BEZUINIGEN OP MELK
Tttettu
Maak het u gemakkelijk
Coffeïne
I VAN DE WEEK
DE „HOLLANDSE
RIJSTTAFEL"
De Passiebloem
Erbij
PAGINA
Kaas blijft rond
„Kosmos"-reisgidsen
Wat staat hier?
Mies Bouhuys
Mies Bouhtiy
AAN TE
BEZUINIGEN OP MELK RADEN
groen en belegen
TUIN- EN KAMERPLANTEN
dient per persoon per dag minstens 250
gram groente te worden gebruikt. Een be
sparing kan men ook verkrijgen door bij 't
schillen en schoonmaken van de aardappels
en groenten alleen het allernoodzakelijkste
weg te snijden.
In ons land waar veel brood gegeten
wordt, zijn de uitgaven voor brood vrij
hoog. Het gebruiken van oud brood kan
heel wat schelen. U kunt het roosteren,
opbakken of verwerken in broodschotels.
Het prijsverschil tussen verpakt en onver
pakt brood is niet gering en wanneer u
iedere dag brood koopt heeft u er weinig
aan, dat het verpakte brood langer vers
blijft.
De goedkope vlees- en vissoorten kun
nen verwerkt worden tot gerechten die niet
minder voedzaam zijn dan de dure. Heeft
u al eens geprobeerd wat kruiden te ver
werken bij de vleesbereiding? Stootlappen,
hachévlees, klapstuk, hart en nieren kun
nen heel smakelijk zijn. Bovendien hebben
deze stukken het voordeel dat 50 75
gram, de hoeveelheid die uit oogpunt van
de voedingswaarde voldoende is, met saus
erbij al een aardige portie kan opleveren.
Tenslotte willen wij nog even het snoep-
probleem aan de orde stellen. Het is vaak
zo dat op verjaardagen en partijtjes grote
bedragen worden uitgegeven en dat de
kinderen constant lopen te snoepen. Ook
deze post is vermoedelijk voor een kleine
bezuiniging vatbaar.
De Duitse kaasimporteurs hebben on
langs aan de Nederlandse exporteurs
gevraagd, vierkante kaas te leveren in
plaats van ronde. Vierkante kaas is
economischer te vervoeren en te ver
delen, zo hadden Duitse rationalisatie
deskundigen verklaard. De Nederlandse
zuivelindustrie heeft echter besloten dat
de Nederlandse kaas rond blijft.
In de serie „Kosmos"-reisgidsen, die be
schrijvingen geven van landen en streken
uit Europa, zijn nieuwe delen verschenen,
handelend over bij toeristen geliefde stre
ken. De heer A. C. Dijkman schetste de
aantrekkelijkheid van Wenen, mr. G. A.
van Houweninge koos het Meer van Ge-
nève en de Haute Savoie als onderwerp
en de heer F. H. Oostenbrug heeft de Harz
en Sauerland behandeld. De gidsen, die
voorzien zijn van vele afbeeldingen, bevat
ten historische gegevens over de voor
naamste centra en tal van bijzonderheden
over natuurschoon en aanbevelenswaardi
ge excursies. De uitgave van deze reeks
geschiedt in samenwerking met de Neder
landse Reisvereniging.»
„Geen kippetje, geen kippetje
zit er op haar stok.
Kippetjes, waar ben je toch?"
kraait de haan op 't hok.
Kippetjes, waar zit je nou?
Kukleku Kuku!
Nee, het erf blijft stom en stil.
Wat is dat? Wat nu?
Zijn ze nu al uitgegaan?
Zijn ze soms verdwaald?
Heeft de boer de kippetjes
uit haar hok gehaald?
„Domoor", roept een dikke mus
in de meidoornheg.
„Al jouw witte kippen zijn
met vakantie weg.
Ze zijn heel vroeg weggegaan,
een zak graantjes mee.
'k Denk ze pootjebaden nu
in de blauwe zee".
Tot het 's avonds donker wordt
wacht de boze haan.
Net is hij op stok gegaan:
„Stil, daar komt iets aan!"
Al zijn witte kippetjes,
heerlijk bruinverbrand,
schoongewassen door de zee,
komen terug van 't strand.
Lieve haan, ben je niet boos?
Haan, hier is ons ei".
Hij kraait: „morgen mag je weer,
maar met mij erbij!"
„Och, laat hem toch kletsen", zei een
klein konijntje. „Ik ga gewoon proberen
of ik de ov.erkant niet haal".
Niemand merkte hoe het konijntje
uit het pierebad naar het ondiepe
waadde en van het ondiepe recht op het
diepe af ging; alleen zijn kopje met de
twee lange oren stak nog boven water
uit.
„Help! Help! Mijn kind!" schreeuwde
zijn moeder opeens, die zelf in het pie
rebad les had. Het konijntje schrok er
zo van, dat hij voorover viel. en nu he
lemaal geen grond meer onder de voe
ten had. Hij spartelde en blies en kwam
midden in de beek, waar hij werd mee
getrokken door de stroom.
„Schreeuw niet zo", krijste de uil die
met zijn kippige nachtogen niet pre
cies zag wat er gebeurde.
„Uiet schreeuwen? Niet schreeuwen?"
riep de moeder. „Mijn kind verdrinkt
en het is allemaal jouw schuld, akelige
uil. M'n kind, red mijn kind!"
Ja, nu zag de uil ook dat er iets ergs
gebeurde en hij begreep dat hij iets
doen moest. Hij sloeg zijn vleugels uit,
vloog naar het midden van de beek en
pikte het kleine konijntje met zijn sna
vel uit het water.
„Hoera! Hoera!" riepen de dieren
aan twee kanten van de beek, maar te
gelijk waren ze allemaal stil en keken
met grote ofen naar de uil, die met het
konijntje in zijn snavel al weer landde.
„Wat is er? Wat kijken jullie?" vroeg
hij verbaasd aan de zwijgende dieren.
,,J ijzei mevrouw Haas, „jij
domme uil. Had je daar nou niet eer
der aan kunnen denken?"
„Waaraan?" vroeg de uil die juist
vreselijk trots op zichzelf was.
„Dat je ook over de beek kunt vlie
gen, domoor!"
Voor hij wist wat hem gebeurde,
kreeg de uil van alle kanten pakjes en
eten toegestopt die naar de overkant
moesten. En hij schaamde zich zo, dat
hij ze meteen ging brengen ook. Een
hele dag had hij nodig om alles over en
weer te bezorgen. Maar toen hij daar
mee klaar was stond er een heel leger
postboden in de lucht klaar- om hét
werk van hem over te nemen; kraaien,
merels en spreeuwen.
Iedereen, aan twee kanten van de
beek is voortaan tevreden, al wordt er
nog vaak gelachen over die domme uil,
die zwemles geven wou.
Het voorlichtingsbureau voor de voeding
meldt: de bekendste coffeïne-houdende
dranken zijn koffie, thee, cacao en de
coffeïne-houdende limonades, die onder
verschillende namen in de handel worden
gebracht.
Deze dranken ontlenen hun populariteit
grotendeels aan hun geur, en .smaak, daar
naast aan-hun opwekkende werking. Voor
de opwekkende werking zijn coffeïne ere
verwante stoffen zoals theobromine in
cacao verantwoordelijk.
Coffeïne oefent een werking uit op het
zenuwstelsel en op de nieren, op het adem
halingscentrum, het hart en de kransslag
aders.
Als deel van het zenuwstelsel worde'
vooral bepaalde processen in de herser
schors gestimuleerd, waardoor het subjec
tieve gevoel van vermoeidheid wordt ver
minderd en geestelijke arbeid wordt verge
makkelijkt. Wordt bij een matig gebruil-
in het algemeen geen noemenswaardige
uitwerking op het hart geconstateerd, grote
dosis coffeïne kunnen de kransslagaders
tijdelijk doen uitzetten waardoor de
bloedsomloop in deze vaten wordt verge
makkelijkt; de hartwerking wordt ver
sterkt.
De invloed op de nieren bestaat hierin
dat coffeïne waterafdrijvend werkt. He+
vermindert nl. het vermogen van de nie
ren om keukenzout te resorberen en daar
door water vast te houden. Een verhoogde
maagsap-afscheiding behoort eveneens to'
de effecten, die het gebruik van coffeïne
geeft.
Tot nog toe bespraken wij de werking
van de zuivere coffeïne. In de coffeïne-
houdende dranken hebben wij echter met
nog andere stoffen te maken, die invloed
op deze werking uitoefenen. Zo is de me
ning zeer verbreid, dat door melk de sti
mulerende werking van coffeïne geremd
wordt,. Waarom geeft men anders veelal de
voorkeur aan zwarte koffie als slaapver
drijvend middel? Aangenomen wordt, dat
het de Jaktos» is. die deze invloed uit
oefent Naar Bonting meedeelt, is bij on
derzoekingen gebleken, dat sucrose en glu
cose eenzelfde effect sorteren als de melk
suiker, zoals bijv. in coladranken.
Dat koffie sterker prikkelt dan thee
wordt wel geweten aan de aanwezigheid
in koffie van caffeol en chlorogeenzuur en
daarentegen aan de aanwezigheid in thee
van adenine, een stof die coffeïne zou te
genwerken. Deze opvatting wordt echter
niet door iedereen gedeeld. Volgens Haldi
c.s. maakte het bij een proefneming geen
verschil op de ademhaling of de (2) proef
personen koffie, thee dan wel een oplos
sing van coffeïne in water gebruikten.
Het effect van deze oplossingen op de
andere organen wordt niet nader genoemd.
Of de temperatuur van de coffeïne-hou
dende drank van grote invloed is op de
werking van de coffeïne st'aat nog niet
vast. Volgens sommigen is de werking van
een koude drank sterker dan die van een
warme.
In het algemeen kunnen wij zeggen, dat
het effect van een coffeïne-houdend genot
middel afhankelijk is van de hoeveelheid
coffeïne die het bevat, van de aanwezig
heid van suiker(s) en misschien van ande
re antagonisten en van de temperatuur
waarbij de spijs of drank wordt genuttigd.
Coffeïne is slechts korte tijd werkzaam,
heeft geen cumulatieve werking en geen
schadelijke nawerkingen. Mits in matige
hoeveelheden opgenomen worden de ef
fecten van coffeïne door verreweg de
meesten als niet-schadelijk voor het vol
wassen organisme beschouwd. In sommige
gevallen zal echter bij daarvoor gevoelige
personen ook een matig gebruik aanleiding
tot klachten kunnen geven. Voor kleine
kinderen kan een matig gebruik van cof-
feïnehoudende dranken al te prikkelend
zijn. Voor hen moeten koffie en thee slap
gezet worden of met veel melk en met sui
ker gegeven worden.
De eerste vreugde over het weerzien met
de nieuwe haring is wat gestild, maar haring
is en blijft voor de Nederlander een koste
lijk voedsel.
Waarschijnlijk spelen voor hem overwe
gingen over de voedingswaarde nauwelijks
een rol. Toch mag hier nog wel eens gezegd
zijn, dat haring veel beschermende voeding
stoffen bevat en bij de hoofdschotel aan de
warme maaltijd gebruikt geen duur ge
recht genoemd kan worden.
„Haring" betekent echter niet alleen
groene haring. Voor hen, die een zilter bele
gen produkt prefereren, is er de gewone
nieuwe maatjesharing, die na het vangseizoen
als koelhuismaatjes verkrijgbaar is. In na
zomer, herfst, winter en voorjaar kan de
gewoonlijk ongezouten verse haring als
gestoofde of gebakken panharing ons de
tong strelen. Om de volle haring niet te ver
geten, die als bokking gerookt of gestoomd
de rokerij verlaat.
Ook de zure haring en de rolmops zijn op
hun tijd zeker niet te versmaden.
Voor onderstaande sla, die in de zomer als
hoofdschotel aan de warme maaltijd dienst
kan doen, verdienen nieuwe of koelhuismaat
jes de voorkeur.
Sla van haring, komkommer, tomaten en
aardappelen.
4 haringen, Va kg tomaten, een flinke kom
kommer, 1 uitje, 1% kg gekookte aardappe
len, olie en azijn of een slasaus, (peper), zout
peterselie, kervel of venkel.
De vis van graten ontdoen en op een enkel
exemplaar na in stukjes verdelen. De toma
ten in kokend water dompelen, schillen en
in plakjes snijden. De komkommer (schillen
en) in blokjes snijden, evenals de aardap
pelen. Het uitje schoonmaken en zeer fijn-
snipperen. Zout (peper) olie en azijn of een
slasaus aan het uitje toevoegen. De in stukjes
verdeelde vis, tomaten, komkommer en aard
appel luchtig door de saus mengen. De sla in
een schaal overdoen, met fijngehakte krui
den bestrooien en met reepjes haring ver
sieren.
Dit jaar hebben wij al een
paar bijzonder warme zo
merdagen gehad. Natuurlijk
hopen we dat de zon blijft
schijnen, maar de hitte van
de afgelopen weken werd
ons toch ook wel eens iets
te machtig. Wij voelen ons
niet meer zo fit en actief en
af en toe moet je even neer
ploffen om uit te blazen.
De Nederlandse industrie
vervaardigt vele, al dan niet
opklapbare tuin- en ligstoe
len, die makkelijk zitten, en
die paar minuutjes rust tot
een dubbel plezier maken.
Voor hen, die eens echt
lekker lui willen zijn, wij
zen we op de ligstoelen met
voetrust. De stoelen kunnen
worden ingeklapt of opge
vouwen en zijn dus makke
lijk mee te nemen in auto
en caravan. Modern en
praktisch is de uitvoering in
stalen buizen, die ook een
gering gewicht hebben. De
lopers zijn vervaardigd van
felgekleurd materiaal en het
geheel ziet er hypermodern,
maar toch reuzegezellig uit.
Door de druk van het
lichaamsgewicht kan de
stand van de stoel op sim
pele wijze worden veran
derd.
Wilt u ondanks warmte
en vakantie nog iets doen
en bij het handwerken,
lezen of theedrinken, toch
makkelijk zitten, dan zijn
kleinere fauteuils aan te
bevelen, die ook in vele uit
voeringen worden gemaakt
en grotendeels eveneens in
geklapt kunnen worden.
Attractief is de combina
tie lig-zitstoel. Terwijl u zit
in deze stoel kunt u hem
met één handbeweging ver
stellen door de leuningen
aan de uiterste voorzijde
omhoog en naar achteren
een duwtje te geven. Hier
door gaat de rugleuning
naar achteren, zodat u kunt
gaan liggen, zonder eerst uit
de stoel op te staan. Een
tegenovergestelde beweging
brengt de stoel weer in de
zitstand. Ook dit meubel is
opvouwbaar.
Aardig, keurig en prak
tisch zijn de stoelen van
stalen buizen met dik, mas
sief plastic koord, die in el
kaar kunnen worden ge
klapt en opgestapeld. Vijf
van deze stoelen kunt u bij
voorbeeld makkelijk mee-
nemep in een kleine koffer
ruimte of op één zitplaats
van de auto.
Bent u van plan uw va
kantie in de vrije natuur
door te gaan brengen, maar
lokt het u niet zomaar op
de grond te gaan zitten, dan
hebben de Nederlandse fa
brikanten ook voor uw ge
val een oplossing.Wat denkt
u van een koffer van nor
maal formaat (bijvoorbeeld
40 x 57 cm), die kan worden
uitgeklapt tot een flinke
tafel (80 x 57 cm)? Twee
stoeltjes mèt en twee stoel
tjes zonder rugleuningen,
die in de koffer-tafel waren
opgeborgen, vormen samen
een prettig zitje. Tafel en
stoelen kunnen buispoten
hebben of de stoelen zijn
helemaal uitgevoerd in hout
en alleen de tafel heeft
buispoten. Er zijn diverse
koffermaten en verschillen
de combinaties van tafel en
stoelen. U kunt ook derger
lijke koffers krijgen, die
speciaal geschikt zijn voor
vervoer per scooter of
bromfiets, dan krijgt u er
echter twee stoelen bij ge
leverd.
Mocht u aan deze klap-
combinatie niet genoeg heb
ben, dan hebben wij nog
iets voor u. Er bestaan ge
heel opvouwbare bedden,
bijvoorbeeld met verstel
baar hoofdeinde en rustend
op zes rubber stootbuffers,
die ook als logeerbed kun
nen worden gebruikt. De
afmetingen in uitgeklapte
toestand kunnen zijn: 65 x
190 x 39 cm en 60 x 190 x
38 cm.
En tenslotte delen wij u
nog mede, dat er in Neder
land voortreffelijke hang
matten worden gemaakt
van wit katoenen koord.
Nee, eerlijk is eerlijk, in het begin
was er eigenlijk niemand van de dieren,
die het erg vond dat de grote waterrat
gevangen was. Ze hoorden het nieuws
van de veldmuis die het had zien ge
beuren. „Och, een vriend is het nooit
van me geweest", zei een haas en de
eekhoorn vertelde heel eerlijk dat hij
altijd een beetje bang was geweest voor
de rat.
Ze waren hem eigenlijk de tweede
dag allemaal al vergeten, maar gek ge
noeg de derde dag niet. Want op die
derde dag kwam mevrouw Haas bij de
oever van de beek met een zelfgevloch-
ten mandje vol verse koolblaadjes. Eén
van haar neefjes aan de overkant lag
al een week met een gebroken pootje en
nu moest ze hem nodig wat sturen. Ze
ontmoette bij de oever een eekhoorntje
dat een zakje vol jonge dennezaadjes
bij zich had voor zijn jarige vader aan
de overkant.
„Ooooo", riepen ze allebei toen ze bij
het water stonden, „oooo! De rat is ge
vangen". Ja, de rat was gevangen en hij
had tot nu toe altijd alle vrachtjes over
de beek gebracht. „Wat nu?" vroeg me
vrouw Haas. „Ja, wat nu?" piepte de
eekhoorn haar na.
„Wat staan jullie daar raar", kwaak
ten een paar kikkers.
„O, lieve kikkers, willen jullie voor
taan geen postbode zijn?" vroeg me
vrouw Haas.
„Wij?" kwaakten de kikkers. „Wij zijn
veel te klein voor jullie vrachtjes. Nee,
dat gaat niet".
Er kwamen nog meer dieren bij de
waterkant staan, twee jonge konijntjes
die een paar worteltjes aan een nichtje
wilden sturen en een fazant die een
pakje had gemaakt voor een arme tante
aan de overkant. Ze konden wel huilen
toen ze begrepen dat er nooit meer iets
van pakjes sturen en pakjes krijgen
zou komen.
Ook de wijze uil kwam op het lawaai
af. Hij luisterde aandachtig naar de die
ren en dacht na. „Er zit maar één ding
od", zei hii .„Als je zo gesteld bent op
'<jFpaHës"vV,
Alle dieren, Ook die aan de overkant
van de beek met pakjes stonden of op
pakjes wachtten, luisterden met open
oren naar de uil.
„Er zit maar één ding op", zei hij nog
eens. „En dat is zelf zwemmen leren".
Alle dieren schreeuwden tegelijk toen
ze dat hoorden. Sommige van schrik,
andere omdat ze wat de uil zei onmo
gelijk vonden en nog weer andere
lachten "em gewoon uit.
„Stel je voor", riepen de hazen en ko
nijnen, „stel je voor, zwemmen!"
„Ik zie me al", zei de eekhoorn en de
muizen lieten zien dat ze hun pootjes
niet eens konden uitslaan.
„Het is maar een idee", zei de uil.
„Ik heb geen familie of vrienden daar
ginds. Je moet er iets voor over hebben,
niet?"
„Wij willen het jullie wel leren", rie
pen de kikkers, maar niemand gaf zich
op voor de les. Treurig en diep in ge
dachten gingen de dieren aan twee kan
ten van de beek naar huis. Ze zouden er
nog eens een nachtje over slapen.
Toen dat nachtje om was, misten een
heleboel dieren hun pakjes en briefjes
van de overkant zo erg, dat ze besloten
om toch maar eens te proberen of
zwemmen zo moeilijk was als het leek.
Rillend en bevend zetten ze het puntje
van hun voet in het water. En toen de
eerste dat gedaan hadden kwam de
rest van de dieren ook.
De kikkers hadden al op ze gerekend.
Ze hadden een stuk van de beek afgezet
met lange rietstengels en takken. Eerst
moest iedereen in het pierebadjé laten
zien wat hij kon. Dan kwam het ondie
pe, daarna het diepe en dan pas moch
ten ze in de beek zwemmen. Binnen een
paar minuten krioelde het pierebad van
hazen, muizen, konijnen, eekhoorns,
mollen, hoenders en een heleboel klein
goed dat in bossen leeft. Zelfs het wilde
zwijn was niet achtergebleven en vulde
in zijn eentje de helft van het pierebad.
„Om de beurt aan de hengel", riep de
uil van de kant af, maar omdat er maar
één klein hengeltje was dat de kikkers
niet tillen konden hielden de dieren el
kaar maar bij hun nekvel vast en pro
beerden het zo te leren. Maar toen de
dikke kikkerbadmeester kwaakte dat
het voor vanmorgen genoeg was, was er
nog niet één dier van het pierebad toe
gelaten in het ondiepe.
„Vanmiddag gaan we verder", zei de
uil, maar 's middags waren er al heel
wat minder liefhebbers dan 's morgens.
De uil stond op de kant te razen en te
tieren tegen de domme dieren die de
slag maar niet te pakken konden krij
gen.
Hoe denkt u er over om uw huisgenoten
eens met een heerlijk ijsgerecht te ver
rassen? Veel extra werk hoeft u dat niet te
kosten, want het ijs kunt u kant en klaar
bestellen. Het gaat nu alleen maar om de
toevoegselen waarmee u gewoon vanille-
ijs een feestelijk tintje gaat geven. Die toe
voegselen moeten natuurlijk klaar staan
tegen dat u het ijs in huis krijgt, zodat u,
voordat het ijs gaat smelten, het al gegar
neerd en opgediend hebt. Hier volgen en
kele voorbeelden:
Vanille-ijs met bessencompöte en stijfge-
slagen eiwit.
Vanille-ijs met pruimenpuree.
Vanille-ijs met partjes peer en overgoten
met een warme chocoladesaus.
Vanille-ijs met in de lengte doorgesneden
helften banaan, een halve abrikoos en
slagroom.
Vanille-ijs gegarneerd met stukjes gember,
grapefruit en slagroom.
Met wat fantasie kan men hier natuurlijk
nog eindeloos veel mogelijkheden aan toe
voegen.
Zondag: tomatensoep, kipragout, rijst, dop
erwtjes, open vruchtentaart.
Maandag: gebakken lever, aardappelen,
andijvie, rijstkoekjes met bessencom
pöte.
Dinsdag: gevulde komkommers, gebakken
aardappelen, meloen.
Woensdag: kaasomelet, prinsessebonen,
aardappelen, gebakken banaan.
Donderdag: paprikaragout met aardappel
koekjes, schuimomelet.
Vrijdag: gebakken snoek, aardappelen,
worteltjes, flensjes met bessengelei.
Zaterdag: gegratineerde bloemkool en to
maten, aardappelenpuree, yoghurt.
Recepten
Gevulde komkommers. Uitgeholde stuk
ken komkommer van ongeveer 5 cm lengte
vullen met gehakt dat aangemengd is met
zout, peper, ui en broodkruim. De stukken
in een vuurvaste schotel leggen, overgieten
met wat bouillon en met stukjes roomboter
bedekt, in de oven gaar stoven.
Paprikaragout. 200 g kalfslappen, 2 pa
prika's, 1 ui, zout, tomatenpuree, 1% dl
water, 40 gr roomboter, iets melk of room.
Het vlees in dobbelsteentjes snijden en
met de fijngesnipperde ui in boter gaar
fruiten. De paprika in fijne reepjes snijden
en tot slot nog even meebakken. De toma
tenpuree en het water toevoegen en hierin
de massa gaar laten sudderen. Tot slot de
saus met een scheutje melk of room af
maken.
Mary R. Beiten heeft een voortreffelijk
kookboekje geschreven, dat onder de titel
„De Hollandse rijsttafel" voor de Hol
landse huisvrouw verschenen is bij de n.v.
Uitgeversmaatschappij AE. Kluwer in De
venter.
De schrijfster heeft terdege rekening ge
houden met de diverse groepen dames die
haar boekje zullen lezen, met de Neder
landse voedingsgewoonten en de moge
lijkheden die wij hebben o.m de .Ln.d9.nesi.-
sche gerechten te bereiden.
De tweede helft van het boekje, dat Dé
Indische rijsttafel heet, is speciaal bestemd
voor de duizenden, die uit Indonesië naar
Nederland gekomen zijn. Het eerste deel is
voor de leken, die graag rijsttafelen, maar
niet goed weten hoe de verschillende in
grediënten heten en hoe zij die dienen te
verwerken. De derde groep, die de schrijf
ster wil bereiken, zijn de mensen die hele
maal niet weten wat een rijsttafel is.
„Doe het langzaam", adviseert zij. „Ver
vang eerst de aardappelen eens door rijst,
maak het vlees anders aan en wen uw ge
zin aan de overgang. Een rijsttafel is im
mers een welkome afwisseling in het menu
van alledag".
Waardevol zijn ook de aanwijzingen van
de schrijfster omtrent de verschillende te
gebruiken ingrediënten. Zij geeft eventuele
surrogaten aan, die in Nederland makke
lijk en uiteraard goedkoper dan een im-
port-produkt te krijgen zijn en zij zet pre
cies uiteen wat de voedingswaarde en sa
menstelling van de diverse bases voor de
gerechten is. Mevrouw Beiten begint met
een vrij eenvoudig basismenu, waarop de
huisvrouw dan aan de hand van haar
kookboek, eenvoudige en later meer inge
wikkelde variaties kan maken.
Dit boekje, dat aanbevolen werd door de
afdeling 's-Gravenhage van de Nederland
se Vereniging van Huisvrouwen en opge
steld is in overleg met de Voedingsraad,
zal zeker ook in de tweede, herziene en
aangevulde druk, zijn weg naar de Neder
landse huisvrouwen vinden!
Nu de verhoging van de melkprijs per
1 juli een feit is geworden zal in menig
gezin de vraag rijzen: Moeten wij nu op
melk gaan bezuinigen, of kunnen wij deze
prijsstijging op een andere manier op
vangen?
In de meeste gevallen is een verminde
ring van het melkgebruik ongewenst. Om
voldoende van de bepaalde mineralen,
vitamines en eiwitten op te nemen heeft
een volwassene dagelijks een halve drie
kwart liter melk nodig, kinderen onder
de tien jaar een halve liter, boven de tien
jaar driekwart liter en aanstaande moeders
en zij die zelf een baby voeden 1 liter.
Degenen die deze porties of zelfs iets
minder gebruiken, mogen zeker niet op
de melk beknibbelen.
Hoe passen wij ons nu bij deze prijsver
hoging aan? Zij die gewend was gesterili
seerde flessenmelk of koffiemelk te nemen,
is goedkoper uit als losse melk of gewone
flessenmelk wordt gekocht. Voorts is kar
nemelk goedkoper dan gewone melk. De
voedingswaarde van karnemelk is hoog en
de friszure smaak is vooral in de zomer
erg lekker.
Yoghurt is een duurdere vorm van melk.
De voedingswaarde is echter niet veel
hoger.
Evenmin als van melk is een verminde
ring van het kaasgebruik gewenst. Vijftien
a twintig gram kaas per dag per persoon
moet zeker aangehouden worden.
Bezuinigingen
Er zijn vele Passiflorasoorten, doch de
Passiflora caerulea is wel de beste die ook
als kamerplant gekweekt kan worden. U
moet die echte slingerplant echter als een
tijdelijke kamerplant beschouwen; 's zo
mers kan ze veel beter met pot en al in de
tuin in de grond worden ingegraven en op
den duur zult u aan een plantenkuipje
moeten; in een bloempot kan ze niet blij
vend gekweekt worden.
Er werd gevraagd naar de betekenis van
deze Lijdensbloem; er zijn vele betekenis
sen. De meeste bekende is deze: de tien
blaadjes zijn de tien geboden; ook wel de
tien apostelen; immers Judas en Petrus
ontbreken. De vijf blaadjes met de uitste
kende punten zijn de vijf vernederingen
van Christus. De driekleurige krans is van
buiten blauw: de purperen mantel waar
mee Christus van Pilatus naar Herodes
werd gezonden. Het midden van de krans
is wit: het witte kleed voor de gang van
Herodes naar Pilatus. Binnenin is de krans
bruin: de linnen rok zonder naad. De knop
op de stempel is de spons. De drie nagels
op de knop waarmee Christus gekruisigd
werd. De drie knoppen van de stengel de
drie dobbelstenen waarmee om de kleren
van Christus werd gespeeld. De ranken
zijn de gesels.
Tegen half oktober moet de plant naar
binnen en dan koel en vrijwel droog over
houden; het is al voldoende als de lange
stengels maar groen blijven; de bladeren
mogen wel geel worden en afvallen. Vroeg
in het voorjaar de lange stengels een flink
stuk terugsnoeien en wat oude aarde weg
krabben en aanvullen met verse bloemis-
tengrond.
G. Kromdijk
Enige weken geleden kon men in deze
rubriek een bijdrage aantreffen over het
werk van de in Bergen woonachtige edel
smid en beeldhouwster Marycke Visser.
Wij plaatsen hier nog een fraai werkstuk
van haar hand, een uit ijzer gesmede
klok met afbeeldingen naar de Dierenriem.
Maar hoe kunnen we nu bezuinigen? In
de eerste plaats door groenten en vruchten
van het seizoen te gebruiken. Primeurs zijn
altijd peperduur en soms niet eens zo
smakelijk. De portie fruit per dag behoeft
de 150 gram niet te overschrijden, maar wel