Kleorrijk zeilersfeest op de
rede van jarig Enkhaïzen
PANDA EN DE MODE-MEESTER
Wereldnieuws
A
Veertig vergeten schepen groetten
een bewimpelde Zeeuwse Poon
4e'
De radio geeft Dinsdag
Ir. G. J. Th. Bakker
overleden
W
i
Inbreker zwaargewond
door schot van politie
Nieuwe „Texelse" boot
ocU ió het zo
r
Cambium
J
Directeur Studenten Sana
torium treedt binnenkort at
„Veiligste dag van het jaar"
geschenk aan jarige prinses
Geschenk van Apeldoorn
aan prinses Wilhelmina
Dr. Jos van der Velden
kreeg onderscheiding
Oud-directeur-generaal voor
de Energievoorziening
Vermiste Nederlandse in
Parijs gevonden, lijdend
aan geheugenstoornis
diarrhee
IS bedorven maag
.kater"
TEGEN MAAG- EN DARMSTOORNISSEN
Examens
Abbé Pierre in Oosterbeek
Kerkelijk Nieuws
"N
M A A ;N D i 2 9 A L G U S T US 19 5 5
DE ZACHTE ATMOSFEER van het waterlandschap, die in de
zeventiende eeuw door de Hollandse zeeschilders zo onnavolg
baar werd gevat met palet en penseel, leek Zaterdagmiddag,
mèt de stoffage van die oude schilderijen, te zijn herleefd op
de rede van Enkhuizen. Daar waar het Krabbersgat door een
laatste dunne streep bazalt wordt gescheiden van het zilveren
vlak der Zuiderzee heeft zich een middag lang een feest voor
het oog ontrold tegen het dromerig décor van de stad, die de
viering harer zeshonderdste verjaring afsloot met Admiraal-
zeilen en Zondag met zeilwedstrijden.
Onder de uitlopers van een zware onweersbui, die het land
rond Alkmaar doordrenkte, maar het feest van Enkhuizen niet
wilde verstoren, is deze Zaterdag op het nauwelijks gerimpelde
water het zinvol manoeuvreren van opgedofte boeiers en botters,
aken en tjalken te zien geweest. Een historische vloot is traag,
onder vol zeil maar met net iets te weinig wind, groetend aan
het Admiraalschip, de Zeeuwse Poon „Ouderhoek" voorbij ge
deind. Elke keer als zo'n glanzend juweel van een zeilboot in
kiellinie achter de anderen voorbijschoof, neeg het grootzeil in
de nok en rommelden er drie saluutschoten uit miniatuur
kanonnetjes tegen de gevels van het stadje. Tussen het klokke-
spel van tweeën op de Dromedaris tot bij zessen heeft dit
Admiraalzeilen duizenden langs de waterkant vermogen te
boeien en de verrukkelijke zeiljachten, bewaard gebleven uit
een voltooid verleden tijd hebben toen pas de formatie ver
broken om weer ligplaats te kiezen in het haventje. Lang is er
die avond nagepraat in de taveerne van het Zuiderzeemuseum
en in de zalen van „Die Porte van Cleve" over het stijlvol
zeilersfestijn, dat elk lid van de Stichting Stamboek voor Ronde
en Platboomjachten als een der mooiste gelegenheden ziet, om
zijn kostbaar bezit te laten varen naar zijn diepste aard.
Fraaie aanblik van het Admiraalzeilen tij
dens de feestelijkheden, waarmee Enkhui
zen zijn 600-jarig bestaan herdacht.
De start van de ronde en platbodemjachten
Er is de dag tevoren een generaal palaver
geweest en er was al omstandig geoefend
in het Krabbersgat, om het Admiraalzeilen
zo voortreffelijk mogelijk te doen verlopen, j
Zaterdagochtend echter, onder de broei
warme lucht van een mokkerige zomer
dag werd het dan ernstige realiteit: ruim
veertig schepen uit alle oorden van het
land verdeeld over zes eskaders
lagen gereed om in eskaderverband deel
te nemen aan het sluitstuk der Enk-
huizense stadsfeesten. Op de wal zijn de
liefhebbers van de fraaie lijnen van boeier
en Vollenhovense Bol, Lemster aak en
Hoogaarts langs de bewassen en schoon-
getuigde schepen gewandeld om hun hart
op te halen.
Daar de Vrouwe Sophia een won
der van een tjalk, door kapitein L. de
Groot tot in de puntjes onderhouden en
ginds de grundel „Alcyone" van W. F.
Gunning, een Overijselse afleiding van
de „hengst". De schipper zou deze middag
als schout bij nacht fungeren van het vier
de eskader, van de masttop woei de stads-
vlag met twee witte ballen bij de „broe
king". Er tussen in een oude, bruine botter
uit Bunschoten, een „dwarskuler" naar de
vissers van Enkhuizen onmiddellijk wisten
aangekocht en wat gekalefaat door een
span vrienden en in de hoek van het
haventje een koppel Staverse Jollen onder
bevel van commandeur A. J. Dragt, die
zelf de „Vrouw Guurtje" bevoer en als
teken zijner waardigheid de Enkhuizer
stede-standaard van top had gehesen.
Twee uur. De vloot is onder zeil en de
een na de ander lopen de scheepjes de
haven uit, om zich in het Noordelijk Krab
bersgat bovenwinds te verzamelen. Vlak
voor de havenmond gaat het Admiraal
schip, met burgemeester A. Admiraal als
commandant en admiraal dezer vloot-
schouw aan boord, benevens de commis
saris der Koningin in Noordholland dr. J.
M. Prinsen, ten anker. Terwijl rond de
havenkom de kijkers te hoop lopen en het
marine-patrouillevaartuig „Freyr" als cen
trale radiopost krakerig „in de lucht" komt
met een deskundige verhandeling over dit
admiraalzeilen, wordt op de „Ouderhoek"
de rode vlag gehesen onder wimpel en
stedevlag en nemen de eskadercomman
danten dit sein gehoorzaam over: onder de
lange, sierlijke wimpels, die in elke groep
schepen de commandanten aanduiden rijst
telkens de rode vlag in de stagen ten teken
dat het vertoon kan beginnen.
De ankers gaan op en de zeilen, die een
moment geleden opgegeid waren, worden
gehesen: het admiraalzeilen is begonnen.
ADVERTENTIE
BARTELJORISSTR: HAARIEM-TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A DAM TEL. 717162
DAMES PULLOVERS VESTEN
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.Ó0 Nieuws.
8.15 Platen. 9.30 Voor de vrouw. 9.40 Morgen
wijding. 10.00 Platen. 10.50 Voor de kleuters.
11.00 Platen. 11.15 Kookpraatje. 11.30 Alt
mezzo en piano. 12.00 Marinierskapel. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.35
Pianoduo. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen
en platen. 13.25 Amusementsmuziek. 13.55
Koersen. 14.00 Les Saltimbanques, opera.
14.50 Voor de vrouw. 15.15 Cello en piano.
15.45 Platen. 16.30 Voor de jeugd. 17.15 De
dierenwereld en wij, causerie. 17.30 Dans
muziek. 18.00 Nieuws. 18.15 Piano 18.30
R.V.U.: Het faillissement van de wetenschap
door Prof. R. Broekman. 19.00 Paris vous
parle. 19.05 Platen. 19.15 Lichte muziek.
19.50 Journaal. 20.00 Nieuws. 20.05 The Mi
kado, operette. 21.30 Trilogie der Misdaad,
hoorspel. 22.30 Kamerkoor en -orkest en
solist. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weer
bericht. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw.
9.40 Lichtbaken, causerie. 10.00 Voor de kleu
ters. 10.15 Platen. 11.00 Voor de huisvrouw.
11.30 Platen. 11.50 Als de ziele luistert, cau
serie. 12.00 Angelus. 12.03 Land- en tuin
bouwmededelingen. 12.33 Platen. 12.55 Zon
newijzer. 13.00 Nieuws en katholiek nieuws.
13.20 Promenade-orkest en solist. 14.00 Ka
merorkest. 14.45 Platen. 15.30 Ben je zestig?
16.00 Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00
Voor de jeugd. 17.15 Idem. 17.40 Beurs
berichten. 17.45 Regeringsuitzending: Rijks
delen overzee: Delfstoffen van Suriname.
18.00 Dit is leven, causerie. 18.15 Platen. 18.20
Sportpraatje. 18.30 Dansorkest. 19.00 Nieuws.
19.10 Instrumentaal trio. 19.30 Avondgebed
en titurgische kalender. 19.45 Platen. 20.40
Actualiteiten. 20.55 De gewone man. 21.00 Uit
het Boek der Boeken, causerie. 21.15 Alt en
piano. 21.40 Kamermuziek. 22.20 Gitaar-trio.
22.55 Platen. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
TELEVISIE (N.C.R.V.)
20.15 Journaal en weerbericht. 20.35 Film
programma. 20.50 De man van de kleine let
tertjes, spel. 22.05 Dagsluiting.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Orkestconcert. 12.30 Weerbericht.
12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Porgy and
Bess, opera (pl.) 14.00, 15.00 en 15.00 Platen.
16.02 Lichte muziek. 16.30 Platen. 17.00
Nieuws. 17.10 Platen. 17.45 Boekbespreking.
18.00 Platen. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 Platen. 19.00 Syndicale kro
niek. 20.00 Voor de vrouw. 21.00 Platen. 21.15
Orkestconcert. 22.00 Nieuws. 22.15 Clave-
cimbelconcert. 22.5523.00 Nieuws.
BBC, uitzending voor Nederland.
22.0022.30 Nieuws, feiten voor de dag,
en: Waar het hapert 3: De Nieuwe Steden.
Boeken en schrijvers. (Op 224 en 49 m.).
hl kiellinie, beheerst en door de geringe
koelte van deze middag uiterst langzaam,
passeren de één en veertig schepen de
glanzende Poon „Oudershoek", die in 1914
werd nagebouwd naar een zeventiende
eeuw s model en daar midden in het Krab-
bersgat ligt als een klein sieraad uit ver
geten tijden.
Stram salueert elke bemanning van elk
passerend schip, dof kraken de knallen
over het water en bevallig nijgen de
zeilen gelijk de opgenomen rokken van
jonge meisjes, die ten hove worden voor
gesteld. Als room zijn de tuigages tegen
de lucht, met af en toe het gebleekte rood
van de Pimpernel", éen klein pluutjacht
en het bruin van de „Gave der Natuur" er
tussen door een-lange, statige rij, die de
fotografen keus te over laat voor het ma
ken van het plaatje, dat zij er van ver
wachten, al ontbreken de stapelwolken
boven het meer en al is het wat heiïg in
de middag.
En aan het Zuidelijk einde van het gat
wendt de vloot, gijpend voor de wind, de
steven terug. Langs de oude Zuiderzeedijk
staan de kijkers nog dichter dan zopas en
weer zien ze het kostelijke schouwspel van
al deze oude scheepstypes, die uit de han
den kwamen van de kundigste scheeps
bouwers.
Al zijn vertrouwde zeilershande i en de
liefde voor een antiek scheepje nu niet
langer geheel voldoende, want er gaat vaak
heel wat geld in zo'n rond- platboomd jacht
zitten, want 'n reparatie aan 'n alluminium
scheepje is bepaald goedkoper dan aan
een platgat-botter-met-averij.
Vroeger werd daar namelijk nogal eens
wat koper over gestrooid en een deukje
in een zwaard kan een werkmansinkomen
eisen.
Al deze „persoonlijke" schepen want
geen Lemster aak is gelijk en geen
scheepsbouwer zette vroeger een zalm-
schouw op, die identiek was aan zijn
vorige werkstuk zijn teruggedeind naar
de haven. In lange, kleurige rij naar de al
donkerende stad terug, die een paar vro
lijke vuurpijlen over de vloot liet knallen
als voorproefje op de pyrotechniek van
de komende avond. En toen kapitein J. E.
van Steenwijk zijn „Ouderhoek" afmeerde
in de haven en zijn gasten van boord liet
gaan, was er een einde gekomen aan een
zeilersfeest, dat eigenlijk in elke stad aan
het water zou moeten gebeuren, waar be
langstelling verwacht kan worden voor zo
een zinrijke traditie en zulk een kleurrijk
schouwspel.
Naar het A.N.P. verneemt zou dr. F. N.
Sickenga, geneesheer-directeur van het
Nederlands Studenten Sanatorium te La
ren, voornemens zijn per 1 December a.s.
zijn functie neer te leggen. Sedert de stich
ting van het sanatorium heeft dr. Sickenga
er de leiding van. Omtrent de redenen
van het besluit konden nog geen inlich
tingen worden verstrekt.
De afdeling Eist van het Verbond voor
Veilig Verkeer heeft met medewerking van
de gemeente Eist, de Rijkspolitie en de
Rijkswaterstaat, een aantrekkelijk initiatief
genomen. Uitgaande van de gedachte dat
Prinses Wilhelmina zich bijzonder interes
seert voor de veiligheid van het verkeer,
wil men trachten, speciaal de 31ste Augus
tus tot een dag zonder verkeersongelukken
te maken en deze dag te maken tot de
veiligste dag van het jaar, om daardoor
aan Prinses Wilhelmina een symbolisch ge
schenk van grote waarde te kunnen aan
bieden.
De initiatiefnemers, waarbij zich ook de
afdeling van Veilig Verkeer in de naburige
gemeente Heteren heeft aangesloten, heb
ben langs de drukke autosnelweg Arnhem-
Nijmegen en op verschillende andere in- en
uitvalswegen in de Betuwe opvallende
borden met pakkende opschriften geplaatst,
di'e de weggebruikers aansporen vooral op
31 Augustus de grootst mogelijke voor
zichtigheid te betrachten.
Plet bestuur van het Verbond voor Veilig
Verkeer te Utrecht heeft reeds medege
deeld, dat het plan haar volle sympathie
heeft en dat men ernstig overweegt deze
actie volgend jaar een landelijk karakter
te geven.
Prinses Wilhelmina heeft de wens te
kennen gegeven haar 75ste verjaardag op
31 Augustus in alle rust en teruggetrok
kenheid te vieren op het paleis Het Loo.
Niettemin hebben enkele Apeldoornse in
gezetenen een origineel plan bedacht om
uitdrukking te geven aan hun gevoelens
van verbondenheid tussen Apeldoorn en
Het Loo. De bedoeling van de initiatief
nemers is, dat de Apeldoornse gezinnen
een gelukwens per brief- of prentbrief
kaart naar Het Loo zenden. Op deze kaar
ten kan een extra bedrag aan postzegels,
tot een maximum van één gulden worden
geplakt. Het totale bedrag dat op deze
wijze aan de Prinses wordt overgemaakt
zai bestemd zijn voor het Koningin Wil-
helminafonds voor de Kankerbestrijding.
Van Internationale Grotiusstichtinj
Dr. Jos. van der Velden uit Haarlem is
onderscheiden met de médaille van de „In
ternationale Grotiusstichting voor de ver
nieuwing van het internationale recht". De
onderscheiding werd hem te München tij
dens een bijeenkomst van deze stichting
toegekend, tegelijk met premier Nehru van
India en dr. Max Huber, voorzitter van
het Internationale Rode Kruis. De médaille
wordt verleend aan hen, die zich verdien
stelijk maken voor de verbreiding van de
kennis van het internationale recht.
Dr. Van der Velden, die gepensionneerd
bibliothecaris van de R.K. leeszaal en bi
bliotheek te Haarlem is en die promoveer
de als jurist, heeft een aantal werken van
Hugo de Groot uit het Latijn in het Neder
lands vertaald. Voorts maakte hij studies
over „Vondel en het recht".
Op 70-jarige leeftijd is in Den Haag
overleden ir. G. J. Th. Bakker, oud-direc-
teur-generaal voor de Energievoorziening
en laatstelijk directeur van het electrici-
teitsbedrijf Zuid-Holland.
De heer Bakker werd op 12 Mei 1855 te
Oleh-ieh op Sumatra geboren. Na in Am
sterdam de HBS te hebben doorlopen,
volgde hij het onderwijs aan het Koninklijk
Instituut voor de Marine te Willemsoord.
Als luitenant ter zee tweede klasse nam
hij deel aan de Boni- en Bali-expedities. In
Februari 1907 nam hij ontslag uit de zee
dienst en ging hij aan de Technische Hoge
school in Delft studeren. Na een studie van
slechts twee en een half jaar verwierf hij
het diploma van electrotechnisch ingenieur
Daarna is ir. Bakker korte tijd onderdirec
teur van het Gemeentelijk Electriciteitsbe
drijf van Rotterdam geweest,Waarna hij
directeur werd van het electriciteitsbedrijf
in Den Haag. Op 1 Januari 1940 werd hij
directeur-generaal van de Electriciteits-
voorziening bij het toenmalige ministerie
van Waterstaat.
Na de bezetting volgde zijn benoeming
tot directeur van het electriciteitsbedrijf
Zuid-Holland N.V.
Ir. Bakker was onder meer secretaris van
de Vereniging van Directeuren van Electri-
citeitsbedrijven in Nederland, lid van de
Raad van Bestuur van het Koninklijk In
stituut van Ingenieurs en van de Stichting
Normalisatie in Nederlnad, voorzitter van
de Internationale Vereniging van Electri-
sche Bedrijven, president van de Confé
rence internationale des grands Reseaux,
bestuurslid van de Warmtestichting te
Utrecht, en van de Beirat des Reichsver-
bandes der Elektrizitatsverzorgung.
Mevrouw Catherine Dupuy, geboren
I-Iahn, geboren in 1867 te Amsterdam, die
sinds 4 Augustus spoorloos was is terug
gevonden in het ziekenhuis „La Pitié" te
Parijs. De doktoren deelden mede, dat zij
aan geheugenverlies leed en nog niet had
kunnen mededelen hoe zij ;h Parijs ge
komen was. Op 4 Augustus vertrok me
vrouw Dupuy per trein uit Nice aan de
Franse Rivièra naar Amsterdam.
De volgende dag ontving haar echtge
noot een telefoontje van een bureau van
politie in Parijs dat zijn vrouw was over
gebracht naar een ziekenhuis aangezien zij
aan geheugenverlies leed, doch toen de
echtgenoot in Parijs aan kwam bleek dat
het aan hem opgegeven adres geen po
litiebureau was. Na langdurig speuren
heeft men de bejaarde dame thans in
,,La Pitié" gevonden.
De Haage salon, in Pulchri Studio die
Zaterdag gesloten is, trok 3200 belangstel
lenden. Het publiek kon stemmen welk
schilderij men het mooiste vond. De meeste
stemmen kreeg Sierk Schrode voor zijn
„Intérieur" (een gouache) Slechts 30 percent
van de betalende bezoekers heeft gestemd.
ADVERTENTIE
M
's Gravenhage. Voor het notarieel examen
zijn geslaagd: J. J. Kok, Utrecht (le gedeel
te); G. Meuleman, Amsterdam (2e gedeelte).
In de nacht van Zaterdag op Zondag om
half-één werd ingebroken in de Gerefor
meerde Kerk aan het Starreplein te
Maastricht. De inbreker verschafte zich
toegang tot de kelder, doch kon niet in de
kerk kornen, aangezien de kelderdeur op
slot was. Met een bijl heeft hij nog getracht
de deur te forceren. Vervolgens poogde
hij de kerk binnen te dringen door het ver
nielen van een glas-in-lood-raam. Buurt
bewoners werden wakker door het rinke
len van glas. Zij waarschuwden de po
litie, die snel met een radiowagen ter
plaatse verscheen. De inbreker, die op de
vlucht sloeg, werd driemaal halt toege
roepen, waaraan hij geen gevolg gaf. De
politie loste twee waarschuwingsschoten,
zonder resultaat, waarna de inbreker door
een derde schot in zijn zitvlak werd ge
troffen.
Nadat de man door het schot van de po
litie was getroffen, is hij nog doorgelopen
tot aan de Wilhelminabrug. Daar werd hij
in de struiken bewusteloos aangetroffen.
Na medisch onderzoek bleek de verwon
ding van ernstige aard te zijn. Via de lin
ker bil is de kogel doorgedrongen in blaas
en maag. De toestand van de inbreker is
nog ernstig.
Hij bleek te zijn de 52-jarige K. P. uit
Maastricht. Hij heeft reeds op verschil
lende plaatsen in ons land in kerken in
gebroken.
Op de ILCOP-conferentie, die de afge
lopen week op de Pietersberg te Ooster
beek is gehouden, is Zaterdag gesproken
door de Parijse geestelijke abbé Pierre. De
spreker schetste de slechte toestanden van
mensen in Parijs, die aan de zelfkant le
ven.
Daarna betoogde hij, dat het centrale
probleem van de gehele wereld is het ge
brek aan liefde om de millioenen mensen
die in nood verkeren te helpen. Abbé
Pierre meent, dat de middelen tot hulp
ons wel degelijk ten dienste staan en dat
de jeugd moet worden opgevoed in een
geest van hulpverlening aan hen die in
nood verkeren. Binnenkort hoopt abbé
Pierre over dit onderwerp weer in Ne
derland te spreken.
Zaterdag is van de werf van de Arn
hemse Scheepsbouwmaatschappij de „Da
geraad" te water gelaten, een nieuw schip
voor de Texelse Stoomboot Onderneming.
Het schip zal eind September in de vaart
komen en zal plaats bieden aan 25 tot 30
auto's en 1000 pasagiers. Het wordt uit
gerust met radar en mobiloioon.
De ontwerper heeft rekening gehouden
met de moeilijkheden, die het huidige schip
de ,,Dr. Wagemaker" bij ijsgang onder
vindt en heeft daarom de „Dageraad" een
zodanige vorm gegeven, dat dit schip ge
makkelijker door het ijs zal kunnen komen.
34. „Nu begrijp ik, waarom je de X-lijn
ontwierp en zulke dunne middeltjes voor
schreef!", riep Panda woedend, „dat deed
je alleen maar om arme dikzakken geld af
te persen! Vrijstellingen van je eigen wet
verkopenBah! Die hele Modewet van
jou is alleen maar begonnen voor die be
driegerij!" Joris luisterde fronsend naar
deze beschuldigingen, terwijl hij bedacht
zaam zijn mouwen opstroopte. Dit is be
lediging van een Minister in functie", mom
pelde hij. „Welaan, strenge maatregelen
zijn hier geboden". Meteen pakte hij Panda
op en stopte hem met geweld in een X-
pakje, dat als model aan de m,uur hing.
„Laat mij los, lelijkerd!", riep Panda. Maar
Joris duwde hem onbarmhartig door de
hals van het pakje omlaag en trok de X-
riem stevig aan, zodat Panda niet meer
kon ontsnappen. „Niemand kan aan de X-
lijn ontkomen, manneke", zei hij. „Ook GIJ
niet, al zijt ge het vriendje van een Minis
ter". „Ik ben je vriendje niet", klonk het
benauwd doch strijdlustig uit het sparte
lende pakje.
Ned. Herv. kerk
Beroepen te St Maartensdijk, J. v. Root-
selaar te Wijk bij Heusden, die bedankte
voor Kerkwijk-Bruchem Bedankt voor
Obdam L. J. v. d. Kam te Arkel-Kedichem
voor Workum J. E. L. Brummelkamp te
Westervoort Benoemd tot directeur van
het Herv. Streekcentrum te Mijnsheren-
land ds C. D. v. Coeverden, dir.-vormings-
leider van ,,'t Stift" te Weerselo, die deze
ben. ook aannam.
Geref. kerken.
Beroepen te Vollenhove-stad A. Trapman,
cand. te Ottoland. Aangenomen naar Oos
terzee D. Passchier, cand. te Utrecht.
DS W. NIJENHUIS
Ds W. Nijenhuis, Ned. Herv. predikant te
Loosduinen, zal niet, zoals abusievelijk
gemeld is, op 5 September als geestelijk
verzorger met de „Sibajak" naar Australië
vertrekken, maar niet de „Johan van Olden-
barnevelt" naar Canada gaan en vandaar
naar de Verenigde Staten, waar hij een
jaar voor studiedoeleinden zal verblijven.
Bezegeld. De Bey van Tunis heeft zijn
conventies. Krachtens de conventies
krijgen de Tunesiërs zelfbestuur, maar
blijft het beleid op het gebied van de
Defensie en Buitenlandse Zaken in
Franse handen.
Ontslagen. Reizigers uit Hongarije, die in
Wenen zijn aangekomen, hebben ver
teld, dat „een groot aantal" Hongaarse
sociaal-democraten ae vorige week uit
gevangenschap is ontslagen, onder wie
vooraanstaande leden van de Hongaarse
sociaal-democratische beweging.
Rust. Zevenentwintig jongere leden van
de aanzienlijkste Argentijnse families
zijn gearresteerd. Aangenomen werd,
dat er vuurwapenen en een hoeveelheid
ontplofbare stoffen in beslag werden
genomen. De minister van Binnenlandse
Zaken, Albrieu, zeide vorige week, dat
het ontoelaatbaar is, dat tweehonderd
families de rust van negentien millioen
Argentijnen verstoren.
Toelating. De Oost-Duitse minister van
Buitenlandse Zaken, dr. Lothar Bolz,
heeft bij de algemene secretaris van de
UNESCO te Parijs, Luther Evans,
schriftelijk verzocht om toelating van
Oost-Duitsland tot de culurele organi
satie van de UNO.
Onvoldoende. William Lambert, leider
van de Amerikaanse landbouwdelegatie,
die een bezoek aan de Sovjet-Unie heeft
gebracht, heeft in een vraaggesprek
voor de Amerikaanse radio verklaard,
dat de voedselreserves van de Sovjet-
Unie onvoldoende voor haar zijn om een
oorlog te voeren. Dit zou volgens Lam
bert een der redenen kunnen zijn voor
de verzoenende Sovjet-politiek.
Vergaan. Nabij de Plettenberg-baai (Zuid-
Af rika) is Zaterdag in een plotseling
opkomende storm een treiler met vijf
tien opvarenden vergaan. Slechts twee
van hen kwamen ongedeerd aan wal bij
Kaap St. Francis. Men vreest dat de
overigen zijn omgekomen.
Bescherming. De Amerikaanse atoomdes
kundige dr. Austin Brues heeft te Ko
penhagen verklaard, dat een grote dosis
alcohol en het zo lang mogelijk inhou
den van de adem een zekere bescher
ming bieden tegen atoomstraling.
Onverhoeds. Een wolkbreuk heeft in de
Britse kroonkolonie Hongkong Zondag
een overstroming veroorzaakt, die aan
21 jonge mensen het leven heeft ge
kost, onder wie ten minste zestien kin
deren. De overstroming kwam onver
hoeds toen een stuwdam in de rivier de
Taipo Kau plotseling bezweek.
Benzinebrand. In een van de grootste
Amerikaanse olieraffinaderijen die van
de Standard Oil Company te Whiting in
de staat Indiana, heeft zich Zaterdag
een zware ontploffing voorgedaan,
waardoor een man en een kind om het
leven kwamen en 44 gewond werden.
Er zijn dammen aangelegd om de stro
men benzine op te vangen. Een deel van
de benzine wordt door de riolering van
de stad naar het Michiganmeer geleid.
De bewoners van Whiting mogen op
straat niet roken. Ongeveer zestig grote
tanks liggen in de gevaarlijke zone. Een
ervan vloog twintig uur na de eerste
ontploffing in brand.
Melkpoeder. Tot dusver zijn 42 kinderen
in Japan overleden na het gebruik van
melkpoeder en bijna vijfduizend ziek
geworden. Een onderzoek heeft uitge
wezen, dat het poeder niet alleen „een
behoorlijke hoeveelheid arsenicum" be
vatte, maar ook schadelijk radio-actief
was. Van officiële zijde is echter niet
verklaard, dat cle sterfte en ziekte onder
de kinderen aan radio-activiteit te
wijten is. Het arsenicum kwam voor in
het natriumphosphaat, dat de fabriek
gebruikt om de oplossing van het melk
poeder te bevorderen. De firma zal ver
goeding betalen.
Geluk. De Sovjet-Unie heeft haar cam
pagne om in de Sovjet-Unie geboren
personen tot terugkeer uit de Verenigde
Staten te bewegen versterkt, aldus be
richt de „New York Herald Tribune".
Russische emigranten in het gebied van
New York hebben duizenden drukwer
ken en met de hand geschreven brieven
van verwanten uit de Sovjet-Unie ont
vangen, waarin hun een gelukkig leven
in de Sovjet-Unie wordt beloofd. Een
en ander gaat volgens het blad gepaard
met een ongekend felle anti-Ameri
kaanse propaganda.
Onweer Zware onweders, die in het week
einde boven het Noordelijk deel van
West-Duitsland hebben gewoed, hebben
alleen in de staat Sleeswijk-Holstein
aan acht personen het leven gekost. Zij
werden door de bliksem getroffen.
Hevige hagelbuien richtten aanzienlijke
schade aan.
U WEET, hoe de boomringen ontstaan.
Aan de binnenzijde van de boomschors be
vindt zich een stof, die cambium wordt
genoemd. Dit cambium groeit zowel in bin
nenwaartse- als buitenwaartse richting en
vormt naar binnen toe houtcellen. In ge
matigde streken is deze groei verre van
gelijkmatig, want zij is het sterkst in het
voorjaar, neemt daarna geleidelijk af en
komt in de herfst en de winter
geheel tot stilstand. In het
voorjaar worden dan ook be
trekkelijk grote cellen ge
vormd, maar naarmate het
seizoen verstrijkt worden de
nieuwe cellen steeds kleiner
en kleiner, waarna in het vol- V.
gend voorjaar plotseling weer
de grote cellen ontstaan. Door deze af
scheiding tussen grote en kleine cellen,
kunnen we de jaarringen der bomen on
derkennen.
In verband met de groei, die zich in het
cambium van de boom voltrekt, heeft
prof. Burr van de Yale Universiteit be
langwekkende proeven genomen. Hij stak
in een esdoorn twee electroden, één in de
bast en één in het cambium, waarna met
een microvoltmeter de electrische span
ningsverschillen werden gemeten. Uitge
zet op een grafiek, gaven deze spannings
verschillen een hoogst merkwaardig beeld
te zien, want na een groot aantal metingen
gedurende enige maanden, bleek het groot
ste potentiaalverschil tussen bast en cam
bium op te treden tijdens de vroege mor
genuren, twee tot vier uur vóór de opkomsti
van de zon. Daarna daalde het spannings
verschil geleidelijk tot het laagste punt,
dat enige uren vóór zonsondergang werd
bereikt. Hieruit kon worden afgeleid, dat
er verband bestaat tussen de potentiaal
verschillen in de boom en het rhythme van
de zon. „Hel lijkt er dus op, dat de boom
electrische energie vergaart, te beginnen
m.et zonsondergangzodat een maximum
voorraad ontstaat in de vroege morgen
uren. Gedurende de dag wordt xtit dit
reservoir electrische energie geput ten be
hoeve van verschillende levensprocessen
(koolzuurassimilatie, verdamping, e.d.) zo
dat laat in de middag de voorraad is uit
geput", aldiis drukte prof. Burr
zijn bevindingen op aanschou
welijke wijze uit.
Maar daarmee is de zaak
nog niet afgedaan, want
analyse van de grafieken
waarop de dagelijkse schom
melingen waren opgetekend,
toonde tevens aan, dat de
electrische spanningsverschillen tussen
cambium en bast zich niet alleen in een
dagelijks, maar óók in een maandelijks
rhythme bewegen. Ongeveer om de dertig
dagen gaven de potentiaalverschillen een
duidelijk maximum te zien, dat een dag
of tien later door een tweede maximum
werd gevolgd, terwijl zich tussen deze
maxima korte perioden van minima ver
toonden. Deze schommelingen bleken geen
enkele correlatie te vertonen met lucht
druk, temperatuur of vochtigheid van de
lucht, maar wél met de standen van de
maan, zodat Burr voorstelde aan de hand
van zijn m.etingen de verandering van de
maanfasen aan te kondigen, met een nauw
keurigheidsgraad van twee dagen!
Over de maan gesproken, weet ?t dat dit
hemellichaam ongelofelijk ingewikkelde
bewegingen maakt tijdens haar tocht om
de aarde?
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)
