Sleper van Doeksen brengt twee
kustvaarders naar Den Helder
Oud-katholieke „IJ mond" vierde
gouden kerkwijdingsfeest
PANDA EN HET DING
v.j
„Friesland" <2 maal eerstemoest toezien
Dansschool KWEKKEBOOM -
Parklaan 6A
Verder afnemende wind
Marconist „Holland" meent:
„PCH bevoorrechtte Wijsmuller
De radio geeft dinsdag
Zondag 1 september
h
Renault Frégate
Wereldnieuws
TocU ló het
zo
BDG opende de onderlinge
striid
Jongen op Hagelingerweg
door auto gegrepen
Overeenstemming bereikt
over de walvisvangst
Plechtige herdenking in Velsens grootste kerk
s
Si
GARAGE „DEN HOUT"
Hoe vliegen
vissen?
iVi A A i\ D A G 26 AUGUSTUS 1957
Van onze speciale verslaggever)
TER HOOGTE VAN DE HAAKSGRONDEN bij Den Helder zijn dit weekeinde twee
kustvaarders op de Noordzee door de Westerstorm in moeilijkheden geraakt. Beide
schepen moesten sleepboothulp inroepen en beide keren waren het de zeeslepers
„Friesland" van N.V. Bureau Wijsmuller uit IJmuiden en „Holland" van de rederij
G. Doeksen op West-Terschelling, die zee kozen om zo snel mogelijk te kunnen vast
maken. Zowel bij de Nederlandse kustvaarder „Bab T." als bij de kleine Duitse
coaster „Gerard Elfring" was de IJmuidense „Friesland" (1200 pk) als eerste present,
maar de sleper „Holland" (3000 pk), die in het eerste geval twee uur later kwam en
in het tweede geval ruim een uur later, bracht beide hulpeloze schepen in de haven
van Den Helder binnen. De oorzaak? De rederij Doeksen wist sneller contract te
maken; bij de „Bab T" met de kapitein Teun van Striem uit IJmuiden en bij de
Duitse kustvaarder met de vertegenwoordiger in Rotterdam.
De Nederlandse 500 ton grote „Bap T"
moest zaterdagmiddag omstreeks twee uur
aan de rederij J. Tavenier te Zaandam
melden, dat een pen uit een vliegwiel in
de machinekamer naar achteren was ge
schoten en bij die manoeuvre twee leidin
gen had vernield. De „Bab T" moest voor
anker gaan, daar het hier de koelwater
leiding en de smeerolieleiding betrof.
De eerste machinist en kapitein Van
Strien zagen de toestand donker in. Repa
ratie van de koelwaterleiding kon desnoods
nog op zee worden verricht, maar voor het
herstel van de gescheurde olieleiding had
men geen materiaal aan boord.
Inmiddels was om kwart voor drie uit
IJmuiden de „Friesland" naar zee gegaan
en was ook de sleepboot „Holland" in de
lucht gekomen. De „Friesland" moest on
geveer 27 mijl afleggen en de „Holland" 45 Duitse kapitein,
mijl naar de positie van de „Bab T", acht
mijl ten westen van Den Helder.
Kapitein Van Striem, die voor de beman
ning van de „Holland" een goede bekende
bleek, was met de „Bab T" voor anker
gegaan en besloot in overleg met de rederij
om de sleper van Doeksen te accepteren.
Er was al contact tussen de „Bab T" en de
„Holland' 'geweest en de sleper kon om
streeks half zes bij de kustvaarder zijn.
De „Friesland" bood nog haar hulp aan
en meende, dat toch zeker de eerstaan-
komende sleper geaccepteerd zou worden.
Maar kapitein Van Striem hield het op de
„Holland". Toch besloot de „Friesland"
door te varen. Reeds om vijf uur was de
„Friesland" bij de Zaandamse kustvaarder.
„slag" ter zee en te
maatschappijen een
land.
Nadat de 370 ton grote Duitse kustvaar
der „Gerhard Elfring" aan de cargadoor in
Rotterdam had gemeld, dat er machine-
schade was ontstaan en dat sleepboot-
assistentie gewenst was, werden weer de
slepers „Holland" en „Friesland" gereed
gemaakt om naar zee te vertrekken. De
strijd werd echter te land en in hoofdzaak
via de radio-telefonie en de telefoon beslist.
Terwijl de Duitse kapitein nog in gesprek
was met Rotterdam, vroeg de marconist
van de „Holland" via het kuststation con
tact met de „Gerhard Elfring" en daarna
een dringend gesprek met dezelfde carga
door in Rotterdam. In die tijd richtte Bu
reau Wijsmuller zich tot Scheveningen
Radio voor een dringend gesprek met de
Bevoorrechting?
Twee uur later
Het werd zeven uur eer de „Holland" bij
de „Bab T" was en kon worden begonnen
met het vastmaken. Inmiddels had kapitein
Van Striem aan de marconist van de „Hol
land" om zes uur laten weten, dat de
„Friesland" er al een uur lag te drijven.
„Hoe lang nog?", informeerde hij. „Nog een
uur," antwoordde de „Holland". „En die
„Friesland" had stroom en wind mee.
De sleep kwam 's avonds laat voor de
haven van Den Helder aan, waar de „Bab
T" werd afgemeerd bij het havenkantoor.
Na reparatie zou het schip waarschijnlijk
vandaag weer zee kiezen.
Omstreeks kwart over vier zondagmid
dag begon opnieuw tussen beide sleepboot-
HILVERSUM I 402 M
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20
Gram. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15
Gram. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.05 Gram.
9.15 Wat zullen wij vandaag eens gaan
doen in Hliversum. 9.35 Waterstanden.
9.40 Morgenwijding. 10.00 Gram. 10.50
Voor de kleuters. 11.00 Militaire kapel.
11.25 Leven en betekenis, causerie. 11.40
Sopraan en piano. 12.00 Lichte muziek.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen.
12.33 Twee piano's. 13.00 Nieuws. 13.15
Mededelingen of gram. 13.20 Promenade
orkest. 13.55 Beursberichten. 14.00 Sopraan
en piano. 14.30 Moeilijke ouders, causerie.
14.45 Kinderkoor. 15.00 Land voor de
boeg, klankbeeld. 15.40 Gram. 16.00 Piano
recital. 16.30 Voor de jeugd. 17.15 West-
indisch orkest. 17.30 Amusementsmuziek.
18.00 Nieuws. 18.15 Pianospel. 18.30 De
dierenwereld en wij, causerie. 18.40 Lichte
muziek. 18.55 Gram. 19.00 Amateurspro
gramma. 19.45 Ritmische muziek. 20.00
Nieuws. 20.05 Gevarieerd programma.
22.00 Actualiteiten. 22.10 Lichte muziek.
22.30 Pianorecital. 23.00 Nieuws. 23.15
Koersen. 23.16 Actualiteiten of gram.
23.25-24.00 Gram.
HILVERSUM II 298 M
7.00 Nieuws. 7.10.Gram. 7.45 Morgenge
bed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws
en weerberichten. 8.15 Gram. 8.50 Voor de
vrouw. 9.40 Lichtbaken, causerie. 10.00
Voor de kleuters. 10.15 Gram. 11.00 Voor
de vrouw. 11.30 Gram. 11.50 Als de ziele
luistert. 12.00 Middagklok - noodklok.
12.03 Gram. 12.30 Land- en tuinbouw
mededelingen. 12.33 Gram. 12.55 Zonne
wijzer. 13.00 Nieuws en katholiek nieuws.
13.20 Dansmuziek. 13.50 Gram. 14.00 Idem.
14.30 Voor de plattelandsvrouwen. 14.40
Militair orkest. 15.10 Gram. 16.00 Voor de
zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de
jeugd. 17.40 Beursberichten. 17.45 Re
geringsuitzending: Rijksdelen Overzee:
Frank Martinus: Romankunst in de Ne
derlandse Antillen. 18.00 Spaanse liederen.
18.20 Sportpraatje. 18.30 Metropole orkest
en solist. 19.00 Nieuws. 19.10 Commentaar.
19.15 Uit het boek der boeken. 19.30 Euro
pese roeikampioenschappen. 19.35 Gram.
20.30 Actualiteiten. 20.45 Fluit en harp.
21.15 Manhattan is nog altijd van ons,
klankbeeld. 21.35 Holland Festival: Ka
merorkest, koor en sol. 22.35 Gram. 22.45
Avondgebed en liturgische kalender. 23.00
Nieuws. 23.15-24.00 Nieuwe gram.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
20.30 Journaal en weeroverzicht. 20.45-
22.05 Filmprogramma.
BRUSSEL 324 M
12.00 Gram. 12.30 Weerberichten. 12.34
Gram. 13.00 Nieuws. 13.11 Gram. 14.00
Koorconcert. 15.40 Gram. 16.00 Koersen.
16.02 Orgelspel. 16.30 Kamermuziek. 16.50
Gram. 17.00 Nieuws. 17.10 Viola da gam
ba-recital. 17.45 Boekbespreking. 18.00
Gram. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 Gram. 19.50 Causerie. 20.00
Voor de vrouw. 21.00 Omroeporkest en so
liste. 22.00 Nieuws. 22.11 Gram. 22.55-23.00
Nieuws.
Het feit, dat het gesprek tussen de kapi
tein van de „Gerhard Elfring" en Bureau
Wijsmuller als het eerste tot stand kwam
deed de marconist „Holland" in woede ont
steken. Hij" merkte op, dat „hij het er niet
bjj liet zitten." Hjj had alles op de band
opgenomen. Hij wenste fairplay en be
schuldigde Scheveningen Radio van be
voorrechting van het IJmuidense N.V.
Bureau Wijsmuller.
Tenslotte bleek de marconist van de
„Holland" toch nog aan een beter adres te
zijn, want Bureau Wijsmuller N.V. werd
door de Duitse kapitein naar Rotterdam
verwezen. En deze cargadoor was inmiddels
gebeld door Scheveningen Radio voor de
marconist van de „Holland" en gaf voor
Bureau Wijsmuller de toon „in bezet"....
De cargadoor ging er in het gesprek met de
„Holland" mee akkoord dat de sleper van
Doeksen het schip zou vastmaken. Inmid
dels had de „Holland" van Scheveningen
Radio de verzekering gekregen, dat de zaak
onderzocht zou worden en dat hier zeker
gqe,n sprgke was van bevoorrechting.
Vastgemaakt
_-rr "vrii'ii i*ia! "forroin 'r'<i on Uifao
De „Friesland" naderde de Duitser tegen
zes uur al flink en verzocht de kapitein
nogmaals de eerstaankomende sleepboot te
nemen. Lachend wees de kapitein de aan
geboden hulp van de hand. „Wat mijn
reder zegt is doorslaggevend", zei hij. „Ik
neem de „Holland".
Tegen acht uur 's avonds was de „Hol
land" bij de Duitser en werd begonnen met
vastmaken. Om tien over negen meldde de
sleper, dat men vast stond en dat de sleep
reis naar Den Helder kon beginnen. Op
nieuw keerde de „Friesland" onverrichter
zake naar IJmuiden terug. Na een zware
reis kwam de sleper vannacht om twee uur
in IJmuiden aan.
een misverstand op de telefonie-afdeling
van het radio-kuststation. De aanvragen
voor beide dringende gesprekken kwamen
van Doeksen en Wijsmuller bijna gelijk
tijdig binnen. Er waren slechts enkele
seconden verschil. Helaas is toen het laatst
aangevraagde gesprek, dat inderdaad voor
Wijsmuller was, het eerste tot stand ge
komen. Dit had, aldus de directeur, niet
mogen gebeuren. Hij betreurt dit ten zeer
ste. Van opzet is echter geen sprake. Alles
zou niet zo erg zijn geweest als hier niet
twee concurrenten in hevige strijd waren
geweest om een bergingscontract.
Nadat vorige week het nieuwe damsei-
zoen met het spelen van een simultaan
séance door de dammeester H. Laros was
geopend, zijn dit weekeinde in het „Staten-
huis" door de Beverwijkse dammers de
eerste partijen voor de onderlinge compe
titie gespeeld. Voor de aanvang der wed
strijden memoreerde de voorzitter, dat het
speltempo voor dit seizoen is gewijzigd.
Thans zal worden gespeeld met een tempo
van twee en dertig zettèn per uur. Verder
werd de spelers een succesvol seizoen toe
gewenst.
In de eerste afdeling boekte Bakker al
vrij spoedig succes. Door een blunder van
voorzitter Hagenaar was het voor Bakker
een vrij gemakkelijke overwinning. Conradi
bood tegen Diederiks goede tegenstand. In
het eindspel was het echter Diederiks die
de beste positie had en deze uitbuitte tot
de volle winst. De partij tussen Kikke
en Haver was van zeer goed gehalte. Beide
spelers maakten geen fouten en een verde
ling der punten was het resultaat. D. van
As is goed van start gegaan. In een goed
gespeelde partij wist hij Hoogvorst een ne
derlaag te bezorgen.
In de tweede afdeling werden slechts
twee partijen gespeeld. De Graaf speelde
tegen Hoogland een zeer aantrekkelijke
partij. Hoogland won de partij. Ook v. d.
Outenaar, die aanvankelijk een goede partij
tegen Broersma speelde, ging in het eind
spel ten onder. In de derde afdeling wer
den de volgende resultaten bereikt: W.
WaartsChr. Dijcks 0-2, H, Meinsbergen-
L. Klein 2-0, N. v. d. PloegG. Bakker 0-2.
De dertienjarige jongen P. G. van W. is
zondagavond omstreeks zeven uur bij de
ouderlijke woning ter hoogte van de Kwe
kerslaan op de Hagelingerweg te Sant
poort plotseling de rijweg overgestoken en
daarbij aangereden door een auto. Hij
moest door een wagen van de Velsense
ongevallendienst met een enkelfractuur en
een rugkneuzing worden overgebracht naar
het Antoniusziekenhuis te IJmuiden-Oost.
Nieuws van UTD
De IJmuidense Bridgeclub UTD speelde
deze week voor de onderlinge zomercom
petitie. De uitslag luidde: 1. Van Olst
Muller 63.88, 2. Prins en echt. 59.58, 3. Kui
persMuis 54.16, 4. Ten BroekeGomes
53.41, 5. Schoen en echt. 49.35, 6. Dames
KlinkenbergMuis 46.52, 7. Rob en echtg.
44.44, 8. M. v. LeyenaarKlinkenberg
41.66, 9. v. Westerop,Pieterse 33.33.
De heer Erling Vangstein, president van
de Noorse Walvisvangstunie heeft aan het
blad „Morgenbladet" medegedeeld, dat in
ternationale overeenstemming is bereikt
inzake beperking van het aantal jagers,
dat aan de walvisvangst in het komende
seizoen zal deelnemen. De bereikte over
eenkomst beperkt het aantal jagers voor
Noorwegen tot 95 evenals in het vorige
seizoen, voor Nederland tot 14 evenals in
het vorige seizoen, terwijl de drie Britse
expedities 37 jagers mogen gebruiken of
één meer dan het vorige jaar. Japan zal
68 jagers kunnen gebruiken tegen 54 in
het vorige seizoen. Deze aanzienlijke stij
ging is toe te schrijven aan het feit, dat
Japan het aandeel van een Zuidafrikaan-
se expeditie heeft overgenomen, die 12
jagers mocht gebruiken.
Nederlands grootste Oud-Katholieke pa
rochie heeft zondag op plechtige wijze het
feit herdacht, dat vijftig jaar geleden Vel
sens grootste kerk door de toenmalige bis
schop van Haarlem, mgr. dr. J. J. van Thiel
werd gewijd voor de eredienst, een gebeur
tenis, die op de huidige Oud-Katholieke
Gemeente van de H. Engelmundus nog
haar stempel drukt wegens de vele familie
betrekkingen. Het was dan ook niet te ver
wonderen, dat voor de plechtige Hoogmis
in het grote kerkgebouw aan de Wilhel-
minakade, waarvan straks in de wester
storm de vaderlandse driekleur uitwoei,
een zeer grote belangstelling was; een be
langstelling, die de bij de stichting van
IJmuidens Oud-Katholieke gemeente in
1888 vijfenzeventig zielen tellende paro
chie niet heeft kunnen bevroeden. De ge
meente telt nu meer dan 2200 zielen.
Het was de Oud-Katholieken in de
IJmond ongetwijfeld een grote voldoening,
dat de bisschop van Haarlem, mgr. J. van
der Oord, mede in hun midden was en de
liturgie van de Verjaardag van Kerkwij
ding, die een speciaal karakter droeg, per
soonlijk inzette met de lofzang „Kom,
Geest des levens" om vervolgens na de In-
leidingszang van deze dag uit Genesis 28
17 de voetgebeden te lezen, waarna pastoor
C. F. Nieuwenhuyzen, geassisteerd door de
ADVERTENTIE
Aanvang nieuwe cursussen
vanaf woensdag 11 sept.
INSCHRIJVING: vanaf maan
dag 2 sept., elke avond van
7 tot 9 uur in onze school
Parklaan 6 A
HEROPEINING ZONDAGAVOND-SOIREE'S van 8 tot 11 uur
Telefoon 13525 - Haarlem
a 31 URD PI
Gedurende het weekeinde hebben rand-
storingen van een depressiegebied bij
Schotland het weer in West-Europa een
onstuimig karakter gegeven. Langs onze
kust wakkerde de wind tijdens het pas
seren van de laatste van de serie rand-
storingen in de nacht van zondag op
maandag bijna overal tijdelijk tot volle
Normaal en gezond storm aan. Het weer had bovendien een
sterk buiig karakter, waarbij regen-, hagel
en onweersbuien voorkwamen.
Er deden zich daarbij windstoten voor
tot omstreeks 30 meter per seconde. Maan
dagmorgen was de depressiekern de Noord
zee gepasseerd en begon boven Denemar
ken in versneld tempo op te vullen, waar
door de windkrachten op het zuidelijk deel
van de Noordzee snel afnamen. De kern
wordt gevolgd door een belangrijke rug
van hoge luchtdruk, welke de komende 24
uur over ons land zal trekken. Op de
oceaan evenwel naderen vervolgens nog
enkele weinig betekenende storingsgebie-
den, die hun invloed morgen over de Britse
Eilanden naar het oosten zullen gaan uit
breiden.
WEERRAPPORTEN
„Normale gezonde concurrentie", meende
de heer Doeksen, die wij gisteravond laat
nog spraken.
Omtrent de beschuldiging van de marco
nist van de „Holland" tegenover de chef
seinkamer van het kuststation wenste de
heer Doeksen zich niet uit te laten. „Daar
bemoei ik me niet mee, laten de marconis
ten dat zelf maar uitzoeken."
Ook bij N.V. Bureau Wijsmuller was men
van mening dat door beide sleepbootbe
manningen eerlijk is opgetreden.
Men gaf ons te verstaan, zoals hierboven
al werd opgemerkt, dat nog tijdens het
gesprek van de Rotterdamse cargadoor met
de Duitse kapitein, een gesprek met het
Duitse schip is aangevraagd. Of deze ge-
spreksaanvrage eerder was dan die van de
„Holland" kan uitsluitend bij het radio-
kuststation worden beoordeeld.
C ommentaar
De directeur van Scheveningen Radio, de
heer C. van Geel, verklaarde ons vanmor
gen dat er helaas sprake is geweest van
Dinsdag 27 augustus
Zon op 5.45 uur, onder 19.41 uur.
Maan op 8.33 uur, onder 20.11 uur.
Hoog en laag water in IJmuiden
Dinsdag 27 augustus
Hoog water: 4.34 en 17.02 uur.
Laag water: 0.26 en 12.46 uur.
Temperaturen;
buiten-
00
00
land maxima van giste
g
ren. Binnenland, heden
"Sr
d
7 uur. Neerslag: laatste
24 uur.
C "C
0>
<u a
a
Oslr
zwaar bew.
nno
17
4
Kopenhagen
regen
zzo
16
0,2
Aberdeen
zwaar bew.
wnw
16
8
Londen
zwaar bew.
w
18
0,1
Amsterdam
regenbui
w
17
8
Luxemburg
regenbui
wzw
16
4
Parijs
zwaar bew.
wzw
20
0
Bordeaux
zwaar bew.
nnw
23
1
Grenoble
zwaar bew.
nnw
22
0
Nice
onbewolkt
nw
24
0 -
Berlijn
zwaar bew
zzw
21
1
Frankfort
regenbui
wzw
21
2
München
licht bew.
wzw
21
0,1
Zürich
licht bew.
wzw
21
2
Genève
licht bew.
z
21
0
Locarno
licht bew.
ono
23
0,1
Wenen
regen
w
23
0,1
Innsbruck
regen
wnw
26
5
Rome
half bew.
z
27
0
Ajaccio
onbewolkt
O
26
0
Mallorca
zwaar bew.
ono
30
0
Den Helder
zwaar bew.
w
14
14
Ypenburg
zwaar bew.
w
13
8
Vlissingen
zwaar bew.
wnw
14
10
Eelde
licht bew.
w
13
27
De Bilt
licht bew.
wnw
13
15
Twente
nrsl. op afst.
wzw
12
28
Eindhoven
zwaar bew.
w
13
21
Vlv. Z.-Limb
regenbui
wzw
13
4
56. Reeds hadden de dagbladen met hun
extra-edities wereldkundig gemaakt, dat
er Vliegende Schotels geland waren en dat
er daarna op geheimzinnige wijze een ge
zant van de planeet Mars op de aarde was
verschenen. Deze sensatie was het gesprek
van de dag geworden en tallozen wachtten
in ademloze spanning op wat er verder zou
gebeurenGeen wonder dan ook, dat er
in vele huiskamers grote opwinding ont
stond, toen plotseling de televisie-program
ma's onderbroken werden en een zenuw
achtige omroeper op het beeld verscheen,
die met hakkelende stem een persoonlijk
optreden van de Martiaanse gezant aan
kondigde. „Zijne Excellentie is in d-d-de
st-st-studio aanwezig en w-w-wenst een
b-b-belangryke verklaring af te leggen!",
stotterde de omroeper. „De bekende Kzoz-
kenner, Professor Goedbloed, zal als tolk
optreden Het was geen wonder, dat
deze TV-functionaris wat nerveus was,
want het Ding scharrelde achter hem knar
send door de studio en veroorzaakte nogal
wat opschudding onder het personeel.
Panda stond zich intussen af te vragen,
waar dit alles toe moest leiden en welke
verklaring Brrr Tchotl wel af te leggen
hadmaar hij kon er niet over spreken,
want in de studio heerste een strikt zwijg-
verbod. Zou hier ook zoveel geld voor
betaald moeten worden?" vroeg Panda zich
af - maar niemand kon hem nog antwoor
den. De enige, die de komende gebeurte
nissen rustig tegemoet zag, was Joris
Goedbloed op wiens gelaat een kalme glim
lach speelde.
IJmuidense priester J. Visser, de H. Dienst
der Mis verrichtte.
In zijn feestprediking ging pastoor Nieu
wenhuyzen uit van Jeremia 14 9 „Gij
toch Heer zijt in 't midden van ons en wij
zijn naar Uw naam genoemd. Verlaat ons
niet, Heer onze God". De pastoor herinner
de er aan hoe vijftig jaar geleden de Oud-
Katholieke gemeente door toewijding en
offervaardigheid door zeer velen in de ge
hele kerk haar kerkgebouw kreeg, waar
voor diepe dankbaarheid bestaat.
Pastoor Nieuwenhuyzen herdacht de
hoogtijdagen in de kerk én de beide over
leden pastoors en wierp daarna een blik
in de toekomst. Vijftig jaar geleden waren
bijna alle gelovigen afkomstig uit de moe
dergemeente Egmond aan Zee; nu zijn er
in de nog steeds groeiende gemeente velen
uit alle kerken van ons land. Toen stond
de IJmuidense kerk aan de dorpsrand ten
oosten, thans ten westen van de nieuwe
stad en eigenlijk geheel aan de rand van
de „IJmond", waarin nu alle gelovigen
verspreid wonen. De IJmuidense parochie
zal dan ook voor grote moeilijkheden ko
men door de spreiding in de „IJmond".
Deze moeilijkheden zijn thans actueel en
vragen om een oplossing.
Geschenken
Na de prediking kon de pastoor enige
verblijdende mededelingen doen. De afde
lingsleden van de verenigng „OKOF"
brachten als geschenk ruim f760 bijeen,
welk bedrag zal worden gebruikt om bo
ven het aldaar een gebrandschilderd glas-
in-lood-raam aan te brengen, te vervaar
digen door de Haarlemse glazenier Frans
Balendong. De eerste dopelinge schonk een
bronzen kruis met twee kandelaars, be
stemd voor het zijaltaar. De wijding had
direct na de dienst plaats. Het geschenk
van de damesvereniging „Samenwerking"
bestond uit de van de oude Helderse kerk
afkomstige, gerestaureerde stijlvolle zeven
tiende eeuwse communiebank, eveneens
voor het zij-altaar geplaatst, terwijl da
vrouwenvereniging „Sursum Corda" een
vernieuwing van de sacristie heeft aange
boden. De drie vrouwenverenigingen sa
men hadden een bloemenversiering van
het altaar voor deze dag geschonken.
Een wel bijzonder geschenk was de
compositie .Jubilate Deo", lofzang naar
Ps. 66 1 en 2 en Ps. 84 2 en 3 voor ge
mengd koor en orgel, getoonzet bij de vijf
tigste verjaardag van kerkwijding van de
St. Engelmunduskerk te IJmuiden door
Klaas Gouda, organist. De uitvoering van
dit muziekwerk, uitstekend door het kerk
koor onder leiding van de heer Joh. Tol
vertolkt, werd aan het einde van de kerk
dienst met intense aandacht beluisterd.
Met de opbrengst van een speciale col
lecte op deze dag en een aantal giften kan
het kerkbestuur zijn voornemen tot inte
rieurrestauratie van het kerkgebouw gaan
uitvoeren.
ADVERTENTIE
PRACHTIGE WEGLIGGING - ELEGANT
Verbruik: 13 liter op 150 km
Prijs vanaf ƒ7.990.
Levenswijze. De directeur van de Rus
sische televisie, Vladimir Osminin, is
zaterdagavond per vliegtuig in Londen
aangekomen om de Engelse levenswijze
te bestuderen. Zijn bezoek zal later
worden beantwoord door een groep
functionarissen van de Britse televisie
omroep, die een rondreis door Rusland
zullen maken en er een documentaire
vervaardigen voor uitzending via het
Britse televisienet.
Het moet. In Cairo is men begonnen met
de aanleg van een nieuwe internatio
nale luchthaven, die naar verwachting
binnen drie jaar gereed zal zijn. Het
vliegveld moet (met drie landingsbanen
van elk drie kilometer lang) het groot
ste van het Nabije Oosten worden.
Gljjboot. Radio-Moskou heeft bekendge
maakt dat tussen de steden Gorki en
Kazan aan de Wolga thans een passa-
giersdienst onderhouden wordt met een
Diesel-glijboot, die een snelheid kan
halen van 110 kilometer per uur. De
kapitein zeide, dat de boot de afstand
tussen Gorki en Kazan heeft afgelegd
in 7K uur, terwijl gewone boten er
33 tot 36 uur over doen. De boot is ont
worpen voor 66 passagiers.
Campagne. De Poolse regering voert via
pers, radio en bioscoop een krachtige
campagne tegen dronkenschap en haar
gevolgen: straatschenderij, misdaden,
dodelijke ongelukken en absenteïsme.
In de eerste zes maanden van dit jaar
werden 140.000 personen in hechtenis
genomen wegens overtredingen, welke
onder invloed van alcohol waren be
gaan.
Octopus. Een elfjarige jongen uit het
Italiaanse plaatsje Zoagli, is zondag
aangevallen door een octopus. De jon
gen wilde gaan zwemmen in ondiep
water langs de kust, toen het dier hem
greep en hem meesleurde in zee. Een
schilder, Pier Luigi Lavagnino, hoorde
het hulpgeroep en sprong in het water.
De octopus liet de jongen toen vrij en
keerde zich tegen de man, die de groot
ste moeite had zich uit de tentakels te
bevrijden.
Samenzwering. De krijgsraad te Khar
toem heeft zaterdag de leider van een
samenzwering tot omverwerping van
de Soedanese regering, majoor Kebei-
da, veroordeeld tot twintig jaar ge
vangenisstraf. Drie samenzweerders
werden verder veroordeeld tot gevan
genisstraffen van twintig, veertien en
tien jaar. Twee anderen kregen zeven
jaar gevangenisstraf.
Schandalig. Radio-Moskou heeft bericht
dat in verschillende delen van de Sov
jet-Unie geen schoolboeken aanwezig
zijn voor de kinderen der eerste klas
sen van de lagere scholen. „De plaatse
lijke Sovjets en de nationale onder-
wijsinstanties toonden totaal geen be
langstelling voor zulk een schandalige
inbreuk op de algemene onderwij s-
eisen", schreef de Pravda, die consta
teerde, dat de boeken vele malen in op
slagplaatsen zijn blijven slingeren.
Terechtgesteld. In de gevangenis van Bar-
do (Tunesië) zijn zaterdagochtend vijf
ter doodveroordeelden terechtgesteld.
Het zijn Hadji Ersjisji, El Hamel Ben
Mansoer en Mohammed Ger A, die
schuldig waren bevonden aan terroris
tische moordaanslagen, en Sjedli Bel-
garwi en Abdelkader Belgarwi, die een
rol hebben gespeeld bij de moord op
Hadji Sjaker, bestuurslid van de
nieuwe grondwetspartij, in september
1952 te Nabeul.
Omgeslagen. Naar thans bekend wordt
zijn donderdag zeventig mensen in de
Ganges verdronken, doordat de boot,
waarop zij zich bevonden op ongeveer
300 kilometer ten zuidwesten van Cal
cutta tijdens een storm omsloeg. Het
vaartuig vervoerde tachtig mensen.
Ilirosjima. Een 72-jarige inwoner van
Hirosjima, Kikuo Fukidawa, is zater
dagavond overleden aan een leveraan
doening, die volgens de dokter veroor
zaakt was door de atoombom, die 12
jaar geleden boven Hirosjima werd
uitgeworpen. De man heeft zich toen
op een afstand van drie kilometer van
de ontploffing bevonden. Het is het
achttiende sterfgeval van dit jaar, dat
toegeschreven wordt aan deze atoom
ontploffing.
Beet. Giulie de Paoli heeft zaterdag, toen
hij aan de oever van de Adige (Noord-
Italië) stond te vissen, een valk ge
vangen. Toen hij zijn dobber met een
boog in de rivier wilde slaan, slokte de
valk in een snelle duikvlucht het aas
met de vishaak op. De visser werd door
het rukken' van de vogel in het water
getrokken, waar hij bijna verdronk,
doordat hij in de lijn verward raakte.
Na een verwoede strijd wist hij ten
slotte echter de roofvogel te doden.
VAN HET „vliegen" van vliegende vissen
moeten we ons niet al te veel voorstellen,
althans niet wat de vliegtechniek aangaat.
Inderdaad kunnen deze dieren door de
lucht vrij grote afstanden afleggen, maar
het is, eerlijk gezegd, een beetje overdre
ven om hier van vliegen te spreken. Zou
den we hier de term „zweefvliegen" ge
bruiken, dan zouden we veel
dichter bij de waarheid zijn.
Een dergelijke zweefvlucht
van een tweevleugelige vlie
gende vis voltrekt zich onge
veer als volgt. (We moeten
hier inderdaad van „ongeveer"
spreken, omdat de zweefvlucht
van vliegende vissen, voor zo
ver bekend, niet gefilmd is en ook de
foto's, tijdens de zweefvlucht opgenomen,
uiterst zeldzaam zijn). De vliegende vis
dan, zet vaart in het water en doorbreekt
onder een zeer vlakke hoek de waterspie
gel in volle vaart; op ditzelfde ogenblik
worden de borstvinnen zijwaarts uitge
spreid. Het lichaam is nu buiten het water
en de vis glijdt op zijn platte buik over
de waterspiegel, terwijl de onderste lob
van de staartvin nog in het water blijft.
Met deze onderste helft van de staartvin
maakt het dier voortdurend wrikkende
bewegingen, ongeveer op dezelfde wijze
als wij door wrikken met de roeispaan een
kleine roeiboot kunnen voortbewegen.
Al wrikkende taxiet de vis op deze wijze
nog enkele seconden over het water, tot
de voorwaartse beweging zo sterk is dat
de vis -gedragen door de borstvinnen -
zich in de lucht verheft. Tegelijkertijd
worden dan ook de buikvinnen gespan
nen en de zweefvlucht begint.
Een belangrijke vraag is, hoe lang een
dergelijke zweefvlucht duurt en welke af
standen daarbij kunnen worden afgelegd.
In het algemeen is dat niet veel bijzon-
f
ders. want meestal duurt een zweefvlucht
slechts enkele seconden, waarin 20 tot 40
meter worden afgelegd. Maar de vluchten
kunnen ook langer duren. Onder gunstige
omstandigheden duurde de vlucht maxi
maal 10 seconden, waarin een afstand van
100 a 150 meter werd overbrugd. Er zijn
zelfs 'vluchten van langere duur en over
grotere afstanden - tot 400 en
500 m - gemeld, maar onder
zoekers menen dat deze getal
len met de nodige voorzichtig
heid beschouwd moeten wor
den, omdat in deze gevallen
waarschijnlijk enkele ..tussen
landingen" van de vliegende vis
over het hoofd werden gezien.
Aan het eind van de vlucht behoeft de
vliegende vis namelijk niet altijd in het
water terug te vallen, maar kan het ook
gebeuren dat de staartvin, zodra deze de
waterspiegel beroert, heftige zijdelingse
slagen maakt, door welk gewrik de vaart
van de vis verhoogd wordt en het dier in
staat gesteld wordt zijn vlucht te vervol
gen. Een onderzoeker nam waar, dat van
de bijna 300 zweefvluchten 55 percent
direct beëindigd werden. In 21 percent van
de gevallen maakten de vissen door op
nieuw te taxiën twee vluchten eer ze weer
in het water terug vielen, 10 percent maak
te drie vluchten en 8 percent zelfs vier
zweefsprongen achter elkaar. Het grootste
aantal sprongen dat in één samenhangende
vlucht kon worden geteld bedroeg niet
minder dan twaalf. Dan kan zo'n vliegende
vis natuurlijk een aardige afstand afleg
gen!
Overigens moet dit zweefvliegen niet
verward worden met de sprongen waar
van andere vissen zich bedienen.
Daarover morgen.
H. Tétïllon
(Nadruk verboden)
