Mannetje Grommelebrom J
Vraag geen verf.vraag RIPOLIN
Anderhalf jaar zon in tien uur
DE ONZICHTBAREN
Regering tussen twee vuren
ZWITSAPLAST
Gezinsvorming
Zie Boven:
J
TON THOOLEN
Agenda voor
Haarlem
om ve
Er dreigt een nieuw conflict te
ontstaan als premieregeling
niet wordt toegestaan
Kor! en bondig
r
door
.volg verhaal
.fred kost ne
J
ZATERDAG 27 JULI 1957
4
SPANNING IN DE MIJNSTREEK
de betere pleister
KERKELIJK LEVEN
Voor goodo on
duurzame vloeren
EDELHOUT
vloeren
HAARLEM
Duitse grensboeren willen
hun land terug
Hervatting Nederlands-
Duitse besprekingen
Kerkelijk Nieuws
Lift met drie arbeiders
bleef steken in
brandend gebouw
Onieiuvfc
v_
PERMANENT WAVE
Centrale verwarming
Airconditioning
Aut. oliestook
In de mijnstreek is opnieuw grote spanning ontstaan, nu het College van Rijks
bemiddelaars en de Stichting van de Arbeid ongunstige adviezen hebben uitgebracht
aan de regering over een door werkgevers en werknemers gezamenlijk ontworpen
premieregeling voor het mijnpersoneel. Volgens de door de Wet op de Publiekrechte
lijke Bedrijfsorganisatie voorgeschreven procedure was de verordening, welke deze
premieregeling regelt, vier weken geleden in het Mededelingenblad Bedrijfsorgani
satie gepubliceerd en behoefde zij nog slechts in een openbare vergadering van de
Mijnindustrieraad te worden vastgesteld om na ministeriële goedkeuring op 1 augus
tus in werking te treden. Maar aan de vooravond van deze vergadering, welke dins
dag gehouden werd, bereikte de raad een verzoek van de ministers Zijlstra en Suur-
hoff om de openbare vaststelling op te schorten teneinde de regering de tijd te gun
nen zich te beraden op het advies van de rijksbemiddelaars en de Stichting van de
Arbeid. Slechts node is de Mijnindustrieraad op dit verzoek ingegaan. Maar het
bestuur van het bedrijfschap, dat de Mijnindustrieraad vormt, heeft de regering een
termijn gesteld. Besloten is op 31 juli wederom te vergaderen om met of zonder de
regering de verordening in het openbaar vast te stellen.
De tegenstanders van de premieregeling
zijn van mening, dat deze de loonstabilisa-
tiepolitiek van de regering doorbreekt. In
de Stichting van de Arbeid heeft het N.V.
V. laten weten, dat aanvaarding van de
premieregeling voor het mijnbedrijf door
de regering, dus de goedkeuring op minis
terieel vlak, tot gevolg zal hebben, dat het
N.V.V. nieuwe eisen gaat stellen voor alle
Nederlandse arbeiders.
Behalve de ongeveer 2000 socialistische
mijnwerkers zijn de overige 59.000 mijn
werkers met de katholieke federatie, waar
in de Katholieke Mijnwerkersbond (33.000
leden) en de Katholieke Vereniging van
ADVERTENTIE
r^T^ïtsal product^
In deze maand is opgericht de Pro
testantse Stichting ter bevordering van
Verantwoorde Gezinsvorming (P.S.V.G.).
Het besluit hiertoe is genomen door de
volgende hiertoe samenwerkende organen:
De Raad voor de Zaken van Kerk en Ge
zin der Nederlands Hervormde Kerk, de
Stichting Raad voor Gereformeerde So
ciale Arbeid, de Vrijzinnig Protestantse
Centrale voor Maatschappelijk Werk, de
Evangelisch Lutherse Kerk, de Christelijke
Vereniging Zedenopbouw en de Protestants
Christelijke Artsenorganisatie.
De stichting streeft naar het beschikbaar
stellen van alle nodige bijstand en hulp
middelen voor een verantwoorde gezins
vorming en wil ook de bezinning op alle
hiermede samenhangende vraagstukken
bevorderen. In protestantse kringén zijn
reeds lange tijd de problemen, die zich in
het huwelijk voor kunnen doen met be
trekking tot de gezinsvorming in discussie.
Zo aanvaardde in 1952 de Generale Sy
node der Nederlands Hervormde kerk het
rapport „Burgerlijk en kerkelijk huwelijk"
en bood dit de kerk aan als herderlijk
schrijven. Een belangrijk hoofdstuk hier
van is gewijd aan de verantwoorde gezins
vorming. Ongeveer terzelfder tijd werden
na langdurige bespreking door de Vereni
ging Zedenopbouw gepubliceerd de „Ge
dachten over geslachtsgemeenschap en ge
zinsvorming".
In december 1956 zijn, op initiatief van
de Raad voor de zaken van kerk en gezin
der Nederlands Hervormde kerk en de
Christelijke Vereniging Zedenopbouw, be
sprekingen begonnen met de hierboven ge
noemde organen om op korte termijn niet
slechts tot verdere bezinning, maar ook tot
hiermede samenhangende praktische uit
werking te komen. Door de aan de bespre
kingen deelnemende organen is volledige
overeenstemming bereikt over de formule
ring van de doelstelling der stichting, na
melijk „de bezinning op verantwoorde ge
zinsvorming bij het licht van de bijbelse
boodschap en het voor deze gezinsvorming
beschikbaar stellen en doen stellen van
alle nodige bijstand".
Als middelen om het doel te bereiken
zijn in de statuten vermeld:
I. Het doen houden van voordrachten,
het verspreiden van publikaties en het sti
muleren van de bestudering in academisch
verband bij de opleiding van predikanten
en artsen van de vraagstukken, samen
hangend met verantwoorde gezinsvorming.
II. Het onderhouden van contacten met
predikanten, huisartsen en specialisten, die
bereid zijn om ter bereiking van het ge
stelde doel mede te werken en wel zoveel
mogelijk georganiseerd, alsmede het on
derhouden van contacten met andere per
sonen en organisaties welke mede kunnen
werken aan de verwezenlijking der doel
stelling.
III. Het bevorderen van de oprichting,
zo mogelijk in samenwerking met de ker
ken, van consultatiebureaus voor gezins
vorming, waar of van waaruit de nodige
pastorale zorg verleend wordt, met dien
verstande dat de kerken hetzij ieder voor
zich, hetzij in onderlinge samenwerking,
voor de genoemde pastorale zorg verant
woordelijk blijven.
De besturen van de organen, die tot op
richting der stichting besloten, gaan er
van uit dat in zeer veel protestantse ge
zinnen behoefte bestaat aan voorlichting
en hulp wat betreft de gezinsvorming. Op
grond van de overtuiging dat een gezin
met kinderen een groot geschenk van God
is, wordt niet alleen gedacht aan hulpver
lening in gevallen waarin beperking van
het kindertal verantwoord moet worden
geacht, maar ook aan hulp, te verlenen
aan gehuwden die moeilijkheden hebben
wegens kinderloosheid.
Het oprichten van protestantse bureaus
waartoe men zich kan wenden om door be
sprekingen te komen tot een ook naar
eigen innerlijke overtuiging verantwoorde
gedragslijn, wordt noodzakelijk geacht.
Reeds gevestigde bdreaus voor levenspro
blemen en gezinsmoeilijkheden of daar
mee gelijk te stellen organisaties, die het
vermelde doel nastreven, zullen van de
diensten van de stichting gebruik kunnen
maken. Het bestuur wordt voor het groot
ste deel gevormd door medici en theologen.
Het centrale bureau van de stichting is ge
vestigd in Amsterdam.
Mijnbeambten (5800 leden) samenwerken,
van .oordeel, dat het N.V.V. de specifieke
moeilijkheden van de mijnindustrie onder
schat.
Er is in deze voornaamste basisindustrie
een tekort aan 3600 mijnwerkers of meer
dan zes percent van de totale bezetting,
waarmede het arbeidstekort in de mijnin
dustrie aan de spits staat van alle bedrijfs
takken. Dit tekort is bij de mijnen voor
het grootste percentage geen conjunctureel
tekort, zoals in andere bedrijfstakken,
maar een structureel tekort, veroorzaakt
door het feit, dat de mijnarbeid steeds
meer zijn aantrekkelijkheid heeft verloren.
Deze arbeid, met name de ondergrondse, is
nooit aantrekkelijk geweest, maar toen
haar nog prioriteit werd verleend, was de
beloning beter dan in andere bedrijven.
Door het kunstmatig laag houden van de
kolenprijzen in de na-oorlogse jaren en
ook als gevolg van de loonpolitiek is de
prioriteit steeds meer verloren gegaan. Dat
had tot gevolg, dat in de mijnen eert sterk
personeelsverloop kwam: vele mijnwerkers
trokken naar de Belgische mijnen en alle
wervingen van de mijnen binnen onze
grenzen haalden maar weinig uit. De hoog
conjunctuur heeft de afkeer van de mijn-
arbeid nog vergroot: het schreeuwend te
kort aan krachten in de bouwvakken,
waar zovele jaren hoge zwarte lonen wer
den betaald, heeft ook velen er toe ge
bracht de mijnen te verlaten. Terwijl over
al de bedrijven zich moderniseerden, bleef
in de ondergrondse mijn alles bij het oude.
„De rekening thuis"
„De regering krijgt thans van de mijnin
dustrie de rekening thuis voor haar gelei
de loonpolitiek", heeft de voorzitter van
de Protestants-christelijke Mijnwerkers-
bond, Kees Feenstra, in de Mijnindustrie
raad verklaard. Die rekening wordt niet
alleen aangeboden in de vorm van een pre
mieregeling, welke geen andere bedoeling
heeft dan de mijnarbeid weer wat aantrek
kelijker te maken, maar ook in de vorm
van een dalende produktie, welke een ge
volg is van het groeiend tekort aan mijn
werkers. De mijnwerkers zeggen: „Wan
neer men maar de pripjriteit yan cie.müp-
arbeid herstelt, dikh zullen er door meer
mijnwerkers meey kolen komep en dat
spaart miljoenen tift aan Amerficaafise ko
len. Toen het land in grote kolennood zat,
hebben wij extra lang gewerkt. Maar nu
de mijnindustrie in een impasse is geko
men, heeft men bezwaren tegen een pre
mieregeling, welke een eerste stap is naar
een herstel van de prioriteit. Een directe
loonsverhoging is zij niet. De premierege
ling zal ook de verbruikers geen geld kos
ten, haar kosten worden door het bedrijf
zelf gedragen. Omdat men geen begrip
heeft voor de problemen van de mijnen,
heeft men ook de langzaam-aan-actie niet
begrepen". „Men laat de mijnen verkom
meren en met de mijnen de mijnwerkers",
heeft de voorzitter van de Katholieke
Mijnwerkersbond, Frans Dohmen, uitge
roepen.
Langzaam-aan-actie
De langzaam-aan-actie, welke werd uit
geroepen door de katholieke federatie, is
een gevolg geweest van het feit, dat er
geen schot kwam in de verbetering van de
sociaal-economische positie van de mijn
werkers. Bij de mijnindustrieraad lagen al
maanden lang tal van voorstellen tot ver
betering der materiële positie van de mijn
werkers, afkomstig van alle bonden. Daar
bij was niet alleen de positie van de onder-
ADVERTENTIE
gronders, maar ook die van de bovengron-
ders in het geding. Beide groepen van het
mijnbedrijf kan men wel onderscheiden,
maar niet scheiden, want gezamenlijk ma
ken zij de exploitatie van de mijnen moge
lijk. Tenslotte waren de werkgevers wel
bereid iets te doen voor de ondergronders,
maar niet voor de bovengronders. De ka
tholieke federatie heeft toen van de werk
gevers een duidelijke stellingname geëist
ten opzichte van haar voorstellen, waar
onder de premieregeling. Die stellingname
bleef uit en toen volgde de actie.
Door deze actie zijn de werkgevers van
standpunt veranderd. Zij bleken bereid de
voorstellen van de katholieke federatie po
sitief te benaderen. Binnen vier maanden
was met medewerking van alle partijen de
premieregeling in kannen en kruiken, naar
analogie van die in de Duitse mijnindustrie
waar een inmiddels ingevoerde premie
reeds een versterking der bezetting van
10.000 man had opgeleverd en een niet on
belangrijke produktieverhoging.
Nieuw conflict?
De premieregeling werd in de M.I.R. ge
regeld waarbij een keer twee hoofdamb
tenaren van dë regering aanwezig zijn ge
weest. Er behoefde dus nog slechts de
openbare bevestiging te volgen. Toen
kwam echter de kink in de kabel. De
Stichting van de Arbeid en het College
van Rijksbemiddelaars adviseerden de bo
vengronders er buiten te laten en de on
dergronders een lagere premie te geven.
„Waarom moeten buitenstaanders die de
verhoudingen in de mijnindustrie niet ken
nen, die misschien nog nooit in een mijn
zijn afgedaald en dus niet weten, wat daar
te koop is, een spaak in het wiel steken?"
vroeg men zich overal in de mijnstreek af.
De huidige regeringspolitiek met be
trekking tot lonen en prijzen wenst het
mijnbedrijf niet aan te tasten. Ook de ka
tholieke federatie heeft erkend dat deze
politiek nog altijd in 's lands belang is.
Maar men wenst een uitzondering ge
maakt te zien voor de mijnwerkers, omdat
de mijnwerkers zulk een zware en zo eco
nomisch belangrijke arbeid verrichten, om
dat door een herstel van de prioriteit meer
kolen geproduceerd kunnen worden, wat
men toch ook een nationaal belang kan
noemen.
Gebeurt dat niet, zegt men in de mijn
streek, zowel van werkgevers- als van
werknemerszijde, dan zullen steeds meer
mijnwerkers wegtrekken, dan zullen er
steeds minder kolen komen en dan zullen
wij altijd meer dure buitenlandse kolen
moeten invoeren. Men hoopt thans, dat
hernieuwd beraad met de regering deze
brengen zal tot het inzicht, dat zij in
's lands belang een actievere kolenpoli-
tiek moet gaan voeren en dat zij de pre
mieregeling moet toelaten.
G.sbewt.-fjjtf nigt, dan ep.Aë 1 augus
tus een nieuw conflict, dat ernstiger kan
worden $an de langzaam-aaii-qctie. ,,Wij
hëbbéri ^enoég geduld betracht, genoeg
goede wil getoond, ook ten overstaan van
ons volk", zeggen de mijnwerkers. „Wan
neer het opnieuw hard tegen hard moet
gaan, dient ons volk ook goede wil ten
aanzien van zijn mijnwerkers te tonen.
Wie menen mocht, dat de mijnwerkers al
genoeg verdienen, die kome maar eens
naar onze mijnstreek, niet voor een een
daags bezoek in een van de beste pijlers,
maar voor een maand aan het harde kool
front".
De Duitse boeren langs de grens tussen
West-Duitsland en ons land zijn van plan
een nieuwe stap te doen inzake het terug
kopen van door Nederland na het einde
van de oorlog als „vijandelijk vermogen"
gevorderde landerijen.
Een groot aantal Nederlandse boeren zou
zich bereid hebben verklaard het onteigen
de land terug te geven, als zij daarvoor een
evenredige compensatie in geld krijgen.
Ongeveer 1000 West-Duitse grensboeren
hebben na 1945 meer dan 4000 ha land aan
Nederland moeten afstaan.
De besprekingen tussen oud-minister
Beyen voor Nederland en prof. Kaufmann
voor West-Duitsland over een aantal reeds
lang bestaande geschilpunten tussen beide
landen zullen waarschijnlijk in de tweede
helft van augustus worden hervat. Deze
besprekingen, die afwisselend in Bonn en
Den Haag worden gehouden, en worden
bijgewoond door deskundigen van beide
landen, zijn onderbroken in verband met
vakanties.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Lunteren (2de maal): J. J.
Poot te Delft; te Sliedrecht (vac. A. N.
Langhout): J. Wieman te Oudewater. Be
dankt voor Spijkenisse (toez.): C. Baten
burg te Hendrik Ido Ambacht.
Geref. Kerken
Beroepen te Wierum (Fr.)J. Boer, kand.
te Waarder.
Doopsgez. Broederschap
Bedankt voor Warns: B. K. Homan te
Blokzijl.
Geref. Gemeenten
Bedankt voor Middelburg: W. C. Lamain
te Grand-Rapids (U.S.A.).
In het dorp was de laatste tijd iets veranderd ...De mensen waren niet zo erg
verbaasd meer en er al wat aan gewend, dat Mannetje Grommelebrom niet meer zo
kribbig en onaangenaam was als ze hem altijd hadden gekend.
Nee, er was nu op het dorp geen vriendelijker en vrolijker baasje te vinden dan
Mannetje Grommelebrom. Vroeger waarschuwde men elkaar, als de ouwe nijdigaard
naderdenu zeiden de mannen:
„Ha, daar heb je Grommeltje, nou wordt 't gezellig".
En dan dronken ze 'n beker bier met Mannetje Grommelebrom, die zo gezellig
grapjes kon maken49-50
ADVERTENTIE
W V V
Ze zijn de zon aan het
filmen. De opnamen du
ren anderhalf jaar en de
vertoning van de film
zal ongeveer tien uren
vergen. De hier bedoelde
anderhalf jaar zijn de
achttien maanden van
het Internationale Geo
fysische Jaar, dat nu bij
na een maand oud is.
Een keten van twaalf
sterrewachten die de ge
hele aardbol omspant
(„in hun rijk gaat de zon
nooit onder") is sinds 1
juli bezig met het nemen
van foto's van de zon,
een continuarbeid waar.
bij geen enkele zonnegril
aan de aandacht zal ont
snappen.
Al die opnamen, waar
op het zonneschijf je 15
millimeter groot zal zijn,
worden na afloop aan-
eengelast zodat er een
film ontstaat waarop het
leven van de zon gedu
rende dit I.G.J. in tien
uren kan worden afge
draaid.
Foto's van de zon (zon
der overbelichting!) wor
den mogelijk als men
aan het oog-einde van
de telescoop een camera
bevestigt terwijl ergens
binnen in de kijkerbuis
een „filter van Lyot" is
aangebracht.
Lyot, de enkele jaren
geleden gestorven Fran
se sterrenkundige, ont
dekte dat een combina
tie van blokken kwarts
glas en plaatjes polaroid
(mits minutieus zuiver
geslepen tot op onder
delen van millimeters
nauwkeurig) de helder
heid van het zonlicht tot
op een fractie van zijn
oorspronkelijke helder
heid kan terugbrengen.
Zo'n filter, ingebouwd
in de telescoop, laat dan
alleen nog de zwakke
rode straling van het op
de zon aanwezige water
stofgas passeren en het
oog (resp. de camera)
ziet dan een betrekkelijk
lichtzwak zonsbeeld.
Bloedrood ziet de zon
er dan uit voor het oog;
op een foto wordt de zon
een grijze sinaasappel,
waarop duidelijk lichte
en donkere gebiedjes te
onderscheiden zijn. De
donkere zijn zonnevlek
ken, de lichte zonne
vlammen.
Men hoopt en ver
wacht, uit deze film iets
te kunnen leren over dat
vreemde verschijnsel dat
men de elfjarige zonne
cyclus noemt. Momen
teel is er geen sterre-
kundige ter wereld die
de vraag kan beant
woorden, hoe het komt
dat de zon op gezette
tijden deze „mazelen"
vertoont.
G. v. W.
r.ito'i na
Het onderzoekingslaboratorium voor de
telecommunicatieafdeling van de n.v. Ne
derlandse Kabelfabriek aan de Schieweg
te Delft is door brand verwoest. Het labo
ratorium bevindt zich in een oude fabriek,
op de eerste verdieping van een produktie-
afdeling, welke echter gespaard bleef.
De brand ontstond in het grondstof-
fenlaboratorium, dat een klein deel van
de verdieping in beslag nam. Omtrent de
oorzaak is nog niets bekend. Bij het uit
breken van de brand werd in deze afdeling
niet gewerkt.
Drie arbeiders hebben een angstig avon
tuur beleefd. Zij gingen met brandblus-
apparaten met de lift naar de verdieping
waar de brand woedde. Op 14 meter hoogte
bleef de lift steken, doordat andere leden
van het personeel uit veiligheidsoverwe
gingen de elektriciteit hadden uitgescha
keld. Aangezien dicht in de nabijheid het
vuur woedde, werd de temperatuur in de
lift steeds hoger. De mannen slaagden er
in door een noodluik in de schacht te ko-
ADVERTENTIE
het vertrouwde merk
maand tampons
géén gordel géén verband
onmerkbare onzichtbare bescherming
volkomen veilige, hygiënische methode.
In het bekende blauwfwitte doosje.
Het past in het kleinste handtasje.
Uw apotheker o< drogist heelt het.
Interna
1 0 tampons I 1.20
Interna z.k.
(zonder
inbrengsysteem)'
10 tampons I 1-
men, waarin zij zich langs de kabels om
laag konden laten zakken. Op de begane
grond bleek, dat zij de schacht niet kon
den verlaten, omdat de deur niet open was
te maken. Collega's moesten met voor
hamers het gaas in de deur vernielen,
voordat de mannen zich in veiligheid kon
den stellen.
30. De vergane resten verraadden echter niets. Ook
Tui-Jaroen, met wie ik de raadselachtige kwestie
besprak, kon mij geen duidelijke verklaring voor de
eigenaardige omstandigheden geven, die wij hier ge
troffen hadden. Er waren wel gevallen bekend, zo zei
hij tenslotte nadenkend, waarin de jurtten, waarin
iemand gestorven was, niet omgetrokken waren, maar
dat waren werkelijk hoge uitzonderingen. Alleen een
hoge lama kon zo'n beslissing nemen.
„Mai mail U weet niet hoe groot het gevaar is, waarin
wij ons bevinden", voegde Tui-Jaroen er nog aan toe.
„De boze geesten, die ziekten verspreiden, zullen ook
ons overvallen en zij zullen niet rusten, voordat zij ons
vernietigd hebben. Volgt u daarom toch mijn raad op en
laten wij verder trekken!"
Noch door beloften, noch door bedreigingen waren
onze Mongolen te bewegen één der jurtten te gebruiken.
Zij stelden hun tent op grote afstand van ons kampement
op, maar wij maakten het ons in één der jurtten gemak
kelijk. Het vuur brandde al gauw vrolijk en in de thee
ketel begon het water te zingen. De zo lang door hem
ontbeerde warmte deed Komoroff kennelijk goed en
maakte hem weer wat spraakzamer.
„Welke tragedie kan zich hier nu afgespeeld hebben?",
vroeg hij. „Zouden het soms de zwarte pokken geweest
zijn, die de mensen hebben verdreven? Die ziekte is nog
al wijd verspreid onder de Mongolen, en van medische
verzorging, noch inenting is bij hen sprake. In het gun
stigste geval neemt een toevallig voorbijkomende lama
de behandeling ter hand. Wat zeg ik? Behandeling?
Nee, zo kan men het laten branden van rookverwek-
kende kaarsen, waarmede de boze geesten verdreven
moeten worden, de gebeden en het door de vingers
laten glijden van de rozenkrans, niet noemen".
„Ja, wanneer een sjamaan een zieke verzorgt, dan
gebeurt dat volgens de regels van de inheemse genees
kunst. De Aziatische geneeskunde, beter gezegd de
sjamaanse, verschilt principieel met de Europese".
Komoroff ging wat dichter bij het vuur zitten en greep
naar zijn pijp.
„Weet je wel, Bühler, dat chirurgische ingrepen bij de
mens hier alleen in hoogst enkele gevallen voorkomen?
Niet omdat de sjamanen niets van de chirurgie zouden
afweten, integendeel: zij verwijderen een hersentumor
met hetzelfde positieve of negatieve resultaat als hun
collega's in Europa of Amerika. Zij hebben echter de
(Vertaald uit het Duits. Oorspronkelijke Nederlandse
titel: IN DE BAN VAN TEMOEDSJIN)
overtuiging, dat het menselijke lichaam voldoende af
weerkrachten bezit voor iedere, of nagenoeg iedere ziek
te, als maar de nodige ondersteuning gegeven wordt en
alle organen in orde zijn.
„De heelkunde van de sjamanen baseert zich op het
principe, dat door het regelmatige samenspel van de
drie in het menselijke lichaam aanwezige sappen, te
weten bloed, slijm en urine, het lichaam gezond gehou
den wordt. Wanneer één van die sappen niet meer goed
functioneert, en dus het samenspel verstoort, dan treden
ziekten op. Het is de taak van de arts vast te stellen,
welke van deze drie sappen de ziekte veroorzaakt.
Weet men dit eenmaal, dan probeert men met baden,
met aftreksels van kruiden of omslagen het sap weer
goed te laten functioneren. De belangrijkste grondregel
hierbij is, dat alle geneesmiddelen uit de natuur voort
gekomen moeten zijn, dus dat zij niet in wetenschap
pelijke laboratoria op chemische wijze, bereid mogen
zijn".
„Bij ons is het gebruikelijk, dat de arts de patiënt de
pols voelt, meestal de linker. Een sjamaan zoekt en
vindt de polsslag echter overal op het menselijk
lichaam, waar hij maar kan voelen: op de armen, de
benen, het hoofd, de hals, de borst of buik. Op grond
van de onderzoekingen, die vele uren kunnen duren,
bepaalt de sjamaan welk sap de ziekte veroorzaakt.
Natuurlijk, de bevolking is er van overtuigd, dat de
sjamanen boven-natuurlijke krachten bezitten.
De medische studie, die men alleen in een klooster
kan volgen, duurt niet, zoals bij ons, vijf tot zes jaar.
Om de heelkunde te mogen uitoefenen, moet een sja
maan 20 jaar lang leren. Vele Europeanen, die door
hun artsen niet genezen kunnen worden, vinden gene
zing bij de sjamaanse artsen. Of hierbij, evenals bij
wonderdokters, het geloof aan de genezing de voor
naamste rol speelt, zullen we maar buiten beschouwing
laten. Het is in ieder geval wel zeker, dat de sjamanen
veel met suggestie en mystiek werken en dat is ook wel
begrijpelijk, omdat iedere sjamaan eigenlijk een mys
ticus is.
Toen ik destijds met mijn gebroken been voor het
klooster lag, was het een sjamaan, die mij behandelde.
Ik heb hier in Azië veel gezien, wat in Europa of
Amerika door velen als wondergenezing of kwakzal
verij bestempeld zou worden. De resultaten zijn echter
uiteindelijk van belang en niet de middelen, die daarbij
gebruikt worden".
Komoroff klopte zijn pijp uit, stopte haar opnieuw en
keek mij aan.
„Waarom ben je eigenlijk zo stil?"
Ik moest lachen.
„Je hebt net een ellenlang betoog gehouden over
sjamaanse geneeskunde en ik heb trouw geluisterd".
Komoroff moest hierop ook lachen. Hij stond op, rekte
zich eens behaaglijk uit en zei geeuwend:
„Nu, vannacht zullen we hopelijk goed slapen. Ik
kruip er vast in. Wat ben jij van plan?"
„Ik ga ook maar slapen. Ik heb er écht geen zin in
om nog even naar het café te gaan", antwoordde ik zo
ernstig mogelijk.
„Hoe kom je op 't idee! Een café! De kelners zouden
ons al binnen zien komen. We zouden er één, twee, drie
weer uitgesmeten worden!"
„Daar zou je wel eens gelijk aan kunnen hebben. De
mensen oordelen maar al te vaak naar de schijn en niet
naar de werkelijkheid!"
Het werd langzamerhand stil in de jurtte. Het vuur
flakkerde steeds lager op en doofde tenslotte. Van rustig
slapen was echter geen sprake. Steeds weer werd ik
door luid gehuil van wolven uit mijn sluimer gerukt.
Ik draaide me dan om en probeerde op mijn andere
zijde in slaap te komen.
Toen het wolven-concert in plaats van te eindigen
steeds luider werd en steeds dichterbij kwam, stond ik
woedend op, greep mijn browning en liep naar buiten.
Het was reeds meerdere malen voorgekomen, dat onze
paarden 's nachts onrustig waren geworden als zij wol
ven hadden geroken. Vaak hadden wij het huilen van
deze beesten al gehoord, maar nog nooit was het zó luid
geweest. Daar wolven, als de honger hun kwelt, er niet
voor terugschrikken zelfs mensen aan te vallen, vuurde
ik enkele schoten in de lucht af, in de hoop de dieren
daarmede te verjagen. Enige tijd bleef het inderdaad
stil, maar kort daarop ving het -afschuwelijke huilen
weer aan. Pas toen het licht begon te worden, verstomde
het wolven-concert.
(Wordt vervolgd).
Kaasmarkt. De stichting „Fonds tot
Behoud van de Kaasmarkt te Alkmaar"
wil de kaasmarkt attractiever maken door
het aantal kopers te vergroten en de aan
voer te stimuleren. Zij wil dit bereiken
door zowel aanvoerders als kopex-s een
toeslag te geven op de transportkosten en
denkt hiervoor dit jaar f 10.000 nodig te
hebben. Zij .vraagt het gemeentebestuur
een subsidie tot dit bedrag te verlenen.
Panamees schip vlot. Het 7207 brt.
metende Panamese s.s. „Ensenada", gela
den met suiker, was dezer dagen gestrand
bij Nuevitas op de Noordkust van Cuba.
De sleepboot „Poolzee" van L. Smit en
Co.'s Internationale Sleepdienst is erin ge
slaagd het schip vlot te brengen. Het is in
de baai van Nuevitas voor anker gegaan.
ADVERTENTIE
Voor 'n werkelijk mooie
Marnixstraat 119 - Haarlem - Tel. 23138
ZATERDAG 27 JULI
Minerva: „Hfeb je 'm door", alle leef tij déh,
7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Sissi, de ro
mance van een prinses", alle leeftijden, 7
en 9.15 uur. Frans Hals: „Het verdachte
huis", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Luxor: „De
Afrikaanse leeuw", alle leeftijden, 7 en
9.15 uur. Studio: ,,'t Is feest vandaag", alle
leeftijden, 7 en 9.15 uur. Lido: „Strijd te
gen verdovende middelen", 18 jaar, 7 en
9.15 uur; „Zij, die zich verkopen", 18 jaar,
23.30 uur. Cinema Palace: „De familie
moordslee", alle leeftijden, 7 en 9.15 uur.
Roxy: „Bloedige vergelding", 14 jaar, 7 en
9.15 uur. Openluchttheater Bloemendaal:
Het Nederlands ballet o.l.v. Sonia Gaskell,
8.15 uur. Frans Halsmuseum: Avondopen
stelling met kaarslicht en oude muziek,
8.3010.30 uur.
ZONDAG 28 JULI
Minerva: „Heb je 'm door", alle leeft., 2,
4.15, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Naar het
rijk der Inca's", alle leeft., 11 uur; „Sissi,
de romance van een prinses", alle leeft.,
2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Cinema Palace: Va
kantie-kinderprogramma, 10.30 uur; „De
familie moordslee", alle leeft., 2, 4.15, 7 en
9.15 uur. Lido: „Wonderman", 14 jaar, 11
uur. „Strijd tegen verdovende middelen",
18 jaar, 7 en 9.15 uur. „Houten koppen",
alle leeft., 2 en 4.15 uur. Frans Hals: „Het
verdachte huis", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. Luxor: „De Afrikaanse leeuw", alle
leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Roxy: „Bloe
dige vergelding", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. Studio: Kinderprogramma, 10.30 uur.
,,'t Is feest vandaag", alle leeft., 2, 4.15, 7
en 9.15 u. Haarlem-terrein: Windhonden-
rennen, 2 uur. Nieuwe Kruisstraat 14: J.
E. van der Brink spreekt voor de Pink
stergemeente, 10 uur. Zuiderkapel: F. Nie-
meyer, 10 en 5 uur. Jeugdsamenkomst, 8
uur. Elimkapel: Ooggetuigeverslag van de
toespraken van Tommy Hicks en Paul
Kain over „De grote opwekking in Karls
ruhe", 7 uur.
MAANDAG 29 JULI
Rembrandt: Montagne's jeugdvaritété, a.l.
10.30 uur; „Sissi, de romance van een
prinses", alle leeftijden, 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. Frans Hals: „Het verdachte huis", 14
jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Luxor: „The lady
and the tramp", alle leeftijden, 10.30 uur;
„De Afrikaanse leeuw", alle leeftijden, 2,
7 en 9.15 uur. Studio: ,,'t Is feest vandaag",
alle leeftijden, 2,15, 7 en 9.15 uur. Om 10.30
uur kinderprogramma. Lido: „Houten kop
pen", alle leeftijden, 2 en 4.15 uur. „Strijd
tegen verdovende middelen", 18 jaar, 7 en
9.15 uur. Cinema Palace: Vakantie-kinder
programma, 10.30 uur; „De familie moord
slee", alle leeftijden 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Roxy: „De dief van Damascus", 14 jaar,
2.30, 7 en 9.15 uur. Minerva: „Dansmees
ters", alle leeft., 2,30 uur; „De politie volgt
het spoor", 18 jaar, 8.15 uur. Begijnhof
kapel: Interkerkelijk Evangelisatiecomité,
A. Ramakers uit Rotterdam over „Gekre
gen geloof", 8 uur; zangdienst van 7.30
uur af.
ADVERTENTIE
N.V. MIJ. „HOLSTER"- OVERVEEN
TeL K 2500 - 15597 en 19057