Wedloop loonsverhoging
en productiviteit
Schönbergs „Pierrot Lunaire
door het Melos-ensemble
Elizabeth
I
J
.Clowntje Rick
De schimmen
van het duister
4
Effecten- en
Gvsldmarkt
,PORTOFINO"
„FIRENZE"
Nieuw circuit van
Assen geopend
Gigli moet rusten
ROVER
Twee jaar geëist tegen
Groninger pompbediende
Werkloosheid in
Juni gedaald
HOLLAND
FESTIVAL
INBOEDELVEILING 2/3 AUG. 1955
Voor de kinderen
Blijf jeugdig
en aantrekkelijk
SCHOONHEIDS-VERZQRGIHË
Treinverkeer Lage
ZwaluweDordrecht
Zondag gestremd
Stafoefening „Alea jacta"
Films naar festivals
FEUILLETON
door Boilleau Narcejac
Helicopters voor het
Nederlandse leger
ZATERDAG 9 JULI 1955
Een nieuwe golf van aankopen is deze
en de vorige week weer over de effecten
beurzen geslagen en na een periode van
betrekkelijke stilstand in de koersontwik
keling, trekken ze opnieuw de aandacht.
Uiteraard allereerst bij de direct betrok
kenen, maar ook in bredere kring, omdat
men uit de gedragingen van de effecten
beurzen de conjunctuur en de conjunc
tuurverwachting poogt af te lezen. Wel
nu, als de effectenbeurzen gelijk hebben
en ze hadden dit tot dusver dan zijn
de conjunctuurverwachtingen hoog ge
spannen en staat het er met de toekomst
van onze wereld materieel gezien, beter
voor dan de grootste optimisten bij het
einde van de tweede wereldoorlog durf
den verwachten. Een mens wordt er haast
angstig van, zo stijgen de koersen. Het
ging zowel in New York als in Amster
dam niet meer bij percentjes, maar bij 5
en 10 en 15 pet. tegelijk, eerst tegen het
einde der week is in New Yorw en ook in
Amsterdam een scherpe, gezonde reactie
ingetreden.
Laten wij er even aan mogen herinne
ren dat het Dow Jones-indexcijfer voor
de Industriële aandelen aan de New
Yorkse beurs in 1954 van rond 280 tot
404 steeg en dat het bij het begin van 1955
op ongeveer laatstgenoemd cijfer stond,
terwijl dat voor de Spoorwegaandelen in
1954 van rond 95 tot 146 steeg en het
nieuwe jaar op laatstgenoemd cijfer be
gon. In de loop van 1955 is er voor de
Industriële aandelen een daling geweest
tot 388, voor Spoorwegaandelen tot 143,
maar de achter ons liggende week opende
met een indexcijfer van resp. 459 en 162.
Te Amsterdam is het navenant. Op basis
van 1953 100 was het indexcijfer voor
Industriële aandelen in 1954 tot gemiddeld
125 gestegen, maar begin Januari 1955
stond het reeds op 142, terwijl het, terwijl
wij dit schrijven, tot boven 163 is opge
lopen. Nog veel sterker spreekt de koers
stijging bij de z.g. Internationale fondsen.
Het gemiddelde lag in 1954 reeds op 167
en het nieuwe jaar begon op 239, terwijl
het thans tot boven 270 is gestegen. En het
is thans ca. viermaal zo hoog als in het
jaar 1938. De gedurende de laatste weken
hernieuwde koersstijging op de effecten
beurzen is met een aanmerkelijke ver
groting van de omzetten gepaard gegaan
en ook in Parijs, Londen en Berlijn zijn de
aandelenmarkten doorgaans vast.
Natuurlijk heeft dit met de conjunctuur
te maken. Wij hebben de vorige week
enige gegevens vermeld over de gewel
dige conjunctuuropgang in West-Duits-
land, maar die in de Verenigde Staten
geven toch nog altijd in de wereld de toon
aan en wat men daarover leest overtreft
de stoutste verwachtingen. De Ameri
kaanse staalindustrie, de automobielen
industrie en de woningbouw, drie van de
belangrijkste sectoren van het bedrijfs
leven, leveren topprestaties. De grootste
staalonderneming ter wereld, de U.S. Steel
Corporation heeft haar productie in het
eerste kwartaal ruim 12 pet boven die van
de overeenkomstige periode van 1954 zien
stijgen en de winsten van vier belangrijke
ondernemingen, de U.S. Steel Corp., de
Bethlehem Steel Corp., de General Motors
en de Chrysler zullen in het eerste half
jaar van 1955 weer groter zijn dan in dat
tijdvak van 1954. De prijzen van staal,
koper en rubber zijn de laatste tijd vrij
scherp opgelopen, niet alleen als gevolg
van grotere vraag uit de V.S., maar ook
uit West-Duitsland en Rusland, terwijl
ook in Engeland, Frankrijk en Zwitserland,
om slechts enkele landen te noemen, een
grote economische bedrijvigheid heerst. En
wat ons land betreft, de cijfers van de
industriële productie voor de eerste vier
maanden van het lopende jaar duiden op
een nog altijd voortgaande expansie, even
als de cijfers van de buitenlandse handel.
In zoverre ligt er dan ook een reëele
basis voor de algemene koersstijging op de
effectenbeurzen, want ook in de uitgekeer
de dividenden komen de gunstige resul
taten der ondernemingen tot uitdrukking.
In de eerste helft van het lopende jaar
hebben bijna de helft van de Nederlandse
ADVERTENTIE
Italiaanse coiffures
en
Een vlotte en goed
houdbare zomercoiffure.
ideaal voor de vacantie
ondernemingen, die over 1954 hun verslag
publiceerden, een hoger dividend uitge
keerd dan verleden jaar en slechts een
klein aantal een lager en in het algemeen
mogen ook voor 1955 weer bevredigende
dividenden worden verwacht.
Dit alles wijst dus op een nog steeds
toenemende welvaart en dat de werk
nemers hun aandeel daarin opeisen is
zeker niet onredelijk. De grote vraag
blijft echter en dit geldt wel in de
voornaamste plaats voor de V.S. of de
loonsverhogingen, welke onlangs bij Ford,
General Motors en Chrysler tot stand
kwamen en die thans ook in de staal
industrie en voor vele andere bedrijfs
sectoren worden verwacht, niet inflatio-
nistische gevolgen zullen hebben, dat wil
zeggen of het verbruik niet in al te snel
tempo toeneemt en met de productie van
goederen geen gelijke tred houdt, zodat de
koopkracht van het geld vermindert.
Feitelijk is dit al geen vraag meer. Want
over een lange reeks van jaren gerekend,
valt immers over de gehele wereld een
aanmerkelijke koopkrachtvermindering
van het geld te constateren. Los van aller
lei geleerde monetaire theorieën komt men
tot het inzicht, zo schrijft een Amster
damse firma in haar beursverslag, dat de
opbrengst van een obligatie van 1000
nominaal vroeger voldoende was om er een
pak voor te kopen, terwijl men er zich thans
nauwelijks een paar schoenen voor kan
aanschaffen. En bij de waardebepaling van
de beursfondsen gaat het dan ook in steeds
mindere mate om het rendement, dat men
van zijn geld krijgt, maar om de waarde
stijging in geld van het aandeel dat men
in een bepaald bedrijf heeft. In Nederland
is het aandelenrendement in vergelijking
met dat in andere landen Amerika,
Duitsland, Zwitserland, België nog al
tijd het hoogst, maar het is dalende, d.w.z.
de koersen der aandelen stijgen verhou
dingsgewijs in sterkere mate dan de divi
denden. De Rotterdamsche Bank becijfert
dat het gemiddeld rendement, in Septem
ber 1952 nog 6.7 peet., de laatste drie
maanden van 4.8 tot 4.7 pet. is terugge
gaan.
Nu kan men zeggen dat dit rendement
wordt berekend op basis van de uitkerin
gen over 1954 en dat de beurs altijd op de
dividenden over het lopende jaar pleegt
vooruit te lopen. Maar hoe gunstig, alge
meen gesproken, de conjunctuur ook in ons
land moge zijn, hét is toch niet zeker dat
de dividenden dit jaar gemiddeld hoger
zullen uitvallen dan over 1954 en dat de
verwachting van hogere dividenden als
grond voor de hernieuwde koersstijging
moet worden gezien, lijkt ons niet juist.
Eerder zijn wij van mening dat men zich
ook in ons land, in navolging van wat men
in het buitenland doet, met een lager ren
dement tevreden stelt, omdat men als ge
volg van .de loons- en salarisverhogingen
een geleidelijke prijsstijging verwaent,wel
ke met een waardevermindering van het
geld gelijk staat en waartegen men zich
door de aankoop van aandelen poogt te
dekken.
Een feit is zeer zeker dat de mechanise
ring en de automatisering van de bedrijven
tegen de loonsverhogingen een compensa
tie biedt, de vrees bestaat echter dat zij
de verhoging van lonen en salarissen en
dus de stijging van de consumptie niet in
voldoende mate zal neutraliseren en dat
de wereld dus aan een verdere inflatie
niet zal kunnen ontkomen. Ook van de
mechanisering en automatisering van de
bedrijven moet de werknemer profiteren
in de vorm van hogere lonen en koitere
arbeidstijd, maar het gevaar dat het even
wicht tussen die beide niet kan worden
gehandhaafd, is zeker niet denkbeeldig en
het bedreigt dan tevens ook de noodzake
lijke kapitaalvorming om de productie via
de vernieuwing en de modernisering van
het bedrijfsapparaat te vergroten.
Niet het minst ook om die reden zullen
de regeringen aan de bedrijven geen
zwaardere fiscale lasten moeten opleggen
dan uiterst noodzakelijk is.
Met een druk op een knop, waardoor een
groen startlicht ging branden, opende burge
meester H. J. de Dreu van Assen het nieuwe
circuit van Drente, waarop Zaterdag 16 Juli
de Grote Prijs van Nederland der KNMV,
de Dutch TT, die meetelt voor de wereld
kampioenschappen voor motorrenners, wordt
gehouden. De lengte van het parcours be
draagt ongeveer 7,7 km en telt 31 bochten.
Op de tribunes en taluds is plaats voor
200.000 toeschouwers. Het publiek staat 12
meter van het wegdek, dat volgens deskun
digen aan de hoogste eisen van veiligheid
voldoet.
Het nieuwe circuit is in de. kortst moge
lijke tijd verniewd, want pas in Februari van
dit jaar is men met de werkzaamheden be
gonnen. Geen wonder dus dat de stichting
„Circuit van Drente" bijzonder trots is op de
nieuwe baan, welke bij de officile opening
door ieder werd geroemd.
De Italiaanse opera- en filmtenor Benia-
mino Gigli moet op advies van zijn arts
volledige rust moeten nemen. Gigli lijdt
aan volledige uitputting.
ADVERTENTIE
Uw
agent in
Haarlem en Omstreken
GARAGE PARKLAAN
Parklaan 26 - Haarlem
Tel. 14163
Voor de rechtbank te Groningen had
zich te verantwoorden de 29-jarige pomp
bediende H. ten B. uit Groningen, die een
Gronings automobielbedrijf enkele malen
zou hebben bestolen.
Via de reclassering de man is al ze
ven maal veroordeeld was hij als pomp
bediende te werk gesteld bij de bewuste
firma. Op een gegeven ogenblik is hij er
met de benzinegelden vandoor gegaan.
Ook de desbetreffende papieren nam hij
mee, zodat controle op het ontvreemde be
drag onmogelijk was. De officier van Jus
titie had hem verduistering van 180 ten
laste gelegd. Verdachte bekende zich hier
aan te hebben schuldig gemaakt. Ook be
kende hij een inbraak in het kantoor van
dezelfde firma te hebben gepleegd. De
geldkist die hij toen meenam bevatte 90
en verschillende papieren.
Naar de president, mr. C. J. W. van
Groeningen meedeelde, heeft verdachte
zich nog aan meer delicten schuldig ge
maakt. Onder meer brak hij in bij zijn
ouders te Musselkanaal. Hij week daarna
uit naar Frankrijk en wilde dienst nemen
bij het Vreemdelingenlegioen, maar werd
afgewezen, omdat hij door de politie ge
zocht werd.
De officier van Justitie eiste 2 jaar ge
vangenisstraf met aftrek van voorarrest.
De rechtbank zal uitspraak doen over 8
dagen.
Het aantal werkloze mannen nam in de
loop van de maand Juni af van 26.722 tot
23.297, terwijl de bezetting van de aan
vullende werken verminderde van 12.948
tot 10.742, zodat het aanbod van arbeids
krachten in totaal met 5631 terugliep. De
algemene grote bedrijvigheid en het gun
stige seizoen waren de oorzaak van deze
daling van het werkloosheidscijfer.
Het aanbod van bouwvakarbeiders daal
de van 4524 tot 3841, metaalarbeiders van
1725 tot 1628, landarbeiders van 9836 tot
7904, handelspersoneel van 1864 tot 1695,
transportpersoneel van 1953 tot 1651, kan
toorpersoneel van 2902 tot 2749 en losse
arbeiders van 9122 tot 7713.
Het aantal openstaande aanvragen voor
mannelijk personeel steeg van 54.452 tot
63.556.
De werkloosheid was eind Juni het hoogst
in Groningen met 18 werklozen per 1000
mannelijke beroepsbeoefenaren en het
laagst in Limburg met 4. Het rijksgemid
delde bedroeg 7.
Het aantal als werkloos geregistreerde
vrouwen bedroeg eind Mei 3053.
ADVERTENTIE
Verkooplokaal NOTARISHUIS
Directeur W N WOLTERINK
Rotterdam had Donderdag de primeur van een modeshow-te-water. Tijdens een
vaart over de Maas bij Rotterdam toonden mannequins aan boord van de „Erasmus"
wat de Nederlandse industrie brengt op het gebied van bedrukt katoen, rayon en
enkalon. De dames-„varensgasten" bleken zeer geïnteresseerd.
Bilderdiikstraat bij de Zijlwee
Haarlem Tel (K 25001 1192P
Inzendingen van huisraad worden dagelijks
aangenomen. Eigen afhaaldienst
Het groepje toegewijde kunstenaars uit
Londen, dat zich dezer dagen onder de
naam van Melos Ensemble in de Kleine
Zaal van het Amsterdams Concertgebouw
aan het publiek voorstelde, heeft zich met
één slag een eervolle plaats op ons podium
veroverd.
Het programma vóór de pauze bestond
alleen uit Mozarts klarinetkwintet. Dit is
een van die prachtige werken uit Mozarts
laatste jaren, waarin hij een uiterst sub
jectieve gevoelswereld binnen de grenzen
van streng gebonden vormen wist te ban
nen. De voordracht ervan behoort ook dit
broze evenwicht tussen vrijheid en gebon
denheid te bereiken en dit is inderdaad een
hachelijke zaak. Het aantal goede Mozart-
vertolkers is dan
ook betrekkelijk
klein. Het strijk
kwartet van het Me
los Ensemble, teza-
men met de prach
tige klarinettist Ger-
vaes de Peyer, gaf echter blijk de stijl
van het werk volkomen gevat te hebben.
Vooral de twee eerste delen muntten uit
door een zorgvuldig-genuanceerde wellui
dendheid, en men moet ook de uitstekende
beheersing van het tempo, zonder een
zweem van hinderlijke schommelingen, be
wonderen.
Na de pauze speelde het Melos Ensemble
Schönberg's Pierrot Lunaire, een reeks
composities voor een steeds wisselende
combinatie van piano, strijkers, blazers en
spreekstem, naar Albert Giraud's gedich
tencyclus over de noden en vreugden van
de maanzieke dichterziel.
Schönberg's muziek zal waarschijnlijk
nooit in brede lagen populair kunnen wor
den. Daarvoor versmaadt ze te veel de al
gemeen gangbare en begrijpelijke uitdruk
kingsmogelijkheden en lijkt ze in haar
raadselachtigheid te veel op een geheim
taal, waarvan het codewoord onbekend is.
Maar een ieder zal met respect moeten toe
geven, dat Schönberg tenminste eerlijk en
consequent is en zijn principe van de ato
naliteit, het loslaten van het begrip toon
soort, zonder compromis heeft doorgezet.
Pilon trok direct aan het werk. Hij ging naar de dorpswinkel en zocht daar 'n leuk
behangetje uit, dat hem wel leek. En toen keerde hij, met een pak rollen onder zijn
arm, huiswaarts.
Ziezonu kon hij aan de slag gaan. Eerst moest hij alle rollen op maat knippen
tot ze precies de goede lengte hadden. Daarna maakte hij een pannetje plakstijfsel
aan; en met een lange borstel streek hij toen het plaksel op de achterkant van het
behang.
Hierna kwam het lastigste van het karweiPilon klom op een trapje en hing één
voor één de rollen tegen de muur, waarna hij ze met de borstel netjes gladstreek.
Ja, hij was daar wel 'n paar uurtjes druk mee; maar toen het klaar was en het be
hang keurig op de wanden geplakt zat, noutoen was het 'n keurig gezicht, hoor!
Pilon had er echt plezier van, toen hij zijn nieuw behangen kamertjes na afloop
bekeek!
De ironie der geschiedenis wil, dat Schön
berg's stijl, die bedoeld was als het uit
gangspunt van een nieuwe era, eigenlijk
al tot het verleden behoort. Maar mis
schien zullen latere generaties zich weer
op hem inspireren en op zijn principes
voortbouwen en zal zijn levenswerk dan
toch niet vergeefs geweest zijn.
In Pierrot Lunaire heeft Schönberg het
eeuwenoude en nooit geheel opgeloste pro
bleem van de verbinding van spreekstem
en instrumentale muziek op een geheel
eigen wijze aangepakt. Hij schrijft de
spreekstem niet alleen precies het rhythme
voor, maar bovendien een bepaalde toon
hoogte en bereikt daarmee een half zin
gend spreken. Dat hij het probleem zo
doende zou hebben opgelost, zou ik niet
durven beweren, want het resultaat lijkt
mij meer merkwaardig dan overtuigend.
Eigenlijk dwaalt de aandacht van de hoor
der telkens van de spreekstem af naar de
instrumentale begeleiding, waarvan inder
daad een beklemmende suggestie uitgaat.
Schönberg heeft hier pagina's van elemen
taire kracht geschreven, die het werk tot
een der beste partituren van de moderne
tijd stempelen. Men kan van deze muziek
misschien niet houden, men kan er zeker
niet achteloos aan voorbij gaan.
De instrumentalisten van het Melos En
semble, geleid door de vaste hand van Pe
ter Stadiën, die niets aan het toeval over
liet en daarbij bovendien de zware piano
partij speelde, vervulden hun taak onbe
rispelijk, en dat is, de moeilijkheden der
partituur in aanmerking genomen, al geen
geringe lof. Hun gedisciplineerdheid bij de
ingewikkeldste rhythmiek en hun zuiver
afgewogen klankeffecten verdienen spe
ciaal genoemd te worden. Mijn waarde
ring voor de spreekster der tekst, Hedli
Anderson, geldt meer haar volmaakte be
heersing der moeilijkheden van rhythme
en intonatie dan haar spreekstem zelf, die
merkbaar sliste en brouwde, en die vaak
onmachtig was zich boven de instrumen
ten verstaanbaar te maken. Toch bleef er
aan het eind de indruk van een grote pres
tatie van spreekster en instrumentalisten
achter en een gevoel van dankbaarheid
voor het brengen van iets werkelijk be
langrijks.
De bijval van het publiek, die na Mo
zart al bijzonder warm was geweest, werd
na Schönberg terecht stormachtig.
PIERRE VERDONCK.
ADVERTENTIE
ooccacccoooxxtccoocccayttxcocoxooxccoooxcox&yxcox
Alles op het gebied van
Het Instituut waar U door be
kwame schoonheids-specialisten
zonder enige verplichting tot
kopen wordt geadviseerd
Zandvoortselaan 75
Tel. 27938 - Heemstede
Dépositaire officièl de
De werkzaamheden aan de spoorbrug
over het Hollands Diep bij Moerdijk ma
ken het noodzakelijk het treinverkeer tus
sen Dordrecht en Lage Zwaluwe weder
om stil te leggen. De stremming zal Zon
dag 10 Juli plaats hebben en wel van half
drie 's nachts tot kwart over twee 's mid
dags.
Ter vervanging van de treinen zullen
autobussen rijden. Deze vertrekkein ieder
heel en ieder half uur van Dordrecht en
tien minuten over ieder heel en tien mi
nuten over ieder half uur van Lage
Zwaluwe.
Daar deze autobussen de afstand niet ln
dezelfde tijd als de treinen kunnen afleg
gen, dient me i rekening te houden met
vertraging, die ongeveer een half uur zal
bedragen.
Voor het vervoer van ingeschreven
bagage zal een vrachtauto rijden.
Donderdagnacht om drie uur is in de
omgeving van Weert de stafoefening van
het eerste legercorps, genaamd „Alea
Jacta" begonnen, de twintigste oefening
sinds 1951 en tevens de grootste in Neder
land sinds 1945, die te velde is gehouden.
De oefening is verdeeld in twee fasen, de
eerste duurt tot Zaterdag 10 Juli om 10
uur, de tweede begint in de nacht van
Zondag op Maandag om 1 uur en duurt
tot Dinsdag 12 Juli op een nader te be
ien uur.
In totaal nemen 7000 man aan deze
oefening deel. Als leidei' van de oefening
treedt op luitenant-generaal A. T. C. Op-
somer, commandant van het eerste leger
corps. Het gebied van de oefening strekt
zich uit van Helmond tot Stamprooy en
van Budel tot Deurne. Tijdens deze oefe
ning wordt gebruik gemaakt van gefin
geerde atoombommen.
Door het ministerie van O., K. en W.
zijn de volgende films ingezonden voor net
filmfestival te Edinburgh: „A dream comes
true" uit de studio van Joop Geesink,
„Moonglow" van Marten Toonder; „Het
zwarte zand" (View of Middelharnis) van
Charles Huguenot van der Linden en
„The atlantic community", introducing
„The Netherlands" van Ytzen Brusse.
Het filmfestival wordt gehouden van 21
Augustus tot 11 September.
Voorts zullen worden ingezonden naar
het filmfestival te Venetië (van 18 tot 25
Augustus) de volgende films: „Uit vuur
en vlam" van Piet Buis en Jan Moonen
(Poiygoon-Profilti) en „The Frisian con
joined twins" van J. W. Varossieau en W.
de Vogel (Universitaire film).
ADVERTENTIE
in
5PAARNE 34 hoek Damsk
HAARLEM TEL.15756
(Les visages de I'ombre)
Uit het Frans vertaald
20)
Herman/tier voelde zijn hoofd, dat krioelde
van woorden en dat zwaar drukte op het
kussen. Maar hij was niet in staat om het
mechanisme van die innerlijke stem, voort
komend uit de slaap en die tegelijkertijd
toch ook verhinderend, tot staan te bren
gen. „Ik ga het raam dicht doen, dacht hij.
Daarna zal ik rustig inslapen". Hij begon
te dromen, dat hij opstond en de kamer
doorliep. Toen leunde hij op de venster
bank en keek naar de sterren; hij zag de
maan, die volkomen wit afdaalde naar de
oneindigheid van de weiden.
Ineens kraakte het hout en Hermantier
schrok op uit de nevel van zijn dromen.
En nu ga ik er heen dacht hij. Hij zette
zijn voeten op de vloer, maar hij was al
volkomen verdoofd door de slaap en moest
tegen de muur steun zoeken. Hij passeer
de de schoorsteen, gaapte hevig. Als de
vloer nat is, zal Christiane vast de een of
andere onaangename opmerking maken,
peinsde hij. Hij betastte de vloer voor het
raam. Het parket was echter volkomen
droog! Niet het geringste spoor van water!
Maar danOh, dat hart, dat plotseling
op hol sloeg. Voorbij het verlangen om te
slapen. Hermantier keerde zich naar de
deur. Een ogenblik dacht hij erover het
licht aan te draaien. Hij dacht na. Omdat
iets geluid had gemaakt, moest hij zijn
koelbloedigheid niet verliezen. De wind
had misschien bladeren naar binnen ge
waaid, die onder een meubel waren gegle
den. Zachtjes deed Hermantier het raam
dicht. Daarna bereikte hij zijn bed weer,
waarop hij zich zuchtend neerlegde. Hij
had gezucht net alsof iemand hem zou heb
ben kunnen horen. Het overkwam hem
vaak, dat hij voor een denkbeeldige toe
schouwer speelde Hij bewoog zich niet,
maar hij luisterde, omdat hij helemaal
niet geloofde in die geschiedenis van die
bladeren. Hij hoorde lopen, in de verte, op
de benedenverdieping. Misschien Clément
die van Marceline kwam? Of misschien
Maxime, die dorst had en een fles ging ha
len uit de ijskast? Of misschien niemand?
Want hij kon bijna niet meer op zijn zin
tuigen vertrouwen. Het parket kraakte.
Het was slechts het tere droge geluid van
een vezel, die door de warmte sprong.
Drommels! Het was een nachtvogel, die
straks was binnengekomen. Een vleermuis
of de een of andere verdwaalde jonge uil,
wiens gewonde vleugel nu over de vloer
sleepte. Die oude planken hadden maar
zo weinig nodig om te kraken! Waarom
dan zo stokstijf blijven liggen? Waarom
die korte ademhaling? Hermantier veraf
schuwde de nachtdieren.. Vroeger stak hij
de lamp op zijn nachtkastje aan. Even
rondkijken en hij sliep weer in.... Maar
het was juist dat even rondkijken, dat hij
nu miste. Alleen maar zien of alles op zijn
plaats stond; daarna was de duisternis van
geen belang meer. Maar zijn gesloten oog
leden zouden zich nooit meer openen.
Daarom voelde hij zich zo kwetsbaar. Het
kraken zette zich voort door het hout.
Het verplaatste zich en plotseling be
vrijdde een onverwachte gedachte Her
mantier. De poes.het was ongetwijfeld
de poes.... Via het dak van de veranda
en de stam van de wilde wingerd was het
erg gemakkelijk om naar het raam te
klimmenHij bukte zich, maakte een
geluidje met zijn lippen om het dier naar
zich toe te lokken. Nu men haar had be
schreven, voelde hij zich in staat haar te
verdragen, haar te aaien. Hij stak zijn
hand uit, maar zijn vingers ontmoetten
geen poesensnuit. Woede maakte zich
meester van Hermantier. Wat was dat
voor een idiote gedachte, die in zijn hoofd
was binnengedrongen? De vloer kraakte'
ja, enWat bewees dat? Zou hij de
nacht slapeloos doorbrengen met het spie
den naar geluiden, zoals een bange jongen?
Die uiterlijk kleine storm onthulde het
zware gewicht van de angst, welke hem
Het Nederlandse leger zal dit jaar de
beschikking krijgen over een dertigtal
helicopters, die speciaal gebruikt zullen
worden om commandanten te velde snel
van de ene plaats naar de andere te ver
voeren.
Luitenant-generaal Opsomer heeft me
degedeeld, dat hij hoopt de helicopters in
September te zullen krijgen. Een klein
aantal piloten van de koninklijke lucht
macht heeft de afgelopen maanden een
speciale training daarvoor in de Verenigde
Staten gehad; deze piloten leiden thans op
het vliegveld Deelen andere vliegers op.
Militair-gepensionneerden voelen
zich sterk tenachtergesteld
De militair-gepensionneerden, georgani
seerd in diverse bonden en organisaties,
voelen zich zeer tenachtergesteld wat be
treft de grootte van hun pensioenen. Dit is
Donderdag op de jaarvergadering van de
„Algemene militaire Pensioenbond", die in
Apeldoorn werd gehouden, tot uitdrukking
gebracht.
De president van de bond, de heer W.
Stuut uit Amersfoort, merkte onder meer
op, dat de zogenaamde aanpassingstoeslag
dringend moet worden herzien en dat de
financiële toestand der weduwen om ver
betering vraagt.
De heer A. Coezijns, secretaris van het
hoofdbestuur van „Madjoe", noemde het
een schande, dat „de pensioenen van de
Indische militairen nog steeds worden uit
betaald door een vreemde om niet zeggen
vijandige mogendheid".
verstikte. Hij stak zijn benen buiten bed
en terwijl hij zijn voeten op de tast in
zijn sloffen stopte, knoopten zijn handen
het koord van zijn kamerjas dicht.
Het raam stond nu wijd open. Had de
wind dat gedaan? Zover was het nu met
hem, Hermantier! Hij wendde angstig zijn
gezicht met de gesloten ogen naar alle
kanten. Hij accepteerde het belachelijk,
bespottelijk te zijn, mits onmiddellijk dat
onverdraagbare gevoel niet meer alleen
te zijn, verdween. Als hij zich vergiste, als
er werkelijk in deze kamer niemand an
ders was dan hijzelf, wel, het was gemak
kelijk zich daarvan te overtuigen. Hij liep
naar de deur.Drie snelle stappen, die
men van een blinde in het geheel niet zou
verwachten. Iets was tegen de poot van
een stoel gestoten. Kijk, kijk! Hij was dus
niet zo gek!
Wie is daar? vroeg hij op zachte
toon.
Die onherkenbare stem, die zo in de
nacht opklonk, terwijl de laatste echo's
nog hoorbaar waren van het aftrekkende
onweer, vervulde hem met een verheven
afschuw. Hij leunde tegen de deur, be
tastte het slot en bemerkte, dat de sleutel
weggenomen was. Neen, toch niet. Hij
zelf draaide soms voor hij naar bed ging
de deur Op slot en stopte de sleutel in de
zak van zijn jasje. Maar hij had helemaal
geen zin om in zijn zakken te gaan zoe
ken. Voor het ogenblik was alleen van be
lang wat zich daar, op enkele passen van
hem af, verborg. Hij begaf zich naar de
tafel, die midden in de kamer stond. Mis
schien trok zich op het zelfde ogenblik een
schim terug om te proberen zich achter de
tafel te verbergen. Misschien stonden zij
tegenover elkaar! Hermantier steunde met
zijn beide vuisten op de rand van het
eikenhouten blad en bewoog zijn boven
lichaam naar voren. Was het een ademha
ling die hij hoorde of een door de tocht
veroorzaakte beweging van de gordijnen?
Langzaam begon hij om de tafel heen te
lopen. En hij voelde dat hij met die kamer
jas die zijn schouders breder deed lijken,
met zijn bleke verbeten gezicht de meest
indrukwekkende verschijning was, dat hij
de ander zou verpletteren., als die ander
bestond.
Hij zou hen willen laten sterven van
angst. Hij draaide zich om, hief zijn knieën
hoog op, zette zijn voeten stevig neer, zoals
tijdens de jacht op het ogenblik, waarop
men het door de hond tot staan gebrachte
wild gaat verrassen. En hij bemerkte op de
huid van zijn handen een nauwelijks voel
bare luchtverplaatsing van een waaier.
Droomde hij sedert tien minuten. Stelde
hij zich als een dwaas aan? Of achtervolg
de hij werkelijk een reëel wezen, een men
selijk wezen, dat plotseling van de vlucht
zou kunnen afzien en toeslaan? Hermantier
was om de hele tafel heengelopen. Was zijn
tegenstander gewoon voor hem uit blijven
lopen? Was hij niet eerder de kant van het
bureau opgevlucht? De vloer begon weer
te kraken, zodra Hermantier zich in de
richting van het bureau bewoog. Hij kon
zich in het geheel niet voorstllen wie er
zich mee zou kunnen vermaken hem mid
den in de nacht te komen bezoeken. Nie
mand uit huis, dat was wel zeker.
Antwoord! mompelde hij. Ik eis on
middellijk antwoord.
Er had iets geklikt. Of was het zijn ring,
die tegen de rand van het bureau stootte?
Het was eerder de schakelaar van de lamp.
Hermantier bleef staan. Als het licht brand
de, had hij geen enkele mogelijkheid om
dat te constateren. Het was buitengewoon
pijnlijk voor hem te bedenken dat het licht
voor de ander scheen. Hij voelde zich ver-
nederd en tot onmacht gedwongen. On
danks zichzelf deed hij een stap terug,
want hij was bang voor de slag die zou
komen. De ander behoefde slechts de
plaats en het ogenblik te kiezen. En Hr-
mantier begreep. Hij begreep dat hij sedert
de granaat wantrouwend was alsof op een
goede dag onvermijdelijk de genadeslag
zou volgen. In het diepst van zichzelf was
hij altijd blijven denken, dat de granaat
slechts een begin was. Dat betekende niets,
accoord. Niettemin trilden zijn benen enigs
zins en voelde hij zich als een dier, dat
plotseling verstijfde op de drempel van het
abattoir.
Wilt u geld hébben?
Hij verstopte zijn handen in de zakken
van zijn kamerjas en wachtte af. Het re
genwater druppelde van de bladeren af.
Krijsend vloog een vogel voorbij. Had hij
de grote lichtrechthoek in de tuin gezien?
(Wordt vervolgd).
