Het is weer rustig geworden
rondom het pond Sterling
r
PANDA EN HET DING
Indonesische politieke warwinkel staat
gezonde economische groei in de weg
Zacht en vochtig weer
NAAIMACHINES
„Geen sprake van devaluatie"
fraagj/e&b-
Jaarverslag Bank Indonesia
Radio geeft woensdag
Meer begrip nodig tussen
centrale en regionale
overheden
Wereldnieuws
ió Uet zo
Aan het
hof
J
DINSDAG 20 AUGUSTUS 1957
Zuid-Afrika ageert weer
voor hogere goudprijs
Hoger dividend Braat
De zagende pijnen
Fabriek van Reed Roller
Bit te Leiden geopend
Mirandolle niet officieel
naar de beurs
Amerikaanse vakbondleider
stelt prijsverlaging
van auto's voor
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Kerkelijk Nieuws
H. B IJ S T E R Jr. en Zn.
Schildersbedrijf
(Van onze correspondent in Londen)
MAANDAGAVOND is te Londen officieel ontkend, dat er plannen, bestaan het
pond sterling los te maken van zijn huidig niveau van 2,80 dollar. „Er is geen sprake
van devaluatie of welke verandering in de wisselkoers van het pond sterling dan
ook", zei een woordvoerder. Er zijn volgens financiële kringen te Londen twee
hoofdoorzaken voor de geruchten over op handen zijnde devaluatie van het pond:
de gedeeltelijke devaluatie van de Franse franc en de door speculanten verwachte
revaluatie van de Duitse mark. Nadat de franc op 11 augustus jongstleden devalu
eerde, geraakten de andere Europese valuta in verwarring. Vorige week zinspeelde
de Duitse minister van Financiën Erhard er op, dat Duitsland van plan was de mark
te revalueren „in het kader van een algemene herwaardering der valuta's". Duits-
lands debiteuren haastten zich hun schuld te voldoen om van een mogelijke hogere
waardering der Duitse mark geen schade te lijden.
Daar het pond sterling de meest ge
bruikte muntsoort is, valt het te begrijpen,
dat vele betalingen in sterling geschiedden
en daar het aanbod van sterling de vraag
verre overtrof zakte de „zwarte" koers
daarvan in vele Europese hoofdsteden. Zo
werd er door Duitse banken niet meer dan
9,50 Duitse mark voor het pond sterling
betaald, terwijl de officiële koers nog al
tijd 11,66 Duitse mark beliep. Ook werden
er door speculanten Duitse marken opge
kocht in de hoop dat zij bij een revaluatie
aanzienlijke valuta-winsten zouden maken.
Tezelfdertijd treuzelden Engeland's debi
teuren met het voldoen van hun schulden
in de hoop dat het pond zou devalueren
en ook zij van deze operatie zouden profi
teren.
Aderlating
De Bank van Engeland nam onmiddellijk
maatregelen .om de internationale positie
van het pond sterling te schragen en de
grote dollar-reserves ondergingen dan ook
een zware aderlating al zal pas in sep
tember, wanneer de cijfers bekend worden
gemaakt, blijken in welke mate de reserves
zijn aangetast. Het is evenwel opmerkelijk,
dat de Britse regering nog geen gebruik
heeft gemaakt van het krediet van 500
miljoen dollar, dat haar werd toegestaan
door de Amerikaanse lm- en Exportbank,
en dat van 740 miljoen dollar, ter beschik
king gesteld door het Internationale Mone
taire Fonds.
Ook heeft de minister van Financiën,
Thorneycroft, het niet noodzakelijk geacht
zijn vakantie op Mallorca, waarvan hij
aanstaande vrijdag zal terugkeren, voor
tijdig te onderbreken. In Londen bleek
men voorts weinig te voelen voor het door
Duitsland gepropageerde idee om de Euro
pese valuta's enige tijd in vrijheid een
onderlinge waardeverhouding te doen zoe
ken om daarna een nieuwe koers vast te
stellen. Deze operatie wordt in Londen
beschreven als „een hemel voor de specu
lanten doch een hel voor de handel". Wel
zal de positie van het pond sterling ter
sprake worden gebracht op de jaarlijkse
conferentie van het Internationale Mone
taire Fonds, die op 24 september in Wash
ington zal worden geopend.
Zuid-Afrika zal zijn actie om te komen
tot een verhoging van de officiële goud
prijs hervatten. De Zuidafrikaanse minister
van Financiën, J. F. T. Naude, die op het
ogenblik te Londen vertoeft, heeft aldaar
verklaard, dat valutacrises, zoals die waar
in Frankrijk thans verkeert, zich zullen
blijven herhalen, zolang de goudprijs ge
handhaafd wordt'op het huidige peil, dat
nog van vóór de oorlog dateert.
ADVERTENTIE
Naude zal na Londen Israel bezoeken en
vervolgens trachten Tn Frankrijk, West-
Duitsland, Zwitserland, Spanje en Portugal
de financiële wereld te winnen voor zijn
actie. Hij wil van deze landen de toezeg
ging verkrijgen, dat zij hem zullen steunen
wanneer hij in de komende jaarvergade
ring van het Internationale Monetaire
Fonds, die van 23 tot 28 september zal wor
den gehouden, deze kwestie ter sprake zal
brengen.
Tot dusverre hebben de Verenigde Sta
ten zich verzet tegen iedere poging tot ver
hoging van de goudprijs, die neer zou
komen op een devaluatie van de dollar. De
V.S. hebben in deze zaak het recht van
veto. (AFP).
ADVERTENTIE
,r EXCLUSIEVE
ROODKAPJE
Tftïr[\Aj€£Jifj
voor BABY en KLEUTER
Grote Houtstraat 116 - Tel. 1333°
„MEER DAN OOIT is het duidelijk, dat zolang in Indonesië geen politieke stabiliteit
aanwezig is, er van een economisch beleid, gericht op de ontwikkeling van het land en
van een daarop afgestemd financieel- en monetair beleid door de betrokken autori
teiten practisch geen sprake is en kan zijn", aldus de president van de Bank Indonesia
in het jaarverslag over het op 31 maart 1957 geëindigde boekjaar.
„De grondoorzaak van het gebrek aan onderling begrip tussen centrale regering en
regionale autoriteiten is naar mijn mening te vinden in het feit, dat de centrale
overheid inderdaad te weinig aandacht heeft geschonken aan de wensen en behoeften
van de gebieden buiten Djakarta, in het bijzonder de gebieden buiten Java. Deze
verwaarlozing is weer een gevolg van de omstandigheid, dat de politieke partijen, die
het parlement beheersen, te veel bezig werden gehouden door onderlinge veten en
verdeling van ambten. Hierdoor schoot het parlement en ook de regering in haar taak
tekort; zij had eenvoudigweg te weinig gelegenheid voldoende aandacht te schenken
aan het gehele gebied van Indonesië met zijn vele en velerlei belangen, noden,
behoeften en wensen," aldus de president Sjafruddin Prawiranegara.
HILVERSUM I 402 M.
7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.20 Gram. 8.00 Nws.
8.18 Gram. 8.50 V. d. vrouw. 9.15 Gram.
(9.35-9.40 Waterst.). 10.00 Boekbespr. 10.05
Morgenwijding. 10.20 Gevar. progr. 11.00
R.V.U.: Julius Caesar, by William Shakes
peare III, door Mej. C. A. Eijken. 11.30 V.
d. kind. 11.45 V. d. jeugd. 12.00 Orgel en
zang. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 V.
h. platteland. 12.38 Gram. 13.00 Nws. 13.15
Dansmuz. 13.50 Medische kron, 14.00 Gram.
14.45 V. d. jeugd. 16.00 V. d. zieken. 16.30
Gram. 16.45 Lichte muz. 17.15 Vacantie-
tips. 17.50 Regeringsuitz.: Rijksdelen over
zee. Van zee en zon op Curacao, door Dokie
Ensing. 18.00 Nws. en comm. 18.20 Act.
18.30 R.V.U.: Een vergeten beschaving: Het
rijk der Groot-Mogols in Voor-Indië in de
16e en 17e eeuw. II, door mr. dr. R. W. H.
Pitlo. 19.00 Pianoduo. 19.15 Gram. 19.30 V.
d. jeugd 20.00 Nws. 20.05 Tussen de regels
door. 20.15 Dansmuz. 20.45 Dorpsvrijage,
hoorsp. 21.45 Lichte muz. 22.05 Het inter
nationaal geofysisch jaar, caus.. 22.20 Tenor
en piano. 23.00 Nws. 23.15 Gram. 23.50-2400
Soc. nws. in Esperanto.
HILVERSUM H 298 M.
7.00 Nws. 7.10 Gewijde muz. 7.45 Een
woord voor de dag. 8.00 Nws. en weerber.
8.15 Gram. 8.30 Idem 9.00 V. d. zieken 9.30
Vernuft en techniek, caus. 9.35 Lichte muz.
10.00 Gram. 10.30 Morgendienst. 11.00 Pia
norecital. 11.30 De wereld van nu, klankb.
12.15 Kamerkoor. 12.30 Land- en tuinb.me
ded. 12.33 Amuz.muz. 12.53 Gram. en act.
13.00 Nws. 13.15 Met PIT op pad. 13.20
Licht muz. 13.40 Solomon, oratorium. 15.20
Kamerork. en solist. 16.00 V. d. jeugd. 17.15
Cello en piano. 17.40 Beursber. 17.45 Gram.
18.00 Kinderkoor. 18.15 Kamermuz. 18.45
5-jarig bestaan v. d. Molukse Evangelische
Vrouwen-federatie. 19.00 Nws. en weerber.
19 10 Orgelconc. 19.30 Buitenl.overz. 19.50
Gram. 20.00 Radiokrant. 20.20 Radio Filh.
ork 21.40 Muzikale luisterwedstrijd. 22.00
Geestelijke liederen. 22.30 Intern, techni
sche hulp voor Birma, caus. 22.45 Avond
overdenking. 23.00 Nws. en SOS-ber. 23.15-
24.00, Gram.
BRUSSEL 324 M.
12.00 Gram. 12.30 Weerber. 12.34 Gram.
13.00 Nws. 13.11 Kamermuz. 14.00 Gram.
15.00 Idem. 15.20 Gewijde conc. 16.00 Koer
sen 16.02 Gram. 16.10 Ork. conc. 17.00 Nws.
17.10 Kamermuz. 17.50 Boekbespr. 18.00
Omr. koor. 18.30 V. d. sold. 19.00 Nws. 19.40
Filmmuz. 20.00 Hoorsp. 22.00 Nws. 22.11
Gram. 22.55-23.00 Nws.
„Het spreekt intussen vanzelf, dat voor
het herstel van het onderlinge begrip tus
sen centrale en regionale overheden, deze
laatsten, met alle autonomie die haar toe
komt, niettemin dienen te beseffen, dat het
noch vanzelfsprekend noch economisch
verantwoord is, om de begrotingsinkomsten
en de deviezenopbrengsten tussen haar en
de regering eenvoudigweg mathematisch te
verdelen," aldus de president. De eis voor
het behoud van Indonesia als een politieke
eenheid en het onloochenbare feit van de
economische interdependentie tussen de
verschillende eilanden en gebiedsdelen ma-,
ken een dergelijke mathematische inkom
sten- en kostenverdeling eenvoudig onmo
gelijk.
Vertrouwen en wederzijds begrip zijn
nodig, waarbij in deze de centrale overheid
dient voor te gaan door zoveel mogelijk
tegemoet te komen aan de economische
noden en behoeften van de daerah's, en
deze op hun beurt bereidheid dienen te
tonen tot redelijk overleg en zelfbeheer
sing. „Deze weg is moeilijk, maar niet on-
betreedbaar", aldus het verslag.
De netto winst bedroeg rp. 84.844.070
(vorig boekjaar rp. 66.418.394). Hiervan is
rp. 40.062.590 (v. j. 43.656.679 rp.) beschik
baar voor de schatkist. Het overige wordt
gereserveerd. Door de enorme toeneming
van de overheidsuitgaven - waartegenover
geen adaequate vermeerdering van de
overheidsontvangsten stonden, hetgeen re
sulteerde in een nog groter deficit over 1956
dan reeds het geval was in 1955 - zomede
Aan de algemene vergadering van de
constructiewerkplaatsen en machinefa
briek Braat n.v. te Rotterdam zal worden
voorgesteld over 1956 een dividend uit te
keren van 25 percent (v. j. 22 percent).
ADVERTENTIE
van rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen worden snel en afdoende ver
dreven door Togal. Er is geen beter middel
tegen dan Togal. Togal baat waar andere
middelen falen. Togal zuivert de nieren en
is onschadelijk voor hart en maag. Bij apo
thekers en drogisten 0.95, 2.40 en 8.88.
door de.inflatoire invloed in de particuliere
krediet-sector, nam de import echter een
grotere omvang aan dan in verband met de
deviezenpositie wenselijk en toelaatbaar
was te achten. Bovendien werd de import
ook nog vergroot door een aanzienlijke ver
meerdering van de rijstimport (ongeveer
rp. 1 miljard), met andere woorden: de im
port liep door de plaatsgevonden liberal!
serende maatregelen en de-daaropvolgende
enorme inflatoire tendensen min of meer
uit de hand.
Het is duidelijk, dat het land zich in een
ernstige financieel-monetaire toestand be
vindt. Terwijl de export zelf door externe
factoren stagneerde, worden de moeilijk
heden voortspruitende uit dalende devie-
zenontvangsten, in niet geringe mate ver
groot. Opmerkelijk in dit verband is dat de
expórt-aanmeldingen een scherpe daling
vertonen.
De directeur-generaal van de Industria
lisatie en Energievoorziening, dr. E. L.
Kramer heeft de nieuwe fabriek van de
Reed Roller Bit Company (Nederland) n.v.
aan de Rooseveltstraat te Leiden geopend.
Hij sprak er vanmorgen in zijn openings
toespraak zijn vreugde over uit dat weer
een prominent Amerikaans bedrijf, een on-
nerneming welker produkt (beitels voor
boorkoppen, die bij olieboringen worden
gebruikt) een naam van betekenis heeft
over de gehele wereld op het punt staat in
een Nederlandse dochteronderneming met
haar werkzaamheden te starten.
Dr. Kramer vestigde de aandacht op
vestigingen van dochterondernemingen in
Nederland door vele andere Amerikaanse
maatschappijen en verklaarde dat het in
de praktijk is gebleken dat Nederland in
derdaad kan wijzen op een aantal belang
rijke, voor de buitenlandse ondernemer bij
zonder aantrekkelijke algemene vesti
gingsfactoren. Met name, aldus dr. Kra
mer, is de vooraanstaande positie, die Ne
derland als oliecentrum inneemt, van be
lang.
De produkten van dit Leidse bedrijf, dat
zich als eerste in Nederland uitsluitend
met de vervaardiging van olieboorbeitels
bezig houdt, zullen, betoogde dr. Kramer,
een nieuwe vergroting betekenen van het
Nederlandse produktiepotentieel, dat een
evenwichtige ontwikkeling van de indus
triële structuur in ons land mede gunstig
kan beïnvloeden, en zijn verder van groot
belang voor de Nederlandse export, door
dat een zeer groot percentage van dit ar
tikel geëxporteerd wordt.
In de algemene jaarvergadering van Mi
randolle, Voute en Co n.v. deelde de di
rectie mede, dat het niet de bedoeling is,
de aandelen van de maatschappij officieel
ter beurze te registreren. De winsten van
de sinds kort overgenomen Nederland-
sche Wol Maatschappij n.v. te Amsterdam
waren nog niet in de balans verwerkt.
Over de winst in Indonesië over 1956 ad
rp 630.913 werd nog geen transfer aan
gevraagd omdat deze over 1955 (f 50.000)
nog niet is binnengekomen.
Van de dochteronderneming in Singapo
re werd aan dividenden ongeveer f 90.000
ontvangen. De export van kunstmest naar
Indonesië is hoofdzakelijk afhankelijk van
het wel of niet floreren van onder andere
de suikercultuur aldaar. Vanuit Singapore
wordt rubber geëxporteerd.
Teneinde grote tegenslagen in Indone
sië te kunnen opvangen doet de directie
momenteel pogingen haar werkterreinen
elders uit te breiden. De resultaten over de
eerste zeven maanden van het nieuwe
boekjaar zijn iets ongunstiger dan de dien-
ovëheenkSmstige période 1956.' -HiV» v.;
Van de Azoren tot aan de Alpen strekt
zich een krachtig gebied van hoge druk uit,
waarin twee centra met een barometer
stand van 1031 mb voorkomen. Langs de
noordelijke rand van het hogedrukgebied
wordt een brede gordel met krachtige
zuidwestelijke winden aangetroffen, die
zachte en zeer vochtige oceaanlucht naar
West-Europa voeren. Deze lucht bereikte
reeds gisteravond ons land, in verband
waarmee de afgelopen nacht bijna nergens
de temperatuur beneden 15 graden daalde.
Doordat de atmosfeer tot op 4 kilometer
geheel verzadigd was met waterdamp, hing
er een zwaar wolkendek boven Nederland,
waaruit het langdurig regende en mot
regende. Achter een zwak koufront, dat
vanochtend over de Noordzee naderde,
bevindt zich iets minder vochtige lucht,
waarin eveneens veel bewolking voorkomt,
maar waarin enkele verspreid voorkomen
de opklaringen toch mogelijk zijn. Tenge
volge van de te verwachten passage van
dit front en van een volgend front zal er
het eerstkomende etmaal in Nederland
Woensdag 21 augustus
Zon op 5.33 uur, onder 19.56 uur.
Maan op 0.39 uur, onder 16.52 uur.
Maanstanden
25 aug. 12.32 uur nieuwe maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Woensdag 21 augustus
Hoog water: 11.34 en uur.
Laag water: 6.43 en 19.21 uur.
evenwel ook plaatselijk weer enige regen
vallen.
WEERRAPPORTEN
Temperaturen
buiten-
tiO
tx>
land maxima van giste
5
S
ren. Binnenland: heden
'SS
d
7 uur. Neerslag: laatste
m
(U
24 uur
0)
*-»
c.S
Oslo
onbewolkt
windst.
24
5
Kopenhagen
motregen
zw
22
0,1
Aberdeen
zwaar bew.
windst.
22
2
Londen
zwaar bew.
w
21
0
Amsterdam
regen
w
20
4
Luxemburg
zwaar bew.
wzw
17
1
Parijs
geheel bew.
w
22
0
Bordeaux
mist
windst.
21
0
Grenoble
half bew.
no
17
4
Nice
onbewolkt
nnw
26
0,1
Berlijn
geheel bew.
zzw
22
0
Frankfort
zwaar bew.
zw
20
0
München
zwaar bew.
w
16
5
Zürich
geheel bew.
windst.
15
2
Genève
onbewolkt
ono
18
1
Locarno
onbewolkt
O
26
0
Wenen
geheel bew.
zw
18
3
Innsbruck
regen
windst.
13
4
Rome
half bew.
nw
25
12
Ajaccio
onbewolkt
ono
25
1
Mallorca
regen
nw
28
0,1
Den Helder
regen
w
17
7
Ypenburg
lichte regen
w
16
5
Vlissingen
motregen
w
16
2
Eelde
motregen
wzw
16
1
De Bilt
lichte regen zw
16
4
Twente
geheel bew
zw
15
0,6
Eindhoven
regen
wzw
15
2
Vlv. Z.-Limb.
lichte regen zw
14
0,4
Van de Amerikaanse vakbondleider
Walter P. Reuther van de Bond der Auto
mobielarbeiders is het idee uitgegaan om
de inflatie te bestrijden door middel van
een verlaging der automobielprijzen, van
welke verlaging de arbeiders dan de even
tuele verliezen samen met de werkgevers
zouden moeten dragen. Hij heeft hiertoe
een voorstel toegestuurd aan president
Eisenhower en de directies van drie auto
concerns, General Motors, Ford en Chrys
ler.
Reuther stelt voor de prijzen van de
modellen 1958 te verlagen met 100 dollars
of meer en belooft, dat de vakbond der
automobielarbeiders bij het opmaken van
de contracten voor dat jaar rekening zal
houden met de bereikte resultaten en
eventuele verliezen zal helpen dragen.
In zijn brief aan Eisenhower zegt de
vakbondleider, dat het voorstel getuigt
van het verlangen der arbeiders om te
doen wat in hun vermogen ligt om gehoor
te geven aan de herhaalde verzoeken van
de president tot versobering en verant
woordelijkheidsgevoel van directie en ar
beiders bij de bestrijding van de inflatie.
Reuther doet vervolgens een beroep op de
president om zijn persoonlijk gezag in te
zetten, opdat de directie der autoconcerns
akkoord gaan met het voorstel van hun
werknemers. (UP).
Dividend Hellingman
De „Hellingman" Maatschappij voor be
legging in, en beheer van, onroerende goe
deren n.v. zal in de komende jaarvergade
ring voorstellen een onveranderd dividend
uit te keren van 9 percent.
Pandbrieven Northwestern
De directie der Northwestern and Paci
fic Hypotheekbanken n.v. bericht dat.
naar aanleiding van het bereiken van de
sluitingsdatum der aangekondigde conver
sie op 91'/2 percent, zij tot wederopzegging
blijft afgeven 3Vs percent pandbrieven
der Northwestern and Pacific Hypotheek
bank n.v. in coupures van 400 dollar, 31/»
percent pandbrieven der tweede North
western and Pacific Hypotheekbank n.v.
in coupures van 400 dollar en 200 dollar,
tegen een koers van 92 percent met 15-
jarige looptijd.
Olie in Alblasserdam
De n.v. Nederlandse Aardolie Maat
schappij deelt mede, dat zij enige aard
olie heeft aangetroffen in haar exploratie
boring te Alblasserdam.
De Alcoa en Suriname
In Suriname zijn de heren Streepey en
Fa weet, respectievelijk vice-president van
de Aluminium Company of America en
de advocaat van Alcoa, aangekomen om
met de Surinaamse regering besprekingen
te voeren over het Brokopondoproject.
De I.M.F.-conferentie
De Britse minister van Financiën, P.
Thorneycroft, zal, naar verwacht wordt,
de jaarlijkse bijeenkomst van het Inter
nationale Monetaire Fonds en van de
Wereldbank in .september te Washington
bijWohen. Van Britse officiële zijde is nog
geen -mededeling omtrent de plannen varr
de minister gedaan.
ADVERTENTIE
Alle merken dus ruime keuze
ENGEL. Gr. Houtstr. 181. Tel. 14444
51. Een zeer korte tijd na wat top de vorige
keer verhaalden, kwam Joris Goedbloed
met zorgeloze schred langs het Hotel Royal
wandelen. De luide stemmen, die uit het
open venster van de grote suite klonken,
trokken begrijpelijkerwijze zijn aandacht -
en het zal niemand verbazen, dat hij op
lettend bleef staan luisteren. „We willen
het weten! Je moet voor ons vertalen!",
hoorde hij de journalisten roepen. „Voor
uit - houd ons niet voor de gek!" En daar
op klonk de stem van Panda: „Nee - heus
ik weet het niet! Ik versta het ook
niet! Laat me toch met rust!" „Wel ziet
- een moeilijk gesprekje voor Panda!",
mompelde Joris goedkeurend. „Het eigen
wijze ventje zal nu toch wel inzien, dat
hij het niet zonder een bekwaam tolk kan
stellen! Hoe zal hem thans zijn nare hou
ding jegens mij, als oud vriend, berouwen!"
Men moet toegeven, dat Panda's toestand
bijzonder moeilijk was geworden. De jour
nalisten, tot razernij gekomen door hun
onmacht om ook maar iéts van het gereu
tel van het Ding te verstaan, achtervolg
den hem met hun opdringerige vragen.
„Wat is plip plop? En wat is Knrrrrrie
pen zij dooreen. En Panda, die voetje voor
voetje terugweek terwijl hij maar steeds
vertelde, dat hij het echt niet wist, merkte
niet dat hij intussen het raam bereikt had.
Toen de journalisten nog verder naar hem
toe drongen, verloor hij zijn evenwicht en
tuimelde naar buiten. Het was gelukkig
niet erg hoog, maar hij zat toch wel even
te suizebollen nadat hij op de straatstenen
terecht was gekomenen toen hoorde
hij tot zijn verbazing, een kalme stem zeg
gen: „Wel, wel! Daar hebben we warempel
Panda! Welk een toevallige ontmoeting!"
Ned. Herv. kerk
Bedankt voor Papendrecht (toez.) T.
Poot te Haaften voor Sliedrecht J. Wie
man te Oudewater.
Aangenomen naar Zuidwolde (Dr.)
(toez.) W. Leegsma te Vriescheloo (Gron.).
Geref. kerken
Aangenomen naar Baarn (vac.-J. C.
Seegers) D. Krijger, evang. pred. te 's-Gra-
venhage-W.
Aangenomen naar Boechout (België) W.
J. Meister te Middelburg.
Geref. kerken art. 31 K.O.
Aangenomen naar Buitenpost W. Vis,
kand. te Bovenknijpe, die bedankte voor
Appingedam-Garrelsweer en voor Goes.
Unfair play. Voor de eerste maal is maan
dag in Groot-Brittannië een automobi
list veroordeeld wegens te snel rijden,
wiens overtreding door middel van
radar was geconstateerd. De Britse ko
ninklijke automobielclub is tegen het
gebruik van radar, omdat er veel kans
is op vergissingen en ook omdat het in
strijd zou zijn met de noodzakelijk ge
achte „fair play".
Behouden. Radio-Moskou meldt de red
ding van een parachutist, wiens val
scherm zich sloot nadat het met dat van
een andere valschermspringer in aan
raking was geweest. De tweede para
chutist kon de parachute van zijn col
lega nog net grijpen en beide mannen
kwamen behouden neer.
Werking. De eerste van de twee grote
atoomversnellers met groot vermogen
van de Europese organisatie voor kern
onderzoek (CERN) is in Genève volledig
in werking, zo heeft prof. C. J. Bakker,
directeur-generaal van de CERN, be
kendgemaakt. De synchro-cyclotron is
op twee na de grootste ter wereld.
Versperring. Britse politie is begonnen de
wegen tussen de Ierse republiek en het
Britse Ulster te versperren om een einde
te maken aan de overvallen en aansla
gen van het vert ten Ierse republi
keinse leger in U .er. Slechts enkele
hoofdwegen, die zwaar bewaakt worden,
blijven voor het verkeer open.
Toevlucht. De hoofdredacteur van het blad
der Oostduitse communistische partij in
Thüringen, Alfred Hardt, is naar het
westen uitgeweken. Ook hebben de
secretaris van de Oostduitse christen
democratische unie in het gebied van
Hettstedt, Karl Poser, en een hoge func
tionaris van de Oostduitse landbouw-
academie, dr. Rudolph Tismer, hun toe
vlucht in West-Duitsland gezocht
Neergestort. Een tweemotorig Amerikaans
legervliegtuig van het type Beechcraft
„Bonanza" is maandag op een fabrieks
terrein in Frankfort neergestort. De
beide inzittenden vonden de dood.
Pretendent. Prins Juan Carlos, de zoon
van de Spaanse troonpretendent, heeft
zijn intrede gedaan in de Spaanse ma
rine-academie in Marin. Hij zal daar tot
december het onderwijs volgen.
Franco. Het jacht van generaal Franco, de
„Azor", heeft maandagavond in de baai
van San Sebastian een motorboot over
varen, waarvan twee opvarenden ver
dronken en twee worden vermist. Het
Spaanse staatshoofd, dat maandag met
zijn jacht bad gevist, was kort voor de
aanvaring aan land gegaan. De motor
boot keerde terug van een tocht naar
het eiland Santa Clara.
Melkloos. De chauffeurs van de tankauto's
waarmee New York voor driekwart van
melk wordt voorzien, zijn in staking
gegaan, nadat hun looneisen waren af
gewezen.
Storm. Een storm, die op de Philippijnen
heeft gewoed, heeft tot dusver aan
veertien mensen het leven gekost. Er
zijn veel gewonden en daklozen.
Omhoog. Met het oog op de aanzienlijke
verhoging van de benzineprijs in Frank
rijk gaan de taxitarieven in Parijs voor
ritten overdag met 22 en' voor -nachte
lijke ritten met veertien percent om
hoog. - - -
Vliegende maan. Talrijke Italianen hebben
zondagnacht-tussen Syracuse op Sicilië
en Milaan in de Povlakte een „lichtend
voorwerp ter grootte van twee maal de
volle maan en helder gekleurd" waarge
nomen. Het voorwerp vloog op grote
hoogte met grote snelheid van zuid naar
noord.
Op verzoek. De liga van Rode Kruisver
enigingen in Genève deelt mede dat er
uit een aantal Europese centra hulp
goederen voor veertigduizend over
stromingsslachtoffers onderweg zijn
naar Sofia op verzoek van het Bulgaar
se Rode Kruis.
Gesloten. Alle speelholen in de Westduitse
deelstaat Neder-Saksen zijn op drie na
door de politie gesloten. In deze casino's
waren kansspelen in zwang in plaats
van de door de wet toegestane spelen
die een zekere bedrevenheid vereisen.
ADVERTENTIE
J. J. Hamelinkstraat 26II
Tel. 14519
„HET gehele aristocratische leven van
de latere middeleeuwen - zo schrijft J.
Huizinga - om het even of men denkt aan
Frankrijk en Bourgondiè of aan Florence,
is een poging om een droom te spelen".
Deze droom hield zich niet alleen bezig
met de gebruikelijke middeleeuwse droom-
attributen, zoals ridders, maagden, oude
helden, wijzen en vergenoegde herders,
maar vatte alle gebeurtenissen in schone
en verheven vormen en ver-
sierde deze met pracht en
praal.
De staat die aan het pracht-
lievende Bourgondische hof
werd gevoerd was in het bij
zonder het terrein, waarop de
schone en verheven vormen
zich ten volle konden ont
plooien. De 15de eeuwse geschiedschrijver
Chastellain wond er dan ook helemaal geen
doekjes om, toen hij verklaarde, dat, nd
de oorlogsroem, de gang van zaken aan
het hof het eerst de aandacht vroegen,
omdat regeling en handhaving van de hof
staat de hoogste noodzaak waren.
Het hof van Bourgondië werd destijds
dan ook alom geroemd, niet alleen als het
rijkste wat praal en staatsie betrof, maar
vooral ook als het best geordende. In feite
is het dan ook zó, dat de Habsburgers het
tot in details uitgewerkte hofleven van de
Bourgondiërs hebben geërfd, waarna het
naar de hoven in Spanje en Oostenrijk
werd overgebracht, zodat het zich tot in
de jongste tijd heeft kunnen handhaven.
Trouwens, niet alleen de Habsburgse vor
sten hebben profijt gehad van het tot in
de puntjes uitgewerkte hofceremonieel der
Bourgondiërs, want ook het Engelse hof
toonde zich destijds zeer geïnteresseerd.
Olivier de la Marche, de ceremoniemees
ter van Karei de Stoute, schreef immers
op verzoek van de Engelse koning Eduard
IV een tractaat over de hofstaat van de
Bourgondische hertogen, teneinde de ko
ning het model van ceremonieel en etikette
ter navolging aan te bieden.
Deze Karei de Stoute, die we voorname
lijk als een geduchte vechtjas kennen, had
een ware hartstocht voor het vormelijke
levenZijn hofmaaltijden geleken wel op
voeringen van een ernstig en zwaarwichtig
toneelspel door de welhaast liturgische
waardigheid waarmee de diensten van
soepmeesters, voorsnijders, schenkers, keu
kenmeesters, hofmeesters, gebraadmees-
ters en koks waren geregeld. Vragen van
voorrang en hofdienst werden uitgeplozen
met een scholastieke zwaarwichtigheid als
golden het vraagstukken van
de eerste orde. Bij het aanstel
len van een kok in de vor
stelijke keuken dienden bij
voorbeeld de hofmeesters de
jonkers van de keuken en
allen die in de keuken
werkzaam waren de een na de
ander op te roepen, waarna
bij plechtige keuze, door ieder onder ede
gedaand), de kok werd aangesteld.
Daarmee toas de kous niet af, want ook
de plaats waar de kok in de keuken zetel
de, was nauwkeurig aangewezen. Hij zat
in een zetel, tussen schoorsteen en buffet,
vanwaar hij het hele kookvertrek kon over
zien. Voorts behoorde hij een grote houten
lepel in de hand te hebben, ten eerste om
de soep te kunnen proeven, maar voorts
ook om daarmee de nodige klappen te kun
nen uitdelen aan het keukenpersóneel dat
zich aan plichtsverzuim schuldig maakte
of om andere redenen hardhandig gecor
rigeerd moest worden. Bij héél bijzondere
gelegenheden mocht de kok zelf wel eens
opdienen. Die zeldzame gelegenheden deden
zich bijvoorbeeld voor bij de eerste nieuwe
haring die de vorst was aangeboden en
nu door de kok, met een toorts in de hand,
mocht worden geserveerd.
Hier zijn we ongemerkt genaderd tot de
bewijsvoering van onze stelling dat het
aanbieden van de nieuwe haring aan de
Koningin uit de Bourgondische tijd stamt.
Maar over de parodie der etiketten uit die
tijd valt nog wel wat meer te vertellen.
Daarover morgen.
H. Pétillon
(Nadruk verboden)
