CPanda en het meesterwerk
Buitenlandse dekking voor Philips
van geld- en personeelsbehoefte
Opnemingscapaciteit voor leningen in
Nederland verminderd
Het wordt weer kouder
Effecten- en
Geldmarkt
^Loc\x ió het zo
f
PUMA SPIKES
De radio geeft vrijdag
De radio geeft zaterdag
Vijf percent-leningen slagen niet of nauwelijks
Wereldnieuws
IR. OTTEN OVER EXPANSIEMAATREGELEN
Philips* groeitempo blijft
voor op dat der
Nederlandse economie
SPORTHUIS SCHOLTE
Nederlands EBU-tekort
sterk toegenomen
DRU-fabrieken stellen
verlaagd dividend voor
Kort economisch nieuws uit
binnen- en buitenland
Economische ontwikkeling
van landen rondom de
Middellandse Zee
Absolute
gehoor
O N DERDAG 18 APRIL 1957
In de algemene vergadering van aandeelhouders van de N.V. Philips
Gloeilampenfabrieken heeft ir. P. F. S. Otten, voorzitter van de raad van
bestuur, een rede gehouden waarin uitvoerig werd ingegaan op het vraag
stuk van de expansie. De spreker deelde mee dat het concern er naar
streeft een groter deel van de behoefte aan personeel en vermogen in
het buitenland te dekken. Hierbij zal op de mogelijkheid van plaatsing van
obligatiekapitaal in het buitenland meer nadruk komen te liggen. In het
kader van het streven naar produktiviteitsverbetering is de automatie de
laatste tijd in het middelpunt van de belangstelling komen te staan. Door
automatie moet het zeker mogelijk zijn de arbeidsproduktiviteit op den
duur aanzienlijk op te voeren.
Aangezien de tijd, die verstrijkt tussen
het uitvinden en in de praktijk toepassen
van nieuwe produktiemethoden steeds kor
ter wordt, kan men verwachten dat het
proces der automatie zich sneller zal vol
trekken dan overeenkomt met de thans
normaal te achten veroudering van de be
staande bedrijfsapparatuur. De kosten we
gens economische slijtage zullen er dus
naar tenderen op te lopen. Desondanks
zullen de uit de afschrijving op bestaande
apparatuur vrijkomende middelen niet al
tijd toereikend zijn om de uit automatie
HILVERSUM I, 402 m
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgenge
bed en Idturg.kal. 8.00 Nieuws en weerber.
8.15 Platen. 8.50 Idem. 9.40 Franse muz. 10.10
Platen. 10.15 Idem. 10.35 Kamerork. 11.00 V.
d. zieken. 11.40 Platen. 12.00 Sopr., fluit en
piano. 12.20 Platen. 12.30 Land- en tuinb.-
meded. 12.33 Platen. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nieuws en kath.nieuws. 13.20 Rotterdams
Philh.ork. en solist. 14.20 Platen. 14.50 Idem.
14.55 Inleiding. 15.00 Plechtigheden v. Goede
vrijdag. 16.15 Orgelconc. 16.45 Fragm. uit
Passiespel v. Tegelen. 17.50 Harp, fluit, spi
net en piano. 18.10 Platen. 18.25 Strijkkwint.
19.00 Nieuws. 19.10 Regeringsuitz. 19.30 Omr.-
ork. en solist. 20.05 Johannes Passion, orato
rium. (In de pauze: „Door dood tot leven",
eaus.). 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM H, 298 m
7.00 Nieuws. 7.10 Gym. 7.20 Platen. 8.00
Nieuws. 8.18 Platen. 8.50 V. d. vrouw. 9.40
Orgelconc. 10.00 Thuis, ca us. 10.05 Morgen
wijding. 10.20 Platen. 11.00 V. d. kleuters.
11.20 Kamerkoor. 11.35 't Hangt aan de muur
en het tikt. 12.00 Theaterork. en soliste. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Sport en prog
nose. 12.50 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Meded.
en platen. 13.25 Metropole-ork. 13.55 Orgel
conc. 14.20 Concertgebouwork. (15.0015.2.5
Voordr.). 16.00 Platen. 16.20 Muz. caus. 17.00
V. d. jeugd. 17.30 Dansmuz. 18.00 Nieuws.
18.15 Act. 18.20 Lichte muz. 18.50 De puntjes
op de i, eaus. 19.00 V. d. kind. 19.10 Kinder
koor. 19.30 Avondmaalsdienst. 20.45 Kamer
koor. 20.55 Nieuws. 21.00 Le Roi David, symf.
psalm. 22.15 Buitenl. overz. 22.30 Exotische
klanken. 22.40 Zorg om de mens, caus. 22.50
Avondwijding. 23.00 Nieuws. 23.1524.00
Platen.
BRUSSEL, 324 m
12.00 Ork.conc. 12.30 Weerber. 12.34 Strijk-
kwart. 13.00 Nieuws. 13.11 Platen. 14.45 Ork.
conc. 15.00 Gewijde muz. 16.45 Koersen.
16.47 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 18.00
Godsd. caus. 18.30 V. d. sold. 19.00 Nieuws.
19.40 Platen. 20.00 Matthaus Passion (deel II)
21.45 Kunstkaleidoscoop. 22.00 Nieuws. 22.11
Negro spirituals. 22.55—23.00 Nieuws.
ADVERTENTIE
DE WERELDBEKENDE
SPRING- of SPRINTSPIKES
verkrijgbaar bij:
Gierstraat 59 - Tel. 21346 - Haarlem
HILVERSUM I, 402 m
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gewijde muz.
7.45 Morgengebed en liturg.kal. 8.00 Nieuws
en weerber. 8.15 Platen. 8.25 Inleiding plech
tigheden. 8.30 Metten en lauden van Paas
zaterdag. 9.45 Platen. 10.00 V. d. kleuters.
10.15 Platen. 10.30 Ben je zestig? 11.00 V. d.
zieken. 11.45 Platen. 12.00 Idem. 12.55 Zonne
wijzer. 13.00 Nieuws en kath.ndeuws. 13.20
Pianoduo. 13.45 Platen. 14.00 V. d. jeugd. 14.20
Platen. 14.40 Boekbespr. 14.50 Fanfare ork.
15.10 Kroniek va-n Letteren en Kunsten.
15.35 Dameskoor. 16.00 V. d. jeugd. 16.50 De
schoonheid v. h. Gregoriaans. 17.20 Chan
sons. 17.35 Lichte muz. 17.50 Amus.muz. 18.15
Journalistiek weekoverz. 18.25 Platen. 18.30
Parl.overz. 18.40 Zang en piano. 19.00 Nieuws
19.10 Radio Filh.ork. 20.10 Lichtbaken, caus.
20.30 Act. 20.45 De gewone man. 20.50 Pla
ten. 21.00 „De gesprekken van Nicodemus",
hoorsp. 22.15 Strijktrio en solist. 23.00 Nieuws
23.151.30 Paaswake en Plechtige Nachtmis.
HILVERSUM n, 298 m
7.00 Nieuws. 7.10 Gym. 7.20 Platen. 8.00
Nieuws. 8.18 De Ontbijtclub. 9.00 V. d. vrouw.
10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, caus. 10.05 Mor
genwijding. 10.20 Wien bleibt Wien. 11.15
Buitenl. overz. 11.30 Oude Paasmuz. 12.00
Platen. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33
Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 VARA-Varia. 13.20
Lichte muz. 13.45 Sportpraatje. 14.00 V. d.
jeugd. 14.35 Koorzang. 14.55 Platen. 15.20
Fries progr. 15.45 Kamerork. 16.30 Onderwijs
volkszaak, caus. 16.45 Dansmuz. 17.10
Weekjouro. 17.40 Lichte muz. 18.00 Nieuws
en comm. 18.20 Amus. muz. 18.45 Regerings
uitz. 19.00 Artistieke staalkaart. 19.30 Passe
partout, caus. 19.40 Het Evangelie van Jo
hannes, caus. 19.55 Deze week, caus. 20.00
Nieuws. 20.05 Omr.ork. 20.55 Prinses Turan-
dot, sprookje met muz. 22.10 Soc. comment.
22.25 Platen. 22.45 Amus. muz. 23.00 Nieuws.
23.15—24.00 Platen.
TELEVISIE (AVRO, NTS en VARA).
17.00—17.30 V. d. kind. 20.00 Journ. en
weeroverz. 20.15 Saint Germain des Prés. 21.00
Filmverz.progr. 21.35 Zigeunermuz. R.K.-
Kerkgenootschap: 23.00—1.00 Paaswake en
Pontificale Nachtmis.
BRUSSEL, 324 m
12.00 Ork.conc. 12.30 Weerber. 12.34 Ge-
■proken aperitief. 12.45 Platen. 13.00 Nieuws.
3.11 Radio-Almanak. 14.30 Journ. 15.00 Pla-
en. 15.15 Accordeonspel. 15.30 Platen. 15.45
Vccordeonspel (verv.) 16.00 Voetbalrep. 17.00
Tieuws. 17.10 Dagklapper. 17.20 Liturgische
rngen. 17.30 Liturgische Paaswake. 18.00
tederne muz. 18.30 V. d. sold. 19.00 Nieuws.
1.45 Platen. 20.00 Omroep-Ommeganck.
LOO Platen. 21.15 Amus.ork. 22.00 Nieuws.
2.11 Verz.progr. 23.00 Nieuws. 23.05 Platen.
3.30 Idem. 23.450.01 Paasnachtmis.
voortvloeiende vermogensbehoefte te dek
ken. De omschakeling fan het conventio
nele produktiesysteem op automatie maakt
het aanschaffen van veelal kostbare kapi
taalgoederen noodzakelijk en daarnaast
vereist de langdurige met automatie sa
menhangende research- en ontwikkelings
arbeid aanzienlijke financieringsmiddelen.
Een belangrijk aspect van de automatie
is, dat deze slechts levensvatbaar kan zijn
indien een potentiële afzetmarkt van vol
doende omvang aanwezig is. De wenselijk
heid van verdergaande internationale eco
nomische integratie met name in West-
Europa wordt hierdoor beklemtoond. De
automatie heeft voor Philips nog een ander
aspect daar dit concern een essentiële
functie vervult bij de omschakeling op de
automatie van de industrie in het alge
meen. Hier heeft zich een geheel nieuw en
interessant afzetgebied voor Philips ge
opend, in de ontwikkeling waarvan men
veel vertrouwen heeft.
Kapitaalvorming
Indien wij in het kader van onze ex
pansie op het gebied van research en ont
wikkeling in Nederland willen bijblijven,
dan is het dringend noodzakelijk dat in
groter aantal aan onze hogescholen en uni
versiteiten gevormde wetenschappelijke
onderzoekers ter beschikking komen.
Het is algemeen bekend, dat een zware
fiscale druk zeer schadelijk is voor de ka
pitaalvorming. De kapitaalvorming echter
zal vooral in Nederland alwaar in toe
nemende mate werkgelegenheid moet wor
den gecreëerd voor de snel groeiende be
volking een zeer hoog niveau dienen te
bereiken om ook welvaartvermeerderende
diepte-investeringen mogelijk te maken.
Aangezien Philips zeker niet de enige
producent is die zich gesteld ziet voor de
taak in de groeiende behoefte aan elektro
nische produkten te voorzien, zal ook de
vraag van andere producenten naar Phi
lips' elektronenbuizen, halffabrikaten en
diensten aanmerkelijk stjjgen.
De expansie van Philips zal zich ook in
de toekomst moeten voltrekken in een tem
po, dat het groeitempo van de Nederlandse
economie zal blijven te boven gaan. De
vooruitzichten voor een bevredigende
voorziening in de stijgende behoefte aan
wetenschappelijk geschoold personeel wor
den hierdoor in ongunstige zin beïnvloed.
Ditzelfde geldt mutatis mutandis voor de
dekking van de vermogensbehoefte hier te
lande. Het concern streeft ernaar een gro
ter deel van de behoefte aan personeel en
vermogen in het buitenland te dekken. De
sterk toegenomen industriële activiteit in
België, de Benelux-partner, hangt hier
mede nauw samen. Om dezelfde reden
wordt verder gewerkt aan samenwerking
op lange termijn met derden in binnen-
en buitenland. Door een dergelijke allian
tie-politiek is het mogelijk de doeleinden
op het gebied van de expansie te verwe
zenlijken zonder dat daardoor de behoefte
aan personeel en vermogen evenredig toe
neemt. (Zie ook de rubriek Effecten- en
Geldmarkt).
Met een overschot van 107,2 miljoen
dollar was West-Duitsland in maart we
derom de grootste crediteur in de Euro
pese Betalingsunie.. Frankrijk was de
grootste debiteur met een nadelig saldo
van 93,7 miljoen dollar. Engeland boekte
in maart een deficit van 8,4 miljoen dol
lar, waardoor het totale deficit van dit
land in de Europese Betalingsunie per
einde maart 333,4 miljoen dollar bedraagt.
Het totale bedrag, waarvoor West-Duits-
land per 31 maart j.l. crediteur is in de
unie bedraagt 788,2 miljoen dollar.
Onderstaand volgt een opgave van de
overschotten of tekorten der af
zonderlijke landen in de maanden maart
en februari j.l. (alles in miljoenen dollar).
Oostenrijk 1,1 0,7
België-Luxemburg 4,4 4,4
Denemarken 6,4 3,4
Frankrijk 93,7 88,0
Duitsland 107,2 135,6
Griekenland 0,3 9,0
IJsland 0,4
Italië 0,6 17,0
Nederland 2,1 5,6
Noorwegen 11,3 1,2
Portugal 6,1 3,2
Zweden 31,5 1,0
Zwitserland 21,2 22,1
Turkije 6,8 5,9
Engeland 8,4 22,1
De Koninklijke Fabrieken Diepenbrock
en Reigers n.v. te Ulft boekte in 1956 een
saldo exploitatierekening van f 1.940.540
(v. j. 2.622.770); een bedrag van f 297.000
komt vrij door herziening fiscale voor-
raadwaardering, zodat tezamen met exploi
tatie woningen en landerijen beschikbaar
is f 2.239.221 (v.j. f 2.690.242). Na aftrek
kingen resteert een netto-winst van
f 1.004.495 (f 1.089.570), waaruit f 561.119
wordt gereserveerd en een dividend wordt
voorgesteld van 10 percent (v. j. 12 per
cent op de gewone aandelen en 6,7 percent
op de in 1956 in gewone aandelen omge
ruilde preferente aandelen).
Om het saldo der exploitatierekening te
vergelijken met dat van het vorig jaar
dient men het verschil van rond f 700.000
te verminderen met f 275.000. is het
bedrag der aanloop- en voorbereidings-
kosten van nieuwe produkten, welke ten
laste van 1956 werden geboekt.
Het op peil houden van de winst door
het vergroten van de produktie, en trach
ten dit meerdere tegen lonende prijzen te
verkopen, stuit volgens het verslag niet
slechts op moeilijkheden bij de financie
ring, en op het tekort aan arbeidskrachten,
maar op door stijgende kostprijs zeer
moeilijk te realiseren rendabele verhoging
van de export.
Al zijn de kasmiddelen ultimo 1956 zeker
niet ruim, toch is de liquiditeitspositie on
gerekend de emissie belangrijk beter dan
eind 1955, aldus de directie.
Een verbetering van de vraag naar ge
ëmailleerd gietijzeren badkuipen in het
voorjaar heeft standgehouden. De afzet
van keukenemaille was bevredigend.
Door de onzekere toestand tengevolge
van de binnenlandse politiek en van de
internationale verhoudingen, kan de di
rectie ondanks de gunstige orderpositie
omtrent het resultaat van 1957 geen voor
spellingen doen.
Hoger dividend N.I.S.H.M.
Aan de op 25 juni te houden jaarlijkse alge
mene vergadering van aandeelhouders der N.V.
Nederland-Indonesië Steenkolen Handel-mij. zal
worden voorgesteld een dividend over 1956 van
12 °/o (v.j. 10 ®/o).
Koninklijke Shell
De heer J. W. Platt directeur van The Shell
Petroleum Company Limited, en lid van het
presidium van de raad van beheer van n.v.
Bataafse Petroleum Maatschappij, de twee top-
werkmaatschappijen van de Koninklijke/Shell
groep, heeft besioten deze functie neer te leg
gen per ultimo juni 1957, voor welke datum
hij de leeftijd van 60 jaar zal hebben bereikt.
Obligatielening P. de Gruyter
De emissie van 20 miljoen gulden vijf percent
20-jarige obligaties P. de Gruyter en Zn. n.v.
is ruim overtekend, zodat op de inschrijvingen
een vrij belangrijke reductie moet worden toe
gepast.
Unie van ijsfabrieken
In de aandeelhoudersvergadering van 16 april
1957 der N.V. Unie van Ijsfabrieken (U.V.IJ.)
werden de voorstellen aangenomen tot statu
tenwijziging, die de maatschappij in fiscale zin
tot beleggings-maatschappij maakt en waarover
in de vergadering van 2 april geen beslissing
verkregen kon worden omdat het vereiste quo
rum niet aanwezig was.
Grensposten tijdens de Paasdagen
De Nederlandse grensposten zijn op Goede
Vrijdag voor het handelsverkeer geopend en de
de beide Paasdagen gesloten. Dezelfde regeling
geldt voor de Franse grensposten. De Belgische
grensposten zijn alleen op Eerste Paasdag voor
het handelsverkeer gesloten en voor de Duitse
grensposten geldt de zondagsregeling voor Goe
de Vrijdag en de beide Paasdagen.
Ir. W. H. van Leeuwen
Ir. W. H. van Leeuwen, president-directeur
der N.V. Koninklijke Nederlandse Gist- en
Spiritusfabriek te Delft, heeft het voornemen
binnenkort af te treden. Vermoedelijk zal de
heer Van Leeuwen, die op 8 mei 70 jaar wordt,
tegen het eind van die maand zijn functie neer
leggen. De heer Van Leeuwen trad in 1912 als
ingenieur bij de Gist- en Spiritusfabriek in
dienst hij werd in 1920 tot directeur en in 1946 inHnc+ri£lo
tot president-directeur benoemd. e
MET VIER VAKANTIEDAGEN voor de boeg konden deze week van de effecten
beurs geen grote evoluties worden verwacht en ook New York heeft er niet aan
meegewerkt om de handel hier te verlevendigen. Reeds tegen het eind van de vorige
week is de koersstijging voor internationale fondsen, welke ook de lokale markt
meesleepte, tot staan gekomen, waaraan ongetwijfeld de nog altijd onbehagelijke
sfeer in de internationale politiek debet was. Voor Amsterdam kwam daar nog bij
dat de Aku over het eerste kwartaal met zeer slechte cijfers is uitgekomen, zodat de
behaalde koerswinst weer geheel verloren ging. Het meest opvallende in de kwartaal
cijfers van de Aku is de sterk gedaalde winstmarge, nadat deze in het vierde kwartaal
van 1956 weer wat gestegen was. Toen was die marge 13.02 pet., na een daling van
16.17 pet. in het eerste kwartaal van 1956 tot 12.02 pet. in het derde kwartaal. Het
eerste kwartaal ,van het nieuwe jaar heeft echter een verlaging tot 8.25 pet. gebracht
en dit heeft dé1 overtuiging versterkt dat het kunstzijde-concern wel een zeer zware
strijd voert tegen de toenemende concurrentie op de wereldmarkt. Deze strijd wordt
er vermoedelijk niet gemakkelijker op door de fusie, welke is tot stand gekomen
tussen de twee grote kunstzijdeconcerns in Engeland, de Courtaulds en de British
Qelanese, welke nu samen de grootste producente ter wereld in de rayonsector zullen
zijn. Verslag en jaarvergadering van de Aku worden daarom met meer dan gewone
belangstelling tegemoet gezien.
Overigens heeft het de Amsterdamse
beurs deze week aan stimulansen niet ont
broken en de stemming op de aandelen
markt is dan ook aanmerkelijk beter dan
enige tijd geleden. Het feit dat vele onder
nemingen over 1956 met hogere winstcijfers
en hogere dividenden uitkomen, leidt voor
de betrokken aandelen tot enige vraag, die
soms belangrijke koersstijgingen teweeg
brengt. Zo heeft bijvoorbeeld de dividend
verhoging van 15 tot 25 pet. door Wm.
Müller Co., het grote erts- en scheep
vaartbedrijf, op één dag tot een koersstij
ging van 18 pet. geleid, terwijl ook de aan
delen Furness Stokvis, Algemene Norit,
Amsterdamsche Droogdok, Wilton-Fijen-
oord en andere van de verhoogde dividen
den profiteerden.
De Aku vormt een uitzondering, maar
overigens is de laatste tijd wel weer ge
bleken dat de grote en financieel sterke
ondernemingen tegen de structuele wijzi
gingen in de bedrijfsvoorwaarden het best
bestand zijn door hun grotere mogelijk
heden om zich bij de snel veranderende
produktiemethoden als gevolg van mecha
nisering en automatisering aan te passen.
Hier blijkt weer het moeilijk te over
schatten belang van nieuwe investeringen,
zowel in de breedte als in de diepte, waar
op ook ir. Otten, de voorzitter van de raad
van bestuur van Philips in zijn jaarrede
ditmaal heeft gewezen. Het zijn hoogst in
teressante cijfers, welke ir. Otten hierbij
heeft genoemd. Terwijl het gemiddelde
vermogen, in het bedrijf aanwezig, sinds
1950 met 160 pet. is gestegen, ging de om
zet, welke thans de 3 miljard nadert, in
dit tijdvak met 174 pet. vooruit, hoewel het
gemiddeld aantal werknemers met slechts
74 pet. is toegenomen. Deze cijfers wijzen
op een wezenlijke verbetering van de ar
beidsproduktiviteit, welke bij Philips met
ruim 50 pet. uitgaat boven hetgeen gemid
deld op industrieel gebied als normaal
wordt beschouwd. In de O.E.E.S.-landen
bijvoorbeeld bedroeg in dezelfde periode de
gemiddelde toeneming van de arbeidspro
duktiviteit op industrieel gebied ongeveer
26 pet., welk percentage nagenoeg met dat
van Nederland overeenkomt.
Bij Philips is de winstmarge sinds 1950
dan ook van 10.4 pet. tot 11.6 pet. gestegen
en in het oordeel van ir. Otten over de toe
komst klinkt dan ook een opvallend opti
misme door. Hij baseert dit op de toene
mende aanwending van „elektronics" voor
doeleinden, maar ook op de
I snelle groei van de wereldbevolking, de
Bij de Azoren ligt een hogedrukgebied,
waarvan een uitloper in de richting van
West-Europa loopt .Ten westen van Schot
land bevindt zich een actieve oceaande
pressie, die zich in noord-oostelijke rich
ting beweegt. Het koudefront van deze
depressie trekt tamelijk regelmatig in oos
telijke richting op. Het zal in het komende
etmaal ons land bereiken. Bij de nadering Stockholm
van het front zal de wind uit zuid-westelij- Oslo
ke richting aanwakkeren. Aan de achter
zijde van het front voeren westelijke win
den vrij koude oceaanlucht aan. Hierin ko
men flinke opklaringen voor.
WEERRAPPORTEN
Temperaturen: buiten-
land maxima van giste- g1
ren. Binnenland; heden s 13 2
7 uur. Neerslag: iaatsie g Cv
24 uur. 2 Sc S
19 april
Zon op 5.37 uur, onder 19.46 uur.
Maan op 0.28 uur, onder 8.59 uur.
20 april
Zon op 5.35 uur, onder 19.48 uur.
Maan op 1.12 uur, onder 9.58 uur.
Maanstanden
22 april 00.00 uur laatste kwartier.
30 april 00.54 uur nieuwe maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Donderdag 18 april
Hoog water: 6.08 en 18.33 uur.
Laag water: 1.49 en 14.18 uur.
Vrijdag 19 april
Hoog water: 6.52 en 19.18 uur.
Laag water: 2.30 en 14.53 uur.
Zaterdag 20 april
Hoog water: 7.35 en 20.04 uur.
Laag water: 3.09 en 15.29 uur.
Kopenhagen
Aberdeen
Dublin
Londen
Amsterdam
Brussel
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zürich
Genève
Wenen
Innsbruck
Rome
Mallorca
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
mist zo
motregen o
zwaar bew. ozo
regen z
regen zzw
geheel bew. zw
geheel bew. zw
geheel bew. zw
zwaar bew. windst.
mist zzw
onbewolkt windst.
zwaar bew. nnw
half bew. ozo
geheel bew. windst.
zwaar bew. zw
nevel windst.
nevel windst.
zwaar bew. nw
zwaar bew. windst.
onbewolkt zzo
zwaar bew. ono
zwaar bew. zw
zwaar bew. w
geheel bew. zw
geheel bew. wzw
geheel bew. zw
zwaar bew. zzw
geheel bew. wzw
Vlv. Z.-Limb. lichte regen zzo
6
4
7
13
13
18
16
17
20
21
20
18
13
18
15
19
18
14
18
19
18
9
9
8
8
9
7
8
0
0,4
0
2
2
2
0
0,6
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3
0
0
0
0
0
1
0,1
0
0,1
0,1
0,3
stijgende welvaart per hoofd, mede als ge-
volk van de ruimere mogelijkheden tot
internationale uitwisseling van goederen
en diensten, voorts ook van de economische
vooruitgang in de minder ontwikkelde ge
bieden.
Het spreekt wel vanzelf dat de voort
gaande expansie van een concern als dat
van Philips met enorme kapitaalsuitgaven
gepaard gaat en ir. Otten heeft dan ook
duidelijk doen uitkomen dat deze kapitaal
behoeften in toenemende mate op de bui-
tenlandse markten moeten worden gedekt,
nu op de Nederlandse kapitaalmarkt van
een verminderde capaciteit tot opneming
van omvangrijke emissies moet worden ge
sproken. Behalve de notering van aandelen
Philips op enkele Europese beurzen (Zwit
serland) wordt dan ook de introductie op
de New Yorkse beurs overwogen, al kan
het nog lange tijd duren alvorens dit mo
gelijk is.
In dit verband treedt het verschijnsel
van de krappe kapitaalmarkt in ons land
weer sterk naar voren. Dat een klein land
als het onze concerns als de Koninklijke,
Unilever en Philips niet met eigen midde
len kan financieren, kan niet verwonderen,
maar dat ir. Otten in ons land een vermin
derde capaciteit tot het opnemen van lenin
gen moet constateren is toch wel zeer te
leurstellend na de goede jaren, welke wij
achter de rug hebben. De schaarste aan
kapitaal is, gelijk wij meer dan eens heb
ben doen opmerken, dan ook wel het voor
naamste knelpunt in het proces van de in
dustriële expansie, dat ook voor ons land
noodzakelijk is om de volkswelvaart op
peil te houden en zo mogelijk te vergroten.
Dat 5 pet. leningen niet of nauwelijks meer
slagen en het R.K. Ziekenhuis te Groningen
met een pet. lening aan de markt komt,
zijn min of meer bedenkelijke symptomen,
welke voor de regering een duidelijke aan
wijzing moeten zijn voor de onjuistheid
van een beleid, dat de kapitaalvorming in
de weg staat. En dat het met die kapitaal
vorming niet vlot loopt, blijkt onder meer
uit het feit dat bij de Boerenleenbanken in
maart per saldo 10.3 miljoen meer is op
gevraagd dan ingelegd, terwijl in maart
1956 de inleggingen de opvragingen met
9.6 miljoen overtroffen.
(Voor de beursberichten zie pag. 25).
De voorzitter van de Internationale Ka
mer van Koophandel, Warren Lee Pier-
son heeft in New York een plan ontvouwd
voor een samengaan van overheids- en
particulier kapitaal voor de economische
ontwikkeling van Spanje, Frankrijk, Ita
lië, Marokko, Algerije en Tunesië.
Het plan beoogt de verbinding van de
technische vaardigheid en hulpbronnen
van deze zes landen met de Europese Ge
meenschappelijke Markt. De Verenigde
Staten zouden het plan steun verlenen.
Het zou tevens een nieuwe benadering
van de Arabische landen betekenen. Wan
neer het programma goed functioneert
zouden de Arabische landen hun achter
docht tegen westelijke hulp kwijtraken.
Instemming. Aan het eind van het bezoek,
dat James Richards, de speciale afge
zant van Eisenhower, aan Addis Abeba
heeft gebracht, is een gemeenschappe
lijk communiqué uitgegeven, waarin
wordt gezegd, dat de regering van
Ethiopië het plan van Eisenhower on
derschrijft.
Jarige. Het was woensdag de verjaardag
van Kroesjtsjev, die 63 jaar oud werd.
Het feit werd met geen woord in
de kranten gereleveerd. Dit trof als
een opmerkelijk verschil met de dagen
van Stalin, wiens naam steeds in
hoofdletters verscheen, meestal vooraf
gegaan door aanduidingen als „de wijze
leider", „het opperste genie" of ten
minste: „vader".
Verongelukt. Een „Valetta"-transport-
vliegtuig van de Britse luchtmacht met
22 leden van het Britse leger aan boord
is woensdag bij de start van het vlieg
veld van Akaba in Jordanië veronge
lukt en verbrand, waarbij alle inzitten
den om het leven zijn gekomen. De
passagiers waren soldaten, die bezig
waren de Britse steunpunten in Jor
danië te ontruimen.
Ontvoering. Graaf Ludovico Barattieri Di
San Pietro, de Italiaanse consul-gene
raal in Chicago, heeft woensdag aan
gifte gedaan van de vermoedelijke ont
voering van zijn veertien jaar oude
zoon Vittorio, die sinds dinsdag wordt
vermist. Dinsdagochtend om half acht
ging de jongen naar school, maar hij
is daar niet aangekomen.
Winst. De tienjarige Robert Strom heeft
in het Amerikaanse televisiespel „de
64.000 dollarvraag" zijn winst tot
192.000 dollar verhoogd, het hoogste be
drag dat ooit op deze wijze is gewon
nen. Als hij wil kan hij volgende week
trachten de hoogste prijs van dit spel
256.000 dollar te winnen.
Beuzelachtig. Nepszabadsag, het officiële
orgaan van de Hongaarse socialistische
arbeiderspartij, keert zich in een num
mer, dat in Parijs is ontvangen, tegen
„beuzelachtige" kleine advertenties, die
steeds meer in de Hongaarse pers
voorkomen en zelfs in Nepszabadsag
zelf. Een voorbeeld: „Jong meisje zoekt
kennismaking met een cynische, egoïs
tische, arme, maar oprechte jongeman,
die van klassieke muziek houdt".
Huisvesting. Het internationaal christelijk
vakverbond zal in samenwerking met
de protestantse en rooms-katholieke
internationale arbeidersbeweging op
24, 25 en 26 april te Blankenberge een
conferentie houden over huisvestings
problemen. Meer dan 70 afgevaardig
den uit Europese, Zuidamerikaanse en
Afrikaanse landen nemen aan het con
gres deel.
Papier. De voorzitter van de Britse jour
nalistenunie, Reed, heeft woensdag
aangedrongen op een onderzoek door
de Britse regering naar de prijs van
krantenpapier. Die prijs is nu ongeveer
zes maal zo hoog als vóór de oorlog en
ondanks ongekend hoge winsten heb
ben de papierfabrikanten de prijzen
twee maanden geleden weer verhoogd.
Dit levert gevaar op voor de Britse
vrije pers en brengt het gevaar van
werkloosheid voor journalisten met
zich mee, aldus Reed.
Ongeldig. Het hooggerechtshof van Balti
more heeft een van 1715 daterende wet
in de Amerikaanse staat Maryland,
waarin het strafbaar werd gesteld in
dien een blanke vrouw een kind van
een neger verwachtte, ongeldig ver
klaard. Het hooggerechtshof heeft de
oude wet ongeldig verklaard, omdat
hierin sprake was van rassenonder
scheid.
Vraag. Duncan Sandys, de Engelse minis
ter van Defensie, heeft verklaard, dat
hij momenteel de aspecten van de bac
teriologische oorlogsvoering bestudeert.
Het socialistische Lagerhuislid Hughes
had hem namelijk gevraagd of hij het
nodig oordeelt verder te werken aan
een programma, waardoor de wereld
niet alleen opgeblazen, maar ook ge
heel vergiftigd kan worden.
Belastingvrij. Averell Harriman, gouver
neur van de Amerikaanse staat New
York, heeft een wetsontwerp getekend,
waarin bepaald wordt dat voor bezit
tingen op Long Island van de UNO, die
binnen een straal van 24 kilometer van
het hoofdkwartier der internationale
organisatie zijn gelegen, geen belasting
voor onroerende goederen betaald be
hoeft te worden.
Optimisme. Premier Nkruman van Ghana
heeft behalve Egypte, Marokko, Ethio
pië, Liberië en Libië ook Zuid-Afrika
uitgenodigd voor een conferentie van
onafhankelijke Afrikaanse staten, die
in oktober te Accra zal worden gehou
den, aldus is van officiële zijde ver
nomen. De agenda der besprekingen
omvat onder meer het rassenprobleem.
45. Met zachte dwang voerde de conduc
teur Pat en Panda mee achter de geheim
zinnige dokter aan. Tegenspartelen hielp
niet. En als ze een verklaring vroegen,
maakte de conducteur sussende geluidjes,
die Pat's bloed deden koken. „Sis en slob
ber niet in mijn orens!", raasde de ge
plaagde detective. „Geef antwoord! Waar
om moeten wij dat dokter volgen?!" Maar
het enige antwoord waren weer nieuwe
susgeluidjes, waarvan de conducteur blijk
baar een kalmerende invloed verwachtte.
Eindelijk hield de dokter halt en wendde
zich naar de conducteur. „Let op", fluis
terde hij hem in het oor, „de volgende
deur is van de coupé, waaruit dit tweetal
ontsnapt is. Thans moet intelligent en
energiek gehandeld worden". „Reken maar
op mij, dok", zei de conducteur, intelli
gent en energiek kijkend. „Zeg maar, wat
ik doen moet". „Duw hen naar binnen",
fluisterde de dokter. „Doch zorg er vooral
voor, dat mijn beide andere patiënten
daarbij niet naar buiten glippen. Ze zijn
allen agressief en gevaarlijk!" „Komt in
orde", zei de conducteur. En het volgende
ogenblik belandden Pat en Panda met een
zetje midden in de coupé vanTonio en
Mario!
ONDER HET absolute gehoor moeten we
verstaan het vermogen dat sommige men
sen bezitten om een op de piano aangesla
gen toon, bijvoorbeeld een f, zonder naar
de toetsen te zien, of kort te voren andere
bekende tonen te hebben gehoord, als een
f te herkennen. Het is niet beslist nood
zakelijk hier een piano bij te halen, want
iemand die in staat is geheel uit het ge
heugen een te zingen, kunnen
we ook het absolute gehoor
toeschrijven. Vandaar dat het
absolute gehoor ook wel toon-
geheugen wordt genoemd.
Welke term we ook willen
bezigen, het absolute gehoor is
een aangeboren eigenschap
waarop slechts een betrekke
lijk klein aantal mensen zich kunnen be
roemen. Een onderzoek heeft uitgewezen,
dat van de mannelijke muziekscholieren
en muziekliefhebbers ruim 17 percent be
giftigd waren met het absolute gehoor te
gen slechts 2,5 percent van de vrouwelijke.
In Amerika liggen deze cijfers waarschijn
lijk nog wat ongunstiger, want volgens een
onderzoek in Chicago bezat slechts 5 per
cent van de muziekstuderende jeugd, van
de orkestleden en de pianostemmers het
absolute gehoor.
Uiteraard bezit niet iedere gelukkige dit
vermogen in gelijke mate. Er kunnen zich
bijvoorbeeld vrij aanzienlijke verschillen
voordoen in de grootte van het toonge-
bied, waarbinnen de tonen worden her
kend. Zo zijn er mensen wier absolute ge
hoor zich uitstrekt over vrijwel het gehele
muzikale toongebied, en anderen, die
slechts de tonen binnen een meer of min
der beperkt toongebied met grote nauw
keurigheid kunnen vaststellen. Ook doen
V.J
zich verschillen voor met betrekking tot
de klankkleur, in welke varianten we ons
niet al te zeer zullen verdiepen, om deze
beschouwing niet volslagen onleesbaar te
maken.
Het absolute gehoor is in ieder geval een
aangeboren gave, die zich vaak reeds in
de jeugd openbaart. Bij muzikaal zeer be
gaafde kinderen kan soms reeds in het
derde levensjaar een nauwkeu
rig absoluut gehoor worden
vastgesteld. Desondanks kan
deze gave eerst door oefening
tot volle ontplooiing en prak
tische bruikbaarheid komen.
Dit is met het voorgaande
in het geheel niet in strijd,
want door nauwgezette en
voortdurende oefening kunnen mensen met
het absolute gehoor de normaaltoon zó
nauwkeurig leren bepalen, dat de gemid
delde afwijking niet meer dan 1/8 halve
toon bedraagt. Het gaat hier dus niet eens
meer om het herkennen van de toon zelf,
maar om aanzienlijk kleinere nuanceringen.
Gelet op hetgeen we ten aanzien van de
erfelijkheid van muzikale aanleg hebben
gezegd, zal het niemand verbazen te ho
ren, dat het absolute gehoor in talrijke ge
vallen is overgeërfd. Bij een onderzoek van
103 mensen met een absoluut gehoor, ble
ken 40 dit te hebben overgeërfd, welke er
felijkheid vaak in drie opeenvolgende ge
neraties was vast te stellen.
En weet u, dat er een negatieve relatie
tussen muzikaliteit en wiskundige aanleg
is vastgesteld?
Daarover zaterdag.
(Nadruk verboden)
H. Pétillon
