zijn
er plannen voor een tweede kerk in de
Zuid-Westelijke woonwijken, een tweede
kerk in het Bezuidenhoutkwartier, en een
kerk in een nog tot uitvoering te brengen
uitbreidingsplan en een kapel in een reeds
oude wijk. Voor deze vier nieuwe gebou
wen worden de kosten op ongeveer twee
millioen gulden geraamd.
De bouwkosten worden overwegend uit
leningen bestreden.
Over de bestemming van de Willemskerk
in het centrum van de stad staat nog niets
vast. In de zich ontvolkende binnenstad is
men niet meer met grote kerken gediend.
Aangezien het kerkgebouw door Koning
Willem III is geschonken en prinses Ju
liana er is gedoopt, zal over een eventuele
nieuwe bestemming niet worden beslist
buiten het Koninklijk Huis om.
23. Met een boosaardig lachje loerde
Grump naar het bergpad beneden hem,
waarop hij zojuist een zwaar rotsblok had
laten neerstorten. „Daar komen ze aan met
hun slee", bromde hij, „die bijziende klok-
kenprutser zal dat blok wel te laat in de
gaten hebben om nog te kunnen remmen".
Deze hoop van de schurk werd helaas be
waarheid Het volgend ogenblik klonk
van beneden Panda's verschrikte stem:
„Pas op.' Een rotsblok! Midden op de weg!!"
Deze waarschuwing werd gevolgd door een
luide slag, die dreunend tussen de bergen
weerkaatste. „Gelukt!", riep de boze
Grump, dansend van boosaardige vreugde.
Daar beneden was de sledetocht van Panda
en de meester-klokkenmaker tot een plot
seling einde gekomen. De grote slee lag
gekanteld tegen het rotsblok en van de
kleine was nog slechts wat kachelhout
overgebleven. „Aha, nu zie ik welke rots
u zoeven bedoelde", zei de bijziende klok
kenmaker, het blok betastend. „Dat is wel
wat laat", merkte Panda bitter op.
Ruim vijftig Nederlandse oorlogsinvali
den zijn na een driedaagse tocht door Bel
gië, waar zij met Luxemburgers en
Fransen de gast waren van het „Oeuvre
royale des Automobiles pour Invalides de
Guerre" de Belgische zusterorganisatie van
de stichting MOVEO (Meer Ontspanning
Voor Ernstige Oorlogsinvaliden), naar hun
woonsteden teruggekeerd. De tocht eindig
de te Antwerpen, waar de Fransen, Neder
landers en Luxemburgers door de burge
meester ontvangen en toegesproken wer
den. De dag werd besoten met een rond
vaart op de Schelde, die aangeboden was
door de maatschappij „Flandria". Aan boord
brachten de vertegenwoordigers van de
Franse, Luxemburgse en Nederandse orga
nisaties de dank over aan hun Begische
gastheren voor deze driedaagse tocht, die
de invaliden veel vreugde heeft gebracht.
De voorzitter van MOVEO, generaal-ma-
joor b.d. W. J. Rijkens, reikte de directeur
van de Flandria het ere-insigne van de
bond uit. De avond tevoren, aan een gala
diner in Brussel, bood de president van de
Bond van Nederlandse Militaire Oorlogs
slachtoffers, de heer W. J. M. van Lan-
schot, de Belgische bond een moderne rol
stoel aan, waarvoor de leden van zjjn bond
het geld hadden bijeengebracht.
Na de middag op de Schelde werden aan
allen namens koningin-moeder Elisabeth
van België sigaretten uitgedeeld.
Tijdens de jongste carnavalsviering heeft
de Bergse carnavalsprins Nilles I de aan
dacht gevestigd op de problemen van Bra
bants Westhoek in verband met de Delta
plannen en de aanleg van het Antwerpen
Moerdijkkanaal.
Hij kondigde een krijgsplan aan ter ver
overing van het verdronken land van Rei
merswaal, een plan dat op 10 Juli zal wor
den uitgevoerd. Een gepavoiseerde vloot
van „oorlogsschepen," bemand met krijgs
haftige Bergenaren zal de haven van het
„Krabbegat" verlaten en zee kiezen naar
Reimerswaal. Men is in samenwerking met
een watersportvereniging druk bezig met
de technische en organisatorische voorbe
reidingen van de tocht. Ook in Zeeland
zullen „vlootversterkingen" worden aangek-
zocht aan de expeditie deel te nemen.
Vrfjheid. De woningdienst van de stad
New York heeft bevestigd 30.000 bewo
ners van met regeringssteun gebouwde
woningen schriftelijk te hebben medege
deeld dat zij hun woning zullen moeten
verlaten indien zij weigeren te verkla
ren dat zij geen lid zijn van een of
meer der 200 met name genoemde zo
genaamde subversieve organisaties. Al
leen zij die verklaren geen lid van een
van die organisaties te zijn mogen in
hun woningen blijven. De termijn is
1 Juni.
Vechtjas. Senator McCarthy heeft Woens
dag voorgesteld, dat de Verenigde Sta
ten infanterie eenheden naar China zou
zenden als alle onderhandelingen over
vrijlating van de Amerikaanse vliegers,
die in China gevangen gehouden wor
den, zouden mislukken. In een schrij
ven aan president Eisenhower meldde
de senator zich als eerste vrijwilliger
voor een straf-expeditie naar China.
McCarthy is reserve luitenant-kolonel.
Besluit. De Engelse „National Amalgama
ted Union of Stevedores and Dockers",
de landelijke bond van stuwadoors en
havenarbeiders, heeft in een bestuurs
vergadering besloten zijn plannen voort
te zetten om zijn 17.000 leden Maandag
aanstaande in Liverpool, Londen, Man
chester en Hull in staking te laten gaan.
Het bestuur verwierp een aanbod van
de TUC, het Trades Union Congress,
om te bemiddelen.
De waterrekening. De Franse minister
voor Binnenlandse Zaken heeft bij de
Nationale Vergadering de rekening ge
presenteerd voor de kosten van het
herstellen van de wegen, de waterwe
gen en de gebouwen die bij de over
stromingen van de afgelopen winter
toen de Seine en vele andere riviereh
recordhoogten bereikten of benaderden
en grote oppervlakten onder water
kwamen te staan. Zij bedroeg vier mil
liard francs 40 millioen gulden.
Atomisch. De Amerikaanse marine heeft
plannen voor de bouw van een vlieg-
dekschip, dat door atoomenergie zal
worden voortgedreven. De Amerikaan
se marine zal in totaal de beschikking
over acht atoomonderzeeboten krijgen.
Voor de bouw van vier is reeds machti
ging verkregen. De tweede Amerikaan
se door atoomkracht aangedreven duik
boot de „Seawolf", zal medio Juli in
Groton, Connecticut, te waier warden
gelaten, volgens een bekendmaking van
de Amerikaanse marine. Zij werd ge
bouwd op dezelfde werf waar de Nau
tilus geconstrueerd werd, die momen
teel de Atlantische Oceaan bevaart.
Puréactionnair. Het hoofd van het insti
tuut voor onderzoek van plantenzaden
op de Oost-Duitse staatsboerderij
Buechow, dr. UIrich Baltzer, is tot
twaalf jaar dwangarbeid veroordeeld
wegens poging tot vernietiging van aan
de staat toebehorende pootaardappelen,
aldus meldde het Oost-Duitse blad
Salk. De inentingscampagne tegen kinder
verlamming in de Verenigde Staten on
dervindt opnieuw vertraging. De reeds
vrijgegeven hoeveelheden van het vac-
cin-Salk is bijna opgebruikt, doch de
„komende dagen zullen geen nieuwe
hoeveelheden vrijgegeven worden", zo
verklaarde Woensdag een woordvoer
der van de gezondheidsdienst in Wash
ington, omdat eerst een verder onder
zoek zal worden ingesteld naar de „ver
warde toestand".
Ontwikkeling. Het Franse kabinet heeft
Woensdagavond het program voor de
ontwikkeling van de atoomenergie
goedgekeurd, dat in drie jaar honderd
milliard frank zal vergen.
Overgelopen. De Russische geoloog Iwan-
jef heeft in het bekken van de rivier de
Tsjiksi in het district Transbaikal (Si
berië) beenderen gevonden van een
Hipparion, een op een paard gelijkend
dier. De Hipparion leefde millioenen
jaren geleden in Amerika. Dit is de
eerste maal, dat er skeletresten van
deze uitgestorven diersoort in Siberië
zijn gevonden.
ADVERTENTIE
voor DAMES en HEREN.
Vele merken, prima kwaliteiten, o.a.:
FALCON met plaidvoering v a. 49.75
BIG-BEN PLASTICJASSEN v.a. 14.75
Gen. Cronjéstraat 40-44 - Tel. 15438
WE HEBBEN gezien, dat eenzelfde uit
wendige prikkel in verschillende zintuigen
ook verschillende gewaarwordingen op
roept. Want een electrische prikkel op het
oog geeft een lichtindruk, maar die zelfde
electrische prikkel op het trommelvlies
geeft een geluidsgewaarwording. Hieruit
kunnen twee belangrijke conclusies wor
den getrokken. Ten eerste, dat elke zin
tuigzenuw slechts een bepaal-
de gewaarwording naar het be
wustzijn kan leiden (wat we
overigens al lang wisten, want
niemand zal het in zijn hoofd
halen de hand achter het oog
tehouden om beter te kunnen
luisteren, noch zal hij het oor
toeknijpen om beter te kunnen
zien!). De tweede, en wellicht belangrijkste
gevolgtrekking is, dat het specifieke van
een zintuigelijke gewaarwording niet ligt
in de buitenwereld, maar in onze zintui
gen zelf. Immers, dezelfde (electrische)
prikkel die van de buitenwereld tot ons
komt, wordt - al naar gelang welk zintuig
de prikkel ontvangt - omgebouwd tot een
gehoor-, of een gezichtsindruk. Dezelfde
prikkel wordt dus door onze zintuigen zelf
omgewerkt tot iets specifieks.
Of het specifieke hiervan nu gelegen is
in de ontvangorgaantjes, of in de zintuig
zenuwen, of in de centrale zenuworganen,
waarheen de zintuigprikkels worden ge
leid, is niet bekend. Velen nemen aan dat
de specifieke zintuigelijke gewaarwording
geen eigenschap is van de ontvangorganen,
of van de zintuigzenuwen, maar uitsluitend
van de hersencentra. In dat geval wordt,
"N
dus verondersteld dat elk zintuig alle na
tuurkundige werkingen die het treffen (en
waarvoor het gevoelig is) omzet in één
enkele physiologische werking die voor
alle zintuigen dezelfde is, maar die in de
hersenen tot de specifieke gewaarwording
worden omgezet. De prikkel, door een
electrische stroom op het oog teweeg ge
bracht, zou dan in de hersenen tot een
lichtgewaarwording worden
omgebouwd; bereiken zij ech
ter een ander deel van de her
senen via de gehoorzenuw, dan
wordt van dezelfde prikkel een
gehoorindruk gemaakt.
Dit alles is wat moeilijk en
klinkt uiterst droog. Daarom
mogen we eindigen met een
kleine fantasie, die uw inspanning rijke
lijk zal belonen. Want, mocht de hierboven
weergegeven opvatting juist zijn (en hier
omtrent bestaat nog geen enkele zeker
heid) dan leidt dit tot vreemdsoortige con
sequenties. Immers, wanneer men in staat
zou zijn de gezichtszenuw en de gehoor
zenuw door te snijden en kruiselings weer
aan elkaar te hechten, zouden de gezichts
prikkels in het gehoorcentrum terecht ko
men, en de gehoorprikkels in het gezichts
centrum van de hersenen, zodat we in
staat zouden zijn een schilderij te horen
en een symphonie te zien!
Over schilderijen gesproken, weet u dat
schilders uit de moderne tijd ongeveer 500
maal zoveel verfsoorten gebruiken als de
Nederlandse meesters uit de 17de eeuw?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden). H. PéTILLON.
