u
VAN NIEL
KOU?
r
PANDA EN HET GEHEIMZINNIGE GLAS WATER
Loosjes
HORLOGES
OM EGA-BU REN-PRONTO
goed uurwerk, een blijvend geschenk
Wereldnieuws
De toekomst van het Deltagebied
ZWITSERSE FABRIEKSMERKEN
A
Newsweek onthult Sovjet-plan
om Afrika te veroveren
Rapport van Wiardi Beckmanstichting
belicht vele aspecten
De radio geeft Zaterdag
DE KLOMPEN-CENTRALE
X/ICKS Cf
Tsjechoslozvaken zouden in Egypte
als hefboom moeten dienen
K.
Algemene
Boekhandel
^ocli ia Uet zo
J
2
Opgelet! HET GROTE NIEUWS!
Grote appeluitvoer
naar Oost-Duitsland
Burgemeester van
Brielle benoemd
Aantal verkeersongelukken
in Amsterdam gestegen
w VapoRub
Aantal geregistreerde
schildersbedrijven daalt
Bus tegen tram;
zes gewonden
Contactgroep jongeren
Oud-Katholieke kerk
Brief van Galvijn bracht
meer op dan een van Marx
Militair défilé
in Amsterdam
Spoorwegen
en bevolkings
proces
VRIJDAG 2 5 NOVEMBER 195 5
De Dr. Wiardi Beckmanstichting, het
wetenschappelijk instituut van de Partij
van de Arbeid, heeft een rapport opgesteld
over de toekomstige problemen, van het
Deltagebied. Men verstaat hieronder het
gebied tussen de Nieuwe Waterweg en de
grens tussen België en Nederland, met in
begrip van Zeeuws-Vlaanderen.
Het uitgangspunt van de commissie is
geweest dat het Deltaplan meer is dan een
waterstaatkundig project en wel één geheel
van regelingen dat het leven van honderd
duizenden Nederlanders ingrijpend beïn
vloedt. Het betrokken gebied is lange tijd
door zijn ligging sterk geïsoleerd geweest.
De ontsluiting van het gebied vraagt niet
alleen economische maar evenzeer maat
schappelijk en culturele aanpassing. Voor
deze taak van overheid en particuliere or
ganisaties wil het rapport aandacht vragen.
De commissie, onder voorzitterschap van
dr. N. Bolkestein, burgemeester van Mid
delburg, baseert zich, wat de veiligheid
van het Deltagebied betreft, op de gegevens
van de Deltacommissie, die dezer dagen de
regering hebben geleid tot de indiening
van het wetsontwerp voor de uitvoering
van het Deltaplan.
De commissie heeft zich niet beperkt tot
de bespreking van het Deltaplan op zich
zelf: zij heeft de door de ramp van Fe
bruari 1953 ontstane situatie mede ge
zien de omstandigheden, die voordien reeds
bestonden als uitgangspunt genomen
voor een stadie van talrijke andere proble
men.
Bevolkingsgroei
Zij constateert dat de bevolkingsgroei in
het Deltagebied verre bij die van geheel
Nederland is achtergebleven. Sinds 1880 tot
1950 groeide de bevolking van Zeeland
met slechts 44 pet., van de Zuidhollandse
eilanden met 23 pet. en van West-Noord-
Brabant met 109 pet., terwijl in diezelfde
tijd de bevolking van geheel Nederland met
150 pet. vooruitging. De commissie stelt
vast, dat de welvaartsbronnen in dit ge
bied onvoldoende gegroeid zijn en dat hier
te veel aan de zuiver-economische facto
ren werd overgelaten.
Tuinbouw en vreemdelingenverkeer kon
den door de moeilijke verkeersverbindin
gen in vele gevallen niet tot wasdom ko
men.
Verkeer
De commissie heeft een groot aantal
wensen ten aanzien van het verkeer. Zij
houdt zich bezig met vrijwel alle van be
lang zijnde verkeersproblemen in alle de
len van het Deltagebied en geeft aan wat
als oplossing daarvan, zowel te water als
te land, moet worden gedaan.
De havens acht de commissie-Bolkestein
in het algemeen slecht toegerust. Zij hekelt
het te sterke particularisme en de kunst
matige instandhouding van vele haventjes.
Sterke verkleining van het aantal havens
is in ieder geval noodzakelijk. Aanleg van
nieuwe havens of belangrijke verbeteringen
aan havens, die liggen in slibrijke gebie
den, moet vermeden worden.
Laat vooral zegt de commissie de te
maken dammen zoveel mogelijk dienstbaar
worden aan het verkeer, want hieraan zijn
grote economische voordelen verbonden.
Op het gebied van de volkshuisvesting
acht de commissie het woonpeil in het Del
tagebied ongunstig in verhouding tot dat
ADVERTENTIE
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 ADAM -TEL. 717162
Suède Jasjes in kleuren ƒ110.-
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.30 Koorzang.
7.45 Morgengebed en liturgische kalender.
8.00 Nieuws en weerbericht, 8.15 Platen. 9.00
Voor de huisvrouw. 10.00 Voor de kleuters.
10.15 Platen. 10.30 Ben je zestig? 11.00 Voor
de zieken. 11.45 Platen. 12.00 Angelus. 12.03
Metropole-orkest. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.33 Instrumentaal octet 12.55
Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en katholiek
nieuws. 13.20 Salonorkest en solist. 13.40
Platen. 14.00 Boekbespreking. 14.10 Lichte
muziek. 14.20 Engelse les. 14.40 Amateurs-
programma. 15.15 Kroniek van letteren en
kunsten. 15.55 Platen. 16.00 De schoonheid
van het Gregoriaans. 16.30 Voor de. jeugd.
17.00 Lichte muziek. 17.20 Voor de jeugd.
18.00 Lichte muziek. 18.15 Journalistiek over
zicht. 18.25 Platen. 18.30 Van het Binnenhof.
18.40 Platen. 18.45 Regeringsuitzending:
Atlantisch allerlei. Een en ander over de 15
landen van het Atlantisch Pact. 19.00 Nieuws
19.10 Platen. 20.00 Lichtbaken. 20.20 Actua
liteiten. 20.35 De gewone man. 20.40 Geva
rieerd programma. 21.45 Sprong in het
heelal, hoorspel. 22.05 Cabaret. 22.35 Wij lui
den de Zondag in, avondgebed en liturgische
kalender. 23.00 Nieuws. 23.15 Nieuws in
Esperanto. 23.25 Dansmuziek. 23.5024.00
Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.25 Platen.
8.00 Nieuws. 8.15 De Ontbijtclub. 8.55 Voor
de vrouw. 9.00 Gymnastiek voor de vrouw.
9.10 Platen. 10.00 Tijdelijk uitgeschakeld,
causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de
arbeiders in de continubedrijven. 11.40 Ka
mermuziek. 12.00 Orgel. 12.30 Land- en tuin-
bouwm ededelingen. 12.33 Platen. 13.00
Nieuws. 13.20 Lichte muziek. 13.45 Sport-
praatje. 14.00 Voor de jeugd. 14.35 Koorzang
met commentaar. 14.50 Boekbespreking.
15.05 Promenade-orkest. 15.35 Van de wieg
tot het graf, causerie. 15.50 Kamerorkest en
soliste. 16.35 Onderwijs - volkszaak!. 17.15
rie. 16.50 Platen met commentaar. 17.15
Weekjoumaal. 17.45 Instrumentaal kwintet.
18.00 Nieuws. 18.15 Commentaar. 18.20 Pla
ten. 19.00 Artistieke staalkaart. 19.30 Passe
partout, causerie. 19.40 De Bijbel in het ker
kelijk erf. causerie. 19.55 Deze week, cau
serie. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevarieerd pro
gramma. 22.00 Socialistisch commentaar.
22.15 Weense muziek. 22.40 Binnen zonder
kloppen, hoorspel. 23.00 Nieuws en S.O.S.-
berichten. 23.15—24.00 Platen.
TELEVISIE (A.V.R.O.)
20.15 Televizier. 20.40 Blues. 20.55 Pluim
vee-tentoonstelling. 21.15—22.15 Gevarieerd
programma.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Omroep-orkest. 12.15 Platen. 12.30
Weerbericht. 12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15
Muzikale kaleidoscoop. 14.30 Journaal. 15.00
Vlaamse muziek. 15.45 Accordeonmuziek.
16.00 Platen. 16.15 Accordeonmuziek. 16.30
Platen. 16.45 Engelse les. 17.00 Nieuws. 17.10
Koor en orgeL 18.00 Platen. 18.30 Voor de
soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Causerie. 20.00
Gevarieerd programma. 21.00 Orkestcon
cert. 22.15 Chansons. 23.00 Nieuws. 23.05—
24.00 Dansmuziek.
BBC, uitzending voor Nederland.
in Nederland in het algemeen. Was bij
voorbeeld het aantal één- en tweekamer
woningen in Nederland in 1947 10.4 pet.,
in Zeeland was het toen 23,6 pet van de
woningvoorraad. Tien percent van de
Zeeuwse woningen in 1950 gold als bouw
vallig. Veel meer dan elders worden in dit
gebied de woningen door de eigenaren zelf
bewoond. Meer dan elders zijn in dit ge
bied woningen en tehuizen voor bejaar
den nodig. De commissie betwijfelt, of het
technisch apparaat van de gemeenten over
al toereikend is de woningproblemen aan
te pakken.
Land- en tuinbouw
Ten aanzien van land- en tuinbouw acht
de commissie dringend verdere doorvoe
ring nodig van het herverkavelings- en
cultuurtechnische werk. Ook Zeeuwsch-
Vlaanderen moet hierbij worden betrokken
en voor Goeree-Overflakkee verdient voor
al het cultuur-technische werk aandacht.
Verder blijken dringend uitbreiding en ver
beteringen van het agrarisch onderwijs
noodzakelijk te zijn. Bij de landarbeiders
bestaat hiervoor nog te weinig belangstel
ling, hoewel in de zeekleigebieden 81 pet.
van de landarbeiders geen verder onder
wijs na de lagere school heeft genoten.
De gebrekkige waterhuishouding, de ver-
zilting en de verdroging zijn ernstige pro
blemen, aldus de commissie.
De verzilting heeft betrekking op 33.000
hectare, waarvan alleen reeds 25.000 hec
tare in Zeeland is gelegen.
Een belangrijke vraag is nog of men
niet dient te streven naar een zo groot
mogelijke landaanwinning. De Delta-com
missie merkt echter op, dat deze zeer be
perkt zal zijn. In de Zuid-Hollandse en
Zeeuwse stromen vallen bij eb slechts
kleine delen van het gebied droog. Men
mag dus niet verwachten, dat bij afsluiting
van de zeegaten aaneengesloten complexen
kunnen worden ingepolderd.
Van de vele problemen van de visserij,
die de commissie behandelt, trekt in het
rapport vooral dat van de oestervisserij
de aandacht. De commissie betreurt het,
dat de oestervisserij door de afsluiting van
de zee-armen vrijwel verloren zal gaan.
Aan Ierseke zal hulp moeten worden ge
boden, want voor deze plaats zal de op
heffing van de oestervisserij een ramp be
tekenen.
Industrie
Op talrijke plaatsen ziet de commissie
noodzakelijkheden en mogelijkheden voor
industrieën. De industrie-ontwikkeling
moet zich echter richten op de arbeids
markt en men zal er bij moeten overwe
gen, dat te grote industrieën des zomers in
dit gebied een te groot verloop van ar
beidskrachten zouden hebben. Technische
scholen dienen in voldoende mate aanwezig
te zijn. In ieder geval is industrie-ontwik
keling reeds thans nodig, daar de verwe
zenlijking van het Deltaplan met de daar
door ontstaande verkeersverbeteringen de
mensen anders zal doen wegtrekken.
Voor recreatie ziet de commissie in het
gehele Deltagebied grote mogelijkheden.
Vermoedelijk kan er het recreatieprobleem
voor grote industriestreken van Zuid-Hol
land-Zuid worden opgelost.
Maatschappelijk werk
Een uitvoerig hoofdstuk is gewijd aan
problemen van maatschappelijk werk. De
verwezenlijking van het Deltaplan zullen
voor deze gewesten nieuwe maatschappelij
ke en culturele problemen onwerpen.
De commissie geeft gedetailleerde advie
zen ten aanzien van gezinsverzorging,
jeugdwerk, dorps- en buurthuizen, bejaar
denzorg, gezondheidszorg, vormingswerk,
lectuurvoorziening, amateurgezelschappen
en beroepsgezelschappen. Tenslotte worden
op bestuurlijk terrein de gemeentelijke in
deling en de waterschapsorganisatie be
sproken. Kleine gemeenten, aldus de com
missie, hebben geen bestuurskracht.
Een minimum van 5000 inwoners per ge
meente moet worden aangehouden. De
commissie acht het denkbeeld van bepaal
de eilanden één gemeente te maken, niet
aantrekkelijk, omdat de oppervlakte en de
afstanden te groot zouden worden.
De commissie-Bolkestein eindigt haar
rapport met de stelling, dat niet alleen sa
menwerking tussen rijk, provincies en ge
meenten over grotere gebieden noodzake
lijk is (havenschappen, verkeers-organisa-
tie, recreatieschappen, e.d.), maar ook re
gionale samenwerking en coördinatie van
overheid en particuliere verenigingen en
organisaties voor maatschappelijk en cul
tureel werk.
ADVERTENTIE
Bij aankoop van tenminste 10.
ontvangt iedere koper t.m. 3 December
EEN VERRASSING
1001 artikelen vindt U bij ons
Trappen, strijktafels, wringers, tafels,
keukenstoelen, klompen.
Emaille, Porcelein en Aardewerk
in een enorme sortering
DR. LEIJDSSTRAAT 10 - HAARLEM
Telefoon 11784
ADVERTENTIE
Ruim 70 jaar
uitsluitend
Uurwerken
GROTE HOUTSTRAAT 86
Alleen betere kwaliteiten
Uitstekend JONGENSHORLOGE DUNGHANS ƒ36.50
Wekkers, Wekkerklokjes en Reiswekkers
in eenvoudige, maar ook meest luxe uitvoering
1e klas merken Junghans - Kienzle - Mauthe
Oost-Duitsland is de laatste weken een
zeer belangrijke afnemer van Nederlandse
appels. Elke dag worden belangrijke par
tijen fruit naar dit land verzonden. Deze
handel geschiedt meestal op compensatie
transacties. In de periode van 31 October
tot 5 November gingen er 1726 ton appels
naar dit land en in de periode van 6 tot 12
November werden er 1580 ton appels uit
ons land naar Oost-Duitsland geëxporteerd.
De totale appelexport in de periode van
6 tot 12 November bedroeg 2770 ton. Daar
van ging naar West-Duitsland 919 ton, naar
Engeland 94 ton, naar België en Luxem
burg 131 ton, naar West-Indië 6 ton en
naar Oost-Duitsland 1580 ton.
Bij Koninklijk Besluit is met ingang van
1 Januari 1956 benoemd tot burgemeester
der gemeente Brielle de heer D. M. van
Zwieten, wonende te Oosterbeek.
De heer Van Zwieten is vroeger burge
meester van Makassar geweest en was na
zijn repatriëring enige tijd werkzaam als
Kiezers. Volgens gegevens van het Franse
nationale instituut voor de statistiek
zullen bij de komende Franse verkie
zingen meer dan 25.000.000 personen op
de verkiezingsregisters ingeschreven
staan. Op 31 Maart zijn dat er 25.250.000
van wie 11.800.000 mannen en rond
13.500.000 vrouwen.
Dreiging. Piloten van de Franse burger
luchtvaart hebben Donderdag gedreigd
evenals het grondpersoneel in staking te
zullen gaan als de plannen, om door het
inschakelen van personeel van de lucht
macht het vliegverkeer uit te breiden,
voortgang vinden.
Ook daar. Het aantal motorvoertuigen in
de Unie van Zuid-Afrika is van 384.000
in 1945 gestegen tot 780.000 in 1955. De
totale waarde van het autopark wordt
thans geschat op 6 milliard gulden. Aan
wegverbetering werd in het afgelopen
jaar 260 millioen gulden besteed, wat
neerkomt op 2 procent van het natio
nale inkomen.
In October zijn door de Amsterdamse
politie 1851 verkeersongevallen geconsta
teerd, waarvan 213 of 11,3 pet. van ernstige
aard waren. Dit aantal is 9,5 pet. hoger dan
dat in September 1955. Ten opzichte van
October 1954 is het aantal sterk gestegen,
namelijk met 22 pet. Vergeleken met Octo
ber 1949 is het aantal zelfs ruim verdub
beld.
In October waren 368 personen betroffen
bij verkeersongelukken. Daarvan werden
126 of 34,2 pet. gedood of ernstig gewond.
In de eerste tien maanden van 1955 zijn
totaal 3882 verkeersslachtoffers geteld,
waarvan 64 zijn overleden en 1343 ernstig
werden gewond. Dit aantal is 6,9 pet. hoger
dan in de eerste tien maanden van 1954.
Deze stijging bedraagt voor het. aantal ge-
doden en ernstig gewonden 33,3 pet.
ADVERTENTIE
méér, omdat ze geconcentreerd is!
Hè! Wat een opluchting, wanneer U
tegen bedtijd Vicks VapoRub op
Uw borst, keel en rug wrijft! Het
ademen gaat gemakkelijker en het
benauwende slijm komt los. terwijl
U de medicinale dampen inademt.
Tegelijkertijd verlicht de
verwarmende pleister
werking vlug de be
nauwdheid in de borst.
In Utrecht heeft de Nederlandse bond
van Christelijke Schilderspatroons zijn
jaarvergadering gehouden onder voorzit
terschap van de heer F. F. van der Wey uit
Leeuwarden. Deze zei in zijn openingsrede
onder meer, dat de eenmansbedrijven op
den duur verdwijnen. Het aantal geregi
streerde schildersbedrijven, in 1940 onge
veer 12000 a 13000, is in de afgelopen vijf
tien jaar met ongeveer 17 percent gedaald
tot iets beneden de 10.000. De bedrijfsbe
zetting is aanmerkelijk groter geworden.
Voor het afnemen van het aantal kleine
ondernemingen noemde de heer Van der
Wey een samenstel van oorzaken. Onder
meer is het werkterrein door de betere
verbindingen groter geworden en daarmee
de mogelijkheid tot uitbreiding van de
ondernemingen.
De eisen van de Vestigingswet, de sociale
voorzieningen voor de schildersgezel en de
oudedagsvoorziening werken naar de me
ning van de voorzitter mee aan een natuur
lijke sanering van het schildersbedrijf. De
ontwikkeling naar grotere ondernemingen
leidt naar een bredere opleiding. Het wordt
daarom noodzakelijk geacht de eenzijdige
ambachtelijke opleiding om te zetten in een
ambachtelijke en een zakelijke opleiding.
Toen op de Oost-Zeedijk te Rotterdam
een tram bij e,en halte stopte, slipte een
een tram bij een halte stopte, slipte een
de rails en botste tegen de achterzijde van
de tram. Zes buspassagiers werden gewond,
van wie er vijf naar een ziekenhuis werden
vervoerd. Zij hadden hoofdzakelijk snij-
wonden opgelopen.
NEW YORK (Reuter-UP) Het Ameri
kaanse weekblad „Newsweek" heeft, wat
het noemt „het werkelyke Sovjet-Russische
plan" voor de verovering van het Afri
kaanse vasteland gepubliceerd. Volgens het
tijdschrift is het plan verkregen door toe
doen var) een pas overgelopen agent van
een communistische geheime dienst, wiens
naam niet wordt genoemd. Volgens het
artikel heeft het Kremlin besloten voorrang
te geven aan infiltratie in Afrika, inschake
ling van alle communistische en dergelijke
organisaties achter nationalistische bewe
gingen in Afrika en steunverlening aan alle
vormen van revolutionnaire gewelddadig
heid en godsdienstige dweepzucht.
Newsweek beweert, dat de Russen van
plan zijn „een groot nieuw spoorwegnet in
Egypte" aan te leggen, waarvoor honderden
technici naar dat land moeten worden ge
zonden. Verder wordt gesproken van groot
scheepse aanbiedingen van economische
hulp en samenwerking aan Ethiopië en
Libye. Er wordt ook gepoogd de sociale on
rust in Franse, Britse en Portugese kolo
niën de sociale onrust aan te wakkeren en
de medicijnmannen voor de zaak van het
communisme te winnen, aldus „Newsweek".
De tegenstanders van premier Strijdom's
„apartheidspolitiek" in Zuid-Afrika zouden
eveneens worden gesteund.
Volgens „Newsweek" is dit plan in Mos
kou opgesteld kort na de Aziatisch-Afri-
kaanse conferentie in April te Bandung.
Driemanschap
Drie hoge Sovjet-functionarissen zijn
met de uitvoering van het Afrikaanse pro
ject belast: Sjêpilov, titulair hoofdredacteur
van de Pravda; kolonel-generaal Rassadin,
directeur van het pas opgerichte departe
ment van Afrikaanse zaken in het Sovjet
instituut voor psychologische oorlogvoering
en Soeslov, hoofd van het internationale
bureau van de communistische partij.
„Newsweek" zegt dat Afrikaanse agita
tors worden opgeleid in de buitenwijken
van Praag en op andere plaatsen in Tsje-
choslowakije.Zij worden binnengesmokkeld
De Oud-Katholieke Pers verzoekt ons te
melden dat er onlangs door een aantal
Oud-Katholieke jongeren een contactgroep
is gevormd, welke ten doel heeft deze kerk
grotere bekendheid te geven; vragen van
jongeren op het terrein van haar leer,
leven en liturgie te beantwoorden en hen,
die de gemeenschap met de Oud-Katholieke
Kerk zoeken daarheen de weg te wijzen.
De activiteit van deze groep moet gezien
worden als een verdere uitbreiding van het
reeds jaren bestaande werk van Apostoleia,
het Oud-Katholiek bureau tot verbreiding
van het geloof.
De leiding van deze jongerengroep be
rust bij vier personen, van wie er drie op
latere leeftijd tot deze oudste kerk van Ne-
Apostoieia.
volle instemming van de geestelijkheid en
v/ordt gedaan in nauwe samenwerking met
derland zijn overgegaan. Het werk heeft de
Hun, die hiervoor belangstelling hebben,
v/ordt verzocht zich onder opgave van
leeftijd en geslacht bekend te maken aan
de secretaresse, mejuffrouw P. H. Bogert,
Emmaplein 22 te Bilthoven.
adjunct-directeur van de J. P. Heyestich- g(utjie. De Franse marine heeft, in overleg
ting. Hij is lid van de Partij van de Arbeid. mej. jiej. commissariaat voor atoom
energie, de mogelijkheid van de bouw
van een atoommotor voor onderzeeboten
in studie genomen.
Klacht. De Amerikaanse federale rechter
Bottle heeft ambtenaren in het district
Randolph (Georgia, V.S.) opdracht ge
geven binnen tien dagen de namen van
134 negers, die van de lijst van kiesge
rechtigden waren afgevoerd, weer op
deze lijst te plaatsen. Tegen de drie
ambtenaren was door negers een aan
klacht ingediend, omdat hun het recht
was ontzegd in 1954 deel te nemen aan
een tussentijdse verkiezing. Een jury
heeft 22 van de gedupeerde negers een
schadeloosstelling van 880 dollar toege
kend, te betalen door twee van de amb
tenaren.
Communistische pop. Maarschalk Boelga-
nin heeft de elfjarige Ann Latman uit
Los Angeles op haar verzoek een pop
in Russische klederdracht doen toe
komen. Vroegere brieven van Ann aan
Boelganins voorganger, Malenkov, wa
ren nooit beantwoord. De Russische pop
is de zestigste in de verzameling van
Ann. Zij heeft tot 200 buitenlandse lei
ders dergelijke verzoeken gericht, waar
van er 55 met succes zijn bekroond.
Blijf liggen! De soldaten van het nieuwe
West-Duitse leger zullen in hun kazer
nes en kampen het nieuwste gerief vin
den. Zo zullen zij bijvoorbeeld de be
schikking krijgen over schuimrubber
kussens en -matrassen.
In studie. Een commissie bestaande uit
leden van de Britse verkeerscommissie,
de twee luchtvaartmaatschappijen en
het ministerie van Verkeer bestuderen
op het ogenblik de mogelijkheid van een
zogenaamde monorail-verbinding tus
sen het centrum van Londen en London
Airport.
Model. Vijftien werken van de Nederland
se beeldhouwster Elisabeth Model zijn
momenteel te zien in het instituut voor
Chinese cultuur te Washington. Een bij
zonder fraai werk is een uit ebbenhout
gesneden figuur „de vader", ter herin
nering aan haar echtgenoot, die enige
jaren geleden is gestorven. Beiden zijn
in de oorlogsjaren uit Nederland ge
vlucht en in 1941 in New York aange
komen. Mevrouw Model heeft zich in de
Verenigde Staten grote bekendheid ver
worven als kunstenares.
Kanselier. Donderdag is de koningin-moe
der van Engeland Elizabeth, geïnstal
leerd als kanselier van de universiteit
van Londen. De plechtigheid werd ge
houden in de „Royal Festival Hall". De
Koningin-moeder is de eerste vrouw,
die deze functie bekleed.
via Roemeense en Bulgaarse havens aan de
Zwarte Zee.
„Newsweek" documenteert het artikel
met verscheidene Praagse adressen waar
kaartarchieven en centra van onderzoek
zijn gevestigd. Een half dozijn Tsjechische
deskundigen voor Afrika dat voor het pro
ject bestemd is, wordt met name genoemd,
onder wie de ontdekkingsreizigers Hanzel-
ka en Zikmund. De Tsjechische minister
zonder portefeuille Josef Maurer zou belast
zijn met de leiding van het Egyptische
spoorwegnet. De meeste wapens die naar
Afrika gestuurd worden, zullen van Tsje
chisch fabrikaat zijn. In Tsjechoslowakije
vervaardigde machinegeweren moeten uit
Russische havens aan de Zwarte Zee naar
havens aan de Afrikaanse Oostkust ge
stuurd worden, via Perzische en Armeense
tussenpersonen.
ADVERTENTIE
Van Zaterdag 26 November af tot
Zaterdag 3 December geopend van des
morgéns 8 u. 30 tot des avonds 10 uur.
Grote Houtstraat 100 - Tel. 17472
Rijksstraatweg 125 - Tel. 23991
GENèVE (Un. Press) Een agent die
optrad voor de Sovjet-Unie heeft een brief
van Karl Marx gekocht voor zevenhonderd
gulden op een veiling van historische brie
ven en manuscripten in Genève.
Twee manuscripten van Mozart werden
respectievelijk voor vijfduizend en 4600
gulden gekocht door een Zwitsers-Duitse
kunsthandelaar. Een gesigneerde brief van
Napoléon Bon.aparte aan de stedelijke auto
riteiten van La Ciota bij Marseille werd
voor 1400 gulden eigendom van een Frans
man. Ook een brief van de Franse diplo
maat Talleyrand, die over de recrutering
van Zwitsers in het leger van Napoléon
ging, ging naar een Franse koper. Een brief
van Shelley werd voor achthonderd gulden
gekocht door Britse handelaars, die ook
duizend gulden over hadden voor een brief
van de Franse auteur Flaubert. Andere
gesigneerde brieven en de prijzen die ze
opbrachten waren: Calvijn 2500 gulden,
Rousseau 230 gulden, de markies de Sade
130 gulden, Baudelaire 570 gulden en Ein
stein 170 gulden. Een brief van de Guillotin
de uitvinder van de guillotine, bracht 57
gulden op.
Ter gelegenheid van het 75-jarig be
staan van de Koninklijke Studentenschiet
vereniging „Amsterdam" zal Zaterdag voor
de studensociëteit in de Sarphatistraat te
Amsterdam, een militair défilé worden ge
houden, waaraan deelnemen pelotons van
de Studentenschietvereniging, de Utrecht
se studentenweerbaarheid „Pro Patria" uit
Leiden en de Delftse studentenweerbaar
heid, 150 adelborsten van het Koninklijk
Instituut voor de Marine uit Den Helder
en 200 cadetten van de Koninklijke Mili
taire Academie uit Breda, in ceremonieel
tenue, met het tamboerkorps van de K.M.
A. en de Luchtmachtkapel.
Na het délifé, dat om half elf begint,
zal een mars door de stad worden ge
maakt.
57. Langs de weg stond de kist, waarin
Joris Goedbloed gevangen zat. Het sterke
touw, dat er omheen was gewonden, be
lette hem om zich met het glas zwaar
water uit de voeten te maken en dit vond
hij natuurlijk vjel jammer. Maar omdat
hij in zijn wisselvallig bestaan geleerd
had, zich naar de omstandigheden te
17.4518.15 Nieuws. Feiten van de dag. I plooien, wachtte hij nu maar rustig af en
Op de planken. (Op 224 en 49 m.). I rookte de ene sigaret na de andere. Naar
mate de tijd verstreek begon hij echter
ongeduldig te worden. „Het komt niet te
pas, om een kist met kostbare inhoud zo
maar langs de kant van de weg te laten
staan", mompelde hij. „Laat ik maar eens
trachten, of ik met mijn sigaret dat touw
kan bereikenTerwijl Joris aldus tot
uitbraakpogingen overging, boog de huur-
boef Honnepon zich uit de cabine van de
voortjagende vrachtwagen en staarde ont
zet naar de lege laadbak. „Stop baas!
Stop!", riep hij uit, „we zijn de kist kwijt!
Die is er zeker afgevallen!" „Kissie weg?"
herhaalde Chi Fon verschrikt. Vlug ons
maken draaien!" Tegelijkertijd liet hij de
auto een scherpe wending maken en stoof
met loeiende motor de weg terug, die zij
gekomen waren. „Ons MOETEN kissie
terugvinden", siste hij.
VERHOUDINGSGEWIJS het grootste
aantal emigranten zijn de Verenigde Sta
ten binnengestroomd tussen de jaren 1870
en 1890, toen het grote vlaktegebied in het
Westen was opengesteld en voor land
bouwers en veehouders toegankelijk was
geworden. De rechten der Indianen waren
in verschillende staten afgekocht en het
aldus vrijgekomen land werd ter beschik
king van kolonisten gesteld.
hetgeen in vele gevallen tot
een werkelijk waanzinnige
stormloop naar de nieuwe ge
bieden aanleiding gaf.
Howel de kolonisatiepolitiek
van de regering dus een be
langrijk aandeel had in de be- V.
volhing der lege gebieden, is
kortom, de landschenkingen uit voorgaan
de perioden hadden tot gevolg dat het
gehele economische en politieke leven in
de Verenigde Staten met de spoorwegbe-
langen wareh verbonden, van welk ver
schijnsel tot op de huidige dag nog de ge
volgen merkbaar zijn.
Zoals gezegd, vormt de rol die de spoor
wegmaatschappijen in de kolonisatie van
het Westen op zich hebben
genomen, een nog veel
merkwaardiger hoofdstuk. Om
het voor niet ontvangen
land, dat voor mijn- of bos
bouw weinig uitzichten bood,
aan de man te brengen,
gingen deze ondernemingen
er namelijk toe over de grond
de bijdrage die de spoorwegen in dit be- aa.n kolonisten te verkopen. De Northern
volkingsproces hebben geleverd, zeker
niet minder belangwekkend. Aan deze
lichamen was in de loop der tijden zó veel
land voor niets weggeschonken, dat tot
1890 alle land dat gratis ter beschikking
van de kolonisten was gesteld, hiertegen
nauwelijks opwoog. Deze opeenhoping van
land in handen van enkele spoorwegmaat
schappijen had uiteraard bijzondere con
sequenties, want de spoorwegen waren
hierdoor ten nauwste betrokken bij de ex
ploitatie van ijzer-, koper-, steenkolen en
andere mijnen in hun gebieden, evenals
bij de houtaankoop of bij welke andere
werkzaamheid ook die op hun grond kon
geschieden. Zo vertelt Winston Churchill
dat de spoorwegen in de staat New
Hampshire de oppermachtige regeerders
waren; de staat Wisconsin was in de tach
tiger jaren horig aan de spoorweg- en
houtbelangen, de Southern Pacific was
volgens Frank Norris de octopus die Cali-
fornië beheerste, de wetgevende vergade
ring van New York werd voor een belang
rijk deel door de spoorwegen gekocht,
Pacific, die over vele millioenen ha. kon
beschikken, overstroomde Europa met pu
blicaties over de bijna tropische vrucht
baarheid van de Westelijke grond en
had een tijdlang meer dan 800 buitenland
se agenten in dienst om aan de emigran-
ten-in-spe land te verkopen. De Santa Fé
haalde duizenden Russische Mennonieten
in het land, de Southern Pacific trok
voornamelijk Duitsers en Scandinaviërs
aan, en in 20 jaar tijds stroomden 8 mil
lioen emigranten het land binnen, die in
verschillende streken langs deze spoor
lijnen tot op de huidige dag het karakter
van de landelijke bevolking bepalen.
Weliswaar in mindere mate dan een halve
eeuw geleden, maar in allerlei facetten
van het dagelijks leven toch nog duidelijk
merkbaar.
Over spoorwegen gesproken, weet u dat
men eens houten rails en papieren wielen
heeft gebruikt?
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)
