Grootse Hoogoven-uitbreiding zal de
staalfabricage op nieuwe leest schoeien
O
Groen Co
„Armac", snelste elektronische
rekenmachine, thans gereed
Panda en de Meesteivma
OVERGORDIJNSTOF
r
Oxyd-staal vergt hoge fabriek en veel zuurstof
De radio geeft zaterdag
Mens blijft onmisbaar
Wereldnieuws
ió Uet
zo
N.
'N
-J
VRIJDAG 14 SEPTEMBER 1956
Niet meer Martinovens
IJzer in de „peer'
Hazenberg
Centrale Verwarming
Pow-R-Matic Oliebranders
Nederlandse geleerden ontwierpen en
construeerden „super-kunstbrein"
Machinist veroorzaakte in
vriesnacht treinbotsing
„Spookkamp Helden" weer
door woonwagenbewoners
betrokken
West-Duitsland ducht een
strategische herziening
Vermakelijk
heid
IN DE REUSACHTIGE Siemens-Martin ovens van de IJmuidense Hoogovens moe
ten de grondstoffen voor staal acht tot tien uur „sudderen" als dit woord gebruikt
mag worden voor de helse temperaturen onder de vuurvaste stenen koepels der zes
bestaande ovens voor de lading er in een verblindende straal wordt uitgestoten.
Dan is er 180 ton staal aan de industriële behoefte toegevoegd. Als echter het nieuwe
procédé van oxyd-staalbereiding, waartoe de directie van Hoogovens zojuist heeft
besloten, kan worden verwezenlijkt, is er niet meer dan drie kwartier nodig voor de
vervaardiging van 60 ton hoogwaardig staal. Noordelijk van de bestaande Staalfa
briek en bewesten de lange Breedbandhallen wordt daartoe in het Kennemerduin
straks een begin gemaakt met een nieuwe uitbreiding van de K.N.H.S., wier jaar
capaciteit daardoor in begin 1958 met 300.000 ton staal zal zijn uitgebreid: 300.000
ton in blokken, naast de 800.000 ton staal volgens het Siemens Martin-principe, dat
ook al tot vernieuwingen leidde binnen het fabriekscomplex langs de Noordoever van
het Noordzeekanaal.
De grote uitbreidingsplannen van Hoog
ovens en Breedband kregen hun beslag op
20 december 1955, toen besloten werd de
staalproduktie van 700.000 tot 1.100.000 ton
per jaar op te voeren. De zesde Martin
oven, die sindsdien aan de staalfabriek is
toegevoegd, hielp deze capaciteitsvergroting
inmiddels al realiseren en het zou voor de
hand hebben gelegen, er nog meer Martin
ovens bij te zetten. Maar de techniek bood
inmiddels andere mogelijkheden. Er zijn
er eigenlijk drie: het Martinproces, het
Thomasproces en het .elektrostaalproces
Van Martinstaai weten de Hoogovens alles
af, voor Thomasstaai voelen zij daaren
tegen weinig, omdat de kwaliteit niet altijd
geheel naar wens is en het elektrostaal
proces wordt in een land zonder „witte
steenkool" (stroom uit waterkracht) wat
duur.
Daarnaast is echter in de laatste jaren
een nieuw procédé ontwikkeld, dat 'n kwa
liteit staal oplevert, die gelijkwaardig is
aan of misschien soms zelfs wel beter dan
Martinstaai. Zoals het meer gaat, was dit
procédé al oud. Zelfs Henry Bessemer, de
ADVERTENTIE
ZONECHTE
WASECHTE
LICHTECHTE
MODERNE
120 breed 5.^
Kruisstraat
Haarlem - Telefoon 11491
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen.
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.50 Voor de vrouw.
9.40 Platen. 10.00 Tijdelijk uitgeschakeld,
causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de
arbeiders in de continubedrijven. 11.35
Cello en piano. 12.00 Dansmuziek. 12.30 Land
en tuinbouwmededelingen. 12.33 Platen. 13.00
Nieuws. 13.20 Dansmuziek. 13.45 Sportpraat-
je. 14.00 Drents programma. 14.25 Mannen
koor. 14.50 Bereidt de school voor op het
leven in de maatschappij?, causerie. 15.05
Platen. 15.35 Boekbespreking. 15.50 Strijk
orkest. 16.30 Voetbalreportage. 18.20 Nieuws
en commentaar. 18.40 Platen. 19.00 Artistieke
staalkaart. 19.30 Passepartout. 19.40 De Bij
bel in het kerkelijk jaar, causerie. 19.55 Deze
week, causerie. 20.00 Nieuws. 20.05 Koorzang.
20.25 Cabaret. 20.55 Orkestconcert. 22.00 Sol
cialistisch commentaar. 2.15 Orgel en zang.
22.35 Schimmenspel op zee, hoorspel. 23.00
Nieuws. 23.1524.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weer
bericht. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw.
10.00 Voor de kleuters. 10.15 Platen. 10.30
Ben je zestig? 11.00 Voor de zieken. 11.45
Platen. 12.00 Angelus. 12.03 Piano en orgel.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Platen. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en
katholiek nieuws. 13.20 Lichte muziek. 13.50
Platen. 14.00 Boekbespreking, 14.10 Lichte
muziek. 14.20 Platen. 14.40 Amateurprogram
ma. 15.00 Kroniek voor letteren en kunsten.
15.40 Amateurprogramma. 16.00 De schoon
heid van het Gregoriaans. 16.30 Platen. 17.00
Voor de jeugd. 17.40 Musette-orkest. 18.00
Lichte muziek. 18.15 Journalistiek overzicht.
18.25 Lichte muziek. 18.45 Regeringsuitzen
ding: Atlantisch allerlei. Een en ander over
de 15 landen, aangesloten bij het Atlantisch
Pact. 19.00 Nieuws. 19.10 Radio Philharmo-
nisch orkest. 20.00 Lichtbaken. 20.20 Actuali
teiten. 20.35 De gewone man. 20.40 Platen.
21.00 De resoluties van he t Internationaal
Katholiek artsencongres te Scheveningen.
causerie. 21.10 Belevenissen van een missio
naris in het centrale bergland van Nieuw
Guinea, causerie. 21.30 Platen. 21.50 Metro-
pole-orkest en solist. 22.30 Platen. 22.35 Wij
luiden de zondag in! Aansluitend: Avond
gebed en liturgische kalender. 23.00 Nieuws.
23.15 Nieuws in Esperanto. 23.22 Dansmuziek.
23.45—24.00 Platen.
TELEVISIE (V.A.R.A., N.T.S., N.C.R.V.
15.45 Voor de kinderen. 16.2518.15 Euro
visie: Voetbalwedstrijd ZwitserlandNeder
land. 20.00 Journaal en weeroverzicht. 20.15
TV-encyclopedie. 20.20 Vragen aan voorbij
gangers. 20.35 Platen. 20.50 Filmprogramma.
21.00 Gevarieerd programma. 21.50 Dag
sluiting.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 12.50 Idem. 13.00 Nieuws. 13.15 Muziek-
almanak. 14.30 Radiojournaal. 15.00 Platen.
15.30 en 15.45 Platen. 16.00 Accordeonrecital.
16.15 Platen. 16.30 Accordeonrecital (ver
volg). 16.45 Engelse les. 17.00 Nieuws.. 17.10
Koora^pg. 17.30 Orgelrecital. 18.15 Koorazng.
18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40
Platen, 20.00 Orkestconcert. 20.30 Platen.
20.45 Orkestconcert. 21.15 Platen, 21.30
Orkestconcert. 22.00 Nieuws. 22.15 Amuse
mentsmuziek. 22.45 Platen. 23.00 Nieuws.
23.05—24.00 Platen.
uitvinder van het Bessemer-staalprocédé
noemt het al in zijn oudste oetrooigeschrif-
ten, maar daar er zuivere zuurstof voor
nodig is, was het allemaal op papier erg
mooi, maar voor de praktijk te duur.
De zuurstofbereiding heeft echter sinds
dien een enorme vlucht genomen: men
bouwt thans installaties, waarmee grote
hoeveelheden zuivere zuurstof zijn te ma
ken tegen een economisch-aanvaard.bare
prijs. In andere landen werden dan ook in
de afgelopen vijf jaar reeds vier staalfa
brieken opgetrokken, die oxyd-staal ver
vaardigen.
De naam zegt het al: de zuurstof speelt
de hoofdrol. In Oostenrijk, waar na de oor
log moeilijkheden kwamen wegens gebrek
aan schroot en aan brandstof, is naarstig
verder gezocht naar een mogelijkheid om
de zuurstof als brandstof te bezigen en
Hoogovens heeft deze research nauwlettend
gevolgd, omdat er uit bleek, dat oxydstaal
wel eens beter en rendabeler zou zijn dan
de uitbreiding van de Martin-staal-
produktie.
Men zou er echter een geheel nieuwe
staalfabriek voor moeten bouwen: de
outillage is geheel anders dan die voor de
Martin-staalfabricage. Er wordt uitgegaan
van vloeibaar ijzer ruwijzer dus, zoals
het uit de Hoogovens komt. Daar ruwijzer
nogal wat verontreinigingen bevat als kool
stof, silicium, mangaan, fosfor en zwavel,
die in deze hoeveelheden niet in de han
delskwaliteit staal mogen voorkomen, moet
er uit de grondstof nog al het een en ander
verwijderd worden.
Nu zou men de „bijmengsels" kunnen
verbranden en op die manier staal overhou
den, maar dat is niet zo eenvoudig als het
in theorie lijkt. Niettemin komt het nieuwe
staalprocédé daar in grote trekken op neer.
In een stalen vat dat de vorm van een
peer heeft, een converter genaamd, brengt
men na 1 kalk en de schrot 'n hoeveelheid
vloeibaar ruw ijzer en daarna wordt door
middel van een blaaspijp met kracht zuur
stof ingevoerd. Tijdens de felle reactie ver
branden de „ongerechtigheden" tot verbin
dingen, die of als zeer brandbaar-gas ont
wijken of als slak op het staalbad gaan
drijven. Dit in wezep simpele grapjp. levert
grote hoeveelheden warmte op en die is
wel nodig ook, want 't smeltpunt van staal
ligt met 1600 graden C. ongeveer 350 gra
den hoger dan dat van ijzer. Zijn de bij-
mengselen eenmaal voldoende uit het ruw
ijzer verwijderd, dan is het zuivere staal
overgebleven en kan er volgens het reeds
beproefde systeem gegoten worden: in de
bestaande staalfabriek is dat in de giethal
op bepaalde momenten in een zee van een
lichtrood vonkenspel te zien. Er komen
twee converters in de nieuwe staalfabriek.
Er boven zullen bunkers gebouwd worden
voor kalk, erts en verschillende toeslag
stoffen, terwijl daar ook de beweegbare
zuurstof-lans wordt ondergebracht. Door
dat dit onmisbare apparaat een grote lengte
heeft, wordt de converter-hal een hoog ge
bouw van vijf verdiepingen dat 37 meter
boven het maaiveld zal uitrijzen. Elke con
verter kan 55 ton ruwijzer en 25 ton schrot
en erts bevatten en daar blijft dan na het
blazen 60 ton staal van over staal, dat
uit de kantelende converter in de gietpan
vloeit, die er verderop in de giethal wel
raad mee weet.
Uiteraard zijn voor dit procédé grote
voorraden zuurstof nodig en er zal dan ook
een zuurstoffabriek worden gebouwd, die
ADVERTENTIE
99,5 percent zuivere zuurstof gaat maken.
Dit onderdeel van het nieuwe bedrijf pro
duceert constant, maar de oxyd-staalfa-
briek neemt in stoten af, zodat er grote
zuurstofbuffers nodig zullen zijn, die onder
20 atmosfeer druk deze grondstof zullen
vasthouden. Tenslotte moet aan de fabriek
een ontstoffingsinstallatie worden gemaakt
om de zeer fijne ijzerdeeltjes die in de ver
brandingsgassen voorkomen af te scheiden.
Deed men dit niet dan zou het ontsnappen
de gas met zijn „ijzervijlsel" bepaald hin
derlijk zijn voor de omgeving.
XXXXXXXXXXXXDOOOOOOO<X5COOOOOOOOOOOOOOOOCOOOOOOOC>OOOOOOOC"
ADVERTENTIE
I Tweehonderd dragers van de naam
Hazenberg hebben in Groningen, in i
vergadering bijeen, besloten tot op-
richting van een familievereniging.
De uit vele provincies van ons land
en zelfs uit Madeira toegestroomde
Hazenbergs kregen uit de mond van de j
genealoog W. T. Vleer uit Hardegarijp de
geschiedenis van hun geslacht te ho- 8
ren. De oudste Hazenberg, van wie de
archiefstukken verhalen, was Willem
Wiebe geheten en leefde omstreeks 1620,8
zo deelde hij mee. Elf nazaten van Wil- 8
lem Wiebe werden gekozen in het voor- B
lopig bestuur der nieuwe vereniging, 8
met als voorzitter mr. dr. J. Hazenberg g
uit Wassenaar, die ook deze eerste ver- 8
gadering leidde. Een door mr. dr. J. 8
Hazenberg samen met de heer Vleer en i-j
de heer Padhuis uit Groningen ontwor-
pen familiewapen werd door de verga- g
dering goed bevonden. Aan deze beslui- g
ten ging een inleiding door een andere y
Hazenberg, mr. A. J. uit Leeuwarden,
vooraf.
OOOOOOOOOCKXX>OOCXDO(XXXXXXXXXXXXXXX)OCOOOOCOOOOOOOOCXXXX>OC
BLOEMENDAAL
Feestavond esperantisten. In tegenstel
ling tot het bericht in ons blad van dinsdag
zal de feestavond van de bond van arbeiders
esperantisten ter gelegenheid van het dertig
jarig bestaan van de bond, niet op 17, maar
op 18 september in „De Leeuwerik" worden
TELEFOON 22143 gehouden.
Het „mathematisch centrum" in Amsterdam heeft een nieuwe elektronische
rekenmachine in gebruik genomen. Deze machine, „Armac geheten en geheel
in het mathematisch centrum gebouwd overeenkomstig het ontwerp van eigen
medewerkers, is op haar gebied de snelste in Nederland. Ilaar capaciteit is twin
tigmaal zo groot als die van de „Arra", de eerste door genoemd centrum ont
worpen rekenmachine. Een zusje van deze „Arra is de eveneens door het
mathematisch centrum vervaardigde „Ferta", die in bedrijf bij de Fokkerfa
brieken is en daar onder meer uitstekende diensten heeft bewezen bij de be
rekeningen voor de constructie van het
„Friendship"-vliegtuig.
p
Er zijn plannen voor de bouw van een derde elektronische rekenmachine, die
weer in menig opzicht een verbetering van de „Armac" zal zijn. Voorlopig echter
kan met de „Armac", die onder meer opdrachten uitwerkt voor het nationaal
planbureau, in de bestaande behoeften worden voorzien.
Hoewel de elektronische rekenmachines
fantastische resultaten geven zij maken
in korte tijd berekeningen, waarmee dui
zend rekenaars hun gehele leven bezig zou
den zijn vormen zij toch maar een on
derdeel van „het rekenbedrijf" en zij scha
kelen de mens geenszins uit. De resultaten,
die de machines geven, moeten namelijk
voortdurend door de mens worden gecon
troleerd, en de opdrachten, welke de ma
chines krijgen uit te werken, vereisen een
speciale bewerking, die in de zogenaamde
programmeerafdeling geschiedt.
'Wanneer men zo'n machine bepaalde be
rekeningen wil laten maken, dan dienen de
bijna altijd ingewikkelde formules tot ele
mentaire bewerkingen te worden herleid,
daar het „elektronische brein" alleen maar
kan optellen, aftrekken, vermenigvuldigen
en delen. Met andere woorden: het op te
lossen probleem wordt in verschillende
stukken verdeeld, in „blokschema's" en
daarna „vertaald" in de taal der machine,
een werk dat grote nauwgezetheid vereist.
Dit programmeren, zo zeiden de hoog
leraren, is een zeer gespecialiseerde arbeid,
waarvoor men lang niet iedereen gebrui
ken kan. Het vereist „netheid van brein"
en een zorgvuldige manier van denken. Is
het programma (de vertaling van het op te
lossen probleem in machinetaal) eenmaal
gereed en nauwkeurig op fouten gecontro
leerd hetgeen vrij veel tijd vergt dan
wordt het op een ponsband aan de machi
ne „gevoerd", die daarop de gewenste be
rekeningen maakt.
Het mathematisch centrum werd in fe
bruari 1946 opgericht, nadat reeds tijdens
de tweede wereldoorlog enige Nederlandse
wis- en natuurkundigen de wenselijkheid
hadden onderkend, zulk een instituut in
het leven te roepen voor de systematische
beoefening van de zuivere en de toegepaste
wiskunde. Na de' bevrijding wisten genoem
de mathematici en fysici de Nederlandse
regering, het gemeentebestuur van Amster
dam en een aantal industrieën voor dit plan
te interesseren. De belangstelling uit in
dustriële kringen wordt duidelijk als men
bedenkt dat de voortschrijdende industria
lisatie van ons land wetenschappelijk on
derzoek vereist, dat weer voor een groot
gedeelte afhankelijk is van wiskundige be
rekeningen.
Verdere opdrachten
De problemen, die het centrum worden
voorgelegd, zijn vele en velerlei. Zo heeft
de afdeling mathematische statistiek het
vorige jaar onder andere besprekingen ge
voerd en adviezen gegeven over onderwer
pen als: „De invloed van het doubleren
van klassen op de studieresultaten van
m.o.-leerlingen", „De vorderingen van
schoolkinderen in relatie tot milieu-facto
ren", „De toonhoogte-variaties in de
spreektaal", „Roulette-problemen", „Caries
bij ratten", „Storingen van telefoonkie
zers", „Wachttijden van treinen op enkel-
sporige baanvakken", „Periodiciteit in de
dikte van garens", en „Persistentie van de
dagelijkse hoeveelheid neerslag".
De afdeling toegepaste wiskunde hield
zich in 1955 vooral bezig met de belang
rijke onderzoekingen voor de Deltacommis
sie inzake het hydrodynamische Noordzee-
probleem.
De opdrachten, die aan de rekenafdeling
in 1955 werden verleend, hadden onder
meer betrekking op: getijden-berekeningen
voor de beneden-rivieren; berekeningen
met betrekking tot eën veld van radiozen
ders'ten aanzien'van de voortplanting van
radiogolven om de aarde; berekening met
betrekking tot eer) uniform maatsysteem, in
de confectie-industrie; berekeningen be
treffende zonsverduisteringen; periodici-
teitsonderzoekingen in de rustige gang van
een spoorwegwagon en berekeningen inzake
een stofbesparingsonderzoek voor de con
fectie-industrie.
Voor de rechtbank te Arnhem heeft
terecht gestaan de 37-jarige machinist bij
de Nederlandse Spoorwegen J. A. V. uit
Rotterdam, verdacht van het door onoplet
tendheid veroorzaken van een botsing tus
sen twee goederentreinen op 14 februari
nabij het station Hemmen-Dodewaard. De
officier van Justitie mr. F. O. Leusink eiste
honderd gulden boete of dertig dagen
hechtenis tegen de machinist.
Volgens de machinist, die in de bewuste
nacht een goederentrein bestuurde komend
uit de richting Dordrecht, was het bar
koud; het had gesneeuwd en het mistte.
Door het hapgen uit de cabine in de felle
koude was er een tranenfloers voor zijn
ogen gekomen, waardoor hij een voorsein
moet hebben gemist. Hij had zich even
naar binnen gewend om zijn ogen af te
wissen.
De officier ging van het standpunt uit,
dat de verdachte grove schuld aan de bot
sing heeft, omdat hij op het moment van
het passeren van het voorsein niet uit zijn
cabine leunde, zoals is voorgeschreven. Mr.
Leusink wilde rekening houden met de
slechte weersomstandigheden.
De raadsman mr. K. Witlox vestigde de
aandacht op de zware taak van een ma
chinist op een open machine in een barre
winternacht, terwijl het zicht wordt be
moeilijkt door stoom van de verouderde
locomotief. De pleiter meende, dat de ver
dachte reeds voldoende disciplinair is ge
straft (schriftelijke berisping en een half
jaar rangeerdienst) en dat van grove schuld
geen sprake was onder deze omstandig
heden. De uitspraak volgt over veertien
dagen.
5. Geruisloos en snel gleed het geheim
zinnige bootje door de golven, naar een
onbekende bestemming. „W-waar zouden
we heenvaren?", vroeg Panda angstig. „Dat
zou ik u niet kunnen zeggen, meneer Pan
da", antwoordde Jolliepop, die zijn waar
dige kalmte weer had hervonden. „M-maar
dat rare bootje ontvoert ons!", stotterde
Panda. „Dat is niet gewoon!" „Inderdaad
een ongewone handelwijze voor een boot",
gaf Jolliepop toe. „Ik vraag mij echter af
„Maak je toch geen zorgen", klonk,
opeens een rammelend stemmetje uit de
hut. „Drink een kopje koffie. Ik ben nog
warm!" Panda kroop bibberend in de gor
dijnen. „Z-zei jij dat, Jolliepop?", vroeg
hij hoopvol. „Nee, meneer Panda", ant
woordde de onverstoorbare knecht. „Deze
uitnodiging kwam van de ehkoffie
pot".
Nadat sinds vorig jaar, toen wilde ge
ruchten de ronde deden dat het spookte
in het Woonwagenkamp te Helden, het be
trokken terrein tussen de bossen angstval
lig door woonwagenbewoners gemeden is,
hebben er zich thans weer enige gezinnen
in hun rijdende behuizingen gestationeerd.
In tegenstelling tot de panische vlucht,
waartoe men vorig jaar overging, schijnt
men thans vastbesloten te zijn om alle in
timidatiepogingen van de zijde der spoken
het hoofd te bieden. Deze laatsten hebben
zich ook nu weer niet onbetuigd gelaten.
De families Lemmens, Van Moorsel en
Westheim hoorden in een van de eerste
nachten na hun aankomst het geronk van
een auto, die uit de richting Kessel het
kamp naderde. In de duisternis maakten
enige mannelijke bewoners van het kamp
een speurtocht naar de auto, die echter
onvindbaar bleek. Plotseling werd er een
aantal vuurpijlen afgeschoten, in het
schijnsel waarvan men drie vluchtende ge
stalten zag. Een achtervolging werd inge
zet, maar de „spoken" wisten tijdig met
de gereedstaan ie auto te ontkomen» In
ieder geval constateerden de woonwagen
bewoners met een zekere opluchting, dat
althans deze keer wel zeer duidelijk „aard
se geesten" aan het werk waren geweest.
Nadien heeft men op een nacht nog eens
geruime tijd een licht in de bossen zien
rondwaren, maar er gebeurde verder niets
tot teleurstelling van de kampbewoners,
die hopen -ie spoken nog eens een warme
ontvangst te bereiden.
Het peil der spookseances is wel aan
merkelijk ge/akt vergeleken bij vorig
jaar, toen de kampbewoners geluiden als
van door de lucht zwevende piano's en
watergekabbel als van een plotsehng ont
stane beek meenden te horen.
Ministerraad van Westeuropese Unie
komt zaterdag in Parijs bijeen
LONDEN (Reuter/AFP). De organisatie
van de Westeuropese Unie heeft bekend
gemaakt, dat de ministers van Buitenland
se Zaken van de zeven WEU-landen (Groot-
Brittannië, Frankrijk, West-Duitsland, Ita
lië, België, Nederland en Luxemburg) Za
terdag in Parijs bijeen zullen komen op
verzoek van de Westduitse bondsrepubliek.
In Londen meent men te weten, dat op
Westduits verzoek gesproken zal worden
over „een algemene strategische herzie
ning". Volgens de bondsregering mag men
niet ten koste van de gewone bewapening
voorrang geven aan de atoomwapens. Bonn
vreest, dat de Westelijke mogendheden zo
veel belang aan de afschrikwekkende
kracht van atoomwapens hechten, dat zij
hun troepensterkte op het Europese vaste
land zullen verminderen.
De „drie wijzen mannen" van de Noord-
atlantische Verdragsorganisatie hebben in
Parijs hun onderzoek naar de mogelijkhe
den om de NAVO uit te breiden tot samen
werking op economisch en politiek gebied,
voortgezet. Deze commissie moet nagaan op
welke manier het Westen het beste kan
antwoorden op de Russische ommezwaai
van militaire naar economische en politieke
druk. Deze en volgende week zal de com
missie vertegenwoordigers van alle vijftien
NAVO-landen ontvangen.
ADVERTENTIE
De vormhoudendc knag
Vtbno-bkwiÉ Ion open en gesloten
gedragen worden en op venchilleo-
de wijzen gemodelleerd Hoogver-
edeide poplin, krimpvrij. kreukher-
atellend. was- en üchcecht ia 14
Verkrijgbaar bij:
Barteljorisstraat 5 - Haarlem
Telefoon 19004
Bedwongen. Een olie-ingenieur uit Texas,
Myron Kinley, is er eindelijk in ge
slaagd om de omhoogspuitende nieuwe
oliebron, een van de machtigste van de
aarde, bij Ghom in Perzië te stuiten.
Met behulp van ingenieurs ter plaatse
heeft hij de geiser met behulp van een
afsluiter van zeven ton gewicht be
dwongen.
Overstromingen. Voor de tweede maal dit
jaar is de Oostenrijkse provincie, Tirol,
door zware overstromingen geteisterd.
Dorpen en wegen zijn door het water
geblokkeerd en bomen ontworteld. Po
litie en noodploegen baanden zich don
derdag een weg naar geïsoleerde boer
derijen in de Ziller-vallei en het dorp
Rum, drie kilometer van Innsbruck
verwijderd.
Rehabilitatie. Volgens radio-Boedapest
heeft generaal-majoor Jenoe Hazai van
het Hongaarse leger woensdag bekend
gemaakt, dat de Hongaarsê leger-offi-
cieren, die „tijdens het regiem van Ra-
kosi zonder enige schuld werden ge-
executeerd" thans gerehabiliteerd zijn.
„Hun gezinnen krijgen thans pen
sioenen", zo deelde Hazai mede.
Toeneming. Volgens een mededeling van de
Amerikaanse nationale Raad van Ker
ken bedraagt het aantal leden van kerk
genootschappen op het vasteland der
Verenigde Staten thans 100.162.529, dat
is 2.679.918 meer dan verleden jaar. In
dit jaar nam het aantal leden toe met
2,8 percent en de bevolking met 1,8
percent. De protestanten vormen 35,5
percent van de bevolking, de rooms-
katholieken 20,3 percent.
Niet apart. Op een van de grootste massa
bijeenkomsten, die ooit aan de universi
teit van Witwatersrand (Johannesburg)
is gehouden, hebben de studenten met
overgrote meerderheid het plan van de
regering om ook op de universiteiten
het apartheidsbeginsel in toepassing te
brengen, afgewezen.
Eenvoudiger. In een toespraak tot de in
dustriële vereniging voor de Nationale
Veiligheid, heeft de stafchef van de
Amerikaanse luchtmacht, generaal Twi
ning, verklaard dat de luchtmacht ge
dwongen zou kunnen worden, gebruik
te maken van eenvoudiger plannen en
wapens, die „minder doeltreffend" zou
den zijn, als de huidige tendentie naar
een tekort aan technici zou voortduren.
Vergelijking. Expedities van twaalf landen
zullen in november naar het Zuidpool
gebied gaan om 94 stations in te richten
voor waarnemingen van het zuiderlicht.
Het doel is een vergelijking te maken
tussen het noorder- en zuiderlicht, on
der meer wat betreft de graad van mag
netisme en radio-activiteit.
Vadermoord. Drie jongens in Norwalk in
Californië, van wie de oudste tien jaar
is, hebben bekend hun vader vermoord
te hebben „om het huis over te nemen
en de zaken te laten marcheren zoals
wij dat willen". Zij zijn respectievelijk
10 jaar, 9 jaar en 7 jaar. Zij waren door
)iup vader, ^en 31-jarige arbeider op een
staalfabriek in hun kamer opgesloten.
Diepgaand. Het Amerikaanse weekblad
„Life" bevat een kleurenfotoreportage
van het wrak van het Italiaanse passa
giersschip „Andrea Doria", dat na een
aanvaring met het Zweedse schip
„Stockholm" op 29 juli bij de Ameri
kaanse Oostkust is gezonken. Het wrak
bevindt zich op een diepte van 73 meter.
Opgeheven. Een Duitser, die beschuldigd
wordt van moord en uit de gevangenis
was ontsnapt, is woensdag met behulp
van een hefschroefvliegtuig weer ge
arresteerd. De man hield zich in de
omgeving van een schietterrein bezig
met het verzamelen van patroophulzen.
Mensen uit de omgeving waarschuwden
de Amerikaanse autoriteiten, die de
man onmiddellijk lieten opsporen met
een hefschroefvliegtuig.
Laag op de gronds. De Zweed Allan Lund-
berg is donderdag Europees kampioen
koorddansen geworden, nadat hij 21 uur
en 25 minuten zonder eten of drinken
„boven" was gebleven. Toen hij op de
grond stond, ontdekte hij dat zijn porte
feuille met inhoud was gestolen.
Noodtoestand. Zeven transporttoestellen
van de Britse luchtmacht zijn donder
dag begonnen met het vervoer van
voor het grootste deel Afrikaanse
troepen naar Noord-Rhodesia, waar de
noodtoestand is afgekondigd met het
oog op een grote staking in de koper
mijnen aldaar.
WE MOGEN ons volk, dat zich in het
verleden eveneens aan de nodige misslagen
heeft schuldig gemaakt, zeker geen zacht
zinnigheid toeschrijven, maar we kunnen
er trots op zijn, dat ten aanzien van de
rechtspleging ons land zich zeer gunstig
heeft onderscheiden van vrijwel alle an
dere landen. Veel van de onmenselijke
straffen en justitieële wreedheden die el
ders schering en inslag waren
en waarvan men niet, dan met
ontzetting kan kennis nemen,
ontbraken bij ons. Waarmee
echter geenszins gezegd wil
zijn, dat ook hier geen wreed
heden zijn bedreven! Wie dit
zou veronderstellen, moet maar
eens terugdenken aan de gru
welijke manier waarop Balthasar Gerard
(of Gerarts), de moordenaar van Willem
van Oranje werd terechtgesteld, of aan de
folterinstrumenten die in ieder oudheid
kundig museum de belangstellende toerist
kan overtuigen van de afschuwelijke lijf
straffen die hier werden toegepast en juist
tot doel hadden door wreedheid af te
schrikken. Dit verandert desondanks niets
aan het feit, dat in het algemeen de recht
spraak en de straffen hier te lande gunstig
afstaken bij hetgeen zich in omringende
landen afspeelde.
Men staat overigens verstomd van het
gemak waarmee de mensen enige eeuwen
geleden de strafrechtpleging konden aan
zien. Sterker nog, tijdens de Republiek
waren de terechtstellingen meestal publie
ke vermakelijkheden, openbare, kosteloos
toegankelijke feestelijkheden, waarheen
zich jong en oud, arm en rijk in allerijl
spoedden om van het schouwspel getuige
te zyn en niets hiervan te missen. Het
plein, waar de terechtstelling zou plaats
hebben, vulde zich reeds vroeg met toe
schouwers, die soms zelfs op de daken
van omringende huizen kropen om toch
vooral goed te kunnen zien. Wanneer we
de studies en verslagen hierover lezen,
krijgen we de indruk eerder met de ope
ning van de Staten-Generaal te doen te
hebben, dan met een gelegenheid, waarbij
een weerloos mens ondrage
lijke folteringen kreeg te ver
duren en zijn leven voor be
gane misstappen op afschuwe
lijke wijze moest boeten.
En het was werkelijk niet
alleen het janhagel dat deze
misdrijven van de overheid (we
kunnen het werkelijk niet an
ders noemen) als een opwekkend kijkspel
beschouwde, maar ook aanzienlijke dames
en heren gaven de beulen bij hun werk
luide aanmoedigingen. Geheel zonder
medelijden waren die dametjes echter niet,
toant zij konden nog dagen na de terecht
stelling met deernis spreken over die arme,
zwoegende paarden die zoveel moeite had
den gehad het lichaam van de veroordeel
de te vierendelen! Hier staat ons verstand
werkelijk stil, en de enige conclusie, waar
toe we na de nodige huiveringen kunnen
komen luidt, dat het ons werkelijk onmo
gelijk is de roerselen van de mensen uit
die tijd te doorgronden.
Nu we toch in deze richting zijn beland,
kunnen we ook wel eens spreken over de
dactyloscopie, die in tegenstelling tot veler
mening geen jonge, maar een zeer oude
wetenschap is.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden).
H. PéTILLON.
