P. Visser wil toch met
de goud-werkput naar zee
„Staar
huidige
u niet blind op de
wel vaar ts-tekenen
lïïil de beste cigaret
met het beste filter
PANDA EN DE MODE-MEESTER
v
Wereldnieuws
WRIGLEY
Minister Cals deelt de bezwaren
tegen algemeen programma niet
Laatste waarschuwing van Rijkswaterstaat
naast zich neergelegd
Minister Mansholt maant:
Internationale - en vooral Europese -
samenwerking blijft harde noodzaak
De radio geeft Dinsdag
Televisie-wetsontwerp
Hij wil de regeling inzake verplicht
inbrengen van programma's
laten vervallen
J. G. MARTIN ZONEN
l
zo
J
MAANDAG 12 SEPTEMBER 1955
2
Woensdagnacht vertrek uit IJmuiden
Overboord gesprongen
matrozen veilig aan land
Kerkelijk Nieuws
DANS-ACADEMIE
Hang
bruggen
ONDANKS DE BEZWAREN van Rijkswaterstaat tegen de goudbergingstoren van de
Coöp. Bergingsvereniging „Renate Leonhardt" deze week heeft de voorzitter een
schrijven hieromtrent ontvangen van ir. Ringma van de Rijkswaterstaat in het ar
rondissement Hoorn zet voorzitter Piet Visser uit Wijde Wormer door. Het besluit is
Zaterdagmiddag gevallen: in de nacht van Woensdag 14 op Donderdag 15 September
gaat de toren naar zee en begint de sleepreis van IJmuiden naar het wrak van de
„Renate Leonhardt" bü de Noorderhaaksgronden. Bureau Wijsmuller N.V. te IJmui
den zal met de sleepboten „Cycloop" en „Nestor" de bergingstoren op zijn plaats
brengen, aldus de heer P. Visser. Bureau Wijsmuller beweert echter nog van niets te
weten. Staat de toren op zijn plaats, dan is het karwei in handen van amateur-bergers,
die volgens deskundigen met een doodkist goud uit een gezonken schip trachten te
halen.
Woensdagnacht het dient goed weer te
zijn is gekozen omdat dit het enige
geschikte moment in September is. Er is
dan namelijk springtij en het water zal om
2.49 uur in de nacht volgens de tabellen
49 cm boven NAP moeten komen. Op an
dere dagen kan de toren beslist niet naar
zee, daar de diepgang te groot is. Is het
Woensdagnacht dus slecht weer of zijn de
vooruitzichten van het KNMI ongunstig,
dan kan Piet Visser de goud-expeditie voor
dit jaar geheel uit het hoofd zetten, daar
de herfststormen voor de deur liggen.
Waarschuwing
Vorige week meldden we, dat de toren
beslist niet naar zee zou komen, daar de
wet mogelijkheden biedt de toren te ver
hinderen naar zee te gaan. Dit schijnt
echter niet mogelijk te zijn. daar de heer
Visser geen arbeiders in dienst heeft en
ten tweede omdat niet in Nederland, maar
buiten de territoriale wateren wordt ge
werkt. Zoals in de aanhef gemeld, heeft
ir. Ringma van Rijkswaterstaat wel een
schrijven gericht tot de heer Visser en hem
ernstig gewaarschuwd. „Met deze toren
gaan ongelukken gebeuren", aldus de heer
Ringma. Piet Visser heeft de brief kalm
naast zich neergelegd.
24 uur drijven
Rijkswaterstaat te IJmuiden is aanvan
kelijk nog wel bevreesd geweest voor het
moment, waarop de toren uit IJmuiden
door de sluis naar zee moet. Thans is door
Piet Visser met de havenmeester te IJmui
den en ir. Volkers van Rijkswaterstaat
overeengekomen, dat de bergingstoren 24
uur voor het vertrek zal moeten drijven in
het Noordzeekanaal. Dinsdagmorgen zullen
de heer Visser en zijn mannen daarom be
ginnen met het leegpompen van de ballast-
tanks. De toren staat nu op de bodem van
het Noordzeekanaal.
Blijft de toren die 24 uur goed drijven,
worden er Woensdagnacht twee man
aan boord van de toren achtergelaten en
zullen twee sleepboten die nacht de toren
via de sluis naar zee brengen, dan bestaat
er bij Rijkswaterstaat geen bezwaar tegen
het transport. Aldus de heer Visser.
Wie meegaan
Wie gaan er nu mee? In de eerste plaats de
heer Visser uit Wijde Wormer, de initia
tiefnemer. Voorts de bemanningen van
twee Helderse kotters, de HD 12 „Hermi-
na 6" en HD. 47 „Eendracht". Deze opva
renden werken echter niet in de toren. Als
derde schip zou een Zaandams jacht naar
zee gaan.
Voorts is aan boord de heer Hulsegge,
wichelroedeloper te Deventer; de heer A.
de Boom uit Rotterdam, vice-voorzitter
van de vereniging en tevens dumpkoop
man; C. v. d. Toren te Zaandam, commis
saris van de vereniging en lompenkoop
man, oud sleepbootkapitein, 73 jaar oud;
de heer A. van Staalduinen uit Den Haag,
commissaris en monteur en voorts de dui
ker Van der Schans uit Den Helder en
Van Schaik, kikvorsman uit Amsterdam.
De laatste zal het grote werk in de schacht
in de zeebodem moeten verrichten. „En
dan te weten", deelde men ons mee, „dat
deze man nog nimmer een duikerpak heeft
aangehad, nog nooit in de Noordzee heeft
gedoken en slechts als kikvorsman in een
Amsterdams zwembad heeft geoefend".
Er zijn uiteraard nog meer arbeiders,
die meegaan. De heer P. Visser is echter
een zwijgzaam man. verbeten en stug
gaat hij verder, zonder veel te zeggen.
Woensdagnacht gaat het voor hem be
ginnen; het avontuur, dat na achttien jaar
voorbereidingen een ontknoping zal krij
gen.
Zwemmend bereikten zij Bataan
Twee Nederlandse opvarenden van het
Nederlandse schip „Annenkerk", die bij
het eiland Corregidor over boord waren
gesprongen, zijn in veiligheid. Een visser
trof hen aan op het schiereiland Bataan.
De twee Nederlandse matrozen zijn in
middels door de politie verhoord. Een van
de twee, Gijsbertus A. Bontenbal (22 jaar)
vertelde dat hij overboord was gesprongen
omdat hij verliefd was geworden op een
meisje in Cebu. Hij en zijn kameraad zou
den dolgraag op de Philippijnen blijven
wonen, zei hij. De andere matroos is Si
mon E. Karreman.
Volgens de autoriteiten is het een won
der dat Bontenbal en Karreman de wal
ongedeerd hebben bereikt omdat het in
de Straat van Corregidor wemelt van de
haaien. De twee Nederlanders zullen ver
moedelijk het land uit gezet worden.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Andel (N.Br.) (toez.) P.
Westland te Waarder (Z.H.); te Norg
(toez.) A. A. d, Bruyn te Nieuwenhoorn
(Z.H.); te Opheusden, G. M. v. Dieren te
Ede; te Lunteren G. de Boer te Gouda.
Bedankt voor Besoyen J. v. Vliet te Zet-
ten-Andelst.
Geref. Kerken
Aangenomen naar St. Jacobi-Parochie
J. H. Kappers, cand. te Nijkerk, die be
dankte voor Hijken, Knijpe, Oostvoorne en
voor Nieuwolda (Old.).
Geref. Gemeenten
Bedankt voor Zeist W. C. Lamain te
Grand-Rapaids (U.S.A.).
In het oude stadhuis aan de Groen
markt, waar de zeer smaakvolle bloem-
versiering aller bewondering had heeft het
Haagse gemeentebestuur de lord mayor van
Londen, sir Seymour Howard en de lady
mayoress ontvangen. Zij brengen tot 13
September een semi-officieel bezoek aan
Den Haag.
ADVERTENTIE
KAuw
heerlijk - verfrissend
verjaagt vermoeidheid
bevordert uw eetlust
Bij de viering van het tweede lustrum
der Volkshogeschool Bergen in ,,'t Oude
Hof" aldaar heeft minister S. L. Mansholt
in een inleiding gezegd, dat het gehele
programma van herstel en vernieuwing
van de naoorlogse regering is verwezen
lijkt. Ons nationaal vermogen steeg met 22
percent en ons nationale inkomen zelfs met
51 percent. De arbeidsproductiviteit echter
steeg slechts met elf percent en deze ge
ringe stijging heeft zelfs geen gelijke tred
gehouden met de bevolkingsaanwas.
Het opvoeren der arbeidsproductiviteit
zal daarom alle aandacht vragen.
De minister waarschuwde voor over
dreven verwachtingen ten aanzien van
onze economische mogelijkheden. Over
onze eerste taak, zorgen voor een dak
boven ieder gezien, zullen we het allen
eens zijn, maar wanneer gevraagd wordt
om een goede ouderdomsvoorziening, om
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
BARTELJORISSTR. HAARLEM-TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A DAM - TEL. 717162
Falcon Popeline Regenjassen ƒ45,-
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws.
8.15 Platen. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.40
Morgenwijding. 10.00 Platen. 10.50 Voor de
kleuters. 11.00 Platen. 11.15 Voor de huis
vrouw. 11.30 Fluit, altviool en contrabas.
11.45 Klein koor. 12.00 Orgel. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.35 Platen. 13.00
Nieuws. 13.14 Mededelingen of platen. 13.20
Lichte muziek. 13.55 Koersen. 14.00 Platen.
14.40 Schoolradio. 15.00 Fluit en piano. 15.30
Voordracht. 15.40 Voor de vrouw. 15.43 Pla
ten. 16.30 Voor de jeugd. 17.20 De dieren
wereld en wij, causerie. 17.30 Lichte mu
ziek. 18.00 Nieuws. 18.15 Platen. 18.30 R.V.U.:
Dr. J. Huizinga: Erfelijkheid bij de mens
(tweede lezing). 19.00 Paris vous parle. 19.05
Platen. 19.15 Radio Philharmonisch orkest
en soliste. 19.40 Toneelbeschouwing. 19.55 De
reünie van oud-politieke gevangenen, cau
serie. 20.00 Nieuws. 20.05 Actualiteiten. 20.15
Lichte muziek. 21.00 Spreek ik met Sven
Brunnberg?, hoorspel. 21.25 Lichte muziek.
22.00 Disco-causerie. 22.45 Romantische mu
ziek. 23.00 Nieuws. 23.15 New York calling.
23.20 Platen. 23.25—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en
weerbericht. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huis
vrouw. 9.40 Lichtbaken. 10.00 Voor de kleu
ters. 10.15 Platen. 11.00 Voor de vrouw. 11.30
Platen. 11.50 Als de ziele luistert. 12.00 An
gelus. 12.03 Platen. (12.3012.33 Land- en
tuinbouwmededelingen). 12.55 Zonnewijzer.
13.00 Nieuws en katholiek nieuws. 13.20
Dansorkest. 13.45 Platen. 14.00 Omroep
orkest. 15.00 Parijse liedjes. 15.30 Ben je zes
tig? 16.00 Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof.
17.00 Voor de jeugd. 17.40 Beursberichten.
17.45 Regeringsuitzending: Rijksdelen over
zee: Het Koninklijk Instituut voor de tropen
en het onderwijs. 18.00 Voor de jeugd. 18.20
Sportpraatje. 18.30 Metropole-orkest. 19.00
Nieuws. 19.10 Lichte muziek. 19.30 Avond
gebed en liturgische kalender. 19.45 Platen.
20.40 Actualiteiten. 20.55 De gewone man.
21.00 Uit het Boek der Boeken. 21.15 Kamer
orkest. 21.45 Cavalleria Rusticana, opera
(PD. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.10 Causerie. 13.15 Pla
ten. 16.02 Orgel. 16.30 Platen, 17.00 Nieuws.
17.10 Platen. 17.45 Boekbespreking. 18.00
Jeugd en muziek. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 19.50 Syndicale
kroniek. 20.00 Voor de vrouw. 21.00 Platen.
21.30 Symph. orkest. (Om 22.40 Nieuws).
BBC, uitzending voor Nederland.
22.0022.30 Nieuws, feiten van de dag, en:
Waar het hapert: Zuid Wales. Boeken en
schrijvers. (Op 224 cd 49 un)
De ministers van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, van Verkeer en Waterstaat
en van Financiën hebben de Eerste Kamer
hun Memorie van Antwoord doen toeko
men over het wetsontwerp tot heffing van
een kijkgeld voor de televisie.
Bij de keuze tussen een „algemeen" en
een gezamenlijk televisie-programma is het
vertrouwen in de omroepverenigingen niet
in het geding, zo zeggen de ministers. De
vraag is slechts, welk stelsel de beste waar
borgen biedt dat de omroepverenigingen er
in zullen slagen een programma tot stand
te brengen dat voor de grote meerderheid
van het Nederlandse volk aanvaardbaar is.
Bij de opstelling van het ontwerp-televisie-
besluit stond de minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen een systeem
voor ogen dat naast de vrijheid voor elk der
verenigingen een eigen programma te
geven, de samenwerking op programmage-
bied van de omroepverenigingen in het
verband der Televisiestichting als een be
langrijk en blijvend element bevatte. In
dien men tegenover deze regeling een „ge
zamenlijk" programma stelt, welks tot
standkoming blijkbaar geheel wordt over
gelaten aan de omroepverenigingen, dan is
de samenwerking niet meer blijvend ge
waarborgd.
Minister Cals wil niet beamen dat het
algemeen programma aan de omroeporga
nisaties „min of meer zou worden opge
drongen". Er heeft in ieder geval uitvoerig
overleg met de omroeporganisaties plaats
gehad. Zelfs had de minister hieruit de in
druk gekregen, dat zijn regeling door de
besturen van die organisaties was aan
vaard. Het is de minister niet duidelijk,
waarom een algemeen programma minder
kleurig zou moeten zijn dan een gezamen
lijk programma.
Wat de in de Tweede Kamer aangenomen
motie-Peters betreft, zegt de minister, dat
zij niet gebaseerd is op principiële bezwa
ren tegen het algemeen programma, doch
slechts uitgaat van de veronderstelling, dat
de uitvoering daarvan tot ernstige moei
lijkheden zal leiden, met name de ver
plichte inbreng van de programma's der
omroepverenigingen bij de Algemene Pro
grammacommissie en het zogenaamde
vetorecht.
Verplichte inbreng zal vervallen
De minister meent, dat aan de be
zwaren tegen de verplichte inbreng
tegemoet kan worden gekomen door
een regeling, waarbij naast de pro
gramma's der omroeporganisaties on
der de naam en de verantwoordelijk
heid van de Nederlandse Televisie
Stichting een programma wordt uitge
zonden, dat wordt voorbereid door de
programmacommissie der stichting in
samenwerking met een of meer pro
grammastaven der omroeporganisaties.
Daarmede vervalt de verplichte in
breng en wordt de samenstelling van
het programma overgelaten aan het
overleg tussen het daartoe aangewezen
orgaan van de N.T.S. en de omroep
verenigingen. Ook zal elk der omroep
organisaties het recht moeten hebben
zich tegen een onderdeel van dit N.T.
S.-programma te verzetten..
Minister Cals gaat vervolgens in op de
opmerkingen van een aantal Kamerleden,
die er bezwaar tegen hebben, dat de staat
ettelijke millioenen beschikbaar zal stellen
voor de televisie.
Als men bedenkt, dat van de televisie,
zo niet nu, dan toch binnenkort, een enor
me ook culturele invloed zal uitgaan,
dan is het voor de regering zaak te bevor
deren, dat de verzorging van de beeldom-
roep in vertrouwde handen komt, zegt de
minister. Het is in de eerste plaats deze
overweging geweest, die haar heeft doen
besluiten fondsen voor de voortzetting van
de televisiedienst beschikbaar te stellen.
Zij heeft echter besloten voorlopig de bij
dragen van het rijk te limiteren op van
jaar tot jaar vast te stellen bedragen.
De ministers zijn geenszins blind voor de
gevaren van een beeldomroep, zowel op
cultureel als op sociaal gebied. Het is ech
ter zeer de vraag, of van de televisie een
afstomping voor ernstiger cultuurbeleving
moet worden geducht. De ervaring met de
radio leert anders: algemeen wordt aan
genomen, dat het luisteren naar de
radio het bezoek aan concerten en de be
langstelling voor eigen muziekbeoefening
heeft doen toenemen.
Op welk tijdstip de televisie geheel uit
de opbrengst van het kijkgeld zal kunnen
worden betaald is niet met zekerheid te
voorspellen. De kosten zijn hoger dan de
Televisieraad destijds heeft geraamd. Maar
daar staat tegenover, dat het aantal kijkers
tot dusverre ook sneller toeneemt dan deze
raad had voorzien. Het beleid der regering
is overigens niet gericht op een zeer geper-
fectionneerde televisiedienst, die een over
vloed van kostbare programma's uitzendt,
maar op een beeldomroep, die enerzijds
aangepast is aan de artistieke en financiële
mogelijkheden van ons land, en die ander
zijds in staat is voldoende kijkers aan te
trekken en te boeien. De ministers blijven
dan ook van mening, dat het verantwoord
is de televisie, voorzolang en voor zover de
regering zulks nodig acht, uit de algemene
middelen te financieren.
Culturele aspecten
Dat de ontwikkeling van de televisie ook
culturele gevaren in zich bergt, ontkennen
de ministers niet. Zij menen echter, dat
juist daarom de beeldomroep het best kan
worden toevertrouwd aan culturele orga
nisaties, die het Nederlandse volk in zijn
verschillende facetten weerspiegelen en in
het bijzonder gericht zijn op het gebruik
van de omroep als cultureel communicatie
middel. Het betrekken van vertegenwoor
digers van het rijke culturele-leven buiten
de omroepverenigingen wordt mogelijk ge
maakt door de bepaling dat enige leden
van het bestuur van de N.T.S. door de mi
nister zullen worden aangewezen.
De verhouding tussen beeldomroep en
toneel heeft de volle aandacht van de mi
nister. In het organisatie-schema heeft het
toneel alle kansen zich voor de camera's te
ontplooien.
Het ontwerp-besluit voorziet voorts in de
toekenning van zendtijd aan kerkgenoot
schappen. Deze hebben de bevoegdheid de
verzorging van hun uitzendingen toe te
vertrouwen aan daartoe in het leven ge
roepen organen als het I.K.O.R. Van enige
controle van de omroepverenigingen op
deze uitzendingen is geen sprake. De Twee
de Kamer heeft zich door de verwerping
van de motie-Van Sleen aangesloten bij
het standpunt van de regering, dat de uit
zendingen der kerken beperkt behoren te
blijven tot kerkdiensten. De minister is
bereid deze term voorzover het de beeld
omroep betreft, zodanig te interpreteren,
dat het visueel karakter van het medium
volledig recht zal wedervaren.
Kijkgeld 30.per jaar
De ministers hebben bezwaar tegen de
suggestie het bedrag van het kijkgeld al
thans gedurende de eerste tijd, op een lager
bedrag dan 30.per jaar te stellen. Het
kijkgeld is naar de vorm een belasting op
het bezit van een televisietoestel en is
daarom verschuldigd door een ieder, die
een toestel bezit, onafhankelijk van het
gebruik, dat hij daarvan maakt. Omdat
evenwel deze heffing gebaseerd is op het
bestaan van een Nederlandse televisie
dienst zal de regering alles in het werk
stellen om de Nederlandse uitzendingen zo
spoedig mogelijk overal in het land zicht
baar te maken. Maatregelen hiertoe, om
vattende de oprichting van een viertal
steunzenders en verhoging van de energie
van de grote zender te Lopik, zijn reeds in
uitvoering.
hoger lonen, langere vacanties, betere
sociale voorzieningen en kosteloos onder
wijs van kleuterschool tot doctorsbul en
bevordering en spreiding van de cultuur,
dan zijn dat wensen die we moeten zien
tegen de achtergrond van onze economi
sche mogelijkheden. Wanneer daarbij blijkt
dat onze arbeidsproductiviteit in 1952 lager
lag dan voor de oorlog en in 1954 daar
slechts met elf percent boven uitkwam, dan
zult u de noodzaak van een keuze kunnen
begrijpen. Daarbij komt dat onze economie
iti wezen labiel en afhankelijk is van de
ons omringende landen. Onze binnenkamer
bevindt zich in het huis Europa.
Gevaren der hoogconjunctuur
Ik vrees, zo zei minister Mansholt, dat
we op het punt van de internationale
samenwerking lijden aan een zekere zelf
genoegzaamheid. Ook hier is de hoogcon
junctuur een gevaar, omdat men meent dat
het zonder een nauwere aaneensluiting ook
wel gaat. Maar dan wijs ik er op, dat onze
staatsrechtelijke constructie in Europa nog
vrijwel ongewijzigd is vergeleken met de
situatie van voor de tweede en zelfs voor
de eerste wereldoorlog. En deze constructie
is verantwoordelijk voor twee wereldoor
logen en was onmachtig een crisis het
hoofd te bieden.
De economische expansie van het huidige
Europa is onbevredigend en blijft per hoofd
van de bevolking achter bij de Verenigde
Staten en de Sovjet-Unie. Voor nauwere
aaneensluiting in Europa is het afstaan van
een stuk van de nationale souvereiniteit
geen offer, maar winst, omdat het betekent
het aanvaarden van gemeenschappelijk
aanvaarde normen.
Het zal onze eerste taak zijn, de eigen
welvaart mee te delen aan landen die
economisch gezien aan de rand van de af
grond staan. In Nederland is men ten deze
niet ongunstig gestemd, en ook in het bui
tenland vindt deze opvatting steun. Maar
naast de bereidverklaring om de achterge
bleven gebieden in hun ontwikkling te
helpen, is er in feite weinig gebeurd. Het
politieke bouwsel zal door de staatslieden
en politici moeten worden uitgedacht, maar
het kan niet tot leven komen wanneer deze
vraagstukken niet leven in de harten van
de volkeren. Ik richt mij hierbij in het bij
zonder tot de jeugd, aldus de minister, om
dat aan haar de taak gegeven is, de idee
van de internationale samenwerking ver
der te dragen en rijp te maken in hun
generatie.
De jubileumviering werd door honderd
twintig leden en genodigden, waaronder de
Commissaris der Koningin in Noordholland,
mr. M. J. Prinsen en burgemeester dr. W.
Huygens van Bergen, bijgewoond.
Toeristen. Een eerste groep van 36 Rus
sische toeristen is Zondag in Stockholm
met een vliegtuig van de S.A.S. geland.
Onder de bezoekende Russen bevinden
zich ingenieurs, kantoorbedienden, on
derwijzers en arbeiders. De meesten
spreken alleen Russisch.
Doofstom. De 61-jarige Amerikaan John
Cane, die wegens moord een levens
lange gevangenisstraf uitzit, heeft acht
tien jaar lang geen woord gezegd en
tevens voorgegeven, doof te zijn.
Cane die veroordeeld werd wegens het
vermoorden van zijn vrouw en drie
kinderen tijdens een picnic in 1934, is
thans weer aan het praten geslagen. Hij
heeft onthuld dat hij doofstomheid
voorwendde om zichzelf te straffen voor
zijn misdaad.
Zijn laatste woorden sprak hij op 1 Oc
tober 1934 toen de rechter vroeg: „Be
kent u schuldig te zijn aan de moord?"
Hij antwoordde: „Yes sir". Sindsdien zvi
hij geen woord meer.
„Onthulling". In een Zondag gepubliceerd
„exclusief bericht" van de New York
Sunday News uit Londen heet het, dat
„in hoge Engelse regeringskringen ge
heime besprekingen worden gehouden
over een Noors voorstel, Noorwegen tot
het Britse Gemenebest toe te laten".
Het Britse ministerie van Buitenlandse
Zaken zou de dominions over het voor
stel polsen.
Een woordvoerder van het Britse mini
sterie van Buitenlandse Zaken heeft
verklaard, dat Engeland „de meest
vriendschappelijke betrekkingen met
Noorwegen onderhoudt, doch dat de
kwestie van toetreding van Noorwegen
tot het Britse gemenebest niet bespro
ken wordt".
Gerucht. In de Londense „Sunday Express"
schrijft „columnist" Ephrain Hardcastle
dat Koning Leopold het voornemen zou
hebben een landgoed in de Belgische
Congo te kopen, waar hij zich zou wil
len terugtrekken. Zo nu en dan zou hij
de Congo verlaten voor een bezoek aan
België.
Het verluidt, volgens het blad, dat Leo
pold zijn aandacht heeft gericht op de
provincie Kivu in de Congo.
Bijdrage. Albanië heeft, als „bijdrage aan
de ontspanning van de internationale
toestand en ter verbetering van de be
trekkingen met zijn buurstaten", be
sloten dertien Italianen, onder wie zes
oorlogsmisdadigers, zo spoedig mogelijk
naar Italië terug te zenden. Deze der
tien zijn de laatste Italianen die nog in
Albanië gevangenisstraffen ondergingen
of geïnterneerd waren, aldus de be
kendmaking.
Whisky-tandpasta. Don Poynter, een
Amerikaanse reclame-deskundige, heeft
alcoholische tandpasta op de markt ge
bracht en er al zoveel succes mee be
haald dat de fabriek die zijn product
vervaardigt, de binnenstromende orders
nauwelijks kan bijhouden.
Poynters tandpasta is verkrijgbaar in
drie whisky-smaken: Scotch, Bourbon
en Rye. Het product is vrij duur.
„Het was eigenlijk het ei van Colum
bus", zegt Poynter. „Men stopt de laat
ste jaren allerlei ingrediënten in tand
pasta, van Chlorophyl tot spul met on
uitspreekbare namen.. Ik dacht bij mij
zelf: „Waarom zou ik geen tandpasta
laten- maken met een .whiskysmaak".
Gratie. Koningin Mahendra van Nepal
heeft de opstandelingenleider dr. Singh,
die de vorige maand van ballingschap
uit China terugkeerde, gratie verleend,
daar hij beloofd heeft, loyaal te zijn
jegens de kroon. Singh vluchtte in 1951
naar Tibat nadat hij een (mislukte) op
stand had geleid.
Ongeluk. Gonzales en Alfonso, twee acht
tien-, respectievelijk negentienjarige
zoons van de hertog van Segovia, heb
ben in Zwitserland een auto-ongeluk
gehad. Zij liepen verwondingen aan het
gezicht op en een hunner brak een been.
ADVERTENTIE
't Dans-seizoen begint 15 October
Inlichtingen
Inschrijving
(Anno 1875)
elke dag
1112 uur
1417 uur
1!)21 uur
Dans-Academie MARTIN - Schagchelstraat 29
Telefoon 10806
^ocA t<5 Uet
46. Met een schaal fruit in de hand maak
te Joris een diepe buiging voor een pop,
die hij als model gebruikte. „Dit zal een
vruchtbare avond worden, m'n popje", zei
hij, „ik voel mij in een dwaze bui en dat
is de juiste stemming voor het ontwerpen
van dameshoedjes. Laat ons dus beginnen
met een sappig ontwerp". Met deze woor
den zette hij de schaal met vruchten op
het voppenhoofd en bekeek het resultaat
met twinkelende ogen. „Dwaas genoeg om
de dames in verrukking te brengen", stel
de hij vast. „Men kan het niet zo dol ma
ken, of zij zetten het op hun hoofd, haha-
ha!" „Ik ben benieuwd of de dames het
wel leuk zullen vinden, dat hij zo om hun
hoedjes lacht", dacht Panda, naar de tele
visie-camera sluipend enmeteen zette
hij deze in werking! Zonder dat Joris het
wist, werd nu alles wat hij
over de televisie uitgezonden! „O KIJK
eens!", riep een jongedame, zodra het
beeld van Joris op het scherm verscheen,
„daar is onze mode-minister! Die lieverd!"
„Nu al?", vroegen haar vriendinnen, zich
haastig bij haar voegend, „we dachten, dat
de uitzending pas om vijf uur zou zijn.
Wat is hij vrolijk! Waarom lacht hij zo?"
Zij zouden het weldra merken
DE STAALDRAAD is eigenlijk pas een
goede eeuw oud. Weliswaar bevindt zich
in het nationale museum te Napels stuk
ken bronzen kabel die in Pompei zijn op
gegraven, waaruit volgt dat de metalen
kabel reeds 2000 jaar geleden werd ge
bruikt, maar deze uitvinding schijnt in
vergetelheid te zijn geraakt. Ook in de
middeleeuwen zijn bescheiden pogingen
gedaan om metalen kabels te
vervaardigen, maar de eerste,
werkelijk bruikbare staal
draad, zag toch pas in 1834
het licht. De staaldraad was
toen overigens hard nodig,
want de mijnschachten hadden
reeds een bedenkelijke diepte
bereikt, welk verschijnsel door
de ontoereikendheid van kettingen en hen-
neptouw steeds meer mensenlevens ging
kosten, zodat herhaaldelijk de wens werd
geuit de ontginning op grote diepten maar
te staken.
We halen dit voorbeeld uitsluitend aan,
om te laten zien hoe nauw de ontwikke
ling van het bedrijfsleven en de techniek
verbonden kan zijn met een schijnbaar
onbelangrijke uitvinding. Ook de bruggen
bouw heeft zijde gesponnen bij de uitvin
ding van de staaldraad, want dank zij
steeds betere kwaliteit van het staal, en
vooral ook dank zij een speciale kabel-
I techniek, werd het mogelijk door middel
deed en zev van hangbruggen afstanden te overspan-
nen die men vroeger voor onmogelijk
hield.
In tegenstelling tot alle andere brug-
typen, is het materiaal van de hangbrug
n.l. uitsluitend op trek belast, waardoor
het gunstigst gebruik van materiaal mo
gelijk is. Primitieve volken weten dit
reeds lang, want hangbruggen van touw
of lianen kunnen we in de meest afgelegen
wildernisen aantreffen. Het verkeer over
zo'n wiebelend geval zou de meeste Wes
terlingen echter niet liggen. Niet zozeer
vanwege de traagheid waarmede het uit
sluitend verkeer van voetgangers plaats
vindt, doch voornamelijk vanwege de dui
zeligheid die velen van ons zou overvallen
zodra we de rivier op een diepte van vele
tientallen meters beneden ons zouden ont-
waren. Geplaatst voor de keus,
zouden de meesten liever aan
déze kant van het water blij
ven, dan ooit de aarzelende
voet op de zwaaiende en slin
gerende rotan te zetten.
De hangbrug uit de wil
dernis met zijn beperkte
mogelijkheden was voor het
Westen dan ook geen oplossing. In Amerika
gebruikte men voor het ophangen van
bruggen vaak kettingen, die uiteraard
maar beperkte mogelijkheden boden, zo
dat met de uitvinding en de verbetering
van het staaldraad pas de zegetocht der
grote bruggen kon worden ingeluid. De
eerste vraag luidde, hoe men kabels, die
afstanden van soms enkele kilometers
moesten overspannen, zou vervaardigen.
De Amerikanen verdiepten zich niet in te
veel getheoretiseer, maar maakten de eer
ste staaldraadverbinding zodra de torens
gereed waren die de kabels moesten dra
gen. Evenwijdig aan deze eerste kabel
werden de volgende kabels gelegd, waar
door tenslotte een bundel van 10 tot 20.000
nikkelstaaldraden met een totale door
snede van 1 m. de eigenlijke draagkabel
vormt. Hieraan worden de grootste brug
gen ter wereld opgehangen.
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)