PANDA EN HET DING
Binnenkort handelsbesprekingen
tussen Rusland en West-Duitsland
mmm
Ondanks sterk gedaalde winst acht
Lindeteves resultaat 1956 gunstig
HOE WERKT DE BEURS?
,oH>
Schous
Nog onbestendig weer
Teek ió ket
zo
De radio geeft zondag
De radio geeft maandag
Koersvorming, rente
en rendement
Wereldnieuws
2
Repatriëringskwestie een
der belangrijkste punten
Nederland beperkt invoel
van slachtvee wegens
geringere uitvoer
de betere pleister
Indonesië is belangrijk
exportgebied voor Kromhout
Kort economisch nieuws uit
binnen- en buitenland
KINDEREND
Heringa Wathrich
ZATERDAG 13 JULI 1957
(Van onze correspondent inWest-Duitsland)
De handelsbesprekingen tussen de Sovjet-Unie en de Westduitse Bondsrepubliek
zullen vermoedelijk nog voor het einde van deze maand in Moskou kunnen beginnen.
Men heeft tot dusver weliswaar nog geen bepaalde datum vastgesteld, maar in offi
ciële Westduitse kringen vernemen wij, dat het vermoedelijk maandag de 29ste juli
zal zijn. Men kan natuurlijk van tevoren nog niet zeggen, hoe lang de besprekingen
in Moskou zullen duren, maar men neemt in Bonn aan, dat dit ongeveer twee maan
den zal zijn. In Bonn gelooft men niet, dat het mogelijk zal zijn, ver boven het tegen
woordige volume van het warenverkeer tussen de beide landen uit te gaan. Dit be
draagt thans anderhalf miljard mark per jaar. De Russen wensen voornamelijk spoor
wegmateriaal, machines voor de industrie van consumptiegoederen en chemische
produkten van West-Duitsland te betrekken. Als tegenprestatie willen zij ruwe pro-
dukten, zoals hout, ertsen en huiden aan West-Duitsland leveren.
In Bonn wenst men nog altijd vurig, dat
de repatriëringskwestie van de zich nog in
Rusland ophoudende Duitsers eindelijk tot
een oplossing zal worden gebracht. Sedert
september 1955, toen bondskanselier Aden
auer naar Moskou is gereisd, houdt men
er zich nu al mee bezig, maar de Russen
stellen, om begrijpelijke redenen, veel min
der belang in deze aangelegenheid dan de
Duitsers. In hun laatste nota hebben zij
nog verklaard, dat het aantal Duitsers in
hun land volkomen onbelangrijk is. De
Russen blijven op hun standpunt staan, dat
het grootste gedeelte van de personen, op
wier repatriëring men in West-Duitsland
aandringt, niet de Duitse, maar de Sovjet-
Russische nationaliteit bezit. Daartoe
behoren 1. De vroegere landverhuizers uit
Roemenië, Litauen, Letland en Estland, die
na 1939 naar het Duitsland van Hitier
kwamen en Duitse staatsburgers zijn ge
worden, maar die in 1945 en in de jaren
daarna door de Russen werden opgepakt
en naar het Oosten gebracht; 2. Gewezen
Sovjet-burgers van Duitse afstamming,
die tengevolge van de tussen Hitler en Sta
lin gesloten overeenkomst naar het oosten
van Duitsland werden vervoerd en die
toen eveneens de Duitse nationaliteit heb-
j ben verkregen; 3. Duitsers uit Oost-Prui-
sen en het Memelgebied, welke streken na
de oorlog aan Rusland zijn komen te be-
horen, waardoor de bewoners, volgens
j Russische opvatting, automatisch Russi-
sche staatsburgers zijn geworden. 4. De
D.P.-'s uit de streken, die in 1945 door het
Russische rode leger werden bezet. Deze
mensen hebben, nadat hun tijd in de Rus
sische concentratiekampen voorbij was, in
Rusland moeten blijven en zij worden door
de Russen niet meer als Duitsers be
schouwd. Op het ogenblik schijnen de Rus
sen alleen nog voor deze laatste vierde ca
tegorie bereid concessies te doen. Maar in
Bonn hoopt men toch nog wat meer in
Moskou te kunnen bereiken. Het aantal
Duitsers in de Sovjet-Unie wordt nog
steeds op circa 80.000 geschat.
Het bestuur van het produktschap voor
Vee en Vlees heeft de situatie op de
slachtveemarkt besproken welke is ont
staan als gevolg van de door de Franse
regering genomen maatregelen ten aan
zien van de invoer. Deze maatregelen tref
fen niet alleen de vee en vleessector in ons
land, maar ook andere leverancierslanden
van Frankrijk, met name van slachtvee.
Een en ander is van invloed op de hoe
veelheden ingevoerd slachtvee, die thans
op de Nederlandse markt worden aange
boden.
Kan derhalve enerzijds een daling van
de Nederlandse exportcijfers worden ge
constateerd, anderzijds is er van toe
nemende invoer geen sprake. De prijzen
voor slachtvee liggen mede als gevolg
hiervan op een de tijd van het jaar in
aanmerking genomen laag niveau. Daar
de continuïteit van de binnenlandse rund-
vleesproduktie een zekere stabiliteit in de
prijzen vereist, en een dreigende ontwrich
ting van de Nederlandse slachtveemarkt
moet worden voorkomen, heeft het bestuur
van het produktschap voor vee en vlees
besloten de invoer van slachtvee kwanti
tatief aan te passen aan de huidige uit-
voermogelijkheden voor rundvlees.
ADVERTENTIE
Y~7wït5al prodwJ.
HILVERSUM I, 402
8.00 Nws. en postduivenber. 8.19 V. h.
platteland. 8.30 Weer of geen weer. 10.00
„Geestelijk leven", caus. 10.15 Lichte muz.
10 40 Voordr. en muziek. 11.00 Platen. 11.20
Cabaret 12.00 Gevar. prog. v. d. strijdkrach
ten. 12.50 Even afrekenen, heren. 13.00 Nws.
13.05 Meded. of gram. 13.10 Carillonmuz. 13.20
Operettemuz. 14.00 Boekbespr. 14.20 Piano
recital. 14.40 ,,Het masker af", caus. 14.55 Ka-
merork. en sol. 15.35 Dansmuz. (Tussen 15.35-
17.00 Ronde v. Frankrijk). 16.30 Sportrevue.
17.00 Platen. 17.30 V. d. Jeugd. 17.50 Nws. en
sportuitsl. 18.05 Sportiourn. 18.30 Korte Ned.
Herv. Kerkdienst. 19.00 V. d. kind. 19.30 „De
Open deur", radiozondagsblad. 20.00 Nws.
20.05 Amus.muz. 20.35 „Offenbach en zijn
Parijs", hoorsp. 21.00 Gevar. progr. 21.50 Act.
22.00 Strijkork. 22.00 Ronde v. Frankrijk.
22.30 Platen 23.00 Nws. 23.15-24.00 Aether-
koopjes.
HILVERSUM II, 298 m
8.00 Nws. 8.15 Residentie-ork. 8.25 Hoogmis.
9.30 Nws. en waterst. 9.45 Koorzang. 10.00
Chr Gereformeerde kerkd. 11.30 Platen, 11.45
Sopr. en orgel. 12.15 Platen. 12.20 Apologie.
12.40 Platen. 12.55 Zonnewijzer 13.00 Nws en
kath.nws. 13.10 Amus.muz. 13.45 Boekbespr.
14.00 Holland Festival 1957: Kamerork., koor
en sol. 14.30 Platen. 14.50 Van klanten en
wanten weten, forum. 15.20 Cello en piano.
15.50 Instr. kwart. 16.15 Sport. 16.30 Vespers.
17.00 Ned. Herv. Kerkd. 18.30 Gewijde muz.
18.45 Pastorale rubriek 19.00 Nws. uit de
kerken. 19.05 Verz. progr. 19.30 Het Evange
lie en het gewone leven, lezing. 19.45 Nws.
20 00 Platen. 20.30 Act. 20 45 Platen. 20.50
Cabaret. 21.20 Platen. 21.30 Moord betekent
levenslang, hoorsp. 22.10 Platen. 22.45 Avond
gebed en lit. kal 23.00 Nws. 23.15—24.00 Pla
ten.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
9.00 Plechtige Hoogmis.
BRUSSEL, 324 m
12.00 Platen. 13.00 Nws. 13.15 V. d sold.
14.00 Opera- en Belcanto-onc. 15.50 Platen.
16.10 Militaire muz. 16.30 en 16.50 Platen. 17.15
Sportuitsl. 17.30 Platen. 17.55 Cello en piano
18.30 Godsd. halfuur. 19.00 Nws. en sport.
19.40 Gevar. muz. 21.30 Dansmuz. 22.00 Nws.
22.11 23.00 Nws. 23 05—24.00 Platen.
HILVERSUM 1, 402 m
7.00 Nws. 7 10 Gym. 7.23 Platen. 8.00 Nws.
8.18 Platen. 8.50 V. d. vrouw. 9.05 Platen
(9.35-9.40 Waterst.). 10 00 „Voor de oude
dag", caus. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Platen.
10.45 Ballroomork. 11.15 Pianorecital 11.30
V. d. Jeugd. 12.00 Orgel en zang. 12.30 Land
en tuinb.meded. 12.33 V h. platteland. 12.38
Pianoduo. 13.00 Nws. 13.15 V. d. Middenstand.
13.20 Dansmuz. 13.45 V d. vrouw. 14.00 Phil,
sextet. 14.15 „Het is weer lente", hoorsp.
Hoewel de directie van Lindeteves n.v. te Amsterdam in het vorig jaarverslag een
waarschuwing uitte voor te verwachten moeilijker tijden, ziet zij met tevredenheid
terug op de resultaten van 1956. Uit Indonesië is nog geen winsttransfer over 1955
ontvangen, evenmin over 1956, hetgeen de uiteindelijke resultaten belangrijk heeft
beïnvloed. De directie houdt hiermee rekening bij het uit te keren dividend. Ook
de liquide positie dwingt tot de nodige voorzichtigheid. Na afschrijving ad f 73.591
(v. j. f 453.977), bedraagt het saldo winst f 1.798.556 (v. j. f 2.421.968). Na reservering
wordt, zoals bekend, een dividend voorgesteld van 10 percent in contanten (v. j. 14
percent, waarvan 6 pet. contant en 8 pet. in aandelen ten laste van de agioreserve).
Nu wij achtereenvolgens de onderschei
dene soorten aandelen en obligaties en de
pandbrieven in het kort hebben behandeld,
zal de vraag rijzen hoe de koersvorming
van effecten tot stand komt, afgezien van
de plaats waar dit gebeurt.
Wij beginnen met de koersvorming van
obligaties. Gelijk men uit het dagelijkse
leven weet, gaan de voorwaarden waarop
men geld kan uitzetten of geld kan lenen,
steeds op en neer. Is het geld ruim, zoals
men dat noemt, dan daalt de rente, wordt
het krapper de oorzaken van beide om
standigheden kunnen wij hier buiten be
schouwing laten dan zal men niet dan
tegen een hogere of relatief zeer hoge rente
kunnen lenen. Dit geldt zowel voor de geld
markt, waar geld voor korte termijn wordt
verstrekt en opgenomen, als van de kapi
taalmarkt, waar vragers en verstrekkers
van geld op lange termijn elkaar ontmoe
ten. Het resultaat van vraag en aanbod
op de geldmarkt en op de kapitaalmarkt
is de rentestand.
De grote kapitaalverstrekkers van geld
op lange termijn zijn dus de zogenaamde
institutionele beleggers, waaronder men
kan rekenen de levensverzekeringmij en,
de grote particuliere personeelsfondsen,
de spaarbanken, de Rijksfondsen (name
lijk de sociale verzekeringsfondsen) en de
Rijksinstellingen: de Rijkspostspaarbank,
het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds,
de Indische pensioenfondsen en de Giro
dienst. Deze verkeren in de noodzakelijk
heid, om aan de op zich genomen ver
plichtingen te kunnen voldoen, de hun ter
beschikking komende gelden te beleggen
en het is geen wonder dat zij zich in de
dertiger jaren, toen de rentestand tot om
streeks 3 percent daalde, teweer hebben
gesteld tegen de voor hen rampspoedige
gevolgen daarvan. Zij hebben zich toen
aaneengesloten in het Beleggersfront, dat
minimum-eisen aan haar leden oplegde.
4 DVER TESTTE
De maatschappij ondervindt in steeds
sterkere mate het gemis aan een snel rea
gerend export-kredietverzekerings-appa-
raat, waardoor Nederland ten achter dreigt
te geraken bij landen als Engeland en
Duitsland, waar dit punt de volle belang
stelling van de overheid heeft. De onkos
ten bewegen zich nog voortdurend in op
gaande lijn. Ondanks een toeneming van
het zakenvolume werd het bereiken van
een bevredigend rendement gaandeweg
moeilijker, zowel in Nederland als overzee.
In 1956 werden de na de oorlog gestichte
vestigingen verder geconsolideerd en werd
gepoogd de basis van het arbeidsterrein
zoveel mogelijk te verbreden. Over de
vooruitzichten voor 1957 valt vooralsnog
weinig te zeggen. De moeilijkheden in In
donesië, de bestedingsbeperking in eigen
land en de onstabiliteit in de wereldhan
del geven geen reden tot optimisme. In
1956 is geen verdere uitbreiding gegeven
De directe export van Kromhout Moto-
renfabriek D. Goedkoop jr. n.v. te Amster
dam is in 1956 24 percent geweest van de
omzet. De export geschiedde in de eerste
plaats naar Indonesië. Daarna kwamen
enkele landen in het Nabije Oosten, Span
je, en ook Zuid-Amerika. Er wordt veel
concurrentie ondervonden, met name van
West-Duitsland. Toevallige omstandig
heden hebben er toe geleid, dat in 1956
de garantiekosten hoger uitkwamen dan
het jaar daarvoor. Op de deelneming in
de Nederlandse Helicopterindustrie n.v. is
onlangs de derde kapitaalstorting gedaan,
zodat deze deelneming ad f75.000 thans
geheel is betaald. Van het huidige pro-
duktieprogramma maken de snel- en lang-
zaamlopende dieselmotoren voor stationair
gebruik, de dieselmotoren voor tractie-
doeleinden en de dieselelektrische aggre
gaten ongeveer 50 percent uit.
De jaarcijfers over 1956 werden in de
vergadering goedgekeurd en het dividend
werd bepaald op 8 percent, waarvan 3 pet.
in contanten en 5 pet. naar keuze in aan
delen of contanten. Nog werd opgemerkt,
dat men in 1956 met minder arbeiders toch
meer heeft kunnen produceren. Over de
gang van zaken in 1957 werd gezegd dat
15.30 Zestig minuten voor boven de zestig, j de omzet in het eerste halfjaar iets minder
-m.T,Cjg geWeesJ; flan VOrig jaar.
Naaast een aantal bemoedigende facto
ren zijn er enkele minder gunstige. De
bestedingsbeperking werkt de onzekerheid
in de hand. Het geplaatste kapitaal van
f3.321.000 wordt op het ogenblik voldoen
de geacht. Er zijn geen plannen om dit in
de naaste toekomst uit te breiden.
(Tussen 16.00 en 18.00 Ronde v. Frankrijk).
16.30 Voordr 16.50 Pianotrio. 17.15 Vakan-
tietips. 18.00 Nws. en comm 18.20 Ronde v.
Frankrijk. 18.30 Lichte muz. 19.00 Act. 19.10
Platen. 19.45 Regeringsuitz.: Landbouwru-
briek: 'l Omwenteling op het platteland: wij
bezoeken de N.W. Veluwe 2 De toekomst van
de griendcultuur. 20.00 Nws. 20.05 Promenade
ork., Omr.koor en solist. 20.50 Horen en be
zorgen. 21.25 Ronde v Frankrijk. 21.35 Strijk
ork. 22.00 „Vrijheid én gelijkwaardigheid in
de welvaartsstaat', caus. 22.15 „Met de plaat
op reis". 22 40 Klein koor 23.00 Nws. en
SOS-ber 23.15 Lichte muz 23.40-24 00 Platen.
HILVERSUM II, 298 m
7.00 Nws. 7.10 Gew de muz.. 7.30 Platen.
7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nws. en
weerber. 8.15 Sportuitsl. 8.25 Platen. 9.00
V. d. zieken 9.30 Voordr. 9.50 Lichte muz.
10.15 Platen. 10.30 Esthetische etherleergang.
11.15 Platen. 11.25 Gevar. progr. 12.25 Voor
boer en tuinder. 12.30 Land- en tuinb.meded.
12.33 Amus.muz. 12.53 Platen of act. 13.00
Nws. 13.15 Lichte muz. 13.40 Platen. 14.05
Schoolradio. 14.35 Platen.14.45 V. d. vrouw.
15.15 Alt en piano. 15.40 Platen. 16.00 Bijbel
overdenking. 16.30 Kamermuz. 17.00 V. d.
kleuters. 17.15 V d. jeugd. 17 30 Platen.
17.40 Beursber. 17.45 Regeringsuitz.: „De B.B.
van binnen en van buiten". Jan Goderie.
hoofd voorlichting stichting bevordering be
scherming bevolking, vraagt de aandacht
van de Nederlandse noodwacht. 18.00 Salon-
ork. 18.30 Sport 18.40 Platen. 18.50 Boek
bespr. 19.00 Nws. en weerber. 19.10 Kamer
muz. 19.35 Parl.comm. 19.50 Platen. 20.00
Radiokrant. 20.20 Ogelconc. 21.20 De ster van
het Zuiden, hoorsp. 22.30 Platen. 22.45 Avond
overdenking. 23.00 Nws en SOS-ber. 23.15
Platen. 23.45-24.00 Platen.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
20.30 Televizier. 20.40 Filmpremières. 20.55
Discussie. 21.20-22.00 Gevar. progr.
BRUSSEL 324 m
12.00 Platen. 12.30 Weerber. 12.34 V. d
Landb. 12.42 Gram. 13.00 Nws. 13.11 Platen'.
14.00 Operettemuz. 15.00 Platen. 16.00 Koer
sen en sport. 16.02 Platen. 17.00 Nws. 17.10
Lichte muz. 17.45 Roemeense muz. 18.00
Franse les. 18.15 Roemeense muz. 18.30 V. d.
sold. 19 00 Nws. 20.00 Klass. conc. 20.55 Pla
ten 21.00 Platen. 21.30 Omr.ork. 22.00 Nws.
22.11 Clavecimbelrecital. 22.55-23.00 Nws.
aan het aantal buitenlandse vestigingen
Daartegenover is, gezien de onrustige toe
stand in het Nabije Oosten, de kleine ves
tiging in Beyrouth opgeheven.
Het verslag bevat vervolgens een over
zicht van de toestand in de landen waar
een vestiging is. Een goede gang van za
ken in Indonesië blijft voor Lindeteves
nog steeds van aanzienlijke betekenis,
ondanks de gestage ontwikkeling van het
bedrijf in andere gebieden. Aan de uit
breiding van de technische zaken van de
nieuwe Afrikaanse handels-vennootschap
wordt met kracht gewerkt.
Spanje-Polen. yoor het eeret heeftj
Spanje eéh handelsverdrag gesloten met een
land achter het IJzeren Gordijn: met Polen.
Het verdrag blijkt op 5 juli in Parijs gete
kend te zijn. Het verdrag' betreft de leve
ring van goederen ten bedrage van (om
gerekend) 18 miljoen dollar. Het verdrag
werd getekend hoewel Spanje officieel nog
de oude Poolse regering erkent.
A s. maandag 9 uur aanvang
halfjaarlijkse opruiming
Zeer speciale aanbiedingen in
KINDERWAGENS
WEEKENDWAGENS en
KINDERKLEDING
Oude Groenmarkt 16-14
a n e s i s i e'
es
Haarlem-Tel. 11266 (02500)
SSSSS
De depressie, die gisteren boven Noord-
Engeland arriveerde verplaatste zich lang
zaam naar de Schotse Noordzeekust. Zij
verandert daar weinig van plaats en vult
geleidelijk op. Om de depressie heen
stroomt met een krachtige zuidwestelijke
wind koele en onstabiele lucht naar onze
omgeving met opklaringen en buien. Vrij
dag gingen sommige buien met onweer ge
paard en werden plaatselijk grote hoeveel
heden regen afgetapt, op het vliegveld
Eelde 33 mm. De depressie vult verder op
en zal het weer bij ons nog een paar
dagen beheersen. Kleine storingen zullen
af en toe buien veroorzaken, maar deze
worden afgewisseld door opklaringen. De
wind heeft de neiging iets af te nemen.
De temperaturen blijven normaal voor de
tijd van het jaar met maxima, die even
boven de twintig graden uitkomen.
WEERRAPPORTEN
Zondag 14 juli
Zon op 4.38 uur, onder 20.57 uur.
Maan op 21.39 uur, onder 7.32 uur.
Maandag 15 juli
Zon op 4.39 uur, onder 20.56 uur.
Maan op 22.uur, onder 8.37 uur.
Hoog en laag water in IJmuiden
Zondag 14 juli
Hoog water: 5.07 en 17.32 uur.
Laag water: 0.51 en 13.10 uur.
Maandag 15 juli
Hoog water: 5.40 en 18.05 uur.
Laag water: 1.26 en 13.45 uur.
Temperaturen
buiten
CuO
M g"
land maxima
van giste
s
ren. Binnenland: heden
T3 '-g
d
V) 3
f- p
7 uur. Neerslag: laatste
0
S
V g
24 uur.
0
c
Stockholm
regen
ono
22
0,1
Oslo
regenbui
no
22
2
Kopenhagen
motregen
zo
Aberdeen
regen
0
15
8
Londen
half bew.
zw
21
9
Amsterdam
half bew.
z
23
1
Luxemburg
zwaar bew.
zw
21
3
Parijs
zwaar bew.
z
25
11
Bordeaux
zwaar bew.
zzw
24
1
Grenoble
zwaar bew.
windst.
28
2
Nice
half bew.
nnw
26
0
Berlijn
zwaar bew
wnw
24
0
Frankfort
zwaar bew.
wzw
26
1
München
geheel bew.
w
23
0
Ziirich
zwaar bew
zo
26
4
Genève
onbewolkt
windst.
25
0,3
Locarno
onbewolkt
ono
28
0
Wenen
half bew.
wnw
19
0
Innsbruck
licht bew.
w
25
0
Rome
onbpwolkt
ono
28
0
Aiaccio
onbewolkt
no
25
0
Mallorca
licht bew.
windst.
29
0
Den Helder
zwaar bew.
zw
17
1
Ypenburg
half bew.
z
15
0,1
Vlissingen
zwaar bew.
zzw
14
0,4
Eelde
licht bew.
zzw
14
31
De Bilt
onbewolkt
z
14
1
Twente
half bew.
zzw
14
3
Eindhoven
half bew.
zzw
14
12
VIv 7 -Limb
zwaar bew
zzw
15
9
19. Hoe langer Panda daar op het bankje
in het park zat, hoe ongelukkiger hij zich
ging voelen. „Ik heb het Ding in de steek
gelaten!", dacht hij. „Ik had best dat glas
bier voor hem kunnen betalen. En dan
had ik die caféhouder er wel toe over kun-
nen halen om dat pakje aan te nemen. En
dan was het Ding niet door de politie ge
pakt Bah! Wat naar is het nu allemaal!
Ik heb net een gevoel alsof er iets onaan
genaams boven mijn hoofd hangt!" Nu -
dat gevoel was misschien niet helemaal
onjuist, want van achter een boom werd
een vreemdsoortig voorwerp naar hem uit
gestoken, dat hem een ogenblik later zacht
jes tegen het gelaat stieten Panda, diep
in zijn droeve gedachten verzonken, dacht
dat het een steeltjes-oog van het Ding was.
Door de schrik viel hij van de bank, en
het duurde eventjes voordat hij in het
voorwerp de knop van een wandelstok her
kende, en in de drager van die wandelstok
een oude kennis. „Ei, ei, makkertje" - sprak
Joris Goedbloed (want die was het) - „hoe
nu? Vanwaar die schrik voor mijn speelse
begroeting? Gij lijdt toch, hoop ik, niet aan
wat wij psychologisch geschoolden een
trauma moralis noemenof, zo uw ont
wikkeling niet toereikend is om mij hier
te volgen; is uw gewetentje soms niet
rein?" „O eh dag Joris!", zei Panda
aarzelend En intussen moest hij voor zich
zelf toegeven, dat Joris gelijk had; hij had
een slecht geweten!
Daar ongeveer driekwart van de grote
beleggers in het front verenigd was, kon
den zij behoorlijk voor hun belangen op
komen. Gezegd moet zijn, dat zij het
landsbelang nimmer uit het oog hebben
verloren.
Na de oorlog heeft de regering het heft
in handen genomen en via een aan de
lagere publiekrechtelijke lichamen (pro
vincies, gemeenten) opgelegd rentegamma,
waarbij de rentepercentages, welke mogen
worden vergoed, werden vastgelegd bij
verschillende looptijden, heeft zij getracht
de rentestand zoveel mogelijk in de hand
te houden. Dit is slechts zeer ten dele ge
lukt; na vele aanpassingen is het thans zo,
dat de gemeenten aan een dusdanig ren
tegamma gebonden zijn, dat zij met geen
mogelijkheid geld kunnen lenen. Zo
ergens, dan is in de economie de natuur
sterker dan de leer.
Een obligatie, de pandbrief inbegrepen,
zo zagen wij reeds eerder, geeft een be
paalde rente en de lening heeft een nauw
keurig geregeld aflossingsschema. Op het
moment van uitgifte sluiten de voorwaar
den zich nauw bij de situatie op de kapi
taalmarkt aan, maar de koersverschillen
treden op wanneer deze situatie zich wij
zigt. Zo ziet men op het ogenblik, nu de
rentestand omstreeks 5 percent is, de 2%
percent N.W.S. (Nederlands Werkelijke
Schuld (staatsschuld dus), waarop geen
aflossingen worden verricht, hoewel in
koop ter beurze mogelijk is, op 55% per
cent genoteerd. De 3% percent Grootboek
obligaties, ook eeuwigdurend (zogenaamde
perpetuele schuld) noteren op het moment
van schrijven 78% percent. Men ontvangt
op deze stukken een rente van f 25, res
pectievelijk f35 per stuk van f 1000 per
jaar, maar omdat men er op de huidige
koers geen f 1000, maar slechts f 555, res
pectievelijk f 785 hoeft in te steken, kan
men zeggen dat hier f 25, respectievelijk
f 35 rente wordt ontvangen over respec
tievelijk f 555 en f 785, hetgeen neerkomt
op een feitelijke rente van omstreeks 414
pet. Dit nu noemt men het rendement,
dat dus lang niet hetzelfde is als rente.
Rente is het bedrag, dat jaarlijks op een
obligatie wordt betaald, rendement is het
jaarlijks rentebedrag, uitgedrukt in per
centen van wat men reëel voor de obli
gatie heeft betaald of moet betalen.
Behalve het rentepercentage, waartegen
de lening is aangegaan, is ook de looptijd
(het aflossingsschema) van invloed op het
koersverloop en dus op het rendement.
Neem een 3% percent obligatie Nederland,
bijvoorbeeld die van 1951, welke thans
binnen 12 jaar moet zijn afgelost. Dit be
tekent dat de belegger, die er op de beurs
thans ruim 90 percent voor moet betalen,
in elk geval na 12 jaar f1000 terugont
vangt. Behalve de rente, maakt men dan
in 12 jaar f 100 kapitaalwinst. Deze om
standigheid steunt de koers, vergelijk hem
slechts met de 3% percent perpetuele
schuld welke 78% percent noteert. Het
rendement met de kapitaalwinst erin
verwerkt noemt men het effectief rende
ment, zonder de uitlotingskans heet het
couponrendement. Wil men vandaag het
effectief rendement berekenen van een
obligatie, dan neemt men daarvoor de ge
middelde looptijd van de lening in aan
merking, dat wil zeggen de gemiddelde
uitlotingskans. Men kan immers evengoed
het volgend jaar al met f 1000 uitloten dan
over een paar jaar, of in het ongunstigste
geval in het laatste jaar. Het voordeel
voor de particulier van zulk een winst bij
uitloting is ook, dat daarvan geen belas
ting -Mferschuldigd Is,1» omdat dit eén zui
vere vermogensaanwas en geen inkomen
is.
Is de rentestand laag, maar hebben
staat, provincies, gemeenten, bedrijven,
hypotheekbanken enz. nog hoog rentende
obligaties of pandbrieven uitstaan, dan
lossen zij die, zodra de aflossingsvoorwaar-
den zulks toestaan, ijlings af. Een clausule
die dit mogelijk maakt, ontbreekt door
gaans niet. Wel moeten zij in een tijd als
deze, nu het geld ondanks de hoge rente
stand nog moeilijk te krijgen is, vaak de
bepaling opnemen dat bijvoorbeeld gedu
rende de eerste tien jaar geen vervroegde
aflossing mogelijk is. Zelfs zijn cr momen
teel leningen waarvan vervroegde aflos
sing is uitgesloten. Maar onder normale
omstandigheden behouden de geldnemers
zich alle rechten voor.
Wie leent is des leners knecht, schreef
de Spreukendichter. Ten aanzien van obli
gaties en pandbrieven is het doorgaans
andersom.
ADVERTENTIE)
Haarlem
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
„Opus Dei". De katholieke lekenorgani
satie „Opus Dei" heeft gisteren gezegd
dat zij in geen van de 30 landen waar
haar leden gevestigd zijn, politieke ac
tiviteit beoefent. Het secretariaat van
„Opus Dei" gaf deze verklaring uit om
berichten te ontzenuwen volgens welke
de organisatie verbonden zou zijn met
verscheidene groeperingen of heersen
den meningen binnen Spanje. Dit werd
in de verklaring niet nader toegelicht.
Geen muziek. De Oostberlijnse compo
nist Gert Olaf Uhlig is naar West-Ber-
lijn gevlucht, nadat hij geweigerd had
muziek te componeren bij de anti-
Amerikaanse film „Ami, go home"
(Yankees, ga naar huis). Uhlig vreesde
moeilijkheden omda^ hij ook reeds ge
weigerd had, muziek te schrijven bij
anti-Westelijke teksten, die de Oost-
duitse communistische jeugdorganisatie
hem verstrekt had.
Kogels. De douane in Montevideo heeft
vrijdag een half miljoen geweerkogels,
die vanuit Argentinië het land waren
binnengesmokkeld, in beslag genomen.
Twee personen werden gearresteerd.
Volgens de autoriteiten bevatten de
kisten Russische merktekens.
Kasjmir. De ministerpresident van Pa
kistan, Soerawardy, heeft in Washing
ton op een persconferentie met klem
de beschuldigingen die India heeft ge
uit, van de hand gewezen. Pakistan,
aldus de premier, is niet bezig zich
met Amerikaanse wapenen te bewape
nen teneinde heel Kasjmir met geweld
te bezetten.
Eerlijk duurde erg lang. Naar de open
bare leeszaal in Brooklyn (New York)
meedeelt, heeft een onbekende deze
week in alle stilte een doos met 32 boe
ken, toebehorend aan de bibliotheek,
op de stoep van dit instituut gedepo
neerd. Al deze boeken waren uitge
leend in.... 1935. Blijkbaar heeft deze
nijvere lezer berouw gekregen, toen de
bibliotheek bekend maakte, dat in de
loop der tijden 92.000 boeken niet zijn
teruggebracht. Indien de man de „boe
te" voor te laat terugbrengen zou heb
ben betaald, zou hem dit 5.621 dollar
gekost hebben.
Moeilijke beslissing. Twee mannen heb
ben gisteren in het gerechtsgebouw
van La Valetta op Malta de moeilijkste
beslissing van hun leven genomen: de
vader van een drie-jarig meisje, die
tenslotte toestemming gaf, dat het enige
oog van zijn dochter operatief zou
worden verwijderd en de rechter die
hem hiertoe overreedde. De kleine
Mary Rose Bartolo lijdt aan kanker en
de doktoren hebben geadviseerd, on
verwijld het oog weg te nemen om het
leven van het kind zo mogelijk nog te
redden. Het andere oog verloor het
kind reeds eerder. De vader had aan
vankelijk zijn toestemming geweigerd.
De autoriteiten hadden een beslissing
van de rechter gevraagd.
Stadionproces. Drieëndertig verdachten
en meer dan 300 getuigen zullen wor
den gehoord in een proces dat op 26 juli
in de Hongaarse stad Miskolc begint
omtrent fraude bij de bouw van een
stadion. De verdachten zullen terecht
staan wegens verduistering van mil
joenen forinten, die uitgetrokken wa
ren voor de bouw van een stadion in
de mijnwerkersstad Ozd. Alle ver
dachten zijn voormalige ambtenaren
van het provinciaaal bestuur in de
streek. Enkelen van hen hebben zeer
hoge functies gehad.
Kandidaten. Joegoslavië zal een Egyp
tische, een Poolse, een Griekse en een
Japanse rechter voordragen voor va
kante zetels bij het internationale ge
rechtshof te Den Haag. De kandidaten
zijn: de Egyptenaar Abdoellah Bawadl,
de Pool prof. Ohdan Viniarsky, de
Griek prof. Joania Spriropoulos en de
Japanner Kirimu Shigenua.
Ruilverkaveling. Cantalapiedra is het eer
ste dorp in Spanje dat tot ruilverkave
ling van zijn landbouwgronden is over
gegaan, om de ingewikkelde legpuzzel
van de duizenden aparte stukjes grond
tot een rationeler geheel te maken.
330 boeren waren eigenaar van ruim
zevenduizend hectare grond in 5581
aparte stukjes. Ieder had gemiddeld
zeventien verspreid liggende lapjes
grond na te lopen. Er was zelfs een
boer, wiens grondbezit in meer dan
250 stukjes verdeeld ,vas. Thans zijn er
in totaal 641 aparte stukken grond en
het gemiddelde grondbezit beslaat on
geveer twaalf hectare.
IN DE klassieke oudheid duurden de
Olympische spelen 5 dagen en het spreekt
dus vanzelf dat in een dergelijk kort tijds
bestek niet zo'n groot aantal wedstrijden
kon worden afgewerkt als tegenwoordig
op de O. S. het publiek wordt voorgezet.
Bovendien gebruikten de Grieken de eer-
stadionloop, die zoals gezegd 192 m telde.
De naam van de winnaar van dit nummer
was tevens de naam waarmee de olympiade
werd aangeduid, wel een bewijs, welk een
grote waarde de Grieken vanaf het begin
der spelen aan dit nummer hebben ge
hecht.
ste dag van de spelen als een echte ope- j Het volgende nummer dat op de derde
ningsdag die geheel gewijd was aan Zeus, dag moest worden afgewerkt, was de diau-
de heerser van de Olympus,
aan wie de nodige offers wer- r~
den gebracht. Voorts legden de
deelnemers aan de spelen op
die dag de Olympische eed af,
waarin zij beloofden zich
nauwkeurig aan de regels van
de spelen te zullen houden. V
Bovendien moesten zij verkla
ren zich tenminste gedurende 10 maanden
ernstig op de spelen te hebben voorbereid.
Pas op de tweede dag begonnen de ei
genlijke wedstrijden, overigens nog niet
eens in volle erns.t want op die dag traden
de jongens tegen elkaar in het strijdperk
om te laten zien wie het hardst kon lopen,
worstelen en boksen.
De derde dag bracht pas de met span
ning verbeide wedstrijden van de volwas
senen. Het begon met hardlopen over de
lange afstand van 24 stadiën. Tegenwoor
dig vinden onze atleten dat niet zo'n ge
weldige lengte, want een stadion mat wel
geteld 192 m, zodat de 24 stadiën nog niet
eens gelijk stonden met 5000 m. En omdat
de tegenwoordige atleten 5, 10 en 15 km
lopen en de taaiste onder hen zelfs aan de
Marathonloop van ruim 42 km meedoen,
wordt in het algemeen niet zo erg tegen
die 24 stadiën van de Grieken opgezien
(I-Iet zal wel overbodig zijn te vermelden
iat de Marathonloop op de Griekse spelen
onbekend was).
Het eigenlijke hoofdnummer van de
Griekse spelen werd gevormd door de
los, die 2 stadiën telde en dus
y ongeveer gelijk stond met de
400 m loop in onze tijd. Ver-
Klassieke volgens kwamen op dezelfde
/-\i 1 dag het worstelen en boksen
Ulympiade aan de beurt.
Het hoogtepunt van het
feest werd op de vierde dag
gevormd door de wagen- en
paardenrennen op de renbaan, waar in
tweewielige wagens twaalfmaal een af
stand van 400 m moest worden afgelegd.
De eer van de overwinning gold in dit
geval niet de jockey, maar de eigenaar van
het winnende paard of paardenspan.
Op deze vierde dag traden ook de deel
nemers van de vijfkamp tegen elkaar (in
het stadion) in het krijt. De nummers be
stonden uit speer- en discuswerpen, ver
springen, hardlopen en worstelen. Wan
neer dit nummer was afgewerkt volgde
het sluitstuk van de spelen, dat we zouden
kunnen kenschetsen als hardlopen over
2 stadiën in volle wapenrusting. De vijfde
dag van de spelen .was weer geheel gewijd
aan feestelijkheden, zodat in het geheel
slechts gedurende 3 dagen sport was be
dreven.
Nu moeten we nog steeds de prestaties
uit die dagen vergelijken met die van de
tegenwoordige tijd.
Daarover maandag
(Nadruk verboden)
11 Pétillon
