Devaluatie is pas verantwoord als
alle andere middelen hebben gefaald
r
PANDA EN HET DING
Effecten -en
Geldmarkt
Overdrijvende wolkenvelden
RADIO-REPARATIE
Valutavraagstuk weer actueel
Als men alleen het symptoom geneest
woekert het kwaad in de wortel voort
De radio geeft zondag
De radio geeft maandag
Juxatlex
Wereldnieuws
Toch ió Aet zo
2
H. I. MAERTENS N.V.
Er sliep een zeehond naast haar hed
West-Duitsland zegt toe te
treden tot „Parijse Club"
Fa. J. P. S E N F T Zn.
Luchtver
plaatsingen
V.J
ZATERDAG 3 AUGUSTUS 1957
Er wordt tegenwoordig zoveel over
devaluatie en revalorisatie gesproken,
dat het wel duidelijk is dat alom ge
zocht wordt naar een grondige thera
pie voor het verbroken evenwicht in
de staats- en volkshuishouding. Dat
men nog lang niet eenstemmig hier-
HILVERSUM I 402 M
8.00 Nieuws en postduivenberichten. 8.18
Weer of geen Weer. 9.45 Geestelijk leven,
causerie. 10.00 Voor de jeugd. 10.30 Herv.
kerkdienst. 11.30 Vragenbeantwoording.
12.00 Voor de strijdkrachten. 12.50 Even
afrekenen, Heren! 13.00 Nieuws. 13.05
Mededelingen of platen. 13.10 Platen. 14.00
Boekbespreking. 14.20 Cello en piano.
14.50 Voordracht. 15.05 Omroeporkest.
15.45 Dansmuziek. 16.30 Sportrevue. 17.00
Tussen Kerk en Wereld, causerie. 17.15
Het platteland nu, gesprek. 17.30 Voor de
jeugd. 17.50 Nieuws en sportuitslagen.
18.05 Sportjournaal. 18.30 Platen. 19.00
Vrije VARA-Tribune. 19.30 Promenade
orkest. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevarieerde
muziek. 21.00 Licht programma. 21.25 Pla
ten. 22.15 Journaal. 22.25 Met de Franse
slag. 23.00 Nieuws. 23.15-24.00 Platen.
HILVERSUM II 298 M
8.00 Nieuws en weerberichten. 8.15 Or
gelconcert. 8.30 Vroegdienst. 9.30 Nieuws.
9.45 Platen. 9.55 Hoogmis. 11.30 Viool en
piano. 12.20 Apologie. 12.40 Platen. 12.55
Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en katholiek
nieuws. 13.10 Lichte muziek. 13.25 Platen.
13.40 „De zwarte kunstenaars van Austra
lië", causerie. 14.00 Radio Philharmonisch-
orkest, Omroepkoor en sol. 14.55 Klank
beeld over het Friese land en volk. 15.30
Cello en piano. 15.50 Platen. 16.15 Sport.
16.30 Vespers. 17.00 Vrije Evangelische
kerkdienst. 18.30 Vocaal Dubbel kwartet.
19.00 Kerkelijk nieuws. 19.05 Geestelijke
liederen. 19.30 „Het Evangelie en het ge
wone leven", causerie. 19.45 Nieuws. 20.00
Platen. 20.30 Actualiteiten. 20.45 Platen.
20.50 Cabaret. 21.20 Platen. 21.30 „De
Schipper van de Maartje Jacoba", hoor
spel. 22.<25 Platen. 22.45 Avondgebed en
liturgische kalender. 23.00 Nieuws. 23.15-
24.00 Platen.
BRUSSEL 324 M
12.00 Platen. 12.05 Pianorecital. 12.15
Amusementsmuziek. 12.30 Weerberichten.
12.34 Amusementsmuziek. 13.00 Nieuws.
13.15 Voor de soldaten. 14.00 Operamuziek.
16.50 Platen. 17.00 Platen. 17.15 Sportuit
slagen. 17.30 Platen. 17.50 Pianorecital.
18.30 Godsdiensthalfuur. 19.00 Nieuws.
19.45 Beiaardconcert. 20.00 Hoorspel. 21.00
Weense muziek. 21.45 Platen. 22.00 Nieuws.
22.11 Platen. 22.30 en 22.45 Idem. 23.00
Nieuws. 23.05-24.00 Platen.
RADIO BLOEMENDAAL
9.00 en 10.30 uur v.m. ds. Joh. C. Brus-
saard van Oegstgeest; 11.45 uur (dienst
voor belangstellenden) ds. G. Toornvliet
van Bloemendaal; 3.30 uur n.m. ds. G. Th.
Rothuizen van Leiden.
ADVERTENTIE
Nassaustraat 5 - Haarlem - Tel. 15220
Nieuwe Groenmarkt 2 - Haarlem - Tel. 15228
HILVERSUM I 402 m.
7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.20 Gram. 8.00 Nws.
8.15 Gram. 9.00 V. d. vrouw. 9.05 Gram.
9.35 Waterst. 9.40 Morgenwijding. 10.00
Gram. 11.00 Voordr. 11.15 Gram. 12.00
Lichte muz. 12.30 Land- en tuinb.meded.
12.33 V. h. platteland. 12.43 Orgelspel. 13.00
Nws. 13.15 Meded. en gram. 13.25 Theater
ork. 13.55 Beursber. 14.00 Gram. 14.10 Land
voor de boeg, klankb. 14.45 Sopr. en piano.
15.15 Correspondentie uit de Nieuwe We
reld. 15.35 Gram. 17.00 Promenade-ork.,
koor en sol. 17.50 Jubilee Jamboree 1957.
18.00 Nws. 18.15 Lichte muz. 19.00 Orgel
spel. 19.15 Gram. 19.30 Strijkkwartet. 20.00
Nws. 20.05 Die Fledermaus, operette (gr).
22.00 Journ. 22.10 Cabaret. 22.40 Westin-
disch ork. 32.00 Nws. 23.15 Koersen v. New
York 23.16 Act. of gram. 23.25-24.00 Gram.
HILVERSUM II 298 m.
7.00 Nws. 7.10 Gewijd, muz. 7.30 Gram.
7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nws. en
weerber. 8.15 Gram. 9.00 V. d. zieken. 9.30
Voordr. 9.50 Negrospirituals. 10.10 Gram.
10.30 Esthetische Etherleergang. 11.15
Gram. 11.20 Gevar.progr. 12.25 Voor boer
en tuinder. 12.30 Land- en tuinbjneded.
12.33 Lichte muz. 12.53 Gram. en act. 13.00
Nws. 13.15 Lichte muz. 13.40 Gram. 13.50
Kamerork. en solist. 14.45 V. d. vrouw. 15.15
Metropole ork. 1545 Gram. 16.00 Bijbel
lezing. 16.30 Oude muziek. 17.00 V. d. kleu-
17.45 Regeringsuitz.: Rijksdelen Overzee:
Dr. A. van der Horst: Quarteto Antilliano.
18.00 Orgelspel. 18.30 Gram. 18.50 Boek-
bespr. 19.00 Nws. en weerber. 19.10 Viool
en clavecimbel. 19.35 Volk en Staat,caus.
19.50 Gram. 20.00 Radiokrant. 20.20 Kin
derkoor. 20.45 Gouden Jamboree 1957, rep.
21.05 Strijkkart. 21.35 Lichte muz. 22.05
„Het Midden-Oosten, speelbal in de We
reldpolitiek", caus. 22.15 Lichte muz. 22.40
Gram. 22.45 Avondherdenking. 23.00 Nws.
en S.O.S.-ber. 23.15 Gram. 23.40-24.00 Het
Evangelie in Esperanto.
TELEVISIEPROGRAMMA
20.30 1. „Alle goed is in de vriendschap".
2. Blik in de Monitor. 3. Open doekjes, 4.
„De overkant is zo ver", verhaal. 5. Epi
loog.
BRUSSEL, 324 m.
12.00 Omroeporkest. 12.30 Weerber. 12.34
Voor de landb. 12.42 Gram. 13.00 Nws.
13.11 Gram. 14.00 en 14.45 idem. 16.00
Koersen. 16.02 Gram. 17.00 Nws. 17.10
Lichte muz. 17.45 Gram. 18.20 Caus. 18.30
V. d. sold. 19.00 Nws. 19.40 Gram. 20.00
A child of our time, oratorium. 21.15
Gram. 21.30 Amus.muz. 22.00 Nws. 22.11
Gram. 22.45 Idem. 22.55-23.00 Nieuws.
over is blijkt bijvoorbeeld uit de
mening van vele niet-Duitse Europese
deskundigen, die de Duitse mark
willen opwaarderen; maar in Duits
land zelf wil men het pond, de gulden
en de franc devalueren. Het valuta-
vraagstuk is weer alom actueel.
Een belangstellende en deskundige lezer
stelde ons in een brief enkele vragen naar
aanleiding van het artikel over disconto
verhoging. „Is de kans niet groot dat dis
contoverhoging toch het enige middel is,"
vraagt de schrijver. „Wij moeten niet ver
geten dat tenslotte naar verhouding tegen
andere valuta, mede door de verschillende
loonronden, de gulden aanmerkelijk minder
waard is geworden en dat overwaardering
van het eigen geld zeer gevaarlijk is. Im-
mers, evenveel percenten als men zijn geld
overwaardeert, evenveel exportbelasting
heft men feitelijk en evenveel import
premie betaalt men. De exporteur ontvangt
door de overwaardering van de gulden,
minder guldens dan de prijs op de buiten
landse markt rechtvaardigt. Hij evenwel,
die uit het buitenland hierheen exporteert
en op onze markt concurreren moet, ont
vangt zijn betaling in eigen geld. Die be
taling wordt berekend overeenkomstig de
te hoog aangenomen waarde van onze gul
den. Daardoor is de overwaardering van de
gulden buitengemeen gevaarlijk. Frankrijk,
welks geld sinds lang overgewaardeerd is,
heeft bewust of onbewust (waarschijnlijk
onbewust) getracht zich hiertegen te ver
dedigen met protectionistische tarieven en
het betalen van exportpremies; een zeer
omslachtig en duur middel!"
„Wij moeten niet vergeten," zo vervolgt
de schrijver, „dat indertijd, onder de gou
den standaard kleine afwijkingen naar be
neden in de waarde van ons geld op de
toen vrije wisselmarkt vrijwel direct te
voorschijn kwamen en direct met het be
kende middel, de discontoschroef, gecorri
geerd werden. Nu laat men het euvel door
woekeren aleer men begrijpen kan dat het
gecorrigeerd moet worden. Het is de vraag
of de discontoschroef nog krachtig genoeg
is om voldoende succes te hebben.
Vakverenigingen
Het is ook de vraag of op het ogenblik
- aldus de schrijver - de invloed der vak
verenigingen bij hun streven naar loons
verhogingen niet te groot is om deze te
voorkomen voor zover ze gevaarlijk zijn
voor onze export. Zij zullen nog moeten
leren begrijpen dat bij het tegenwoordige
systeem de werkloosheid spoedig weer haar
intrede in Nederland zal doen, omdat onze
bedrijven, om te kunnen werken, grote im
porten behoeven, die bij een tekort op onze
betalingsbalans spoedig in gevaar komen.
Bij het devalueren zullen wij - gaat de
schrijver voort - goed doen niet verder te
gaan dan nodig was. Men heeft toen de
deur wijd opengezet voor verdere ontwaar
ding van de gulden. Hoeveel percent wij
zouden moeten devalueren? De schrijver
durft het niet zeggen, misschien, zo meent
hij, weet ons Nationaal Planbureau het.
Tenslotte wordt nog opgemerkt dat als
de juiste pariteit gevonden is, niet mag
worden vergeten dat wij niet leven in een
statische, maar in een dynamische wereld.
Een land als Duitsland zal steeds hard
werken om zijn concurrentiepositie te ver
beteren en zijn bevolking geheel aan het
werk te krijgen. Wij zullen met het oog
daarop niet moeten geloven dat een ver
betering in onze produktie terstond met
een loonsverhoging beloond zal moeten en
kunnen worden. Ons bedrijfsleven heeft
altijd de strijd tegen nieuw opkomende
concurrentie gekend. Aldus luidt het einde
van de brief.
De minste weerstand
Wij zijn het met bovenstaande opmerkin
gen grotendeels eens. Het is best mogelijk
en zelfs niet onwaarschijnlijk dat men in
Europa, met uitzondering van Duitsland,
en dus ook in ons land, aan een devaluatie
tenslotte niet zal kunnen ontkomen. Een
dergelijke monetaire operatie is echter al
leen dan verantwoord, als alle andere mid
delen blijken te falen, of ls wij door deva
luaties in andere landen daartoe worden
gedwongen, gelijk zulks ook bij vorige
devaluaties het geval was. Want devaluatie
blijft altijd de lijn van de zwakste weer
stand en zij is in hoge mate onbillijk, om
dat zij de exporteurs een voordeel geeft
ten koste van de importeurs en voor allen,
die van hun renten, pensioen, in het alge
meen van vaste geldinkomens moeten
leven, een waardevermindering van in
komen en kapitaal betekent. Lord Beve-
ridge, bekend door zijn Beveridge-plan
voor sociale zekerheid en volledige werk
gelegenheid, heeft dezer dagen de juiste
opmerking gemaakt dat inflatie - en dus
ook devaluatie - waarschijnlijk evenveel
ellende aanbrengt onder het groeiend aan
tal mensen, dat gepensioneerd is, als de
werkloosheid deed onder hen, die in hun
produktieve jaren waren en hun familie.
Als onze concurrentiepositie verzwakt
doordat de bedrijfskosten in verhouding tot
die in andere landen te zeer zijn gestegen,
dan moet men niet de gevolgen daarvan
bestrijden door aan de valuta te peuteren,
terecht „genezen van alleen maar het
symptoom" genoemd, maar de oorzaken
trachten weg te nemen door maatregelen,
welke de bedrijfskosten op een lager ni
veau kunnen brengen. Tot die maatregelen
behoort ook de bestedingsbeperking, mits
zij goed is gericht en wij zijn het met onze
briefschrijver eens dat een discontover
hoging daartoe niet het meest doeltreffen
de middel is.
Geen kredietbeperking
Dit geldt tot op zekere hoogte ook van
de andere middelen tot kredietbeperking,
omdat industriële investering een van de
voornaamste middelen is om tot verlaging
van de bedrijfskosten te komen. Een des
kundige schrijver in „Financial Times" is
zelfs van oordeel dat kredietbeperking uit
den boze is. Reeds nu blijkt in ons land
hoezeer de ontwikkeling van handel en
ADVERTENTIE
Ja zeker, een heuse zeehond!
Maar voor ROWENA FARRE
was dat niets bijzonders. Wan
neer je al vriendschap hebt ge
sloten met twee eekhoorns, twee
otters en een tamme rat, kan een
zeehond er best bij als huis
genote. En in een verlaten streek
.an de Schotse Hooglanden
i.oef je noch op het verkeer,
tt„ch op de buren te letten.
"'„O ?er i heeft ovet deze merkwaar-
merkwaardige vriendschap
r.endschap een roman geschre-
j, waarvan in crgeland binnen
e.„i t .and de eerste oplage totaal „Een ve, -uküelijk hoek. Fris en eerlijk,
t s ui ve kocht. Een van Engelands zonder een greintje sentimentaliteit. Ik
bcjtrnöstr boekbesprekers zei ervan: heb het met 't grootste plezier uitgelezen."
In Libelle van 10 augustus
leest u de eerste aflevering
van dit geestige,charman
te verhaal, 't Wordt geïllu
streerd met voortreffelij
ke pentekeningen van de
vermaarde Britse teke
naar Raymond Sheppard.
Libelle
Nassauplein 7 - Haarlem
industrie door de hredietbeperking wordt
geremd. In het verslag van de Export
Financiering Maatschappij wordt gezegd
dat in het bijzonder bij de export van
kapitaalgoederen langlopende debiteuren
financiering bjjna even nodig is als inves
tering in het produktie-apparaat zelve. De
hierboven bedoelde schrijver in „Financial
Times" meent dan ook dat men dient voort
te gaan met investering, maar de krediet-
beperkende maatregelen moeten verdwij
nen; misschien niet in één keer, maar ge
leidelijk bij wijze van proef. De produktie
dient te stijgen, vooral die van gebruiks
goederen. De kosten van levensonderhoud
moeten laag worden gehouden, desnoods
door vermindering van de indirecte belas
tingen, aldus „Financial Times".
ADVERTENTIE
D« echte BALDIXETTE camera voor
Klein van formaat, gróót in
prestaties. Laag in prijs,
hoogwaardige optiek. Dat biedt
U de handige BALDIXETTE,
metiduidelijke optische zoeker,
kiesschijf, afstandinstelling met
frontlens.Objectief BALDAR
f. 7.2, 2diafragma-openingen,
moment 1/50 sec.) en tijd. Uw
foto's allemaal goed, allemaal
scherp met de BALDIXETTE!
Vraag Uw handelaar demonstralie en
folders. Hij heeft BALDA camera'sI
Imp. |oio[llmllSChcl Amsterdam
V' u: -
Het centrum van het hogedrukgebied,
dat al enige dagen het weer in west- en
midden-Europa beheerst, is nu boven de
Noordzee aangekomen. Tegelijkertijd is
boven Finland een depressie ontstaan,
waaromheen kleine storingen in zuidelijke
richting bewegen. Deze beïnvloeden het
weer in het zuiden van Noorwegen en
Zweden, in Denemarken en ook in het
uiterste noordwesten van Duitsland tot bij
de Nederlandse grens. Daardoor was er
vanochtend vroeg in Groningen, Friesland
en Drente veel bewolking, terwijl elders
in het land het weer een overwegend zon
nig karakter had.
Aangezien het hogedrukgebied nage
noeg niet van plaats verandert, zal er ge
durende het weekeinde weinig verande
ring in de weersituatie komen. Het blijft
vrij zonnig en droog, maar vooral in de
noordoostelijke provincies kan tijdelijk
veel bewolking overdrijven.
Zonnig is het weer ook in midden- en
zuid-Europa. Doordat de koele lucht van
de Noordzee, die gisteren Nederland bin-
Zondag 4 augustus
Zon op 5.08 uur, onder 20.27 uur.
Maan op 15.50 uur, onder uur.
Maandag 5 augustus
Zon op 5.09 uur, onder 20.26 uur.
Maan op 16.48 uur, onder 0.29 uur.
Maanstanden
14.08 uur volle maan.
17.16 uur laatste kwartier.
12.32 uur nieuwe maan.
nenstroomde, niet tot daar kan door
dringen, zijn de temperaturen er belang
rijk hoger dan bij ons. In zuid-Duitsland
was het gisteren 25 tot 28 graden, in
Frankrijk ten zuiden van de Loire 30 tot 34
graden, in Spanje 35 graden of meer. Se-
villa en Cordoba meldden een maximum
van 42 graden.
WEERRAPPORTEN
10 aug.
18 aug.
25 aug.
Hoog en laag water in IJmuiden
Zondag 4 augustus
Hoog water: 10.12 en 22.44 uur.
Laag water: 5.28 en 17.59 uur.
Maandag 5 augustus
Hoog water: 11.26 en uur.
Laag water: 6.40 en 19.18 uur.
Temperaturen
buiten-
Q0
land maxima van giste
a
d
ren. Binnenland: heden
v 5
d
Tn S
H
7 uur. Neerslag: laatste
S O
0»
24 uur.
tsh
4>
cS
Stockholm
regen
wnw
20
0
Oslo
onbewolkt
O
20
0
Kopenhagen
zwaar bew.
wnw
20
0
Aberdeen
zwaar bew. windst.
21
0
Londen
onbewolkt
no
25
0
Amsterdam
onbewolkt
windst.
20
0
Luxemburg
onbewolkt
no
24
0
Parijs
onbewolkt
nno
28
0
Bordeaux
half bew.
windst.
33
0
Grenoble
onbewolkt
windst.
30
0
Nice
onbewolkt
nnw
27
0
Berlijn
geheel bew. wnw
20
0
Frankfort
onbewolkt
no
23
0
München
geheel bew. n
25
0
Zürich
onbewolkt
nno
26
0
Genève
onbewolkt
windst.
29
0
Locarno
half bew.
ozo
29
0
Wenen
onbewolkt
nnw
25
0
Innsbruck
licht bew.
windst.
29
0
Rome
onbewolkt
ono
31
0
Ajaccio
onbewolkt
ono
26
0
Mallorca
onbewolkt
windst.
31
0
Den Helder
onbewolkt
n
16
0
Ypenburg
mist
o
12
0
Vlissingen
onbewolkt
ono
14
0
Eelde
zwaar bew. windst.
13
0
De Bilt
onbewolkt
ono
14
0
Twente
onbewolkt
n
10
0
Eindhoven
onbewolkt
O
12
0
Vlv. Z.-Limb. onbewolkt
ono
12
0
37. Voor een duur hotel was het Hotel
Royal werkelijk niet slecht en de keuken
stond in de meeste reisboekjes aangemerkt
met een aantal sterretjes, ten teken dat
ook een geschoold eter er zonder bezwaar
enkele genotrijke uren door kon brengen.
De op hoge toon gegeven opdracht van
Joris Goedbloed had nu tengevolge, dat al
spoedig het grote vertrek vervuld was van
heerlijke geuren en van het eerbiedig voet-
geschuifel der bedienende kellners. Joris
nam kleine keurende hapjes van de meeste
spijzen, die op werden gedragen, en knikte
daarbij nadenkend. „Zijne Excellentie Brrr
Tchotl is een ontwikkeld fijnproever!",
sprak hij daarbij op waarschuwende toon.
„Wij moeten hier ons beste beentje voor
zetten, heren! Onze eigen minister van Bui
tenlandse Zaken zou immers niet gaarne
zien, dat er van martiaanse zijde klachten
kwamen over de verzorging!" Toen de
kellners met grote plechtigheid de maal
tijd zo smakelijk mogelijk hadden opge
steld, verdwenen zij geruisloos. „Komaan!",
sprak Joris opgewekt. „Het gala-diner kan
beginnen!" „Maar wat is dat nu toch voor
een onzin, Joris!", meende Panda. „Dacht
je nu werkelijk dat het Ding dit allemaal
op gaat eten?" „Natuurlijk niet, ventje!",
gaf Joris onmiddellijk toe. „Zijne Excellen
tie mag dan een fijnproever zijn, maar ik
zou het waarlijk betreuren om deze uitge
lezen spijzen in zijn topluikje te zien ver
dwijnen. Wij echter, als Zijne Excellenties
secretarissen, hebben, gezien onze zware
arbeid, alle recht op enig versterkend
voedsel. Ik stel dus voor, collega-secreta
ris, dat wij het ons goed doen smaken!"
En met deze woorden viel Joris gulzig op
de maaltijd aan.
Of dit laatste juist is, laten wij in het
midden, maar er zijn andere middelen tot
verlaging van de kosten van levensonder
houd - stabilisatie van lonen en salarissen,
vermindering van overheidsuitgaven, me
chanisering en automatisering van de be
drijven, die de voorkeur verdienen boven
een devaluatie, welke bovendien het na
deel heeft dat velen daarin een soort tover
middel zien, waardoor zij in staat worden
gesteld rustig op de oude voet voort te
gaan, terwijl anderen hun kapitaal en hun
inkomen deerlijk zien inkrimpen. De ge
achte schrijver noemt zelf vermoedelijk
het allerbeste middel als hij er op wijst
dat Duitsland door hard werken zijn con
currentiepositie verbetert en zijn bevolking
aan het werk houdt. Maar wie durft in ons
land thans nog het pleit voeren voor
harder werken? Neen, dan maar liever
devaluatie! En het is deze mentaliteit,
welke onze geachte schrijver wel eens ge
lijk kan doen krijgen.
Het is nu reeds zo dat enkel de verwach
ting dat het tot een devaluatie zal komen,
op de waardering van de gulden een
funeste invloed heeft in zoverre thans
rechtstreeks, dan wel door de aankoop van
buitenlandse (Duitse) fondsen kapitaal naar
het buitenland wordt gebracht, waardoor
de kapitaalnood in ons land groter is dan
uit de verhouding tussen nationale inkom
sten en nationale uitgaven voortvloeit.
Brengen regering en volk niet de kracht
op het kwaad in de wortel aan te tasten,
dan is devaluatie inderdaad onontkoom
baar. En het wordt hoog tijd dat radicale
en gezonde maatregelen worden gejroffen
om aan de prijsstijgingen in het binnen
land een einde en verdere industrialisatie
weer mogelijk te maken. Het geld, als ruil
middel in het binnenland en de valuta, als
rekeneenheid tegenover het buitenland,
moet, zal het goed zijn, buiten discussie
blijven. Büi
De Westduitse Bondsregering heeft toe
gezegd, dat West-Duitsland zal toetreden
tot de „Parijse Club" de multilaterale
regeling van crediteuren van Argentinië
zodra Argentinië de kwestie oplost be
treffende de eigendomsgeschillen, die
sinds het einde van het regime-Perón tus
sen beide landen hangende zjjn. (UP).
ADVERTENTIE
/n
CIOI'ONIMD
Aluminium jalouzieën
Duurzaam en goedkoop
NASSAULAAN 78 HAARLEM
TELEFOON 10743
Hoofd kwijt. Uit protest tegen het besluit
van de regering, dat Dakar in plaats
van Saint Louis voortaan de hoofdstad
van Senegal zal zijn, is het donderdag
avond te Saint Louis tot ongeregeld
heden gekomen, waarbij zeventien per
sonen zijn gewond.
Vakantie. Radio-Boedapest meldt, dat de
Hongaarse premier Janos Kadar, vice-
premier Antal Apro en de voorzitter
van de nationale vergadering Sandor
Ronai, „die met vakantie in de Sovjet-
Unie zijn, vrijdag de Hongaarse delega
tie naar het internationale jeugdfestival
in Moskou een bezoek hebben gebracht."
Zonnekracht. Binnenkort zal in de Sovjet
republiek Armenië worden begonnen
met de bouw van een zonnekrachtsta
tion, aldus heeft radio-Moskou mede
gedeeld. De produktie van dit kracht
station, dat op de berg Ararat zal wor
den opgericht, bedraagt 2.250.000 kilo
watt.
Ongeluk. Een „Alouette II"-helicopter
van het Franse leger is vrijdag tijdens
reddingswerkzaamheden boven de Mont
Blanc uit elkaar gesprongen. Aan boord
bevonden zich de piloot en drie instruc
teurs-bergbeklimmers, die allen om
kwamen. Het toestel had eerder het lijk
geborgen van een 73-jarige toerist, die,
bevangen door een duizeling, een dode
lijke val gemaakt had.
Griep. De Aziatische griep is in het gebied
waar zij begon, vrijwel ten einde, maar
in het Nabije Oosten breidt hij zich nog
uit en in Afrika begint zij zich pas te
verspreiden, aldus bericht de Wereld-
Gezondheids-Organisatie. Afrika, Egyp
te, de Soedan en Frans Somaliland be
richten over ernstige epidemieën, echter
met geen of vrijwel geen dodelijke af
loop.
Eens kijken. Een groep functionarissen
van de Poolse communistische partij is
op uitnodiging van het Centrale Comité
van de Joegoslavische communistische
partij voor een vakantie van drie weken
in Belgrado aangekomen. Ook de hoofd
redacteur van het partij-orgaan „Tri-
buna Ludu", Roman Shidlowsky, be
hoort tot het gezelschap.
Onverklaarbaar. Bewoners van de Japanse
gebieden tegenover de Koerillen zijn
vrijdagnacht wakker geschrokken van
een aanhoudend vuren uit Russische
kustbatterijen en luchtdoelgeschut op
het Koerilleneiland Koenasjiri. De
hemel was hel verlicht door krachtige
zoeklichten. Japanse functionarissen in
Tokio wisten niet of het oefeningen be
trof dan wel „een werkelijk doelwit".
Ook een Amerikaanse woordvoerder
kon geen verklaring geven.
Moord. Een rechter in Chicago heeft vijf
jongens veroordeeld tot gevangenis
straffen variërend van 14 tot 20 jaar,
omdat zij op 11 maart een niets ver
moedende negerjongen, die bij een bus
halte stond, met een hamer doodgesla
gen hadden.
Hoogheid. Koningin Elizabeth heeft aan
de nieuwe Aga Khan, de 19-jarige prins
Karim, de titel van „hoogheid" ver
leend. Deze waardigheid is hem ver
leend omdat hij de geestelijke leider is
geworden van de ismaelische sekte, die
veel aanhangers in Britse overzeese ge
bieden telt, aldus een bekendmaking
van het ministerie van Koloniën in
Londen.
Redder. Koning Hoessein van Jordanië
heeft vrijdag het leven gered van leden
van een Arabisch gezin, die bij een
autobotsing op de hoofdweg van Am
man naar Teruzalem gewond werden.
De koning, die het ongeluk zag gebeu
ren, stopte direct en bracht de gewon
den met zijn auto naar het ziekenhuis.
Gemenebest. De ministers van Financiën
van het Engelse Gemenebest zullen van
28 september tot 1 oktober in Mont
Tremblant, in de Canadese provincie
Quebec bijeenkomen, aldus heeft de
Canadese premier John Diefenbaker
medegedeeld. Het voorstel hiertoe werd
op de Londense conferentie van Ge
menebest-premiers door Diefenbaker
gedaan.
Worst met een tik. Een verkoopster in een
Londense kruidenierswinkel zette het
mes in een saucijsje en stootte daarbij
op een gouden voorwerp. Het bleek een
polshorloge te zijn, dat nog liep ook.
Worst en horloge werden naar de fabriek
teruggestuurd, waarop de bedrijfsleider
zich „hoogst ontdaan" verklaarde.
Ongeluk. Een woordvoerder van het Israë
lische leger heeft meegedeeld, dat tijdens
oefeningen van het Israëlische leger in
Galilea twee Arabische inwoners van
Israel bij een ongeluk om het leven
gekomen zijn.
HIER TE LANDE hebben we geen aparte
namen voor bepaalde luchtstromingen of
windsoorten. Voor een deel kan dit een
gevolg zijn van ons gebrek aan fantasie,
voor een ander deel kan het ontbreken van
speciale namen worden verklaard uit het
feit dat locale winden van betekenis in
ons land niet voorkomen. In onze streken
waaien cyclonale winden die
een duidelijke voorkeur voor
het oosten vertonen en, over
eenkomstig deze voorkeurs
richting dus van het westen
naar het oosten waaien. De
noordwester is in dit opzicht
beroemd, of berucht - net wat
u wilt - maar met een aparte
naam wordt deze wind desondanks niet
aangeduid.
Berg. en dalwinden zijn daarentegen
van plaatselijke aard, evenals woestijnwin
den en worden daarom door de bevolking
vaak met een bijzondere naam betiteld. Als
zodanig kennen sommigen van ons wel de
föhnachtige winden, hetzij van horen zeg
gen, hetzij uit eigen ervaring, tijdens een
vacantie in het buitenland opgedaan. De
Föhn, die warm en uitermate droog is, stort
zich van de kammen der bergen naar be
neden, daarbij grote massa's sneeuw tot
smelten brengend, terwijl de rest van de
sneeuwmassa in compacte hoeveelheden
als lawines naar beneden storten, waar
door in de dalen soms grote verwoestingen
worden aangericht.
Van de Föhn wordt gezegd, dat hij van
alle winden de sterkste invloed op de ge
steldheid van de mens heeft. Wanneer deze
wind waait, of in aantocht is, worden men
sen en dieren onrustig, de ademhaling gaat
moeilijk en de borstkas ondervindt een
druk, alsof hij op springen staat; de lede
maten voelen aan, alsof ze met lood gevuld
zijn, het eten smaakt niet meer, de slaap
is onrustig, kortom, van een gevoel van
welbehagen kan moeilijk meer worden ge
sproken.
Ook de dode dingen ondergaan de in
vloed van de Föhn, die alle vocht uit de
dalen gretig schijnt op te zuigen. De huizen
beginnen van droogte te kraken en dik
wijls breken branden uit. Niet voor niets
v wordt de Föhn daarom met de
nodige waarschuwingen aan
gekondigd.
In Zuid-Afrika kent men
in Kaapstad de „Cape doc
tor", die ook van föhnachtige
herkomst is, evenals de „Pan
nebakker" in Australië, van
welke windstroom een wel
bijzonder kwalijke roep uitgaat. Want als
de Pannebakker waait, wordt het zó droog
dat grote massa's vee gedoemd zijn van
honger en dorst te sterven. Tijdens het
waaien van deze wind zijn duizenden dode
runderen langs de wegen gevonden; uit
deze dieren was totaal alle vocht verdwe
nen en de huiden waren zo droog als trom
melvel.
Ook in het Rotsgebergte en de Andes
komen dergelijke warme valwinden voor.
De Pampero in Zuid-Amerika is berucht
door zijn enorme stofwolken, een verschijn
sel dat uiteraard ook in de woestijn valt
op te merken, waar deze winden onder
Harmattan, Khamsin, Sasoem en andere
eigennamen bekend staan. Vele karavanen
zijn nooit op de plaats van bestemming
aangekomen doordat de Sasoem ging
waaien.
Het zou wel zeer onwellevend zijn. in
dien we de koude winden, als tegenhanger
van de Föhn niet noemden.
Daarover maandag.
H. Pétillon
(Nadruk verboden)
