Overdracht van rectoraten aan
Universiteiten en Hogescholen
Sas Bunge introduceert tweede
pianconcert van Darius Milhaud
Veel aandacht besteed aan
de lichte programma's
VARA-w i n terprogramma
De negen Muzen
7
Belangstelling voor de
Antiekbeurs zeer groot
Vocalistenconcours in
Den Bosch begonnen
Kort nieuws
KLM-gasten uit Texas
hartelijk ontvangen
Trein reed arbeiders aan;
een dode, een gewonde
Examens
Beurzen voor toekomstige
operasolisten
Dr. Th. H. Schlichting t
Mijnwerkers kunnen in
Duitse mijnen meer
verdienen
Volgens minister Zijlstra zal
premieregeling het
verloop niet stuiten
Kasteel Staverden
bleef in IJmuiden over
Boekhouder verdacht van
valsheid in geschrifte
Ontwerpen voor nieuwe
Nederlandsche Bank
te bezichtigen
Nederlander Kreisel al
uitgevallen in Tour
Nog eens: de misvormde
kikkers
Afschaffing van
grensdocumenten
•ZD AU i/ bjiFTEMBER 195 7
Aan de Nederlandse universiteiten en
hogescholen hebben gisteren de rectores
magnifici hun waardigheid overgedragen
aan hun opvolgers.
Aan de Leid se universiteit droeg
prof. dr. P. A. H. de Boer het rectoraat
over aan prof. dr. S. E. de Jongh.
Prof. De Boer hield daarbij een rede,
waarin hij onder meer sprak over „een be
denkelijke ontwikkeling van de univer
siteiten naar een regionaal karakter, dat
indruist tegen de universaliteit, die onder
wijs en onderzoek aan de academie be
horen te kenmerken.
Een universiteit moet liever encyclo-
depisch incompleet zijn dan terwille van
het regionale belang de algemeenheid te
verhogen ten koste van het niveau. Niet
alle grote universiteiten behoeven alle
denkbare faculteiten te bezitten.
Leidende Gereformeerden en Rooms-
Katholieken hebben gemeend, dat eigen
vormen van universitair leven voor hen
noodzakelijk zijn naast hun aandeel in het
openbare universitaire leven, waarin
onderzoek en onderwijs niet gebonden zijn
aan confessioneel inzicht. Het is in korte
tijd reeds gebleken, dat hun hoger-onder-
wijsinstellingen niet zonder de steun van
het gehele volk tot universiteit konden
uitgroeien. Wanneer ons volk op het punt
van hoger onderwijs geen eendracht leert,
waarbij prestigevragen, lokale en regionale
belangen en confessionele verscheidenheid
ondergeschikt gemaakt worden aan het
belang van de ontwikkeling der weten
schap, dan is de vrees gerechtvaardigd
dat wij onze kracht versnipperen en ons
internationale aanzien verkleinen", aldus
prof. De Boer.
In Utrecht droeg prof. dr. H. W. Ob-
bink zijn waardigheid over aan prof. dr.
L. Seekles.
Prof. Obbink sprak daarbij over pro
blemen van huisvesting en personeel. Hij
deelde mede, dat faculteiten een rapport
over de studieduur hebben uitgebracht.
De algemene indruk die men hieruit kreeg
was, dat de toestand over het geheel niet
verontrustend mocht worden genoemd.
Dat de kwestie van de studieduur aan de
orde moet blijven, achtte hij een gevolg
van de steeds nieuwe loten schietende
wetenschap. Men kan de specialisatie niet
tegenhouden en dus ook niet de daarmee
gepaard gaande toeneming van het aantal
leerstoelen, aldus de rector. Dat men ver
schillende opleidingen geheel of gedeelte
lijk binnen de universiteit zou trekken
hij dacht aan de notariële opleiding en
aan de toelating van kweekschool-abitu-
rienten voor bepaalde vakken was naar
zijn mening toe te juichen.
In G r o n i ng e n heeft prof. dr. J.
Ariëns Kappers het rectoraat overgedra
gen aan prof. dr. F. H. L. van Os. Hij con
stateerde dat het internationale weten
schappelijke verkeer sinds de laatste
wereldoorlog hoe langer hoe intensiever
is geworden. Het heeft er een enkele keer
wel eens de schijn van, zo zei hij, dat dit
verkeer te extensief en exuberant dreigt
te worden. Hem bekroop wel eens het ge
voel, dat de hoogleraren moeten oppassen
geen commis voyageurs in wetenschap te
worden en ook niet het gevaar te lopen
als zodanig te worden beschouwd.
Hij merkte verder op, dat het eenjarig
rectoraat een weinig aanlokkelijke instel
ling is. De nieuwe rector dient zich eerst
in tal van zaken in te werken, welke hem
te voren niet of nauwelijks bekend waren.
Pas in het verloop van zijn ambtsperiode
begint hij vaste lijnen te ontwaren, maar
hij is reeds weer aan aftreden toe, wan
neer het hem mogelijk wordt ondanks de
bomen het bos te zien.
Tenslotte deelde prof. Ariëns Kappers
mee, dat er een rapport is uitgebracht over
een voorlopig onderzoek over de gebits
toestand der studenten. Deze blijkt meer
dan deplorabel te zijn. Besloten is een
proef te nemen met een in bepaalde vorm
te organiseren tandheelkundige verzor
ging.
De rector magnificus van de gemeente
universiteit te Amsterdam, prof. dr.
M. W. Woerdeman, die deze waardigheid
nog een jaar blijft behouden, heeft bij het
begin van een nieuw studiejaar een rede
gehouden, waarin hij onder meer zei, dat
de Amsterdamse universiteit aan onge
veer 21 percent van alle Nederlandse stu
denten studiegelegenheid biedt, waardoor
zij de grootste universiteit in ons land is.
Naar aanleiding van het voorstel van de
minister van Onderwijs tot verlichting
der eindexamens van het voorbereidend
hoger en middelbaar onderwijs en verrui
ming van de toelating tot de universitaire
studie, betoogde hij dat naar zijn mening
niet al te star moet worden vastgehouden
aan de eisen, die thans voor toelating tot
de universitaire examens in ons land gel
den. Naast een nader vast te stellen mini
mum hoeveelheid feitenkennis voor iedere
studierichting zouden die scholen vooral
aandacht moeten besteden aan het leren
zelfstandig studeren. Heeft iemand de
studietechniek te pakken, dan vult hij ge
makkelijk zelf tekorten in feitenkennis
aan en behoeft de universiteit zich daar
over niet te bekommeren. Haar taak kan
en mag niet zijn de eventuele tekorten bij
onvoldoende vooropleiding aan te vullen
en zodoende een deel van de taak van het
v.h.m.o. over te nemen.
De rector magnificus van de r.-k. uni
versiteit te N ij m e g e n, prof. mr. D. van
Eek, droeg het rectoraat over aan prof. dr.
W. K. Grossouw en gaf daarbij een uit
voerig verslag van de lotgevallen der
universiteit. Hij memoreerde ondermeer
dat in februari de 2000ste student werd
ingeschreven.
Hogescholen
Aan de Technische Hogeschool te
Delft wordt de laatste jaren, na het uit
spreken van de rectorale rede, niet het rec
toraat overgedragen. De rector is daar
voor een langere periode dan één jaar be
noemd en daarom wordt volstaan met het
houden van een redevoering, waarin de
lotgevallen van de hogeschool worden ge
memoreerd. De rector magnificus, prof. dr.
O. Bottema, deed dit tijdens een senaats
vergadering.
Hij zei onder meer dat alle studie
afdelingen stationair bleven of een lichte
aanwas hadden, behalve de drie welke in
Eindhoven haar spiegelbeeld hebben. Daar
werd een betrekkelijk grote val geregis
treerd.
Sprekende over de studentenhuisvesting
zei prof. Bottema, dat een enquête heeft
aangetoond dat Delft enige honderden
kamers te kort komt. Beweerd wordt, zei
hij, dat dit getal van dezelfde grootte zou
zijn als dat van hen, die op grond van hun
studieprestaties bewezen hebben aan de
hogeschool niet thuis te behoren.
Aan de Nederlandse Economische Hoge
school te Rotterdam heeft prof. dr. J.
Wisselink het rectoraat overgedragen aan
prof. dr. Ch. Glasz. In de rede, die prof.
Wisselink daarbij hield, zei hij onder meer
dat Nederland op economisch gebied al
tijd zeer internationaal georiënteerd is ge
weest. De nog veel sterkere internationale
oriëntering waartoe de Euromarkt zal
nopen, maakt vele en snelle veranderin
gen in het onderwijs nodig. De snelle ver
schuivingen in Europa, vooral op econo
misch gebied en de grotere dimensies,
zullen een snelle manoeuvreerbaarheid
noodzakelijker maken dan ooit tevoren.
Aan de R.K. Economische Hogeschool te
Tilburg heeft prof. dr. J. J. Dalmulder
hef rectoraat overgedragen aan prof. dr.
P. P. van Berkum. Hij zei daarbij onder
meer dat, naar verwacht wordt, de deel
neming aan het hoger onderwijs door de
bevolking van de zuidelijke en oostelijke
provincies sneller zal toenemen dan in de
overige, vooral westelijke, landsdelen.
Deze verwachting, aldus prof. Dalmulder,
is niet alleen op demografische overwegin
gen gebaseerd, doch mede op onderwij s-
sociologische. Onder invloed van sociale
structuurverschillen hebben de zuidelijke
provincies vergeleken bij de westelijke een
zeer grote achterstand in de deelneming
aan het hoger onderwijs. Deze achterstand
in de deelneming door de zuidelijke katho
lieken kan in belangrijke mate worden
verklaard door hun tekort in de deel
neming aan het voorbereidend hoger en
middelbaar onderwijs. Gezien echter de
stijging (groter dan elders) in het aanmel-
dingscijfer voor het r.-k. middelbaar on
derwijs kan binnen afzienbare tijd veran
dering in deze situatie worden tegemoet
gezien, aldus prof. Dalmulder.
Prof. ir. W. de Jong, die voor de tijd van
drie jaar tot rector magnificus van de
Landbouwhogeschool te Wageningen
is benoemd, heeft een rede gehouden,
waarin hij zei, dat de bestedingsbeperking
ook aan de Landbouwhogeschool niet voor
bij gaat. „Laat de regering er toch voor
zorgen, dat de bestedingsbeperking, die
grotendeels door overmatige particuliere
investeringen noodzakelijk is geworden,
niet ten gevolge heeft, dat uiterst nuttige
overheidsdiensten te veel beknot worden",
aldus prof. De Jong, die voorts het nijpend
ruimtegebrek aan de hogeschool besprak,
dat ontstaan is doordat men bij stichting
van nieuwe gebouwen te veel gelet heeft
op de behoefte van het ogenblik. Tenslotte
zei hij dat de dalende lijn der studenten
bevolking is omgebogen, zodat nu een stij
ging geconstateerd wordt.
De belangsetlling voor de Oude Kunst
en Antiekbeurs in het stedelijk museum
„Het Prinsenhof" in Delft is afgelopen
zondag nog groter geweest dan vorige
week zondag. Omstreeks drie uur werd
bekend gemaakt dat de houder of houd
ster van het toegangsbewijs met controle-
nummer 27523 als tienduizendste de poort
was gepasseerd. Naar schatting waren er
op dat moment een kleine tweeduizend
mensen in het museum en vermoedelijk is
het aan die drukte te wijten, dat de tien
duizendste zich niet meldde. De organisa
toren besloten daarom de ontvangst, wel
ke zij in petto hadden, maar te bewaren
voor de vijftienduizendste, die in de ko
mende dagen wordt "Verwacht. De organi
sator, de heer Marcel B. Keezer, heeft
medegedeeld, dat de Beurs ook zakelijk
een succes is. Er zijn verscheidene grote
aankopen gedaan. Onder andere zijn drie
van de vier aanwezige Jan Steens door
particuliere verzamelaars aangekocht. Zo
als bekend duurt de beurs ditmaal zeven
tien dagen en wordt zij zondag 22 sep
tember in de namiddag gesloten.
Dcmiddplenv.d begroHnq bedragent»75miljardgkj
DIT IS7.5IV11LJARD GULDEN...
Dinsdagochtend is in Den Bosch de halve
finale van het Internationale Vocalisten
concours begonnen en daarmee is met het
concours zelf officieel een begin gemaakt.
Er zijn vierentwintig dames en heren op
het podium verschenen: negen sopranen
en vijf alten, vier tenoren en zes bassen.
Zij zijn tijdens de voorselectie op zondag
en maandag door de jury gekozen uit vier
enzestig zangers en zangeressen. Van de
vijfentachtig zangers en zangeressen die
ingeschreven hadden, hebben er eenen
twintig hoofdzakelijk tengevolge van de
A-griep, verstek moeten laten gaan. Het
percentage dat de jury voor de halve-
finale heeft goedgekeurd is hoog te noe
men en wijst op een goed gemiddelde van
het gehalte der deelnemers en deelneem
sters.
Brandstichting? Vier mannen uit
Nijmegen zijn gearresteerd omdat zij ervan
verdacht worden de hand gehad te hebben
in de brand in een isolatiebedrijf (Isome-
ta) aan het Maas- en Waalkanaal. In dit
bedrijf zijn reeds meer branden voorgeko
men, doch toen werd nimmer aan kwaad
willigheid gedacht.
Het is opvallend hoe zelden men op een
concertprogramma een werk van Darius
Milhaud vermeld ziet, hoewel deze toch
geldt als een der belangrijkste der nog
levende componisten. De keren dat wij
bij het Noordhollands Philharmonisch Or
kest - ook toen dit nog H.O.V. heette -
muziek van Milhaud hoorden, zouden
gauw opgesomd zijn. En ik geloof, dat de
telling bij andere Nederlandse orkesten al
niet veel gunstiger zou uitvallen. Het lijkt
mij daarom niet ondienstig met een be
knopte voorbespreking er de aandacht op
te vestigen, dat op het eerstkomend zomer-
concert van het N.Ph.O. (donderdag aan
staande) de Haarlemse pianist Sas Bunge,
als medewerkend solist, onder meer het
Pianoconcert no. 2 van Milhaud op zijn
programma heeft. Het is wel echt iets voor
Bunge om een bres te slaan in de traditie
van het concertbedrijf en - de platgetreden
paden ontwijkend - zich in te zetten voor
een onbekend werk van een tijdgenoot. Hij
bezorgt ons zodoende een Nederlandse pre
mière, want ofschoon het Tweede Concert
van Milhaud reeds vijftien jaar geleden
ontstond is het in ons land nog nooit uit
gevoerd. Laat ik er bijvoegen dat de Franse
componist sindsdien nog twee pianocon
certen schreef, die hier eveneens onbekend
bleven.
Men kan er naar gissen wat de redenen
zijn voor deze geringe belangstelling, die
trouwens ook geldt voor zoveel werk van
andere tijdgenoten. De pluritonale schrijf
wijze, die hij invoerde en trouw gebleven
is, kan voor de aanvaarding van zijn mu
ziek geen bezwaar zijn. Het systeem, op
redelijke wijze toegepast, heeft zijn bruik
baarheid bewezen en tegenover de produk-
•ten van de „atonalen" verhouden de com
posities van Milhaud zich dan ook als be
houdend. Het is de stuwing van een melo
dische vormgeving, dus van de spontane
inspiratie, die hem drijft en die hij in ge
waagde, maar consequente polyfone weef
sels als richtsnoer neemt. Voor zover ik
zijn werk ken ervaar ik steeds, dat het
als voorbeeld kan dienen om aan te tonen,
dat niet een systeem maar de scheppende
kracht de waarde van een muzikale com
positie bepaalt. Zijn werkwijze verraadt
de virtuoos, de geest van zijn werk een
De familie Doorsnee zal binnenkort bij
de intrede van het VARA-winterprogram-
ma weer acte de presence geven, want
Annie M. G. Schmidt en Wim lbo hebben
opnieuw een aantal belevenissen ver
gaard, waarmede de VARA de maandag
avond zal openen.
Voor de zondagavond staat een nieuw
cabaretprogramma, eveneens van Wim
lbo op het programma en wel onder de
titel: „Annemarieke". De muzikale il
lustraties hierbij zullen van Cor Lemaire,
Jan Blok en Dubois zijn.
Woensdagavond zal men kennis kunnen
maken met „de Kattebel", een maande
lijkse rubriek met een dialoogje, een lied
je, een deskundig commentaar en wat mu
ziek, alles gewijd aan de dingen van het
dagelijkse leven. Dit cabaretprogramma
zal worden opgebouwd aan de hand van
brieven, die door de luisteraars worden
ingezonden. Het wordt voor de microfoon
gebracht door Cees Cabout en alweer
Wim lbo, die de regie voert.
Vrijdagavond om de veertien dagen
wordt een muzikaal kolderjournaal, tekst
van Stan Haag, onder zijn leiding door de
Wama's voor de microfoon gebracht. Op
de andere vrijdagavond zendt de VARA
van negen tot half tien een politiek caba
ret uit, samengesteld en geregisseerd door
Adri Kaan.
Het vernieuwde zaterdagavondprogram
ma van de VARA zal uit drie delen be
staan, uit te brengen onder de titel: „Plein
8 uur 13". Medewerkers zijn Dolf van der
Linden's Metropole-orkest, Wim Sonne-
veld, Luc Lutz, Diny van Amstel, Jan
Pruis en Thom Kelling. Piet Heil schrijft
voor de laatste de calypso-rijmpjes en
verder werken als auteurs mee Simon
Carmiggelt, Kees Stip en Chiel de Boer.
Een wandelingetje naar de Kriebelstraat
is een nieuwe kolderstrip van Wim Meul-
dijk met muzikale illustratie van Cor
Steyn en tenslotte verschijnt Tom Man-
ders weer als Dorus. Joop Koopman voert
de regie, evenals van het programma
„Klaver Vier", dat om 22 uur begint, een
uitzending met charitatieve doeleinden.
Muzikale medewerking wordt gegeven
door de Ramblers onder leiding van Theo
Uden Masman.
T elevisie
„De wereld waarin wij leven" is een
programma-onderdeel van de VARA-
televisie op maandagavond. Dr. C. van
Rij singe beantwoordt er vragen in van
kijkers, die getroffen zijn door bepaalde
verschijnselen in de wereld om hen heen.
Maandagavond zal een cabaretprogramma
van Milo Anstadt, of „Dit is uw leven"
(regie: Gijs Stappershoef) worden ge
geven.
De spiegel der kunsten, reportages (van
Ben Steggerda) en actuele filmdocumen
taires staan voor de donderdagavond op
het programma en zaterdagavond is er
het filmverzoekprogramma, voorafgegaan
door Pension Hommeles (van Annie M. G.
Schmidt) en „Weet wel wat je waagt" on
der leiding van Theo Eerdmans.
De burgemeester van Houston Texas, de
heer Oscar Holcombe, heeft maandag zijn
ambtgenoot van Amsterdam, mr. G. van
Hall, de „gouden sleutel" van zijn stad
overhandigd tijdens een receptie, die het
gemeentebestuur van Amsterdam de
groep K.L.M.-gasten uit Texas in het
raadhuis aanbood.
Burgemeester Van Hall memoreerde,
dat er al zeer oude banden tussen Am
sterdam en Houston bestaan, ook zake
lijke relaties, want reeds omstreeks 1870
had een Amsterdamse bankier in Texas
de aanleg van een daar ook nu nog func
tionerende, belangrijke spoorweg gefinan
cierd.
De American Businessmen's Club te
Amsterdam bood de groep uit Texas een
lunch aan. Gisteravond bood de K.L.M.
haar gasten in Scheveningen een diner
aan.
Nabij Best zijn zondagavond om om
streeks half twaalf twee arbeiders door
een trein aangereden. Eén van hen, de
heer N. Mannersteeg uit Nieuwdijk, werd
op slag gedood. De ander, de heer L. Sie
gers uit Heeze, werd zwaar gewond naar
een ziekenhuis te Eindhoven overgebracht.
De beide arbeiders verrichtten werk
zaamheden aan de spoorlijn in opdracht
van een particulier aannemersbedrijf.
Van de zijde der spoorwegen wordt
medegedeeld, dat de voorgeschreven vei
ligheidsmaatregelen waren genomen. De
rijkspolitie te Best heeft een onderzoek
ingesteld.
aanpassingsvermogen, dat voor alle in
vloeden open staat, zowel voor spirituele
capriolen en vulgaire effecten, als voor be
zonken reflecties. Alleen starre bedenksels
moet men van Milhaud niet verwachten.
Zijn levendig en lenig temperament hoedt
hem voor het louter cerebrale. En dat
maakt, dat men nooit ongevoelig kan blij
ven voor deze muziek, die bij al haar echt-
menselijk accent en opwindende stuwing
een teer poëtisch sentiment niet ontbeert.
Het tweede pianoconcert kan worden
beschouwd als een geregelde dialoog tus
sen het solo-instrument en het orkest. Dat
die beide elementen vaak in bitonale ver
houding tot elkaar staan, maakt de con
versatie des te pikanter. Bij die polytonali-
teit voegt zich dan nog een polyritmiek, die
de tegenstellingen nog meer markeert.
Maar Milhaud zou zichzelf niet zijn, indien
hij ook zijn lyrische geaardheid niet toon
de. Dit gebeurt dan onomwonden in het
middendeel van het drieledige stuk. Dat
hij deze middenmoot als „Romance" beti
telt, zegt trouwens genoeg voor de aard
van het lyrisch rustpunt. Het converse
rende karakter wordt hierbij bewaard, in
deze zin, dat eerst de solist en daarna het
orkest de gevoelige melodie vertolken
maar dan de tweede keer vergezeld van een
zelfstandige tegenmelodie van de piano.
De beide hoekdelen worden gekarakteri
seerd door de aanduiding „animé". Het is
dan ook de bezieling der interpretatie die
deze merkwaardige muzikale dialogen hun
suggestieve kracht geven. Men zal het als
een bijzondere tractatie ervaren, dat Sas
Bunge, behalve dit werk van Milhaud ook
de „Ballade" voor klavier en orkest van
Gabriel Fauré zal vertolken, muziek die -
in 1881 gecomponeerd door een negentien
jarige - naar een toekomst wees en in
hagr aristocratische voornaamheid, haar
mildheid en gevoelswarmte, die toekomst
overleeft.
Jos. de Klerk
WAT Wil PRESTEERDEN
ALS produktie van onze industri e en de pro
OUKTIE PER WERKNEMER
Amsterdam (Vrije Universiteit). Ge
slaagd voor het doctoraal examen Engels
J. J. M. Echtela, Halfweg.
Eind september zullen zangeressen en
zangers, die over bijzondere stemmidde-
len en over enig speeltalent beschikken en
die gaarne een volledige operaopleiding
zouden genieten, in de gelegenheid worden
gesteld deel te nemen aan een auditie in
het Amsterdams Conservatorium, dat
enkele schoolgeldbeurzen voor dit doel
beschikbaar heeft. De commissie van be
oordeling bestaat uit de heren Piet Tig-
gers en Frans Vroons, respectievelijk direc
teur en adjunct-directeur van het Amster
dams Conservatorium, Felix Hupka, mu
zikaal leider en Heinrich Altmann, regis
seur van de operaopleidingscursus van
laastgenoemde instelling. Kandidaten, die
een zekere stemtechnische vorming moe
ten hebben doorgemaakt, moeten zich
voor 25 september schriftelijk opgeven bij
de administrateur van het Amsterdams
Conservatorium, Bachstraat 5, Amster-
dam-Zudi.
In Amsterdam is op 63-jarige leeftijd
overleden dr. Th. H. Schlichting, lector
in de geschiedenis der geneeskunde aan
de Gemeentelijke Universiteit van Am
sterdam, publicist van populair-weten-
schappelijke artikelen en bekend huisarts
te Amsterdam. Hij wordt morgenochtend
op de r.-k. begraafplaats in Diemen ter
aarde besteld.
prof. Zijlstra, heeft de vragen beant
woord, die het Tweede Kamerlid de heer
Maenen (K.V.P.) gesteld had over het ver
loop van Nederlandse mijnwerkers naar
Duitse kolenmijnen. De miilister erkent,
dat het nominale loon voor ondergrondse
arbeid in Duitse mijnen hoger is dan dat
voor ondergrondse arbeid in de Nederland
se steenkolenmijnen. Inderdaad heeft een
aantal Nederlandse mijnwerkers ontslag
genomen om in Duitse mijnen te gaan wer
ken. Het is te verwachten, dat in de naaste
toekomst nog een aantal mijnwerkers ont
slag zal vragen, aldus de minister. Dit
heeft uiteraard een daling van de kolen-
produktie ten gevolge.
Op 31 juli heeft de Mijnindustrieraad
een vijftal verordeningen tot verbetering
van de arbeidsvoorwaarden vastgesteld,
waarvan er inmiddels vier zijn goedge
keurd. Reeds vóór de definitieve vaststel
ling van een premieregeling voor mijnper-
soneel hebben minister Zijlstra en zijn
ambtgenoot van Sociale Zaken en Volksge
zondheid aan de Mijnindustrieraad mede
gedeeld, dat daartegen ernstige bezwaren
bestaan, met name wat betreft een verbe
tering van de beloning voor de boven-
gronders. Er is opnieuw advies gevraagd
aan het College van Rijksbemiddelaars en
de Stichting van de Arbeid. Dit advies is
op korte termijn te verwachten, waarna zo
spoedig mogelijk een beslissing zal worden
genomen.
Naar het oordeel van minister Zijlstra
mag niet als vaststaand worden aangeno
men, dat een verder verloop van arbeids
krachten uit onze mijnindustrie zou wor -
den tegengegaan door goedkeuring van alle
door de Mijnindustrieraad vastgestelde
verordemngen Gok daarvoor was er ver
schil in beloning van de ondergrondse
mijnarbeid m ons land en in de aangren
zende mingebieden. Dit onderscheid zou
door de inwerkingtreding van de premie
regeling niet worden opgeheven. Verloop
van mijnwerkers naar het buitenland hangt
niet uitsluitend af van de beloning,
maar ook van fiscale regelingen en de
omstandigheden, waaronder de arbeid
wordt verricht. De minister wijst erop, dat
in de Duitse mijnen het zogenaamde een-
mansakkoord wordt toegepast, een belo
ningssysteem, dat in de Nederlandse mijn
industrie uit sociale overwegingen onaan
vaardbaar wordt geacht, maar dat indivi
dueel hogere verdiensten mogelijk maakt.
Zieken werden hartelijk verwend
De salonboot „Kasteel Staverden", die
met de Rode Kruisvlag in top al zovele
reizen voor het Rode Kruis heeft gemaakt
in het vaarprogramma van deze organisa
tie voor de chronische zieken uit de ver
schillende provinciën, is gisteravond met
Zuidhqllamjlers paar IJmuiden gekomen,
omdat men in Rotterdam door het hoge
water de gasten voor de trip langs de
Vecht niét kon embarkcr'en.
Dit is toen in Haarlem gebeurd, maar
daar waren de omstandigheden niet zo ge
makkelijk, wat de water- en stroomvoor
ziening betreft, zodat het schip met zijn
76 zieken voor de nacht naar IJmuiden
kwam, ook al omdat er hier sleepboothulp
bij de hand was.
In de loop van de ochtend is de boot
naar Haarlem teruggegaan en de Zuidhol
landse gasten van het Rode Kruis zijn
daarna aan hun tocht langs de Vecht be
gonnen.
Tijdens het verblijf in IJmuiden heeft
het plaatselijke Rode Kruis voor een aan
zienlijke verrassing gezorgd in de vorm
van versnaperingen en fruit, waarvoor in
het bijzonder de colonnewerkers en het
bestuur zich inspanden, terwijl een groen
tegrossier uit de Kennemerlaan spontaan
aanbood de ravitaillering met fruit op zich
Haarlemse rechtbank
De officier van Justitie bij de Haarlemse
rechtbank heeft maandagmiddag tegen een
achtenveertigjarige boekhouder een boe
te van duizend gulden, subsidiair drie
maanden hechtenis en een voorwaardelij
ke gevangenisstraf van drie maanden met
een proeftijd van drie jaar geëist wegens
valsheid in geschrifte. Verdachte was
vroeger werkzaam als boekhouder in
IJmuiden en had onder meer een bouwbe
drijf als klant. Op verzoek van de firman
ten (twee broers) en later van de enige
eigenaar van het bedrijf noteerde hij ook
de ontvangsten en uitgaven van een an
dere broer, die op de Veluwe een aanne
mersbedrijf had, maar geen erkenning
bezat, in de boeken van de broers uit
IJmuiden. Ook vermeldde de boekhouder,
dat de broer uit Gelderland in loondienst
was en recht had op kinderbijslag. Toen
er later zwarte lonen betaald moesten
worden werden boekingen gedaan die niet
met de waarheid overeen kwamen.
De boekhouder gaf de feiten toe, maar
merkte op. voldaan te hebben aan de ver
zoeken van zijn opdrachtgevers. Zwarte
lonen moesten weggewerkt worden en
voorkomen diende te worden, dat geen
extra belasting betaald werd. Toen een
onderzoek werd ingesteld naar een ver
moedelijke belastingontduiking van de
aannemers kwam aan het licht, dat ver
dachte als boekhouder was opgetreden en
valse boekingen had gedaan.
De verdediger, mr. J. A. Schuering,
merkte op, dat uitkeren van zwarte lonen
niet geoorloofd is, maar dat het ooglui
kend wordt toegestaan, omdat men geen
oplossing weet voor het probleem. Een en
ander moet leiden tot financiële manupu-
laties. Boek' ouders willen hun principalen
helpen, omdat zii op de hoogte zijn van
de moeilijkheden. Pleiter concludeerde tot
vrijspraak; overigens vroeg hij bij veroor
deling een lage boete op te leggen.
De uitspraak volgt op 26 september.
Churchill exposeert Voor de eerste
keer zullen volgend jaar in de Verenigde
Staten schilderijen van Winston Churchill
worden geëxposeerd. De tentoonstelling,
die dertig werken omvat, komt het eerst
in Kansas City. Daarna gaat de collectie
naar het „Smithsonian Institute" in Wa
shington, door de bemiddeling waarvan de
expositie mogelijk is geworden.
Boekverkopers. Op donderdag 3 ok
tober bestaat de Nederlandsche Boekver
kopersbond vijftig jaar. Dit zal worden
gevierd in Delft, de stad waar het secre
tariaat van de bond is gevestigd. Op de
ochtend van de jubileumdag zal een ten
toonstelling worden geopend in het stede
lijk museum „Het Prinsenhof".
Exposities in Arnhem In het gemeen
temuseum in Arnhem zal van 6 oktober
tot 15 december een tentoonstelling wor
den gehouden van werken van R. de
Bruyn Ouboter, Jan van Heel en Jan Wie-
gers. Ook staan op het programma een
tentoonstelling van werken van Kees
Verwey van 17 november tot 5 januari 1958
en een internationale fototentoonstelling
van 22 december tot 2 februari 1958. De
expositie van kunstschatten uit het Kunst
nijverheidsmuseum in Keulen is verlengd
tot 25 september.
Dr. M. W. Holtrop, president van de Ne
derlandsche Bank, heeft maandagmiddag
in aanwezigheid van vele genodigden in
het gebouw van „Arti et Amicitiae" in,
Amsterdam de tentoonstelling geopend^
die alle ontwerpen laat zien voor epfc
nieuw hoofdgebouw van onze centrölë,
bankinstelling aan de Oude Turfmarkt in
het centrum van de hoofdstad.
In zijn toespraak memoreerde de presi
dent, dat de behuizing van de Nederland
sche Bank feitelijk altijd een probleem is
geweest. Dat was zij honderdvijftig jaar
geleden al. Het heeft vijftig jaar geduurd
voordat aan de bouw van een nieuwe
hoofdzetel voor de bank kon worden ge
dacht, dezelfde waarin zij thans nog ge
huisvest is. Reeds in 1915 kwam een ont
werp voor een beter gebouw tot stand. De
toestand is nu zo, dat de bank in de stad
nog andere kantoren heeft, en onder an
dere gevestigd is in de vroegere Lutherse
kerk aan de Kloveniersburgwal. De be
huizing werd vooral na de oorlog in toene
mende mate onvoldoende. Deze tentoon
stelling wil laten zien de mogelijkheden,
die er zijn om op dezelfde plek een nieuwe
hoofdbank te stichten. Of echter het ge
bouw uiteindelijk aan de Turfmarkt of el
ders, met name op het Frederiksplein, zal
komen, is nog onzeker. Dr. Holtrop bracht
dank aan al degenen, die tot de totstand
koming van de tentoonstelling hebben bij
gedragen, met name aan de bouwmeesters
en de adviseurs.
De genodigden bezichtigden daarop de
ontwerpen, waarvan dat van prof. M. F.
Duintjer, zoals reeds werd bericht, de,
meeste waardering heeft gevonden. De
tentoonstelling blijft geopend tot 30 sep
tember.
Na motorpech
Messteek. De Nederlandse soldaat J.
H. C. Liebregts uit Eindhoven is op een
kermisterrein in Paramaribo door een
Surinaamse arbeider met een mes in de
buik gestoken. De soldaat moest in het
hospitaal onmiddellijk geopereerd worden.
Zijn toestand, die levensgevaarlijk was, is
daarna verbeterd.
De Nederlander Hans Kreisel, winnaar
van de 9e internationale Tulpenrally, die
tezamen met de Fransman Claude Cornu
aan de Tour de France voor automobielen
deelneemt, heeft maandag de strijd moe
ten staken.
Met een Renault Dauphine had de equi
pe ongeveer 1500 km van de 5500 km lange
tocht afgelegd, toen het team maandag
wegens motorpech de tocht niet kon
voortzetten. De Tour de France voor auto
mobielen is een lange afstandswedstrijd
met tien klassementsproeven. De deel
nemers zijn zondag 15 september in Nice
gestart. De rit eindigt zaterdag 21 sep
tember.
Naar aanleiding van de verklaring van
de Franse bioloog Jean Rostand, als zou
den de misvormingen bij een aantal in
een Amsterdamse sloot gevonden kikkers,
waarschijnlijk niets te maken hebben met
radio-activiteit, verklaarde drs. D. Hille-
nius van het Zoölogisch Laboratorium in
Amsterdam desgevraagd, grote waarde te
hechten aan het oordeel van deze zijn in
ziens deskundige en ervaren Franse bio
loog. Drs. Hillenius zei voorts: „Diens me
ning, dat de afwijkingen bij de dieren
wellicht een gevolg zijn van een externe
factor, is een van de vele mogelijkheden
die thans in Amsterdam worden onder
zocht. Hoewel het hoge percentage af
wijkingen bij de kikkers in de sloot nabij
het Instituut voor Kernfysisch Onderzoek
in Amsterdam opvallend is, is nooit met
zekerheid verklaard, dat de deformaties
een gevolg zouden zijn van radio-activi
teit in slootwater".
„In de bewuste sloot zijn, na het be
kend worden van de afwijkingen, 55 dit
iaar geboren kikkertjes gevangen Zesen
twintig hiervan waren normaal, tweeën
twintig hadden meer tenen dan normaal,
zeven vertoonden de monsterachtige de
formaties", aldus drs. Hillenius die voorts
zei te „hebben geconstateerd, dat de meer-
tenigheid ook voorkomt als erfelijke fac
tor, hoewel zeer zeldzaam. Men zal nu
foto's van de kikkers sturen naar de heer
Rostand met het verzoek, deze te bestu
deren op overeenkomst der afwijkingen
met de dieren door hem in Bretagne ge
vonden".
Aangezien het instituut thans nikkelzout
heeft geloosd in de bewuste sloot, is na
genoeg alle leven daaruit verdwenen.
De A.N.W.B. deelt mede, dat zowel
Duitsland als Zwitserland het voornemen
hebben :r 1 januari 1958 de grensdocu
menten voor de tijdelijke invoer van bui
tenlandse motorrijtuigen af te schaffen.
Voor deze landen zal echter wel vereist
blijven het bezit van het internationale
verzekeringsdocument, de „groene kaart".
Voor vrachtauto's en autobussen zullen
voor Duitsland en Zwitserland de grens
documenten noodzakelijk blijven.
