IJmuider Courant | 1955 | 30 augustus 1955 | pagina 2

Huurder van verwaarloosd huis
kan vrijstelling vragen

TEKENMATERIALEN

PANDA EN DE MODE-MEESTER

2

tfèe MORRIS iejmifm 6ujf

Andrews

Dr Adenauer wordt in Moskou
als een vorst ontvangen

Televisie-nieuwtje in Düsseldorf:
ontvangtoestel voor kleine beurzen

Wereldnieuws

Huurverhoging gaat 1 September in

Beslissing ligt bij de nog in te
stellen Huurcommissies

De radio geeft Woensdag

Hotel Sovjetskaja en landhuis aan
West-Duitse delegatie toegewezen

Sluiting E 55 definitief
op 3 September

Opslag meubilair

Passiespelen trokken
155.000 bezoekers

och ió Uet zo

J

's Nachts nemen

uw maag en
.ingewanden de
nodige rust

Volgens deskundigen heeft de technische ontwik
keling van radio-ontvangers het
hoogtepunt bereikt

Soedanese muiters geven
zich te elfder ure over

F. Damiaans&Zn

Havenarbeider door trein
overreden en gedood

Muiterij op Zweeds schip
waarschijnlijk loos alarm

Maan-
bewegingen

DINSDAG 30 AUGUSTUS 1955

Op 1 September treedt de nieuwe Huurwet in werking en zullen van de ongeveer
2,4 millioen huizen die Nederland telt, er 2.160.000 in huur worden verhoogd. Deze
verhoging bedraagt 5 percent van de zuivere huurprijs, dus nadat van het huur
bedrag de eventuele vergoedingen voor water, gas en electriciteit zijn afgetrokken.
Evenals bij de vorige huurverhoging heeft het ministerie van Wederopbouw en Volks
huivesting weer een brochure samengesteld, die over enkele dagen bij de postkan
toren en de boekhandelaren voor een gering bedrag verkrijgbaar zal zijn. Huurders
en verhuurders kunnen daarin alles vinden wat zij moeten weten om de bepalingen
van de nieuwe Huurwet op de juiste wijze toe te passen.

Die bepalingen, die wij reeds op 11
Augustus hebben gepubliceerd na de goed
keuring van de nieuwe Huurwet door de
Eerste Kamer, verschillen niet zoveel met
die van de vorige huurverhoging. Het
percentage is nu veel lager en niet meer
afhankelijk van de gemeente-classificatie
volgens de Noodwet-Drees-Ouderdoms-
voorziening. De huurverhoging geldt nu
niet voor onbewoonbaar verklaarde krot
woningen; hiervoor mag geen hogere huur
worden gevraagd dan op 31 December 1950
verschulidgd was. Huurders van nog niet
onbewoonbaar verklaarde krotwoningen
kunnen bij het gemeentehuis een aanvraag
indienen voor een ministeriële verklaring,
waarin de krotwoning ongeschikt voor be
woning wordt verklaard. Na inwilliging
geldt dan ook voor deze woningen de
huurprijs van 31 December 1950.

De huurverhoging geldt onder meer voor
alle woningen die vóór 27 December 1940
tot stand zijn gekomen. De huurders zijn
verplicht de wettelijke verhoging te beta
len, tenzij de verhuurder hun mededeelt,
van huurverhoging af te zien.

Voor de huizen die tussen 27 December
1940 en 5 Mei 1945 zijn gebouwd en voor
die, welke na 5 Mei 1945 tot stand zijn ge
komen, geschiedt de huurverhoging niet
automatisch en moet onderscheid gemaakt
worden tussen wèl en niet van overheids
wege gesubsidieerde bouw. Wij hebben
deze afwijkende regeling onlangs gepu
bliceerd; men kan ze ook uitvoerig aan
treffen in de brochure van het Ministerie.

Bedrijfsruimten

Voor bedrijfsruimten, die voor 5 Mei
1945 tot stand gekomen zijn, blijven de op
31 Augustus 1955 geldende huurprijzen van
kracht, tenzij partijen onderling anders
overeenkomen. De Huurwet biedt een mo
gelijkheid voor de verhuurder, de huur
verhoging van 1 Januari 1954 alsnog in te
halen indien deze toen niet werd toegepast.
De huurprijs van bedrijfsruimten, na 5
Mei 1945 tot stand gekomen zonder over
heidsbijdragen, is vrij.

Vernieuwingen

Indien in een huis met centrale verwar
ming of met een lift-installatie de ver
huurder deze installaties geheel of gedeel
telijk laat vernieuwen, kan de huur ver
hoogd worden met 7.5 percent van drie
vijfde deel van de kosten. Deze verhoging
mag ook worden toegepast op vernieuwin
gen, die na 1 Januari 1951 zijn aange
bracht.

Ook op grond van verbeteringen, waar
door een huis een grotere gebruikswaarde
krijgt (bijv. het aanbrengen van een bad
gelegenheid) kan de huurprijs worden
verhoogd met 10 percent van de redelijke
kosten der verbetering. Voorzieningen die
nodig zijn voor instandhouding van het
huis vallen hier buiten. De verhuurder
mag de verbeteringen niet tegen de wil van
de huurder aanbrengen.

ADVERTENTIE

BARTÉLJ0 RISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERO. B0LSTR. 48 A DAM- TEL. 717162

Schotse Tweed Regenjassen

HILVERSUM I, 402 M.

7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.25
Vacantiekalender. 8.30 Platen. 8.50 Voor de
huisvrouw. 9.00 Gymnastiek. 9.10 Voor de
kinderen. 9.25 Platen. 10.00 Letterkundige
causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de
vrouw. 11.00 Platen. 11.40 Voor de jeugd.
12.00 Orgel en zang. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.33 Voor het platteland.
12.38 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Tentoonstel
lingsagenda. 13.18 Lichte muziek. 13.45 Pla
ten. 14.00 Medische kroniek. 14.10 Platen.
15.00 Pianorecital. 15.15 Voor de jeugd. 16.45
Voor de zieken. 17.15 Promenade-orkest.
17.45 Wereldkampioenschappen wielrennen.
17.50 Regeringsuitzending: Rijksdelen over
zee: Oranjefeesten in Suriname en de Ne
derlandse Antillen. 18.00 Nieuws en commen
taar. 18.20 Platen. 18.45 Actualiteiten. 18.55
Amusementsmuziek. 19.15 Causerie over
Nieuw Guinea. 19.30 Voor de jeugd. NATIO
NAAL PROGRAMMA: 20.00 Nieuws. 20.05
Toespraak door Mr. J. A. Jonkman. 20.10
Militaire Kapel. 20.35 Prijsvraag ten bate
van het Koningin Wilhelminafonds. 20.50
Nederlandse liedjes. 21.30 Zo was 't in Haar
tijd. 22.15 Stereofonische uitzending: Radio
Philharmonisch orkest. 22.50 Sport. 23.00
Nieuws. 23.15 Metropole-orkest. 23.45 Platen.
23.50—24.00 Dagsluiting.

HILVERSUM II, 298 M.

7.00 Nieuws. 7.1.0 Gewijde muziek. 7.45 Een
woord van de dag. 8.00 Nieuws en weer
bericht. 8.15 Platen. 8.30 Platen. 9.00 Voor de
zieken. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.35 Suri
naamse muziek. 10.05 Platen. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Platen. 11.15 Appelsap, hoorspel.
12.05 Lichte muziek. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Platen. 12.37 Her
vormde kerkdienst. 13.00 Nieuws. 13.15 Pro
menade-orkest. 13.50 Platen. 15.00 Kamer
orkest. 15.40 Kamermuziek. 16.00 Voor de
jeugd. 17.15 Pianorecital. 17.25 Schotse lied
jes. 17.40 Beursberichten. 17.45 Orgel. 18.15
Platen. 18.45 Studenten in S.S.R., causerie.
19.00 Nieuws en weerbericht. 19.10 Vocaal
ensemble. 19.30 Buitenlands overzicht. 19.50
Platen. 20.0024.00 Nationaal programma
(zie Hilversum I).

TELEVISIE (V.A.R.A., N.T.S.) Nationaal
programma.

20.15 Er is wel wat veranderd. 20.45 Zang.

BRUSSEL, 324 M.

11.45 Filmmuziek. 12.30 Weerbericht. 12.34
Lichte muziek. 13.00 Nieuws. 13.15 en 14.00
Platen. 14.30 Porgy and Bess, opera (PI.)
16.05 Orkestconcert. 17.00 Nieuws. 17.10 Pla
ten. 17.50 Boekbespreking. 18.00 Zang en
piano. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
19.30 Causerie. 19.40 Platen. 20.00 Hoorspel.
20.45 Platen. 22.00 Nieuws. 22.15 Jazzmuziek.
22.45 Platen. 22.55—23.00 Nieuws.

Nieuw in de Huurwet zijn de bepalin
gen over de onderhoudsplicht. Als een
woning door verwaarlozing welke aan de
verhuurder is te wijten, niet voldoet aan
de eisen welke daaraan met het oog op de
instandhouding en de bewoonbaarheid
redelijkerwijze kunnen worden gesteld,
kan de huurder vrijstelling van de 5 per
cent huurverhoging vragen.

Over deze bepaling is nog al veel te
doen geweest bij de behandeling van de
nieuwe Huurwet in het parlement en ook
daarbuiten, hoofdzakelijk omdat men er
een stroom van klachten van huurders te
gen huiseigenaars van verwachtte. Om dit
te voorkomen heeft het ministerie van We
deropbouw en Volkshuisvesting nogal
stringente richtlijnen vastgesteld.

Een huurder die meent dat hij de huur
verhoging niet behoeft te betalen, omdat
de huiseigenaar zijn onderhoudsplicht niet
nakomt, moet beginnen de verhoogde huur
wèl te betalen. Hij moet op het gemeente
huis twee formulieren halen, deze nauw
keurig invullen en weer bij het gemeente
huis inleveren. Als hij bovendien f 5,
heeft betaald, wordt zijn verzoek ter ken
nis gebracht van de Huurcommissie.
(Deze Huurcommissies moeten nog door
de gemeenteraden worden benoemd).
Deze commissie stelt de verhuurder in de
gelegenheid een verweei'schrift in te die
nen. Op zijn vroegst na een maand neemt
de Huurcommissie een beslissing. Wordt
het verzoek van de huurder ingewilligd
dan verneemt hij op welke datum de toe
gestane huurverlaging ingaat. Hij krijgt
dan ook het bedrag van f 5,terug. Dit
geld is hij kwijt als zijn verzoek wordt af
gewezen.

Als de verhuurder niets van zich laat
horen en geen verweerschrift indient,
wordt het verzoek van de huurder zonder
nader onderzoek ingewilligd.

Als het verzoek wordt afgewezen omdat
de verhuurder na de indiening daarvan
begonnen is met het herstellen van de
door de huurder in zijn verzoekschrift op
gesomde gebreken, krijgt de huurder het
bedrag van f 5,wèl terug.

Het verzoek moet betrekking hebben op
belangrijke gebreken aan:

a. daken in het bijzonder ten aan
zien van de waterdichtheid en hechtheid
platten en goten;

b. putten en regenbakken en de af v'o er-
leidingen van hemelwater, huishoudwater
en faecaliën;

c. balcons, balustrades en andere uitwen
dige delen;

d. buiten- en binnenmuren, stenen vloe
ren en stenen trappen en plafonds; in het
bijzonder ten aanzien van scheuren, die
hinder en gevaar opleveren;

e. het houtwerk, in het bijzonder ten
aanzien van buitenkozijnen, binnenkozij
nen, ramen, deuren, kasten, vloeren- balk
lagen en trappen;

f. het buitenverfwerk, voor zover strek
kende tot de instandhouding van houten en
metalen onderdelen;

g. het binnenverfwerk, voor zover strek
kende tot de instandhouding van buiten
deuren-, kozijnen en -ramen;

h. gas- en electrische leidingen en wa
terleidingen, voorzover de gebreken niet
het gevolg zijn van bevriezing;

i. schoorstenen in het bijzonder ten
aanzien van lekken en scheuren zowel
binnen- als buitendaks;

j. andere onderdelen van de woning, die
met betrekking tot hun betekenis voor de
instandhouding en de bewoonbaarheid
vergelijkbaar zijn met de reeds genoemde.

Huurcommissies en
Huuradvies-commissies

Geschillen over het onderhoud kan men
niet aan de Huurcommissie voorleggen.
Daarvoor moet men zich tot de kanton
rechter wenden. Het Burgerlijk Wetboek
schrijft in het algemeen voor, welke on
derhoudsverplichtingen op de verhuurder
rusten en welke op de huurder. Bij nala
tigheid van één der partijen kan nako
ming van die verplichtingen in rechten
worden afgedwongen.

De huurcommissies verwarre men niet
met de reeds geruime tijd bestaande
Huuradvies-commissies. De Huurcommis
sies beslissen uitsluitend over verzoeken
om vrijstelling van de huurverhoging op
grond van verwaarlozing, de Huuradvies
commissies hebben alleen tot taak aan
verhuurders of huurders advies uit te
brengen over de huurprijs, indien daar
over moeilijkheden zijn ontstaan.

ADVERTENTIE

Geen wonder dat zij 's morgens niet direct
uw tempo kunnen volgen. Help ze een
handje met Andrews bruisend Gezondheids-
zout, twee lepeltjes op een glas water, direct
bij het opstaan - nog vóór u zich wast.
Andrews bevat - in smakelijke en prettige vorm -
de geneeskrachtige stoffen die u nodig hebt
«m storingen in de spijsvertering op te hef
fen. U zult geen last meer hebben van een
opgeblazen gevoel, nare smaak, beslagen
tong en oprispingen die er op wijzen dat on
verteerde voedselresten zich ophopen in
maag en ingewanden. Gun u geregeld
's morgens vroeg even tijd voor een heerlijk
bruisend glas Andrews. Dan functionneert
van binnen alles weer vlot en gaat u met
méér plezier aan het werk. f. 1.65 per bus.

JT It

(Van onze correspondent in Bonn)

Bondskanselier Adenaer zal in Moskou
als een vorst worden ontvangen. Een der
voornaamste hotels, Sovjetkaja, dat hon
derd kamers telt is voor de Duitse dele
gatie aangewezen, alsmede een landhuis
buiten Moskou. Een Duitse kok zal de
maaltyden voor de kanselier toebereiden.
De besprekingen worden in het Kremlin
gehouden. Dertig West-Duitse rechercheurs
zullen over Adenauer's veiligheid waken.

Dr. Adenauer, die zijn werkzaamheden
na een zes-weekse vacantie in Zwitser
land heeft hervat, heeft met het oog op
zijn hoge leeftijd hij hoopt in Januari
tachtig te worden verzocht geen grote
en vermoeiende feesten, die tot diep in de
nacht zouden duren, te houden.

Adenauer zal deze week met de fractie
leiders overleggen. Voor heden is een
ontmoeting vastgesteld met Ollenhauer, de

(Van onze correspondent in Bonn)

Op de Duitse radio-, televisie- en
gramofoontentoonstelling, die thans in
Düsseldorf wordt gehouden, wordt
vooral de vooruitgang van de televisie
op de voorgrond geplaatst. Dit werd
duidelijk geïllustreerd bij de opening in
de „Rheinhalle" van het Düsseldorfse
jaarbeursterrein. Na de verschillende
redevoeringen behoefden de genodig
den hun plaats niet te verlaten om de
traditionele rondgang over het terrein
te maken. Zes opnamewagens met 17
televisiecamera's maakten voor hen
een rondrit door de zeven tentoonstel
lingshallen en langs de 238 stands. Wat
zij registreerden werd de gasten in de
„Rheinhalle" op een televisiescherm ter
grootte van een bioscoopdoek getoond.

Op de tentoonstelling wordt een televisie
toestel voor kleine beurzen geïntroduceerd.
Het is een apparaat voor regionale ont
vangst, dat binnen een radius van circa 50
km van een T.V.-zender een storingvrije
ontvangst biedt en dat door zijn kleine
omvang en geringe hoeveelheid buizen veel
goedkoper kan worden geproduceerd dan
do normale toestellen. Met deze regionale
ontvanger wil men de televisie toegankelijk
maken voor de minder kapitaalkrachtigen,
ofschoon het in dit opzicht wel interessant
is te vermelden, dat thans reeds in West-
Duitsland een kwart van de ongeveer
180.000 T.V.-toestellen in de huiskamers
van arbeidersgezinnen staat.

In het gebied van de huidige West-Duit
se bondsrepubliek, met inbegrip van het

ADVERTENTIE

M. STRIJLAND - Schoterweg 7

TEL. 15444

HAARLEM

Op Zaterdagavond 3 September wordt
de E 55 definitief gesloten; de eigenlijke
tentoonstelling om 19 uur, de Unifesti om
24 uur.

De zweefkabelbaan gaat terug naa*
Zwitserland. De „Wereldgondel" gaat
naar Charleroi. Enkele onderdelen, die
wetenschappelijk of historische waarde
hebben, zullen voor musea en dergelijke
beschikbaar komen.

Om redenen van wetenschappelijke aard
zal de boortoren nog enige tijd blijven
werken. Men wil boren tot een diepte van
ongeveer 1400 meter; thans is een diepte
van 804 meter bereikt.

De ,,Aeolus-mast" zal waarschijnlijk
blijven staan op de plek, waar hij zich nu
bevindt, als herinnering aan de E 55.

De afbraak van de E 55 zal in zo snel
mogelijk tempo geschieden. Met man en
macht zal er gewerkt worden om de Ahoy-
hal te ontruimen, zodat deze tijdig be
schikbaar komt voor de Femina. Het
zwembassin wordt gedemonteerd. Het
Stilte-centrum wordt afgebroken. Daar
na zal aan de Energie-hal begonnen wor
den, die na de ontruiming gebruikt zal
worden voor sportdemonstraties en der
gelijke.

Westelijke deel van Berlijn zijn ongeveer
13,5 millioen luisteraars. De West-Duitse
radio-industrie beleeft een periode van
hoog-conjunctuur, sinds op de tentoonstel
ling van 1953 het radiotoestel met FM-be-
reik werd geïntroduceerd. Dit opende een
nieuw afzetgebied, dat in West-Duitsland
nog bij lange na niet volledig is bewerkt.
West-Duitsland komt nog altijd achter
Nederland, Zweden, Engeland en Amerika
wat betreft het aantal geregistreerde radio
toestellen. De West-Duitse radio-industrie
bereikte in het afgelopen jaar een record
productie van 2.8 millioen ontvangappara
ten met een waarde van 475 millioen Mark.

Daarvan was en dat is van belang voor
Nederland als een der grootste afnemers
van Duitse toestellen 30 pet. bestemd
voor export. Daarmede plaatste Duitsland
zich aan de spits van de radiotoestellen-
exporterende landen. De West-Duitse ont
vangtoestellen zijn in vergelijking met
voor-oorlogse jaren goedkoop. De prijzen-
index ligt bij 91, in vergelijking met 1938
met 100.

Radiotoestellen

Nieuwigheden op het gebied van de
radio zijn er op de Düsseldorfse ten
toonstelling eigenlijk niet. De nieuwe
toestellen zijn trouwens in Juli in
West-Duitsland reeds op de markt ge
bracht. Volgens deskundigen zal de
technische ontwikkeling op het gebied
van het ontvangtoestel in de naaste
toekomst geen grote sensaties meer op
leveren. Volgens hen behoeft niet meer
te worden gevreesd voor een snel ver
ouderen van ontvangtoestellen. De in
dustrie zoekt het nu in verbeteringen
van de Weergave, in mooiere kasten en
in reis- en auto-ontvangers.

In 1953 waren er in West-Duitsland 3961
aangemelde televisie-kijkers. Thans zijn er
om en nabij 180.000. West-Duitsland heeft
nu 26 T.V.-zenders in bedrijf. In de loop
van het volgend jaar verwacht men 750.000
T.V.-kijkers te kunnen registreren. De om
zet van T.V.-ontvangers bedroeg dit jaar
tot dusverre 60 millioen mark. Wellicht zal
dit bedrag nog stijgen. Het televisie-appa
raat is namelijk een seizoen-artikel: het
wordt het meest verkocht in het vierde
kwartaal van het jaar, als de winter
nadert.

Gramofoons

De tentoonstelling omvat ook electrische
gramofoons, gramofoonplaten en opneem-
apparaten. De productie van gramofoon
platen beloopt in West-Duitsland dit jaar
ongeveer 30 millioen stuks, die van piek
up-installaties 900.000 eenheden, waarvan
21 pet. wordt geëxporteerd. Ook in deze
categorie hebben de prijzen de neiging tot
dalen. Een piek up-installatie kost thans
ongeveer de helft minder dan enkele jaren
geleden. Een eenvoudige combinatie van
radiotoestel en gramofoon is in West-Duits
land al voor 310 Mark (ongeveer 280 gul
den) te krijgen.

LONDEN (Reuter) De muitende troe
pen van de Zuid-Soedanese strijdkrachten
in de Zuidelijke provincie Equatoria, die
vorige week aan het muiten zijn geslagen,
hebben toegezegd te zullen capituleren.

De muiters zonden te elfder ure een
boodschap aan gouverneur-generaal Sir
Knox Helm, waarin zij toezegden onvoor
waardelijk te zullen capituleren.

De boodschap van de muiters kwam,
toen regeringstroepen voorbereidingen
troffen voor een opmars naar het hoofd
kwartier van de muiters te Torit.

35. Het ging als een lopend vuurtje rond,
dat minister Joris - onder zekere voor
waarden - vrijstellingen van de Modewet
verleende. Dadelijk dromden vele gekwel
de dikzakken voor de deur van zijn werk
vertrek, om ook zo'n vrijstelling te bemach
tigen. Indachtig aan de geruchten over de
„voorwaarden", waa-^der de Minister de
vrijstellingen verleei. hadden allen wel

gevulde portefeuilles bij zich. Zo stonden
zij in de rij en keken afgunstig naar de
genen, die met lege zakken, doch zonder
de knellende X-riem, het vertrek van de
Minister verlietenHet was laat in de
middag, toen de laatste vrijgestelde zon
der geld en riem heenging. „Welaan", zei
Joris tevreden met knisperende bankbil

jetten en rinkelende muntjes spelend, „dit
is een welverdiende aanvulling van mijn
ministerieel salaris". „Bedrieger!", riep een
X-pakje, dat aan de wand spartelde, „wou
je soms beweren, dat die afpersingen wet
tig zijn?!" „Inderdaad", antwoordde Joris,
deze maatregel is bedoeld om ontsierende
bulten uit de zakken van herencostuums
te verwijderen".

leider der socialistische oppositie. De beide
voorziters van de buitenlandse commissie
van de Bondsdag, een christen-democraat
en een socialist, zullen deel van de Duitse
delegatie uitmaken. Ook de voorzitter van
de buitenlandse commissie van de bonds
raad, de premier van Noordrijn-Westfalen
Karl Arnold, zal van de partij zijn.

Vliegtuig te groot?

(Reuter/UP) De viermotorige Lock
heed „Super-constellation" van de „Luft
hansa", waarmede dr. Adenauer op 8 Sep
tember naar Moskou zal vliegen, is zo
groot, dat het de vraag is of het toestel
wel op de luchthaven van Moskou kan
landen. De Russen hebben Duitse ambte
naren om gegevens over het toestel ver
zocht om te kunnen vaststellen of het
vliegtuig van de luchthaven gebruik kan
maken. Dit vliegveld ligt ongeveer drie
kilometer van het Kremlin. Indien het
vliegtuig te groot blijkt, zal het misschien
landen op het vliegveld Vnoekovo, onge
veer dertig kilometer van Moskou.

De Duitse delegatie zal ongeveer 130
leden tellen, waarbij secretarissen en be
dienden zijn inbegrepen. De staf van on
derhandelaars zal uit veertien personen
bestaan. Een speciale trein van twaalf
wagons wordt uit Bonn naar Moskou ge
zonden. Dr. Adenauer en minister Von
Brentano zullen de beschikking hebben
over twee zwarte Mercedes-Benz-limou-
sines, die met de speciale trein uit Bonn
meekomen. De onderstellen van de wagons
van deze trein moesten veranderd worden
om geschikt te zijn voor het extra brede
Russische spoor.

ADVERTENTIE

op droge bergzolders.

Vraag eens prijsopgave

ZIJLVEST 41 - HAARLEM
Telefoon 12456 - 14155 - 22279

Vijf kappers hebben Zaterdagavond, na
de laatste uitvoering van de Tegelse pas
siespelen de meer dan 100 passiespelers
verlost van hun baarden en lange hoofd
haren, waarmee zij bijna een jaar hebben
rondgelopen.

Het amphitheater, dat plaats biedt aan
4500 personen borg deze laatste speelzon-
dag meer dan 5200 toeschouwers.

In totaal hebben 155.000 personen de
34 uitvoeringen bijgewoond.

Vandaag gaan 180 der spelers een week
met vacantie naar Oostenrijk, de enige ver
goeding voor de vele repetities en 34
voorstellingen. Voor de 350 overige, jon
gere spelers zijn andere reizen vastgesteld.

Maandagmorgen is de 57-jarige haven
arbeider D. L. Reeders uit de Blanken
straat te Amsterdam overreden door een
aantal wagons van een rangerende trein
die vanaf de Rietlanden de verbindings-
dam naar de Javakade in het Oostelijke
havengebied van Amsterdam opreed. Het
personeel van de trein heeft niets van het
ongeval gemerkt. Het slachtoffer laat een
vrouw en vier kinderen na.

STOCKHOLM (Reuter) De Zweedse
reder Hoegberg heeft medegedeeld dat al
les weer in orde lijkt te zijn aan boord van
de „Dorotea" waarop volgens radio-be
richten van Zaterdag muiterij zou zijn uit
gebroken. Het schip zet de reis naar
Kaapstad voort waar het op 6 September
wordt verwacht twee dagen later dan
het aanvankelijk vaarplan. Volgens Hoeg
berg is de vertraging te wijten aan slecht
weer.

De Britse admiraliteit heeft later een
boodschap ontvangen van het Britse schip
„Fusilier" met de mededeling, dat alles
weer in orde is aan boord van de „Doro
tea". Wat er aan boord van het Zweedse
schip is gebeurd is niet bekend.

Verzoek. Het centrale comité van de Chi
nese communistische partij heeft pre
mier Sir Anthony Eden van Groot-Brit-
tannië in een boodschap verzocht een
resolutie te laten indienen bij de UNO
ten gunste van toelating van continen
taal China, aldus meldt radio-Peking.

Proefvaart. Het grootste Amerikaanse
vliegdekschip, tevens de grootste oor
logsbodem ter wereld, de 59.900 metende
„Forrestal", is vertrokken voor de eerste
proefvaarten. De kiel van het schip, dat
345 meter lang is, werd in 1952 gelegd.
Tweeëneenhalf jaar later liep het van
stapel. Het is genoemd naar wijlen
James Forrestal, die tijdens de tweede
wereldoorlog minister van Marine was.

Teruggevonden. Een radio-actieve buis,
die vorige week uit een fabriek in de
buurt van Parijs was verdwenen, is op
een van de terreinen van de grote on
derneming teruggevonden bij een hoop
oud ijzer. De buis wordt gebruikt voor
het controleren van lassen. Het gevaar
lijke radiumkorreltje dat in een loden
omhulsel is gevat, weegt minder dan
een halve gram.

Verrast. Het aantal personen dat van de
Britse kroonkolonie Hongkong in de
omgeving tijdens een plotselinge over
stroming, die groepen dagjesmensen
verraste, om het leven kwam, is geste
gen tot 26. Tot de slachtoffers behoren
een onderwijzer en elf schooljongens.
Een jongeman redde vijf scholieren,
maar zag zijn zusje verdrinken zonder
haar te kunnen bereiken.

Rationalisatie. De West-Duitse minister
voor de Voedselvoorziening, dr. Lübke,
heeft aangedrongen op rationalisatie
van de Duitse fruit- en groententeelt.
Naar zijn mening zijn 135 soorten appe
len en 65 soorten peren in West-Duits
land niet noodzakelijk, aangezien tien
appelsoorten reeds meer dan de helft
van de afzet vertegenwoordigen.

Terecht. De leider van de Oost-Duitse
communistische partij Ulbricht, van wie
maanden lang niets was gehoord, blijkt
in Moskou te zijn. De lange afwezigheid
uit het openbare leven van Ulbricht, die
plaatsvervangend premier van Oost-
Duitsland is, had aanleiding gegeven tot
vermoedens dat hij was „weggezuiverd"
of ziek was.

Samenzwering. Een Portugees militair ge
rechtshof heeft negen in Goa woonach
tige Indiërs veroordeeld, die op 25
Januari waren gearresteerd op beschul
diging te hebben deelgenomen aan een
samenzwering tegen de veiligheid van
het gebied. Twee kregen een jaar ge
vangenisstraf en de anderen werden
veroordeeld tot gevangenisstraffen va
riërend van acht tot twaalf jaar.

Alchemie. Radio-Moskou meldt dat in een
nieuw atoomlaboratorium dat onder
meer beschikt over een magneet van
7000 ton, nieuwe elementen ontdekt
worden. Men kan er bijvoorbeeld bis
muth in goud veranderen.

Crematie. Het stoffelijk overschot van de
staalmagnaat Hermann Röchling is in
Mannheim gecremeerd. In Völklingen,
de zetel van de Röchling-werke in het
Saargebied, woei de blauwitte vlag half
stok.

Droogte. In Rio de Janeiro en in Sao Pau
lo ondervinden vijf millioen mensen
hinder van een tekort aan drinkwater
als gevolg van de ergste droogte in 33
jaar.. In sommige wijken van Sao Paulo
wordt op straat drinkwater verkocht
per liter. De electriciteit is gerantsoe-.
neerd. Sommige reservoirs van de wa
terleiding staan droog.

Oorlogsmisdadigers. De Verenigde Staten
hebben overleg gepleegd met hun bond
genoten uit de tweede wereldoorlog,
waaronder Nederland, over vrijlating
van 210 Japanse oorlogsmisdadigers, één
van de onderwerpen die bij de bespre
kingen tussen de Amerikaanse en de
Japanse minister van Buitenlandse
Zaken Dulles en Sjigemitsoe, in
Washington worden behandeld. Naar
verluidt, zijn Australië, Groot-Brittan-
nië en Nederland het met de Verenigde
Staten eens, dat van een massale vrij
lating van de gevangenen geen sprake
kan zijn.

Aanbeveling. Het eerste UNO-congres over
het voorkomen van misdaad en de be
handeling van delinquenten, wenst dat
het grootst mogelijke aantal gevangenen
naar „open" inrichtingen gezonden
wordt. Een „open" inrichting wordt ge
kenmerkt door „de afwezigheid van ma
teriële of physieke voorzorgsmaatrege
len tegen ontvluchting (zoals muren,
sloten, tralies, gewapende of andere spe
ciale bewakers) en een stelsel, gegrond
op zelftucht en het gevoel van verant
woordelijkheid van de bewoner der in
richting tegenover de groep waarin hij
verkeert".

FRANSE WISKUNDIGEN hebben in het
midden van de vorige eeuw een formule
opgesteld voor het berekenen van de baan
die de maan om de aarde beschrijft. Deze
formule is een indrukwekkend werk ge
worden, want zij beslaat 29 bladzijden.
Zouden we haar hier moeten afdrukken,
dan zou de ruimte die we anders in een
week voor onze beschouwingen gebruiken,

waarschijnlijk net voldoende

zijn om deze éne formule van
de maanbaan af te drukken.

In ieder geval zal hieruit wel
voldoende duidelijk blijken,
dat de maan niet zó maar een
cirkeltje om de aarde beschrijft,
maar dat haar beweging heel
wat ingewikkelder is dan we
gewoonlijk veronderstellen. Dat is overi
gens niet zo onbegrijpelijk. Om te begin
nen staat de maan niet steeds op dezelfde
afstand van de aarde, maar nu eens op
grotere, dan weer op kortere afstand. Het
verschil tussen de grootste en de kleinste
afstand van de maan tot de aarde bedraagt
ongeveer 42.000 km., een afwijking dus van
10°/o. (Dit heeft ook consequenties met be
trekking tot de zonsverduistering, want
staat de maan in dat geval het verst van
de aarde verwijderd, dan kan zij de zon
niet geheel bedekken en zien we, inplaats
van een totale-, slechts een ringvormige
zonsverduistering).

Met de afstand van de maan tot de aar
de, wisselt ook de aantrekkingskracht tus
sen deze twee hemellichamen, en dus ook
de snelheden, waarmee zij om elkaar wen
telen. Want de aarde trekt weliswaar de
maan, aan, maar omgekeerd trekt de maan
de aarde aan. Tengevolge hiervan beschrijft
de aarde een golfachtige lijn, met meer of
minder sterke afwijkingen, al naar gelang

de afstand aarde-maan zich wijzigt. Maar
in de bewegingen van deze twee komt zich
nog een derde kracht mengen, t.w. de zon,
die nu eens samen met de aarde een ge
combineerde kracht in één richting op de
maan uitoefent, dan weer in tegengestelde
zin aan de maan trekt, dus in een richting
die tegengesteld is aan de richting, waarin
de aarde trekt. Onze wachter wordt hier
door heen en weer geslingerd
op een wijze die hoogst ge
compliceerd wordt.

We hebben echter nog wat
punten over het hoofd ge
zien. Ook de planeten oefenen
periodieke storingen op de
maan uit. En laten we dan
vooral niet vergeten dat de
snelheid van de maan zich wijzigt, iedere
keer dat zij onze evenaar nadert of zich
daarvan verwijderd. En het passeren van
de evenaar geschiedt tweemaal per maand!

Laten we kort zijn. U zou zich de baan
van de maan kunnen voorstellen door een
grote autoband, met een loopvlak ter
breedte van 71.000 km. In die breedte be
weegt zich de maan tijdens haar grootste
afstand van de aarde. De dikte van die
band is 42.000 km., want dat is het verschil
tussen de grootste en de kleinste afstand
aarde-maan. En de breedte van de band
aan de binnenzijde bedraagt ongeveer
65.000 km., want zo groot zijn de variaties
die de maan-baan vertoont als onze wach
ter het dichtst bij de aarde staat. Welnu,
in die band van formidabele afmetingen
beweegt zich de baan van de maan, volgens
uiterst gecompliceerde lijnen.

En weet u dat de maan eens in de 19
jaar precies dezelfde positie inneemt?

Daarover morgen.

(Nadruk verboden) H. PéTILLON.